Women on the Front Lines of Health Care Vrouwen op de frontlinies van de Gezondheidszorg Ter nagedachtenis van 'moederdag', publiceert Save the Children haar elfde jaarlijks State of the World's Mothers rapport. In dit rapport ligt de nadruk op het nijpende tekort aan gezondheidswerkers in ontwikkelingslanden en de dringende noodzaak voor meer vrouwelijke gezondheidswerkers om de levens van moeders, pasgeboren en jonge kinderen te redden. Elk jaar, herinnert het State of the World's Mothers rapport ons aan de onverbrekelijke band tussen het welzijn van moeders en hun kinderen. Meer dan 90 jaar ervaring hebben ons geleerd dat wanneer moeders toegang hebben tot gezondheidszorg, onderwijs en economische kansen, zowel zij als hun kinderen de beste kans hebben om te overleven en te gedijen. Maar helaas zijn velen niet op deze manier bevoorrecht. Ieder jaar, bevallen 50 miljoen vrouwen zonder professionele hulp, sterven bijna 350.000 vrouwen tijdens de zwangerschap of bevalling, en sterven bijna 9 miljoen kinderen voor het bereiken van hun vijfde levensjaar, aan gemakkelijk te voorkomen of behandelbare oorzaken. Bijna al deze sterfgevallen vinden plaats in ontwikkelingslanden, waar moeders, kinderen en pasgeborenen gebrek aan toegang hebben tot basisgezondheidszorg faciliteiten. Hoewel de kindersterfte in ontwikkelingslanden in de afgelopen decennia is afgenomen. is het van geen soelaas voor de 24.000 moeders die elke dag moeten rouwen om het verlies van een kind. Dit is vooral tragisch omdat de meeste van deze sterfgevallen verkomen hadden kunnen worden voor een bescheiden prijs. Dit rapport identificeert landen die hebben geïnvesteerd in liet opleiden en inzetten van meer vrouwelijke gezondheidswerkers en laat zien hoe deze vrouwen levensreddende medische zorg leveren aan een aantal van de armste en moeilijkst bereikbare moeders en baby's. Het geeft aan welke strategieën en benaderingen succesvol zijn in de strijd om levens te redden, en toont aan dat er effectieve en betaalbare oplossingen zijn voor deze uitdaging- zelfs in de armste landen. Vrouwen zijn de belangrijkste aanbieders van zorg binnen het gezin, de gemeenschap en gezondheid faciliteiten. In zowel de formele en informele stelsel van gezondheidszorg, werken verloskundigen samen met andere vrouwelijke zorgverstrekkers in de gemeenschap. Deze vrouwen hebben de grootste potentie om de reproductieve gezondheid van vrouwen te verbeteren en de levens van moeders en baby's in ontwikkelingslanden te redden. De wereldwijde gemeenschap heeft in 2000 een toezegging gedaan tot het "creëren van een omgeving", op nationaal en mondiaal niveau, die bevorderlijk is voor ontwikkeling en de uitbanning van armoede. Deze toezegging heeft geleid tot overeenstemming van 'acht Millennium Ontwikkelings Doelen' (Millennium Development Goals, MDG's). Binnen deze doelstellingen staan de MDG's 4 en 5, centraal, met als doel verbetering van de reproductieve gezondheid van vrouwen en vermindering van de maternale- en kindersterfte. Het bereiken van deze doelen zal niet alleen de levens van miljoenen vrouwen, pasgeborenen en kinderen besparen, maar ook bijdragen aan de verwezenlijking van de andere doelen met betrekking tot gezondheid, onderwijs, rechtvaardigheid en armoedebestrijding. Echter lijken de meeste landen niet de doelen van MDG 4 en 5 te halen, waarin wordt opgeroepen om tussen 1990 en 2015, met driekwart de maternale-sterfte en met tweederde de kindersterfte 1
