/ 5 / Zelf doen, samenwerken, verzelfstandigen of vermarkten
Christof Delatter Stafmedewerker VVSG
Woelige zee voor lokale bestuurders • Algemene economische en financiële toestand • Ontvangsten uit belastingen en subsidies staan onder druk – saneringsbeleid • Financiering pensioenen • Verwachtingen bij de bevolking en ondernemers nemen toe • Veranderende behoeften door demografische evoluties • Meer diversiteit • Bevolkingstoename • Takenpakket blijft groeien
3
4
5
Zelf doen, samen doen, uitbesteden…? • Onderwerp op ‘Ronde van Vlaanderen’ VVSG eind 2013 • Op 4 locaties in Vlaanderen: in totaal 109 mensen van gemeenten en OCMW’s wisselden ervaringen uit over gemaakte keuzes • Wat had men bij concrete lokale beslissingen verwacht en wat bleek achteraf? • Wat zijn verkeerde argumenten? • En wat zijn de juiste elementen die moeten meespelen bij het maken van een keuze? • Doelstelling: komen tot een afwegingskader 6
Argumenten…? • Ideologische dogma’s: • “wat we zelf doen, doen we beter” • “een ander kan het efficiënter” • “Wij hebben de kennis niet” • “Door onze keuze wordt alles goedkoper” • “De buurman doet aan PPS, dus wij ook” • Niet kiezen is ook kiezen
7
Argumenten…? • Ideologische dogma’s: • “wat we zelf doen, doen we beter” • “een ander kan het beter” • “Wij hebben de kennis niet” • “Door onze keuze wordt alles goedkoper” • “De buurman doet aan PPS, dus wij ook” • Niet kiezen is ook kiezen
8
Afweging 1: wat wil de bevolking • Informeer jezelf als bestuur bij de verschillende groepen binnen je inwoners, ga na wie de gebruikers zullen zijn en wat zij verwachten • Welke rol moet je opnemen als lokaal bestuur? • Actor? • Regisseur? • Beide?
9
…en wat heeft de markt te bieden? • Voldoende toegankelijk, divers en aangepast aanbod? • Volstaan aanvullende maatregelen? Of toch dwingender optreden of zelf een aanbod ontwikkelen? • Welke evoluties kunnen we verwachten binnen die markt? Veranderen de aangeboden diensten of producten, evolueert de sector van een aanbod lokale en bereikbare spelers naar een beperkt aantal internationale bedrijven?
10
11
Afweging 2: wat willen we bereiken? • Beleidsdoelstellingen ! • Meerjarenplan bepaalt • missie, visie van het lokale bestuur • wat doen we wel, wat niet • Continuïteit vereist? Effecten op langere termijn • Wil het bestuur sterke (democratische) betrokkenheid, dan wel net meer op afstand blijven? • Visie op participatie
12
Afweging 3: het stopt niet aan de gemeentegrens • Bestuurskracht door lokale samenwerking • Efficiëntiewinsten door samenwerking en schaaloptimalisatie • Gemeentegrensoverschrijdende mogelijkheden samen zien en aanpakken • Met voldoende respect en aandacht voor elkaars belangen, autonomie en inspraak goede afspraken, duidelijke statuten
13
Afweging 4: veel of weinig invloed • Hoeveel invloed willen we als lokaal bestuur kunnen uitoefenen? • Hoe verder we afstaan van de dienstverlening, hoe beperkter de invloed • Doeltreffend beheer interne processen: weet wat er wanneer door wie in je eigen bestuur gebeurt draaiboek ! • Doeltreffende samenwerking met aannemers: weet wat je van hen mag verwachten en aan welke voorwaarden lastenboek en contract !
14
Afweging 5: het lokaal bestuur als werkgever • Onze rol als werkgever • Creëren van lokale werkgelegenheid • Voor specifieke activiteiten • Of specifieke doelgroepen • Is het realistisch dat we de nodige mensen vinden voor gespecialiseerde functies? • Impact op personeelssubsidies • Interne flexibiliteit • Talentbeleid
15
Afweging 6: inspelen op vernieuwing • Technologische innovatie • In welke mate kunnen wij technologische evoluties volgen? • Maar: “Zonder de overheid, geen smartphone” • Procesmatige innovatie • Nieuwe werkvormen • Evoluties in participatie
(zonder de klassieke te vergeten)
16
Eens de keuze gemaakt • Oog hebben voor financiële gevolgen en geleverde kwaliteit – vergelijken met collega’s • Inspraak en transparantie bewaken • Evoluties bij de doelgroepen en op de markt • Blijven investeren in kennis • Blijven zoeken naar vernieuwing en innovatie • Altijd ‘klaar zijn’ om nieuwe keuzes te maken
17
BELEIDSDOELSTELLINGEN VRAAG/ AANBOD
STABILITEIT/ VERNIEUWING
SCHAAL
INVLOED ROL ALS WERKGEVER
18
Conclusie • De “ideale keuze” bestaat vaak niet • Maak de keuze lokaal • op basis van lokale omstandigheden en prioriteiten • lokale “integratie”: met 1 ingreep meerdere problemen aanpakken of verschillende behoeften invullen • Stel jezelf de juiste vragen • Hou voeling met de beoogde doelgroep • Blijf je spiegelen aan collega-besturen
19
Dit is niet louter een vraag van de overheid Barthélémy, Jérome, The seven deadly sins of outsourcing: Academy of Management Executive, 2003, vol 17, n° 2: • • • • • • •
Kerntaken afstoten De verkeerde dienstverlener kiezen Een slecht bestek, contract of overeenkomst hanteren Personeelskwesties over het hoofd zien De sturing verliezen Geen rekening houden met verborgen kosten Geen vroegtijdige opzeg mogelijk
20
“It's a very sobering feeling to be up in space and realize that one's safety factor was determined by the lowest bidder on a government contract.”
Buzz Aldrin
21
Download de hand-outs van deze presentatie vanaf maandag 20 oktober op www.trefdag.be.