Dzie ń Przyjaźni Wę giersko - Polskiej Magyar - Lengyel Barátság Napja
Województ wo Csongradzkie Csongrád megye
2012
ZESZ Y T PROGR A MOW Y • PROGR A MFÜZET w w w.baratsagnap2012.hu
Kedves Vendégünk!
Drogi Gościu!
Országos viszonylatban kiemelkedő jelentőségű rendezvénysorozatnak adhat otthont 2012 márciusában Csongrád megye. A Lengyel-Magyar Barátság Napjává 2007-ben nyilvánította március 23-át a lengyel és a magyar parlament. Ez a döntés mindkét ország részéről az utóbbi évek egyik legfontosabb eseményének tekinthető a lengyel-magyar kapcsolatok tekintetében.
W marcu 2012 roku województwo Csongrád będzie gospodarzem cyklu programów o szczególnym znaczeniu w skali całego kraju. W 2007 roku Polski Sejm i Węgierski Parlament ogłosił 23 marca dniem Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. Jest to decyzja, którą ze strony obydwu krajów można uznać za jedno z najważniejszych wydarzeń ostatnich lat w kontaktach polsko-węgierskich.
A két „testvérország” első barátságnapját 2006-ban, Győrben ünnepelték. 2007-ben Przemyśl volt az ünnepségek helyszíne, 2008-ban Debrecen, 2009-ben Krosno következett, míg 2010-ben Budapest III. kerülete (Óbuda) adott otthont az eseménynek. 2011-ben pedig Poznańban került sor a Lengyel-Magyar Barátság Napja megünneplésére. Az idei rendezvényt a Csongrád Megyei Önkormányzat szervezi Ópusztaszer és Szeged helyszínnel. A programok megvalósításában rengeteg segítséget kaptunk és kapunk a Lengyel Nagykövetségtől, lengyel önkormányzatoktól, intézményektől, szervezetektől – amit ezúton is köszönünk! Természetesen a magyar oldali támogatásokra is nagy szükségünk van, amelyekért szintén köszönet jár a a fővédnöknek, a szponzoroknak. Kiemelt jelentősége van az idei évben ennek a már ezeréves kapocsnak. A barátságnap a meglévő, történelmi alapokon nyugvó különleges kapcsolat erősítésén túl pedig komoly kulturális és gazdasági jelentőséggel is bír. Ehhez igazodva szerettük volna méltó módon megünnepelni ezt a napot. A színes, színvonalas programsorozatban - a többi között - szerepelnek kiváló, elismert lengyel származású művészek kiállításai, archív felvételekről gazdag, lebilincselő dokumentumfilmek, népszerű lengyel és magyar zenekarok és táncegyüttesek. Ezúton szeretném meghívni Önt is a Magyar-Lengyel Barátság Napja idei rendezvényeire! Bízom benne, hogy az általunk szervezett programokon keresztül sikerül még jobban megerősíteni ezt a különlegesen értékes kapcsolatot, és közelebb hozni egymáshoz a „testvérnemzetek” tagjait!
Magyar Anna országgyűlési képviselő, a Csongrád Megyei Közgyűlés elnöke
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
2
Dwa „braterskie” kraje pierwszy raz świętowały Dzień Przyjaźni w Győr. Gospodarzem uroczystości w 2007 roku był Przemyśl, w 2008 r. Debrecen, potem w 2009 r. Krosno a w 2010 r. III dzielnica Budapesztu - Óbuda. W 2011 roku Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej odbył się w Poznaniu. W tym roku Samorząd Województwa Csongrád uroczyste obchody organizuje w Ópusztaszer i w Szeged. Przy realizacji programów otrzymaliśmy i nadal otrzymujemy bardzo dużo pomocy od Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej, polskich samorządów, a także innych instytucji i organizacji – za co bardzo serdecznie dziękujemy! Naturalnie potrzebujemy także wsparcia strony węgierskiej, i za nią również składamy podziękowanie naszym sponsorom. W tym roku nasza tysiącletnia już więź nabiera szczególnego znaczenia. Poza wzmacnianiem istniejących już związków, opartych na historycznych fundamentach, Dzień Przyjaźni odgrywa ważną rolę w kontaktach gospodarczych i kulturalnych. Dając temu wyraz pragniemy godnie uczcić ten dzień. W barwnym, będącym na wysokim poziomie cyklu programów znajdą się, między innymi, wystawy wybitnych i uznanych artystów pochodzenia polskiego, odbędzie się przegląd bogatych w archiwalne zdjęcia, zachwycających filmów dokumentalnych a także występy popularnych polskich i węgierskich zespołów muzycznych i tanecznych. Niniejszym chciałabym zaprosić również i Państwa na obchody Dnia Przyjaźni PolskoWęgierskiej! Mam nadzieję, że zaproponowane przez nas programy przyczynią się jeszcze bardziej do wmocnienia tej szczególnie wartościowej więzi i do zbliżenia między przedstawicielami obydwu bratnich narodów.
Magyar Anna posłanka do Parlamentu p.Marszałek Sejmiku Województwa Csongrád
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
3
Ünnepi PROGRAM
PROGRAM
2012. március 23.
23 marca 2012 r.
09.30 Hivatalos ünnepi program Helyszín: az Ópusztaszeri Nemzeti Történeti Emlékpark(Ópusztaszer, Szoborkert 68.)
09.30 Oficjalny program uroczystości Miejsce: Narodowy Park Pamięci Historycznej w Ópusztaszer (Ópusztaszer, Szoborkert 68.)