terug te dringen. Dringende wereldwijde actie en steun is nodig om deze landen in de komende vijf jaar op de rails te krijgen. We weten wat er nodig is om levens te redden. Bewezen, kosten-effectieve interventies, geleverd door middel van een continuum-of-care aanpak kan miljoenen onnodige sterfgevallen en handicaps voorkomen. Met een continuum van zorg aanpak, hebben vrouwen, hun pasgeborenen en kinderen toegang tot essentiële gezondheids-diensten vanaf de zwangerschap, de bevalling, de postnatale periode, tot en met de gehele kindertijd door. Tijdens dit continuum, is het sterfterisico voor moeders en baby's het hoogst tijdens en onmiddellijk na de bevalling. De continuum-of-care aanpak vraagt ook naar zorg die wordt geleverd in een geïntegreerd vorm vanuit de thuissituatie, de gemeenschap, het gezondheidscentrum en het ziekenhuis. Het huidige tekort van 4,3 miljoen gezondheidswerkers (waaronder een tekort aan 350.000 vroedvrouwen/verloskundigen) is een belangrijke belemmering voor het leveren van interventies die de sterfte van moeders, pasgeborenen en kinderen kunnen voorkomen. Dit rapport benadrukt dat de onvoldoende aantallen gekwalificeerde gezondheidswerkers, hun ongelijke verdeling en slechte arbeidsomstandigheden er toe bijdragen dat vrouwen en kinderen die de meeste zorg nodig hebben, geen toegang hebben tot de meest elementaire zorg. De Internationale Confederatie van verloskundigen (The International Confederation of Midwives) zet zich in voor versterking van verloskundigen over heel de wereld. Een verloskundige wordt erkend als een verantwoordelijk en aansprakelijk professional. Zij werkt in partnerschap met de vrouwen om de nodige ondersteuning te bieden, zorg en advies te geven tijdens de zwangerschap, bevalling en de periode na de bevalling, om geboorten te begeleiden en levert zorg voor de pasgeborene en de zuigeling. Deze zorg omvat preventieve maatregelen, de bevordering van een normale geboorte, de detectie van complicaties bij moeder en kind, de uitvoering van noodmaatregelen en de toegang tot medische zorg of andere passende hulpverlening wanneer dat nodig is. Een verloskundige/vroedvrouw werkt en handelt in elke omgeving, met inbegrip van de thuiswoning, de gemeenschap, ziekenhuizen. klinieken of sanitaire eenheden. De vroedvrouw heeft ook een belangrijke taak in de gezondheidszorg counseling en voorlichting, gezinsplanning. Dit niet alleen voor de vrouw, maar ook binnen de familie en de gemeenschap. In dit rapport vergelijkt Save the Children het welzijn van moeders en kinderen uit verschillende landen over de hele wereld. Het is ook gericht op een belangrijk aspect van duurzame gezondheidsstelsels, de vrouwelijke beroepsbevolking, die essentieel is voor de levering van gezondheidszorg van hoge kwaliteit op gemeenschapsniveau. Er zijn meer investeringen nodig in opleidingen, het inzetten en ondersteunen van verloskundigen en andere vrouwelijke zorgaanbieders, zodat moeders, pasgeborenen en kinderen in de ontwikkelingslanden toegang hebben tot uitgebreide, kosteneffectieve, levensreddende hulpverlening. Dit jaar is wordt ingegaan op hoe vrouwelijke gezondheidswerkers in ontwikkelingslanden helpen de levens te redden van moeders, pasgeborenen en jonge kinderen. Het belicht de women-to-women benaderingen die werken aan het leveren van essentiële gezondheidszorg 2
op de moeilijk te bereiken plaatsen waar de meeste sterfgevallen voorkomen. Het laat ook zien hoe miljoenen levens per jaar kunnen worden bespaard als de overheden investeren in deze bewezen oplossingen. Belangrijkste bevindingen
1. Een alarmerend aantal landen kan niet de meest elementaire gezondheidszorg leveren die het leven zou besparen van moeders en kinderen. De ontwikkelingslanden hebben te weinig gezondheidszorg werknemers om de uitdagingen van leven of de dood voor moeders, hun baby's en jonge kinderen aan te gaan. Wereldwijd zijn er 57 landen met een kritische van personeelstekorten in de gezondheidszorg. Wat betekent dat ze minder dan 23 artsen, verpleegkundigen en verloskundigen per 10.000 mensen hebben. 36 van deze landen zijn in sub-Sahara Afrika. Naast onvoldoende aantallen, zijn de gezondheid-werknemers vaak slecht verdeeld, waardoor de meeste arme, moeilijk te bereiken families het slechtst af zijn. (Voor meer informatie, ga dan naar pagina 10-14.) 