Oplage: 50.000 ex.
U
Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Dinsdag 5 oktober 2010 - Jaargang 1, nr. 3
Yad Vashem voor familie Temming Bernard Snatager, een joods inwoner van Utrecht, overleefde de Tweede Wereldoorlog doordat zijn geliefde Mien Temming hem hielp onderduiken. Daarvoor kreeg Mien hulp van haar ouders Toon en Luus Temming. Onlangs werd het drietal voor die inzet, postuum, beloond met een hoge Israëlische onderscheiding: de Yad Vashem.
Nog tijdens de onderduikperiode trouwden Bernard en Mien op 17 april 1944 in het geheim. Na de bevrijding wachtte Bernard vergeefs op de terugkeer van zijn zus Flora, broer Bram en moeder Leentje. Die waren omgekomen in de concentratiekampen. Zijn vader Louis was in Utrecht al overleden aan een longinfectie. Dat gebeurde nadat hij had besloten niet verder te willen leven en met eten was gestopt. Om in aanmerking te komen voor de Yad Vashem moesten er getuigenissen worden overlegd aan de Israëlische ambassade. Een ervan was die van An Temming, een zus van Mien. Zij schreef het volgende: ‘Ik was er getuige van dat Bernard Snatager in, ik vermoed 1944, diverse keren in ons huis ondergedoken was. Dit was steeds voor een korte periode, want ons huis en
Deze week o.a.: Wat is uw verhaal l
- Pag 5 l Een goed katholiek danste bij dansschool Zegers
- Pag 10 l Langs Utrechtse werven
- Pag 11 l
- Pag 15 - Mien Temming en Bernard Snatager -
huisgezin (13 kinderen toen) was niet echt geschikt voor een permanente onderduiker, maar wel voor een korte noodopvang. Bernard was voor die tijd al bekend bij
ons, doordat hij verkering had met Mien, mijn oudere zus. Ik was toen 13 jaar en kan me nog goed herinneren dat wij kinderen hem niet met zijn echte naam mochten
Levensloop autobus actueel door foto in De Oud-Utrechter Robert Bos uit Nieuwegein verzamelt al meer dan 45 jaar foto’s van Utrechtse stadsbussen en stadstrams, maar de foto met de stadsbus die onlangs in De Oud-Utrechter stond, had hij nog niet. Hij stond paf door wat hij zag, omdat hij heel goed weet hoe het met dit speciale exemplaar is afgelopen.
Bos heeft namelijk een andere foto van deze uit 1950 stammende DAFPerkins-Domburg nummer 81. Een trieste foto, want op die plaat uit begin 2005 is de bus te zien in een zwaar vergane glorie. Bos reageerde op onze oproep een verhaal te vertellen bij de foto uit de
Oproepjes
jaren vijftig waarop de blauwe autobus te zien is, met op de achtergrond de Stadsschouwburg. Hij laat ons weten dat het toenmalige GEVU de bus in februari 1958 verkocht aan busbedrijf ESA te Marum. “Tot 1964 reed hij in de grensstreek tussen Friesland en Groningen. In dat jaar werd hij ver
kocht aan een visser die zijn brood verdiende op de Waddenzee en het toen nog niet afgesloten (huidige) Lauwersmeer en de bus goed kon ge bruiken als opslagruimte.” Volgens Bos werd bij de plek waar de bus stond opgesteld na enige tijd een nieuwe vaargeul gegraven naar de sluizen bij Dokkumer Nieuwe Zijlen. “De bus stond vanaf dat moment geheel geïsoleerd op een eilandje. Een goedbedoelde poging begin deze eeuw de bus te redden voor museale doeleinden leidde tot niets. Het wrak is uiteindelijk in juni 2005 tijdens harde wind bezweken.” Zie ook de pagina met ‘Wat is uw Verhaal?’
aanspreken, we moesten hem ‘Ome Piet’ noemen. We woonden in die tijd in de Kromme Rijnstraat. Dat waren kleine huisjes, waar het woekeren was met de weinige ruimte. Tijdens het onderduiken van Bernard kan ik me nog verschillende angstige momenten herinneren. Zo was op een avond mijn zus Luus bij een tante verderop in de straat geweest. Ze ging daar weg nadat de avondklok verstreken was en de Duitsers actief waren op straat. Mijn zus werd aangehouden en een soldaat bracht haar naar ons huis met het voornemen onze ouders daar eens streng over toe te spreken, want ze was in overtreding. Toen ze bij ons thuis aankwamen, zat Bernard in de huiskamer. Luus belde aan en riep luid toen er werd open gedaan dat ze met een Duitser was. Met een snoekduik dook Bernard bij het horen van het woord Duitser in de bedstee van mijn ouders en verstopte zich onder de dekens. Dit lukte net voordat die Duitser en Luus binnenkwamen in de huiskamer. Het was een spannende situatie. Zou die
Duitser iets merken? Tot mijn schrik zag ik dat er nog een schoen van Bernard onder de tafel stond. De Duitser zag die gelukkig niet. Ik ging kuchen en mijn ouders zeiden dat ik ziek was, difterie had. Dit bekortte direct het bezoek van die Duitser. Mijn zus Luus moest zich de volgende dag nog wel bij de SD melden om daar strafwerk te doen voor haar overtreding van de avondklok. Vaak lag Bernard in een kamertje op bed om niet gezien te worden door de buren. Een keer wilde een van de buren lollig doen door op de deur te bonken en te schreeuwen: ‘Aufmachen, Polizei’. Bernard vluchtte toen uit doodsangst de tuin in. Wat hielp om de Duitsers buiten te houden was een plakkaat van roodvonk waarvoor de huisdokter had gezorgd. Dit hield de Duitsers wel tegen.’ Getekend:
mevrouw J. C. Temming, Utrecht
Keizerlijk Huis Doorn www.huisdoorn.nl
Pagina 2
Dinsdag 5 oktober 2010
TANTE POST
In verband met de privacywetgeving wijst De Oud-Utrechter de lezers erop dat zij met het insturen van een oproepje akkoord gaan met het vermelden van hun adresgegevens in de krant en daarmee tevens in het krantenarchief op het internet.
Happy Haerts in Raadskelder De Raadskelder onder het stadhuis was een kelder waar het heel gezellig kon zijn. Het was een militair tehuis voor katholieke jongens. Er werden dansavonden verzorgd die onder leiding stonden van Geert Derks. Er mochten dan ook alleen katholieke meisjes komen, zo ging dat in die tijd. In de Raadskelder speelden verschillende bandjes. Een ervan was de Happy Haerts. Joop en Ria (ondergetekende) Baljet, zoon en dochter van C. Baljet, kleermaker uit de Anth. Matthaeuslaan, leerden al vroeg muziek maken. Later met anderen erbij vormden we een bandje en om de paar weken speelden we voor de militairen in de Raadskelder. We verzorgden daar dansavonden en de dansparen op de vloer kregen er geen genoeg van. Als we even stopten was het: “bis bis bis”! Ik weet het allemaal zo goed, doordat ik zelf in de band zat als pianiste. Mijn broer Joop speelde sax, klarinet en soms viool bij een tango. Hij was de leider van de band. Het was een heerlijke swingende band. Accordeoniste was Greet van Haarlem, dochter van het verhuisbedrijf Van Haarlem. Joop is met haar getrouwd en ze zijn alweer 54 jaar samen. En ik (pianiste) heb een van de jongens aan de haak geslagen en ook al 52 jaar in het schuitje. Dit was zo een herinnering aan de Raadskelder. Ria Baljet Utrecht
Stinkende Benenkluif Op de plek aan de Troelstralaan, waar zich nu het belastingkantoor bevindt, stond vroeger De Benenkluiffabriek. Als kind zag ik vaak vrachtwagens vol kluiven en beenderen de fabriek binnen rijden om die daar vervolgens te lossen. Deze beenderen en kluiven waren afkomstig van slagerijen en slachterijen. Niet alleen vond ik het nogal bizar om te aanschouwen; vrachtwagens vol ribbenkassen, koeienschedels en ander soort gebeentes, maar het stonk er ook nog eens verschrikkelijk. Mijn moeder vertelde mij altijd dat ze van de beenderen knopen maakten. Of dit echt waar was, heb ik nooit kunnen verifiëren. Doordat er in de fabriek nauwelijks hygiëne bestond, trok deze plek veel ongedierte aan. Vaak gingen wij dan, met grote stokken in onze handen, op jacht om er ratten te vangen. Het is mij echter nooit gelukt er eentje dood te slaan daar ik toch wel enig mededogen voelde. Er was verder nog een zeer opmerkelijk feit te melden over deze fabriek. Ongeveer twee keer per jaar hoorden wij vanuit de fabriek een soort gedempte knal, een hard doch laag geluid dat diep van binnen uit de fabriek leek te komen. Even hierna waren de straten tot in een cirkel van wel vijftig meter bezaaid met zwermen groene vliegen die nauwelijks in staat waren van de grond te komen. Overal waar je keek of liep kwam je deze vliegen tegen. ‘De Benenkluifhel!’, hoorde ik de mensen dan zeggen. Dit hield zo een paar dagen aan en even snel als ze waren gekomen waren ze ook weer verdwenen. Later is deze fabriek afgebroken en vervagen mijn herinneringen. Maar als ik nog heel goed mijn best doe, kan ik hem nog steeds ruiken. Co Okhuijsen Utrecht ----------------------------------------------Filmdecoraties waren kunststukken Onder verwijzing naar uw artikel op de
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
voorpagina van nummer 2 van De OudUtrechter getiteld ‘Utrecht is dé filmstad door de jaren heen’, zag ik graag dat u eens een artikel zou besteden aan de vaak prachtig geschilderde decoraties - thans affiches in de vitrines - die in de jaren 50 de buitenkant van met name de Rembrandt en City bioscopen sierden. De grote sterren uit die tijd, zoals Elizabeth Taylor, Gregory Peck, Charlton Heston, David Niven of Elvis Presley e.d. werden vakkundig en kleurrijk, in actie geschilderd, weergegeven. Het waren in één woord kunststukken! In mijn woonbuurt had een van de makers van deze ‘schilderijen’, ene heer De Bruin, zijn atelier/werkplaats in de Gansstraat. Alleen al het vervoer van die grote werkstukken - die niet alleen de Utrechtse bioscopen en/of schouwburg als bestemming hadden, maar ook bioscopen en theaters in andere grote steden, zoals Amsterdam - was een bezienswaardigheid op zich. Ongetwijfeld staat dit bij veel mensen nog in het geheugen gegrift. Ik vraag mij af of er naast De Bruin nog andere schilders waren die hierbij betrokken waren en hoe het maken ervan in zijn werk ging. Misschien waren het ook wel kunstschilders naast het maken van de bioscoopdecoraties, misschien zijn er nog in leven (ik meen de heer De Bruin niet meer). Ik herinner mij ook nog de aankondiging in het Utrechtsch Nieuwsblad van de film Ben Hur met in de hoofdrol Charlton Heston. Het bericht luidde dat Charlton Heston himself aanwezig zou zijn bij de première in de Rembrandt bioscoop! Er hing opnieuw een schitterende decoratie buiten aan de Rembrandt bioscoop met Charlton prominent afgebeeld in een Romeinse strijdwagen in het Colosseum. Op de bewuste zaterdag- of zondagmidag zag het zwart van de mensen in de Viestraat en op de Oude Gracht. Er verscheen inderdaad - onder politie escorte - een Romeinse strijdwagen vanaf het Vredenburg met een look-a-like van Charlton Heston erin, maar als ik mij
niet vergis ging het om een 1-april grap! B. Hoek Utrecht ----------------------------------------------Gekreun Allereerst gefeliciteerd met uw blad. Ik denk dat u veel (oud-)Utrechters hiermee een plezier doet. Het artikel over de filmstad op de voorpagina van nummer 2 deed me terugdenken aan mijn jeugd. De grote vakantie bestond uit drie weken vakantie met onze ouders en daarna vakantiebesteding. Dat was een evement in de Jaarbeurs waar allerlei leuke en leerzame dingen waren georganiseerd voor jongeren. Maar eens in de week was er het Filmac. Dan werden er doorlopend kinderfilms gedraaid in de bioscoop op het Vredenburg. Daar zag ik Dik Trom, Pietje Bell en meer van soortgelijke films. Om vijf uur moest je eruit, want daarna heette de bioscoop Palace en werden er doorlopend pornofilms gedraaid. De oude mannetjes zaten al achter in de zaal als je naar buiten liep. Natuurlijk lukte het twee vriendjes en mij een keer te blijven zitten. Door ons waarschijnlijk zenuwachtige gegrinnik over het toen door ons nog onbegrepen gekreun om ons heen werden we na een dik kwartier alsnog verzocht de zaal te verlaten. Rob Achterbergen Utrecht -----------------------------------------------Beste maatjes Allereerst wil ik u gelukwensen met de geboorte van De Oud-Utrechter. Als geboren Rotterdamse lees ik al jaren met veel plezier ‘De Oud-Rotterdammer’ en hoop dat uw blad dezelfde populariteit zal verwerven als z’n Rotterdamse collega. Inmiddels al zo’n 50 jaar vertoevend in het Utrechtse, zal het mij zeker boeien! U vroeg in uw eerst uitgekomen nummer verhalen en herinneringen aan Anton Geesink. Afgezien van het feit dat we intens meeleefden met zijn
