Wij feliciteren met hun promotie: Hester van de Bovenkamp The limits of patient power: examining active citizenship in Dutch health care

Oraties 11 november 2011 Hans Severens, 16.00 uur, Aula Woudestein. Voorafgaand aan de oratie vindt ’s middags een symposium plaats. Meer informatie volgt. Congressen, symposia en cursussen 27 juni t/m 7 juli 2011 Summer School on Health Law Locatie: EUR/Woudestein Contact: [email protected] Meer informatie: www.erasmusobservatoryonhealthlaw.nl

12.10 – 12.30 – Anne-Fleur Roos Hospital mergers in the Netherlands: rationales and effects 12.30 – 12.50 – Pieter Bakx The finance and provision of lang term care

Actualiteitencollege

Voorlichting

In principe vindt er iedere eerste donderdag van de maand een actualiteitencollege plaats. Aanvang is om 15.00 uur en aansluitend is de maandelijkse borrel op J7.

Bachelor • Erasmus Bachelor Open Dag Zomer: 23 juni 2011 Onderwijs

12.50 – 13.10 – Igna Bonfrer Distributional effects of health insurance systems in Sub-Saharan Africa 13.10 – 13.30 – Esther van Loon Guidelines in the making All BMG employees are kindly invited to attend this meeting.

Gedurende de zomermaanden vinden er geen actualiteitencolleges plaats. De nieuwe serie colleges start in september. Via mail en op intranet word je op de hoogte gehouden.

27 juni 2011 jBMG lunch: Pimp my slide, Dermot Greene 12.00 uur, locatie n.n.b.

Start collegejaar Opleidingen Bachelor 1 Bachelor 2 Bachelor 3/minor Schakel vrijdag Schakel aanschuif Zoma HEPL

7 juli 2011 Erasmus PhD Association Rotterdam (EPAR) Summerdrinks Vanaf 17.30 uur, café Prachtig aan de Maas

Introductie activiteiten • 15 t/m 18 augustus 2011, Eurekaweek • 16 t/m 18 september 2011, FBMG startweekend

jBMG

Introductie week 36

week 34 week 34 week 36 week 36

Start colleges week 37 week 36 week 35 week 35 week 37 week 36 week 36

Medewerkersactiviteiten 8 – 9 december 2011 International Conference ‘Big Pharma: principles vs. profits’ Erasmus Observatory on Health Law Locatie: EUR/Woudestein Contact: [email protected] Meer informatie: www.erasmusobservatoryonhealthlaw.nl

Iedere eerste donderdag van de maand Borrel vanaf 16.00 uur bij de bar op J7

Inleverdeadlines programmaboeken & artikelen OSC • Artikelen: 6 weken voor start van het vak lange artikelen aanleveren • Programmaboeken: uiterlijk 1 week voor start van het vak programmaboek op eigen Blackboard omgeving plaatsen

iBMG zomeruitje

BMG seminars 12.00 – 13.00 uur, Aad de Roo zaal (met lunch)

4 Nieuwe koers OSC instituut Beleid & Management Gezondheidszorg

AGENDA

3 Nieuwe examencommissie

6 Opleidingsdirecteur: vier jaar oefenen in bescheidenheid

Academische Jaarprijs 2011: Team iBMG bedankt jou voor jouw stem op ‘Optimale Zorg Onze Zorg’!

9 Dirk de Korne: Geloven in Hopkins 11 Toenemende impact onderzoek 11 iBMG werkt vrijwillig tijdens Workmate-maand 12 Agenda/Summary

Buluitreikingen • Master Zoma 8 juli 2011 • Bachelor 15 september 2011 • Master Zoma 21 oktober 2011

Gedurende de zomermaanden worden er geen BMG seminars georganiseerd. Medio september zal de nieuwe reeks starten. De agenda van de seminars is te vinden op intranet onder onderzoek > congressen, seminars & workshops.

Vakanties • Kerstvakantie: 26 december t/m 6 januari 2011

Presentations ‘Innovatiebudget 2009’

Universitaire plechtigheden

22 September 2011 Aad de Roo meeting room, J7 12.00 – 13.30 Chair: Tom van der Grinten

5 september 2011 Opening academisch jaar 15.30 uur, Aula Woudestein. Meer informatie en aanmelden: www.eur.nl/opening

NUMMER 11 • ZOMER 2011

12.00 – 12.10 Start with lunch

SUMMARY Page 1 Balance by Joris van de Klundert – incoming director of education The Business informatics curriculum at Erasmus University Rotterdam that I followed as a student was concluded with a surprise course: ‘Macroeconomics, a dysequilibrium approach’. For decades I have not thought of it, but recently the basic assumption of the course repeatedly inflicted itself upon me: an economy is never constant, so we’d better not take the view that there are equilibrium models in economics, but rather models that assume the absence of equilibrium, being out of balance. Just like my predecessor Roland Bal, I will dedicate myself in the coming years to the education we provide, aiming at creating a better balanced iBMG – bearing in mind that the balance cannot be reached. Under Roland’s leadership iBMG has implemented many improvements in education, which has led to enormous growth in student numbers. Who could have imagined four years ago that we would have a yearly intake of almost 300 master students per year? However, with the balance sheet adjustments being made, the dynamics and growth in turn create a reality that of its own accord brings us out of balance again. And the more successful we are, the more severe the effects of those dynamics can be. This is why Roland at his leave-taking left me the message that being director of education is an exercise in humbleness and patience. We’re staying out of balance. Nevertheless, Roland underrates himself and iBMG. The past four years have not seen an exercise in humbleness and patience, but rather witnessed huge growth, both in research output, staff and student numbers. Nothing to be humble about. However, the dynamics we thus created in part ourselves have not failed to produce their effects. The enormous growth has put us slightly out of balance, and has come at the expense of the quality of our education. Of late this conclusion manifested itself in various ways, and not only within iBMG itself. The NVAO encourages us to improve the quality of the Zoma master programme; the education rankings urge us to improve the bachelor’s programme; and the government as well as the rector incite us and the students to improve on study progress. Correcting the imbalance will demand a

12 • de BMG krant • zomer 2011

considerable effort in the near future, not only from the director of education and coordinators. Contributions are expected from everyone involved in education: those lecturing or presiding over workgroup meetings, assessing examinations, preparing teaching schedules, replying to e-mails, members of the education group, those writing dissertations, those completing evaluation forms, et cetera. There is great urgency, and the virtues of humbleness and patience will not always be apposite. iBMG is a nationally and internationally highly renowned research institution. The task is ours to provide a better balance again in education. And we certainly need not worry that there will be nothing left to do if later we strike a balance for a next director of education. Page 4 New direction OSC by Peter Langerak The OSC is enthusiastically making improvements. The services are made more explicit and brought to a higher level. Policy-related positions no longer under the responsibility of the OSC In the future the OSC will be concerned only with operational educational support. This is why a number of positions including policy-related tasks will no longer be under the responsibility of the OSC. The education policy officer (Astrid van Keulen) and the study advisors (Jeannet Muilenburg and Barbara Thiels) come under the managing director and the director of education. Furthermore a new secretary to the examination board will be appointed. As stipulated in the Management Enforcement Legislative Act, the examination board will be renewed and the ‘new-style secretary must meet more policy-preparing requirements. The secretary to the examination board will fall under the responsibility of the managing director and the chair of the examination board. Through the new orientation of the above positions these functionaries will have more opportunity to fully employ their own roles within iBMG. New head of OSC Maya Vos is the new head of OSC. She has succeeded Peter Langerak, who held an interim position in iBMG. In the next issue of the BMG Journal she will introduce herself in more detail. Information desk for students and teaching staff Like in a number of other faculties the term ‘front office’ has been replaced

with ‘information desk’. Students and teaching staff are invited to put their questions to their colleagues at the information desk. Apart from information processing and -supply these colleagues perform educational support tasks in close collaboration with the programme assistants. Due to the clearer distribution of responsibilities the staff of the information desk is better prepared to improve the services to students and teaching staff. The information desk staff is highly motivated to fulfill this ambition. Clarity: a programme assistant for each study programme Each study programme has been assigned a programme assistant within the OSC. The programme assistants will be collaborating intensively with the programme coordinators. This results in a clearer distribution of the responsibilities per study programme. A programme assistant – like a stage director – has final responsibility for all facilitating processes of a programme. This officer does not carry out all tasks himself or herself but works together with colleagues from the information desk. Having appointed programme assistants the OSC does not only employ highly dedicated staff per programme, but also staff who know our study programmes and all that these require from A to Z. Imke van der Horst is programme assistant of the HEPL master. Please find a contribution from her hand (in English) on page 4. Page 7 Outcome innovation budget 2011 by Erik Schut Three innovative multidisciplinary PhD projects went ahead in 2011. Since 2007 the MT annually makes available an innovation budget to stimulate innovative multidisciplinary research within iBMG. As from 2008 this specifically concerns PhD studies. All professors in BMG can submit proposals. Annually a maximum of four proposals can be awarded. So far minimally eight proposals were submitted in each round. Submitted proposals are assessed by a research committee chaired by prof. Tom van der Grinten and in which expertise from the different iBMG disciplines is represented. On the basis of the assessment the research committee advises the MT on proposals that eligible for subsidy from the innovation budget. In autumn 2010 no fewer than eleven proposals were submitted. At the end of

October the research committee reviewed these proposals and after careful consideration selected three proposals that in its view best met the formulated criteria and were considered eligible for subsidy. The MT adopted the recommendations and consequently awarded the following proposals: • Ontwikkeling en testen van een uitkomstmaat ouderenzorg Promotor: prof. W.B.F. Brouwer, PhD Co-promotors: E.A. Stolk, PhD, N.J.A. van Exel, MSc • Organizational responses to rankings. The case of the Dutch hospital sector. Promotor: prof. R.A. Bal, PhD • A new tool for evaluating and improving risk-equalization models. Promotor: prof. W.P.M.M. van de Ven, PhD Co-promotors: R.C. van Kleef, PhD, R.C.J.A. van Vliet, PhD Page 7 Research Matters portal UB by Gusta Drenthe Research Matters is a useful central portal for researchers in EUR and Erasmus MC. It offers practical information about all kinds of facets of the publication process: issues such as fund raising, actual publishing (e.g. in Open Access) and methods of impact measurement are discussed. The databases required for a reliable impact measurement and rankings are available through the university library (UB), such as Web of Science, Scopus (particularly interesting for social sciences and humanities) and GoogleScholar (Publish or Perish, see below). In addition the portal offers many references to relevant literature about academic skills, which may be of relevance in the research process. These titles of course are to be found in the UB collections and can be requested. www.eur.nl/researchmatters Page 10 2011 is a special year for the BMG council by Marco Varkevisser The BMG council has already convened a number of times this year, with and without the iBMG management team. 2011 is a special year, as elections will be held. For the first time since the foundation of the council (January 1st, 2010) the elections concern both the employee faction (four members) and the student faction (four members). Functioning as iBMG’s participation body, the BMG council looks after the interests of students and employees. For example, we have the right to assent

with regard to the Faculty Regulations and the Teaching and Examination Regulations (OER). In addition, we are allowed to advise the MT on our own initiative or by request regarding the institute’s policy on research and managerial matters, including the annual budget plan. In the past year the council made recommendations on, among other things, the Permanent Career Policy Committee (VCL) that was set up to advise the vice-dean on promotions to senior lecturer (UHD) and on the “Goed uit de startblokken” project aimed to improve the bachelor’s programme. The councils’ agenda for the next period includes plenty of important issues, e.g. the appointment of the new vice-dean. To conclude, the activities of the BMG council matter! Interested to lean more about the BMG council? Please contact us via [email protected]. Page 10 Geert Gerritse incoming managing director by Sander Bus As from 1 March 2011 Geert Gerritse is gradually taking over Marieke Veenstra’s position as managing director. Marieke Veenstra is moving to EUR to become programme manager BV2013. Page 11 Increasing impact of iBMG-research by Astrid Buysse The scientific impact of the research performed in iBMG – as measured by the relative citation score (CWTS-crown indicator) – has strongly improved in 2009. The average citation score over the seven different core domains went up considerably from 1.22 (over the period 2005-2008) to 1.62 (over the period 2006-2009). Thus, the iBMG research is rated considerably higher than the world average (normalised at 1.0). For all separate core domains the citation score exceeds the world average, even exceeding the score 2.0 in four of the seven core domains (see table). Not only the citation score has increased, but also the number of articles published by iBMG on these core domains (from 94 to 131). Finally, the mean citation score over all domains in which iBMG performs research has strongly improved: from just below the world average over the period 20052008 (0.94) to well above it (1.25) over the period 2006-2009.

