p de BioVak 2014 Workshops donderdag 23 januari Hanzezaal A
Restaurant
Weten van heerlijk eten
Weten van heerlijk eten
Meerhal 2
Locafora: je eigen webwinkel voor producten en pakketten
Haal het maximale uit grasklaver
Proeven aan persoonlijke ontwikkeling
Boer zoekt boer: pitch je vraag
Boergondisch, culinaire activiteiten op de biologische boerderij Boerderijeducatie met mes en vork: koken van & op het land
Crowdfunding, nieuwe financieringsvorm Weten van heerlijk eten Doorschakelen naar Demeter
Bedrijfsindividualiteit: waar liggen je krachten
Europees verkiezingsdebat
Social media voor je biologische boerderij: Let’s talk bio!
Kansen en Bedreigingen voor de Biologische winkeliers
Kennismaken met EKO
Meerhal 3
Bomen over en voor het Klimaat
Meerhal 4
Hoe onderscheid ik mij met natuur en biodiversiteit in de markt?
Lanceren Biokennis.org
Energiebesparing op het bedrijf
Kringloop Actueel
Biologisch risicomanagement tool
Innovatieve biowijnbouw in Nederland
De + van Bio-melk
Doorgroeien in de biologische sector Biologische Melkveefokkerij, waar we staan, waar we gaan
Regels voor biologische productie, herkomst en trends
Tekenen voor Solidair met soja
Biohuis jongeren ontmoetingsplek
Horecaplein 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00
Bodemschatten: Zo haalt u meer uit uw bodem
Meerhal 1
5
BIO.0023 14.01.10_BioVak_Katern_210x287.indd 5
10-01-14 17:26
Workshops BioVak donderdag 23 januari 2014 Locatie
Starttijd
Eindtijd Naam van de workshop
Hanzezaal A 23 januari
10.30
12.30
12.30
Meerhal 1 23 januari
Naam van de spreker(s)
Korte omschrijving van de workshop
Bodemschatten: Zo haalt u meer uit uw bodem
Mestspecialist in de biologische sector: Harrie van Kreij
Het thema van deze studieochtend is: bodemschatten, zo haalt u meer uit uw bodem.Uw bodem op waarde schatten en de mogelijkheden ten volle benutten, u hoort er meer over tijdens deze ochtend. Vanuit de praktijk worden verschillende voorbeelden van verhoging van opbrengst en kwaliteit belicht. Aanmelden kan via www.agrifirm.com/studiedagbiologisch, of bel Agrifirm Feed 088 488 10 15
13.30
Weten van heerlijk eten
Rineke Dijkinga
Rineke Dijkinga `Weten van (h)eerlijk eten' 1 & 2. Stel dat we op school les zouden krijgen in ‘de gebruiksaanwijzing’ van ons lichaam. Dat we zouden leren dat volwaardige, biologische voeding een belangrijke voorwaarde is voor onze gezondheid. De lezing geeft u een kijkje achter de schermen van ons lichaam en legt de meerwaarde van biologisch uit.
14.00
15.00
Weten van heerlijk eten
Rineke Dijkinga
Rineke Dijkinga `Weten van (h)eerlijk eten' 1 & 2. Stel dat we op school les zouden krijgen in ‘de gebruiksaanwijzing’ van ons lichaam. Dat we zouden leren dat volwaardige, biologische voeding een belangrijke voorwaarde is voor onze gezondheid. De lezing geeft u een kijkje achter de schermen van ons lichaam en legt de meerwaarde van biologisch uit.
15.30
16.30
Weten van heerlijk eten
Rineke Dijkinga
Rineke Dijkinga `Weten van (h)eerlijk eten' 1 & 2. Stel dat we op school les zouden krijgen in ‘de gebruiksaanwijzing’ van ons lichaam. Dat we zouden leren dat volwaardige, biologische voeding een belangrijke voorwaarde is voor onze gezondheid. De lezing geeft u een kijkje achter de schermen van ons lichaam en legt de meerwaarde van biologisch uit.
11.00
12.00
Locafora: je eigen Jan Belon, Afdeling webwinkel voor producten Buitengewone Zaken, en pakketten Michiel de Kinkelder, biologistiek en 't Helder en Harry van Wenum, geitenhouderij de Groote Stroe en Biologische Boerenmarkt Utrecht. Workshop onder begeleiding van Iris van de Graaf, Van Eigen Erf.
Verkoop via een webwinkel: een essentiële, aanvullende manier van verkopen. Maak kennis met Locafora, een geheel nieuw internetplatform. Locafora is speciaal ontwikkeld voor lokale producenten, zodat je makkelijk jouw biologische producten kan verkopen via een webshop dicht bij je doelgroep. In deze workshop ook een presentatie van een nieuw systeem voor verkoop van pakketten, zoals groentepakketten of vleespakketten, gebaseerd op het Fleurop systeem van centraal bestellen en lokaal leveren. Het Locafora pakket wordt centraal besteld en lokaal geleverd door de boer in de buurt.