optreden tijdens de Olympische Spelen in 1964 in Tokio en later zijn aanstelling bij het IOC volgden, ‘had ik niet zo veel met Anton’. Dat veranderde niet zo lang geleden, doordat ik hier in Nieuwegein probeerde de Stadspenning voor Ben van Leur (bekend wielrenner) te verkrijgen. Ik had van Ben gehoord dat hij in z’n jeugd tamelijk veel met Anton opgetrokken had; ze waren echt maatjes. En natuurlijk, voor een lintje helpt de voordracht van een Bekende Nederlander altijd. Ik probeerde dus Anton aan de telefoon te krijgen, maar z’n zoon nam de telefoon op en ik begon m’n verhaal af te steken, totdat ik begreep dat ik met Anton jr. in gesprek was. We dolden wat, totdat Anton sr. nogal knorrig vroeg met wie hij belde. Enfin Anton sr. hoorde m’n verhaal aan en het resultaat was dat ik een prachtige brief met het IOC-logo kreeg, waarin Anton Ben ‘de hemel in prees’. En Ben kreeg z’n medaille, de Stadspenning van Nieuwegein, die hem op het sportgala uitgereikt werd door burgemeester Vos. Kort daarna overleed Anton Geesink. Als u soms een BN’er in het zonnetje wil zetten, Ben van Leur is de aangewezen persoon daarvoor. Nog steeds presteert hij het, als hij een kopje koffie bij me komt drinken, al zo’n 60-70 kilometer op de fiets achter de rug te hebben en dat terwijl hij al 80 jaar oud is!! Ties Hogenbirk Nieuwegein --------------------------------------------Raus, Raus Door de ‘wasteil’, het verhaal van Akkie Nagtegaal in nummer 2, kwamen heel wat badherinneringen boven. Hij gaf precies weer hoe dat ‘baden’ vroeger gebeurde. Aangezien ik wat ouder
Opening Rijnbaan
dan Akke ben, was mijn vervolg niet zo leuk; inderdaad gingen we van de teil naar het badhuis, maar in de laatste oorlogswinter was dat gesloten en werd het weer de wasteil. Doordat er toen ook geen gas meer was, moest het badwater worden verwarmd op zo’n noodkacheltje. Dat water werd dus nooit lekker heet. En dat ’s winters, in een onverwarmd huis. We werden wel schoon, maar tevens blauw van de kou. In de eerste oorlogsjaren gingen we eenmaal per week vanuit school naar het badhuis. Eens, net ingezeept, werd het water afgesloten en op de deuren gebonsd onder het brullen van: Raus, Raus!! werd het badhuis gevorderd door een troep Duitse militairen. Die wilde baden en eiste direct de douches op. Eilt, Eilt !!! (het Herrenvolk ging nu eenmaal voor, nietwaar?). We mochten ons niet eens afspoelen, laat staan aankleden. Mooie vertoning was dat: in de hal een stel spiernaakte, magere jochies die met een handdoek probeerden het zeepschuim van zich af te vegen (ze stonden ons #.#.!*# nog uit te lachen ook). Toeval of niet: enige weken later overkwam ons weer iets: net ingezeept kwam er luchtalarm. Dat geluid ging je door merg en been, want de sirene stond op het dak van het badhuis. Weer in ons blootje in die hal. Geluid van afweergeschut en bomexplosies in de verte; (het was dat dramatische bombardement van de geallieerden op de stationsbuurt). Dankzij Akke Nagtegaal schoten mij die badhuiservaringen weer te binnen. Henny van Iwaarden Utrecht
In mijn schoenendoos met foto’s vond ik nog een aardige van toen ik 7 jaar was en burgmeester De Ranitz een sleutel, van brood gemaakt, mocht aanbieden van de nieuwe Lubro-bakkerszaak in winkelcentrum Rijnbaan. Veel weet ik er niet meer van, maar uit een krantenartikeltje dat ik ook nog heb, blijkt dat het ging om de algehele opening van het winkelcentrum aan de Van Heuven Goedhartlaan op 14 juni 1961, alweer bijna vijftig jaar geleden. In het artikel stond ook dat bij die opening van het winkelcentrum van alles mis ging. De Ranitz zou een of andere vleugelmoer op de toegangsdeuren losdraaien, maar ze waren vergeten die moeren erop te zetten en dus stond de burgemeester binnen voordat iemand het door had. De geluidsinstallatie die hij zou gebruiken om te zeggen dat de zaak geopend was deed het ook niet, want de microfoon was zoek en toen die gevonden was bleek het ding niet te werken. Over de sleuteloverdracht van mij bij de Lubro wordt niets speciaals geschreven, dus dat zal wel goed zijn gegaan. Ik herinner me nog wel dat het die middag heel druk was bij de openingsplechtigheid. De Rijnbaan was toen voor Kanaleneiland heel belangrijk als tweede winkelcentrum. Marnix Schmidt Utrecht
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Dinsdag 5 oktober 2010
pagina 3
Leidseweg was ‘Grote Weg der 1e klasse no. 5’ Mijn ouders zijn afkomstig uit Amsterdam, zij kwamen in de jaren dertig in Utrecht wonen en betrokken korte tijd daarna een woning aan de Leidseweg 65 bis-a tegenover Houtzagerij De Ster. Daar ben ik geboren in ‘44. De Leidseweg was een van de toegangswegen van Utrecht en al dat auto- en fietsverkeer moest nog over de draaibrug (Muntbrug) en de Leidseweg over, die nog bestraat was met kinderkopjes. Voor de oorlog was het tracé Graadt van Roggenweg al bedacht en tijdens de oorlog werd de Paul Krügerbrug over het Merwedekanaal gebouwd. Over deze brug werd het verkeer ‘de stad in’ geleid richting Leidsetunnel en Smakkelaarsveld zodat voor het autoverkeer eenrichtingverkeer kon worden ingesteld over de Muntbrug. Ga er eens kijken: je kan je niet voorstellen dat er zelfs maar van één richting autoverkeer over deze brug ging! En toch was het zo. Toen we zo’n jaar of tien waren, gingen we vaak de brugwachter ‘helpen’ bij het opendraaien van de brug, dan reed alle verkeer tijdelijk over de Paul Krügerbrug, de brugwachter zette een grote ‘sleutel’ in het brugdek, klapte dan nog een stuk om zodat een grote ‘sleutel’ ontstond waarmee hij de tandwielen onder de brug in beweging zette door er tegenaan te duwen en langzaam in de rondte te lopen. Als de brug 90 graden open stond konden de schepen doorvaren en stonden wij op een ‘eiland’ in het kanaal,
HWtje
spannend. Als de schepen voorbij waren, werd de brug zo ook weer dichtgedraaid met de hand, dus je kon beter van brugwerker spreken dan van brugwachter. Drommen arbeiders Omstreeks 1954 werd de Graadt van Roggenweg geopend, met een linkeren een rechterbaan en daartussen parkeerterreinen voor de Jaarbeurs en werd het op de Leidseweg een stuk rustiger met het autoverkeer. Behalve verkeer kwamen er ‘s morgens en ‘s avonds grote drommen arbeiders in hun blauwe ketelpakken langslopen van en naar de fabrieken aan de Kanaalweg, overigens ook over het zogeheten braakliggende Suikerterrein. In 1954 werd ook de A2 richting Amsterdam geopend en kwam het verkeer vanaf het verkeersplein Hooggelegen over de kanaalbrug vóór langs Den Hommel de Leidseweg op rijden en boog dan bij de Muntbrug af naar de Graadt van Roggenweg. Dat was kennelijk ook het moment dat op, of liever gezegd in, ons stuk van de
Knollenveld Een ander slecht moment was de bouw van het Christelijk Lyceum en de aanleg van de Koningsbergerstraat, want er werd een hek langs de Leidseweg geplaatst, zodat van die kant het Suikerterrein niet meer bereikbaar was, tenminste wat er nog van over was na de aanleg van de Graadt van Roggenweg en de bouw van de flats erlangs. Gelukkig hadden we nog een achteruitgang in de tuin, zodat we nog op dat stuk knollenveld wat over schoot konden voetballen.
Leidseweg riolering werd aangelegd. Tot dat moment liepen alle afvoeren gewoon het water van de Leidse Rijn in. Maandenlang moesten we over een plankenbruggetje onze voordeur bereiken, overigens woonden we toen al op nummer 74.
Tegenwoordig is de Leidseweg zelfs eenrichtingverkeer en een stille straat zou je kunnen zeggen, wat een verschil. De weg die in het door Napoleon opgezette Rijkswegenstelsel als ‘Grote Weg der 1e klasse no. 5’ was opgenomen en in 1828 al bestrating kreeg! Ik vermoed dat het nog diezelfde kinderkopjes waren, die pas omstreeks 1955 na de aanleg van de riolering verdwenen zijn!
Ed. Schulte Oosterhout
- De Muntbrug in de jaren vijftig. (Foto Het Utrechts Archief) -
‘Fucking Wurst!’ Omdat ik een Engelse vrouw heb, lees ik wel eens een Engelse krant. In een zo’n krant stond, kort na zijn afscheid als voetballer bij Arsenal – het zal dus wel in 2006 geweest zijn -, een mooi interview met Dennis Bergkamp. Over de vraag wat hij al die jaren dat hij buiten ons land zijn inkomen bij elkaar voetbalde het meest van zijn geboorteland miste, hoefde Dennis niet lang na te denken: voedsel! Gelukkig kreeg Dennis regelmatig bezoek van vrienden die nooit te beroerd waren grote potten pindakaas en veel zakken drop voor hem mee te nemen. Hij zette speciaal Marco van Basten in het zonnetje. Die kwam niet alleen elke maand wel een keer bij hem langs, maar nam behalve hagelslag ook altijd een kilo van een typische Utrechtse Lekkernij voor hem mee. ‘Fucking Wurst’, werd dat zonder een spoor van ironie in die Engelse krant genoemd. Als je met een Nederlandse tongval in Engeland ‘Vocking’ zegt, dan hebben Engelsen de neiging dat net zo te verstaan als de journalist die Dennis interviewde; in mijn Engelse familie tenminste wel. Dit verklaart terloops waarom het zinloos is deze superieure leverworst naar Engelstalige landen te willen exporteren, maar verklaart helemaal juist weer niet waarom in Nederland buiten onze eigen provincie de worsttrots van de stad Utrecht vrijwel nergens te koop is. Het zal wel iets met marketing in zijn algemeenheid en
met de omvang van het reclamebudget in het bijzonder te maken hebben. Aan de smaak kan het namelijk niet liggen. Die smaak is namelijk al 100 jaar lang precies hetzelfde en is, anders dan die van alle andere leverworsten, in al die honderd jaar nooit veranderd. De noodzaak tot smaakverbetering bestaat namelijk niet. En dat vloeit logischerwijs voort uit het simpele feit dat Vocking leverworst qua smaak simpelweg niet voor verbetering vatbaar is. Een half jaar geleden bezocht ik de worstmakerij waarin deze delicatesse bereid wordt en mocht ik twee nieuw ontwikkelde smaakvarianten proeven. Vocking met stukjes Cranberry er in en ook een worstje met - als ik me dat goed herinner- fragmenten van verse vijgen. Ik ben gek op vijgen, zelfs als ze niet eens vers maar gesuikerd zijn, en een kerstkalkoen zonder Cranberrysaus wordt bij mij thuis niet gegeten. Maar stop deze smakelijke vruchten in Vockingworst en je zou zo maar de neiging krijgen naar Kips over te
stappen. Kips’ leverworst is namelijk vanouds in Utrecht de grote concurrent van Vocking. Tot een jaar of 20 geleden bestond het snackassortiment in vrijwel alle Utrechte cafés en koffiehuizen uit drie producten. 1. De bal gehakt 2. De Vockingworst 3. De Kips’ leverworst. Als in een café iemand zei: “Doe me naast het colaatje ook maar even een Kipsje”, dan wist je gelijk dat je met een allochtoon te maken had. Import uit Zwolle of Amsterdam of, nou ja in ieder geval iemand van ver buiten Utrecht. Dit wil niet zeggen dat er ook geen Utrechters waren en ook zijn met een voorkeur voor Kips. Natuurlijk zijn die er, maar het blijft een minderheid. Het bestaan daarvan wordt vanzelfsprekend zonder enig voorbehoud getolereerd, maar wel in de wetenschap dat het geen ‘Complete Utrechters’ zijn. Zoals je ook geen Complete Utrechter bent als je de Dom niet de mooiste
kerktoren van Nederland vindt. Zonder honderden andere mooie kerktorens ooit gezien te hebben tussen haakjes. Soms stappen na een jaar of tien de anders-etenden over naar de Vocking; wat door Complete Utrechters als een grote stap wordt gezien richting een geslaagde inburgering. Maar studenten van buiten de stad en andere nieuwkomers die al na een paar jaar weer ergens anders gaan wonen, komen maar zelden toe aan bekering tot de ultieme leverworst. Dit verklaart volgens mij ook een klein beetje waarom Vocking buiten de provincie al 100 jaar in de winkelschappen ontbreekt: al 100 jaar geen fatsoenlijke mond op mondreclame van doorstromers. Ondertussen heb ik geen flauw benul waarom het vooral Utrechters zijn die de sublieme Vocking-smaak al meer dan 100 jaar adoreren. Je zou haast gaan denken dat de aardstralen in dit stuk Nederland voor verfijning van de smaakpapillen hebben gezorgd..
Henk Westbroek
Pagina 4
Dinsdag 5 oktober 2010
Luister & Kijk
Welkom bij RTV Utrecht, de regionale omroep van de provincie Utrecht. Naast de radiozenders Radio M Utrecht FM 93.1 en Bingo FM 107.7 en de Tv-zenders RTV Utrecht en UStad geven wij ook iedere maand een digitaal magazine uit. UMagazine staat vol informatie uit de regio, vragen van kijkers en luisteraars, filmpjes en videofragmenten. Een magazine speciaal voor u en door u. Neem eens een kijkje op www.umagazine.nl en laat u verrassen.