COLOFON De BMG krant is het blad voor medewerkers van het iBMG en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 325 stuks. Reacties of bijdragen [email protected] Contactpersonen rubrieken Astrid van Keulen (Onderwijs) Maya Vos (Onderwijs) Sonja Meeuwsen (Onderzoek) Pauline Heepke (Bedrijfsvoering) Productiebegeleiding/ eindredactie/cartoon Marketing & Communicatie iBMG Fotografie iBMG, EUR, FBMG, iStockphoto, Michelle Muus, Levien Willemse, Fotojenique Vormgeving Ernst de Jonge BNO Vertaling Impact Taalburo Druk Veenman Drukkers Papier Propoff Wit, chloorvrij, zuurvrij, FSC mixed sources

instituut Beleid & Management Gezondheidszorg is verbonden met

VAN HET MT Balans Aan het eind van het curriculum Bestuurlijke Informatica aan de Erasmus Universiteit Rotterdam dat ik als student heb gevolgd, zat het vak ‘Macro-economics, a dysequilibrium approach’ verscholen. Er zijn decennia geweest dat ik er niet aan heb teruggedacht, maar het uitgangspunt van het vak drong zich de laatste tijd herhaaldelijk aan me op: een economie is nooit in evenwicht, dus laten we niet uitgaan van evenwichtsmodellen in de economie, maar juist van modellen die afwezigheid van evenwichtig, uit balans zijn, als uitgangspunt hebben. Net als mijn voorganger Roland Bal heeft gedaan, zal ik me de komende jaren inzetten voor ons onderwijs om zo het iBMG beter in balans te krijgen – met in mijn achterhoofd het besef dat de balans niet te bereiken is. Onder Roland’s leiding heeft het iBMG vele verbeteringen doorgevoerd in het onderwijs, en dat heeft geleid tot enorme groei in onderwijsaantallen. Wie had 4 jaar geleden durven dromen dat er bijna 300 masterstudenten per jaar zouden instromen? De dynamiek en groei zorgen er echter ook voor dat, terwijl de balanscorrecties worden doorgevoerd, de werkelijkheid ons vanzelf ook weer uit balans brengt. En hoe succesvoller we zijn, hoe onstuimiger die dynamiek kan uitwerken. Roland gaf me bij zijn afscheid dan ook de boodschap mee dat directeur onderwijs zijn, een oefening is in bescheidenheid en geduld. We blijven uit balans. Roland doet zichzelf en het iBMG echter tekort. De afgelopen vier jaar is geen oefening geweest in bescheidenheid en geduld, maar van enorme groei, zowel in onderzoeksprestaties, personeel, als in studentenaantallen. Niets om bescheiden over te zijn. De dynamiek die we daarmee voor een deel zelf gecreëerd hebben, heeft echter haar uitwerking niet gemist. De enorme groei heeft ons wat uit balans gebracht, en is ten koste gegaan van de kwaliteit van ons onderwijs. Deze conclusie is de laatste tijd in verschillende verschijningsvormen getrokken, en niet alleen binnen het iBMG zelf. De NVAO spoort ons aan de kwaliteit van de master Zorgmanagement te verbeteren, de onderwijsrankings sporen ons aan om de bachelor te verbeteLees verder op pagina 2

Wij feliciteren met hun promotie: Hester van de Bovenkamp The limits of patient power: examining active citizenship in Dutch health care Anushka Choté Ethnic differences in antenatal care use, quality of care and pregnancy outcomes Jane Murray Cramm Health and social burdens of people living in an economically and health-deprived area Semiha Denktas Health and Health Care Use of Elderly Immigrants in the Netherlands A comparative study Jolanda Dwarswaard De dokter en de tijdgeest Een halve eeuw veranderingen in de beroepsethiek van huisartsen en chirurgen Stans van Egmond Science and policy in interaction On practices of science and policy interaction in policymaking in health care Pieter Stepaniak Modeling and Management of Variation in the Operating Theatre

Team iBMG grijpt net naast finaleplaats Academische Jaarprijs 2011 ONDERZOEK • ERNST BAKKER

Het team met creatieve wetenschappers van het iBMG, dat meedeed om de Academische Jaarprijs 2011, heeft net naast een finaleplaats in deze prestigieuze wedstrijd gegrepen. Met het project ‘Optimale Zorg Onze Zorg’ dacht team iBMG een goede kans te maken om de finale te halen en zo uitzicht te houden op het geldbedrag van 100.000 euro dat voor de winnaar is weggelegd. Helaas besloot de jury om drie andere teams te nomineren voor de finale. De onderzoekers van het iBMG, onder leiding van Carin Uylde Groot, wilden het grote publiek op een vernieuwende manier kennis laten maken met hun onderzoek naar de kosteneffectiviteit van de diagnostiek en behandeling van verschillende soorten kanker door het ontwikkelen van een lespakket en een online spel. In totaal hadden zo’n twintig teams van universiteiten en onderzoeksinstituten in heel Nederland interesse getoond om mee te doen aan de wedstrijd. Uiteindelijk hebben 13 teams een uitgebreide en goed onderbouwde communicatieschets ingestuurd. Deze teams hebben vervolgens meegedaan aan een publiekspoll via de

website van het VPRO-televisieprogramma Labyrint. Dankzij de massale steun van collega’s, familie en vrienden van de onderzoekers en het geïnteresseerde publiek is team iBMG als vierde geëindigd in deze publiekspoll. Dit was echter niet voldoende om de professionele jury onder leiding van Paul Schnabel te overtuigen van het belang van de plannen van team iBMG. De jury nomineerde deze drie teams voor de finale van de wedstrijd om de Academische Jaarprijs 2011: LeveDNA! (Leids Universitair Medisch Centrum), Brein in Beeld (Maastricht University) en Antibiotica gezocht! (Universiteit Leiden). Geïnteresseerden kunnen het volledige projectplan ‘Optimale Zorg Onze Zorg’ ophalen bij de afdeling Marketing & Communicatie van het iBMG (kamer J7-23). Voor vragen kun je ook hier terecht.

Marco Varkevisser docent van het jaar 2010-2011

de BMG krant • zomer 2011 • 1

WIM LABREE

Erasmus School of Law nieuwe naam Faculteit Rechten

Toets de Toets… ONDERWIJS • ESTHER SCHOEN

Er verandert veel binnen het hoger onderwijs. Recente wetsveranderingen hebben niet alleen invloed op de collegegelden en het studietempo van studenten. Ook het onderwijs zélf is onderwerp van aandacht. Kwaliteit van toetsing en examinering is daarbij een speerpunt.

BEDRIJFSVOERING • SANDER BUS

Landelijke ontwikkelingen Eerdere rapporten van o.a. de Onderwijsraad (2007-Examinering, draagvlak en toegankelijkheid) waren kritisch over kwaliteitsgarantie en transparantie van toetsen binnen het hoger onderwijs. Zij concludeerden dat ‘examinering een opleidingsafhankelijke aangelegenheid is met weinig kwaliteitsborging en een geringe betrokkenheid van externe deskundigen’.

Het College van Bestuur is akkoord gegaan met de officiële naamsverandering van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid in Erasmus School of Law.

Bezinning en bezinking? Meegaan met de tijd, jezelf openstellen voor invloeden van buitenaf, het verleggen van grenzen. Het zijn uitspraken die u ongetwijfeld zult kennen. Woorden die doen vermoeden dat er verandering op komst is. Eerlijkheidshalve, word ik zelf altijd enigszins nerveus van dergelijke woordgebruik. Soms terecht, soms onterecht. Verandering is beweging. Stilstand is achteruitgang. Beweging is gezond. Of…

Erasmus School of Law sluit aan bij de internationale oriëntatie van de faculteit en van de EUR. Per 1 mei 2011 verandert de naam in alle communicatieuitingen. De e-mailadressen eindigen voortaan op law.eur.nl ipv frg.eur.nl.

Wat u waarschijnlijk niet meer weet is de achterliggende reden van deze plotselinge veranderingen. Samenvattend: het verkrijgen van een hoger aantal betalende gasten. Dat zou het voortbestaan van deze unieke horecagelegenheid garanderen. Zo geschiedde. Het personeel werd bij elkaar geroepen. Dit zou een ander begin betekenen. Voor allemaal. Veranderen en vernieuwen. Op de drempel van een nieuwe tijd. Gedachten mochten de vrije loop krijgen tijdens deze bespreking. Een levendige discussie was het gevolg. De randvoorwaarden werden geschetst: in de keuken zou er voortaan een nieuwe formule gehanteerd gaan worden. De kaart moest anders ingericht. Er zouden andere gerechten op het menu komen. En wel in korte tijd. Daarnaast diende de portionering van de afzonderlijke deelgerechten gelijk te worden. Eventueel veranderde daarbij de volgorde van deze gerechten. Nagerechten werden hoofdgerechten. Tussengerechten werden voorgerechten. Creativiteit stelde men op prijs. Het was denkbaar andere ingrediënten te gebruiken. Er konden zelfs amuses worden ingekocht bij omringende traiteurs. Niets was onmogelijk.

Is er verandering op komst binnen uw eigen werkterrein? Neem de tijd voor reflectie. Wel was het nog onduidelijk wat er met de wijn, een onmiskenbaar onderdeel van de maaltijd, moest gebeuren. Immers, deze wijn kon vrijblijvend zowel voor, tijdens, als na het diner geserveerd worden. Stof tot nadenken! Voorts werd er niet langer rekening gehouden met eventuele voedselbijzonderheden. Zoutarm? Suikervrij? Allergieën? Helaas! Alom geprezen spijzen werden vervangen. Bovendien werd de medewerkers gevraagd mee te denken over de tafeldecoraties. Al snel kwam dan ook het glaswerk ter sprake. Er dienden andere glazen besteld worden. Het feit dat de momenteel gehanteerde glazen van betrekkelijk recente datum waren deed daaraan niets af. Hoe was het ook alweer? Meegaan met de tijd, jezelf openstellen voor invloeden van buitenaf, het verleggen van grenzen. Wacht eens even. Dit verliep allemaal wel in een enorm tempo. Werden er op de oude menukaart geen vegetarische gerechten aangeboden? Was het oorspronkelijke aanbod niet met een bepaalde culinaire visie tot stand gekomen? Paste het bestek nog wel bij de nieuwe glazen? De betreurenswaardige afloop van dit restaurant kent u. Laten we leren van dergelijke voorbeelden. Is er verandering op komst binnen uw eigen werkterrein? Neem de tijd voor reflectie. Van uitstel hoeft geen afstel te komen. Van (verplicht) opstel kan slechts bijstel komen. Onwenselijk? Bezinning en bezinking! Reacties op deze column? [email protected]!

2 • de BMG krant • zomer 2011

Marketing & Communicatie op volle sterkte BEDRIJFSVOERING • SANDER BUS

De keuze voor een Engelstalige naam van de faculteit is in lijn met naamswijzigingen van andere faculteiten. Erasmus School of Economics en RSM voeren al een paar jaar de internationale naam. Kort gele-

In de wandelgangen ben ik onlangs aangesproken over de teloorgang van dat mooie restaurant in het Groene Hart. Zelfs is er al belangstellend geïnformeerd naar de naam van het restaurant. Er werd hierbij gerefereerd aan mijn column. Herinnert u het zich nog (column juni 2010)? Het was toch ondenkbaar dat een eens zo succesvolle zaak geheel van de aardbodem is verdwenen. Een terugblik. Het restaurant besloot op een gegeven moment uit te breiden. De aanbouw van een zijvleugel. Een hernieuwde vormgeving van de keuken. De uitbreiding van de bediening.

V.l.n.r. Wendy, Sander, Ernst en Evy

den is de naam van de faculteit der Historische en Kunstwetenschappen gewijzigd in Erasmus School of History Culture and Communication. Het iBMG houdt, net als de EUR vooralsnog vast aan de Nederlands naam met vertaling in het Engels.

Voorwoord Vervolg van pagina 1 ren, en de regering en de rector sporen ons en de studenten aan om de voortgang te verbeteren. Het corrigeren van de onbalans

Na een intensieve sollicitatieprocedure met ruim 120 kandidaten zijn Evy van der Wees en Wendy van Dongen de afdeling Marketing & Communicatie (M&C) komen versterken. Stefan Groen gaat het team per eind augustus verlaten omdat hij binnenkort bij de master Zoma afstudeert. Hij heeft zich de afgelopen twee jaar met veel enthousiasme ingezet voor met name de website van het iBMG. Stefan heeft een zeer waardevolle bijdrage geleverd aan de marketing en communicatie van het iBMG.

functie omvat studievoorlichting (o.a. telefonisch en per e-mail) en het op een actieve manier werven van aankomende nationale en internationale studenten. Een andere belangrijke taak is het bijhouden en verder ontwikkelen van de website en andere online middelen voor studiekiezers. Met de komst van Evy zijn taken van het OSC rondom studievoorlichting overgedragen aan M&C.

