2016/1312
Zaanse Energie Agenda 2014-2018
Vierde kwartaalrapportage 2015
ALGEMEEN Vooraf Zaanstad streeft naar een toekomstgericht, gezond en aantrekkelijk woon-, leef- en ondernemersklimaat en heeft de ambitie om in 2020 klimaatneutraal te zijn. De focus in Zaanstad ligt vooral op het duurzamer maken van de energiehuishouding van de gebouwde omgeving. Deze aanpak is in de Zaanse Energie Agenda 2014-2018 (ZEA) uitgewerkt in zes operationele lijnen: verduurzamen wonen, verduurzamen bedrijven, duurzame energie, organisatie- & financieringsvraagstuk, smart grids en invlechten in de organisatie. De voortgang van de uitvoering van de ZEA wordt beschreven in kwartaalrapportages. Hierin staan de aandachtspunten van de projecten. Daarnaast wordt vooruitgeblikt op het volgende kwartaal. Standaard is de voortgangsrapportage Zaanse Energie Agenda opgenomen in de regluiere P&C-cyclus. Omdat de raad nadrukkelijk heeft gevraagd om bespreking van de voortgangsrapportage is de rapportage geactualiseerd.
Strategie De focus van ZEA is gericht op het helpen opzetten van nieuwe kansrijke, rendabele arrangementen die opschaalbaar en te vermarkten zijn. De aanpak past bij de keuze voor enerzijds een faciliterende overheid en anderzijds de noodzaak tot grote stappen. Bij deze strategie, in zeer nauwe samenwerking met andere spelers en marktpartijen, gaat het niet alleen over geld (een sluitende business case), maar vooral over het onderliggend financierings- en organisatievraagstuk, ketenbenadering en systeemverandering. Een drietal arrangementen stond in 2015 centraal: warmtenet, een betaalbaar nul-op-de-meterconcept en de verplichte verduurzaming van de eigen organisatie. De verduurzamingsmarkt is sterk in beweging en vernieuwt voortdurend. Niet alleen op technisch gebied, maar ook op andere vlakken. Zo verandert de wet- en regelgeving, zijn nieuwe financieringsmodellen in opmars en komen ontzorg-arrangementen op de markt. Soms zijn dat veelbelovende vernieuwingen. Het is zaak hier voortdurend op in te kunnen spelen en flexibiliteit te houden in onze aanpak. Tegelijkertijd ligt er een wens tot focus en het afmaken van processen waar we samen met maatschappelijke partners aan begonnen zijn. Wachten op marktrijpe initiatieven is geen optie. Het stimuleren van en inspelen op nieuwe
ontwikkelingen en arrangementen vraagt om inzet die niet altijd vanzelfsprekend tot succes leidt. Dat is inherent aan innovatieve processen. Voor sommige arrangementen bleek weinig belangstelling, zoals bijvoorbeeld de subsidieregeling Toekomstgerichte Ondernemingen en Instellingen en de eerste tranches van de regeling Energie Zuinige Woning (EZW). Het verstrekken van subsidie blijkt de markt niet altijd in beweging te krijgen. Sommige andere projecten komen om andere redenen niet goed van de grond, zoals Windenergie op Land. Provincie Noord-Holland voert een restrictief beleid, waar Zaanstad zich in toenemende mate tegen heeft verzet, net zoals een groot aantal andere partijen waaronder de gemeente Amsterdam en het Havenbedrijf Amsterdam. Massa maken en versnellen / Product-marktcombinaties Willen we echt een sprong maken, bijvoorbeeld in de aanpak van het verduurzamen van woningen, dan is méér nodig dan alleen een sluitende casus en een goedkope financiering. Dit geldt natuurlijk ook voor de verduurzaming bij het bedrijfsleven en de industrie. Het bereiken -en vooral in beweging krijgen- van de massa is essentieel om de doelstelling van een klimaatneutrale stad te bereiken. Aanvullend op de productontwikkeling worden daarom door ons initiatieven ondersteund die de ontwikkeling van een energie-community bottom-up aanjagen. Concreet gaat het daarbij om Duurzaan.nl en SAENZ.nu. Ook met energiecafés wordt geprobeerd de Zaanse samenleving te activeren. Het vraagstuk over versnelling speelt niet alleen in Zaanstad. Het Rijk doet veel onderzoek naar manieren om ‘de burger in beweging’ te krijgen. Bij het landelijk programma Lokale Klimaat Agenda, waarbij wethouder Straat opereert als klimaatambassadeur, is continue aandacht voor dit thema. Vanuit de VNG/G32 is een initiatief genomen om samen met Zaanstad en collega-steden te komen tot een excellente aanpak. Concreet gaat het daarbij om de ontwikkeling van productmarktcombinaties en maatwerkaanpak. Het doel is daarbij om massa te maken en te versnellen. Vooruitblik 2016: In 2015 heeft het college een aantal cruciale stappen gezet in de ontwikkeling van opschaalbare arrangementen. In 2016 ligt de focus op het operationeel maken en uitrollen daarvan. De uitdaging voor ZEA in 2016 is om gestalte te geven aan ‘massa maken en
versnellen’. In dat kader zal het college - ter uitvoering van de raadsmotie 109 - in de opmaat naar de kadernota het gesprek met de raad aangaan over de inzet van middelen voor procesbegeleiding, financiële arrangementen en/of investeringen. Deze voortgangsrapportage kan samen met de evaluatie van het duurzaamheidsfonds dienen voor het gesprek.