RTV Utrecht Programmering Kijk voor uitgebreide dagprogrammering op www.rtvutrecht.nl. Iedere doordeweekse dag tussen 07.00 en 13.00 uur ziet u non-stop het laatste nieuws, weer en verkeer in U Vandaag. Ω maandag 13.00 uur NOS Journaal + U Vandaag vanaf 18.00 uur U Vandaag avond editie 13.30 uur Een gelukkig man Peter Koelewijn (hh) vanaf 18.30 uur Namen en Rugnummers 13.55 uur Het Weer elk uur opnieuw tot 07.00 uur
Ω dinsdag 13.00 uur NOS Journaal + U Vandaag vanaf 18.00 uur U Vandaag avond editie 13.30 uur Westbroek! 13.55 uur Het Weer elk uur opnieuw tot 07.00 uur
Ω woensdag 13.00 uur NOS Journaal + U Vandaag vanaf 18.00 uur U Vandaag avond editie 13.30 uur Bureau Hengeveld 13.55 uur Het Weer
93 1.NL Op Radio M Utrecht hoort u iedere werkdag tussen 09.00 en 10.00 uur muziek van eigen bodem in 93 1.NL. In dit gezellige Nederlandstalige uurtje presenteert Edwin Meerman u de beste hits van toen en nu. Raad in 93 1.NL de titel van het liedje in het spelletje 'De Gouden Regel' en win mooie prijzen. 93 1.NL; Geniet van het Nederlandse lied!
elk uur opnieuw tot 07.00 uur
Ω donderdag 13.00 uur NOS Journaal + U Vandaag vanaf 18.00 uur U Vandaag avond editie 13.30 uur Uit! met Sofie 13.55 uur Het Weer elk uur opnieuw tot 07.00 uur
Ω vrijdag 13.00 uur NOS Journaal + U Vandaag vanaf 18.00 uur U Vandaag avond editie 13.30 uur In het Vuur van de Storm 13.55 uur Het Weer elk uur opnieuw tot 07.00 uur
Ω zaterdag 07.00 uur U Vandaag weekend editie 07.20 uur Een gelukkig man Peter Koelewijn 07.35 uur Westbroek! (hh) elk uur opnieuw tot 07.00 uur
Ω zondag 07.00 uur In het Vuur van de Storm (hh) 07.25 uur De Dierenkliniek 07.45 uur RegioNed elk uur opnieuw tot 07.00 uur
De Dеrenkliniek
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Het
U
van Akkie Nagtegaal
BMW’s en wouten Eind jaren vijftig was in Utrecht het parkeerprobleem nog onbekend. De huisarts, enige notabelen en een enkele andere particulier reden in een auto, maar verder was de straat een speelplek zonder al te veel gevaren. De wijkagent deed er zijn ronde op de dienstfiets. De gemotoriseerde politie reed in donkerblauwe Peugeots en op zwarte BMW-motoren met zijspan. Het is juist deze laatste combinatie waaraan ik weinig positieve herinneringen bewaar. Ieder vrij uurtje werd in die tijd benut om op straat een balletje te trappen. Vooral tussen de middag en na schooltijd een bijna dagelijks gebeuren. Schuin tegenover ons huis was een school met een gietijzeren hek ervoor. Dat hek was een uitstekend object om voor doel te dienen. Met een plastic bal van een paar dubbeltjes heb ik daar heel wat afgevoetbald. Tot verdriet van mijn ouders waren we bij de schoenmaker vaste klant, want voetballen op straat had ook zijn nadelen. Maar even terug naar die politiemotor met zijspan. Dat voetballen op straat werd niet erg gewaardeerd door deze gezagsdragers. Bij de nadering van de fietsende wijkagent was het geen probleem tijdig een veilig heenkomen te vinden, maar die ‘wouten’ op de motor met zijspan ontlopen gaf een groter probleem. Met enorme snelheid en piepende banden stonden ze ineens voor je, waarbij de agent in het zijspan de kunst verstond om voor dat het geheel tot stilstand was gekomen vrij atletisch uit dat zijspan te springen. Het geheel maakte een dreigende indruk als zo’n grote vent met zijn glimmende zwarte laarzen ineens voor je stond. “Je weet dat je hier op straat niet mag voetballen”, was de strekking van zijn woorden. “Ja meneer”, was het antwoord dan meestal op bedeesde toon. “Als we je hier nog een keer zien voetballen,
ga je mee naar het bureau”, was het vervolg. Natuurlijk dropen we snel af. Maar meestal niet voor lang, want het voetballen was veel te leuk. De pech was natuurlijk dat diezelfde gasten je voor de tweede keer snapten. En dat was niet leuk. Dan werd ik als een soort arrestant meegenomen in het zijspan, waarbij die agent, half op het spatbord gezeten mij met onheilspellende blik in de gaten hield. De eindbestemming was het politiebureau Rode Brug. Bij binnenkomst werd de aard van mijn aanwezigheid uitgelegd aan de dienstdoende gezagsdrager, waarbij soms een half uur staan in een hoek van dat politiebureau voldoende was om met een behoorlijke reprimande huiswaarts te worden gestuurd. Lopend dan wel te verstaan. Ook heb ik daar wel eens op een woensdagmiddag aan een bureau strafregels zitten schrijven. Het belangrijkste was echter dat mijn vader en moeder hier geen lucht van kregen, want dan kon ik thuis ook nog een pak op mijn donder krijgen. Motorrijden en zeker met zijspan is nooit een grote passie van me geworden. De ervaringen uit mij jeugd zullen daar zeker van invloed op zijn geweest. Akkie Nagtegaal
Iedere zondag kunt u kijken naar het programma De Dierenkliniek. In deze serie volgen we wekelijks dierenarts Van der Veer en haar collega's in hun werk in een kliniek in Den Dolder. Leef mee met de dieren en hun baasjes in De Dierenkliniek. Zondag te zien op RTV Utrecht vanaf 07.25 uur (ieder uur opnieuw).
Neem een abonnement op U
RTV Utrecht digitaal kijken? Dat kan via Ziggo op kanaal 983. Kijk voor de andere frequenties op www.rtvutrecht.nl/frequentie
www.rtvutrecht.nl
Elke 14 dagen bij u thuis in de bus Zie de bon achterin deze krant of kijk op www.deoud-utrechter.nl
“NATUURLIJK BEN IK DONOR.” ALS MIJ IETS OVERKOMT WIL IK TOCH OOK GRAAG EEN ORGAAN VAN EEN ANDER.
Peet’s Verhuis Service De echte verhuizer uit Utrecht al meer dan 30 jaar in het vak. Voor goedkoop, betrouwbaar en vakbekwaam verhuizen belt u met:
030-2518336 Of u kunt kijken op www.peetsverhuisservice.nl ps. We hebben een 65+ korting van 10%
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
?
Wat�is�uw�verhaal
Dinsdag 5 oktober 2010
pagina 5
De Stadsschouwburg aan het Lucas Bolwerk is dé schouwburg van de provincie Utrecht. Het is in 1937 ontworpen door de bekende architect Willem Dudok. In 1995 vond een ingrijpende verbouwing plaats, toen de bestaande toneeltoren een transparante stolp kreeg. Het gebouw is sinds vorig jaar een Rijksmonument.
Wat is uw verhaal?!
Over autobussen en de Stadsschouwburg Veel mensen denken terug aan de Schouwburg als dat indrukwekkende gebouw waar ze langs liepen van huis naar school en terug. Jeroen de Koning was, van de reacties die we ontvingen, degene die de Schouwburg als jongste ook van binnen zag. “Ik was zeven. Met de tweede klas van de lagere school gingen we naar het Scapinoballet. Dat gaf toen door het hele land uitvoeringen als een soort culturele introductie. Van allerlei scholen uit Utrecht hadden zich klassen verzameld. Het was alleen daardoor al een indrukwekkende belevenis. De hele zaal zat vol kinderen. Maar tijdens de uitvoering was het opvallend stil. Ik weet niet meer wat er gespeeld werd. Daarna ben ik met flinke tussenpozen vaker in de Schouwburg geweest en in de Blauwe Zaal, dat er later was aangebouwd.” “De eerste drie klassen van de lagere school liep ik twee keer per dag langs de Schouwburg van en naar school”, vertelt Helma van Altena Kraan. “De schouwburg geeft mij daardoor altijd een speciale herinnering aan die tijd. Lopend langs het gebouw bleven mijn vriendinnetje en ik dan bij het ‘gouden beeld’ staan kijken, dat maakte echt indruk. In het gebouw kwam je niet zo snel, maar in 1959, 1960 en 1961 konden we het van binnen bekijken, want rond vijf december speelden leerkrachten een toneelstuk voor de kinderen van de vierde, vijfde en zesde klas van openbare lagere scholen. Twee leerkrachten van onze school, waaronder onze eigen meester, speelden daarin mee. Ze kwamen geschminkt en verkleed na de voorstelling even naar ons toe. Daardoor werd het een heel speciale Sinterklaasvoorstelling.”
Bult Bij het zien van de foto mijmert Rob Smaling terug naar zijn jeugd. In de Schouwburg kwam hij niet veel, maar hij herinnert zich vooral de bult achter het gebouw, die net niet op de foto staat. “Daar speelde je als kind graag als er een paar centimeter sneeuw was gevallen. Aan de hand van pa, met je slee achter je aan, langs de singel naar het Davos van Utrecht! Alsof die heuvel in het park er speciaal voor bedacht was. Eerst proberen boven te komen en dan met een ijzingwekkende vaart naar beneden, richting het oude politiebureau. Als de Singel was dichtgevroren, werd het helemaal een spektakel. De kleintjes gingen nog steeds rechtdoor, maar de oudere kinderen stuurden dan wat naar rechts. Zo kon je onder aan de helling doorschieten, over het ijs. In de Schouwburg kwamen we eigenlijk nooit. Sorry. En van die blauwe bussen herinner ik me alleen de stank van de uitlaatgassen.”
Robert Bos heeft juist hele goede herinneringen aan de blauwe bussen. Hij weet daar ook alles van. “De bus op de foto is een DAF-PerkinsDomburg uit 1950. Lijn 12 was op 28 november 1954 ingesteld ter versterking van één richting van ringlijn 2. Het passagiersaanbod rond de Nachtegaalstraat bleek namelijk groter dan die rond de Biltstraat. Versterking van lijn 2 zou overlast geven op de Biltstraat. Lijn 12 reed van het Centraal Station via de Nachtegaalstraat en de Adriaen van Ostadelaan weer naar het station. De bus op de foto, nummer 81, werd in 1958 verkocht, het reed tot 1964 tussen Friesland en Groningen. Daarna deed het dienst als opslagruimte voor een visser. Enkele jaren geleden is geprobeerd de bus te redden voor het nageslacht. Maar dat is niet gelukt. De bus bezweek uiteindelijk tijdens een harde wind in juni 2005.”
Film “Die foto brengt in mijn gedachten een filmpje in beweging”, begint Marianne Miltenburg - van Leeuwen. “Dat filmpje begint als ik als zeventienjarig meisje bij de Cultuurtechnische Dienst van het Ministerie van Landbouw en Visserij ga werken. Aan de Maliesingel 12. Op mijn eerste werkdag raak ik bevriend met Wilma. Elke dag vlogen we tijdens de lunch de stad in. De Schouwburg was het startpunt van ons winkeluurtje. In de Nobelstraat stopten we bij het sigarenwinkeltje op de hoek, waar die dikke meneer stond met altijd een sigaar in zijn mond. We winkelden bij V&D en bij de Galeries. Soms gingen we kijken bij het veilinggebouw op het Achter St. Pieter. We liepen op allerlei manieren terug. Maar het liefst door de Burgermeester Reigerstraat, want daar zat een delicatessenwinkel met overheerlijke nootjes. Wilma en ik
zijn nu al veertig jaar bevriend en we denken nog vaak terug aan onze winkelrondjes die begonnen bij de Schouwburg.” “Deze foto is in 1961 genomen vanaf het balkon van café-restaurant Flora. In die tijd woonde en werkte ik daar als zoon van de toenmalig eigenaar Hans Weber”, vertelt zijn zoon Henny. “De foto brengt veel herinneringen naar boven. Zoals de borrel die, ook in 1961, bij ons werd geschonken na de huldiging door burgemeester Jonkheer J.H.C. de Ranitz van de onlangs overleden wereldkampioen judo, Anton Geesink. Maar ook de oprichting van de Utrechtse carnavalsvereniging Limburgia, later de Muilezels, vond bij ons plaats. Of de koetsjes waarmee afgevaardigden van studentenverenigingen uit verschillende Nederlandse steden naar Flora kwamen tijdens het roei-evenement Varsity, dat nog ieder jaar in Utrecht wordt georganiseerd. Ik zou pagina’s kunnen vullen met mijn herinneringen, maar ik volsta met u te bedanken voor dit krantje, een mooi initiatief.” “Ik heb vijftien jaar geleden mijn vrouw ontmoet in de Schouwburg”, vertelt Anja Giessen. “Ik zat in de moeilijkste periode van mijn leven. Ik was getrouwd met een man, maar ontdekte dat ik afwijkende seksuele gevoelens had. Ik voelde me eenzaam. In mijn isolement ging ik wel naar de Schouwburg om toch onder de mensen te zijn. Daar kwam Miriam tijdens de pauze naar me toe. Het was het begin van een vriendschap. Dankzij en met haar heb ik mijn leven weer op de rit gekregen. Uiteindelijk zijn we twee jaar geleden getrouwd en dat hebben we gevierd bij de première van de musical Joseph in de Schouwburg.”
Joop Doderer “Ik zat afgelopen zondag met mijn
kinderen jullie krantje te bekijken. En het is leuk te zien hoe één zo’n foto bij iedereen allerlei verschillende herinneringen oproept”, ontdekte Henk Willemse. “Mijn jongste zoon herinnert zich hoe hij als jochie naar filmsterren ging kijken van de toen pas gestarte Filmdagen. Mijn vrouw ging in die tijd met vriendinnen naar Henk Elsink en Fons Jansen. Mijn herinnering is, een aantal jaren later, het uitgebreide gesprek met Joop Doderer. Hij had ’s avonds een voorstelling en lunchte op het terras
van De Hooghe Heeren, voorheen Flora. Hij was net terug uit Engeland en moest zijn verhaal kwijt, maakte niet uit aan wie.” (Een afdruk van de kleurenfoto is voor Helma van Altena Kraan.)
Nieuwe oproep: Wat is uw verhaal?!
De Potterstraat rond 1960. Een winkelstraat waar de afgelopen jaren winkels gingen en kwamen. Maar ook een verbindingsstraat tussen West en Oost Utrecht. Fietste je er doorheen richting de Universiteitsgebouwen of slenterde je langs de winkels? Wat is uw verhaal? Dat willen we graag weten. Stuur het per e-mail of per post. Elke uitgave verloten we onder de inzendingen een (kleuren-)afdruk van de besproken foto.
Wat is uw verhaal?
Dat is de rubriek onder redactie van René van Maarsseveen. Het bevat unieke foto’s uit de collectie van Deuxième/Polyvisie en Het Utrechts Archief. Foto’s uit een tijd die u nog herkent en locaties waar u ook bent geweest en misschien nog wel komt. Stuur uw bijdrage voor 15 oktober naar: De Oud Utrechter Postbus 615 3500 AP Utrecht of per e-mail:
[email protected] Het kan zijn dat we uw verhaal moeten inkorten. Mocht het niet geplaatst kunnen worden dan houden we ons het recht voor het eventueel in de toekomst te gebruiken. Vermeld daarom altijd uw contactgegevens.
Pagina 6
Dinsdag 5 oktober 2010
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Tijdschrift Oud-Utrecht graaft dieper in rijke historie Utrecht ‘Acht eeuwen Dominicanen in Utrecht’, dat is het openingsartikel in het oktobernummer van het tijdschrift Oud-Utrecht. Onder de opvallende titel ‘De honden van de Heer blaffen niet meer’ beschrijft auteur Ton H.M. van Schaik de Dominicaanse aanwezigheid in Utrecht tussen 1232 en 2010.