Locatie
Starttijd
Eindtijd Naam van de workshop
Naam van de spreker(s)
Korte omschrijving van de workshop
Meerhal 1 23 januari
12.00
13.00
Proeven aan persoonlijke ontwikkeling
Joke Bloksma, BD beroepsontwikkeling
13.00
14.00
Boergondisch, culinaire activiteiten op de biologische boerderij
Joset Vermeer, Sprankenhof onder begeleiding van Maria van Boxtel, Land & Co en Iris van de Graaf, Van Eigen Erf
14.00
15.00
Boerderijeducatie met mes Tineke van den Berg, de en vork: koken van & op Stadsboerderij Almere onder het land begeleiding van Ingrid Cremer, Centrum Biologische Landbouw
Een uitgangspunt van Biologisch Dynamische landbouw is dat de mens zich aan de landbouw ontwikkelt. En dat jouw bedrijf zich verder ontwikkelt als jij je als boer of tuinder ontwikkelt. Persoonlijke ontwikkeling en bedrijfsontwikkeling gaan hand in hand. In de BD-beroepsontwikkeling sta je samen met een coach of samen met collega’s even stil bij de vragen in jouw dagelijkse boerenwerk. Maak in deze workshop kennis met deze manier van werken. Boergondisch feestmaal, kookworkshop, zelf kruiden plukken: er zijn allerlei manieren om klanten te vinden en binden met culinaire activiteiten op de boerderij. Doe je het zelf of werk je samen met chef-koks? Wat biedt je aan? Wat zijn de kosten aan materialen en arbeid? Hoe werk je slim samen in werving en boeking van gasten? Joset Vermeer, Sprankenhof, deelt haar ervaringen Boerderijeducatie en –beleving voor jongeren en ouderen krijgt meerwaarde met een kookactiviteit. Welke activiteiten biedt je aan? Welke kook- en educatiemogelijkheden met én zonder keuken zijn er op de boerderij? Wat zijn de investeringen en opbrengsten en hoe werf je je gasten? Stadsboerin Tineke van den Berg uit Almere ontvangt jaarlijks honderden kinderen en ouderen en wisselt graag praktische ervaringen uit.
15.00
16.00
Crowdfunding, nieuwe financiering
Willem Rienks, Buitengewone Varkens onder begeleiding van Maria van Boxtel, Land & Co
Crowdfunding, een nieuwe manier van financieren? Willem Rienks van Buitengewone Varkens zette een varkenskudde op met vooruitbetaling van klanten. Kun je zo je bedrijf financieren, mede betaald door burgers? Andere biologische ondernemers ontvingen van klanten een lening of vooruitfinanciering van hun producten. Onder begeleiding van Maria van Boxtel, Land & Co achtergestelde lening voor een nieuwe schuur, of maakten via een vriendenstichting hun grond ‘vrij’. Laat je inspireren door voorbeelden van alternatieve financiering, met of zonder de bank.
16.00
17.00
Doorschakelen naar Demeter
Leen Janmaat, Louis Bolk Instituut en Petra Derkzen, St. Demeter
‘Nu zie ik hoe de samenhangen werken in de landbouw’ is de reactie van een biologische boer op de Demetercursus. Biologisch Dynamische landbouw gaat namelijk over samenhangen, zowel binnen het bedrijf als daarbuiten. Vanuit samenhang ontstaat samenwerking. In deze workshop krijg je een voorproefje van de Demetercursus. Maar ook hoe Demeter werkt aan vernieuwing van certificering, niet alleen bestraffend, maar vooral stimulerend in bedrijfsontwikkeling. Wilt u een stap verder met uw bedrijf, stap dan in deze workshop. De rest volgt vanzelf.
Locatie
Starttijd
Eindtijd Naam van de workshop
Naam van de spreker(s)
Korte omschrijving van de workshop
Meerhal 1 23 januari
17.00
18.00
Bedrijfsindividualiteit
Annette Harberink, boerin Keizersrande, BDbeleidsmedewerker Luc Ambagts
Meerhal 2 januari
23 11.00
12.00
Haal het maximale uit grasklaver
Sander Bernaerts van zaadhandel Neutkens
Op elke plek, in elke situatie, maakt het leven nieuwe dingen mogelijk. Daarom is elk landbouwbedrijf uniek. In de biologisch-dynamische landbouw streeft de boer er naar het beste, het mooiste uit zijn of haar bedrijf te halen. Het begrip bedrijfsindividualiteit vormt een toegang tot die mogelijkheden. De inleiders zetten u aan het werk om de potentie van uw bedrijf te leren kennen. Gras/ klaver is de groene motor voor vee en bodemleven. Hoe haal je een maximaal rendement uit deze groene motor? Er valt zoveel meer te kiezen dan Engels raaigras en wanneer is dat zinvol? Waar let je op bij de keuze van de klaversoorten? Hoe werk je kostenefficiënt bij onderhoud en zaai?