Beszédet mond: Bronisław Komorowski a Lengyel Köztársaság elnöke Dr. Schmitt Pál Magyarország köztársasági elnöke
Przemówienia wygłoszą: Dr. Schmitt Pál Prezydent Węgier Bronisław Komorowski Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
A Magyar–Lengyel Barátság Napja zászlajának átadása a Csongrád megyei elnöknek, majd Magyar Anna rövid beszéde
Przekazanie flagi Przyjaźni Polsko-Węgierskiej Marszałek Sejmiku Województwa Csongrád, a następnie krótkie przemówienie Pani Anny Magyar
Államelnöki kitüntetések átadása
Akt nadania odznaczeń państwowych przez prezydentów Polski i Węgier
Faültetés – a lengyel-magyar barátságot szimbolizáló tölgyfákat ültetnek a köztársasági elnökök
Posadzenie dębów symbolizujących przyjaźń polsko-węgierską przez prezydentów Polski i Węgier
Feszty-körkép megtekintése – a körképet 1991-95 között lengyel szakemberek restaurálták
Obejrzenie Panoramy Feszty – oprowadzać będzie Tokovics Tamás, dyrektor Parku Pamięci
Kassai Lovasíjász Iskola bemutatója a Rotunda mellett
Pokaz Szkoły Łuczników Kassai obok rotundy
13:30 Látogatás a Szegedi Tudományegyetemen Helyszín: Szeged, Dugonics tér 13.
13.30 Wizyta na Uniwersytecie w Szeged Miejsce: Szeged, Dugonics tér 13.
Senator Honoris Causa cím adományozása Őexcellenciája Bronisław Komorowski, a Lengyel Köztársaság elnöke számára
Nadanie tytułu Senatora Honoris Causa Jego Ekscelencji Bronisławowi Komorowskiemu, Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej
Találkozó egyetemistákkal - Dr. Schmitt Pál és Bronisław Komorowski elnökök találkozója magyar és lengyel fiatalokkal A rendezvényre a belépés előzetes egyeztetés alapján történik!
Spotkanie ze studentami – spotkanie prezydentów Pála Schmitta i Bronisława Komorowskiego z polską i węgierską młodzieżą
14.20 A lengyel PESA villamos megtekintése
14.20 prezentacja polskich tramwajów PESA
14.30 Főhajtás a katyńi emlékkeresztnél a Fogadalmi templom (Dóm) mellett
14.30 Pochylenie głów przed Krzyżem Katyńskim obok Katedry Wotywnej (Dóm)
Az államelnökök koszorút helyeznek el az emlékkereszt előtt Helyszín: Szeged, Dóm tér
Złożenie wieńców przez prezydentów pod Pomnikiem - Krzyżem Katyńskim Miejsce: Szeged, Dóm tér
14.45 Ünnepi mise a Dómban Celebrálja: dr. Kiss-Rigó László, a Szeged-Csanádi Egyházmegye püspöke
14.45 Uroczysta msza święta w Katedrze Mszę odprawi dr.Kiss-Rigó László, biskup Diecezji Szeged-Csanád
15.30 A Tarnów-i „Puellae Orantes” lánykórus koncertje a Dómban
15.30 Koncert Dziewczęcego Chóru Katedralnego „Puellae Orantes” z Tarnowa
17.00 A szabadság hívószava Lengyel rocklegendák, filmvetítés Helyszín: Grand Café Szeged, Deák Ferenc utca 18
17:00 - Zew wolności Legendy polskiego rocka, projekcja filmu Miejsce: Grand Café, Szeged, Deák Ferenc utca 18.
18.00 „Kárpátok Trójája. Válogatás a középső bronzkori füzesabonyi kultúra kincseiből” Helyszín: Móra Ferenc Múzeum (Szeged, Roosevelt tér 1-3.)
18:00: „Troja Karpacka”. Zbiór ze skarbów kultury „Füzesabony” z epoki środkowego bronzu ” Miejsce: Muzeum Móra Ferenc (Szeged, Roosevelt tér 1-3.)
19.00 A lengyel és a magyar tánc szépségei - bemutatkozik az Anilana együttes és a Cuháré Táncműhely Helyszín: Rendezvényház (Szeged, Közép fasor 1-3.)
19:00: Uroki polskich i węgierskich tańców – zaprezentuje się zespół Anilana i Cuháré, warsztat taneczny. Miejsce: Dom Kultury (Rendezvényház, Szeged, Közép fasor 1-3.)
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
4
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
5
Kísérőrendezvények
Programy
towarzyszące
Kiállítások
Wystawy
„Szétlőtt városok Poznan - Budapest 1956”
„Rozstrzelane miasta: Poznań-Budapeszt 1956”
Megnyitó: február 22. szerda, 17.00 óra Helyszín: az Emlékpont „Galéria” kiállítóterme (Hódmezővásárhely, Andrássy út 34.)
Otwarcie: 22 luty, godz.17.00 Miejsce: sala wystawowa „Galeria”, Punkt Pamięci (Hódmezóvásárhely, Andrássy út34.)
A megjelenteket köszönti: Blazovich Péter, az Emlékpont intézményvezetője
Gości powita: Blazovich Péter, kierownik Punktu Pamięci
A kiállítást megnyitja: Lázár János polgármester, országgyűlési képviselő Roman Kowalski, a Lengyel Köztársaság budapesti nagykövete
Wystawę otworzy: Lázár János, burmistrz, poseł do parlamentu Roman Kowalski, ambasador Rzeczypospolitej Polskiej na Węgrzech
A tárlat március 25-ig tekinthető meg.
Wystawa otwarta jest do 25 marca.
A kiállítás a Lengyel Nagykövetség és Konzulátus támogatásával valósult meg.