Verder in het oktobernummer een artikel over de archeologische opgravingen aan de Nieuwe Kamp, waar een laatmiddeleeuws klooster heeft gestaan. Opvallende vondsten: een gouden ring met het beeld van Christus met doornenkroon en zeldzame papkommen met maar liefst drie oren. Vereniging Oud-Utrecht Het tijdschrift Oud-Utrecht is rijkelijk geïllustreerd en beschrijft de geschiedenis van stad en provincie Utrecht. Het verschijnt om de twee maanden. Het is een uitgave van de Vereniging
Oud-Utrecht en hoewel er in de naam overeenkomsten zijn, heeft het toch niets van doen met De Oud-Utrechter. Het tijdschrift is ook van een heel andere orde dan deze gratis krant en gaat veel dieper in op de rijke geschiedenis van de stad en provincie Utrecht. Naast het tijdschrift verzorgt de historische vereniging een jaarboek waarin auteurs de geschiedenis van de stad en provincie op gedegen wijze beschrijven. Ook zijn er onder toezicht van de vereniging Oud-Utrecht bijeenkomsten zoals het Historisch Café op vrijdag 8 oktober om 17.00 uur in het Zaadhuis van het Universiteitsmuseum. Op die datum komt historicus Menno Wiegman een inleiding houden over de restauratie van de Domtoren in de periode 1899 – 1932. Een maand later, op 12 november, is Jaap Roëll, voorzitter van het Genootschap Kunstliefde, te gast in het Zaadhuis. Hij vertelt over het voormalige
�������
������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������� ����������������������������������������������������������������������������� �������
������������������������������������������������������������������������������ ������������������������������������������������������������������������ ����������������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������� ������������� ��������
�������������������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������������������� ������������������������ Vi ���������������������������� ta al ������������������ ������������������
������������������� �����������������
������������������ � ���������������������������������������������
r jaa t e e h uw ook nie de ; e 0 z u 201 n on ! Ho ten! a p va o e g sh d b e n w e i sit
Vitaal
Nostalgie van Utrecht in de jaren ’60 museum Kunstliefde dat tussen 1873 en 1918 heeft bestaan (en opging in het Centraal Museum). Interesse in de geschiedenis van Utrecht? Word dan lid van de vereniging Oud-Utrecht door te schrijven aan Vereniging Oud-Utrecht, Leiwater 67, 2715 BB Zoetermeer. Lidmaatschap kost 30 euro per jaar (jongeren tot 26 jaar en U-pashouders betalen 17,50 euro per jaar). Losse nummers van het tijdschrift OudUtrecht zijn voor 2,50 euro verkrijgbaar bij: Het Utrechts Archief, Hamburgerstraat 28; Broese, Stadhuisbrug 5; Bruna, Nachtegaalstraat 83; Bruna, Zevenwouden 220; RonDom, Domplein 9.
���������������������������������������������������������������������������������������������������������������� �������������������������������������������������������������������������������������������������
Het tijdschrift, dat op diverse plekken te koop is voor 2,50 euro, heeft ook een uitgebreid verhaal over de Utrechtse VOC-dienaar Joan Gideon Loten die leefde tussen 1710 en 1789 en die Utrecht veel te ‘benepen’ vond, maar een uitzondering maakte voor zijn vriendin Belle van Zuylen.
- De plaatsing van de eerste ‘tweeling-brievenbus’ van de PTT in Utrecht op 12 april 1965. Op de achtergrond Huize Transwijk. foto L.H. Hofland. (Collectie Het Utrechts Archief). -
Met een nieuwe foto-expositie in Het Utrechts Archief worden de jaren zestig weer teruggehaald. Het gaat om beelden van het gewone leven in de stad. Het is volgens de makers dan ook mogelijk hart en herinneringen op te halen in Het Utrechts Archief. De expositie start op 16 oktober onder de titel Utrecht rond de jaren ’60. De expositie is de eerste in een nieuwe reeks waarmee het archief jaarlijks een bepaald tijdvak uitlicht. De tientallen foto’s zijn voor vele Utrechters een feest der herkenning: mensen aan het werk, kinderen op school, in optocht, sport en spel, feesten, met de auto op pad, witte winters, de broodbezorger aan de deur. Agenda Bij de foto-expositie hoort ook een agenda, waarin het jaar 2011 wekelijks geïllustreerd is, een jaar rond met 52 toepasselijke foto’s uit de jaren ‘60 met bijschriften. De agenda – vanaf heden verkrijgbaar in Het Utrechts Archief - vormt als het ware de ‘catalogus’ bij de expositie. In het gebruik als agenda biedt de nostalgische terugblik een mooie combinatie met de eigen dagelijkse notities. De lezer kan bladerend door de tijd: terugkijkend naar hoe het was, vastleggend hoe het is, en vooruitziend op wat komen gaat. Een tip uit het voorwoord: “Bewaar de agenda goed. Later is dit uw geschiedenis: 2011, alledaags” Het Utrechts Archief, Hamburgerstraat 28, Utrecht. Open dinsdag tot en met zaterdag 10.00 – 17.00 uur. Zondag 17 oktober 13.00 – 17.00 uur. Toegang gratis.
Duidelijke taal www.vangrafhorst.nl
Bemuurde Weerd oz 28 3514 AP Utrecht T 030 271 92 27
vGn Adv 89 x 125liggend.indd 1
15-09-2010 16:05:05
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Opinie ?
Dinsdag 5 oktober 2010
pagina 7
Opinie&Informatie
Hans Roodenburg
De mooiste en misschien wel snelst groeiende banensector is het betaald helpen van andere mensen. Verpleging, verzorging en thuiszorg. Daarin zal in ieder geval de werkgelegenheid op langere termijn door de vergrijzing fors groeien. Maar ook de kosten die hiervoor door de burgers moeten worden opgebracht. Een studie en een analyse.
Gezonder worden en tóch is meer hulp nodig De ouderen van de toekomst zullen gezonder zijn dan die van nu. Toch lijkt het personeel in de verpleging en verzorging (V&V) het beste toekomstperspectief – qua werkgelegenheid – te hebben van heel Nederland. Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) raamt in een studie dat in 2030 bijna 300.000 mensen (omgerekend in voltijdbanen) nodig zijn. In 2005 werkten er in de verpleging en verzorging 222.000 mensen (in volle tijd). De toename komt grotendeels doordat er steeds meer ouderen bijkomen die – hoe dan ook – vormen van hulp nodig hebben.
Informatie Opinie
Interessant is ook om te zien waar al die mensen komen te werken en waar de hulpbehoevende ouderen (uiteindelijk) terechtkomen. De groei in de thuiszorg is en zal ook in de toekomst het grootst zijn. In 2005 was het aandeel van het personeel uit de V&Vsector in de verpleeghuizen 38 procent en in verzorgingshuizen 27 procent. Het is wel zo dat door de stijging van het aantal (zeer) oude mensen de vraag naar verpleegpersoneel het hardst is gestegen. Uit de studie blijkt ook – meer dan ooit tevoren – dat zorgpersoneel weliswaar het mooiste werkgelegenheidsperspectief heeft, maar dat de bomen in deze sector niet meer tot aan de hemel groeien. Door onontkoombare bezuinigingen moeten de cliënten zoveel mogelijk zichzelf bedruipen of zich laten begeleiden en laten helpen door familie, kennissen en anderen door middel van zogenoemde mantelzorg. Verschillende soorten (eenvoudige) betaalde hulp (via de AWBZ en de WMO en dan met name de hiervoor bedoelde persoonsgebonden budgetten) zullen weer vervangen moeten worden door gratis hulp. Zoals het overigens ook vroeger was. Voorstellen Thans staan de eerste voorstellen
bijna op de rails. Zo is er een bezuinigingsvoorstel om de gehonoreerde begeleiding van mensen –bijvoorbeeld gaan winkelen met iemand in een rolstoel – uit de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) te halen. Dit zou de vraag naar thuiszorg verlagen. Het SCP stelt het in zijn studie heel netjes voor, door te wijzen ‘op de eigen verantwoordelijkheid’. Daarbij wordt de term ‘gebruikelijke zorg’ gehanteerd. “Dat houdt in dat huisgenoten langdurige begeleiding en hulp bij huishoudelijke taken, evenals kortdurende hulp bij persoonlijke verzorging moeten gaan leveren, tenzij ze daar door gezondheidsproblemen niet toe in staat zijn. Ook wordt erop aangestuurd dat familie, vrienden en buren worden ingeschakeld om de benodigde zorg te leveren.” In het midden wordt gelaten of deze hulp nog enigszins betaald dient te worden (of via fiscale aftrekposten?). Voor een kabinet dat miljardenbezuinigingen zoekt, liggen hierin uiteraard volop mogelijkheden. Heel veel van deze hulp wordt nu deels gehonoreerd dankzij persoonsgebonden budgetten. Zorgkosten Het gaat in deze rubriek vaak om geld en iedere burger vindt dat hij te weinig krijgt uit de overheidsruif. In het rap-
port van het SCP wordt ook gewezen op de mogelijkheid van verhoging van de eigen bijdragen en beperking van de toegang tot lichte zorgbehoeften als middel om de vraag naar zorg te verminderen. Het beslag van de zorgkosten begint in ons land op het totaal van ons bruto binnenlands product (bbp) te groot te worden. Volgend jaar geeft de overheid voor het eerst (68,6 miljard) het meest uit aan zorg. Volgens het Centraal Planbureau zullen de zorguitgaven toenemen van 7,4 procent in 2000 tot 10,9 procent in 2015 van het bbp. In andere studies wordt de toename zelfs nog groter geraamd. Een andere studie schat dat in 2040 één op de vijf werknemers in de zorg zal moeten werken. Het SCP meent: “Los van de vraag of er voldoende aanbod van personeel is om aan de behoefte te voldoen, kan men zich afvragen of het wenselijk is dat een zodanig groot percentage van de beroepsbevolking in één sector werkt.” Praktijk Na al deze theorieën de tegenwoordige praktijk van de verzorging in een verpleeg- of verzorgingshuis. Verschillende verpleegkundigen en verzorgers melden ons dat zij hartstikke goed inzien dat er een grote toekomst voor
hen is weggelegd. Over het algemeen vinden ze het fijn – ondanks de ellende die ze soms tegenkomen - om met mensen om te gaan die in mindere of meerdere mate zorg nodig hebben. Zelf maken ze zich echter vooral zorgen om de toenemende bureaucratie, ook in hun werk, en om de groeiende, goedgehonoreerde managementbegeleiding. De managers bepalen de besteding van de budgetten en geven soms prioriteit aan nieuwe logo’s, brochures, advertenties, ‘cultuur’ voor de patiënten en huiskleding voor ‘de handen aan het bed’. Het personeel dat de daadwerkelijke verzorging doet moet bijna elke handeling schriftelijk vastleggen. Waarschijnlijk ook om eventuele aansprakelijkheid aan te tonen. Toch gaat hen dat te ver. “Je bent soms van elk uur tien minuten bezig om je schriftelijk te verantwoorden. De mensen hebben daar heel weinig aan.”
Ook de versnippering in de hulp is hen een doorn in het oog. Voor elke deelsector van de zorg worden vaak andere mensen ingeschakeld. “Ik probeer, als ik een patiënt ‘s morgens heb geholpen met wassen en aankleden, het toilet nog even schoon te maken. In verzorgingshuizen staat dit vaak maar één keer per week op het programma. De jonge verpleegkundigen weten al niet meer hoe dat moet. Ik ben nog opgevoed in een tijd dat ik alles bij een cliënt in mijn eentje moest doen.” De politieke discussies - of er marktwerking in de zorg moet plaatsvinden of dat het een volledige direct beïnvloedbare overheidssector moet zijn - gaan aan deze ‘handen aan het bed’ voorbij. En terecht. Ze hebben maar één belang: genoeg mensen om het werk te doen en efficiency.
Vragenrubriek voor lezers over uitkeringen, consumentenzaken, rechten (zoals erfrecht), belastingen en andere financiële zaken. Uw vragen worden anoniem in deze uitgave behandeld en onze deskundigen zullen proberen u persoonlijk een maatwerkantwoord te geven. U kunt uw kwesties sturen naar
[email protected] of naar Postbus 615, 3500 AP Utrecht. Graag met vermelding van rubriek ‘Rechten en Plichten’. Erf- en schenkingsrecht In codicil heeft broer achternicht gemachtigd Een ongehuwde broer (zonder kinderen) van mijn vader is overleden. Er is van hem alleen een codicil waarin hij een achternicht heeft gemachtigd zijn begrafenis te regelen en zijn huis te ontruimen. Dat is gebeurd in overleg met mijn vader. Het geld dat overblijft, is voor haar. Mijn vraag is echter of zij dan ook rechtmatig erfgenaam is? Een aantal andere broers en zussen van mijn vader – ze hebben allen kinderen – is al eerder overleden. In een codicil kan inderdaad geregeld worden wie de begrafenis moet regelen (en de betaling van alle kosten daarvan) en verdeling van wat spullen. Echter een codicil komt voor de vermogensverdeling niet in de plaats van het erfrecht. Dat betekent dat als er na aftrek van de kosten nog geld overblijft van de overleden broer van uw vader
dat bestemd is voor de wettelijke erfgenamen. Zoals u het opschrijft dus ook (mede) uw vader. De kinderen van de andere overleden broers en zussen van uw vader zijn de andere erfgenamen. Dat geeft een hoop gedoe. Als het om heel kleine bedragen gaat, laat ze dan onderling proberen iets leuks te verzinnen. Of als iedereen ermee akkoord gaat, het restant aan de achternicht nalaten. Als het om grote bedragen gaat, gaan ook allerlei vormen van erfbelasting meespelen.
Samenlevingskwesties ‘Plunderen’ nauwelijks mogelijk onder bewind Ik heb een verstandelijk beperkte zus. Zij heeft altijd samengewoond met een ongehuwde, visueel gehandicapte tante die onlangs is overleden. Een nicht van mij heeft altijd de financiële zaken van mijn tante behartigd en was daartoe gemachtigd door middel van een bij de notaris opgestelde akte. Later is er ook
zo’n akte opgesteld om voor mijn zus de financiële zaken te kunnen behartigen, zodat er bijvoorbeeld een pinpas kon worden aangevraagd. Bij toeval ben ik er achter gekomen dat er ook een testament is opgesteld voor mijn zus, wat daarin staat is mij niet bekend, maar ik vermoed dat ook hier de broers en zussen zijn uitgeschakeld. Ik vind het vreemd dat de notaris dit allemaal maar heeft goed gevonden, omdat duidelijk zichtbaar is dat mijn zus zwak begaafd is. Zoals het er nu naar uitziet, is de machtiging een soort vrijbrief om een visueel gehandicapte en een zwak begaafde financieel helemaal leeg te plunderen. Mag je een testament afsluiten met alleen een machtiging van de notaris? Wat kan ik doen als blijkt dat een en ander niet in overeenstemming is met de wettelijke regels? Als alles correct is gedaan, is er, ondanks uw achterdocht, niks aan de hand. Immers voor uw verstandelijk
beperkte zus (handelingsonbekwaam) heeft de rechtbank waarschijnlijk een curator/bewindvoerder aangesteld die ook verplicht is alle financiële zaken periodiek te verantwoorden bij de rechtbank. Een notaris zal ook niet meewerken aan frauduleuze handelingen en gesjoemel. Een testament is dan ook alleen af te sluiten als de bewindvoerder en notaris daarvoor toestemming krijgen van het kantongerecht. Als u harde bewijzen heeft van fraude, moet u aangifte doen bij Justitie en/ of een advocaat inschakelen indien u denkt dat uw eigen belangen worden geschaad. Zijn het alleen vermoedens, dan komt u niet ver.