12.00
13.00
13.00
14.30
14.30
15.30
Jonge boeren zoeken bedrijven, oudere boeren zoeken opvolging. Heb jij ook zo'n vraag? Want bedrijfsopvolging gaat niet altijd vanzelf, vooral niet 'buiten de familie'. In deze workshop ontmoet je boeren die opvolging zoeken of een plek op een bedrijf. En krijg je slimme tips om het gesprek met een handig uitgangsdocument goed aan te gaan. Stel jouw vraag en meld je aan via
[email protected] Europees Bas Eickhout, Europese Debat over het landbouwbeleid, voedselveiligheid en onder leiding van Kees verkiezingsdebat lijsttrekker GroenLinks, Kees van Zelderen over gemeenschappelijk Landbouwbeleid (wat is het effect van Zelderen ea voor Nederlandse biologische boer en tuinder), over voedselveiligheid en fraude (Hoe controleer je streng en laat je toch ruimte voor vernieuwing) en over kennisontwikkeling en toegang tot kennis (Hoe betrek je vanuit Europa het MKB bij innovaties). Social media voor je Boerderij 't Schop Klanten bereiken, binden en werven. Beleef de biologische boerderij! biologische boerderij: Let's Biologisch is hip en ‘in’: met weinig financiële middelen effectief talk bio! communiceren? De kracht van het web? Social media, interactieve website(s), blogs, games, video, webcam als schoolbord. Hoe doe ik dat als kleine ondernemer? Meer in minder tijd! Wat past bij mij? Hoe doen anderen dit en waarom? Leer van ‘tips and tricks’ van ervaren ondernemers die het biologische verhaal vertellen via het web en laat je ‘volgen’.
15.30
17.00
Boer zoekt boer: pitch je vraag
Alle deelnemers: zoek je opvolger, vind je bedrijf! Onder begeleiding van Maria van Boxtel en Helmer Wieringa, Land & Co
Kansen en Bedreigingen voor de biologische winkeliers
Projectgroep Hogeschool Zuyd
Presentatie van afstudeeropdracht van de Hogeschool Zuyd met als vragen: 1. Gaat u het met productkennis redden in te toekomst? 2. Spiegelt u de supermarkt of spiegelt de supermarkt u? 3. Het geitenwollen sokken imago is verleden tijd, wat nu? 4. Wil de consument de tijd besteden, die u de consument wil geven?
Locatie
Starttijd
Eindtijd Naam van de workshop
Naam van de spreker(s)
Meerhal 2 23 januari
17.00
18.00
Kennismaken met EKO
Meerhal 3 23 januari
11.00
12.30
Bomen over en voor het Klimaat.
13.00
14.00
Energiebesparing op het bedrijf
14.00
15.00
15.30
16.30
Biologisch risico management tool De + van Bio-melk
16.30
17.30
17.30
18.30
In dit uur kunt u in gesprek gaan met medewerkers van EKO. Kom vooral Ronald van Marlen, Rene Heusschen, stichting EKO- binnenlopen tussen 5 en 6, schuif aan bij de koffietafel en vertel wat uw keurmerk wensen zijn voor EKO in 2014. Mark Vonk, Duinboer en Wat kunnen bomen op het landbouwbedrijf bijdragen aan verduurzaming en Bosbouwer en Bert verminderen van broeikasgasemissie? Bert Reubens doet verslag van Reubens, onderzoeker Agro- (praktijk)onderzoek in Vlaanderen naar de impact van agro-forestry forestry (Boslandbouw) bij systemen (rijen bomen op de akker en in de weide) op de opbrengst van het het ILVO in Vlaanderen gewas en op de duurzaamheid van het bedrijf. Mark Vonk zal deze onderzoekskennis vertalen naar praktische toepasbaarheid. Rob Jacobs, L’oreal advies Rob Jacobs heeft veel ervaring met energiemetingen op melkveehouderijen. Menig veehouderij heeft hij geholpen om het bedrijf energiezuiniger te maken, ook bij nieuwbouw. Deze workshop geeft hij een uitleg over de relevante energiebesparingstips en hoe je ze implementeert. Ronald van Marlen/ Ester Presenteren van risicomodel voor biologische sector, dat als management Boone/ Paulien Veerman tool gebruikt kan worden. Bert Leffers, Bio + Bert Leffers, mede-initiatiefnemer van het merk Bio+ , zal zijn visie presenteren op 'Verbondenheid' en 'Transparantie in de keten'. Bio boeren moeten veel meer laten zien dat zij goed omgaan met dieren, bodem en natuur. Dat geeft het product een meerwaarde! Ook zal hij ingaan waarom de boerenprijs niet op het melkpak vermeld moet worden en waarom Bio+ yoghurt geen schroefdop heeft. Niels Bak en Jurrien Appers, Hoe financier je de verdere doorontwikkeling van je biologisch bedrijf? Triodos Wytze Nauta, Stichting Stichting Biologische Veeverbetering houdt zich bezig met het opzetten en Biologische Veeverbetering / uitvoeren van biologische fokprogramma’s met behulp van kunstmatige Bio-KI en enkele inseminatie (KI). In de workshop wordt gekeken hoe ver het staat met de veehouders fokprogramma's en een blik geworpen in de toekomst.
