Workshop 3: Informatievaardigheden voor informatici
Maarten van Veen (
[email protected]) Faculteit Informatica TouW Symposium 11 juni 2005 SC Amsterdam
Inleiding -
Programma ‘Intake’ Wetenschappelijke informatievoorziening Peer review Publish or perish Kwaliteit van wetenschappelijke informatie Zoeken Bronnen Hulpmiddelen Vragen
•Informatievaardigheden voor informatici
•1
Wetenschappelijke informatievoorziening ‘traditionele’ informatieketen Groei van kennis De vooruitgang van kennis kenmerkt zich door een steeds verdere uitbreiding van en nuancering in de ‘body of knowledge’. Citeren De wetenschappelijke informatieketen verschilt van de reguliere informatieketen door-dat publicaties door referenties en citaten worden ‘hergebruikt’.
Vastleggen (idee)
Uitgeven
Drukken
Verspreiden
Bewaren
Lezen
Wetenschappelijke informatievoorziening Media
Peer review
Communicatie tussen wetenschappers is grotendeels geformaliseerd in publicaties. De publicaties vinden hun weg in wetenschappelijke tijdschriften en conferenties. En zo langzaam aan in handboeken en ‘common knowledge’
De acceptatie van ‘een ontdekking’ is afhankelijk van collega’s in het vakgebied. Een artikel of boek dat door collega’s veel wordt gebruikt zegt iets over de kwaliteit.
Kwaliteit
Onderzoekers zijn in grote mate afhankelijk van externe financiers (fondsen, instellingen, etc.) die hun beoordeling baseren op peers.
De kwaliteit van de wetenschapper wordt afgemeten aan de hand van zijn prestaties: ontdekkingen die in wetenschappelijke bladen worden geaccepteerd.
Onafhankelijkheid en objectiviteit zijn voor het wetenschappelijk bedrijf drijvende waarden, maar door de politieke en economische bindingen uitermate problematisch.
•Informatievaardigheden voor informatici
•2
Peer review
Wetenschappelijke informatievoorziening Publish or Perish
Podia
Door de universiteit worden wetenschappers veelal afgerekend op het aantal publicaties. Veel publiceren helpt om naam te maken in een vakgebied.
De twee belangrijkste twee podia zijn: wetenschappelijke tijdschriften en conferenties. Deze zijn vaak verbonden / gelieerd aan organisaties, instellingen en soms bedrijven.
Mede door de toegenomen specialisatie is een enorme hoeveelheid podia voor wetenschappers beschikbaar.
Prijs
•Informatievaardigheden voor informatici
Wetenschappelijke informatie is meestal erg kostbaar voor de individuele student (doordat de uitgevers de informatie exploiteren) maar op internet is desondanks veel goed materiaal te vinden.
•3
Kwaliteit van wetenschappelijke informatie Citeren Wetenschappers die (veel) worden geciteerd zijn goede wetenschappers. Hoe bepaal je dat? Impact factoren Door te bepalen hoe vaak de artikelen van een tijdschrift zijn geciteerd en dat te delen door het aantal artikelen kan de impact factor worden berekenend. Op soortgelijke wijze kan ook de impact factor van wetenschappers en universiteiten worden bepaald.
Bronnen: Estimated impact of publication venues in Computer Science http://citeseer.ist.psu.edu/impact.html Impact Factor Ratings for Computer Science Journals http://www.library.auckland.ac.nz/subjects/comp/JIFCS.htm
Kwaliteit van wetenschappelijke informatie Legitimatie Het formuleren van een wetenschappelijke vraag moet in de onderzoekscontext plaatsvinden: •Wat voegt het resultaat toe aan de ‘body of knowledge’? •Wie zijn de peers waarop het onderzoek zich richt? •Welke onderzoeksmethoden hebben de voorkeur? •Welke journals en conferenties zijn voor het onderzoek relevant? •Wie zijn de ‘ster’-auteurs in de discipline?