AOW en pensioen Nabestaandenpensioen bij samenwonen in AOW Ik heb als vrouw AOW voor alleenstaande plus twee pensioenen van exen of overleden echtgenoten. Wanneer ik ga samenwonen met ook een 65-plus-
ser krijgen wij beiden de AOW voor twee personen in één huishouden. Maar hoe zit het met mijn pensioenrechten en is er verschil als ik ga trouwen? Indien een AOW’er gaat samenwonen en de partner is ook ouder dan 65 jaar, krijgen beiden de AOW voor gehuwden/partners. De (hogere) AOW voor alleenstaanden vervalt dan. De overige pensioenrechten blijven overeind, want die zijn individueel opgebouwd. Gaat het om nabestaandenpensioenen, dan kan het soms voorkomen dat in het reglement staat dat de uitkering bij hertrouwen of samenwonen vervalt. Dat is echter zeldzaam en hangt af van de regeling per pensioenfonds of verzekeringsmaatschappij. Vraag aan het betreffende pensioenfonds of verzekeringsmaatschappij hoe het in uw geval zit. Zoals gesteld, in de meeste gevallen houdt u uw nabestaandenpensioenen.
Pagina 8
Dinsdag 5 oktober 2010
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Dinsdag 5 oktober 2010
pagina 9
-- Er op uit! Kalender -John Noy exposeert bij Jules & Jeremy John Noy is een bekend Utrechtse kunstenaar, geboren en getogen in hartje Utrecht. Hij exposeert tot en met 28 november met oud en nieuw werk bij galerie Jules & Jeremy aan de Oudegracht 259. De kunst van Noy is zeer herkenbaar, ondanks dat hij steeds op zoek is naar nieuwe methoden om zijn thema’s weer te geven. De combinatie van zijn techniek, kleurgebruik en compositie is zeer bijzonder, waardoor het fascinerend blijft om naar zijn werk te blijven kijken. In de expositie van John Noy bij Jules & Jeremy, is zowel oud als nieuw werk opgenomen. Goed te zien is welke ontwikkeling zijn werk het laatste jaar heeft doorgemaakt op het gebied van techniek, kleur en compositie. Sinds zijn academietijd in Amsterdam schildert en tekent Noy figuratief en abstract. Zijn figuratieve stijl ontwikkelde zich het meest in getekende en geschilderde portretten en modelstudies. Het abstracte werk ontstond vaak door een stilleven. In de jaren negentig is er een samensmelting ontstaan van de twee stijlen. Steeds vaker komen er figuratieve elementen in de abstracte schilderijen voor. De vrouw, vaak het onderwerp bij de vele modelstudies, neemt hierin een belangrijke plaats in. Hij werkt regelmatig zonder model, wat tot meer persoonlijke vormgeving stimuleert. Je kunt dan ook wel zeggen dat het werk van Noy een geheel eigen en bijzondere signatuur heeft.
11 oktober
Zaterdag 16 oktober en zondag 17 oktober
Culturele sneak preview in de kroeg
Heimwee Express in Het Spoorwegmuseum
De bruine kroeg is de bruine kroeg nog wel, maar anders. Neem Café de Stad (Lange Jufferstraat), daar is iedere maandagavond onder de titel Mengvoer een culturele sneak preview te beleven met opkomende acts uit Utrecht: (unplugged) muziek, poëzie, literatuur, film, fotografie, comedy etc.. Aanvang 20.30 uur.
Rietveld revisited
Kunsthistoricus dr. Linda Boersma vertelt in de Studium Generale lezingenreeks ‘Rietveld revisited’ over Rietvelds erfenis en invloed in de 21e eeuw. Plaats: Aula van het Academiegebouw op het Domplein. Aanvang 20.00 uur. Gratis toegang.
13 oktober Barok concert IJsselstein
In de Nicolaas Basiliek in IJsselstein vindt het concert met Dettinger Te Deum en Händel plaats. Aanvang 20.00 uur (kerk 19.30 uur open). Toegang 22 euro, voorverkoop 20 euro incl. koffie/ thee. Info: www.cov-ijsselstein.nl
20 oktober De ondergang van de Nieuwe Hollandse Waterlinie
Het boek ‘Onheilstij, de laatste jaren van de Nieuwe Hollandse Waterlinie’ van Leendert van der Valk gaat over de ondergang van het trotse verdedigingswerk. De auteur vertelt over Onheilstij op woensdag 20 oktober om 20.30 uur in MediaSlok, in café Willem Slok (Korte Koestraat 2, Utrecht).
6 - 27 oktober Ateliergroep Tij in stadhuis Utrecht
Met de expositie ‘Een uur poëzie’, tonen tien Utrechtse kunstenaars, verenigd in Ateliergroep Tij, hoe tien gedichten van Gerrit Luidinga uitgangspunt zijn voor hun beeldend werk. Met deze expositie viert Ateliergroep Tij het dertigjarig jubileum in het Utrechtse stadhuis. De expositie is gratis toegankelijk gedurende de openingstijden van het stadhuis (Korte Minrebroederstraat 2 in Utrecht).
Vul Voedselbank extra voor Sinterklaas en Kerst
Elk 2e weekend van de maand zet Het Spoorwegmuseum historische treinen in om een publieksrit te maken. Waan je voor even een reiziger uit lang vervlogen tijden tijdens deze 40 minuten durende rit door het Utrechtse landschap. www.spoorwegmuseum.nl
Zondag 17 oktober Opera per Tutti in Het Spoorwegmuseum
De ‘Mazali Opera Singers’ verzorgen iedere derde zondag van de maand matineevoorstellingen in de klassieke ambiance van het Maliebaanstation. ‘Opera per Tutti’ is laagdrempelige opera voor een breed publiek, gezongen door professionele zangers en jong talent. www.spoorwegmuseum. nl
Dinsdag 19 oktober Plusdag in Het Spoorwegmuseum
Iedere derde dinsdag van de maand organiseert Het Spoorwegmuseum een bezoekersdag speciaal voor 55-plussers. Op deze dag staat Het Spoorwegmuseum in het teken van de nostalgie en krijgt de bezoeker o.a. een rondleiding langs de bijzondere historische hoogtepunten van de spoorgeschiedenis. www.spoorwegmuseum.nl
16 oktober t/m 28 februari Singsong, schatten uit de Verboden Stad
Museum Speelklok presenteert SingSong, Schatten uit de Verboden Stad. De tentoonstelling is de kroon op het werk van een driejarige samenwerking tussen het Palace Museum uit Beijing en Museum Speelklok. De keizerlijke klokken zijn éénmalig buiten China te zien en te horen in Utrecht. Kijk voor meer informatie op www.museumspeelklok.nl . Vermeld uw evenement in deze ladder! Bel: 06 - 20600285
DINERJAARKAART
Plusdag in het Spoorwegmuseum V A N
D E
M A K E R
V A N
‘ T H E
N O T E B O O K ’
Iedere derde dinsdag van de maand staat Het Spoorwegmuseum in het teken van de nostalgie en wordt de bezoeker meegenomen langs de bijzondere kanten van Het Spoorwegmuseum. Na de ontvangst in het historische Maliebaanstation krijgen bezoekers een nostalgische rondleiding langs de topstukken van het museum, wordt de Koninklijke Wachtkamer in het Maliebaanstation opengesteld en zijn er verschillende demonstraties. Speciaal voor deze dag is er een lezing over de bijzondere collectie van Het Spoorwegmuseum. Gedurende de dag kunnen bezoekers de sfeer van de oude Oriënt Express proeven tijdens de voorstellingen in het theater. Dit Plus-programma wordt aangeboden voor de reguliere prijs van €14,50 op iedere derde dinsdag van de maand.
Als lezer van De Oud-Utrechter ontvangt u De Diner Jaarkaart voor maar
€ 24,95 in plaats van het normale tarief € 34,95.
www.mysisterskeeper.nl
gebaseerd op de bestseller
27 augustus
in de bioscoop
Met de Diner Jaarkaart krijgt u het hele jaar 25% korting op uw rekening bij meer dan 960 restaurants. Inclusief drank. De korting geldt niet alleen voor uzelf maar voor wel vier personen. Ga komend jaar een stuk voordeliger uit eten en geniet méér voor minder.
ELKE MAANDAG OM 15:30 50 PLUS BIOS IN PATHÉ REMBRANDT UTRECHT
Hoe werkt dat? U reserveert bij een van de aangesloten restaurants, zie www.dinerjaarkaart.nl, en gaat lekker uit eten. Als u na het eten de rekening vraagt, laat u de Diner Jaarkaart zien. Er wordt dan meteen 25% van de rekening afgetrokken. Simpel toch?
GA NAAR DE WEBSITE OF BEL 030-2312556 VOOR MEER INFORMATIE.
U ontvangt een gepersonaliseerde Diner Jaarkaart en één keer per maand een restaurant update per e-mail. Speciale aanbieding Ga naar de website www.dinerjaarkaart.nl/deoud of vul de bon in en profiteer nu van deze speciale aanbieding en betaal het eerste jaar slechts € 24,95. U wordt lid van de Diner Jaarkaart tot wederopzegging en betaalt volgend jaar het normale tarief van € 34,95. ------------------------------------DINERJAARKAART BON-----------------------------------------Naam en voorletters:........................................................................................................M/V Straat:.............................................................................................................huisnr............. Postcode en plaats:................................................................................................................
Na de geslaagde actie in 2009 hebben Zuster Meijerink van de Zusters Augustinessen, Gert van Es, voorlichter SoZaWe, en Jan Bloemkolk, ouderenwerker Portes weer het initiatief genomen een actie te starten om de zeven Utrechtse Voedselbanken te helpen aan extra financiële middelen en extra voedsel. Het drietal wil graag dat met name de kinderen van de Voedselbankgezinnen iets extra’s krijgen met Sinterklaas en Kerst. Vorig jaar kreeg Gert van Es veel aanbiedingen van overtollige kerstpakketten. Zelfs een paar maanden geleden belden er nog grote bedrijven om hun overtollige pakketten aan te bieden. De hoop is nu dat er bedrijven zijn die volgende maand al bellen met de mededeling dat er pakketten beschikbaar worden gesteld. De Voedselbank Utrecht kan met name melk, yoghurt, bakboter, groente, fruit, rijst, kaas, pasta en blikgroenten goed gebruiken. Er zijn Voedselbanken in Lombok, Rivierenwijk, Zuilen, Lunetten, Kanaleneiland, Utrecht-oost en Leidsche Rijn. De eerste sponsor, Agis Zorgverzekeringen, heeft al een sponsorbijdrage toegezegd. Zuster Meijerink, Gert en Jan hopen dat vele Utrechtse bedrijven gaan reageren. Wat de Voedselbank zelf niet hoeft te gebruiken gaat naar Emmaus-kringloopwinkels. Bel met Gert van Es, telefoon 030-2865265 of mail naar:
[email protected]
www.pathe.nl/rembrandt P1812 adv Oud Utrechter.indd 1
19-08-10 16:49
Een droom van een wekker... De BeoTime is niet alleen een wekker maar ook een sleep-timer en daarnaast ook een miniafstandsbediening. Geniet van de schoonheid en het gebruik, gebundeld in een prachtig design. Een nieuw Bang & Olufsen-icoon in wording.
Tel:........................................................................................................................................ Email:..................................................................................................................................... Ik word tot wederopzegging lid en betaal het eerste jaar slechts 24,95 in plaats van 34,95. Ik machtig Diner Jaarkaart BV om de jaarlijkse bijdrage af te schrijven. Bankrekening:..................................................Handtekeningen............................................
Bang & Olufsen Veldhuizen
Dorpsstraat 23, Nieuwegein-Vreeswijk, 030-6019100
Bang & Olufsen Veldhuizen
Kalverstraat 18, Harmelen, 0348-557717
Ter name van:........................................................................................................................ Stuur de bon op naar: De Oud-Utrechter BV, Postbus 615, 3500 AP Utrecht
www.bang-olufsen-veldhuizen.nl
www.bang-olufsen.com
Pagina 10
Dinsdag 5 oktober 2010
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Een goed katholiek danste bij dansschool Zegers In uw eerste uitgave van De Oud-Utrechter haalde u aan dat bij dansschool Zegers katholieken dansten. Dat klopt, ook mijn ouders vonden dat het zo hoorde. Aldus meldde ook ik mij bij de dansschool in de Breedstraat. Op zondagmiddag stond ik daar, in de hand het groene mapje met de danskaart, even een stempel halen bij dansleraar Jan Zegers, vader van zeven kinderen, en dan op naar de dansles. Met het verplichte stropdasje om liep ik de immens grote zaal met z’n gladde en strakglimmende dansvloer binnen. Aan het plafond hingen grote stalende kroonluchters die een keihard wit licht verspreidden. Bij Zegers had je geen donkere nisjes of hoekjes. De meisjes waren gekleed in de verplichte jurk, handschoentjes aan en een handtasje aan de arm. Ze gingen rechts in de zaal zitten, de jongens kropen aan de linkerkant dicht bij elkaar. Rumoer was er als de order ‘Heren vraag uw dame’ werd gegeven, er ontstond een wedloop, en grote glijpartij op de gladde dansvloer, van jonge mannen die richting de mooiste
meisjes renden. De eerste keer een meisje vragen was heel vreemd. Je was doodzenuwachtig want je had je hele leven nog nooit met een meisje aan je arm gelopen. Toen we er aan gewend raakten werd een meisje kiezen steeds meer een gevecht. Vooral als er minder meisjes waren dan jongens kon het er ruig aan toe gaan om vooraan te staan. Soms waren er weddenschappen, durfde je het aan dat meisje met die grote boezem te vragen? Een biertje was de beloning. Brons en zilver haalde ik bij de danslessen. Maar daar ging het niet om. Het meest interessant voor ons bezoekers van de dansschool waren de zogeheten soirees, de balavonden. Dansorkestjes fleurden het sinterklaasbal, het wijnfeest, maskerbal en neuzenbal op. De Skyblazers, de Combiners en het combo Frans Cruys speelden keurige muziek waarop honderden jongeren in een lange slinger
door de grote zaal zwierden met een Engelse wals of een quickstep. Wat losser, er mocht zelfs getwist worden, ging het er aan toe als de beatbandjes The Driftin’ Five, The Murphy’s, The Jugglers of The Jets op het podium stonden. Er was echter voor alle orkesten één gebod: niet meer dan drie langzame nummers achter elkaar. Het was niet de bedoeling dat we te dicht op elkaar dansten, Zegers hield niet van plakdansen. We hadden bij Zegers een hele ploeg vrienden en vriendinnen voor wie de dansschool de verzamelplek was. Met Henk te Pas, Ton Uppelschoten, Ton van Doorn en Johan Brouwer haalde ik ook veel kattenkwaad uit. Zeep op de al zo gladde dansvloer, stinkbommetjes kapot trappen. In Overvecht vingen we van die grote kikkers uit de sloot, die gooiden we op de dansvloer. En dan ging de portier, een grote vent in een livrei, er achteraan met een stof-
fer en blik om ze te vangen. Zegers was ook dé dansschool van de katholieken uit de regio. Ik leerde vrienden kennen die in Maarssen, Werkhoven, Schalkwijk, Houten of ’t Goy woonden. We gingen op onze beurt ook naar feesten in die dorpen: naar de Roskam in Houten, het Verenigingsgebouw in Schalkwijk of de katholieke tienerinstuif M10 in Maarssen waar we de Red Teddy Boys en The Mods zagen optreden. We reden er naar toe op onze Kreidlers, met een schapenvelletje over de tank. Of soms met z’n tienen in een auto als de jongens die bij Radio Bos werkten een bedrijfsbusje konden lenen. De soirees bij Zegers mochten soms tot half twee ’s nachts duren, maar
Bel voor een brochure of meer informatie
Hotline (030) 2722 442 www.pcdokterutrecht.nl
Wij onderscheiden ons door onze volledige manier van werken. U ervaart zo min mogelijk van uw verhuizing; uw plantjes weer op de vensterbank, de kasten nagenoeg identiek ingericht, schilderijen aan de muur en uw televisie geïnstalleerd. Bij ontruimingen werken we met een garantie: de woning wordt gegarandeerd geaccepteerd door de woningbouwmaatschappij of makelaar. Bruikbare goederen krijgen een nieuwe bestemming via diverse stichtingen Seniorenverhuizingen |Woningontruimingen
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
25-08-2010
Hennie Ploeg
Heeft u problemen met uw computer? Computer is traag of gecrasht? • Internet werkt niet? Virus of spyware? • Overstappen op Windows 7? Netwerkproblemen? • Draadloze verbinding werkt niet?