Doorgroeien in de biologische sector Biologische Melkveefokkerij, waar we staan, waar we gaan
Korte omschrijving van de workshop
Locatie
Starttijd
Eindtijd Naam van de workshop
Naam van de spreker(s)
Korte omschrijving van de workshop
Meerhal 4 23 januari
11.00
12.00
Hoe onderscheid ik mij Marieke Meeusen van het met natuur en biodiversiteit LEI over resultaten in de markt? consumentenonderzoek, Gerrit Gerritse Vogelbescherming over het belang van vogelvriendelijke zuivel en Teunis Jacob Slob Natuurweide met dieren en planten voor consumenten en boeren meer kansen
12.00
13.00
Lanceren Biokennis.org
wordt later bekend gemaakt Biokennis heeft een nieuwe website: www.biokennis.org. Nu met alle kennisdocumenten van het Nederlandse taalgebied. Vandaag wordt de site officieel geopend en toegelicht wat de site u allemaal te bieden heeft.
13.00
14.00
Kringloop Actueel
Wim de Vries(WUR) Henk Kieft (ETC) Frank Verhoeven BV Boerenverstand
14.00
15.00
Innovatieve biowijnbouw in Jan Oude Voshaar Nedeland
15.00
16.00
16.00
16.45
Regels voor biologische Marian Blom, Bionext productie, herkomst en trends Tekenen voor Solidair met Heleen Klinkert, Bionext soja
Biologische boeren leveren een bijdrage aan natuur en biodiversiteit. Niet alleen door hun biologische bedrijfsvoering maar ooksteeds meer door het uitvoeren van extra maatregelen zoals weidevogelbeheer. Hoe kun je als ondernemer deze inspanningen het beste vermarkten? Die vraag wordt onderzocht in het project Marktontwikkeling Natuur en Biodiversiteit. Tijdens de workshop worden onder andere de resultaten van het consumenten onderzoek gepresenteerd. Daarnaast willen we graag met u in gesprek over de mogelijkheden om natuurvriendelijke zuivel in de markt te zetten
In drie korte updates worden aanwezigen bijgepraat over de meest actuele ontwikkelingen. Recente ontwikkelingen door Frank Verhoeven (BV Boerenverstand), Van bedrijfskringloop naar gebiedskringloop door Wim de Vries (WUR) en de kansen in EIP en ook breder in POP3 door Henk Kieft (ETC). Daarna officiele presentatie en aanbieding van het nieuw verschenen Kringloopboek. Tot slot de vraag aan de aanwezigen welke stappen gezet moeten worden om de kringloopaanpak te versterken en te verbreden. Sinds 15 jaar is wijnbouw in heel Nederland mogelijk geworden door de vroegrijpe druivenrassen Regent, Johanniter en nog nieuwere rassen als Cabernet Cantor en Souvignier Gris. Deze zijn veel minder gevoelig voor meeldauw dan de klassieke rassen die in het buitenland gebruikt worden. Nederlandse wijnbouw is innovatief omdat ze veel minder bespuitingen nodig heeft en streekproducten levert met nieuwe, verrassende smaken. Wijnproeverij tijdens de workshop Regels voor de biologische landbouw en verwerking; wie maakt ze en wie kan ze veranderen? Wat staat ons de komende jaren te wachten in bioregelgeving en wat zou je zelf als eerste willen verbeteren? Verschillende schakels uit de biologische pluimveeketen hebben precies 1 jaar geleden op de BioVak het convenant Solidair met soja ondertekend. Wat is er gebeurd in het afgelopen jaar en wie sluit zich op deze BioVak aan bij het convenant?
Locatie
Starttijd
Eindtijd Naam van de workshop
Naam van de spreker(s)
Korte omschrijving van de workshop
Meerhal 4 23 januari
17.00
18.00
Kees van Zelderen
Een start en netwerkbijeenkomst voor jongeren.Kennismaking met jongeren uit het hele land en organiseren van een landelijk netwerk van jongeren. Jongeren hebben de toekomst en dat moet een plek krijgen in het Biohuis.
Biohuis jongeren ontmoetingsplek