U woont in Wittem, Partij of Cartils, misschien al uw hele leven lang of een groot aantal jaren. Of misschien bent u hier pas komen wonen? Dan heten wij u van harte welkom in onze gemeenschap!
PAROCHIE GIDS
Voor u ligt de parochiegids: een boekje met basisinformatie over de parochie van Wittem, Partij en Cartils, het rectoraat van de HH. Alfonsus de Liguori en Johannes Nepomucenus. Deze gids is een herziene uitgave van de gids van 2006. Onze parochie is een ‘rectoraat’, d.w.z. een hulpparochie, vaak verbonden aan een klooster. Wij zijn ontstaan als hulpparochie van Mechelen en verbonden aan het klooster van de redemptoristen in Wittem. In het huidige kerkrecht is een rectoraat overigens volledig gelijkwaardig aan een parochie. Wij hopen dat wij als kerkgemeenschap voor u van betekenis zijn. We denken daarbij aan vreugdevolle levensmomenten zoals doop, eerste communie, huwelijk en jubilea. Maar ook aan de schaduwzijden van het leven: ziekte, overlijden en andere vormen van verlies.
VAN HET RECTORAAT HH. ALFONSUS DE LIGUORI EN JOHANNES NEPOMUCENUS
WITTEM
We hopen dat onze liturgievieringen - in het weekend en door de week - momenten van troost, bezinning en bemoediging voor u zijn voor het leven van alledag. Maar misschien zoekt u méér: een gesprek van mens tot mens, samen iets zinvols ondernemen, met medegelovigen nadenken over actuele ontwikkelingen in kerk en samenleving of over de diepere vragen van het leven. Als u deze brochure gelezen hebt, heeft u wellicht een idee over wat de kerk voor u kan betekenen. Wij zijn u graag van dienst. Wellicht wilt u ook de kerk van dienst zijn, bijvoorbeeld als vrijwilliger. Neem dan contact met ons op. Adressen vindt u op de laatste pagina. Het kerkbestuur.
1 VOORWOORD
TWEE KERKEN EN DRIE KAPELLEN… Wittem is uniek; we hebben niet één kerk, maar twee kerken, en enkele kapellen… • De kloosterkerk is in Westfaalse barokstijl in1732 gebouwd door architect Konrad Schlaun uit Münster (D) als slotkapel voor Graaf Ferdinand van Plettenberg, die toentertijd het ertegenover liggende kasteel bewoonde. Daarnaast liet de graaf een kloostertje bouwen voor Duitse paters kapucijnen. De kerk kreeg de toen populaire heilige Johannes Nepomucenus uit Bohemen als patroonheilige. Tijdens de Franse revolutie werden de kapucijnen verdreven. Kerk en klooster kwamen leeg te staan, totdat in 1837 vanuit Sint Truiden andere kloosterlingen naar Wittem kwamen: redemptoristen. Hun stichter, de heilige Alfonsus de Liguori, werd vanaf toen de eerste patroon van de kerk en Johannes Nepomuc de tweede. • De Gerarduskapel is de bedevaartkerk van een van de eerste volgelingen van de H. Alfonsus: de eenvoudige broeder Gerardus Majella (1726-1755). Na zijn heiligverklaring in 1904 werd Wittem een pelgrimsoord voor deze volksheilige. Er kwam eerst een houten hulpkapel, en in 1962 bouwde de Heerlense architect J.Petit de Kapel. • De ronde Mariakapel is in 1845 gebouwd door de redemptorist/architect P. Ritzinger. In de kapel hangt de icoon van Onze Lieve Vrouw van Altijddurende Bijstand. • De Smartenkapel, tussen de kerk en de Gerarduskapel, is de doopkapel, waar meestal ook de doordeweekse vieringen zijn. • Sinds 1995 heeft het Gerardusbeeld een plaats in een nieuwe devotieruimte, achter in de Gerarduskapel. … EN EEN KLOOSTER Klooster Wittem is een leefgemeenschap van paters en broeders redemptoristen die al ongeveer 175 jaar een belangrijke pastorale rol spelen in het Zuid-Limburgse Heuvelland. De redemptoristen vormen een wereldwijde congregatie, die ingedeeld is in ‘provincies’ Sinds 2005 is het klooster het bestuurscentrum (provincialaat) van de St. Clemens-provincie, de provincie waar Nederland toe behoort, samen met Noord-Duitsland, Vlaanderen en Zwitsterland. 2 Klooster Wittem is niet alleen een parochie en
