World FIA en Euro FIA 25 - 30 sept. 2012 te Toronto door Jurre Schreuder Euro FIA, 25 september 2012 Een ééndaagse bijeenkomst van de Euro FIA om laatste zaken te behandelen en eventuele voorbereidingen van de World FIA te bespreken. Per onderdeel zal ik een korte samenvatting geven. Sommige onderwerpen kwamen terug in de World FIA. Ik zal uitgebreider op deze onderdelen ingaan bij dat deel van het verslag. WIPO (World intellectual property organisation) Bij de Wipo is het afgelopen jaar een belangrijke overwinning behaald. Dankzij de inzet van de FIA en bonden en tevens aanwezigheid op dit Wipo congres van de FIA en vele leden is de eerste stap gemaakt om ook de audiovisuele sector een sterkere basis te geven in het Wipo verdrag. Uitgebreider verslag van dit in het FIA World deel. Orphan works (auteurs rechterlijke werken waarvan de oorspronkelijke rechthebbende niet meer gevonden kunnen worden) FIA heeft met succes samen met een aantal andere organisaties aangedrongen op het beschikbaar stellen van Orphan works met als voorwaarde dat het alleen voor publieke doeleinden gebruikt mag worden en niet voor commercieel gebruik. Dankzij de lobby van de FIA neemt het Europees parlement dat voorstel over. Sociale dialoog (werkvoorwaarden en werkomstandigheden) De FIA heeft twee aanvragen gedaan voor subsidie betreffende de sociale dialoog bij de Europese commissie. Aangezien de concurrentie voor subsidies de laatste jaren flink is toegenomen is het moeilijk in te schatten hoeveel kans we maken dat deze twee aanvragen ook gehonoreerd zullen worden. Voorstel Nederland voor de online markt Nederland heeft met een aantal verwante bonden en andere organisaties een voorstel ingediend over het reguleren van de online markt met betrekking tot het auteursrecht. Enkele vakbonden zoals de Franse en de Deense staan er kritisch tegenover vanwege de summiere vergoeding die er tegenover staat. De vraag is of deze bonden al een vooroordeel hebben, dat ze het voorgestelde concept niet goed genoeg hebben bestudeerd of dat ze werkelijke gefundeerde bezwaren en opmerkingen hebben. FNV KIEM heeft flink gelobbyd en zal hier mee doorgaan. Dit proces loopt nog.
World FIA 26 - 30 september 2012 Het world FIA congres is een groot congres dat eens in de vier jaar plaatsvindt waarbij alle leden (vakbonden) wereldwijd bij elkaar komen om te bepalen wat de belangrijkste werkpunten worden voor de FIA voor de komende vier jaar. Tevens wordt er besproken wat de resultaten zijn geweest van de afgelopen vier jaar. Zo’n 100 vakbonden van over de hele wereld (Zuid-Amerika, Azie, NoordAmerika, Europa, Afrika) hadden zich verzameld in Toronto. Het was goed te zien dat ook de Afrikaanse vakbonden weer aanwezig waren. Hun basis is verbeterd en versterkt. Dankzij hulp en inzet van de FIA hebben deze leden trainingen gekregen over het versterken van hun positie en is hun leden aantal verdubbeld. We zullen moeten werken om onze lidmaatschappen te consolideren en te laten groeien. FIA verhuisd De afgelopen vier jaar heeft de FIA in overleg met z’n leden besloten van twee kantoren (Londen en Brussel) over te gaan op één kantoor. Dit om kosten te besparen. Het kantoor in Londen is opgezegd en het hoofdkantoor zit nu in Brussel. Er is gekozen voor deze stad om dicht bij de Europese commissie te kunnen zitten en tevens omdat verwante organisaties (FIM, UNI-MEI, etc.) hun kantoor daar ook hebben waardoor je sneller en soepeler contact kunt leggen. Vanwege deze kostenbesparing hebben ze een extra kracht kunnen aannemen, Stanislas Ide, die reeds veel werk aan het verzetten is. Hiermee bestaat het aantal vaste krachten uit drie mensen. Hierdoor is de FIA beter in staat zijn website goed bij te houden en andere taken sneller uit te voeren. Dankzij externe sponsoring van o.a. collecting societies zijn er extra mogelijkheden. Deze vorm