Zaanstad, 12 januari 2016
1
LIJN 1: VERDUURZAMEN WONEN – OPTIMALISEREN EN ISOLEREN
2
Collectief inkopen van isolatiemaatregelen
3
Samen met corporaties zoeken naar slimme oplossingen voor energiebesparing in de bestaande woningvoorraad
4
Particulieren: regionale samenwerking binnen ondersteuningsstructuur Energieakkoord , Duurzaam Bouwloket
5
Energiebesparing bij het eigen en maatschappelijk vastgoed
6
Subsidieregeling Energiezuinige woning Zaanstad
7
Nul op de meter / funderingsherstel in samenwerking met de provincie Noord-Holland
1
LIJN 2: VERDUURZAMEN BEDRIJVEN
2
Faciliteren energiecorporatie op Noorderveld/Molletjesveer (SAENZ)
3
Actieve communicatie met PPS-platform (digitaal en fysiek): Duurzaan
4
Voortzetten van voorlichting over duurzaam ondernemen. Actieve benadering van bedrijven
5
Uitbreiden laadpalen en ondersteuning bedrijven bij de overstap naar elektrisch vervoer
6
Gemeentelijk en maatschappelijk vastgoed handhaven op verruimde reikwijdte Wm (invlechten in de organisatie)
7
HIRB lll – lll Impulsregeling
8
Duurzame ontwikkeling Bedrijventerrein HoogTij
9
Afspraak met Omgevingsdienst Noorzeekanaalgebied over de EU-richtlijn Energie (EED)/energiebesparing bij bedrijven
1
LIJN 3: DUURZAME ENERGIE – WARMTE, ZON, WIND, BIOMASSA
2
Open en Slim Energienet Zaandam-Oost, faciliteren marktinitiatief
3
Open en Slim Energienet Zaandam-West, faciliteren marktinitiatief
4
MRA-uitvoeringsprogramma warmte- en koudenetten / Green Deal
5
Volgen van de ontwikkelingen t.a.v. het herstructureringsplan Wind op land van dProvincie Noord-Holland
6
Onderzoek naar de mogelijkheden van participatie in projecten ‘wind op zee’
7
Faciliteren realiseren windmolens NZKG
8
Faciliteren van collectieve inkoopacties van derden, bv zonnepanelen
9
Faciliteren zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen
10
Faciliteren realisatie zonnepark, bijvoorbeeld Omzoom
11
Faciliteren realisatie zonneweide 1, Nauerna
12
Open en Slim Energienet Zaanstad-Noord, aanbesteding
1
LIJN 4: ORGANISATIE- & FINANCIERINGSVRAAGSTUK
2
Bestuurlijk afsluiten van onderzoek klimaataanpak eigen begroting. Beleggen uitvoeringsverantwoordelijkheid
3
Planmatige aanpak van uitwerken en aantrekken van financieringen/subsidies voor alle lijnen
4
Begeleiden project 100 nul-op-de-meterwoningen
5
Evaluatie Duurzaamheidsfonds
6
Opstellen investeringsagenda aanvullend op Meerjarig Investeringsprogramma (MIP), Meerjarig Onderhoud Programma (MOP), Investeringsfonds (IF) e.a. en deze bestuurlijk agenderen
7
Begeleiden Impulsregeling Duurzame Bedrijven Zaanstad
1
LIJN 5: SMART GRIDS
2
Europees project OPTIMUS
3
Uitdragen resultaten slimme en open energienet middels E-harbours movement
4
Europees project Urban Learning
5
Elektrisch vervoer; contouren en energiestromen grondstoffenrotonde, inclusief laadpunt ter plaatse
6
Samenwerkingsverband NEMIS: zoeken naar mogelijkheden voor systeemverandering (sturing vanuit lopende projecten)
1
LIJN 6: INVLECHTEN
2
Verder implementeren van het gemeentelijk inkoop- en aanbestedingsbeleid
3
Energieatlas + actief gebruik van de energiemonitor ‘energieinbeeld.nl’
4
Elektrisch vervoer in de lijn brengen/begeleiden subsidieregeling/heroriëntatie
5
Energiejaarboek Zaanstad digitale editie
6
Energiecafés (zie 2.3)
7
Programmamanagement
8
Bestuurlijke ondersteuning, incl. de Metropaal Regio Amsterdam (MRA) en de Klimaatambassadeur
9
Management Energiecontract Zaanstad/Greenchoice, inclusief nieuw contract
LIJN 1: VERDUURZAMEN WONEN – OPTIMALISEREN EN ISOLEREN 1
STAND VAN ZAKEN
Corporaties De geïntensiveerde samenwerking met de vier woningbouwcorporaties (Parteon, ZVH, Rochdale en Eigen Haard) heeft geleid tot de ontwikkeling van de ESCo1 Zonnig Zaanstad voor zonnepanelen op 1.000 huurwoningen. Bestuurlijke besluitvorming door alle betrokken partijen wordt verwacht in januari 2016 (zie lijn 4).
Particulieren Centraal staat het stimuleren van eigenaren om te investeren in energiebesparing. De rol van de gemeente is faciliterend en varieert van voorlichting en ‘ontzorging’ tot het wegnemen van financiële drempels . Wegnemen financiële drempels
Vanaf 2012 heeft Zaanstad 4 subsidieregelingen Energiezuinige woning Zaanstad gehad. De laatste liep vanaf 1 september 2015. Er was een bedrag van € 143.000 beschikbaar voor energiebesparende maatregelen/ maatregelen voor opwekking van duurzame energie en € 25.000 voor groene daken. Met dit laatste werd invulling gegeven aan motie 34 van ChristenUnie, Socialistische Partij, Rosa en de Zaanse Inwoners Partij. Het subsidieplafond voor de energiemaatregelen was half november bereikt. Aanvragen voor groene daken kunnen nog tot 1 juni 2016 worden ingediend. Er zijn 138 subsidies toegezegd voor een bedrag van € 80.000. Er waren 5 aanvragen voor warmtepompen, 4 voor zonneboilers, 55 voor spouwmuurisolatie, 65 voor vloerisolatie, 18 voor HR++-glas en 2 voor dakisolatie. Of de subsidies ook worden verstrekt is afhankelijk van de subsidieverantwoording. Deze administratieve handeling is nog in volle gang.
Inzet op financiële steun voor het initiatief om 100 nul-op-de-meterwoningen te realiseren in Zaanstad (zie lijn 4).
Begeleiding en ontzorging
VvE-project, project om VvE’s te interesseren voor energiebesparende maatregelen: de belangstelling van Verenigingen van Eigenaren om in aanmerking te komen voor een quick scan en begeleidingstraject is groter dan verwacht. De brief van het college en persoonlijke telefonische benadering hebben daaraan bijgedragen. In Zaanstad zijn er zo’n 70 belangstellende VvE’s, terwijl er 9 scans en 5 begeleidingstrajecten beschikbaar zijn. Zowel bij de provincie Noord-Holland (Woonfonds) als binnen de gemeente wordt gezocht naar aanvullende middelen. Vanaf januari start het uitvoeren van quick scans en groepsbijeenkomsten (VvE-
1
ESCo= Energy Service Company
Energiecafé’s).
Pilots funderingsaanpak in combinatie met ‘nul-op-de-(energie)meter’: ook in het 4e kwartaal is het nog niet gelukt om een duidelijke financiële constructie te realiseren. Daardoor kan de stap richting contractvorming met eigenaren en uitvoerende bedrijven nog niet gezet worden. Er is overleg met de provincie (subsidieverstrekker) over uitstel en eventueel aanvulling van het subsidiebedrag.