Wystawa została zorganizowana przy wsparciu Ambasady i Konsulatu
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
6
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
7
Szyksznian Wanda grafikusművész „Fekete aranykor” és Keményffyné Krawczun Halina képző- és iparművész „A forma rejtélye” című közös tárlata
Wspólna wystawa artystki grafika Wandy Szyksznian pt.” Czarna złota epoka” oraz artystki plastyka i sztuki użytkowej Haliny Keményffyné Krawczun pt.” Tajemnica formy”.
Megnyitó: március 9. péntek, 16.00 óra Helyszín: Móra Ferenc Múzeum (Szeged, Roosevelt tér 1-3.)
Otwarcie: 9 marca, godz.16.00 Miejsce: Muzeum Móra Ferenc (Szeged, Roosevelt tér 1-3)
A megjelenteket köszönti: Magyar Anna, a Csongrád Megyei Közgyűlés elnöke, a rendezvénysorozat házigazdája dr. Polner Eörs, a Csongrád Megyei Kormányhivatal főigazgatója A tárlatot megnyitja: Roman Kowalski, a Lengyel Köztársaság budapesti nagykövete
Gości powita: Magyar Anna, Marszałek Sejmiku Województwa Csongrád dr. Polner Eörs, dyrektor Urzędu Wojewódzkiego Wystawę otworzy: Roman Kowalski, ambasador Rzeczypospolitej Polskiej na Węgrzech
A tárlat április 10-ig tekinthető meg.
Rzeczypospolitej Polskiej w Budapeszcie. Wystawa będzie otwarta przez trzy tygodnie.
A kiállítás a Lengyel Nagykövetség és Konzulátus támogatásával valósult meg.
Wystawa została zorganizowana przy wsparciu Ambasady i Konsulatu
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
8
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
9
„Fejezetek a lengyel-magyar közös történelemből”
„Rozdziały ze wspólnej historii polsko-węgierskiej”
Megnyitó: március 14. szerda Helyszín: Szejm, Varsó
Otwarcie: 14 marca, środa Miejsce: Warszawa, Sejm RP
10
A tárlatot megnyitja: Dr. Latorcai János, az Országgyűlés alelnöke Magyar Anna, a Csongrád Megyei Közgyűlés elnöke Tóth Gábor, az IPU Magyar Nemzeti Csoportja Magyar-Lengyel Baráti Tagozata elnöke
Wystawę otworzy: Dr. Latorcai János, wicemarszałek Parlamentu Węgier Magyar Anna, Marszałek Sejmiku Województwa Csongrád Tóth Gábor, przewodniczący Sekcji Węgiersko-Polskiej Interparlamentarnej Unii Grupy Węgierskiej
„A lengyelek bárhol is éljenek és bármilyen nézeteket vallanának, hagyományos szeretettel viszonyulnak a magyarokhoz, de Magyarországról szinte semmit sem tudnak. Ez nemcsak ezen ország távoli (…), hanem a közeli és jelenlegi történelmére is vonatkozik” Czeslaw Milos
„Polacy, gdziekolwiek mieszkają i jakimkolwiek hołdują poglądom, mają tradycyjną miłość do Węgrów, ale o Węgrzech nie wiedzą prawie nic. Odnosi się to nie tylko do odległej przeszłości tego kraju (…) ale również do przeszłości bliskiej i teraźniejszej”. Czesław Miłosz
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
11
„Fejezetek a magyar-lengyel barátság vészterhes éveiből 1939-1945” A tárlat megnyitója után a lengyel-magyar történelmi olvasókönyv bemutatása
„Polacy i Węgrzy w latach pożogi wojennej 1939-1945” Po otwarciu wystawy prezentacja najnowszego wydania polsko-węgierskiej czytanki historycznej.
Megnyitó: március 19. hétfő, 18.00 óra Helyszín: Nemzetiségek Háza (Szeged, Osztrovszky utca 6.)
Otwarcie: 19 marca, poniedziałek, godzina 18.00 Miejsce: Dom Mniejszości Narodowych (Szeged, Osztovszky u.6)
A megjelenteket köszönti: dr. Sajtos Natália, a Szegedi Nemzetiségi Önkormányzatok Társulása elnöke Vízhányó Ferenc, a Csongrád Megyei Közgyűlés alelnöke
Gości powita: Dr. Sajtos Natália (prezes Stowarzyszenia Samorządów Narodowych w Szeged) Vízhányó Ferenc, wicemarszałek Sejmiku Województwa Csongrád
A kiállítást megnyitja, és a kötetet bemutatja: dr. Biernacki Karol, a Szegedi Lengyel Önkormányzat elnöke
Wystawę otworzy i dokona prezentacji książki: Dr. Biernacki Karol, prezes Samorządu Polskiego w Szeged
A kiállítás április 11-ig tekinthető meg.
A kiállítás április 11-ig tekinthető meg.
Wieloch-Varga Krystyna textiltervező iparművész „Színesre festett életem” című kiállítása
Wystawa Krystyny Wieloch-Varga , artystki sztuki użytkowej pt. ” Moje życie w kolorach”
Megnyitó: március 20. kedd, 17.00 óra Helyszín: Millenniumi Kávéház (Szeged, Dugonics tér 12.)
Otwarcie: 20 marca, wtorek, godz. 17.00 Miejsce: Kawiarnia Millenium (Szeged, Dugonics tér. 12.)
A megjelenteket köszönti: Anna Derbin, a Lengyel Köztársaság konzulja Magyar Anna, a Csongrád Megyei Közgyűlés elnöke
Gości powita: Anna Derbin, konsul Rzeczypospolitej Polskiej na Węgrzech Magyar Anna, Marszałek Sejmiku Województwa Csongrád
A tárlatot megnyitja: Unyatinszki Anna művészettörténész
Wystawę otworzy: Unyatinszki Anna, historyk sztuki
A kiállítás április 11-ig tekinthető meg.