van sponsoring blijft belangrijk voor de toekomst. WIPO Dit jaar is er tegen alle verwachtingen een grote slag geslagen. Internationaal zijn de rechten van uitvoerende artiesten betreffende audiovisueel werk erkend door de Wipo en kunnen deze erkend worden in een internationaal verdrag. Ook vastgelegde theaterproducties vallen onder dit verdrag. Een groot succes voor FIA en voor performers, een grote winst voor WIPO. Een geweldige ervaring. Het heeft bijna 20 jaar hard werk gekost om de aanpassingen van het WIPO verdrag voor elkaar te krijgen....! Kort de geschiedenis 1996: Rome conferentie. Europese commissie gaf aan Amerika geen toestemming om het verdrag voor de audio-visuele sector aan te passen. Te veel onenigheid, dus bleef alleen de audio sector vernoemd in het verdrag. 2004: Negentien artikelen worden goedgekeurd betreffende de audio-visuele sector. Maar... de belangrijkste werd niet aangenomen. Het 20ste artikel werd niet
aangenomen over de overdraagbare rechten. Daardoor was er weer geen overeenstemming over het verdrag en werd het weer uitgesteld. 2011: juni, werkgroep van o.a. VS, EU, India, etc. lobbyen voor de aanname van de 20 artikelen betreffende de audiovisuele sector. Brazilië wilde wat andere artikelen weer ter discussie te stellen. De andere leden van de werkgroep wilde daar niet mee akkoord gaan want dan zou betekenen dat ze weer terug bij af zouden zijn. Er werd besloten door te gaan. 2012: In juni werd het verdrag in een paar dagen aangenomen. 48 landen hebben het voorstel ondertekend. Veel lof voor de FIA! We hebben geluk gehad dat we in enkele dagen in staat waren het voor elkaar te krijgen om de bestaande regels op te nemen. Na twee eerdere pogingen in de jaren negentig en in 2004 luisterde het nu zeer nauw en moest er plotseling vlug gereageerd worden (in enkele dagen!!) om de nieuwe regels er door te krijgen. De Braziliaanse vakbond was niet voor het huidige voorstel en heeft vooralsnog zijn lidmaatschap bij de FIA opgezegd. De FIA betreurt dat en hoopt in de toekomst dat deze vakbond zich alsnog aansluit. Daar komt wel bij dat als dit het offer was om dit voor elkaar te krijgen, dat het dat waard was. Voor de stabiliteit en het aantal leden heeft de opzegging geen gevolgen die is al jaren stabiel. Het verdrag van de WIPO is nu alleen nog een schriftelijk voorstel. Dertig landen zullen het moeten goedkeuren voordat het verdrag geactiveerd zal worden. We zullen hard moeten werken om dit het komende jaar voor elkaar te krijgen. Alleen rechten op internationaal niveau zijn niet genoeg. Ze zullen vertaald moeten worden naar de dagelijkse praktijk via regelgeving op nationaal niveau. We zullen ook met de producenten om tafel moeten zitten om aan te geven dat alles een prijs heeft. Het is een verdrag, een instrument, geen wet. Het doet een beroep op de morele rechten en plichten. Het is een lobby middel en heeft een symbolische waarde. Een erkenning van de artiesten op internationaal niveau. We hebben nu een belangrijke rol te spelen om te zorgen dat dit concreet wordt en omgezet wordt in nationale wetgeving. Onze opdracht is om onze regeringen aan te sporen dit verdrag te ondersteunen. In sommige landen zullen de wetten beter zijn dan dit verdrag. Maar in heel veel landen zal het verdrag wel degelijk een verschil kunnen maken. Het grootste gevaar voor deze rechten zijn de acteurs zelf. Zij zullen zelf moeten blijven staan voor deze rechten. Het belangrijkste moment is het tekenen van het contract. Als daar geen gedegen wet-en regelgeving over bestaat ben je meestal alsnog al je rechten kwijt. We moeten de acteurs bewust maken van dit verdrag en van hun rechten. De grootste winst van het ‘Bejing treaty’, zoals het ook wel wordt genoemd, is de erkenning van de rechten op audiovisueel gebied van acteurs en uitvoerende artiesten op internationaal niveau.