een religieuze leefgemeenschap. Het is ook een religieus-spiritueel centrum voor de hele omgeving. Er worden activiteiten georganiseerd zoals lezingen, gespreksgroepen en muziekvoorstellingen. Al deze activiteiten vallen onder verantwoordelijkheid van een stichting met de naam Redemptio. De activiteiten in het klooster staan vermeld in het kwartaalblad Vensters, dat gratis verkrijgbaar is bij de receptie. Informatie over activiteiten is ook te vinden op de website van het klooster: www.kloosterwittem.nl Speciale vermelding verdient de Kloosterboekwinkel, waar vrijwel alle literatuur op kerkelijk, religieus en spiritueel gebied te krijgen is. En ook voor andere literatuur kunt er u terecht. De website van de winkel is: www.kloosterboekwinkel.nl NIET ALLEEN RECTORAATSKERK… Kerk en kapellen van Wittem zijn niet alleen bestemd voor de eigen rectoraatsbewoners. Veel mensen uit de verre omtrek wonen de vieringen bij of lopen even binnen voor een stil gebed of om een kaarsje op te steken. Wittem is een echte streekkerk. Het is ook een bedevaartskerk: op een aantal zondagen in de zomer en in het ‘octaaf’, de week rond het feest van Sint Gerardus (16 oktober), zijn er extra vieringen en komen er groepen uit het hele land naar Wittem om Gerardus, kerk en kapellen te bezoeken. SAMENWERKING TUSSEN PAROCHIES Mede vanwege een toenemend tekort aan priesters gaan parochies steeds meer samenwerken. In ons dekenaat Gulpen/Gronsveld zijn enkele ‘clusters’ gevormd. Ons rectoraat vormt een cluster met de parochies van Mechelen, Epen, Slenaken, Gulpen, Wijlre, Eys, Wahl- en Nyswiller. Kerkbesturen en werkgroepen van deze cluster komen regelmatig samen om elkaar te ondersteunen en samen nieuwe initiatieven te nemen.
3
WANNEER ZIJN ER VIERINGEN? In het weekend • Zaterdags is er een ‘Kringviering van Woord en gebed’ om 19.00 u. in de Gerarduskapel; • Op zondag zijn er eucharistievieringen om 9.00 en 11.00 u. in de Kapel en om 18.00 u. in de kerk. In de viering van 9.00 uur zingt het gemengd zangkoor van Partij-Wittem, (meestal) op de derde zondag van de maand meerstemming en op de andere zondagen als ondersteuning van de samenzang. Om 11.00 u. is er samenzang en om 18.00 u. is de viering zonder zang. Door de week Elke ochtend bidt de communiteit haar morgengebed om 8.00 uur in de Smartenkapel. Op dinsdag en donderdag wordt dit gevolgd door een eucharistieviering. ’s Avonds om 18.00 uur is er een avondgebed. Bij al deze diensten bent u van harte welkom. In juli en augustus zijn er op dinsdagavond om 19.00 uur ‘Vakantie-Vesper-Vieringen’ met na afloop rondleidingen door kerk en kapellen, tuin en een deel van het klooster. In de maandelijkse Kerkbrief is steeds actuele informatie over de vieringen te vinden. MOMENTEN VAN VREUGDE EN VERDRIET De doop Denkt u erover uw kind te laten dopen, neem dan contact op met de rector. Hij zal dan een afspraak maken voor een voorbereidend gesprek. Regelmatig biedt het dekenaat daarnaast de mogelijkheid aan van een gezamenlijke doopvoorbereiding met enkele andere ouderparen. De Eerste Communie Ouders die een kind hebben in groep 4 van de basisschool en die hun kind willen laten deelnemen aan de Eerste Communie, worden in februari uitgenodigd voor een informatieavond. Besproken wordt hoe, samen met de school, de voorbereiding gebeurt. De viering van de Eerste Communie is in ons rectoraat altijd op Hemelvaartdag. We vragen van ouders een bijdrage van € 40 voor de Eerste Communie viering (afhankelijk van de betaling van de Kerkbijdrage, zie elders in deze gids). 4