Rzeczypospolitej Polskiej. Wystawa będzie czynna przez trzy tygodnie.
A kiállítás a Lengyel Nagykövetség és Konzulátus támogatásával valósult meg.
Wystawa została zrealizowana dzięki wsparciu Ambasady i Konsulatu
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
12
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
13
Krzysztof Ducki, lengyel grafikus- és plakátművész „Plakátba zárt világ” című önálló kiállításának és a „3D” - Krzysztof Ducki és fiai, Tomek Ducki és Witek Ducki közös tárlata
Wystawa indywidualna polskiego artysty grafiki i plakatu Krzystofa Duckiego pt. ” Świat zamknięty w plakacie ” oraz wspólna ekspozycja Krzysztofa Duckiego i jego synów: Tomka Duckiego i Witka Duckiego pt. „3D”.
Megnyitó: március 21. szerda, 18.00 óra Helyszín: a Román Kulturális Intézet és az Olasz Kulturális Központ egymásba nyíló kiállítótermei (Szeged, Dugonics tér 2.)
Otwarcie: 21 marca, środa, godz. 18.00 Miejsce: połączone sale wystawowe Instytutu Kultury Rumuńskiej i Włoskiego Centrum Kultury (Szeged, Dugonics tér 2.)
A megjelenteket köszönti: Arkadiusz Bernaś, a Lengyel Intézet igazgatója dr. Zakar Péter, a Csongrád Megyei Közgyűlés alelnöke
Gości powitają: Arkadiusz Bernaś, dyrektor Instytutu Polskiego na Węgrzech Dr. Zakar Péter, wicemarszałek Sejmiku Województwa Csongrád
A kiállítást megnyitja: Haris László fotóművész
Wystawę otworzy: Haris László, artysta fotograf
A „3D” kiállítás a Magyarországi Lengyelség Múzeuma és Levéltára tulajdonát képezi. A kiállítások a Lengyel Nagykövetség és Konzulátus támogatásával valósultak meg.
Wystawa „3D” jest własnością Muzeum i Archiwum Węgierskiej Polonii Wystawa została zrealizowana dzięki wsparciu Ambasady i Konsulatu Rzeczypospolitej
A tárlat április 9-ig tekinthető meg.
Polskiej. Wystawa będzie dostępna do 9-go kwietnia.
„Kárpátok Trójája. Válogatás a középső bronzkori füzesabonyi kultúra kincseiből”
„Troja Karpacka”. Zbiór ze skarbów kultury „Füzesabony” z epoki środkowego bronzu ”
Megnyitó: március 23. péntek, 18.00 óra Helyszín: Móra Ferenc Múzeum (Szeged, Roosevelt tér 1-3.)
Otwarcie: 23 marca, piątek, godz.18.00 Miejsce: Muzeum Móra Ferenc (Szeged, Roosevelt tér 1-3.)
A vendégeket köszönti: Horváth János, az IPU Magyar Nemzeti Csoportja elnöke Tápai Péter, a Csongrád Megyei Intézményfenntartó Központ igazgatója
Gości powita: Horváth János, przewodniczący Interparlamentarnej Unii Grupy Węgierskiej Tápai Péter, dyrektor Zarządu Instytucji woj.Csongrád
A kiállítást megnyitja: Deutsch Tamás, európai parlamenti képviselő
Wystawę otworzy: Deutsch Tamás, poseł do Parlamentu Europejskiego
A tárlat szeptember 2-ig tekinthető meg.
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
14
Wystawa będzie dostępna do 2 września.
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
15
Zene,
Muzyka
tánc
i taniec
Őszibarack és Anima Sound System közös koncert
Wspólny koncert zespołów Őszibarack i Anima Sound System
Március 22. csütörtök 20.00 óra Helyszín: IH Rendezvényközpont (Szeged, Felső Tisza-part 2.)
22 marca, czwartek, godz.20.00 Miejsce: Centrum Imprez Kulturalnych (IH Rendezvényközpont, Szeged, Felső Tisza-part 2.)
A lengyel és a magyar tánc szépségei - bemutatkozik az Anilana együttes és a Cuháré Táncműhely
Uroki polskich i węgierskich tańców – zaprezentuje się zespół Anilana i Cuháré, warsztat taneczny.
Március 23. péntek, 19.00 óra Helyszín: Rendezvényház (Szeged, Közép fasor 1-3.)
23 marca, piątek, godz.19.00 Miejsce: Dom Kultury (Rendezvényház, Szeged, Közép fasor 1-3.)
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
16
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
17
Filmhetek
Tydzień
Lengyelország – röviden Lengyel dokumentumfilmek a Grand Caféban A vetítések helyszíne: Szeged, Deák Ferenc utca 18.
Polska - w skrócie Polskie filmy dokumentalne w Grand Café Projekcja odbędzie się: Szeged, Deák Ferenc utca 18.
