Workshop 2E:
Optimisme Elke Smeets Madelon Peters
Faculty of Psychology and Neuroscience
Optimisme: 2 benaderingen
attributie stijl benadering Seligman & Peterson uitkomst verwachtingen benadering Carver & Scheier
Faculty of Psychology and Neuroscience
attributie stijl benadering
dat toekomstige verwachtingen zijn gebaseerd op attributies / verklaringen die worden toegekend aan gebeurtenissen in het verleden
Faculty of Psychology and Neuroscience
attributie stijl benadering
dat toekomstige verwachtingen zijn gebaseerd op attributies / verklaringen die worden toegekend aan gebeurtenissen in het verleden
optimistisch vs. pessimistische verklaringsstijl
Faculty of Psychology and Neuroscience
attributie stijl benadering pessimistische verklaringsstijl problemen: permanent, intern en universeel
optimistische verklaringsstijl problemen: tijdelijk, extern, specifiek
Faculty of Psychology and Neuroscience
Attributional style questionnaire
Faculty of Psychology and Neuroscience
ombuigen pessimistische attributiestijl naar een meer optimistische stijl
Faculty of Psychology and Neuroscience
Faculty of Psychology and Neuroscience
http://www.ppc.sas.upenn.edu/prpsum.htm PRP has been evaluated in at least 13 controlled studies with more than 2,000 children and adolescents between the ages of 8 and 15. These studies have been conducted by our research group as well as by other research teams. Most of the studies used randomized controlled designs. Taken together, the existing studies suggest that PRP prevents symptoms of depression and anxiety, although some inconsistent findings have been reported. PRP’s effects also appear to be long-lasting. In studies that include long-term follow-ups, PRP’s effects sometimes endure for two years or Facultymore. of Psychology and Neuroscience
Optimisme: 2 benaderingen
attributie stijl benadering Seligman & Peterson uitkomst verwachtingen benadering Carver & Scheier
Faculty of Psychology and Neuroscience
Faculty of Psychology and Neuroscience
oefening Best mogelijke zelf schrijf & visualisatie oefening gebaseerd op klinische interventie chronische pijnpatiënten
Faculty of Psychology and Neuroscience
Je best mogelijke zelf
• Stap 1: Kies 3 levensdomeinen uit de lijst om vandaag mee te werken
Faculty of Psychology and Neuroscience
Je best mogelijke zelf
• Stap 2: Formuleer 3 concrete doelen, vaardigheden of wensen die je in de toekomst op elk van deze gebieden hoopt te verwezenlijken (wees hierbij realistisch)
Faculty of Psychology and Neuroscience
Je best mogelijke zelf
• Stap 3: Schrijf een kort ideale toekomst verhaal rekeninghoudend met je toekomstwensen
Faculty of Psychology and Neuroscience
Je best mogelijke zelf
• Stap 4: maak een weekplanning
Faculty of Psychology and Neuroscience
Je best mogelijke zelf
• Stap 5: de visualisatie
Faculty of Psychology and Neuroscience
discussie: - toepasbaar in klinische populatie evt. haken en ogen - voor welk type cliënt?
Faculty of Psychology and Neuroscience
Gelukkig ondanks pijn Een online positieve psychologie interventie voor patiënten met chronische musculoskeletale pijn
Elke smeets, Madelon Peters, Marion Feijge, Steven linton, & Gerhard andersson
Faculty of Psychology and Neuroscience
Positieve psychologie bij chronische pijn • Chronische pijn: pijn die langer dan 6 maanden duurt. • Zware impact op het leven van mensen (zowel psychologisch als lichamelijk) • Focus onderzoek laatste decennia => risico factoren • Onze focus = veerkracht=> welke factoren bepalen welke mensen beter met pijn zullen kunnen omgaan dan anderen. • Welke interventies? Faculty of Psychology and Neuroscience
Achtergrond •
Meest frequent gebruikte behandeling voor chronische pijnpatiënten is cognitieve gedragstherapie
•
Echter ook bewijs voor de toepasbaarheid van mindfulness, loving-kindness meditatie en ACT bij pijnpatiënten.
•
Optimisme en zelfcompassie spelen een belangrijke rol in het omgaan met pijn => positieve psychologie interventie werd echter nooit eerder getest.