Collectieve inkoop isolatie voor particuliere woningeigenaren. Bij de uitvraag naar potentiële organisatoren zijn twee uitvoerende partijen in beeld voor de organisatie van de collectieve inkoop. De uitkomst van de selectieprocedure wordt in januari bekend. Het streven is om in februari 2016 te beginnen met de campagne: onder andere met een brief van het college aan woningeigenaren en met een Energiecafé.
Communicatie & voorlichting
Voortgang www.duurzaambouwloket.nl/zaanstad. De website trekt steeds meer bezoekers. ‘Het Duurzaam Bouwloket laat zich zien als onafhankelijke, informatieve en betrouwbare partner;
Stichting Duurzaan (www.duurzaan.nl) heeft elke twee weken een informatieve pagina in het Zaans Stadsblad gemaakt over energiebesparing, groene daken (+ subsidieregeling) en over duurzame energie, met verwijzingen naar www.duurzaambouwloket.nl.;
Het Energiecafé over isolatie werd goed bezocht (30 aanwezigen); er is belangstelling voor het thema, en woningeigenaren komen graag naar een Energiecafé als zij zicht hebben op een praktisch handelingsperpectief. De vakkundige presentatie door het Duurzaam Bouwloket werd zeer gewaardeerd. Het streven is om vaker ‘praktische’ Energiecafés voor woningeigenaren te houden, te beginnen onder meer bij de collectieve inkoop voor woningisolatie;
Warmtescans door Duurzaam Bouwloket: verloting van 10 gratis warmtescans leverde 100 enthousiaste aanmeldingen op. Begin 2016 worden nogmaals minstens 10 warmtescans verloot. Gezien de belangstelling wordt gezocht naar middelen om meer scans aan te kunnen bieden. Samen met het Duurzaam Bouwloket wordt onderzocht of gewerkt kan worden met deskundige vrijwilliger(s);
Duurzaam Bouwloket adviseerde drie zelfbouwers op de Zaanse Eilanden om hen op weg te helpen naar een energiezuinige nieuwbouwwoning (bekostigd vanuit de ZEA). Op (o.a.) www.zelfdoeninzaanstad.nl wordt hierover verslag gedaan;
Dag van de Duurzaamheid, 9 oktober 2015: de eerste nul-op-de-meterwoning in Wormerveer stond volop in de belangstelling, onder andere van de landelijke pers;
Duurzame Huizenroute: het aantal deelnemende woningeigenaren in Zaanstad nam dit jaar iets toe, het aantal bezoekers was wisselend per woning. Een van de woningen wordt verbouwd en is op weg naar ‘zo goed als nul-op-de-meter’. Er
komt een internetfilmpje over deze voorbeeldwoning. Dit wordt aangevuld met warmtescans, om ook de vergelijking met de buren zichtbaar te maken.
Maatschappelijk vastgoed
Voor het maatschappelijk vastgoed, dat door de gemeente wordt beheerd, is in samenwerking met Grondzaken een stappenplan ‘verduurzaming gemeentelijk vastgoed’ opgesteld. Fase 1 van het stappenplan is grotendeels doorlopen. Door middel van een quick scan zijn de objecten geselecteerd die zullen worden opgenomen in het duurzaam meerjarenonderhoudsplan (DMJOP). Inmiddels is ook een start gemaakt met fase 2, waarin onder andereenergieprestatieadviezen worden opgesteld voor de geselecteerde objecten. Op basis van deze adviezen en het MJOP wordt per object een business case uitgewerkt. Voor twee objecten wordt geen advies aangevraagd: voor RPO (inmiddels een EPA-advies gereed) en voor het stadhuis (een klimaatonderzoek is gaande). Vooruitlopend op de uitkomsten van het EPAadvies wordt binnen de geselecteerde objecten gekeken naar de mogelijkheid voor het plaatsen van PV-panelen.
2
PRESTATIES
Eindfase besluitvorming ten behoeve van realisatie zonnepanelen op 1000 huurwoningen
Groot aantal geïnteresseerde deelnemers VvE- pilot
Subsidie energiezuinige woning uitgeput (met uitzondering van groene daken)
Goedbezocht energiecafé over woningisolatie
Veel publiekscommunicatie over woningisolatie in het kader van de warmtescans, Duurzame Huizenroute, de subsidie Energiezuinige woning en het Energiecafé
3
AANDACHTSPUNTEN
Uitvoeren van energiebesparende maatregelen (met een terugverdientijd < 15 jaar) bij maatschappelijk vastgoed (zie lijn 4);
Vastleggen van de energieambities en -activiteiten in prestatieafspraken met corporaties en huurders, aandacht besteden aan de rol en mogelijkheden van huurders (o.a. in het kader van communicatie over de projecten zonnepanelen 1.000 woningen, warmtenet)
4
Zorgen dat de verduurzamingsopgave op de agenda blijft bij MAAK.Zaanstad.
VOORUITBLIK OP 1e KWARTAAL 2016
Administratieve afhandeling van de subsidieregeling Energiezuinige woning Zaanstad.
Besluit en start uitvoering van de actie zonnepanelen voor 1000 sociale huurwoningen; vanuit de gemeente ook inzet op communicatie met/door huurders;
Selectie van uitvoerder voor collectieve inkoop woningisolatie ; daarna snel start campagne
Voorstellen doen voor een vervolg op invulling motie 34 na 1 juni 2016, de sluitingsdatum voor indienen van aanvragen voor subsidie op groene daken.
Wederom een verloting van 10 warmtescans;
Start quick scans van VvE complexen, VvE Energiecafé;
Duidelijkheid over de afspraken met de Belastingdienst over belastingruling pilots aanpak funderingen + nul-op-de-meter woningen;
Verduurzaming van gemeentelijk maatschappelijk vastgoed: continueren van de inzet op het Duurzaam Meerjarig Onderhoudsprogramma (DMJOP) en het realiseren van goede voorbeelden op de korte termijn;
Prestatieafspraken corporaties: hoe verder samenwerken aan verbetering energieprestaties (in integrale context);
Buurtgerichte verduurzamingsactie in samenwerking met de buurt en, indien door de buurt gewenst, het Duurzaam Bouwloket.