Fejezetek a lengyel film történetéből Március 13. kedd, 17.00 óra
Rozdziały z historii polskiego filmu 13 marca, wtorek, godz. 17.00
Világhírű lengyelek karrierjei. I-II. / Światowe kariery Polaków. Udacznicy I-II. Március 19. hétfő, 17.00 óra
Światowe kariery Polaków. Udacznicy I-II 19 marca, poniedziałek, godz.17.00
Emlékmorzsák / PO-LIN Március 20. kedd, 17.00 óra
Okruchy pamięci/PO-LIN 20 marca, wtorek, godz. 17.00
A plakát másik oldala / DRUGA STRONA PLAKATU Március 21 szerda, 17.00 óra
Druga strona plakatu 21 marca, środa, godz.17.00
A szabadság hívószava / ZEW WOLNOŚCI - Beats of Freedom Március 23. péntek, 17.00 óra
Zew wolności 23 marca, piątek, godz.17.00
Karsai Attila, a Nemzetiségek Háza intézményvezetője előadása, majd filmvetítés
Portrésorozat azokról a lengyelekről, „akiknek sikerült”, akik különböző területeken, tehetségük révén világhírnévre tettek szert, mint például Agnieszka Holland, Tomasz Stańko.
A lengyelországi zsidóság élete a két világháború között, soha nem látott archív felvételeken. Jolanta Dylewska, a nemzetközileg egyik legelismertebb lengyel dokumentumfilmes egyedülálló felvételekkel, egy letűnt világot tár elénk: zsidók és lengyelek, egymással szomszédos falak, egymásba érő otthonok, városka városka hátán. „Po-lin’ jiddisül annyit jelent: „itt telepszünk le, itt az otthonunk”. (2008, 87’)
A film az átalakulásokról, és a múlt napjaink lengyel társadalmára is hatással levő jelenségeiről szól, a lengyel plakát történetén keresztül. Egy Varsóban élő, fiatal grafikus lány szemével fedezheti fel a néző napjaink Lengyelországát. Marcin Latałło filmje – mely az első, kifejezetten a témának szentelt dokumentumfilm – a kortárs Európa társadalmáról, kultúrájáról és történelméről mesél. (2010, 52’)
Wojciech Słota és Leszek Gnoiński lebilincselő dokumentumfilmjében lengyel rock legendák elevenítik fel a 80-as éveket. A nézők a maguk nemében egyedülálló történeteket hallhatnak a politikai rezsimmel való szembeszegülésről és fiatal szabadság enklávéinak megalapításáról. A korszakról Marek Niedźwiecki, Krzysztof Skiba, Kazik Staszewski, Muniek Staszczyk, Jurek Owsiak és Kora Jackowska mesél. (2010, 75’)
Prelekcja Karsai Attili, kierownika Domu Mniejszości Narodowych. Po wykładzie projekcja filmu.
Seria portretów o tych Polakach, „którym się udało”, którzy w różnych dziedzinach, dzięki swoim zdolnościom osiągnęli światową sławę (Agnieszka Holland, Tomasz Stańko…)
Film pokazuje życie polskiego żydostwa w okresie miedzywojennym w Polsce, w nigdy wcześniej nie pokazywanych ujęciach archiwalnych. Jolanta Dylewska, jedna z najbardziej znanych filmowców dokumentalistów na świecie, w jedynym w swoim rodzaju ujęciach pokazuje nam zaginiony świat: Żydzi i Polacy, sąsiadujące ze sobą wsie, stykające się ze sobą domy, miasto za miastem... ”Po-lin” w języku jidysz znaczy tyle co: „tu się osiedlimy, tu jest nasz dom”. (2008. 87’)
Film poprzez historię plakatu przedstawia wpływ zmian społecznych jakie miały miejsce w Polsce w ostatnich latach. Widz poznaje dzisiejszą polską rzeczywistość z perspektywy żyjącej w Warszawie młodej artystki grafika. Film Marcina Latałło jest pierwszym filmem dokumentalnym poświęconym właśnie temu tematowi i opowiadającym o współczesnym społeczeństwie, kulturze i historii Europy.(2010, 52’)
W zachwycającym filmie dokumentalnym Wojciecha Słoty i Leszka Gnoińskiego legendy polskiego rocka wspominają lata 80. Widzowie usłyszą na swój sposób nietypowe historie stworzenia młodzieżowej, wolnościowej enklawy oporu wobec reżimu politycznego. O tej epoce opowiada Marek Niedźwiecki, Krzysztof Skiba, Kazik Staszewski, Muniek Staszczyk, Jurek Owsiak i Kora Jackowska. (2010. 75’)
Róbmy zdjęcie! 24 marca, sobota, godz. 17.00
Csapó! / RÓBMY ZDJĘCIE! Március 24. csütörtök, 17.00 óra
A lengyel filmtörténet leghíresebb alkotójáról készült portré szerzője a nagy filmes Mesteriskolájának négy tanítványa. A Katyń című film forgatásán 2006-2007 fordulóján készült felvételeket, a sok évtizedes tapasztalattal rendelkező világhírű rendező személyes vallomásai egészítik ki. Az alkotás, Andrzej Wajda általánosan ismert, a média által kreált képével ellentétben cseppet sem banális, őszinte portré. (2008, 54’)
Relaxaciós-meditativ zene a MaGong együttessel Március 30. péntek, 18.00 óra
A filmhét zárásaként gongjáték Berger Halinával, majd zeneóra Berger Sándorral, aki a 60-as 70-es évek lengyel slágerei közül válogat
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
18
filmowy
Portret najbardziej znanego w historii polskiej kinematografii twórcy, którego autorami są czterej uczniowie szkoły filmowej wielkiego Mistrza. Zdjęcia z kręcenia filmu „Katyń” (2006-2007) uzupełniają osobiste wyznania doświadczonego reżysera światowej sławy. Pokazane dzieło, w przeciwieństwie do powszechnie znanych i kreowanych przez media portretów Andrzeja Wajdy, jest portretem zupełnie niebanalnym i szczerym. (2008, 54’)
Relaksacyjno-medytacyjna muzyka z zespołem MaGong 30 marca, piątek, godz.18.00
Na zakończenie tygodnia filmowego zagra na gongach Halina Berger, a następnie lekcji muzyki udzieli Berger Sandor, który dokona przeglądu polskich szlagierów lat 70 i 80.