•
Onze insteek: het ontwikkelen van een positieve psychologie interventie voor chronische pijnpatiënten
Faculty of Psychology and Neuroscience
Ontwikkeling van onze interventie •
Literatuur review
Faculty of Psychology and Neuroscience
Ontwikkeling van onze interventie •
Literatuur review
•
Op basis van review => interventie ontwikkeld Drie goede dingen Bewust genieten Silver lining Best mogelijke zelf
Faculty of Psychology and Neuroscience
(wk1) (wk2) (wk3) (wk4 & 5))
Ontwikkeling van onze interventie •
Literatuur review
•
Op basis van review => interventie ontwikkeld Drie goede dingen Bewust genieten Silver lining Best mogelijke zelf
•
Feasibility check bij 6 patiënten
Faculty of Psychology and Neuroscience
(wk1) (wk2) (wk3) (wk4 & 5))
Ontwikkeling van onze interventie •
Na feasibility check: aanpassing programma –
silver lining oefening vervangen door zelfcompassie oefeningen.
Faculty of Psychology and Neuroscience
Ontwikkeling van onze interventie •
Na feasibility check: aanpassing programma –
•
silver lining oefening vervangen door zelfcompassie oefeningen. Nieuwe feasbility check met 5 patiënten
Faculty of Psychology and Neuroscience
Ontwikkeling van onze interventie •
Literatuur review
•
Feasibility check van interventie bij 6 patiënten
•
Aanpassing van het programma
•
Nieuwe feasibility check bij 5 patiënten
•
Internet RCT: vergelijking Positieve Psychologie Interventie (PPI) met WL groep en bestaande CBT interventie
Faculty of Psychology and Neuroscience
RCT: design •
PPI vs CBT vs WLC
•
8 weken
•
Aangeboden via het internet
•
Ondersteuning via email (wekelijks) en telefoon (tweewekelijks)
•
Interventiehandboek per post
Faculty of Psychology and Neuroscience
RCT: inhoud Positieve psychologie interventie (PPI) Zelfcompassie Drie goede dingen Bewust genieten Best mogelijke zelf
(wk1 & 2) (wk3) (wk 4 & 5) (wk 5 & 7)
Cognitieve gedragsinterventie (CBT) Gebaseerd op bestaand behandelingsprotocol (Buhrman et al., 2004) Risicovolle pijnsituaties identificeren, ontspanningsoefeningen, negatieve gedachten uitdagen Faculty of Psychology and Neuroscience
Zelfcompassie: week 1 & 2 Zelfcompassie (Neff, 2003) houdt in dat je:
• – – –
Begripvol bent voor jezelf als je het moeilijk hebt Erkent dat niemand perfect is en dat lijden deel uitmaakt van het leven Stil staat bij je pijnlijke gevoelens, zonder ze te overdrijven of weg te drukken
•
Achtergrond informatie over zelfcompassie, misvattingen over zelfcompassie.
•
Oefeningen: hoe mild ben je voor jezelf?, bewustwording van eigen noden, zelfcompassiedagboek, jezelf en je leven waarderen, zelfcompassiepauze, zelfcompassie brief
Faculty of Psychology and Neuroscience
Drie goede dingen: week 3 • Doel: bewuster worden van goede dingen in het dagelijks leven. • Instructie: neem iedere avond 10 minuten de tijd om stil te staan bij de mooie, leuke, of vrolijke momenten van de dag. – Schrijf drie dingen op die leuk waren die dag – Denk na en schrijf op waarom deze dingen zijn gebeurd
Faculty of Psychology and Neuroscience
Bewust leren genieten: week 4 & 5 • Bewust genieten (savoring) is het bewust plezier beleven aan de dingen die ons een goed gevoel geven. • Achtergrond informatie: wat is bewust genieten?, manieren om genieten te bevorderen • Oefeningen: waar geniet jij van?, actief plannen van momenten om van te genieten (dagelijks 20 min voor jezelf), genieten van eten en drinken, herinneringen ophalen aan gelukkige dagen.