LIJN 2: ENERGIEBESPARING BEDRIJVEN 1
STAND VAN ZAKEN Met het Energieakkoord in 2012 is de aftrap gegeven van een verdere verduurzaming van bedrijven gericht op energiebesparing. Onderdeel van de overeenkomst zijn de oprichting van een expertisecentrum en de versoepeling van toezicht en handhaving door onder andere de invoering van de zogenaamde maatregellijsten. De opdrachtgevers van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (ODNZKG), waaronder de gemeenten Zaanstad, Amsterdam en Haarlemmermeer, hebben samen met de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied een regionaal projectplan uitgewerkt om invulling te kunnen geven aan de uitvoering van het Energieakkoord: het projectplan energiebesparingsaanpak bedrijven. Met het projectplan is de ambitie uitgesproken dat in 2020 bij nagenoeg alle grootverbruikers in de regio is vastgesteld of zij voldoen aan de Wet milieubeheer (waarin onder andere staat dat bedrijven verplicht zijn energiebesparingsmaatregelen te treffen die binnen 5 jaar zijn terugverdiend), of dat afspraken zijn gemaakt om daaraan te voldoen. Via de VNG is door het Rijk een vergoeding van € 171.199,- verstrekt om met het projectplan te kunnen starten. Zaanstad maakt deel uit van de VNG-klankbordgroep energiebesparing bij bedrijven. De klankbordgroep heeft tot doel de door het ministerie uitgewerkte voorstellen te beoordelen en zo mogelijk bij te sturen. In de klankbordgroep hebben zowel gemeentes, provincies als omgevingsdiensten zitting. De ODNZKG heeft in opdracht van de gemeente Zaanstad een Voorlopig Plan van Aanpak Wet milieubeheer en energiebesparing 2016 e.v. uitgewerkt. Daarin zijn verschillende varianten opgenomen. Op basis van de door de gemeente te hanteren ambitie heeft de gemeente een keuze gemaakt voor de uit te voeren variant en wel de variant met het hoogste ambitieniveau. Dit is een ambtelijk voorstel en komt begin 2016 tot bestuurlijke besluitvorming. Doel is dat de grote en middelgrote energieverbruikers in 2020 energiebesparende maatregelen hebben toegepast. Uitgangspunt is dat daarmee 10% energie is bespaard ten opzichte van het meetjaar 2012. Met de provincie is een akkoord bereikt over de inzet van de Impulsregeling Duurzame Bedrijven Zaanstad (IDBZ) als stimulerende bijdrage aan verduurzaming van bedrijven. Naast de inzet van de door de provincie verstrekte bijdrage (€ 795.018,-) heeft ook de gemeente hetzelfde bedrag beschikbaar gesteld.
2
PRESTATIES
Regionaal projectplan energiebesparingsaanpak bedrijven.
Op basis van het regionaal projectplan is gestart met een inventarisatie van de te benaderen bedrijven en het uitwerken van een opleidingsplan voor de toezichthouders en handhavers van de ODNZKG. Op basis van de uitgevoerde inventarisatie binnen de Omgevingsdienst
Noordzeekanaalgebied is de opleidingsbehoefte duidelijk geworden. De betrokken gemeenten en de Omgevingsdienst hebben in het tweede kwartaal 1 keer vergaderd.
Klankbordgroep VNG
De klankbordgroep is in 2015 acht keer bijeen geweest.
Voorlopig Plan van Aanpak Wet milieubeheer en energiebesparing 2016 e.v.
Met de ODNZKG is een principeafspraak gemaakt voor de uit te voeren werkzaamheden in het kader van het Energieakkoord 2012.
Verstrekte subsidies
In kader van de IDBZ zijn de subsidies aan de bedrijven beschikt en kan met de uitvoering worden begonnen. Dit vraagt verlenging van de bestedingstermijn en daarmee de verantwoording aan de provincie Noord-Holland.
3
AANDACHTSPUNTEN
Verkenning van diverse mogelijkheden om bedrijven te stimuleren tot meer energiebesparing en verduurzaming.
4
VOORUITBLIK 1e KWARTAAL 2016 Bestuurlijke besluitvorming over versterking / verbreding aanpak verruimde reikwijdte wet Milieubeheer. Afronding subsidies
LIJN 3: DUURZAME ENERGIE - WARMTE, ZON, WIND, BIOMASSA 1
STAND VAN ZAKEN
Wind In het eerste kwartaal van 2015 heeft de gemeente Zaanstad namens een aantal Zaanse partijen een principeaanvraag voor een windpark in het Noordzeekanaalgebied in het kader van de herstructurering Wind op Land ingediend. In de het tweede kwartaal is deze principeaanvraag besproken met de initiatiefnemers en aangevuld met coördinaten in het kader van het onderzoek van Schiphol naar luchtveiligheid (grootschalig landelijk onderzoek, de zogenaamde Elandproef). De resultaten van dit onderzoek geven aan in hoeverre het mogelijk is om windturbines te bouwen op de beoogde locaties. In november zijn de resultaten van de pré-toets van de windturbines aan het Luchthaven Indeling Besluit van Schiphol (LIB) betreffende hoogtebeperking en radarverstoring bekend geworden. Het nieuwe LIB is half november vastgesteld. De radarverstoring lijkt voor Zaanstad oplosbaar. Een aantal turbines zal 30 meter lager moeten worden dan gepland (70 meter masthoogte in plaats van 100 meter). Zaanstad zal hierover in overleg treden met Luchtverkeerleiding Nederland (LNV). De provincie Noord-Holland hanteert in het Herstructureringsplan Wind op Land een 600 meter-eis voor de afstand tot gevoelige bestemmingen. Daarmee lijkt niet alleen ongeveer de helft van de aangevraagde windmolens in Zaanstad onder druk te komen te staan, maar ook vele andere projecten in het Noordzeekanaalgebied. In opdracht van de gemeente heeft een adviesbureau in juli/augustus een onderzoek gedaan voor de onderbouwing van een te hanteren afstand tussen windturbines en (geluid)gevoelige bestemmingen. Aannemelijk is dat windturbines op een afstand van 472 meter tot gevoelige bestemmingen in een geluidbelast industrieel gebied ongeveer dezelfde geluidbelasting geeft als 600 meter in de stille polder. De door de provincie vereiste 600 meter voor het Noordzeekanaalgebied is een belemmering voor het realiseren van windturbines in dit gebied en levert risico dat de opgave voor Wind op Land door de provincie Noord-Holland hier niet zal kunnen worden gerealiseerd, maar in het open polderlandschap. En dat is juist wat de provincie niet wil. Zaanstad heeft dit in november bij brief laten weten aan Provinciale en Gedeputeerde Staten van NoordHolland en tijdens het inspreekrecht bij de vergadering van de commissie Ruimte, Wonen en Water op 30 november 2015 bij de bespreking van het verdelingsvoorstel voor projecten van GS aan PS . Ook is aangegeven dat de eis van een lijnopstelling van minimaal 6 gelijkvormige turbines belemmerend werkt en niet aansluit bij het grillige industriële landschap in het Noordzeekanaalgebied en dat de oplossing voor de saneringsopgave prijsopdrijvend heeft gewerkt waardoor de business cases negatief worden beïnvloed. Zaanstad roept de provincie op voor de verdeling van projecten binnen het herstructureringsplan een gebiedsgerichte benadering te kiezen. Op 14
december heeft Provinciale Staten een besluit genomen over de Provinciale Milieuverordening, waarin de randvoorwaarde voor die is opgenomen in de Provinciale Ruimtelijke Ordening is bevestigd. De ruimtelijke randvoorwaarden zijn daarmee definitief vastgesteld. In de zomer van 2015 is Zaanstad benaderd door het Zaanse bedrijf Mega Windfoce. Dit bedrijf heeft een innovatieve windturbine ontwikkeld en claimt dat deze bij een kleinere omvang een hoger rendement heeft. Zij zoekt samen met de gemeente naar geschikte testlocaties voor diverse prototypen van deze turbines.