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
19
...
és ami még kimaradt
…
I
to co jeszcze pozostało….
A Tiszatáj irodalmi folyóirat 2012. áprilisi számát a lengyel kultúrának (irodalomnak, művészetnek, történelemnek) szentelte. Megemlékeznek a közelmúltban elhunyt Nobel-díjas Wisława Szymborskáról, bemutatják a magyar–lengyel kulturális kapcsolatok múltját és jelenét, a kortárs lengyel irodalmi és művészeti életet, a színházon át a képzőművészet, a film, a zene és a tánc világáig.
Czasopismo literackie „Tiszatáj” (Krajobraz Cisy) swój tegoroczny kwietniowy numer poświęciło polskiej kulturze (literaturze, sztuce i historii). Wspomina ono niedawno zmarłą noblistkę, poetkę Wisławę Szymborską, prezentuje przeszłość i teraźniejszość polsko-węgierskich kontaktów kulturalnych, współczesne polskie życie literackie i artystyczne poprzez teatr, sztuki piękne, film, muzykę i świat tańca.
„Lengyel-sarok” Lengyel termékek bemutatkozása a CBA üzleteiben
„Polski kąt” Polskie produkty zaprezentują sklepy sieci CBA
Lengyel - Magyar Ifjúsági Sakktalálkozó Március 23-24. Helyszín: Rendezvényház (Szeged, Közép fasor 1-3.) A megjelenteket köszönti: Ádók János, a Csongrád Megyei Közgyűlés alelnöke
Polsko-Węgierskie spotkanie szachowe młodzieży 23-24 marca Miejsce: Dom Kultury (Rendezvényház, Szeged, Közép fasor 1-3.) Gości powita: Ádók János, wicemarszałek Sejmiku Województwa Csongrád
Lengyel Nemzeti Idegenforgalmi Képviselet Budapesti Kirendeltségének bemutatkozása Március 23. csütörtök Helyszín: ÓNTE (Ópusztaszer, Szoborkert 68.)
Prezentacja budapeszteńskiego oddziału Polskiej Organizacji Turystycznej 23 marca, péntek Miejsce: ÓNTE (Ópusztaszer, Szoborkert 68.)
„Közös Agrárpolitika 2013 után - fiatal gazdák a Közép-európai régióban” című agrárkonferencia Március 23. péntek Helyszín: Rendezvényház (Szeged, Közép fasor 1-3.) Március 24. Mintagazdaságok megtekintése Csongrád megyében
20
Konferencja agrarna pt. „Wspólna Polityka Agrarna po 2013 roku - młodzi rolnicy w Europie Środkowej” 23 marca, piątek Miejsce: Dom Kultury (Rendezvényház, Szeged, Közép fasor 1-3.) 24 marca, sobota Zwiedzanie wzorcowych gospodarstw rolnych w województwie Csongrad.
A szervezők a programváltoztatás jogát fenntartják! Bővebb információ: www.baratsagnap2012.hu
Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmian w programach Dodatkowe informacje: www.baratsagnap2012.hu
A honlapon követhetők a programváltozások, a rendezvényekről, időről időre kép-és hanganyagok kerülnek fel, és bővebb információk találhatók a fővédnökről, védnökökről, szponzorokról.
Na stronie internetowej znajdziecie Państwo informacje o zmianach programów, o imprezach, z czasem pojawią się na niej materiały dźwiękowe i zdjęcia a także obszerne informacje o głównym patronie, innych patronach i sponsorach.
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
21
BEMUTATKOZÓ Varga-Wieloch Krystyna 1981-ben szerzett diplomát a Łódźi Iparművészeti Főiskola textiltervező szakán. 1980-83-ig az Uniontex textilgyárban dolgozott textiltervezőként. 1983 óta Magyarországon, Szolnokon él. A Lengyel Képzőművészek Szövetsége és a Magyar Alkotóművészek Országos Egyesülete valamint a Lengyel Alkotói Fórumnak tagja. Munkái alapvető témái a természet és a természeti jelenségek, az izgalmas, organikus motívumok és a színek gazdagsága. Gobelineket, olaj- és kézzel festett selyem alkotásokat készít. Munkáit számos egyéni és csoportos kiállításon mutatta be Magyarországon és Lengyelországban. Szyksznian Wanda (Budapest, 1948) édesapja 1939-ben katonatisztként menekült Magyarországra. 1971-ben a budapesti Képzőművészeti Főiskolán szerzett diplomát. 1968-tól, főiskolai évei alatt az Illés-együttes grafikusa volt. Plakátok, lemezborítók, fali naptárak tervezésével valamint könyvillusztrációval foglalkozott. 1995-től Vincze László papírmerítő mesterrel albumokat, könyveket, naptárakat tervez. 1999-től készít papírszobrokat drótszövetből és merített papírból. A Budapesti Műszaki és Gazdaságtudományi Egyetem címzetes egyetemi docense, az Építészmérnöki Karon vizuális kommunikációt oktat. 