Evy van der Wees is begin maart gestart en zal zich voornamelijk bezighouden met het werven van studenten. De

Wendy van Dongen is half mei begonnen als webredacteur. Wendy zal zich voornamelijk richten op de websites binnen het domein www.bmg.eur.nl en het intranet. De functie omvat het actueel en aantrekkelijk houden van de webpagina’s in overleg met de inhoudsverantwoordelijken en

zal in de nabije toekomst een behoorlijke inspanning vragen, niet alleen van de onderwijsdirecteur en coördinatoren. Iedereen die betrokken is bij het onderwijs, die colleges of werkgroepen geeft, tentamens nakijkt, roostert, e-mails beantwoordt, in de onderwijsgroep zit, scripties schrijft, evaluaties

invult, et cetera, kan een bijdrage leveren. De urgentie is groot, en de deugden bescheidenheid en geduld zullen niet altijd van pas komen. Het iBMG is een nationaal en internationaal zeer gerenommeerd onderzoeksinstituut. Aan ons om het onderwijs daarmee weer beter in balans te brengen. En

het voeren van de (eind)redactie. Daarnaast gaat zij zich o.a. bezig houden met zoekmachineoptimalisatie, gebruikersstatistieken, sociale media en narrowcasting. Met de komst van Evy en Wendy is het team op volle sterkte en met frisse energie gaan we aan de slag om de Marketing & Communicatie van het iBMG verder te professionaliseren en te voldoen aan de behoeften van iedereen uit de organisatie. Velen van jullie hebben al persoonlijk kennis gemaakt met Evy en Wendy. Mocht je dat nog niet hebben gedaan, je bent altijd van harte welkom op kamer J7-25. Verderop in de krant bij Ins & Outs introduceren zij zichzelf.

Deze conclusies hebben geleid tot een aantal wettelijke maatregelen. 1. Aanpassingen accreditatiestandaarden NVAO Om voor accreditatie in aanmerking te kunnen komen moet de instelling tenminste voldoende scoren op het volgende, nieuwe element: ‘De opleiding beschikt over een adequaat systeem van toetsing en toont aan dat de beoogde eindkwalificaties worden gerealiseerd’. Kortom: Geen voldoende toetsbeleid, geen accreditatie! 2. Verantwoordelijkheid kwaliteitsborging toetsing bij examencommissie Was de commissie voorheen vooral verantwoordelijk voor een goed organisatorisch verloop rondom toetsing, in de nieuwe taakstelling van de examencommissie is zij óók verantwoordelijk voor de kwaliteitsborging van toetsen en examens. Een nauwe samenwerking met het opleidingsbestuur op het gebied van toetsbeleid is dus noodzakelijk. EUR-maatregelen Als reactie op de landelijke ontwikkelingen heeft het College van Bestuur op 5 oktober 2010 besloten tot een EUR-breed project Toetsen en Examencommissies. Dit project had als doel om ervoor te zorgen dat elke opleiding van de EUR voldoet aan de NVAO-standaard Toetsing en

eindkwalificatie. Dit betekent onder andere dat: • De opleidingen van de EUR over een adequaat systeem van toetsing beschikken en kunnen aantonen dat de beoogde eindkwalificaties worden bereikt; • De examencommissies voldoen aan de formele wettelijke vereisten.

Esther Schoen en Hans Severens

Het project moest onder andere resulteren in een aantal ‘producten’: • Een handreiking aan de faculteiten voor het toetsplan en de kwaliteitszorg van de toetsing die voldoet aan de voorwaarden van het NVAObeoordelingskader voor de opleiding; • Een document waarin de taken verantwoordelijkheden van examencommissie en opleidingsdirectie zijn verhelderd. Dit beperkt zich niet tot regelgeving, maar omvat ook de operationalisering ervan. De bovenvernoemde documenten zijn 14 april door het College van Bestuur beoordeeld en goedgekeurd. Het is nu aan het facultair management, in samenwerking met de examencommissie, om de toepassing hiervan binnen het iBMG te onderzoeken.

iBMG-ontwikkelingen en aandachtspunten Naast de nieuwe wet hebben ook veranderingen in de personele sfeer aanleiding gegeven tot het hernieuwen van de examencommissie, zoals hiernaast wordt toegelicht. Herinrichting is in volle gang. Verder gaan het opleidingsbestuur en de examencommissie gezamenlijk vormgeven aan het facultaire toetsbeleid. Natuurlijk biedt het EURreferentiekader hier een mooi vertrekpunt. Voor de bacheloropleiding loopt parallel een traject van curriculumherziening, ‘Goed uit de startblokken’. Deze twee trajecten worden zoveel mogelijk op elkaar afgestemd.

Joris van de Klundert

BMG’ers lopen mee in marathon en ladies run

BMGEETJE

Volop aandacht voor Jan Klein en Carin Uyl ONDERZOEK • SANDER BUS

Jan Klein en Carin Uyl-de Groot hebben in de afgelopen tijd officieel hun leerstoel aanvaard met het uitspreken van hun oratie. Beide trokken volop de aandacht in de pers en bij collega’s in de wetenschap en in de zorg. Voorafgaand aan de oraties waren symposia georganiseerd. De oratie van Jan vond plaats in een prachtige zaal in het Scheepvaart en Transport College te Rotterdam, Carin sprak in de aula op Woudestein.

veiligheid te verhogen, is onduidelijk of de veiligheid van de patiënt beter is dan daarvoor. Jan schetste de enorme uitdaging waar de zorg voor staat. Om deze uitdaging tot een succes te brengen zal ook de uitvoering van zorg een wetenschappelijke basis moeten krijgen. Carin Uyl-de Groot sprak haar rede uit op 20 mei 2011 en aanvaardde hiermee de leerstoel Health technology assess-

Nieuwe samenstelling Na enkele jaren voorzitterschap heeft Martin Buijsen aangegeven graag de taak van examencommissievoorzitter over te willen dragen. Ook Diane Mevius, die het secretariaat van de commissie bemande, zal haar taken neerleggen nu zij zich gaat toeleggen op een nieuwe rol als opleidingsassistent. Gezien hun jarenlange deskundige inzet en toewijding bij de taken en verantwoordelijkheden van de examencommissie, wil het iBMG beiden hartelijk danken! Maar de leemte moet uiteraard worden opgevuld, dus tijd voor een aantal nieuwe gezichten.

Y Z

we hoeven ons vooral geen zorgen te maken dat er niets te doen zal zijn, als we straks de balans opmaken voor een volgende directeur onderwijs.

Tijdens de ABN AMRO Marathon Rotterdam op zondag 10 april hebben vier collega’s van GE-iMTA een sportieve topprestatie neergezet door deel te nemen aan de Business Duo Marathon. Hedwig Blommestein, Saskia de Groot, Marten Poleij en Marc Koopmanschap hebben bij het onderdeel Business Duo Marathon in tweetallen een halve marathon over het fraaie parcours door Rotterdam gelopen. Een mooie prestatie die volgend jaar hopelijk een vervolg krijgt. Op 19 juni liepen Femke Vennik, Juul Versteegen en Marlies Maaijen mee in de 5 km Ladiesrun. Ze hebben gedrieën het iBMG gepromoot door in BMG-shirts van start te gaan. Het hardlopen is zo goed bevallen dat zij binnenkort deelnemen aan een 10 km-loop!

.... en de examencommissie

ment. In ‘Dure diagnostiek en kankergeneesmiddelen: de andere kant van de ongelijkheid II’ gaf zij aan dat het beschikbaar komen van nieuwe mogelijkheden voor de behandeling van kanker niet automatisch inhoudt dat die bij alle patiënten worden toegepast. Integendeel, uit onderzoek blijkt dat zowel diagnostiek als nieuwe geneesmiddelen veelal langzaam hun weg vinden naar mensen met kanker. Deze vertraging treedt zelfs op als de

Per 1 mei heeft Hans Severens het stokje van Martin overgenomen als nieuwe voorzitter van de commissie. Na zijn studie Gezondheidswetenschappen in Maastricht, promoveerde Hans aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Van 20012009 was Hans terug in Maastricht aangesteld als hoogleraar en (mede)afdelingshoofd. Hans is nu anderhalf jaar werkzaam bij het iBMG als hoogleraar Evaluatie in de Gezondheidszorg bij de sectie GE-iMTA. Ook in de ondersteuning vinden er veranderingen plaats. Esther Schoen bekleedt sinds kort de functie van ambtelijk secretaris van de examencommissie. Hierbij wordt zij ondersteund door het Onderwijs Service Centrum (OSC), waar met name Maike Haveman, een nieuwe medewerker, een belangrijke rol zal vervullen. Nieuw karakter examencommissie Maar bij nieuwe gezichten blijft het niet…. De landelijke ontwikkelingen die hiernaast geschetst worden, hebben ook invloed op het takenpakket en verantwoordelijkheden van de examencommissie. Dit vergt een andere aanpak dan in het verleden. Tot nu toe was de commissie verantwoordelijk voor de organisatorische kant rondom toetsing en de afhandeling van individuele studentverzoeken (vrijstelling, behoud tentamenkans, maar

richtijnen van de medisch specialisten zijn aangepast. Carin hield een pleidooi dat er meer kennis beschikbaar komt over de diagnostiek, inzet en de uitvoering van behandelingen en van de uiteindelijke resultaten in de vorm van overleving, kwaliteit van leven en kosten. De patiënten, de behandelaars, en niet in het minst de maatschappij vragen om volstrekte transparantie over de kwaliteit en doelmatigheid van de geleverde zorg. Het inzetten van de juiste diagnostiek en behandeling is van cruciaal belang voor patiënt en maatschappij. Dit zal volgens haar leiden tot verbetering in de kwaliteit van de zorg en meer doelmatigheid.

ook bestraffen van fraude en plagiaat). Daarmee was de commissie voornamelijk reactief van aard. Meer dan voorheen het geval was, zal er binnen de commissie pro-actief aandacht moeten zijn voor beleidsmatige aandachtpunten en de organisatiestructuur rondom de examens en toetsing. De komende tijd zullen onderwerpen als de kwaliteitsborging van toetsing, actieve graadverlening, plagiaat, en dergelijke aan de orde komen binnen de commissie. Het ligt voor de hand dat de examencommissie door de instelling vooraf wordt betrokken bij het formuleren van het examenbeleid. Daarnaast is de commissie onafhankelijk van aard en mag zij zelf onderzoeken hoe het staat met de kwaliteit van toetsen en examencommissie. Zij geeft het management daarbij, gevraagd en ongevraagd, advies. Actieve bijdrage docenten De commissie wil daarbij graag een positieve, actieve bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het toetsbeleid. Daarbij streeft zij binnen het iBMG een de cultuur van continue verbetering na. Zij stemt haar dienstverlening dan ook graag of op de behoeftes die er leven binnen de organisatie op dit vlak. Zij nodigt daarbij elke docent uit tot het leveren van ideeën en/of klachten. Ook wil de commissie graag uitbreiding van haar aantal leden zodat iedere sectie en opleiding nauw betrokken kan worden in het te maken beleid op het gebied van toetsing en examinering. Als u interesse hebt om betrokken te zijn bij de examencommissie nieuwe stijl, neemt u dan gerust contact met ons op voor verdere informatie! Bereikbaarheid Als docent kunt u de examencommissie het best bereiken via Esther Schoen (tel 88675, kamer J7-29, [email protected]) Bij afwezigheid kunt u zich richten tot de informatiebalie van het OSC. Voor studenten is de informatiebalie van het OSC vanaf nu sowieso het eerste aanspreekpunt. Met de samenwerking met de informatiebalie garandeert de commissie continue bereikbaarheid!

Retweet Ondertussen op twitter...

Beide oraties zijn te vinden op www.bmg.eur.nl/onderzoek > oraties. Op 11 november om 16.00 uur vindt de oratie van Hans Severens plaats in de aula. Daaraan voorafgaand is er een symposium over internationale samenwerking in de forumzaal van het M-gebouw. Meer informatie volgt via intranet.

Op 26 november aanvaardde Jan Klein met zijn rede ‘Tussen de modder van de praktijk en de schone wetenschap’ het ambt van bijzonder hoogleraar Veiligheid in de zorg. Hij ging in op het grote contrast tussen de successen van biomedisch onderzoek en het haperen van de uitvoering van zorg. Veiligheid in de zorg staat nu bijna een decennium hoog op de nationale en internationale agenda. Hoewel er vele initiatieven ontplooid zijn om de

de BMG krant • zomer 2011 • 3

WIM LABREE

Erasmus School of Law nieuwe naam Faculteit Rechten

Toets de Toets… ONDERWIJS • ESTHER SCHOEN

Er verandert veel binnen het hoger onderwijs. Recente wetsveranderingen hebben niet alleen invloed op de collegegelden en het studietempo van studenten. Ook het onderwijs zélf is onderwerp van aandacht. Kwaliteit van toetsing en examinering is daarbij een speerpunt.

BEDRIJFSVOERING • SANDER BUS

Landelijke ontwikkelingen Eerdere rapporten van o.a. de Onderwijsraad (2007-Examinering, draagvlak en toegankelijkheid) waren kritisch over kwaliteitsgarantie en transparantie van toetsen binnen het hoger onderwijs. Zij concludeerden dat ‘examinering een opleidingsafhankelijke aangelegenheid is met weinig kwaliteitsborging en een geringe betrokkenheid van externe deskundigen’.

Het College van Bestuur is akkoord gegaan met de officiële naamsverandering van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid in Erasmus School of Law.