Zon In september hebben het college van burgemeester en wethouders en de raad het besluit genomen om in 2016 grootschalig zonnepanelen te realiseren op gemeentelijk vastgoed op basis van een sluitende business case. In de laatste maanden van 2015 is gewerkt aan een aanpak waarmee de eerste projecten in 2016 gerealiseerd kunnen worden.
Warmte In de zomermaanden is door onze samenwerkingspartners Cofely en Alliander hard gewerkt aan de optimalisatie van de business case voor warmtelevering in ZaandamOost. De woningcorporaties hebben met behulp van een externe adviseur duidelijkheid geboden over de tarieven die zij mogelijk bereid zijn te betalen. Het betreft een proces waarbij het duidelijk moet worden dat het warmtenet tot een financieel voordeel leidt voor de huurder. In het bestuurlijk overleg van eind november is de business case door Cofely toegelicht. Duidelijk is geworden dat het warmtenet niet op commerciële wijze kan worden gerealiseerd. Afgesproken is dat de woningcorporaties hun vragen en twijfels over het warmtenet in beeld brengen en een verduidelijking geven van hun (financiële) voorwaarden. In een bestuurlijk vervolgoverleg begin 2016 bespreken partijen de go / no-go- beslissing en op welke wijze bij een ‘go’ wordt omgegaan met de onrendabele top. De gemeente probeert gezamenlijk met Alliander en Cofely draagvlak te creëren voor een publieke bijdrage vanuit de landelijke en provinciale overheid. Hiertoe zijn gesprekken gevoerd, onder andere met ambtenaren van het ministerie van Economische Zaken.. Er is afgesproken om te starten met een Maatschappelijke Kosten/Baten Analyse (MKBA) zodra er duidelijkheid is over de definitieve business case. In Zaanstad-Noord is met Parteon, OCK (de ontwikkelaar van Kreekrijk), OVO Zaanstad (vereniging van openbaar voortgezet onderwijs) verder gewerkt aan de business case
voor uitbreiding van het bestaande stadsverwarmingsnetwerk in Saendelft. Met het wegvallen van uitzicht op de uitkoppeling van restwarmte van Forbo enerzijds en OCK als afnemer anderzijds is op korte termijn geen zicht op uitbreiding van het netwerk van Saendelft. De business case van deze configuratie (een solitair netwerk op basis van biomassa) laat zien dat dit warmtenet waarschijnlijk niet commercieel rendabel is. Op het warmtedossier wordt met bovenstaande ontwikkelingen duidelijk dat voor realisatie van projecten een faciliterende rol van de gemeente niet afdoende is en dat een directere betrokkenheid en daarmee een actievere publieke rol nodig is om resultaten te boeken. Hoe deze vorm moet krijgen, is nog een punt van discussie. Wethouder Dick Emmer is in november als stuurgroep lid geïnstalleerd van het MRA uitvoeringsprogramma warmte- en koudenetten wat sinds juni 2015 van start is gegaan. In MRA-verband is reeds een MKBA gemaakt. Bij de installatie zijn de resultaten van deze MKBA gepresenteerd. De conclusie is dat er een sterke case te maken is voor een regionaal gecoördineerde aanpak van warmteoplossingen. Een onderzoeksbureau heeft het plan om te komen tot een regionaal warmtenet voor een half miljoen woningen doorgerekend en vergeleken met andere alternatieven zoals het grootschalig isoleren van woningen tot het energielabel A+. Uit het onderzoek blijkt dat een regionaal warmtenet als enig alternatief leidt tot een batig saldo voor de MRA. 2
PRESTATIES
Wind
Lobbytraject richting provincie ten behoeve van een afwijkende contour ten aanzien van gevoelige bestemmingen.
Er is een overeenkomst gesloten met het bedrijf Mega WindForce. De overeenkomst richt zich op het zoeken naar een locatie voor de plaatsing van een innovatieve turbine in Zaanstad, passend binnen de bestaande regels.
Zon
Diverse bedrijven met grote dakoppervlakken kennis laten nemen van de mogelijkheid tot verduurzaming middels aanschaf van zonnepanelen zonder inzet van eigen vermogen.
Warmte
Uitwerking business case voor warmtelevering Zaanstad-Noord.
Inzicht in de business case voor warmtelevering Zaandam-Oost.
De aanpak voor het open en slim warmtenet in Zaandam-Oost is samen met Cofely en Alliander gepresenteerd op het Nationaal Warmtecongres.
3
AANDACHTSPUNTEN
Wind
Met het door de provincie vastgestelde herstructureringsplan Wind op Land is het niet mogelijk de principeaanvraag voor het windpark Zaanstad op dit moment zodanig aan te passen dat deze binnen de provinciale randvoorwaarden valt. De haalbaarheid van de opgave van de provincie om 70 MW wind op land te realiseren hangt nu af van de onderhandelingen over de saneringsopgave van de geplande windturbines in Amsterdam en Westpoort. Het zou kunnen dat hier geen overeenstemming over komt. Dan wordt het twijfelachtig of de opgave kan worden gerealiseerd. Wellicht kan dit alsnog leiden tot beleidsbijstelling bij de provincie.
Warmte
Er is waarschijnlijk een actievere publieke rol nodig om tot realisatie van projecten te komen.
4
VOORUITBLIK 1e KWARTAAL 2016
Wind
In overleg treden met Luchtverkeerleiding Nederland (LNV) over de hoogtebeperkingen van het LIB.