De kracht van FIA en international samenwerking Een mooi verhaal over de kracht van de FIA en international samenwerking. Dit betreft het mega project 'The Hobbit' van Peter Jackson. (Zelfde regisseur als van 'The lord of the rings' (Oscars gewonnen) Daar waren veel problemen met de contracten van de acteurs. Zelfs zo erg dat Warner Bros de hele productie dreigde weg te halen uit Nieuw Zeeland, dus veel werkgelegenheid zou verloren gaan. Dit process heeft internationaal veel stof doen opwaaien. Hoe een kleine bond (toen 200 leden) met behulp van de andere internationale vakbonden een gevecht aan gaat. Door de internationale samenwerking was het mogelijk om een rechtszaak te voeren en voelde de productie maatschappij dat ze tegenover een groep stonden die solidair was In het kort: 1. De Nieuw Zeelandse regering had in (letterlijk) geheime besprekingen met Warner Bros de wetten aangepast (Ongelooflijk) In april 2012 werd een document ontdekt en openbaar gemaakt het document dat liet zien dat de politiek vertrouwelijke informatie van interne discussies in de regering deelde met de productie maatschappij. a. Ze (Warner Bros) konden zonder visum en werkvergunning (dus totaal geen bescherming) mensen voor 14 dagen naar Nieuw Zeeland halen b. Freelancers zouden helemaal geen recht meer hebben op wat voor een bescherming dan ook. Als bijvoorbeeld het contract eigenlijk een verkapte werkovereenkomst was (werkgever-werknemer verhouding) dan zou de wet hen niet beschermen. 2. De acteurs zouden met hun contracten al hun rechten kwijt zijn betreffende (naburige) rechten zonder compensatie 3. De FIA gaat zich er mee bemoeien en stuurt brieven. Resultaat: Opeens worden er wel percentages afgesproken in de contracten betreffende de rechten. 4. De FIA schakelt na dreigementen van het verplaatsen van het project andere Engelstalig vakbonden in (Equity UK, SAG Canada, etc.) om dit project te boycotten. Deze vakbonden spreken af dat geen van hun leden een contract zal tekenen voordat Warner Bros met betere contracten komt 5. Uitkomst: De contracten worden sterk verbeterd en het project blijft in Nieuw Zeeland Jennifer Ward-Lealand, actrice, voorzitter van de Nieuw Zeelandse vakbond, heeft twee maanden enorm onder druk gestaan. Ze heeft de hele Nieuw Zeelandse en internationale media over zich heen gekregen. Tevens de regisseur
Peter Jackson die heel hard roept dat het belachelijk is wat de acteurs doen. Ook haar familie heeft het flink te verduren gehad. Met veel steun van FIA en de andere vakbonden heeft ze het kunnen volhouden...! Ze heeft haar poot stijf gehouden en een fantastisch resultaat behaald! Tevens is het leden aantal van haar kleine jonge vakbond explosief gestegen van 200 naar 500 leden (Het blijft een klein land...) Ze was zo blij met de enorme international steun en ook om dit met ons te kunnen delen. Ze zei: 'Dit (FIA congres) is de enige plek die me kan steunen en begrijpt waar het om gaat en wat een gevecht het is geweest' Kijk, hier doen we het voor!! Korte mededelingen De FIA samenwerking met FIM (International Federation of Musicians) en UNI - MEI (techniek, regie, vooral de film industrie) is sterk verbeterd en verloopt nu goed. Zo is bijvoorbeeld een manifest gemaakt met FIM over de werkomstandigheden en voorwaarden. Dit manifest is in veel talen vertaald. We zullen moeten werken aan piraterij via internet. Er is nu een campagne gaande om intellectueel