Bezinning en bezinking? Meegaan met de tijd, jezelf openstellen voor invloeden van buitenaf, het verleggen van grenzen. Het zijn uitspraken die u ongetwijfeld zult kennen. Woorden die doen vermoeden dat er verandering op komst is. Eerlijkheidshalve, word ik zelf altijd enigszins nerveus van dergelijke woordgebruik. Soms terecht, soms onterecht. Verandering is beweging. Stilstand is achteruitgang. Beweging is gezond. Of…

Erasmus School of Law sluit aan bij de internationale oriëntatie van de faculteit en van de EUR. Per 1 mei 2011 verandert de naam in alle communicatieuitingen. De e-mailadressen eindigen voortaan op law.eur.nl ipv frg.eur.nl.

Wat u waarschijnlijk niet meer weet is de achterliggende reden van deze plotselinge veranderingen. Samenvattend: het verkrijgen van een hoger aantal betalende gasten. Dat zou het voortbestaan van deze unieke horecagelegenheid garanderen. Zo geschiedde. Het personeel werd bij elkaar geroepen. Dit zou een ander begin betekenen. Voor allemaal. Veranderen en vernieuwen. Op de drempel van een nieuwe tijd. Gedachten mochten de vrije loop krijgen tijdens deze bespreking. Een levendige discussie was het gevolg. De randvoorwaarden werden geschetst: in de keuken zou er voortaan een nieuwe formule gehanteerd gaan worden. De kaart moest anders ingericht. Er zouden andere gerechten op het menu komen. En wel in korte tijd. Daarnaast diende de portionering van de afzonderlijke deelgerechten gelijk te worden. Eventueel veranderde daarbij de volgorde van deze gerechten. Nagerechten werden hoofdgerechten. Tussengerechten werden voorgerechten. Creativiteit stelde men op prijs. Het was denkbaar andere ingrediënten te gebruiken. Er konden zelfs amuses worden ingekocht bij omringende traiteurs. Niets was onmogelijk.

Is er verandering op komst binnen uw eigen werkterrein? Neem de tijd voor reflectie. Wel was het nog onduidelijk wat er met de wijn, een onmiskenbaar onderdeel van de maaltijd, moest gebeuren. Immers, deze wijn kon vrijblijvend zowel voor, tijdens, als na het diner geserveerd worden. Stof tot nadenken! Voorts werd er niet langer rekening gehouden met eventuele voedselbijzonderheden. Zoutarm? Suikervrij? Allergieën? Helaas! Alom geprezen spijzen werden vervangen. Bovendien werd de medewerkers gevraagd mee te denken over de tafeldecoraties. Al snel kwam dan ook het glaswerk ter sprake. Er dienden andere glazen besteld worden. Het feit dat de momenteel gehanteerde glazen van betrekkelijk recente datum waren deed daaraan niets af. Hoe was het ook alweer? Meegaan met de tijd, jezelf openstellen voor invloeden van buitenaf, het verleggen van grenzen. Wacht eens even. Dit verliep allemaal wel in een enorm tempo. Werden er op de oude menukaart geen vegetarische gerechten aangeboden? Was het oorspronkelijke aanbod niet met een bepaalde culinaire visie tot stand gekomen? Paste het bestek nog wel bij de nieuwe glazen? De betreurenswaardige afloop van dit restaurant kent u. Laten we leren van dergelijke voorbeelden. Is er verandering op komst binnen uw eigen werkterrein? Neem de tijd voor reflectie. Van uitstel hoeft geen afstel te komen. Van (verplicht) opstel kan slechts bijstel komen. Onwenselijk? Bezinning en bezinking! Reacties op deze column? [email protected]!

2 • de BMG krant • zomer 2011

Marketing & Communicatie op volle sterkte BEDRIJFSVOERING • SANDER BUS

De keuze voor een Engelstalige naam van de faculteit is in lijn met naamswijzigingen van andere faculteiten. Erasmus School of Economics en RSM voeren al een paar jaar de internationale naam. Kort gele-

In de wandelgangen ben ik onlangs aangesproken over de teloorgang van dat mooie restaurant in het Groene Hart. Zelfs is er al belangstellend geïnformeerd naar de naam van het restaurant. Er werd hierbij gerefereerd aan mijn column. Herinnert u het zich nog (column juni 2010)? Het was toch ondenkbaar dat een eens zo succesvolle zaak geheel van de aardbodem is verdwenen. Een terugblik. Het restaurant besloot op een gegeven moment uit te breiden. De aanbouw van een zijvleugel. Een hernieuwde vormgeving van de keuken. De uitbreiding van de bediening.

V.l.n.r. Wendy, Sander, Ernst en Evy

den is de naam van de faculteit der Historische en Kunstwetenschappen gewijzigd in Erasmus School of History Culture and Communication. Het iBMG houdt, net als de EUR vooralsnog vast aan de Nederlands naam met vertaling in het Engels.

Voorwoord Vervolg van pagina 1 ren, en de regering en de rector sporen ons en de studenten aan om de voortgang te verbeteren. Het corrigeren van de onbalans

Na een intensieve sollicitatieprocedure met ruim 120 kandidaten zijn Evy van der Wees en Wendy van Dongen de afdeling Marketing & Communicatie (M&C) komen versterken. Stefan Groen gaat het team per eind augustus verlaten omdat hij binnenkort bij de master Zoma afstudeert. Hij heeft zich de afgelopen twee jaar met veel enthousiasme ingezet voor met name de website van het iBMG. Stefan heeft een zeer waardevolle bijdrage geleverd aan de marketing en communicatie van het iBMG.

functie omvat studievoorlichting (o.a. telefonisch en per e-mail) en het op een actieve manier werven van aankomende nationale en internationale studenten. Een andere belangrijke taak is het bijhouden en verder ontwikkelen van de website en andere online middelen voor studiekiezers. Met de komst van Evy zijn taken van het OSC rondom studievoorlichting overgedragen aan M&C.

Evy van der Wees is begin maart gestart en zal zich voornamelijk bezighouden met het werven van studenten. De

Wendy van Dongen is half mei begonnen als webredacteur. Wendy zal zich voornamelijk richten op de websites binnen het domein www.bmg.eur.nl en het intranet. De functie omvat het actueel en aantrekkelijk houden van de webpagina’s in overleg met de inhoudsverantwoordelijken en

zal in de nabije toekomst een behoorlijke inspanning vragen, niet alleen van de onderwijsdirecteur en coördinatoren. Iedereen die betrokken is bij het onderwijs, die colleges of werkgroepen geeft, tentamens nakijkt, roostert, e-mails beantwoordt, in de onderwijsgroep zit, scripties schrijft, evaluaties

invult, et cetera, kan een bijdrage leveren. De urgentie is groot, en de deugden bescheidenheid en geduld zullen niet altijd van pas komen. Het iBMG is een nationaal en internationaal zeer gerenommeerd onderzoeksinstituut. Aan ons om het onderwijs daarmee weer beter in balans te brengen. En

het voeren van de (eind)redactie. Daarnaast gaat zij zich o.a. bezig houden met zoekmachineoptimalisatie, gebruikersstatistieken, sociale media en narrowcasting. Met de komst van Evy en Wendy is het team op volle sterkte en met frisse energie gaan we aan de slag om de Marketing & Communicatie van het iBMG verder te professionaliseren en te voldoen aan de behoeften van iedereen uit de organisatie. Velen van jullie hebben al persoonlijk kennis gemaakt met Evy en Wendy. Mocht je dat nog niet hebben gedaan, je bent altijd van harte welkom op kamer J7-25. Verderop in de krant bij Ins & Outs introduceren zij zichzelf.

Deze conclusies hebben geleid tot een aantal wettelijke maatregelen. 1. Aanpassingen accreditatiestandaarden NVAO Om voor accreditatie in aanmerking te kunnen komen moet de instelling tenminste voldoende scoren op het volgende, nieuwe element: ‘De opleiding beschikt over een adequaat systeem van toetsing en toont aan dat de beoogde eindkwalificaties worden gerealiseerd’. Kortom: Geen voldoende toetsbeleid, geen accreditatie! 2. Verantwoordelijkheid kwaliteitsborging toetsing bij examencommissie Was de commissie voorheen vooral verantwoordelijk voor een goed organisatorisch verloop rondom toetsing, in de nieuwe taakstelling van de examencommissie is zij óók verantwoordelijk voor de kwaliteitsborging van toetsen en examens. Een nauwe samenwerking met het opleidingsbestuur op het gebied van toetsbeleid is dus noodzakelijk. EUR-maatregelen Als reactie op de landelijke ontwikkelingen heeft het College van Bestuur op 5 oktober 2010 besloten tot een EUR-breed project Toetsen en Examencommissies. Dit project had als doel om ervoor te zorgen dat elke opleiding van de EUR voldoet aan de NVAO-standaard Toetsing en

eindkwalificatie. Dit betekent onder andere dat: • De opleidingen van de EUR over een adequaat systeem van toetsing beschikken en kunnen aantonen dat de beoogde eindkwalificaties worden bereikt; • De examencommissies voldoen aan de formele wettelijke vereisten.

Esther Schoen en Hans Severens

Het project moest onder andere resulteren in een aantal ‘producten’: • Een handreiking aan de faculteiten voor het toetsplan en de kwaliteitszorg van de toetsing die voldoet aan de voorwaarden van het NVAObeoordelingskader voor de opleiding; • Een document waarin de taken verantwoordelijkheden van examencommissie en opleidingsdirectie zijn verhelderd. Dit beperkt zich niet tot regelgeving, maar omvat ook de operationalisering ervan. De bovenvernoemde documenten zijn 14 april door het College van Bestuur beoordeeld en goedgekeurd. Het is nu aan het facultair management, in samenwerking met de examencommissie, om de toepassing hiervan binnen het iBMG te onderzoeken.

iBMG-ontwikkelingen en aandachtspunten Naast de nieuwe wet hebben ook veranderingen in de personele sfeer aanleiding gegeven tot het hernieuwen van de examencommissie, zoals hiernaast wordt toegelicht. Herinrichting is in volle gang. Verder gaan het opleidingsbestuur en de examencommissie gezamenlijk vormgeven aan het facultaire toetsbeleid. Natuurlijk biedt het EURreferentiekader hier een mooi vertrekpunt. Voor de bacheloropleiding loopt parallel een traject van curriculumherziening, ‘Goed uit de startblokken’. Deze twee trajecten worden zoveel mogelijk op elkaar afgestemd.

Joris van de Klundert

BMG’ers lopen mee in marathon en ladies run

BMGEETJE

Volop aandacht voor Jan Klein en Carin Uyl ONDERZOEK • SANDER BUS

Jan Klein en Carin Uyl-de Groot hebben in de afgelopen tijd officieel hun leerstoel aanvaard met het uitspreken van hun oratie. Beide trokken volop de aandacht in de pers en bij collega’s in de wetenschap en in de zorg. Voorafgaand aan de oraties waren symposia georganiseerd. De oratie van Jan vond plaats in een prachtige zaal in het Scheepvaart en Transport College te Rotterdam, Carin sprak in de aula op Woudestein.

veiligheid te verhogen, is onduidelijk of de veiligheid van de patiënt beter is dan daarvoor. Jan schetste de enorme uitdaging waar de zorg voor staat. Om deze uitdaging tot een succes te brengen zal ook de uitvoering van zorg een wetenschappelijke basis moeten krijgen. Carin Uyl-de Groot sprak haar rede uit op 20 mei 2011 en aanvaardde hiermee de leerstoel Health technology assess-

Nieuwe samenstelling Na enkele jaren voorzitterschap heeft Martin Buijsen aangegeven graag de taak van examencommissievoorzitter over te willen dragen. Ook Diane Mevius, die het secretariaat van de commissie bemande, zal haar taken neerleggen nu zij zich gaat toeleggen op een nieuwe rol als opleidingsassistent. Gezien hun jarenlange deskundige inzet en toewijding bij de taken en verantwoordelijkheden van de examencommissie, wil het iBMG beiden hartelijk danken! Maar de leemte moet uiteraard worden opgevuld, dus tijd voor een aantal nieuwe gezichten.

Y Z

we hoeven ons vooral geen zorgen te maken dat er niets te doen zal zijn, als we straks de balans opmaken voor een volgende directeur onderwijs.

Tijdens de ABN AMRO Marathon Rotterdam op zondag 10 april hebben vier collega’s van GE-iMTA een sportieve topprestatie neergezet door deel te nemen aan de Business Duo Marathon. Hedwig Blommestein, Saskia de Groot, Marten Poleij en Marc Koopmanschap hebben bij het onderdeel Business Duo Marathon in tweetallen een halve marathon over het fraaie parcours door Rotterdam gelopen. Een mooie prestatie die volgend jaar hopelijk een vervolg krijgt. Op 19 juni liepen Femke Vennik, Juul Versteegen en Marlies Maaijen mee in de 5 km Ladiesrun. Ze hebben gedrieën het iBMG gepromoot door in BMG-shirts van start te gaan. Het hardlopen is zo goed bevallen dat zij binnenkort deelnemen aan een 10 km-loop!