010 888 22 15
www.seniorenhulp.com |
[email protected] DrukFile_Adv_GlRb_Autohuur_125x89mm_082010.pdf
meestal ging om elf uur al de zaak dicht. Daarop zag Jan Zegers streng toe. Tijd om naar huis te gaan en als het een beetje meezat een meisje naar huis te begeleiden. Op de brommer naar zelfs Zeist ben ik gereden met een vriendin achterop. Als je een meisje thuis bracht was je blij als je nog een kusje kreeg. Er zat meestal niet veel meer dan dat aan vast. We hadden in de groep veel verkeringen en er zijn er die later met elkaar zijn getrouwd, maar soms duurde een verkering maar een paar weken. Je schoof een meisje dan weer door naar een vriend, want we bleven wel één grote vriendenclub.
18:19:30
Voor wie draag jij het armbandje?
K
Bestel het unieke armbandje voor € 3,99 op kwfkankerbestrijding.nl
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Dinsdag 5 oktober 2010
pagina 11
Het Utrechts Archief, Museum van Zuilen en Volksbuurtmuseum wijk C tonen in De Oud-Utrechter iedere twee weken puzzelstukjes uit een rijk Utrechts verleden. Dit keer Het Utrechts Archief met herinneringen aan de Utrechtse werven MUSEUM VAN ZUILEN
MUSEUM
WIJK C
Langs Utrechtse werven De Utrechtse werven langs de Oudegracht en de Nieuwegracht zijn uniek in de wereld. Nergens komen land en water op deze manier bij elkaar. Het is dan ook niet verwonderlijk dat gepleit wordt om dit stelsel, waarvan het ontstaan teruggaat tot de Middeleeuwen, op de UNESCO werelderfgoedlijst te krijgen.
Aan de oevers van een handelsstad De Utrechtse werven hebben een geschiedenis die terug gaat naar 1122. Toen besloot bisschop Godebald de Kromme Rijn bij Wijk bij Duurstede af te dammen. Dit betekende dat Utrecht geen verbinding meer had met de Rijn en de Lek en dat leidde natuurlijk tot de nodige protesten onder de handelslieden die hiervan afhankelijk waren. De spanningen liepen hoog op en uiteindelijk resulteerde de commotie in een gewapend conflict tussen Keizer Hendrik V en de bisschop. De laatste verloor de slag en moest formeel de stadsrechten van de Utrechters erkennen. Ze zijn vastgelegd op 2 juni 1122, de dag waarop nu jaarlijks de Stadsdag wordt gevierd. Niettemin werd na de schermutselingen de Kromme Rijn afgedamd en een doorgangskanaal gegraven: de Vaartse Rijn van Tolsteeg tot aan ’t Gein, bij de Hollandse IJssel. Daardoor daalde het waterpeil in de stad, en dat leverde een probleem op voor
de schepen die voordien door de wisselende waterstanden gemakkelijk op de helling van de rivierbedding konden worden getrokken. Hier komt ook de naam ‘Stathe’ vandaan, waarmee de nederzetting van de handelslieden werd aangeduid; als plaats waar de schepen konden ‘staan’ op de oever. Opgehoogde stad In de 12e en 13e eeuw is de oude binnenstad van Utrecht flink opgehoogd, want door de vele overstromingen waren de inwoners bang geworden. Daardoor werd het niveauverschil tussen het bebouwde deel en het waterpeil erg groot. Het talud van de rivier was zo steil geworden dat schepen niet meer op de helling konden staan en daarom werd deze beetje bij beetje vervangen door een loodrechte stenen
- Werven en kelders ter hoogte van de Oudegracht 287 bij de Lange Smeestraat en de Smeebrug. Ca. 1950. (Collectie Het Utrechts Archief) -
of houten wand met een verhoging langs het water en een verhoging tot de hoogte van de bebouwing. Deze oplossing zien we duidelijk terug in de huidige werven. De koopman kon nu met zijn schip voor de deur aanleggen. Omdat de waren van het schip omhoog naar zijn huis moesten worden, waarna eventueel weer naar de kelder, gedragen, lag het voor de hand om van de werf een doorgang te maken naar de kelder. Utrecht kent nog vele van deze werfkelders. Ze hebben uiteenlopende functies, van feestzalen tot stille ruimtes voor zenmeditatie, van kunstenaarateliers tot tweedehands winkels.
- Grachtenhuizen met werfkelders aan de Oudegracht, 1971. (Collectie Het Utrechts Archief) -
Op sommige plaatsen is de helling nog zichtbaar aanwezig, waaronder enkele doorgangen vanuit de Twijnstraat naar de Oudegracht. En op enkele plekken in de stad was een ‘wed’ aanwezig, een brede doorgang waar paard en wagen bij de schepen konden komen. Op deze manier konden ook de handelaren die niet aan de Oudegracht woonden, hun schepen laden en lossen. Eén wed is bewaard gebleven, bij de Ganzenmarkt. Tot 1838 stond hier de grote stadskraan, die bezweken is bij het ophijsen van één van de kariatiden van de Winkel van Sinkel.
Werven in verval Aan het eind van de negentiende eeuw nam de scheepvaart af. De binnenstad van Utrecht was niet langer één grote haven en de werven raakten in verval. Werfkelders die niet meer als opslagruimte werden gebruikt, werden bewoond. Dat was verre van ideaal vanwege vochtigheid en het feit dat de Oudegracht als open riool diende. Toeristen beschreven in de 19e eeuw beschreven het water als een soep van koolstronken en stinkend afval. Restauratie met oog voor detail In 1949/1950 kreeg de Gemeente Utrecht een groot deel van de werven in bezit. Willem Stooker, opzichter bij de Dienst Openbare Werken, kreeg de leiding over de restauratie. Als onderdeel van de restauratie en verfraaiing van de werven kreeg kunstenaar Pyke Koch de opdracht een lantaarnkop te ontwerpen voor gietijzeren palen van de oude gaslantaarns. In 1953 werd de eerste lantaarn volgens zijn ontwerp geplaatst. Eén van Stookers personeelsleden was Cornelis Groeneveld, een op latere leeftijd uitgetreden missionaris, die als steenhouwer bij de gemeente werkte. Hij werkte aan de restauratie van de Nicolaaskerk en de Dom. Het leek hem een aardig idee de hardste¬nen consoles van de lantaarns langs de gracht te sieren met beeld-houwwerk. Als eerste hakte Groeneveld de
console met het stadswapen uit. Zo ontstond een uitermate markante versiering van de Utrechtse binnenstad. De consoles vielen zo in de smaak dat later ook andere beeldhouwers werden aangetrok¬ken: Jeanot Bürgi, Johannes Esenkbrink, Giuseppe Roverso, Cornelis Meeuwse, Paulus Reinhard, Joop Wouters, Anton Geerlings, Teresia Hassell en Koos Boomstra hebben bijgedragen aan de meer dan 300 consoles langs de Oudegracht, de Nieuwegracht, de Kromme Nieuwegracht, de Drift en de Plompetorengracht. Meer weten Wilt u meer weten over de Utrechtse werven? Bezoek dan Het Utrechts Archief tijdens de Week van de geschiedenis (16 t/m 23 oktober). Binnen het landelijk thema Land en Water, staan in Utrecht de werven centraal. Het Utrechts Archief / Hamburgerstraat 28 / Utrecht. Di t/m zaterdag 10.00 – 17.00 uur, Zondag 17 oktober 13.00 – 17.00 uur. Toegang gratis. Lezing Langs Utrechtse werven Hoe zijn de werven ontstaan en wat was de functie ervan? Historicus René de Kam belicht in een lezing de geschiedenis van de Utrechtse werven Zondag 17 oktober / Tijd: 14.30 uur / toegang gratis
Pagina 12
Dinsdag 5 oktober 2010
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
In het nieuwe boek ‘Mijn Plek Utrecht’ vertellen 25 bekende Utrechters over hun favoriete Utrechtse plek. Hieronder, exclusief voor De Oud-Utrechter, het hoofdstuk met filmregisseur en eigenaar van Jos Stelling wiens plek het Springhaver Theater Café is.
“Ik voel onmiddellijk of iemand in Utrecht is geboren of niet” ‘Je hebt een ziel, een lichaam en een plek. Dit is mijn plek. Hier zit ik altijd en voel me er thuis. Het is een verlengstuk van mijn fysiek. In 1978 is de bioscoop erin gekomen en is het mijn kantoor geworden. Daarvoor woonde ik er. Ik heb het destijds gekocht, omdat ik naar de binnenstad wilde. Het leek toen op een vervallen, oude boerderij.’ Uiteindelijk is het per toeval een bioscoop geworden. Ron Gerschtanowitz, de toenmalig directeur van het Tuschinski Theater in Amsterdam, zocht een locatie voor een Arthouse-bioscoop in Utrecht. Ik had regelmatig contact met hem, omdat mijn eerste film Mariken van Nieumeghen uit 1974 in zijn bioscoop draaide. Elkerlyc, mijn tweede film, draaide er een jaar later. Ik heb hem helpen zoeken naar een geschikt pand in Utrecht. We konden niets vinden en gingen bij mij een kop koffie drinken. Toen Gerschtanowitz voor dit pand stond zei hij: ‘Dit moet de bioscoop worden.’ We zijn gelijk begonnen met de verbouwing. De vloer is nog uitgegraven door aankomende leden van het Utrechtsch Studenten Corps als ontgroening. Dat moesten ze doen met eetlepels. Ik heb de bioscoop uiteindelijk gekocht van Tuschinski en zo had ik opeens mijn eigen bioscoop. Het café ernaast kocht ik toen ook maar. Ik dacht, als mensen na de film dan toch een kop koffie drinken, steek ik dat geld liever in mijn eigen zak. Zo is dat gegroeid. Springweg In de jaren zeventig was de Springweg en omgeving een echte leuke volkswijk. Het was ook een gesloten buurt. Utrecht was toen niet zozeer een eenheid als stad. Je had het centrum met de winkels en daaromheen de wijken. Die waren bijna autonoom. Oudwijk, Zuilen, Betonbuurt, Wijk
C en de Springweg waren echt gesloten bolwerken. De buurtfeesten waren heel berucht in die tijd. Er waren ook weleens vechtpartijen tussen de verschillende buurten. Als je aan een Utrechter vroeg: waar kom je vandaan? Dan zei die: ‘uit Betonbuurt’ in plaats van ‘uit Utrecht’. Zo was dat toen. Er waren drie plekken waar Utrechters samen kwamen. Dat was in het stadion, in de binnenstad en in de zomer bij het kanaal waar nu Kanaleneiland is gebouwd. Daar was een soort strand. Iedere zomer was het er stampvol. Iedereen kwam er. Martin Bril is daar opgegroeid. Hij heeft daar ook weleens over geschreven. Ik houd erg veel van de Utrechtse mentaliteit. Als je die wilt meemaken, moet je een middagje naar FC Utrecht gaan. Daar komt iedereen samen. Van het gajes tot de bovenklasse, als die bovenklasse er al is in Utrecht. Als FC Utrecht dan scoort, is iedereen met elkaar verbonden en wordt het één grote brei. Ik vind het altijd erg geestig te merken dat lokale middenstanders eerst netjes praten, en na een doelpunt plat Utrechts. Het is overigens meer dan een dialect alleen. Het is een mentaliteit. Een mentaliteit dat je niet moet doen alsof je meer bent dan anderen, want dan val je erbuiten. Je moet zo normaal mogelijk zijn. Dat vind ik leuk. Code Utrechters hebben onderling een soort code die bepaalt of je erbij
hoort of niet. Je zegt iets en de ander weet of voelt precies wat je bedoelt. Het is een band die je met elkaar hebt. Dat heeft ook met een bepaalde manier van groeten te maken. Dat is niet te omschrijven en is daarom juist zo interessant. Ik voel onmiddellijk of iemand in Utrecht is geboren of niet. Er zijn in de loop der tijd veel importUtrechters bijgekomen. Die wonen nu in het centrum en voor een deel in de vroegere volksbuurten. Daardoor zijn de prijzen van de huizen in die wijken flink gestegen en zijn veel echte Utrechters naar Nieuwegein en Lunetten verhuisd. Daar wordt dan ook meer Utrechts gesproken dan in het centrum. Ik snap wel dat mensen hier willen wonen. Het is namelijk een ontzettend leuke stad. Het is ook een mooie opening naar de rest van Nederland, het ligt lekker centraal. Wat ik iedereen kan aanraden, is op een zondagochtend in de zomer heel vroeg door de stad te lopen. Het licht staat dan een andere kant op waardoor alles compleet anders lijkt. Ik zet daar weleens heel vroeg de wekker voor. Dan wandel ik over de Kromme Nieuwegracht en de Jeruzalemstraat. Dat is echt fantastisch! Ik word al blij als ik het verkeersbord ‘Utrecht’ zie als ik na een week buitenland weer terugkom. Alleen al de naam vind ik fantastisch. Utrecht! Als ik hier weer ben word ik rustig. Dit is mijn plek. Mijn stad.’