2005-től a Duna TV Hol volt, hol nem volt c. mesefilm-sorozat illusztrátora. Tagja a Magyar Alkotóművészek Országos Egyesületének, a Magyar Képző- és Iparművészek Szövetségének, az Illusztrátorok Társaságának, a Művészkönyv Alkotók Társaságának és a Lengyel Alkotói Fórumnak. Számtalan díj és elismerés birtokosa – munkáját 2000-ben Ferenczy Noémi-díjjal jutalmazták. Krzysztof Ducki (Varsó, 1957) 1982-ben szerzett diplomát a Varsói Képzőművészeti Akadémia Alkamazott Grafika szakán, ugyanebben az évben költözött Magyarországra. A grafikai tervezés minden területével foglalkozik: plakát, illusztráció, embléma, könyv és újság tervezése, csomagolás, festészet, rajz, fotó, díszlettervezés. A DOPP csoport és a Magyar Plakát Társaság alapító tagja. 2010 óta a BKF Alkalmazott Grafika szakán tanít. Munkásságát számos kitüntetéssel jutalmazták, 1996-ban Ferenczy Noémi-díjat kapott. „Lengyelországban magyar – Magyarországon lengyel művészként tartják számon. (...) Ducki számára a plakát eszköz, kommunikációs módszer saját mondanivalójának, világnézetének megfogalmazására.” (Grzegorz Łubczyk: Krzysztof Ducki, Plakátok – Budapest 2006, részlet) Ducki Tomek (Budapest, 1982) 2006-ban a budapesti MoholyNagy Művészeti Egyetem animáció szakán, 2010-ben pedig a londoni National Film and Television School Animációs Rendező szakán szerzett diplomát. 2006-ban készített dip-
lomafilmje, az „Életvonal” több mint húsz díjat nyert különböző európai fesztiválokon. Leggyakrabban animátorként, grafikusként, illusztrátorként, illetve látványtervezőként dolgozik. Jelenleg Krakkóban él. Ducki Witek (Budapest, 1986) 2010-ben végzett Pázmány Péter Katolikus Egyetem Kommunikáció és Médiatudomány szakán. Egyetemi évei alatt külsősként szerkesztett műsorokat a Magyar Televízió Nemzetiségi Szerkesztőségénél, majd diploma után egy éven keresztül az MTV pécsi Regionális Stúdiójában dolgozott rendezőként. Az Európai Ifjúsági Nagy Károly-díjas „II . Rákóczi Ferenc Alapítvány a Kárpát-medencei fiatalokért” szakmai koordinátora. Keményffyné Krawczun Halina 1983-ban diplomázott a Magyar Iparművészeti Egyetem porcelán és kerámia szakán. 1983-89 között formatervező művész a Zsolnay gyárban. 1989-től a Pécsi Művészeti Szakközépiskola művésztanára és szakosztály-vezetője, emellett festészettel és grafikával is foglalkozik. Tagja a Lengyel Képzőművészeti Szövetségnek, a Magyar Képző- és Iparművészeti Szövetségnek, a Pécs-Baranya Művészei Társaságnak, Magyar Alkotó Művészek Országos Egyesületének, alapító tagja és alelnöke a Lengyel Alkotó Fórumnak. Számos szakmai díj birtokosa, többek között Zsolnay porcelánok tervezéséért részesült elismerésben. Rendszeresen kiállít egyéni és csoportos kiállításokon, itthon és külföldön egyaránt. A wroclawi Őszibarack zenekar már nevében is tökéletesen szimbolizálja a legendás lengyel-magyar barátságot: bár a csapatból senkinek nincsenek magyar felmenői, pusztán gyermekkoruk egyik kedvenc rostos üdítőital-dobozáról kapták az ihletet a névválasztáshoz. A csapat zenéje nevükhöz hűen üdítő, bár rendkívül erőteljes is: ha mindenképpen valamilyen italhoz kellene hasonlítani, egy erősen alkoholos és fűszeres koktél jut róla az eszünkbe, sok-sok jéggel. Ők ugyanis erőteljesen elektrós élőzenét tolnak triphop, rock és minimal-techno beütésektől sem mentesen, hol hidegen precízen, hol jólesően koszosan, énekesnőjük DJ Patrisha hangja pedig nem kevés erotikával zuttyantja nyakon a hangzást. Az 1993-ban alapított Anima Sound System vitathatatlanul az ország legismertebb és legnagyobb sikerű elektronikus zenekara. A Prieger testvérpár álatal alapított együttes Magyarországon az elsők között emelte be zenéjébe a dub-, dancehall- és drum and bass-elemeket. Mindezeket egyedülálló módon ötvözte a magyar, roma és zsidó népzenei hagyománnyal, túlzás nélkül forradalmian új hangzást és zenei gondolkodásmódot teremtve. Jellemző rájuk az állandó változás és megújulás.