2. Vrouwelijke gezondheidswerkers spelen een bijzonder cruciale rol in liet redden van vrouwen, pasgeborenen en jonge kinderen. Gegevens uit tal van ontwikkelingslanden geeft aan dat investeringen in opleiding en inzet van verloskundigen en andere vrouwelijke gezondheid werknemers, verschil kan maken tussen succes en mislukking in de strijd om levens te redden. Sociale of culturele barrières voorkomen vaak dat vrouwen mannelijke hulpverleners bezoeken, zelfs als ze weten dat zij of hun kinderen ziek zijn en hulp nodig hebben. Vooral in landelijke gebieden, waar mannen en oudere familieleden vaak beslissen of een vrouw het huis kan verlaten voor gezondheidzorg, en toestemming kunnen weigeren indien de gezondheid van de werknemers een man is. En betreft de gezondheid van de vrouw, met betrekking tot reproductieve en seksuele problemen, zwangerschap, bevalling en borstvoeding, is het gebruikelijk voor een vrouw om de voorkeur te geven aan een vrouwelijke hulpverlener. Wanneer vrouwen meer comfort en een hogere tevredenheid van de zorg die zij ontvangen van andere vrouwen rapporteren, is er een grotere kans dat zij gebruik maken professionele zorgfaciliteiten, en dat zij hulp zoeken voordat behandelbare aandoeningen levensbedreigend worden voor zichzelf en hun jonge kinderen. (Voor meer informatie, ga dan naar pagina 12-15.) 3. Relatief bescheiden investeringen in vrouwelijke gezondheidswerkers kunnen beschikken over een meetbare effect op de overleving in afgelegen landelijke gemeenschappen. Het kost veel geld om een dokter op te leiden en een ziekenhuis op te zetten. Maar in ontwikkelingslanden, kan levensreddende gezondheidszorg vaak kosteneffectiever worden uitgevoerd door het geven van goede training en begeleiding aan gezondheidshulpverleners uit de gemeenschap. Vrouwen die een paar jaar een formele opleiding hebben gevolgd kunnen beschikken over bekwame vaardigheden die nodig zijn voor de diagnose en de behandeling van veel voorkomende kinderziektes, ze kunnen de vraag voor vaccinaties mobiliseren, het bevorderen van betere voeding, veilig moederschap en essentiële zorg voor pasgeb orenen Deze gemeenschaps-gezondheidswerkers zijn het meest effectief wanneer ze geworteld zijn
3
Elk jaar ... Sterven 8,8 miljoen kinderen voor het bereiken van hun 5" levensjaar verliezen 343.000 vrouwen hun leven als gevolg van complicaties van de zwangerschap of bevalling.
Wist u dat? 41 procent van deze sterfgevallen onder kinderen voorkomen bij pasgeboren baby's in de eerste maand van hun leven. 99 procent van de kindersterfte en moedersterfte sterfgevallen plaatsvindt in ontwikkelingslanden waar moeders en kinderen geen toegang hebbentot elementaire gezondheidszorg faciliteiten. 250.000 vrouwenlevens en 5,5 miljoen kinderlevens elk jaar gered kunnen worden als alle vrouwen en kinderen toegang zouden hebben tot een volledige pakket van de essentiële gezondheidszorg. 57 landen "kritische tekorten" hebben aan gezondheid werknemers — en waarvan 36 in Afrika.
in de gemeenschappen waarin ze leven en gemakkelijk toegankelijk zijn voor de moeders en kinderen die hun hulp het hardst nodig hebben. In een recente studie in Bangladesh, hebben vrouwelijke community health werknemers met een beperkte formele opleiding en 6 weken van hands-on training, bijgedragen een sterftereductie van pasgeboren van 34 procent. (Voor meer informatie, ga dan naar pagina's 17-29.)
4. De meest effectieve gezondheidszorg begint vaak thuis, of zeer dicht bij huis. Tientallen studies in afgelegen delen van de wereld hebben laten zien dat er manieren zijn om de krachtige women-to-women aanpak te bewerkstelligen en om hiermee de gezondheid van moeders en hun kinderen te verbeteren. Op het platteland van Ethiopië, Malawi, Mali en Senegal, zijn grootmoeders opgeleid om op betere manieren te zorgen voor pasgeboren baby's. En in de afgelegen gebieden van Nepal, India en Bolivia, zijn groepen vrouwen samengebracht om gemeenschappelijke problemen gerelateerd aan de zwangerschap, bevalling en zorg van de pasgeborenen op te lossen. Als gevolg van deze inspanningen zijn er verbeteringen gekomen van de prenatale zorg, opgeleide verloskundigen, exclusieve borstvoeding en dalingen van de kindersterfte tot 45 procent. (Voor meer informatie, ga dan naar pagina 14-15 en 18-29.)