.... en de examencommissie

ment. In ‘Dure diagnostiek en kankergeneesmiddelen: de andere kant van de ongelijkheid II’ gaf zij aan dat het beschikbaar komen van nieuwe mogelijkheden voor de behandeling van kanker niet automatisch inhoudt dat die bij alle patiënten worden toegepast. Integendeel, uit onderzoek blijkt dat zowel diagnostiek als nieuwe geneesmiddelen veelal langzaam hun weg vinden naar mensen met kanker. Deze vertraging treedt zelfs op als de

Per 1 mei heeft Hans Severens het stokje van Martin overgenomen als nieuwe voorzitter van de commissie. Na zijn studie Gezondheidswetenschappen in Maastricht, promoveerde Hans aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Van 20012009 was Hans terug in Maastricht aangesteld als hoogleraar en (mede)afdelingshoofd. Hans is nu anderhalf jaar werkzaam bij het iBMG als hoogleraar Evaluatie in de Gezondheidszorg bij de sectie GE-iMTA. Ook in de ondersteuning vinden er veranderingen plaats. Esther Schoen bekleedt sinds kort de functie van ambtelijk secretaris van de examencommissie. Hierbij wordt zij ondersteund door het Onderwijs Service Centrum (OSC), waar met name Maike Haveman, een nieuwe medewerker, een belangrijke rol zal vervullen. Nieuw karakter examencommissie Maar bij nieuwe gezichten blijft het niet…. De landelijke ontwikkelingen die hiernaast geschetst worden, hebben ook invloed op het takenpakket en verantwoordelijkheden van de examencommissie. Dit vergt een andere aanpak dan in het verleden. Tot nu toe was de commissie verantwoordelijk voor de organisatorische kant rondom toetsing en de afhandeling van individuele studentverzoeken (vrijstelling, behoud tentamenkans, maar

richtijnen van de medisch specialisten zijn aangepast. Carin hield een pleidooi dat er meer kennis beschikbaar komt over de diagnostiek, inzet en de uitvoering van behandelingen en van de uiteindelijke resultaten in de vorm van overleving, kwaliteit van leven en kosten. De patiënten, de behandelaars, en niet in het minst de maatschappij vragen om volstrekte transparantie over de kwaliteit en doelmatigheid van de geleverde zorg. Het inzetten van de juiste diagnostiek en behandeling is van cruciaal belang voor patiënt en maatschappij. Dit zal volgens haar leiden tot verbetering in de kwaliteit van de zorg en meer doelmatigheid.

ook bestraffen van fraude en plagiaat). Daarmee was de commissie voornamelijk reactief van aard. Meer dan voorheen het geval was, zal er binnen de commissie pro-actief aandacht moeten zijn voor beleidsmatige aandachtpunten en de organisatiestructuur rondom de examens en toetsing. De komende tijd zullen onderwerpen als de kwaliteitsborging van toetsing, actieve graadverlening, plagiaat, en dergelijke aan de orde komen binnen de commissie. Het ligt voor de hand dat de examencommissie door de instelling vooraf wordt betrokken bij het formuleren van het examenbeleid. Daarnaast is de commissie onafhankelijk van aard en mag zij zelf onderzoeken hoe het staat met de kwaliteit van toetsen en examencommissie. Zij geeft het management daarbij, gevraagd en ongevraagd, advies. Actieve bijdrage docenten De commissie wil daarbij graag een positieve, actieve bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het toetsbeleid. Daarbij streeft zij binnen het iBMG een de cultuur van continue verbetering na. Zij stemt haar dienstverlening dan ook graag of op de behoeftes die er leven binnen de organisatie op dit vlak. Zij nodigt daarbij elke docent uit tot het leveren van ideeën en/of klachten. Ook wil de commissie graag uitbreiding van haar aantal leden zodat iedere sectie en opleiding nauw betrokken kan worden in het te maken beleid op het gebied van toetsing en examinering. Als u interesse hebt om betrokken te zijn bij de examencommissie nieuwe stijl, neemt u dan gerust contact met ons op voor verdere informatie! Bereikbaarheid Als docent kunt u de examencommissie het best bereiken via Esther Schoen (tel 88675, kamer J7-29, [email protected]) Bij afwezigheid kunt u zich richten tot de informatiebalie van het OSC. Voor studenten is de informatiebalie van het OSC vanaf nu sowieso het eerste aanspreekpunt. Met de samenwerking met de informatiebalie garandeert de commissie continue bereikbaarheid!

Retweet Ondertussen op twitter...

Beide oraties zijn te vinden op www.bmg.eur.nl/onderzoek > oraties. Op 11 november om 16.00 uur vindt de oratie van Hans Severens plaats in de aula. Daaraan voorafgaand is er een symposium over internationale samenwerking in de forumzaal van het M-gebouw. Meer informatie volgt via intranet.

Op 26 november aanvaardde Jan Klein met zijn rede ‘Tussen de modder van de praktijk en de schone wetenschap’ het ambt van bijzonder hoogleraar Veiligheid in de zorg. Hij ging in op het grote contrast tussen de successen van biomedisch onderzoek en het haperen van de uitvoering van zorg. Veiligheid in de zorg staat nu bijna een decennium hoog op de nationale en internationale agenda. Hoewel er vele initiatieven ontplooid zijn om de

de BMG krant • zomer 2011 • 3

Nieuwe koers OSC De belangrijkste veranderingen op een rij hun eigen rol binnen het iBMG ten volle te benutten.

ONDERWIJS • PETER LANGERAK

Het OSC maakt een enthousiaste verbeterslag. De dienstverlening wordt verhelderd en verbeterd. Zo wordt de onderwijsondersteuning ingericht op basis van de vier opleidingen van het iBMG. Deze en andere aanscherpingen leiden tot een betere verdeling van verantwoordelijkheden waar de OSC’ers graag hun schouders onder zetten. De komende periode gaan alle OSC’ers dit intensieve proces verder vormgeven. Hieronder zijn de belangrijkste veranderingen beschreven. Beleidsgerelateerde functies vallen niet meer onder het OSC Het OSC richt zich voortaan alleen op operationele onderwijsondersteuning. Daarom valt een aantal functies met beleidsgerelateerde taken niet meer onder het OSC. De beleidsmedewerker onderwijs (Astrid van Keulen) en de studieadviseurs (Jeannet Muilenburg en Barbara Thiels) vallen onder de directeur bedrijfsvoering en de directeur onderwijs. Daarnaast komt er een

nieuwe secretaris voor de examencommissie. Vanwege ‘de wet versterking besturing’ wordt de examencommissie vernieuwd en worden meer beleidsvoorbereidende eisen gesteld aan de ‘secretaris nieuwe stijl’. De secretaris voor de examencommissie valt onder de verantwoordelijkheid van de directeur bedrijfsvoering en de voorzitter van de examencommissie. Door de nieuwe positie van de genoemde functies worden deze medewerkers beter in staat gesteld om

Managementinformatie verbeteren in EUR-verband Op het gebied van managementinformatie moeten de EUR en het iBMG nog grote slagen maken. In het EUR-brede project ‘Bedrijfsvoering 2013’ staat managementinformatie dan ook hoog op de verbeteragenda. Vanzelfsprekend zal het iBMG zich daarbij aansluiten. Totdat er een goed werkend EUR-systeem is, zal het iBMG de gewenste managementinformatie zelf verzamelen en van een analyse voorzien. Op welke wijze dit tijdelijk wordt vormgegeven wordt nog bekeken. Op het gebied van het verzamelen van data op het gebied van onderwijskwaliteit, studentenpanels, vakevaluaties en onderwijsuren, zullen de opleidingsassistenten de rol van Wouter Jaspar overnemen. Wouter Jaspar heeft deze belangrijke systemen (Evasys en OVM) die hiervoor nodig zijn, ontwikkeld en deze zijn gereed om volledig operationeel te draaien. Binnen het iBMG zal Wouter de komende periode gebruiken om deze organisatorische taken over te dragen aan de opleidingsassistenten. Marketing & Communicatie intensiveert studievoorlichting en web Er is een scherpere en duidelijke scheiding aangebracht tussen de werkzaamheden van het OSC en de afdeling Marketing & Communicatie. De afdeling Marketing & Communicatie gaat de studievoorlichting en de taken voor het onderwijsweb uitvoeren en heeft daarvoor een nieuwe

Duidelijkheid: een opleidingsassistent voor elke opleiding Elke opleiding heeft een opleidingsassistent (programme assistant) binnen het OSC gekregen. De opleidingsassistenten gaan intensief samenwerken met de opleidingscoördinatoren. Hierdoor ontstaat binnen het OSC een duidelijkere verdeling van de verantwoordelijkheden per opleiding. Een opleidingsassistent is -als regisseur- eindverantwoordelijk voor alle ondersteunende processen van een opleiding. Deze medewerker voert niet alle werkzaamheden zelf uit maar werkt hierbij samen met de collega’s van de informatiebalie. Met de opleidingsassistenten heeft het OSC niet alleen zeer betrokken medewerkers per opleiding, maar ook medewerkers die onze opleidingen en alles wat daar voor nodig is van A tot Z kennen.

Informatiebalie voor studenten en docenten Evenals bij een aantal andere faculteiten is de benaming front office gewijzigd in informatiebalie. Studenten en docenten kunnen met hun vragen terecht bij de informatiebalie. Naast de werkzaamheden met betrekking tot informatieverwerking en –verstrekking zijn deze collega’s gericht op opleidingsondersteunende taken die zij in nauwe samenwerking met de opleidingsassistenten uitvoeren. In de loop van 2011 zal bepaald worden wie welke taak precies uitvoert. Met de duidelijkere verdeling van verantwoordelijkheden zijn de medewerkers van de informatiebalie beter in staat om de dienstverlening aan studenten en docenten naar een hoger plan te tillen. De medewerkers van de informatiebalie zijn zeer gemotiveerd om deze ambitie waar te maken. Medewerkers Informatiebalie: • Caroline Kool • Bianca Mol • Margot Sieverts • Maike Haveman (in de volgende BMG krant stelt zij zich uitgebreid voor)

collega aangetrokken. Het OSC en de afdeling Marketing & Communicatie zullen op deze gebieden samenwerken zodat zowel de specifieke kennis van opleidingen als de expertise op het gebied van marketing en communicatie optimaal worden ingezet. Nieuw hoofd OSC Esther Schoen heeft besloten om zich alleen te richten op beleidsmatige projecten (voor het iBMG en de EUR) en niet terug te keren als hoofd OSC. Maya Vos is na een wervings- & selectieprocedure aangenomen als nieuw hoofd OSC. Inmiddels is zij gestart en heeft zij Peter Langerak opgevolgd, die op interim basis aan het iBMG verbonden was. In de volgende BMG krant stelt zij zich uitgebreid voor.

Bachelor Gezondheidswetenschappen, BMG

Schakelprogramma

Master Zorgmanagement

Master Health Economics, Policy & Law

Met plezier houd ik u via de BMG krant op de hoogte van ontwikkelingen binnen het bachelorprogramma de komende tijd. Dit doe ik vanuit mijn nieuwe functie: opleidingsassistent van de bacheloropleiding. Een nieuwe functie, die de komende tijd verder vorm zal krijgen en die past in de nieuwe koers die het OSC heeft gekozen.

Hierbij wil ik mij voorstellen als opleidingsassistent van het schakelprogramma. Samen met de opleidingscoördinator Anushka Choté vormen wij de schakel tussen student en docent. De afgelopen jaren was ik werkzaam als studievoorlichter en eerste contactpersoon van het schakelprogramma. Mijn functie van voorlichter is overgenomen door Evy van der Wees. Ik wens haar dan ook veel succes en plezier toe!

Graag wil ik mij voorstellen in mijn nieuwe functie als opleidingsassistent van de master Zoma.

I would like to introduce myself as the Programme Assistant of the MSc HEPL. I am looking forward to help improve the programme together with the Programme Coordinator Job van Exel. In the next couple of months Job and I will work on the task description of my role as a Programme Assistant.