•Informatievaardigheden voor informatici
•4
Kwaliteit van wetenschappelijke informatie Papers - Journal - Auteurs - Instelling - Referenties - Onderzoeksmethode
Journals - Rating - Editorial board - Peer review? - Auteurs - Uitgever - Frequentie - Acceptatie papers
Conferences - Proceedings - Programm committee - Deelnemers - Organisatie - Frequentie - Acceptatie papers
Reflectievraag: Wat is het verschil tussen wetenschappelijke informatie (journals) en vakinformatie (kranten, vakbladen)?
Bronnen voor wetenschappelijke informatie -
Het proces van informatiezoeken Zoeken via verwijzingen (sneeuwballen) Lezen van URL Technische beheersing zoekengines (Google) Bronnen!
Probleem is niet meer het zoeken, maar het selecteren van de informatie. Desondanks wordt maar een klein deel van de beschikbare informatie gevonden door webcrawlers; schattingen lopen uiteen van 1 tot 30 procent.
•Informatievaardigheden voor informatici
•5
Stadia Kuhlthau
Stadia Big6
1. Beginnen 1. Bepalen taak 2. Selecteren 3. Kiezen 2. Zoekstrategieen 4. Zoeken
5. Verzamelen
3. Lokaliseren en vinden 4. Informatie gebruiken
6. Presenteren
5. Synthetiseren
7. Beoordelen (p/r)
6. Evalueren (p/r)
Bronnen voor wetenschappelijke informatie Sneeuwballen
URL
De krachtigste manier om relevante informatie te vinden is via de literatuurverwijzingen relevante publicaties, sterauteurs, journals en conferenties te bepalen. Het belangrijkste nadeel is dat je terug in de tijd gaat, dus dat een nieuwe zoekactie op gevonden item (auteur, journal, etc.) vereist is.
Op internet is het erg belangrijk om URL te kunnen lezen om te kunnen bepalen waar de informatie vandaan komt. Amerikaans en Engelse universiteiten hebben bijvoorbeeld edu in de naam. Bovendien kan het inkorten via de URL nuttige informatie opleveren. Zie bijvoorbeeld http://informationr.net/ir/93/paper181.html
•Informatievaardigheden voor informatici
•6
Voorbeeld
Treffers zijn de webpagina met…
Systems development
het woord systems en het woord development
Systems OR development
de woorden systems of het woord development
“systems development”
de exacte frase systems development
Systems –development
het woord systems, maar niet het woord development
“Systems development” +Joosten
de frase systems development en het woord Joosten
~systems development
de synomienen (Eng) van het woord systems en het woord development
Define:systems
de definities met het woord systems
Systems * methods
de woorden systems en methods met precies één woord ertussen
Link:www.stanford.edu
alle webpagina’s die naar Stanford verwijzen
Algemene bronnen
,
Functie + URL
Google
Het bekende zoekscherm, of toch niet? http://www.google.nl/advanced_search
Google Scholar
Gespecialiseerd voor wetenschappelijke publicaties http://scholar.google.com
Google Print
Ontsluit gedrukte boeken http://print.google.com
Google Directories
Overzicht in catagorien http://directory.google.com/Top/Computers/ Computer_Science/
Google Guide: Making searching even easier
Handleiding http://www.googleguide.com/
•Informatievaardigheden voor informatici
•7
Gespecialiseerde bronnen Specifieke bronnen Functie + URL Citeseer (Open)
Uitstekende bron met primaire informatie binnen Computer Science http://citeseer.ist.psu.edu/cs
ACM (Login)
De portal van ACM biedt toegang tot belangrijke en veel gelezen bladen en proceedings binnen informatica http://www.acm.org
IEEE (Login)
IEEE is ook een belangrijke speler binnen de informaticagemeenschap. Ook hier is een library toegankelijk http://www.ieee.org en http://computer.org/dlsearch.htm
DBLP (bibliografisch)
Computer science bibliography Univeriteit Trier http://www.informatik.unitrier.de/~ley/db/index.html
Pica (ALG + Login)
Eenvoudigste plek om boeken en tijdschriftartikelen van Nederlandse bibliotheken aan te vragen http://www.picarta.nl
eJournals
Data Science Journal, http://www.datasciencejournal.org/ Complexity International, http://journalci.csse.monash.edu.au//
Er zijn uitstekende elektronische publikaties op internet vrij toegankelijk, maar let op:
Computer Software, http://www.jstage.jst.go.jp/browse/jssst First Monday, http://www.firstmonday.org/ Game Studies, http://www.gamestudies.org/ InterJournal, http://www.interjournal.org/
• Veel elektronische bladen zijn niet goed ingebed in de citatieindexen;
Journal of Computer-Mediated Communication, http://jcmc.indiana.edu/
• Verschijnen onregelmatig of niet meer?