Het Vormsel Het Vormsel is een sacrament op weg naar de volwassenheid, een teken van Gods aanwezigheid in het leven van een mens. Het is tevens bevestiging van de doop, die de meeste mensen immers niet bewust meemaken. De mogelijkheid van het Vormsel wordt op dit moment aangeboden aan kinderen van groep 8 van de basisschool. De viering van het Vormsel vindt de laatste jaren plaats samen met de parochies van Eys, Wahlwiller en Nijswiller. Net als voor de Eerste Communie vragen we van ouders een bijdrage van € 40. Trouwen Wie zijn/haar huwelijk ook in de kerk wil vieren, kan contact opnemen met de pater Van Passen, om afspraken te maken over de voorbereiding en het tijdstip van de viering. Voor zover mogelijk verwachten we van aanstaande bruidsparen dat ze deelnemen aan de gespreksgroep voor huwelijksvoorbereiding, die regelmatig in dekenaal verband wordt aangeboden. In deze gespreksgroep van drie avonden worden allerlei aspecten van ‘trouwen voor de kerk’ besproken. Ook voor mensen buiten ons rectoraat is het mogelijk om in Wittem te trouwen. Maar zij moeten zelf voor een priester/voorganger zorgen. Ziek zijn • De parochie krijgt bericht van uw ziekenhuisopname als u bij de intake in het ziekenhuis aangeeft dat u dat wilt. Wij proberen zieken in het ziekenhuis te bezoeken, maar dat lukt niet altijd. Als u nadrukkelijk prijs stelt op bezoek, laat dat dan zelf of via familie weten aan de receptie van het klooster. Ook als u thuis ziekenbezoek wilt ontvangen, kunt u dat doorgeven. • Zieken en ouderen die moeilijk naar de kerk kunnen gaan, kunnen thuis communie ontvangen. De rector of zijn assistent maken graag met u afspraken daarover. • Dat geldt ook voor het ontvangen van het sacrament der zieken. Dat is immers niet een sacrament voor stervenden, maar voor hen voor wie we om moed en kracht willen bidden. Overlijden • Als iemand in de familie komt te overlijden en u wilt de kerk betrekken bij het afscheid, neem dan contact op met het klooster om afspraken te maken over een mogelijke avondwake en de uitvaartdienst. 5
• Het rectoraat heeft geen eigen kerkhof. Parochianen worden doorgaans op het kerkhof van Mechelen begraven. Het huren van een graf wordt, eventueel via de begrafenisondernemer, geregeld met de beheerder, de heer H.J.M. Colen, Mechelbeeklaan 12, 6281 NS Mechelen, tel. 043 – 455 21 94. Vorming en bezinning Het vormings- en bezinningsaanbod van klooster Wittem is uiteraard ook bedoeld voor bewoners van het rectoraat. In de Kerkbrief en het blad Vensters vindt u informatie over het aanbod. Behoefte aan een gesprek? Wie er behoefte aan heeft om over wat dan ook eens te praten met de rector of met een van de pastores van het klooster, kan een afspraak maken: tel. 043-4501741. DOE MEE! Ons dorp is een levendige gemeenschap omdat mensen actief zijn in tal van verenigingen. Ook het ‘samen kerk-zijn’ vraagt om de inzet van parochianen. U bent bijvoorbeeld van harte welkom bij… … het gemengd zangkoor dat aan veel diensten in de kerk meewerkt. Wie van zingen houdt, oud of jong, kan eens naar een repetitie komen op dinsdagavond, of zich aanmelden bij de voorzitter: de heer Jo Peters, Teventweg 7, 6286 AN Partij, tel: 4502295. … de lectorengroep Tijdens een viering worden een lezing en de voorbede verzorgd door een lectrice of lector. Onze lectoren gaan soms ook zelfstandig voor een viering, bijvoorbeeld in de vakantie-vespervieringen in de vakantiemaanden. De groep heeft graag versterking. Interesse? Neem dan contact op met de kerkprefect*. … de misdienaars- en acolietengroep Een eigen rol in de vieringen is weggelegd voor de misdienaar of acoliet. Als misdienaar sta je op het priesterkoor en kun je een viering goed van dichtbij meemaken. We zijn blij met alle kinderen (vanaf groep 3) of jongeren die mee willen doen, jongens of meisjes. Je bepaalt zelf hoe vaak je komt (maar minimaal één keer per maand). Afspraken hierover maak je met koster Rob Langeveld*. 6