Ik heb er veel zin in om, samen met de opleidingscoördinator Sam Adams en mijn OSC collega’s, de bacheloropleiding nog verder te verbeteren. Op dit moment loopt mijn huidige werk als secretaris examencommissie nog door. Zodra er een nieuwe secretaris aangesteld is, zal ik mijn werk overdragen. Het onderhoud aan de website is sinds half januari geheel in handen van de afdeling Marketing & Communicatie, evenals het plaatsen van vacatures. Mocht u vragen hebben, dan ben ik natuurlijk altijd bereid deze te beantwoorden. Diane Mevius Opleidingsassistent bachelor [email protected] J7-31 – tst. 88645

Twee keer per jaar vindt een mastervoorlichting voor externe studenten plaats, waar er voorlichting over de masteropleidingen en het schakelprogramma wordt gegeven. Op 10 februari j.l. vond de eerste iBMG mastervoorlichting voor externen van dit jaar plaats. Op deze avond werd voorlichting gegeven over de masteropleidingen en het schakelprogramma. Ook dit keer was er een goede opkomst want er waren ongeveer 160 bezoekers aanwezig. Mede door de inzet van alle coördinatoren, de studieadviseur en de afdeling Marketing & Communicatie werd ook deze avond weer een groot succes. Ik hoop dan ook dat veel mensen zich in gaan schrijven voor de masters. Veel vragen die we kregen op de mastervoorlichtingsavond gingen over de diverse ontwikkelingen die er nu spelen. Er zijn belangrijke wetswijzigingen omtrent een tweede opleiding en de nieuwe maatregel ‘langstudeerders’ wat gevolgen heeft voor het collegegeld. Het Erasmus Studenten Serice Centrum heeft de informatie nu op haar website staan en wij zullen ook alle informatie die we hebben z.s.m. op onze website plaatsen. Monique Ajroud Opleidingsassistent schakel [email protected] J7-31 – tst. 88681

4 • de BMG krant • zomer 2011

Mijn functie en verantwoordelijkheden zullen flink gaan veranderen. Nu bestaan mijn werkzaamheden voornamelijk nog uit de roosterplanning en het beheer van Osiris (het cijferverwerkingsprogramma) voor alle opleidingen. Voortaan zal ik me helemaal gaan richten op de master Zoma. Mijn huidige taken zal ik dus gedeeltelijk overdragen aan de andere opleidingsassistenten. Aan de andere kant krijg ik er ook weer taken bij. Ik zal bijvoorbeeld bij de studentenpanels aanwezig zijn en de studiegids overnemen. Ook de toelating tot de master Zoma, is nu officieel een taak van mij. In de toekomst zal ik dus ook meer van inhoudelijke zaken van de master Zoma te horen krijgen en daardoor raak ik nog meer betrokken bij mijn werkzaamheden. We verwachten dat het hele trajact, van de veranderingen binnen het OSC, ongeveer twee jaar in beslag zal gaan nemen. Gedurende die tijd zal mijn functie steeds meer vorm krijgen. Ik vind het leuk om er nieuwe uitdagingen bij te krijgen en heb al samen met Kees van Wijk, opleidingscoördinator van de master Zoma, rond de tafel gezeten. Ik kijk uit naar de samenwerking met hem en de andere betrokken medewerkers van de master Zoma. Silvia Woelms Opleidingsassistent Zoma [email protected] J7-25 – tst. 88646

My work as International Officer will continue, however, questions regarding the bachelor exchange should be addressed to the Bachelor Programme Assistant, Diane Mevius. The MSc HEPL has developed significantly over the past years. New courses have been created and the total number of students has grown to 120 new students this year. The MSc HEPL has a great international reputation. The interest from international students has increased much and the number of international students that decided to study MSc HEPL has grown from 6 to 37 over the last 7 years.

MINOR IS MORE: nieuwe minor bachelor-3 ONDERWIJS • RIAN RIJNSBURGER

Vanaf september 2011 biedt het iBMG een nieuwe Nederlandstalige minor aan in het derde jaar van de bachelor: ‘De Toekomst van de Zorg: Medische Technologie’. De gezondheidszorg staat voor grote uitdagingen in de toekomst. De Nederlandse bevolking vergrijst: het aandeel van de ouderen in de be-

Minoraanbod iBMG Vanuit het iBMG worden drie minoren aangeboden. Dit jaar zijn er voldoende aanmeldingen voor de iBMG minoren dus ze gaan allemaal door. Het voorlopige overzicht is als volgt: • Toekomst van de Zorg: 13 studenten • Management in de Zorg: 22 studenten • Public Health: 18 studenten Na vorig jaar zijn het aanbod van de minoren en de voorlichting intensief geëvalueerd en op basis daarvan is een aantal veranderingen doorgevoerd. Deze lijken nu hun vruchten af te werpen. Na het eerste trimester van het nieuwe collegejaar volgt een nieuwe evaluatie.

volking stijgt, terwijl de potentiële beroepsbevolking daalt. Bovendien stellen we steeds hogere eisen aan gezondheid en kwaliteit van leven. Daardoor gaan veel meer mensen een beroep doen op de gezondheidszorg, terwijl er minder handen aan het bed zullen zijn. Nieuwe medische technologie wordt gezien als de oplossing voor dit probleem. Denk hierbij aan nieuwe geneesmiddelen, geavanceerde medische beeldvorming en het gebruik van ICT in de zorg. Ontwikkelingen in de medische technologie gaan snel, en kunnen leiden tot enorme verbeteringen in de gezondheid van patiënten. De invoering van nieuwe medische technologie kan echter nog veel meer consequenties hebben dan alleen een betere gezondheidstoestand. Het kan bijvoorbeeld moeilijker zijn om een geschikte zorgverzekering af te sluiten indien informatie beschikbaar is over afwijkingen in de genen. Het is dan ook noodzakelijk om medische technologieën vanuit meerdere invalshoeken te evalueren. In de minor staan verschillende medische technologieën centraal: nieuwe geneesmiddelen, genomics, medische beeldvorming, nanotechnologie, medische hulpmiddelen in de care en ICT. Deze technologieën zullen vanuit meerdere invalshoeken bekeken worden: medische consequenties, economische impact, psychologische gevolgen

ONDERWIJS • SUZANNE NIJSINK

It will be my pleasure to keep you updated regarding the developments of the MSc HEPL in the BMG journal. But should you have any questions or suggestions, please do feel free to contact me. Imke van der Horst Programme assistant HEPL [email protected] J7-33 – tst. 88537

Op dinsdag werd een inhousedag bij Plexus in Breukelen voor select gezelschap georganiseerd. Door het goed verzorgde programma was deze dag zeer succesvol.

voor de patiënt, ethische aspecten, wettelijke mogelijkheden en belemmeringen en consequenties voor de organisatie van zorg. Tijdens de minor zal de nadruk liggen op kleinschalig, interactief onderwijs. Gedurende de hoorcolleges en werkgroepen zullen actuele voorbeelden uit de praktijk gebruikt worden. De hoorcolleges worden niet alleen gegeven door docenten van het iBMG, maar ook door docenten van Erasmus MC en door verschillende externe experts. Naast de hoorcolleges en werkgroepen zullen ook praktijkoriëntaties plaatsvinden. Deze oriëntaties bestaan uit bezoeken aan bedrijven en instituten die werken op het gebied van medische technologie, bijv. de Philips High Tech Campus.

Deze minor is interessant voor alle studenten die geïnteresseerd zijn in (toekomstige) ontwikkelingen in medische technologie. De minor staat open voor BMG studenten, maar ook voor studenten uit andere studierichtingen, studenten van andere universiteiten en HBO studenten. Voor meer informatie over de minor kun je contact opnemen met Rian Rijnsburger of Annemieke Leunis. E-mail: [email protected], [email protected] Tel: 88710, 89763 Meer informatie vind je ook op de website: www.bmg.eur.nl/minor

werden er bedrijfspresentaties gehouden door Erasmus MC, Achmea, Gupta Strategists, Schakelring, ZonMw en PwC. Deze bedrijven waren ook uitgenodigd op het bedrijvendiner, waar ook Bureau de Bont en Laurens aanschoven. Een drukke dag, maar zeer geslaagd!

FBMG Health Business Week door FBMG De FBMG Health Business Week 2011 startte op maandag 28 maart met een grootse opening. Directeur-Generaal van het ministerie van VWS, Arnold Moerkamp, ging in debat met universitair hoofddocent gezondheidseconomie Marco Varkevisser. Tijdens deze opening werd gedebatteerd over het voorgestelde plan van Minister Schippers om de zorg naar prestatie te belonen. Dit debat werd geleid door hoogleraar en Eerste Kamerlid Pauline Meurs. Na dit debat werd er geborreld in Café In de Smitse.

Op 27 mei ontvingen de deelnemers van de 2e Diploma Course International Health & Policy Evaluation hun diploma.

Op 1 april heeft CBS in Den Haag een inhousedag georganiseerd. Door de goede sfeer en de leerzame ervaring gingen de studenten aan het eind van de dag met verrassende inzichten naar huis.

Op 30 maart werden studenten voorbereid op het werkveld en hebben ontdekt wat hun talenten zijn door een sollicitatietraining verzorgd door Qompas, een netwerktraining verzorgd door Pure Talent en een workshop ‘van dromen naar doen’ verzorgd door Talentenpraktijk. Hierna stond een masterclass van Laurens op het programma. Tijdens deze masterclass kwam het belang van de ouderenzorg aan bod. Donderdag werd Tweede Kamerlid Sabine Uitslag verwelkomd door enthousiaste studenten. Sabine verzorgde een gastcollege over wie recht heeft op de AWBZ uitkering en waarom de IQ-knip in de AWBZ zorg moet worden toegepast. Na dit gastcollege werd een door SiRM verzorgde masterclass gegeven over de noodzaak van transparante kwaliteit in de zorg. Aansluitend hierop

Op dinsdag 5 april werd deze mooie week afgesloten met een excursie naar Gent. Tijdens deze excursie bezochten de studenten de Universiteit van Gent en het Universitaire Ziekenhuis. Deze dag werd afgerond met een diner in het stadshart van Gent. De Health Business Week commissie kijkt met een goed gevoel terug op deze onvergetelijke week!

3e jaars BMG-student in visitatiecommissie Maastricht University ONDERWIJS • ARJAN VAN DER STAR

Na enige tijd actief als Commissaris Onderwijs van de FBMG betrokken te zijn geweest bij het accreditatietraject van de initiële opleidingen van het iBMG, ben ik benaderd om dit ook vanaf de andere kant van de tafel mee te mogen maken en plaats te nemen in de visitatiecommissie van de opleiding European Public Health van de Maastricht University. Vol enthousiasme heb ik ingestemd en ben ik, na flink wat leeswerk, 25 en 26 oktober 2010 afgereisd naar Maastricht. De bacheloropleiding European Public Health is een zeer jonge internationaal georiën-

teerde Engelstalige studie. Zo waren ten tijde van de visitatie nog maar twee cohorten afgestudeerd en maar een beperkt aantal scripties beschikbaar. De instroom van studenten stijgt gestaag en zij zijn afkomstig uit Duitsland, Nederland, Frankrijk maar ook uit Thailand en Afrika. Ook het personeelsbestand is erg gemêleerd en de meeste medewerkers zijn pas een paar jaar werkzaam aan de faculteit. Met veel passie werken zij hard om de opleiding continu te verbeteren. Ook de studenten stralen een aanstekelijk enthousiasme uit voor de inhoud en de opzet van de opleiding. De opleiding is vormgegeven in zes semesters op basis van de Active and Self-directed

Learning, een methode geïnspireerd op Probleemgestuurd onderwijs. Deze methode omvat per semester een aantal fases verdeeld in verschillende modules; een verkennende fase, een verdiepende fase en toepassende fase. Door al deze modules heen, lopen een aantal lijnprogramma’s. Zo hebben academische vorming, vaardigheden en methoden, epidemiologie en statistiek eigen programma’s die totaal geïntegreerd zijn in modules maar apart getentamineerd worden. Dit alles resulteert in een logische verwerking en toepasbaarheid van hetgeen dat bestudeerd wordt. In het laatste semester volgen de studenten een stage en schrijven zij aan een scriptie. Bijzonder hierbij is dat de studenten beginnen aan hun scriptie in themagroepen, gebaseerd op hun onderwerp. Hierin helpen zij elkaar, onder begeleiding van een tutor, om hun onderwerp te specificeren, elkaar te motiveren en over hun opstartproblemen heen te komen. Mijn taak binnen de commissie was om de opleiding te toetsen vanuit een studentenperspectief. Belangrijk hierbij waren de studeerbaarheid van de opleiding en de voorzieningen voor studenten. Mijn eigen ervaringen met kwaliteitsbewaking en kwaliteitsverbetering van onderwijs zorgde voor een extra belangrijke taak binnen de commissie. Zo gaven inhoudelijke experts binnen de commissie mij ook volop ruimte om over deze onderwerpen vragen te stellen. Al met al was het een unieke uitdaging die mij veel waardevolle ervaringen heeft opgeleverd en nieuwe deuren heeft geopend.

de BMG krant • zomer 2011 • 5

Nieuwe koers OSC De belangrijkste veranderingen op een rij hun eigen rol binnen het iBMG ten volle te benutten.