Vanaf 15 januari tot 1 mei 2016 kunnen definitieve aanvragen voor windparken worden ingediend bij het Omgevingsloket online. Zaanstad zal zich moeten beraden over het al dan niet indienen van een aanvraag voor het windpark Zaanstad.
Zon
In de afgelopen maanden is gewerkt aan een aanpak waardoor de eerste projecten in 2016 gerealiseerd kunnen worden. Mogelijk dat in het volgende kwartaal reeds SDE+ kan worden aangevraagd voor de eerste projecten met zonnepanelen.
Warmte
In een bestuurlijk vervolgoverleg begin volgend jaar bespreken partijen de go / no-go en op welke wijze bij een ‘go’ wordt omgegaan met de onrendabele top voor het warmtenet in Zaandam-Oost.
Op basis van een inventarisatie van strategieën om de markt te benaderen en de te verwachte uitkomst van een MKBA voor het warmtenet in Zaanstad-Noord worden vervolgstappen bepaald.
De resultaten van de MKBA voor de maatschappelijke waarde van de twee warmtenetten zijn in dit kwartaal gereed.
LIJN 4: ORGANISATIE- & FINANCIERINGSVRAAGSTUK 1
STAND VAN ZAKEN Het verduurzamingvraagstuk is in belangrijke mate een financieel vraagstuk. Te nemen maatregelen vragen om investeringen die pas later – op korte of lange termijn –worden terugverdiend. Voor deze maatregelen moet eerst geld op tafel komen, de kost gaat voor de baat uit. Er is dus sprake van een financieringsvraagstuk, dat is op te delen in een kortetermijn- en een langetermijnvraagstuk.
Korte termijn Om kennis op te doen is in 2015 met name gefocust op het financieel mogelijk maken van kleinschalige, hanteerbare projecten. In alle projecten speelt de vraag hoe de gemeente kan helpen bij het financierbaar maken van projecten. De belangrijkste projecten zijn:
Mogelijk maken van gemeentelijke duurzaamheidsinvesteringen;
‘Nul-op-de-meter’ voor 100 particuliere woningen;
Het ondersteunen van de woningcorporaties bij het realiseren van zonnepanelen voor 1.000 woningen
Het combineren van nul-op-de-meter en funderingsherstel (zie lijn 1)
Binnen de bestaande begrotingssystematiek was het veelal niet mogelijk te investeren in energiezuinige maatregelen doordat de opbrengsten van duurzaamheidsinvesteringen niet bij de partij vielen die de investering moest doen. Ook ontbrak hierdoor de prikkel om dergelijke maatregelen te treffen. In het derde kwartaal hebben college en raad een bestuurlijk voorstel aangenomen waarin de organisatorische barrières binnen de gemeente worden weggenomen. Hierin is tevens, als uitvoering van motie 57 van de raad, de financiering geregeld voor het realiseren van zonnepanelen op daken van gemeentelijke panden en voor het doen van overige duurzaamheidsinvesteringen die zichzelf terugverdienen binnen 15 jaar. Dit besluit is en belangrijke stap in de verduurzaming van het eigen vastgoed (maar ook de rest van de organisatie, denk aan Facilitair en Inkoop). Begin 2015 heeft Urgenda, een organisatie die de versnelling van verduurzaming in Nederland stimuleert, de gemeente benaderd met de vraag of zij de realisatie van 100 energieneutrale woningen financieel wil ondersteunen. Deze energieneutrale, of nulop-de-meterwoningen, zijn woningen waarbij de in- en uitgaande energiestromen op jaarbasis gelijk zijn aan nul (of waarbij er meer energie uitgaat). De gemeente heeft hierover intensief contact gehad met Urgenda en heeft intern ook andere mogelijkheden onderzocht om de realisatie van 100 energieneutrale woningen mogelijk te maken. Financiële ondersteuning van Urgenda zelf bleek niet de meest gewenste oplossing. In plaats daarvan heeft de gemeente stimuleringsmaatregelen
voor de bewoners van Zaanstad ontwikkeld. Zo houdt de bewoner zelf de mogelijkheid te kiezen met welke partij hij/zij verduurzaming wil realiseren en worden ook andere partijen in de gelegenheid gesteld innovatieve oplossingen te bieden. Met de combinatie van een stimuleringslening en een subsidieregeling wordt verwacht dat het voor veel particulieren aantrekkelijk is om hun woning energieneutraal te maken. Deze klimaatvriendelijke investering leidt uiteindelijk tot lagere woonlasten, verbeterd comfort en een huis met een hogere marktwaarde. Het college van burgemeester en wethouders heeft het voorstel in december goedgekeurd. Begin 2016 wordt het voorstel voor akkoord voorgelegd aan de gemeenteraad. In het voorjaar van 2015 is de gemeente in gesprek gekomen met de woningcorporaties over de realisatie van zonnepanelen voor 1.000 corporatiewoningen. Voor huurders van corporatiewoningen is het niet mogelijk zelf te investeren, omdat zij niet de eigenaren zijn van de woning. De corporatie kan dit wel, maar dat kan onwenselijk zijn en leidt niet altijd tot de beste oplossing voor de bewoner. De kern van dit project is daarom het realiseren van een financiële constructie, die ervoor zorgt dat de bewoner zonne-energie ontvangt tegen een lagere prijs dan de huidige energieprijs voor particulieren. Dit is mogelijk door de oprichting van een EnergyServiceCompany (ESCo). Dit is een juridische entiteit (een B.V.) die de investering van de panelen inclusief het onderhoud ervan gedurende de gehele levensduur voor zijn rekening neemt. Deze B.V. wordt gefinancierd door een combinatie van een bancaire en een gemeentelijke lening. De gesprekken met de bank en de woningcorporaties zijn in een vergevorderd stadium en een second opinion-onderzoek door een extern bureau gaf een positief advies. Besluitvorming wordt verwacht begin 2016.