.… het collectanten-college Een kerk kan niet zonder geld. Daarom wordt in de meeste diensten een collecte gehouden. Voelt u ervoor om te helpen bij het ophalen van het collectegeld? Meldt u aan bij het hoofd van de kosterij Rob Langeveld*. … de bloemsier-groep De kerk en kapellen van Wittem worden door vele mensen bezocht. Daarom is het belangrijk dat deze er verzorgd uitzien. Er is een groep vrijwilligers die de bloemversiering verzorgt en bijhoudt. Hebt u interesse om mee te werken? Meldt u dan bij mw. Ageeth Potma*. … de werkgroep gezinsvieringen en de werkgroep kindernevendienst Enkele mensen uit ons rectoraat werken mee aan de voorbereiding van gezinsvieringen, met Pasen en Kerstmis. Anderen verzorgen maandelijks een kindernevendienst, voor kinderen in de basisschoolleeftijd. Bent u een beetje creatief en hebt u hart voor kinderen, neem dan contact op met mw. Ageeth Potma*. … de organisatie van de Bronk Nog steeds wordt ieder jaar een Bronk, of Sacramentsprocessie gehouden in het dorp, op de zondag na Pinksteren. Dit kan alleen als er voldoende mensen een bijdrage leveren, bijvoorbeeld bij de versiering vooraf, voor het ordelijk verloop tijdens de Bronk zelf, en bij het opruimen. Velen werken mee, als ze gevraagd worden voor een taak. Maar het is prettiger om van tevoren te weten op welke mensen we kunnen rekenen. Meldt u dus s.v.p. aan bij een lid van het kerkbestuur (voor adressen zie laatste bladzijde) of bij de receptie van het klooster. Of elders in het klooster Klooster Wittem is méér dan alleen een parochie. Misschien wilt u vrijwilligerswerk doen op een plek die niet direct iets met de parochie te maken heeft, bijvoorbeeld in de Gerarduszaal, kloosterbibliotheek of boekhandel. Neem in dat geval contact op met de vrijwilligerscoördinator van het klooster Frans Meijers*. *) Alle genoemde personen zijn te bereiken via de receptie van het klooster, telefoon 450 17 41. 7
NAMEN EN ADRESSEN… DE PAROCHIE-FINANCIËN In Nederland zijn kerken aangewezen op vrijwillige bijdragen van hun leden. Ook ons rectoraat is voor een groot deel afhankelijk van de Kerkbijdrage. Wij hopen dat ook u wilt bijdragen aan het rectoraat. Het bedrag dat u hieraan wilt of kunt besteden is niet voor iedereen gelijk. Een landelijk richtbedrag: één procent van het netto inkomen. Men kan de kerkbijdrage jaarlijks of in termijnen overmaken. Voor de bank- en gironummers: zie de laatste pagina. Als u jaarlijks met een redelijk bedrag deelneemt aan de Kerkbijdrage, dan wordt u vrijgesteld van de kosten die wij in rekening brengen voor speciale vieringen. Of u betaalt een bedrag naar rato. Als ‘redelijk bedrag’ hanteren wij een bedrag van € 80,- per jaar, dat gedurende 4 jaar betaald is. Voor wie geen Kerkbijdrage betaalt, vragen we in 2011 voor een huwelijk of uitvaart € 384,-, conform de richtlijnen van het bisdom. Voor de viering van de Eerste Communie of het Vormsel vragen we € 40,-. Gebedsintenties in de vieringen kan men bij de receptie van het klooster opgeven, dagelijks tussen 8.00 en 20.00 uur. We vragen hiervoor een bijdrage van € 10,- door de week en € 17,50 in het weekend. Intenties en bijzonderheden aangaande de vieringen worden vermeld in het weekblad ‘De Omroeper’ (mits twee weken van tevoren bekend).
De verantwoordelijke voor de pastorale zorg in ons rectoraat is de rector van het klooster, pater Henk Erinkveld CSsR. Maar het pastoraat voor het dorp heeft hij grotendeels gedelegeerd aan huisgenoot en confrater pater Jos Van Passen CSsR. Deze functioneert in de praktijk als pastoor. Beiden zijn te bereiken via de receptie van het klooster: Wittemer Allee 32; 6286 AB WITTEM tel: 043 – 4501741 (dagelijks van 8 tot 20 uur)
[email protected] De beleidszaken zijn toevertrouwd aan het Kerkbestuur. De leden hiervan zijn: •
Pater Henk Erinkveld (voorzitter) Adres: zie boven.
•
Dhr. Theo Kirkels (penningmeester) Wittemer Allee 5; 6286 AA Wittem tel 043- 4501826
•
Dhr. Jan Grond (secr) Partijerweg 23, 6286 AJ Partij
•
Dhr. Jo Peters Teventweg 7, 6286 AN Partij tel: 043 – 4502295
Voor de Kerkbijdrage en andere betalingen gelden deze rekeningnummers: • Rabobank Mechelen 13.22.08.008 t.n.v. R.K. Kerkbestuur Rectoraat Wittem • ING-bank 117.99.71 t.n.v. Rectoraat H. Alfonsus te Wittem 9
8