ONDERWIJS • PETER LANGERAK

Het OSC maakt een enthousiaste verbeterslag. De dienstverlening wordt verhelderd en verbeterd. Zo wordt de onderwijsondersteuning ingericht op basis van de vier opleidingen van het iBMG. Deze en andere aanscherpingen leiden tot een betere verdeling van verantwoordelijkheden waar de OSC’ers graag hun schouders onder zetten. De komende periode gaan alle OSC’ers dit intensieve proces verder vormgeven. Hieronder zijn de belangrijkste veranderingen beschreven. Beleidsgerelateerde functies vallen niet meer onder het OSC Het OSC richt zich voortaan alleen op operationele onderwijsondersteuning. Daarom valt een aantal functies met beleidsgerelateerde taken niet meer onder het OSC. De beleidsmedewerker onderwijs (Astrid van Keulen) en de studieadviseurs (Jeannet Muilenburg en Barbara Thiels) vallen onder de directeur bedrijfsvoering en de directeur onderwijs. Daarnaast komt er een

nieuwe secretaris voor de examencommissie. Vanwege ‘de wet versterking besturing’ wordt de examencommissie vernieuwd en worden meer beleidsvoorbereidende eisen gesteld aan de ‘secretaris nieuwe stijl’. De secretaris voor de examencommissie valt onder de verantwoordelijkheid van de directeur bedrijfsvoering en de voorzitter van de examencommissie. Door de nieuwe positie van de genoemde functies worden deze medewerkers beter in staat gesteld om

Managementinformatie verbeteren in EUR-verband Op het gebied van managementinformatie moeten de EUR en het iBMG nog grote slagen maken. In het EUR-brede project ‘Bedrijfsvoering 2013’ staat managementinformatie dan ook hoog op de verbeteragenda. Vanzelfsprekend zal het iBMG zich daarbij aansluiten. Totdat er een goed werkend EUR-systeem is, zal het iBMG de gewenste managementinformatie zelf verzamelen en van een analyse voorzien. Op welke wijze dit tijdelijk wordt vormgegeven wordt nog bekeken. Op het gebied van het verzamelen van data op het gebied van onderwijskwaliteit, studentenpanels, vakevaluaties en onderwijsuren, zullen de opleidingsassistenten de rol van Wouter Jaspar overnemen. Wouter Jaspar heeft deze belangrijke systemen (Evasys en OVM) die hiervoor nodig zijn, ontwikkeld en deze zijn gereed om volledig operationeel te draaien. Binnen het iBMG zal Wouter de komende periode gebruiken om deze organisatorische taken over te dragen aan de opleidingsassistenten. Marketing & Communicatie intensiveert studievoorlichting en web Er is een scherpere en duidelijke scheiding aangebracht tussen de werkzaamheden van het OSC en de afdeling Marketing & Communicatie. De afdeling Marketing & Communicatie gaat de studievoorlichting en de taken voor het onderwijsweb uitvoeren en heeft daarvoor een nieuwe

Duidelijkheid: een opleidingsassistent voor elke opleiding Elke opleiding heeft een opleidingsassistent (programme assistant) binnen het OSC gekregen. De opleidingsassistenten gaan intensief samenwerken met de opleidingscoördinatoren. Hierdoor ontstaat binnen het OSC een duidelijkere verdeling van de verantwoordelijkheden per opleiding. Een opleidingsassistent is -als regisseur- eindverantwoordelijk voor alle ondersteunende processen van een opleiding. Deze medewerker voert niet alle werkzaamheden zelf uit maar werkt hierbij samen met de collega’s van de informatiebalie. Met de opleidingsassistenten heeft het OSC niet alleen zeer betrokken medewerkers per opleiding, maar ook medewerkers die onze opleidingen en alles wat daar voor nodig is van A tot Z kennen.

Informatiebalie voor studenten en docenten Evenals bij een aantal andere faculteiten is de benaming front office gewijzigd in informatiebalie. Studenten en docenten kunnen met hun vragen terecht bij de informatiebalie. Naast de werkzaamheden met betrekking tot informatieverwerking en –verstrekking zijn deze collega’s gericht op opleidingsondersteunende taken die zij in nauwe samenwerking met de opleidingsassistenten uitvoeren. In de loop van 2011 zal bepaald worden wie welke taak precies uitvoert. Met de duidelijkere verdeling van verantwoordelijkheden zijn de medewerkers van de informatiebalie beter in staat om de dienstverlening aan studenten en docenten naar een hoger plan te tillen. De medewerkers van de informatiebalie zijn zeer gemotiveerd om deze ambitie waar te maken. Medewerkers Informatiebalie: • Caroline Kool • Bianca Mol • Margot Sieverts • Maike Haveman (in de volgende BMG krant stelt zij zich uitgebreid voor)

collega aangetrokken. Het OSC en de afdeling Marketing & Communicatie zullen op deze gebieden samenwerken zodat zowel de specifieke kennis van opleidingen als de expertise op het gebied van marketing en communicatie optimaal worden ingezet. Nieuw hoofd OSC Esther Schoen heeft besloten om zich alleen te richten op beleidsmatige projecten (voor het iBMG en de EUR) en niet terug te keren als hoofd OSC. Maya Vos is na een wervings- & selectieprocedure aangenomen als nieuw hoofd OSC. Inmiddels is zij gestart en heeft zij Peter Langerak opgevolgd, die op interim basis aan het iBMG verbonden was. In de volgende BMG krant stelt zij zich uitgebreid voor.

Bachelor Gezondheidswetenschappen, BMG

Schakelprogramma

Master Zorgmanagement

Master Health Economics, Policy & Law

Met plezier houd ik u via de BMG krant op de hoogte van ontwikkelingen binnen het bachelorprogramma de komende tijd. Dit doe ik vanuit mijn nieuwe functie: opleidingsassistent van de bacheloropleiding. Een nieuwe functie, die de komende tijd verder vorm zal krijgen en die past in de nieuwe koers die het OSC heeft gekozen.

Hierbij wil ik mij voorstellen als opleidingsassistent van het schakelprogramma. Samen met de opleidingscoördinator Anushka Choté vormen wij de schakel tussen student en docent. De afgelopen jaren was ik werkzaam als studievoorlichter en eerste contactpersoon van het schakelprogramma. Mijn functie van voorlichter is overgenomen door Evy van der Wees. Ik wens haar dan ook veel succes en plezier toe!

Graag wil ik mij voorstellen in mijn nieuwe functie als opleidingsassistent van de master Zoma.

I would like to introduce myself as the Programme Assistant of the MSc HEPL. I am looking forward to help improve the programme together with the Programme Coordinator Job van Exel. In the next couple of months Job and I will work on the task description of my role as a Programme Assistant.

Ik heb er veel zin in om, samen met de opleidingscoördinator Sam Adams en mijn OSC collega’s, de bacheloropleiding nog verder te verbeteren. Op dit moment loopt mijn huidige werk als secretaris examencommissie nog door. Zodra er een nieuwe secretaris aangesteld is, zal ik mijn werk overdragen. Het onderhoud aan de website is sinds half januari geheel in handen van de afdeling Marketing & Communicatie, evenals het plaatsen van vacatures. Mocht u vragen hebben, dan ben ik natuurlijk altijd bereid deze te beantwoorden. Diane Mevius Opleidingsassistent bachelor [email protected] J7-31 – tst. 88645

Twee keer per jaar vindt een mastervoorlichting voor externe studenten plaats, waar er voorlichting over de masteropleidingen en het schakelprogramma wordt gegeven. Op 10 februari j.l. vond de eerste iBMG mastervoorlichting voor externen van dit jaar plaats. Op deze avond werd voorlichting gegeven over de masteropleidingen en het schakelprogramma. Ook dit keer was er een goede opkomst want er waren ongeveer 160 bezoekers aanwezig. Mede door de inzet van alle coördinatoren, de studieadviseur en de afdeling Marketing & Communicatie werd ook deze avond weer een groot succes. Ik hoop dan ook dat veel mensen zich in gaan schrijven voor de masters. Veel vragen die we kregen op de mastervoorlichtingsavond gingen over de diverse ontwikkelingen die er nu spelen. Er zijn belangrijke wetswijzigingen omtrent een tweede opleiding en de nieuwe maatregel ‘langstudeerders’ wat gevolgen heeft voor het collegegeld. Het Erasmus Studenten Serice Centrum heeft de informatie nu op haar website staan en wij zullen ook alle informatie die we hebben z.s.m. op onze website plaatsen. Monique Ajroud Opleidingsassistent schakel [email protected] J7-31 – tst. 88681

4 • de BMG krant • zomer 2011

Mijn functie en verantwoordelijkheden zullen flink gaan veranderen. Nu bestaan mijn werkzaamheden voornamelijk nog uit de roosterplanning en het beheer van Osiris (het cijferverwerkingsprogramma) voor alle opleidingen. Voortaan zal ik me helemaal gaan richten op de master Zoma. Mijn huidige taken zal ik dus gedeeltelijk overdragen aan de andere opleidingsassistenten. Aan de andere kant krijg ik er ook weer taken bij. Ik zal bijvoorbeeld bij de studentenpanels aanwezig zijn en de studiegids overnemen. Ook de toelating tot de master Zoma, is nu officieel een taak van mij. In de toekomst zal ik dus ook meer van inhoudelijke zaken van de master Zoma te horen krijgen en daardoor raak ik nog meer betrokken bij mijn werkzaamheden. We verwachten dat het hele trajact, van de veranderingen binnen het OSC, ongeveer twee jaar in beslag zal gaan nemen. Gedurende die tijd zal mijn functie steeds meer vorm krijgen. Ik vind het leuk om er nieuwe uitdagingen bij te krijgen en heb al samen met Kees van Wijk, opleidingscoördinator van de master Zoma, rond de tafel gezeten. Ik kijk uit naar de samenwerking met hem en de andere betrokken medewerkers van de master Zoma. Silvia Woelms Opleidingsassistent Zoma [email protected] J7-25 – tst. 88646

My work as International Officer will continue, however, questions regarding the bachelor exchange should be addressed to the Bachelor Programme Assistant, Diane Mevius. The MSc HEPL has developed significantly over the past years. New courses have been created and the total number of students has grown to 120 new students this year. The MSc HEPL has a great international reputation. The interest from international students has increased much and the number of international students that decided to study MSc HEPL has grown from 6 to 37 over the last 7 years.

MINOR IS MORE: nieuwe minor bachelor-3 ONDERWIJS • RIAN RIJNSBURGER

Vanaf september 2011 biedt het iBMG een nieuwe Nederlandstalige minor aan in het derde jaar van de bachelor: ‘De Toekomst van de Zorg: Medische Technologie’. De gezondheidszorg staat voor grote uitdagingen in de toekomst. De Nederlandse bevolking vergrijst: het aandeel van de ouderen in de be-

Minoraanbod iBMG Vanuit het iBMG worden drie minoren aangeboden. Dit jaar zijn er voldoende aanmeldingen voor de iBMG minoren dus ze gaan allemaal door. Het voorlopige overzicht is als volgt: • Toekomst van de Zorg: 13 studenten • Management in de Zorg: 22 studenten • Public Health: 18 studenten Na vorig jaar zijn het aanbod van de minoren en de voorlichting intensief geëvalueerd en op basis daarvan is een aantal veranderingen doorgevoerd. Deze lijken nu hun vruchten af te werpen. Na het eerste trimester van het nieuwe collegejaar volgt een nieuwe evaluatie.

volking stijgt, terwijl de potentiële beroepsbevolking daalt. Bovendien stellen we steeds hogere eisen aan gezondheid en kwaliteit van leven. Daardoor gaan veel meer mensen een beroep doen op de gezondheidszorg, terwijl er minder handen aan het bed zullen zijn. Nieuwe medische technologie wordt gezien als de oplossing voor dit probleem. Denk hierbij aan nieuwe geneesmiddelen, geavanceerde medische beeldvorming en het gebruik van ICT in de zorg. Ontwikkelingen in de medische technologie gaan snel, en kunnen leiden tot enorme verbeteringen in de gezondheid van patiënten. De invoering van nieuwe medische technologie kan echter nog veel meer consequenties hebben dan alleen een betere gezondheidstoestand. Het kan bijvoorbeeld moeilijker zijn om een geschikte zorgverzekering af te sluiten indien informatie beschikbaar is over afwijkingen in de genen. Het is dan ook noodzakelijk om medische technologieën vanuit meerdere invalshoeken te evalueren. In de minor staan verschillende medische technologieën centraal: nieuwe geneesmiddelen, genomics, medische beeldvorming, nanotechnologie, medische hulpmiddelen in de care en ICT. Deze technologieën zullen vanuit meerdere invalshoeken bekeken worden: medische consequenties, economische impact, psychologische gevolgen

ONDERWIJS • SUZANNE NIJSINK

It will be my pleasure to keep you updated regarding the developments of the MSc HEPL in the BMG journal. But should you have any questions or suggestions, please do feel free to contact me. Imke van der Horst Programme assistant HEPL [email protected] J7-33 – tst. 88537

Op dinsdag werd een inhousedag bij Plexus in Breukelen voor select gezelschap georganiseerd. Door het goed verzorgde programma was deze dag zeer succesvol.

voor de patiënt, ethische aspecten, wettelijke mogelijkheden en belemmeringen en consequenties voor de organisatie van zorg. Tijdens de minor zal de nadruk liggen op kleinschalig, interactief onderwijs. Gedurende de hoorcolleges en werkgroepen zullen actuele voorbeelden uit de praktijk gebruikt worden. De hoorcolleges worden niet alleen gegeven door docenten van het iBMG, maar ook door docenten van Erasmus MC en door verschillende externe experts. Naast de hoorcolleges en werkgroepen zullen ook praktijkoriëntaties plaatsvinden. Deze oriëntaties bestaan uit bezoeken aan bedrijven en instituten die werken op het gebied van medische technologie, bijv. de Philips High Tech Campus.