Mijn Plek Utrecht is in de boekhandel verkrijgbaar voor 14,95 euro. Chris Heijmans: fotografie; Edo van der Goot: Tekst; Robert Koster: Productie. Uitgever: Bram van der Wees van stadsuitgeverij Stichting de Plantage Website: www.mijnplekutrecht.nl.
“Ik zou veel meer willen kunnen op m’n computer”
Herkent u deze gedachte? Dan biedt Studentaanhuis.nl u de oplossing. Geen cursussen in groepsverband, maar les op uw eigen computer, in uw eigen tempo, gericht op uw eigen vragen: een Ict-student bij u thuis.
Les aan huis
De organisatie Studentaanhuis.nl heeft hiervoor Ict-studenten geselecteerd van onder andere de Hogeschool Utrecht. De studenten geven les aan huis waarbij zij geen gebruik
maken van een standaard lesmodule, maar ingaan op uw specifieke vragen en wensen. De studenten leren u de voordelen en de mogelijkheden van de computer en het internet. Zo kunt u bijvoorbeeld gemakkelijk contact onderhouden met familie en vrienden via e-mail, sociale netwerken of Skype en is het internet een informatiebron voor uw persoonlijke hobby’s en interesses.
Hulp aan huis
De studenten lossen ook digitale
problemen op, zoals een trage computer, installeren software en virusscanners of herstellen een (draadloos) netwerk e.d. Studentaanhuis.nl is te bereiken op telefoonnummer
0900 – 200 12 12 (50cpm)
Op werkdagen van 10 tot 17 uur Lidmaatschap eerste jaar € 9,Voorfietskosten € 9,Tarief € 9,- per half uur Meer informatie op: www.studentaanhuis.nl
Student Jonathan helpt mevrouw v.d. Tas met haar E-mail instellingen.
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Dinsdag 5 oktober 2010
pagina 13
Voldoende beweging helpt bij gewrichts-artrose De boodschappen niet meer zelf kunnen doen, omdat lopen zo’n pijn doet. Niet langer boven slapen, omdat traplopen te moeilijk is geworden. Fietsen, tennissen en in de tuin werken moeten opgeven vanwege pijn in heup of knie. “Het komt vaak voor dat ouderen met gewrichtsartrose (aandoening van kraakbeen in gewrichten) in de loop van de jaren steeds minder gaan doen”, stelt fysiotherapeut-onderzoeker Daniël Bossen. “Ze komen dan in een negatieve spiraal terecht. Meer pijn zorgt ervoor dat ze minder gaan doen. Daardoor verzwakken hun spieren, waardoor ze sneller pijn krijgen en dus nog minder geneigd zijn te bewegen. Om uit deze negatieve spiraal te komen hebben wij samen met samen met de Reuma’ patiëntenbond een internetprogramma ontwikkeld, speciaal voor artrose’ patiënten die momenteel niet onder behandeling zijn voor hun artrose. Op de website artroseinbeweging.nl kun’ nen deelnemers zich aanmelden voor het beweegprogramma.” Internet programma “Het effect van voldoende bewegen is bij artrose al lang bewezen, toch bewegen patiënten met artrose door’ gaans te weinig. Daarom hebben wij het persoonlijk internetprogramma ontwikkeld. Dit programma is voor patiënten die op een verantwoorde manier meer willen bewegen. Het programma duurt acht weken.Via de computer krijgen deelnemers wekelijkse opdrachten, die ze moeten uitvoeren. Er is nog geen onderzoek gedaan naar de effecten van dit internetprogramma. Daarom willen wij een onderzoek starten om de ef’ fecten van dit programma in kaart te brengen.”
De spuitgast op de ambulance Niet zolang geleden waren mijn vrouw en ik uitgenodigd voor een weekendje in een hotel in Almelo. Toen we daar aankwamen, kwam het gebouw me wel heel bekend voor. Het bleek dat we in het voormalige prinses Irene Ziekenhuis logeerden. Het is circa twintig jaar geleden door de bekende ondernemer Hennie van der Most omgetoverd tot een uitgaanscentrum. In de serie Brand Los! vertelt brandweerman Cor (Cor Kraaijenhagen) over zijn jarenlange ervaringen bij de Utrechtse brandweer. Reageren mag, brand los en stuur uw verhaal naar: redactie@ deoud-utrechter.nl of als een brief naar De Oud-Utrechter, Postbus 615, 3500 AP Utrecht.
Vreemde gewaarwording hoor... ja’ ren terug moest ik daar eens midden in de nacht naartoe, omdat een baby’ tje met spoed naar het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht moest. En nu hadden we daar feest! Het kon niet anders dan dat daar de herinneringen als chauffeur op de ambulance vanzelf boven kwamen. Het was een van de taken die een brandweerman vroeger moest vervullen. Met name dat bewuste ritje is me altijd bijgebleven. Mijn collega, een verpleegkundige, en ik moesten in het WKZ eerst nog de kinderarts en een couveuse ophalen en daarna met spoed naar Almelo. De tijd drong en de jonge moeder had al drie miskramen gehad en nu balanceerde dit kindje ook op de rand van de dood. Als we maar weer in Utrecht waren, zou de kans op overleven een stuk groter zijn. Op de terugweg vanuit Almelo maakten we daarom veel haast totdat vlak voor Utrecht de broeder op mijn schouder tikte als teken dat
ik het rustiger aan kon doen. Het kindje was overleden. Wat waren we aangedaan. Trots Het was brandweercommandant Van ’t Lam die er trots op was dat brand’ weerlieden ook ambulancechauf’ feurs waren. “Mijn mannen zijn naast spuitgast ook nog eens een keer ambulancechauffeur”, liet hij in 1969 een journalist optekenen. Toen die journalist langs kwam, resideerde Van ’t Lam in de brand’ weerkazerne aan de Ganzenmarkt in een werkkamer waar een eenvou’ dige gaskachel met een bakstenen muurtje, tevergeefs, iets van een openhaardvuur moest suggereren. Een van de wanden was bedekt met een immense kaart van de stad Utrecht en omgeving waarop alle rayons van het brandweerkorps stonden aangegeven. Als er een alarm gaat, zegt Van ’t Lam: “Nee, dat is geen brandalarm, het is een ambulance-alarm. Al mijn
Gezocht Voor het onderzoek naar de effecten van het internetprogramma zoeken wij ouderen tussen de 50 en 70 jaar, die last hebben van artrose in de heup en/of knie en die op een verantwoorde manier, via internet, meer willen bewegen. Uiteraard moet u beschik’ ken over een computer met internet’ verbinding. Een andere voorwaarde is dat u het afgelopen jaar niet actief onder behandeling bent geweest voor uw artrose (bij fysiotherapeut, specialist). Heeft u interesse om mee te doen? Neem dan contact op met de fysio’ therapeut-onderzoeker Daniël Bossen (030 – 2729649) van het onderzoeks’ instituut NIVEL of ga naar de website www.artroseinbeweging.nl.
- Ziekenauto’s van het merk Cadillac die tussen 1955 en 1958 in dienst waren genomen staan geparkeerd bij de brandweerpost aan de Korte Minnebroederstraat (Foto archief GG&GD) ) -
mannen zijn ook ambulancechauf’ feur. Daarvoor krijgen ze een aparte opleiding, want ze moeten absoluut zonder schokken kunnen rijden. Het belangrijkste is dat ze niet als een razende door de stad rijden, maar dat ze effectief, snel rijden zonder daarbij het overige verkeer te hinderen.” Ik vond het rijden op de ambulance een prachtige taak en deed het graag en vol overgave. Het was aanpoten, slikken en doorgaan, anticiperen op het verkeer om zelf heelhuids bij de patiënt te arriveren. In 1985 had ik dienst op de ambu’ lance toen paus Johannes Paulus II op bezoek was in Utrecht en een mis opdroeg in de Jaarbeurs. Buiten heerste een grimmige stemming. Al’ lerlei volk was tegen het bezoek en sloeg uit protest met ijzeren staven op de hekken die langs het Leidsche Veer waren neergezet. Op dat mo’ ment kreeg een bezoeker in de Jaar’ beurs op het toilet een hartinfarct. We gingen er met spoed naartoe en begonnen de man te reanimeren. Uit de luidsprekers hoorden we de paus in het Latijn bidden, buiten schreeuwden de demonstranten het uit en onder onze handen vocht een man voor zijn leven. Hij heeft het niet gered. Het was net een film of een nare droom. Ja… en dan toch maar weer een brandpreventietip ter afsluiting: Vlam in de pan? Zet de warmtebron en de afzuiger uit en schuif een deksel, van u af, er boven op. De pan laten staan en NOOIT blussen met water.
pagina 14
Dinsdag 5 oktober 2010
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Afhaaladressen De krantenrekjes met de gratis exemplaren van De Oud-Utrechter staan op veel plekken in de stad en de regio. Hieronder een overzicht. Pathe Rembrandt Utrecht Oude Gracht 73 Foto Verhoeff Vredenburg 37 Volksbuurtmuseum Waterstraat 27 Olivier Biercafe Achter Clarenburg 6 Literaire boekhandel Lijnmarkt 17 Cafe Stairway to Heaven Mariaplaats 11/12 Read Shop Oudegracht 427 Gilde Utrecht Lange Smeestraat 7 Cafe Willem Slok Korte Koestraat 2 Albert Heijn Twijnstraat 8 - 14 Amsterdamsestraatweg 56 WillemNoortplein 6 Vondellaan 212 C. Erezijstraat 66 G Händelstraat 77 A Hof ter Weydeweg 27 Doornburglaan 2 Roelantdreef 41 Troosterhof 6 Super de Boer Vogelenbuurt Merelstraat 46 Primera Willem van Noortstraat 178 Smaragdplein 240 Hammerskjolhof 35 Troosterhof 7 Restaurant Prins Willem van Noortstraat 186 Read Shop Cigars n More Rijnlaan 9 Vivant Amstelstraat 58A C. Erezijstraat 2 Starkenborghof 84 Händelstraat 106 Amsterdamsestraatweg 279 Zambesidreef 161-163 Tolsteeg Saffierlaan 10 Hoogvliet Hondsrug 18 Roelantdreef 265 Gezondheidscentrum Lunetten Oeral 1 Wijkbureau Zuid t Goylaan 125 Wijkservicecentrum Zuidwest Marco Pololaan 71 Gezondheidscentrum WC Kanaleneiland Bernadottelaan 6A De Bijnkershoek Van Bijnkershoeklaan 250 Zwembad Den Hommel Kennedylaan 5 Wijkbureau Leidsche Rijn
Verl. Vleutenseweg 32a Foodspot, restaurant vandaag Proostwetering 80 De Componist Georg Janostraat 14-20 De Ingelanden Louis Amstronglaan 800 De Drie Ringen Kandinskystraat 40 Wijkservicecentrum Noordwest Amsterdamsestraatweg 283 Plusmarkt Plantage Plantage 15 Dienstencentrum De Plantage Ondiep-zuidzijde 137 Museum van Zuilen Amsterdamsestraatweg 569 The Read Shop Rokade Doornburglaan 11 Stichting Zuilen en Vecht Burg. Norbruislaan 17 Total Gemak Overkapel Euterpedreef 8 Cumulus De Dreef / Leger des Heils Schooneggedreef 27 Wijkbureau Overvecht Zamenhofdreef 17 Eetcafé Neven Zamenhofdreef 69 Apotheek Overvecht Roelantdreef 232 t Huis aan de Vecht Costa Ricadreef 9 Dirk van de Broek Gagelhof Zambesidreef 181 Cumulus De Boog Gambiadreef 60 Hizi Hair Troosterhof 12 Wijkbureau Noordoost FC Donderstraat 1 RTV-Utrecht Hengeveldstraat 29 FC Utrecht Herculesplein 249 Wijkbureau West Groeneweg 54a Tabakszaak Vroon Jan van Galestraat 93 Utrechtse bazaar Utrechtseweg 109c Tabakszaak Vroon Jan van Galestraat 93 Vitaalgroep Overvecht Zamenhofdreef 95 (wc Overvecht) Vitaalgroep showroom 2e Daalsedijk 6 Fitness First Utrecht Herculesplein 375-377 Broodje Martin Willemstraat 4 Bibliotheek Hoograven Smaragdplein 100 Bibliotheek Kanaleneiland Trumanlaan 70 Bibliotheek Lombok Kanaalstraat 199b
Bibliotheek Lunetten Hondsrug 21 Bibliotheek Oog in Al Park Oog in Al 1 Bibliotheek Overvecht Gloriantdreef 1 Bibliotheek Parkwijk Kruidenlaan 1 Bibliotheek Plantage Plantage 1 Bibliotheek Tuinwijk Ingenhouszstraat 8 Bibliotheek Vleuterwijde Burchtpoort 16 Bibliotheek Zuilen Zwanenvechtlaan 4 Centrale Bibliotheek Oudegracht 167 Tabakszaak De Lesseps De Lessepsstraat 59 Restaurant Elvi Jan van Scorelstraat 21 Sigarenmagazijn Stomp Kanaalstraat 81 Domplein 2013/UCK Domplein 4 Apotheek Schuringa Andesdreef 87 Cafe De Witte Ballons Lijnmarkt 10-12 VVV Domplein 9-10 Bartholomeus Gasthuis Lange Smeestraat 40 Vorstelijk Complex Prinses Beatrixlaan 2a Project Organisatie Stationsgebied Vredenburg 40 Cafe de Stad Lange Jufferstraat 58
Bunnik Zwembad de Rumpst Rumpsterweg 15 Albert Heijn Van Hardenbroeklaan 3 Hans van ravenswaay v. Hardenbroeklaan 20-26
Odijk Gemeentehuis Bunnik Singelpark 1 Sporthuis Bunnik Rijneiland 7
De Bilt Dirk van de Broek Hessenweg 88 Gezondheidscentrum de Bilt Burg. De Witstraat 59 Totaal gemak de Bilt Hessenweg 162
Primera Kwinkelier 29
De Meern
Harmelen Primera Kalverstraat 6 Plus Kerkweg 9 Golff Dorpstraat 152
Houten Albert Heijn Plein 13 Raaigras 2 Onderdoor 66 Plus Riddersborch 47 Super de Dikke Boom Odijkseweg 57-A Boekhandel Wijs Spoorhaag 144 - 146 C1000 Spoorhaag 129
IJsselstein Marienstein Benschopperweg 14 Boekhandel van Hoeven Utrechtsestraat 77 IJsselstreek Makelaars Weidstraat 16 18 Isselwaerde Eiteren 13 Albert Heijn Basiliekpad 4 VVV Ijsselstein Benschopperweg 41 Stadhuis Ijsselstein Overtoom 1 C1000 De Biezen 11 Supermarkt Zenderpark Plus Praagsingel 62 C1000 De Clinckhoeff 2
Linschoten Golff Laan van Rapijnen 27
Maarssen
Plusmarkt Bilthoven Donsvlinder 2 Plusmarkt Bilthoven Donsvlinder 2
Bibliotheek Maarssen-dorp Harmonieplein 2 Dirk van der Broek Harmonieplein 27
Dhr./Mevr.