Faculty of Psychology and Neuroscience
Best mogelijke zelf: week 6 & 7 • Je best mogelijke zelf is een gedachte oefening waarin je jouw ideale toekomst visualiseert in verschillende domeinen van je leven ondanks je pijn • Achtergrond informatie over oefening • Oefening: visualiseer je best mogelijke zelf
Faculty of Psychology and Neuroscience
RCT: flow chart Voormeting
N=276 randomizatie
PPI
CBT
WLC
114
112
50
85
80
41
(75%)
(71%)
(82%)
nameting 6 m follow-up
44
57
Faculty of Psychology and Neuroscience
PPI
CBT
RCT: uitkomstmaten Voor, na & follow-up Stemming Geluk Depressie Angst Disability Pijn
Faculty of Psychology and Neuroscience
RCT: uitkomstmaten Voor, na & follow-up Stemming Geluk Depressie Angst Disability Pijn
Zelfcompassie Optimisme Rumineren Catastroferen over pijn Cognitieve flexibiliteit Acceptatie
Faculty of Psychology and Neuroscience
RCT: uitkomstmaten Voor, na & follow-up Stemming Geluk Depressie Angst Disability Pijn
Zelfcompassie Optimisme Rumineren Catastroferen over pijn Cognitieve flexibiliteit Acceptatie
Voor: verwachtingen en credibiliteit Na: tevredenheid met het programma Faculty of Psychology and Neuroscience
RCT: deelnemers •
Gemiddelde leeftijd 49 jaar; range 19 – 83
•
85% vrouw
•
2/3 fibromyalgie; 1/3 andere musculoskeletale pijn
•
Opleidingsniveau iets hoger dan gemiddeld
•
Gemiddelde tijd om het programma te doorlopen : 8,5 weken; range 7 – 16 weken
Faculty of Psychology and Neuroscience
RCT: resultaten • Credibiliteit en verwachtingen waren voor beide programma’s hetzelfde • Beide programma’s zorgden voor een significante verbetering op de meeste uitkomstmaten in vergelijking met de WLC • Patiënten waren even tevreden met PPI als met CBT programma (7/10)
Faculty of Psychology and Neuroscience
RCT: resultaten positive affect 34 32 30
PPI CBT WLC
28 26 24 22 20 pre
9
25
5
21
4
19
3
17
2
15
1 pre
9
7
8
6
7
5
6
4
5
3
4
2
3
1
2 post
post
anxiety
10
8
pre
6
23
post
depression
negative affect
happiness
pre
10 9
post
pain intensity
8 7 6 5 4 3 2 1 pre
Faculty of Psychology and Neuroscience
post
pre
post
RCT: resultaten %
depression 70 60
borderline clinical range
50 40 30 20 10 0 PPI PPI pre post
.
CBT CBT pre post
Faculty of Psychology and Neuroscience
.
WL pre
WL post
RCT: resultaten
optimism
24
18
23 22 21 20 19
acceptance
17
17
16
16
15
15
14
14
13
13
12
12
11
11
pre
post
benefit finding
10
10
18
18
pre
Faculty of Psychology and Neuroscience
post
pre
post
RCT: conclusies Toename in: • • • • • •
Geluk Acceptatie Optimisme Positieve stemming Zelfcompassie Tevredenheid over het leven ondanks de aanwezigheid van pijn
Afname in: catastrofale pijngedachten, depressie, angst, negatieve stemming, vermijding, en hulpeloosheid. Faculty of Psychology and Neuroscience
RCT: conclusies • Een online positieve psychologie interventie kan een belangrijke bijdrage leveren aan het leven van chronische pijnpatiënten. • Beide programma’s waren even effectief in het verhogen van de levenskwaliteit en het verminderen van de psychologische klachten van chronische pijnpatiënten. • Even effectief als bestaand CBT programma • Geen daling in pijn intensiteit • Effect blijft ook overeind na 6 maanden! Faculty of Psychology and Neuroscience
RCT: conclusies •
Momenteel kunnen we nog geen uitspraak doen over welke factoren deze resultaten hebben gemedieerd.
•
Analyses wekelijkse metingen kunnen mogelijkerwijs meer helderheid bieden.
Faculty of Psychology and Neuroscience
Bedankt voor jullie aandacht!
Faculty of Psychology and Neuroscience