Lange termijn Het langetermijnvraagstuk richt zich op het bereiken van schaalgrootte met projecten om klimaatneutraliteit te realiseren voor de gehele gemeente. De ervaringen die in 2015 zijn opgedaan met bovenstaande projecten bieden financieel en organisatorisch goede ingrediënten voor opschaling. Nieuwe financieringsbronnen zullen worden onderzocht, gebruikmakend van dezelfde systematiek. Maar hiermee zijn we er nog niet. Naast financiële argumenten spelen ook kwalitatieve factoren als gevoel, comfort, onzekerheid en onbekendheid een rol. Om de impact van de maatregelen te vergroten en de meerderheid van de burgers te bereiken, zal hieraan aandacht besteed worden. In het vierde kwartaal is hiertoe een start gemaakt door – in samenwerking met 10 andere gemeenten – deel te nemen aan het landelijke programma ‘massa maken en versnellen’. Hierin wordt gewerkt aan een aanpak om meer burgers te bereiken. Daarnaast ondersteunt de gemeente een lokaal initiatief vanuit het bedrijfsleven tot het oprichten van lokale duurzame energievoorziening. Zo is in 2015 de Stichting Alliantie
Energierijk Noordelijk Zaanstad (SAENZ) officieel gestart, zie ook lijn 2. De gemeente doet samen met Alliander onderzoek naar hoe de onderlinge uitwisseling van (productie en afname van) duurzame energie binnen de stadsgrenzen het bereiken van klimaatneutraliteit kan versnellen. De rol van SAENZ en andere particuliere en gemeentelijke initiatieven wordt hierbij afgewogen. 2
PRESTATIES
Het voorstel tot verduurzaming van de gemeentelijke organisatie is geaccordeerd door het college van B&W en gemeenteraad;
Het investeringsvoorstel in zonnepanelen op gemeentedaken, als antwoord op motie 57, is geaccordeerd door het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad;
Het voorstel voor de realisatie van 100 nul-op-de-meterwoningen is geaccordeerd door het college van burgemeester en wethouders en wordt behandeld in de eerste raadsvergadering in 2016;
De vier woningcorporaties hebben de principe-uitspraak gedaan 1.000 woningen te willen voorzien van zonnepanelen. Een extern bureau heeft positief geadviseerd over het project in een second opinion. Besluitvorming wordt verwacht begin 2016;
De oprichting van een lokale duurzame energievoorziening is een stap dichterbij met de Stichting Alliantie Energierijk Noordelijk Zaanstad. In 2015 is SAENZ officieel gestart.
3
AANDACHTSPUNTEN
Het blijft noodzakelijk veel energie te steken in het stimuleren van de initiatieven rondom nul-op-de-meterwoningen en zonnepanelen. De beperkte winstgevendheid of het bestaan van risico’s en onbekendheid in dit soort projecten maakt snelle besluitvorming lastig. Het zoeken naar creatieve en solide oplossingen vraagt tijd. Voordeel hiervan is wel dat dit leidt tot toekomstbestendige maatregelen die anders mogelijk niet in beeld gekomen waren. Nu financieel goede constructies zijn opgetuigd, is de volgende uitdaging het meekrijgen van inwoners en bedrijfsleven
4
VOORUITBLIK KOMEND KWARTAAL
Besluitvorming door de gemeenteraad van het nul-op-de-meter-voorstel;
Bestuurlijk voorleggen zonnepanelen op corporatiewoningen;
Samenhang aanbrengen tussen financierbaarheid en de inzet van het Duurzaamheidsfonds;
De opschaling van de projecten naar een aanpak voor de gehele gemeente.
LIJN 5: SMART GRIDS
1
STAND VAN ZAKEN
Optimus Het stadhuis van Zaanstad is het onderzoeksobject in Optimus. Doel van het Optimusproject is om het energieverbruik te optimaliseren door gebruik te maken van allerlei gegevens zoals weer, gedrag van medewerkers, de bezettingsgraad en de verdeling daarvan binnen het gebouw. Op basis van deze informatie genereert het Optimussysteem acties om energie te besparen. Deze acties kunnen dan worden geïmplementeerd door de gebouwbeheerder. De bijdrage van Zaanstad bestaat uit het verzamelen van verschillende gegevens en het toepassen van de acties. Momenteel wordt nog gewerkt aan het finetunen van het systeem. Afgelopen jaar zijn de datakoppelingen gelegd. In de komende tijd wordt het systeem verder geoptimaliseerd. In januari zal Zaanstad in Brussel tijdens de jaarlijkse review een van de actieplannen presenteren.
E-harbours movement Doel van dit Europese project, in samenwerking met Malmö en Hamburg, was om de mogelijkheden tot grote energietransitiestappen in havengebieden verder te verspreiden onder relevante stakeholders, met name in andere Europes havengebieden. Dit project is op 1 juli 2015 beëindigd. Afgelopen maanden is gewerkt aan de financiële afronding. De definitieve vaststelling van de subsidie wordt in 2016 verwacht.
Urban Learning In dit EU-project staat integratie van energie in de integrale ruimtelijke planning van stedelijke gebieden door overheden centraal. Hoe kan tegelijkertijd met een groei van het aantal woningen het gebruik van fossiele brandstoffen en de emissie van CO2 significant worden gereduceerd? Zaanstad en Amsterdam werken samen in een werkgroep, die zich over een viertal locaties zal buigen: twee Amsterdamse (Buiksloterham en Overamstel) en twee Zaanse (Hembrugterrein en Noordzaan). Hieruit moeten voorstellen komen voor de planning in het algemeen en voor genoemde terreinen in het bijzonder. Tijdens de vervolgworkshop over planning voor het Hembrugterrein zijn diverse concrete suggesties geopperd, die nader worden uitgewerkt in verschillende documenten die met de Europese partners worden besproken.
NEMIS NEMIS ondersteunt Zaanstad bij vraagstukken over de oprichting van lokale geïntegreerde energievoorziening. Een eerste bijeenkomst hierover heeft in de eerste helft van het jaar plaatsgevonden. De bijeenkomst is het najaar moest helaas worden uitgesteld. De discussie bij deze bijeenkomst is input voor een workshop met alle NEMIS-deelnemers. Daarnaast heeft de UvA op ons verzoek deelgenomen aan een
bijeenkomst over energie in breder perspectief (energiemaatregelen en armoedebestrijding). 2
PRESTATIES
OPTIMUS
Data-uitwisseling GBS en Optimus gerealiseerd en geoptimaliseerd. Actieplannen uitgewerkt tot op gebruikersniveau;
E-harbours movement
Afronding van het project E-harbours movement;
Urban learning
Op 2-3 november zijn de verschillende Europese partners (Berlijn, Warschau, Parijs, Stockholm, Wenen en Zagreb) in Zaanstad bij elkaar geweest voor een eerste voortgangsbespreking van het project Urban Learning
3
AANDACHTSPUNTEN
OPTIMUS
De succesvolle implementatie van Optimus kan niet zonder de medewerking van alle gebruikers van het gebouw. Voldoende draagvlak bij zowel management als medewerkers is hierbij een vereiste. Daarnaast ook afspraken met de nieuwe externe gebruikers.