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
22
DEBIUT Krystyna Wieloch-Varga absolwentka Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi, dyplom uzyskała w 1981 r. w zakresie projektowania tkanin drukowanych. W latach 1980-83 pracowała w fabryce Uniontex w Łodzi jako projektant tkanin. Mieszka w Szolnok na Węgrzech od 1983 r. Członek Związku Polskich Artystów Plastyków oraz Krajowego Stowarzyszenia Węgierskich Artystów Plastyków, a także Forum Twórców Polonijnych. Głównym tematem jej działalności artystycznej jest natura, zjawiska zachodzące w przyrodzie, organiczne motywy, formy, bogactwo barw, co przejawia się w gobelinach, pracach olejnych, czy też jedwabiu ręcznie malowanym. Jest autorką wielu wystaw indywidualnych i uczestnikiem licznych wystaw zbiorowych na Węgrzech i w Polsce. Wanda Szyksznian (Budapeszt, 1948) Jej ojca internowano na Węgrzech w 1939 r. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Budapeszcie, dyplom uzyskała w 1971 r. Od 1968 r. projektowała okładki albumów dla zespołu Illés. Zajmowała się projektowaniem plakatów, okładek, kalendarzy oraz ilustracji książek. Od 1995 r. projektuje albumy, książki i kalendarze z papieru czerpanego, od 1999 r. wykonuje papierowe figurki z drucianej siatki i papieru czerpanego. Docent Uniwersytetu Technicznego w Budapeszcie, naucza na wydziale architektury. Od 2005 r. jest ilustratorem filmu rysunkowego na zamówienie TV Duna. Członek m.in. Stowarzyszenia Węgierskich Artystów Plastyków oraz Stowarzyszenia Ilustratorów. Jest laureatem licznych wyróżnień, w 2000 r. otrzymała nagrodę im. N. Ferenczy. Krzysztof Ducki (Warszawa, 1957) w 1982 roku uzyskał dyplom na Wydziale Grafiki Stosowanej w Warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i w tym samym roku przeniósł się na Węgry. Uprawia wszystkie rodzaje grafiki: plakat, ilustrację, emblemat, projektowanie książek i czasopism, opakowania, malarstwo, rysunek, fotografię, scenografię. Współzałożyciel grupy DOP oraz Węgierskiego Towarzystwa Plakatu. Od 2010 roku jest wykładowcą na Wydziale Grafiki Stosowanej w Budapeszteńskiej Wyższej Szkole Komunikacji i Biznesu. Laureat szeregu odznaczeń, w 1996 roku otrzymał węgierską państwową Nagrodę im. Noemi Ferenczy. „W Polsce jest zaliczany do artystów węgierskich – na Węgrzech do polskich. (…) Plakat jest dla Duckiego instrumentem, sposobem wyrażenia tego, co ma do powiedzenia, sformułowania własnego światopoglądu.” (Grzegorz Łubczyk: Krzysztof Ducki, Plakátok – Budapest 2006) Tomek Ducki (Budapeszt, 1982) w 2006 roku otrzymał dyplom na Wydziale Animacji budapeszteńskiego Uniwersytetu im. Moholy-Nagya, a w 2010 na Wydziale Reżyserii Animacyjnej Narodowej Szkoły Filmowej i Telewizyjnej w Lon-
dynie. Jego dyplomowy film „Linia życia” z 2006 roku zyskał ponad dwadzieścia nagród na rozmaitych festiwalach europejskich. Tomek Ducki najczęściej pracuje jako animator, grafik, ilustrator oraz projektant efektów. Obecnie żyje w Krakowie. Witek Ducki (Budapeszt, 1986) w 2010 roku ukończył studia na Wydziale Nauk Komunikacyjnych i Medialnych Uniwersytetu Katolickiego im. Pétera Pázmánya. Podczas studiów pracował jako zewnętrzny redaktor programów w Redakcji Mniejszościowej Telewizji Węgierskiej, zaś po obronie dyplomu przez rok był reżyserem w Studiu Regionalnym Telewizji Węgierskiej w Pécsu. Laureat Europejskiej Młodzieżowej Nagrody im. Karola Wielkiego. Obecnie jest koordynatorem programu „Dla Młodzieży Niecki Karpackiej”, realizowanego przez Fundację im. Franciszka Rakoczego II. Halina Krawczun Keményffyné uzyskała dyplom na wydziale porcelany i ceramiki na Węgierskiej Akademii Sztuki Użytkowej w Budapeszcie w 1983 r. W latach 1983-89 pracowała jako projektant w fabryce porcelany Zsolnay w Pécs. Od 1989 r. naucza w Technikum Artystycznym w Pécs. Zajmuje się również malarstwem i grafiką. Członek Związku Polskich Artystów Plastyków i innych stowarzyszeń artystycznych. Członek-założyciel, wiceprzewodnicząca Forum Twórców Polonijnych na Węgrzech. Laureatka licznych nagród merytorycznych, m.in. za projekty porcelany Zsolnay. Regularnie wystawia swoje prace na Węgrzech i zagranicą. Wrocławski zespół „Oszibarack” już w swojej nazwie idealnie symbolizuje legendarną przyjaźń polsko-węgierską mimo, że nikt z grupy nie posiada węgierskich przodków, a przy wyborze nazwy zespół inspirował się zapamiętaną z lat dziecięcych nazwą z kartonu ulubionego napoju. Muzyka zespołu, wiernego swojej nazwie, jest ożywiająca jak również bardzo mocna. Jeżeli mielibyśmy porównać ją do jakiegoś napoju to byłby to zdecydowanie alkoholowy, pikantny koktail z dużą ilością lodu. Grają oni bowiem czasami z zimną precyzją, czasami przyjemnie brudną, mocną elektroniczną muzykę trip-hop oraz rock z elementami minimal-techno. Ich solistka, DJ Patrisha, erotycznym głosem uzupełnia jej brzmienie. Anima Sound System, który powstał w 1993 roku, jest bezdyskusyjnie najpopularniejszym i odnoszącym największe sukcesy zespołem grającym muzykę elektroniczną. Zespół założony przez braci Prieger jako jeden z pierwszych wprowadził do swojej muzyki elementy dub, dancehall, drum i bass. W charakterystyczny dla siebie sposób połączył ze sobą tradycje muzyki węgierskiej, żydowskiej i romskiej tworząc rewolucyjnie nowe brzmienie i nowatorskie pojęcie muzyki. Charakteryzuje ich ciągła zmienność i świeżość.
w w w.b a r a t s a g n a p2012.h u
23
A rendezvénysorozat házigazdája:
Közreműködők: Szegedi Lengyel Önkormányzat
Országos Lengyel Önkormányzat
Kiemelt védnök:
Fővédnök:
www.metalcomzrt.eu
Fő médiatámogatók:
Médiatámogatók:
Támogatók: SZTÉMI ÉPÍTÉSZ IRODA KFT. SZEGED 6726 SZEGED, FŐ FASOR 82/A.
Magyarországi Lengyelség Múzeuma és Levéltára