Voorletters
€ 75,00 (buitenland) Tussenvoegsel
Achternaam
Adres Postcode
Plaats
Telefoon E-mail Ingangsdatum Wilt u dit abonnement cadeau geven? Vul dan hieronder de gegevens in van de ontvanger. Dhr./Mevr. Voorletters Tussenvoegsel Achternaam Adres Postcode
Plaats
Deze bon kunt u opsturen naar: De Oud-Utrechter BV, Postbus 615, 3500 AP Utrecht of ga naar www.deoud-utrechter.nl en vul de bon digitaal in.
Montfoort
Bunnik
IJsselstein
Nieuwegein Houten
Bibliotheek De Meern Oranjelaan 14
Ontvang voortaan De Oud-Utrechter in uw brievenbus € 49,90 (in Nederland)
Zeist
Utrecht
Leidsche Rijn
Buurtcentrum De Schalm Oranjelaan 10 Visscher Boekhandel, Kees Mereveldplein 33 C1000 de Meern Meerndijk 24 Plus Molenpolder 116-118
Bilthoven
Ja, ik wil een jaarabonnement op De Oud-Utrechter. Ik ontvang hiervoor een factuur van De Oud-Utrechter BV en betaal:
De Bilt
Woerden
Bibliotheek Bisonspoor 1161 Golff Zwanenkamp 302 Bruna Maarssen Diependaalsedijk 2 Curves Maarssen Bisonspoor 1214
Maarssenbroek Albert Heijn Bisonspoor 1078 Boni Nijverheidsweg 2-a De Willem Hoornhof Zebraspoor 253
Montfoort IJsselstreek Makelaars Keizerstraat 24 26 Mado Montfoort Waterpoort 2 Albert Heijn Boslaan 40
Nieuwegein Primera Makado Makadocenter 28 Bibliotheek Nieuwegein Zadelstede 1-10 Tabakskiosk Cuba Plein 11 Merwestein Sport- en Evenementencomplex Merweplein 1 IJsselstreek Makelaars Dorpsstraat 29 C1000 Hoog Zandveld Passage 1 Moerbeigaarde 10 Gemeentehuis Nieuwegein Martinbaan 2 Hornbach Bouwmarkt + Tuincentrum Veldwade 3 Super de Boer Muntplein 20 Kauwenhof 1 Curves Nieuwegein Handelskade 48
Colofon
Utrecht
Maarssen
Vianen
Vitaalgroep Nieuwegein Koekoekslaan 1 (st. Antoniusziekenh.)
Vitaalgroep Woerden Polanerbaan 2
Ut/Leidsche Rijn
AH De Klomp
Super de Boer Verlengde Goutrakgracht 349 Bruna Parkwijk Verlengde Houtrakgracht 389
Vianen ut C1000 Lijnbaan 7 Albert Heijn Lijnbaan 11 Helsdingen Zwembad Het Slijk 1 Zizi Voorstraat Tabak Multishop Vianen Ursulinenhof 107/109
Zeist De Klomp 3132 AH Centrum
Emmaplein 2 AH Kerckebosch
Hoog Kanje 110 Super de Boer Vollenhove
Ln. van Vollenhove 3001 Bibliotheek Centrum
Markt 1
Vleuten Dirk van den Broek Hindersteinlaan 2 Buurtcentrum Weide Wereld Teunisbloemlaan 50 Albert Heijn Landschapsbaan 2007-G Wijkservicecentrum Vleuten / De Meern Dorpsplein 1
Woerden IJsselstreek Makelaars Haven 1 C1000
Tournoysveld 92 Goedhart-Bruna Voorstraat 66 Primera Tournoysveld Tournoysveld 92 C1000 Molenvliet Molenvlietbrink 236
U
De Oud-Utrechter is een uitgave van: De Oud-Utrechter BV Postbus 615 3500 AP Utrecht Tel: 030 - 302 00 17 Email:
[email protected] Website: www.deoud-utrechter.nl Eindredacteur: Ton van den Berg Tel: 030 - 302 00 17 Email:
[email protected]
Advertenties: Mirjam Buitendam, Tel: 06 – 20 60 02 85
Vormgeving: Reclamestudio Baasimmedia, Nieuwerkerk a.d. IJssel
De Oude Stad B.V. neemt bij de vervaardiging van De Oud- Utrechter grote zorgvuldigheid in acht, doch aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud van redactie of advertentie. Prijswijzigingen en zetfouten zijn voorbehouden. Copyright De Oude Stad BV; niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd voor publicatie in andere media zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Oproepjes
Dinsdag 5 oktober 2010
pagina 15
In verband met de privacywetgeving wijst De Oud-Utrechter de lezers erop dat zij met het insturen van een oproepje akkoord gaan met het vermelden van hun adresgegevens in de krant en daarmee tevens in het krantenarchief op het internet.
Karel Doorman Deze foto is omstreeks 1910-1915 gemaakt bij een ‘snelfotograaf’ aan het Vredenburg. Hij komt uit het album van mijn overleden zus. Andere foto’s waren mij wel bekend: mijn moeder, tante en wellicht nog anderen hadden ze ook. Maar deze foto wekte mijn nieuwsgierigheid ,omdat er bij staat: ‘Overgrootmoeder met familie Karel Doorman’. Wat had mijn overgrootmoeder, koffiehuishoudster uit Den Haag, met de familie Doorman in Utrecht te maken, en wie waren dat andere echtpaar met kinderen? Ik weet dat de linker heer Karel Doorman (1886 - 1936) is, een neef van de vlootvoogd en met dezelfde namen. Mijn overgrootmoeder, Johanna van Nispen- Hazelhoff (1861 - 1925), zit vooraan links. Ik zou zo graag weten wie de anderen zijn. Het fotoatelier op het Vredenburg is in 1921 afgebroken. Er zal geen archief meer van zijn. Heeft iemand ook deze foto in zijn bezit, dan graag contact met Corma van der Mark via e-mail:
[email protected].
Frans van Noorden Voor een publicatie ben ik op zoek naar informatie over Frans van Noorden. Hij was een bekende illustrator en lithograaf. Van Noorden werd geboren in Amsterdam op 27 april 1887 en overleed in Utrecht op 30 juni 1961. Zijn werkzame leven speelde zich grotendeels in Utrecht af, waar hij in 1921 ging wonen. Hij wordt daarom beschouwd als een Utrechtse kunstenaar. Er is niet zo veel over Van Noorden bekend en dat is jammer want hij was een zeer verdienstelijk tekenaar, die veel boeken voor kinderen heeft geïllustreerd. Frans was katholiek en werkte veel voor katholieke uitgevers, maar ook voor andere uitgevers, zoals Bruna. Frans van Noorden schilderde ook, in het Stadsmuseum IJsselstein bevindt zich het doek ‘Brug over de Hollandse IJssel’. Ander schilder
werk is mij onbekend. Voor de katholieke scholen maakte hij voor uitgever St. Gregoriushuis te Utrecht een serie schoolplaten met bijbelse voorstellingen. Daarnaast maakte hij een serie kleinere schoolplaten, met onderwerpen als: ‘Wat kan Paultje toch mooi bidden!’ en ‘Zeg Mies, zeem jij de ruit voor moe’. Wie was Frans van Noorden? Om Frans van Noorden uit de vergetelheid te ontrukken zoek ik contact met mensen die hem hebben gekend. Wie kan mij meer over zijn leven vertellen, wat voor man was hij, waar heeft hij gewoond, enz.. Misschien is er nog familie. Wie kan mij verder helpen? Richard van Schoonderwoerd
[email protected] tel. 071-5610052
De gratis rubriek ‘Oproepjes’ & Tante Post is, zo blijkt bij ons zusterblad De Oud-Rotterdammer, een zeer populaire! Men kan er kosteloos van alles in kwijt dat binnen het karakter van de krant past en waarvoor de hulp of reactie wordt verzocht van andere lezers. Schrijf aan
[email protected] of per post aan‘Oproepjes of Tante Post’ De Oud-Utrechter BV - Postbus 615 - 3500 AP Utrecht
Puzzel mee en win !!!
U kunt uw oplossing VOOR WOENSDAG 13 OKTOBER 2010 opsturen naar: De Oud-Utrechter, Postbus 615, 3500 AP, Utrecht
De puzzel is opnieuw door velen van u op de juiste wijze opgelost. De zin die we van u wilden vernemen is:
In ons stadsie gebeurt het allemaal
En ‘gebeurt’ is met een t en niet met een d zoals nogal wat inzenders vermeldden. De winnaars hebben inmiddels het boekje Stadsjeugd van Ton van den Berg thuis ontvangen. Dat zijn: An en Jos Rijnhart (De Meern), Gerda Miltenburg (Utrecht) en Bep Wieman (Vleuten) Voor de nieuwe puzzel hebben we voor drie winnaars een nieuwe prijs en wel een mooie Agenda 2011 van Het Utrechts Archief met prachtige foto’s van Utrecht in de jaren zestig. Horizontaal 1. houten blaasinstrument; 7. gewetensknaging (berouw); 13. Europeaan; 14. eenvoudig (armoedig); 16. Deutscher Industrie Norm (afk.); 17. ontoegankelijk woud; 20. God van de zee; 21. gewichtsheffersattribuut; 23. grap (bak); 24. jongensnaam; 26. deel van boom; 28. griezelig; 29. jongen werpen (van schapen en varkens); 31. koninklijke landmacht (afk.); 33. anno mundi (afk.); 34. (snij)wond; 35. haarkrul; 37. vraatzuchtige roofvis; 40. gewicht; 41. persoonlijk voornaamwoord; 43. alsmede; 45. halsboord; 46. trans Europa express (afk.); 47. lidwoord; 48. zwemvogel; 50. loco-burgemeester (afk.); 52. vrijdag (afk.); 53. weg met bomen; 55. tegenover (afk.); 56. attribuut bij het roeien; 57. reverendus dominus (afk.); 58. oud Nederlands betaalmiddel; 60. motorschip (afk.); 61. vogel; 62. part; 64. aluminium (scheik. afk.); 65. ivoor; 67. familielid; 69. ontkenning; 71. muzieknoot; 72. deel van schip; 73. laan; 75. Europese economische gemeenschap (afk.); 77. melkklier; 79. paardenslee; 80. en anderen (afk.); 82. wrede keizer; 84. wreed (hard); 85. rijstbrandewijn; 87. verdriet; 89. grappenmaker; 90. leerling van een havo; 92. wereldtaal; 94. grote oorlogsvloot; 96. Engels bier; 97. deel van voet; 99. bejaard; 100. groot dikhuidig zoogdier; 101. wilde geit (gems).
1
Verticaal 1. muziekgezelschap (fanfare); 2. plooi of groef in de huid; 3. koeienmaag; 4. op het genoemde of bedoelde; 5. bevroren water; 6. alcoholische drank; 7. bewust verlangen naar een bepaalde zaak; 8. regeringsreglement (afk.); 9. plaats in NoordHolland; 10. schreeuw (kreet); 11. hevig (innig); 12. een vloeistof achter in de keel in beweging houden; 15. uiting van afkeer; 18. elektrisch geladen metalen deeltje; 19. boomsoort; 21. vleessoort; 22. een zekere; 25. boomsoort; 27. deel van boom; 30. gebrek (behoefte); 32. gunstige gang van zaken; 34. vlug (rap); 36. boksterm (afk.); 38. Nederlands kampioenschap (afk.); 39. oude lengtemaat; 40. oriënt express (afk.); 42. kookgerei; 44. soort schoeisel; 46. oogvocht; 47. zuidvrucht; 49. kloosterzuster; 51. kleine vrucht; 52. beroep (ambacht); 54. vlaktemaat; 58. aan een mantel bevestigde puntvormige hoofdkap; 59. kwetsbaar (broos); 62. Europeaan; 63. assistent in het laboratorium; 66. maanstand (afk.); 67. ondernemingsraad (afk.); 68. mobiele eenheid (afk.); 70. rivier in Friesland; 72. pin waarmee platen worden bevestigd; 73. spoedig; 74. sprookjesfiguur; 76. vergevensgezindheid (vergiffenis); 78. Ierse verzetsorganisatie (afk.); 79. artikel (afk.); 81. American Economic Association (afk.); 83. wiel; 85. deel van kachel; 86. klein nog jong mens; 87. jongensnaam; 88. lekkernij; 91. boomsoort; 93. int. autokenteken Denemarken; 95. insect; 97. erbium (scheik. afk.); 98. laatstleden (afk.).
64
2
3
Of stuur uw oplossing via de e-mail naar:
[email protected]. Vergeet niet uw naam en adres te vermelden. 4
5
13 17
14
18
19
23
24
29
30 35
41
42
48
6
44
49
50
55
10
26
38
59
12
22
27
28
33
34
39
40
45
46
51
47
52
53
56
58
11
21
32 37
9 16
20 25
36
8
15
31
43
7
54 57
60
62
66
68
72
70 74
78
76
80
84
86
90
92
82 88 94
96
98
100
101 1
95
5
100
46
43
58
24 1
63
22
44
19
84
21
72 59
85
27
77
55
48
41
37
56
28
12
Pagina 16
Dinsdag 5 oktober 2010
De Oud-Utrechter - Dé gratis krant voor de echte Utrechter
Pak uw kans in Utregs Geluk! Direct gelegen aan De Vecht en op fietsafstand van de binnenstad wordt het nieuwbouwproject Utregs Geluk gerealiseerd. Er zijn nog maar
4 appartementen te koop
in verschillende grootte en prijsklasse. 13520
9500
Luxe appartementen aan de Jagerskade • • • •
• Koopsommmen van € 269.500 v.o.n. Woonoppervlakte ca 105 m2 - 135 m2 - 190 m2 tot € 425.000 v.o.n. Direct uitzicht op de Vecht • Geen bouwrente verschuldigd Luxe complete badkamer Met eigen parkeerplaats en berging in de kelder • Beschikbaar per eind 2010
Kom kijken: De bouwplaats is geopend op zaterdag 9 oktober van 11.00 uur tot 15.00 uur, wij ontvangen u graag. Ingang: hoek Loevenhoutsedijk / Jagerskade U betreedt een bouwplaats dus houdt rekening met uw kleding en schoeisel.
www.utregsgeluk.nl
Brecheisen Woningmakelaars, 030 233 11 34