Urban Learning
Ook voor het project Urban Learning is een blijvend draagvlak van de deelnemers om te werken aan energieplanning een vereiste.
4
VOORUITBLIK 1e KWARTAAL 2016 OPTIMUS
Januari 2016: presentatie actieplan in Brussel
1e kwartaal 2016: concrete implementatie van Optimus binnen de gemeente, uitvoeren actieplannen en intensieve communicatie met medewerkers en andere belanghebbenden.
LIJN 6: INVLECHTEN 1
STAND VAN ZAKEN Slimmer omgaan met energie (en daarmee kosten besparen) begint op veel beleidsvelden vruchten af te werpen. De kern van een succesvolle aanpak ligt in het meewegen van het langetermijnperspectief bij beslissingen. Dat vraagt om andere uitlijning van verschillende beleidsvelden en belangen. De Raad heeft met de besluitvorming de verplichte verduurzaming van de eigen
organisatie (eigenaar, gebruiker, verhuurder) tot een dergelijke systeemverandering besloten. De volgende stap is om dit nu ook operationeel te maken in de volledige breedte van de organisatie. Ook voor de andere gemeentelijke rollen (regelgever, handhaver, etc.) zal het college op zoek gaan naar effectieve interventiemechanismen om maximale resultaten te halen. Bij de afspraken met de woningbouwcorporaties staat het invlechten van de landelijke afspraken van het Energieakkoord op de agenda. 2
PRESTATIES
Implementatie gemeentelijk inkoop- en aanbestedingsbeleid/management energiecontract Zaanstad/GreenChoice, inclusief nieuw contract. In december heeft de gemeentelijke inkoopboard besloten tot duurzame en flexibele energie-inkoop. Dit dossier is belegd bij de interne eigenaar: Bedrijfsvoering / Facilitaire Zaken. De flexibele inkoop ondersteunt de ontwikkeling van een lokaal platform gericht op de onderlinge energie-uitwisseling zoals verwoord bij lijn 4.
Energieatlas Samen met de Metropool Regio Amsterdam (MRA) en een aantal andere stedelijke regio’s ontwikkelen de ministeries van Infrastructuur en Milieu, Buitenlandse Zaken en Economische Zaken de Nationale Energie Atlas. Daarmee ontstaat een samenhangend (geografisch) zicht op aspecten die een rol spelen in de energietransitie (opwekking, restwarmte, infrastructuur, energielabels etc.). Wethouder Dick Emmer is voorzitter van de Stuurgroep Nationale Energie Atlas. De uitvoering is belegd bij een externe projectorganisatie. Oplevering is voorzien in het derde kwartaal van 2016.
Monitoring/actief gebruik van de energiemonitor 'energieinbeeld.nl' Er zijn eerste stappen gezet in het opzetten van een eenvoudige en bruikbare energiemonitoringstool. Begin 2016 zijn de eerste bruikbare resultaten beschikbaar.
Energiecafés De planning van de Energiecafes is herzien. In afstemming met MAAK.Zaanstad zijn drie avonden georganiseerd over verduurzaming van woningen. Een vijfde Energiecafé over woningisolatie eind november is goed bezocht (zie lijn 1).
Vanuit verschillende initiatiefnemers (landelijk, lokaal) is verduurzaming van de bestaande woningvoorraad een speerpunt.
Elektrisch vervoer in de lijn brengen / begeleiden subsidieregeling / heroriëntatie De fiscale prikkel voor elektrisch vervoer zal in 2016 veranderen. Dat veroorzaakte in het laatste kwartaal een grotere vraag naar laadpunten. Zaanstad kan die verzoeken niet allemaal honoreren. Vanuit MRA-afspraken zijn te weinig laadpunten voor Zaanstad beschikbaar. De herschikking van de verantwoordelijkheid voor het dossier naar Openbare Ruimte is vertraagd en wordt begin 2016 bij de kadernota voorgesteld. Dit gebeurt in samenspraak met de beoogd eigenaar: programma Openbare Ruimte. Op basis van het collegebesluit wordt contact gelegd met Q-Park over de mogelijke verhuur van de beschikbare oplaadpunten voor elektrische auto’s in De Hermitage. Dit is belegd bij de interne eigenaar: Bedrijfsvoering / Facilitaire Zaken.
Ondersteuning dossiers In het laatste kwartaal is besloten dat Stichting de Hemmes een subsidieaanvraag van € 200.000,- voor de realisatie van een ‘historische molen met een moderne turbine’ krijgt toegekend. Het bedrag zal beschikbaar worden gesteld nadat de molen is gerealiseerd. Het stelt de stichting in staat om andere financiers te interesseren.
Bestuurlijke ondersteuning, incl. MRA en Klimaatambassadeur, VNG, G32. etc. MRA: Bij de totstandkoming van de MRA-Agenda is het thema Duurzaamheid en Circulaire Economie geborgd. In grote lijnen zijn de energievraagstukken vergelijkbaar: het organiserend vermogen rond het thema moet omhoog en de langere termijn zal (meer) mee moeten wegen bij beslissingen. Ook op MRA-niveau vraagt dat om andere uitlijning van verschillende beleidsvelden en belangen. Vanuit de Stuurgroep Duurzaamheid én vanuit het college van Zaanstad wordt hiervoor gepleit. G32/VNG: Binnen het verband van G32 is een initiatief genomen om te komen tot een aanbod aan het Rijk om de energietransitie te versnellen (in het kader van de Klimaattop Parijs). Zaanstad is gevraagd deel te nemen als één van de koplopers. Kern van het bod is te komen tot een grotere massa en daarmee een versnelling van de aanpak. Inmiddels zijn de deelnemende gemeenten met het Rijk in gesprek over een vervolg. Klimaatambassadeur: Wethouder Dennis Straat is als Klimaatambassadeur Lokale
Klimaat Agenda actief betrokken bij versterking van duurzaamheid als thema binnen de gebouwde omgeving. De externe representatie van de wethouders heeft in de afgelopen periode bijgedragen aan de verdere verbreding van het dossier ZEA binnen en buiten de organisatie. 3
AANDACHTSPUNTEN
Bij de afspraken met de woningbouwcorporaties staat het invlechten van de landelijke afspraken van het Energieakkoord op de agenda;
4
Uitvoeren Raadsbesluit verduurzamen eigen organisatie.
VOORUITBLIK 1e KWARTAAL 2016
Gesprek met de raad naar aanleiding van motie 109;
Notitie elektrisch vervoer in het openbare gebied Zaanstad;
Ontwikkeling van een instrumentarium voor verdergaande borging van het thema energie in de overige beleidsvelden.