eigendom omver te gooien. Deze campagne heeft nu een sterke lobby, daar zullen we tegen moeten strijden om onze rechten te verdedigen. The Green paper is daar een voorbeeld van, het beschikbaar stellen van auteursrechtelijk werk via internet. De Afrikaanse vakbonden hebben een enorme groei door gemaakt. Dankzij het trainingsprogramma van de FIA, Equity (Engeland) en de Canadese vakbond is hun kennis gegroeid en zijn hun acties toegenomen daardoor is het aantal leden verdubbeld! Voorbeeld: Door de training in Canada over lobbyen en rechten zijn de acteurs uit Namibië terug gegaan naar Namibië en hebben sterke acties kunnen uitvoeren. Dit heeft enorm geholpen. Het internationale subsidie debacle: - In Turkije is 7 dagen aan één stuk opgetreden om de publieke gelden voor de belangrijkste publiekstheaters te beschermen. Ze zijn nog steeds hard aan het vechten daarvoor. - Ook in Engeland beginnen ze nu te korten. Zo is de BBC 20% gekort door de regering. Collecting societies Als zij beter functioneren dan is ten gunste van iedereen: Publiek, producenten, artiesten. Internet werkt voor iedereen en zou ook voor iedereen moeten werken. We moeten met een goed verhaal komen, dat is onze taak. We moeten het samen doen.
SAG: Acteurs die internationaal werken zouden hun rechten overal naartoe moeten kunnen nemen en zouden daarmee overal dezelfde bescherming kunnen genieten. Voorbeeld van samenwerking is SAG - AFTRA. Een samenwerking tussen twee vakbonden in Amerika: Screen Actors Guild and the American Federation of Television and Radio Artists. Dit werkt heel goed in Amerika. Ook hier wordt bevestigd dat je zo sterk bent als je zwakste bond Gelijkheid van de sexen op de werkvloer In Canada is de verhouding in bepalende beroepsgroepen behoorlijk scheef: Regie(1/5), producenten (1/3), editors(1/4). Mannen werken meer (meer uren ingehuurd) en verdienen meer per uur. Hier is nog veel actie voor nodig en zal één van de punten zijn voor de komende jaren. Veel acteurs over de hele wereld voelen dat ze niet openlijk voor hun homosexualiteit kunnen uitkomen omdat dat hun carriere negatief zal beïnvloeden. Vanuit de Canadese vakbond wordt gesteld dat ook gehandicapten onderdeel zijn van een diverser landschap en ook niet gediscrimineerd zouden moeten worden. Daar voeren ze nu ook camagne voor met o.a. korte filmpjes op de publieke media. Afsluiting Deze FIA bijeenkomst heeft goed laten zien hoe belangrijk international samenwerking is en dat we veel van elkaar kunnen leren. Daarnaast zijn een aantal mooie resultaten behaald en is het duidelijk dat er nog veel te doen is de komende jaren. Nederland kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren. Op sommige punten lopen we voorop en kunnen we een inspiratie bron zijn voor andere landen en bonden en op andere punten kunnen we veel leren van de buitenlandse acties. Europa speelt een belangrijke rol betreffende auteursrechterlijk werk. Daar zullen we hard aan moeten werken om onze regering en in samenwerking met de FIA en de andere Europese bonden het Europese parlement aan onze kant te krijgen. Je ziet dat de producenten en consumenten organisaties hier een sterke lobby hebben. We hebben elkaar nodig en zullen actiever de internationale samenwerking op moeten zoeken met andere vakbonden en organisaties. Alleen samen kunnen we en komen we vooruit. Met vriendelijke groet, Jurre Schreuder (voorzitter FNV Theater) 25 oktober 2012