Journal of Object Technology, http://www.jot.fm/
• Hebben een onduidelijke review procedure; • Onafhankelijkheid en kwaliteitscontrole van redactie is niet evident; • Controleer daarom de gevonden extra zorgvuldig.
•Informatievaardigheden voor informatici
Journal of Machine Learning Research, http://jmlr.csail.mit.edu/ Journal of the American Association for History and Computing, http://mcel.pacificu.edu/JAHC/jahcindex.htm Studies in Informatics and Control, www.ici.ro/ici/revista/sic.html The Electronic Journal on Information Systems in Developing Countries, http://www.ejisdc.org/ U R I S A Journal, http://www.urisa.org/journal.htm The Journal of Instruction-Level Parallelism, http://www.jilp.org/
•8
eJournals Journal
Specialisatie + URL
Cybermetrics
Richt zich op de kwantitatieve analyse van wetenschappelijke communicatie op internet http://www.cindoc.csic.es/cybermetrics/cybermetrics. html
IBM Journal of Research and Development
Actueel onderzoek van de IBM gemeenschap over hardware en software. http://www.research.ibm.com/journal/
Journal of Artificial Intelligence Research
Het hele domein van artificial intelligence (AI). Opgenomen in indexen van INSPEC, Science Citation Index, and MathSciNet. Actueel. http://www.cs.washington.edu/research/jair/home.ht ml
Neural Computing Surveys
Richt zich op het publiceren van survey papers. Verschijnt zeer onregelmatig. http://www.cse.ucsc.edu/NCS/
Information Research
Een zeer goed journal binnen de informatiewetenschap http://informationr.net/ir/
Wetenschappelijk onderzoekers Nederlandse Onderzoek Databank
http://www.onderzoekinformatie.nl/nl/ oi/
Keur der Wetenschap
http://www.darenet.nl/nl/page/langu age.view/keur.page
Tip: Kijk altijd even bij de auteur en bij de instelling op de website. Soms staat daar een interessant overzicht van publikaties. (Mailen kan ook altijd, maar wel met gerichte vragen op niveau!)
•Informatievaardigheden voor informatici
•9
Hulpmiddelen -
Google Desktop, http://desktop.google.com Copernic Desktop, http://www.copernic.com Endnote, http://www.endnote.com
Cursus ‘Internet Detective’ is te vinden op: http://www.kb.nl/hpd/detective/
•Informatievaardigheden voor informatici
•10
•Informatievaardigheden voor informatici
•11
Tenslotte -
-
-
-
Internet zet de wetenschappelijke informatieketen op z’n kop, we zien nu allerlei ontwikkelingen op het gebied van open access en repositories. Internet wordt vermoedelijk een steeds rijkere informatiebron. Multimedialisering zet zich ook door in wetenschappelijke informatie (audiopods, videoblogs, onderzoeksdata, blogs). RSS-feeds bieden mogelijkheden om actuele informatie toegestuurd te krijgen evenals attenderingsservices van zoekengines. Internet goed medium om met experts in contact te komen, de kunst is hun te vinden en te interesseren.
•Informatievaardigheden voor informatici
•12