4
5. Landen die meer front-line vrouwelijke gezondheidswerkers opleiden en inzetten hebben een dramatische daling van de moeder, pasgeboren en kindersterfte laten zien. Bangladesh heeft zijn onder-5 sterftecijfer met 64 procent sinds 1990 verlaagd met de hulp van tienduizenden vrouwelijke gezondheidswerkers die gepleit hebben voor gezinsplanning, veilig moederschap en essentiële zorg voor pasgeboren baby's. Indonesië liet haar sterftecijfer van moeders met 42 procent dalen, gedurende diezelfde periode. Mede dankzij haar "verloskundige in ieder dorp"-programma. Nepal heeft vergelijkbare reducties van moeder-en kindersterfte bereikt als gevolg van training van 50.000 vrouwelijke vrijwilligers om voor de gezondheidzorg te dienen in de landelijke gebieden. Pakistan's Lady Health Workers is er in geslaagd om 11 miljoen vrouwen te immuniseren tegen een tetanus infectie tijdens bevalling, wat de pasgeboren tetanus sterfgevallen met de helft reduceert. En Ethiopië zijn al resultaten zichtbaar van het relatief nieuwe nationale plan om vrouwelijke hulpverleners in te zetten in de plattelandsdorpen — waardoor een beter percentage aan immunisatie, een lager percentage aan malaria gevallen en meer paren die gebruik maken van moderne anticonceptiemiddelen. (Voor meer informatie, ga dan naar pagina's 18-25.)
Aanbevelingen 1. Train en zet meer gezondheidswerkers in - vooral verloskundigen en andere vrouwelijke gezondheidshulpverleners. Een extra van 4,3 miljoen gezondheidswerkers zijn in ontwikkelingslanden nodig om levens te redden en te voldoen aan de gezondheidsgerelateerde millenniumdoelstellingen. Regeringen en internationale organisaties moeten het opbouwen van de personeelscapaciteit als een prioriteit zien. Met name de werving en opleiding van de front-line vrouwelijke gezondheidshulpverleners om te dienen in hun gemeenschappen of in klinieken in de buurt van hun huizen. 2. Zorg voor betere prikkels voor het aantrekken en behouden van werknemers gekwalificeerde vrouwelijke gezondheidwerkers. Betere prikkels moeten worden ontwikkeld om vrouwen te stimuleren om front-line gezondheid werknemers te worden en om goed gekwalificeerde vrouwelijke gezondheidwerknemers te houden in de afgelegen of achtergestelde gebieden waar ze het meest nodig zijn. Deze omvatten een beter salaris, training, ondersteuning, bescherming, kansen voor loopbaanontwikkeling en de erkenning van beroepskwalificaties. In veel plaatsen in de wereld waar de ontwikkeling van persoonlijke veiligheid een punt van zorg is, moeten overheden en internationale organisaties maatregelen nemen om de vrouwelijke werknemers te verzekeren dat zij hun leven niet op het spel hoeven te zetten om hun werk te kunnen doen 3. Investeren in onderwijs voor meisjes. Verhoogde investeringen in onderwijs voor meisjes zijn essentieel - Niet alleen maar om de werknemers van de pool van jonge vrouwen te vergroten die gekwalificeerd zijn om gezondheidwerker te worden - Maar ook om de toekomstige moeders sterker en wijzer te laten worden en pleitbezorgers te laten zijn voor hun eigen gezondheid en de gezondheid van hun kinderen. Geschoolde meisjes hebben de neiging om later te trouwen en hebben minder, gezondere en beter gevoede kinderen. Moeders met weinig of geen onderwijs hebben minder kans om bekwame ondersteuning tijdens de bevalling en de zwangerschap te ontvangen, en zij en hun baby's lopen een groter risico op overlijden.
5
4. Versterking van de basisgezondheidszorg systemen en ontwerp gezondheidszorg programma's om de armste en meest gemarginaliseerde moeders en kinderen te helpen. Elke dag sterven duizenden kinderen in de ontwikkelingslanden, omdat de gezondheidszorg op grove wijze wordt onder-gefinancieerd en niet kan voldoen aan de behoeften van de mensen. Meer geld is nodig voor bet personeel, het vervoer, apparatuur, medicijnen, medisch personeel in opleiding en ondersteunende begeleiding, en de dagelijkse kosten om deze systemen te voorzien. Om kinderen te laten overleven en gedijen, moeten gezondheid outreach-strategieën en financiële middelen zich richten op de moeilijkst te bereiken moeders en kinderen die hier het meest behoefte aan hebben.
6