Deze minor is interessant voor alle studenten die geïnteresseerd zijn in (toekomstige) ontwikkelingen in medische technologie. De minor staat open voor BMG studenten, maar ook voor studenten uit andere studierichtingen, studenten van andere universiteiten en HBO studenten. Voor meer informatie over de minor kun je contact opnemen met Rian Rijnsburger of Annemieke Leunis. E-mail: [email protected], [email protected] Tel: 88710, 89763 Meer informatie vind je ook op de website: www.bmg.eur.nl/minor

werden er bedrijfspresentaties gehouden door Erasmus MC, Achmea, Gupta Strategists, Schakelring, ZonMw en PwC. Deze bedrijven waren ook uitgenodigd op het bedrijvendiner, waar ook Bureau de Bont en Laurens aanschoven. Een drukke dag, maar zeer geslaagd!

FBMG Health Business Week door FBMG De FBMG Health Business Week 2011 startte op maandag 28 maart met een grootse opening. Directeur-Generaal van het ministerie van VWS, Arnold Moerkamp, ging in debat met universitair hoofddocent gezondheidseconomie Marco Varkevisser. Tijdens deze opening werd gedebatteerd over het voorgestelde plan van Minister Schippers om de zorg naar prestatie te belonen. Dit debat werd geleid door hoogleraar en Eerste Kamerlid Pauline Meurs. Na dit debat werd er geborreld in Café In de Smitse.

Op 27 mei ontvingen de deelnemers van de 2e Diploma Course International Health & Policy Evaluation hun diploma.

Op 1 april heeft CBS in Den Haag een inhousedag georganiseerd. Door de goede sfeer en de leerzame ervaring gingen de studenten aan het eind van de dag met verrassende inzichten naar huis.

Op 30 maart werden studenten voorbereid op het werkveld en hebben ontdekt wat hun talenten zijn door een sollicitatietraining verzorgd door Qompas, een netwerktraining verzorgd door Pure Talent en een workshop ‘van dromen naar doen’ verzorgd door Talentenpraktijk. Hierna stond een masterclass van Laurens op het programma. Tijdens deze masterclass kwam het belang van de ouderenzorg aan bod. Donderdag werd Tweede Kamerlid Sabine Uitslag verwelkomd door enthousiaste studenten. Sabine verzorgde een gastcollege over wie recht heeft op de AWBZ uitkering en waarom de IQ-knip in de AWBZ zorg moet worden toegepast. Na dit gastcollege werd een door SiRM verzorgde masterclass gegeven over de noodzaak van transparante kwaliteit in de zorg. Aansluitend hierop

Op dinsdag 5 april werd deze mooie week afgesloten met een excursie naar Gent. Tijdens deze excursie bezochten de studenten de Universiteit van Gent en het Universitaire Ziekenhuis. Deze dag werd afgerond met een diner in het stadshart van Gent. De Health Business Week commissie kijkt met een goed gevoel terug op deze onvergetelijke week!

3e jaars BMG-student in visitatiecommissie Maastricht University ONDERWIJS • ARJAN VAN DER STAR

Na enige tijd actief als Commissaris Onderwijs van de FBMG betrokken te zijn geweest bij het accreditatietraject van de initiële opleidingen van het iBMG, ben ik benaderd om dit ook vanaf de andere kant van de tafel mee te mogen maken en plaats te nemen in de visitatiecommissie van de opleiding European Public Health van de Maastricht University. Vol enthousiasme heb ik ingestemd en ben ik, na flink wat leeswerk, 25 en 26 oktober 2010 afgereisd naar Maastricht. De bacheloropleiding European Public Health is een zeer jonge internationaal georiën-

teerde Engelstalige studie. Zo waren ten tijde van de visitatie nog maar twee cohorten afgestudeerd en maar een beperkt aantal scripties beschikbaar. De instroom van studenten stijgt gestaag en zij zijn afkomstig uit Duitsland, Nederland, Frankrijk maar ook uit Thailand en Afrika. Ook het personeelsbestand is erg gemêleerd en de meeste medewerkers zijn pas een paar jaar werkzaam aan de faculteit. Met veel passie werken zij hard om de opleiding continu te verbeteren. Ook de studenten stralen een aanstekelijk enthousiasme uit voor de inhoud en de opzet van de opleiding. De opleiding is vormgegeven in zes semesters op basis van de Active and Self-directed

Learning, een methode geïnspireerd op Probleemgestuurd onderwijs. Deze methode omvat per semester een aantal fases verdeeld in verschillende modules; een verkennende fase, een verdiepende fase en toepassende fase. Door al deze modules heen, lopen een aantal lijnprogramma’s. Zo hebben academische vorming, vaardigheden en methoden, epidemiologie en statistiek eigen programma’s die totaal geïntegreerd zijn in modules maar apart getentamineerd worden. Dit alles resulteert in een logische verwerking en toepasbaarheid van hetgeen dat bestudeerd wordt. In het laatste semester volgen de studenten een stage en schrijven zij aan een scriptie. Bijzonder hierbij is dat de studenten beginnen aan hun scriptie in themagroepen, gebaseerd op hun onderwerp. Hierin helpen zij elkaar, onder begeleiding van een tutor, om hun onderwerp te specificeren, elkaar te motiveren en over hun opstartproblemen heen te komen. Mijn taak binnen de commissie was om de opleiding te toetsen vanuit een studentenperspectief. Belangrijk hierbij waren de studeerbaarheid van de opleiding en de voorzieningen voor studenten. Mijn eigen ervaringen met kwaliteitsbewaking en kwaliteitsverbetering van onderwijs zorgde voor een extra belangrijke taak binnen de commissie. Zo gaven inhoudelijke experts binnen de commissie mij ook volop ruimte om over deze onderwerpen vragen te stellen. Al met al was het een unieke uitdaging die mij veel waardevolle ervaringen heeft opgeleverd en nieuwe deuren heeft geopend.

de BMG krant • zomer 2011 • 5

FBMG update ONDERWIJS • AMANDA CHRISTIANEN

Sinds de installatie van het 28ste bestuur der FBMG op 22 september 2010 is reeds veel gebeurd binnen de vereniging. Er zijn activiteiten georganiseerd, we zijn op wintersport geweest en ook op onderwijsgebied zijn we druk bezig. Hieronder zal ik jullie een korte update geven van wat er tot nu toe allemaal gebeurd is. Het jaar begon hectisch met het schrijven van ons beleidsplan. Dit moesten we verdedigen op de Wisselings Algemene Ledenvergadering. Naar aanleiding van het verdedigen van dit beleidsplan en het overleven van een vragenvuur, hebben de leden ons gekozen tot het nieuwe bestuur van de FBMG. Ons jaar als bestuur kon beginnen! Meteen aan ons de taak om commissies samen te stellen die ons helpen met het schrijven van ons verenigingsblad de Vox Summa en het organiseren van activiteiten, de wintersport, de studiereis en de Health Business Week. De Event-commissie heeft al drie drukbezochte activiteitenblokken neergezet. Dit houdt in dat we eerst een leuke activiteit doen, daarna een hapje eten en eindigen met een feestje ergens in de stad. Ook hebben we een bezoek gebracht aan de tentoonstelling Body Worlds, waar we met trots vijftien internationale studenten mochten ontvangen die met ons deze indrukwekkende tentoonstelling hebben bekeken. De Wintersportcommissie heeft dit jaar een fantastische wintersport op poten gezet. Deze heeft plaatsgevonden van 14 januari tot en met 23 januari 2011 in Saint Sorlin d’Arves. Hier zijn veertig leden met plezier van de besneeuwde bergen gegleden. Natuurlijk wisten de leden zich ook tijdens de après ski goed te vermaken. Het was een geslaagde week. In samenwerking met het iBMG zijn we bezig met het opzetten van een nieuw concept: de actualiteitencolleges. Hierbij komt iedere eerste donderdag van de maand een spreker een uur iets vertellen over een interessant en actueel thema. Het eerste actualiteitencollege met een lezing over het fusieverbod, gegeven door Marco Varkevisser, was een groot succes! Wij hopen dat dit succes zich voort zal zetten. Ook op het gebied van onderwijs staan we niet stil. Door geluiden over het onderwijs in de wandelgangen op te vangen, de FBMG Onderwijsraad te organiseren en zitting te nemen in de BMG Opleidingscommissie proberen we zo goed mogelijk de belangen van de leden te behartigen. De afgelopen tijd stond er nog meer op het programma voor de FBMG. Verslagen van de Health Business Week en de actualiteitencolleges staan elders in deze krant. Over een spetterend interfacultair gala, de ouderdag, een ledenweekend, activiteitenblokken en de studiereis naar St. Petersburg lees je in de volgende BMG krant meer.

Eerste actualiteitencollege groot succes! ONDERWIJS • ASTRID VAN KEULEN EN AMANDA CHRISTIANEN

Op donderdag 2 december heeft het eerste actualiteitencollege plaatsgevonden. Het iBMG en de FBMG organiseerden het eerste actualiteitencollege met aansluitend een gratis borrel. De belangstelling voor het actualiteitencollege oversteeg de verwachting, wat resulteerde in een zeer goed gevulde zaal en een leuke middag. In het regeerakkoord van VVD en CDA, met gedoogsteun van de PVV, staat onder meer dat er een fusieverbod komt voor zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Dit is geen nieuwe gedachte: de voorgenomen overname van het Schiedamse Vlietland

Ziekenhuis, door een samenwerkingsverband waarin zorgverzekeraar DSW een grote (financiële) rol speelt, leidde al eerder tot veel politieke bezwaren. Toch zal de overname van DSW en het Vlietland Ziekenhuis binnenkort worden geëffectueerd. De politiek vreest dat zorgverzekeraars in dit soort constructies te veel invloed krijgen en bijvoorbeeld gaan bepalen naar welk ziekenhuis de huisartsen doorverwijzen. Gedachten aan medische ‘kartels’ zijn dan niet ver. Chris Oomen, directeur van DSW, zegt daarentegen dat patiënten de voorkeur geven aan zorg in de nabijheid en dat het in stand houden van het Vlietland Ziekenhuis (dat anders zeker failliet zou zijn gegaan)

den, die in staat zijn hun kennis te verbinden aan praktische problemen waarmee ze geconfronteerd worden en niet te blijven hangen in de dichotomieën - bijvoorbeeld die tussen managers en professionals, of tussen kosten en kwaliteit - die in de zorg zo dominant zijn.

Opleidingsdirecteur: vier jaar oefenen in bescheidenheid ONDERWIJS • ROLAND BAL

Leuk hoor, zo’n afscheid met al die praatjes. Het beeld dat blijft hangen: hier is iemand dit tot in de late uren zijn mail probeert weg te werken, maar in vier jaar als opleidingsdirecteur maar weinig heeft weten te bereiken. Van je collega’s moet je het maar hebben… Of, iets positiever: kennelijk hebben we de afgelopen jaren binnen het team dat verantwoordelijk is voor de coördinatie van het onderwijs een sfeer weten op te bouwen waar onderlinge kritiek en zelfspot de gewoonste zaak van de wereld is. Of, wellicht iets realistischer: kennelijk hebben de mensen die dit doen de zelfspot en onderlinge kritiek nodig om om te gaan met de lastige taak waar ze voor staan om iets van coördinatie aan te brengen in het onderwijs. Een van de voordelen van rokers – zo houd ik mezelf maar voor – is dat ze weten hoe lastig verandering is. Mensen drijven op routines en het vergt veel om je daarvan los te weken en nieuwe routines op te bouwen. Op een plek als het iBMG is dat inzicht waarschijnlijk een groot voordeel. Werken met professionals, of het nu gaat om de zorg of het hoger onderwijs, vergt een behoorlijke dosis bescheidenheid ten aanzien van de mogelijkhe-

6 • de BMG krant • zomer 2011

den van verandering. Als ik de afgelopen jaren iets heb geleerd is het wel dat dit betekent dat verandering steeds op verschillende niveaus gesitueerd moet worden en vaak in de details zit. Zo ben ik er van overtuigd dat de simpele maatregel om de vakken in bachelor-2 te laten geven door een vast docententeam de kwaliteit van het onderwijs sterk heeft verhoogd; al is het alleen al dat multidisciplinariteit nu niet alleen meer door studenten

hoeft te worden ingevuld. Maar of het voor de uitdagingen waar het iBMG voor staat voldoende is? Het iBMG heeft een belangrijke taak te vervullen. De gezondheidszorg staat voor grote uitdagingen, zowel in Nederland als internationaal, en het beleid en management van de gezondheidszorg zal van hoog niveau moeten zijn om aan die oplossingen het hoofd te bieden. Het iBMG is een belangrijke leverancier van managers en beleidsmakers in de zorg en ons onderwijs draagt daarom direct bij aan de kwaliteit van het beleid. Investeren in het kennisniveau van onze studenten - iets dat de meeste docenten nu eenmaal het liefste doen - is daarvoor niet genoeg. Het gaat daarnaast vooral ook om investeren in de professionele houding en vaardigheden van studenten. Het iBMG zou er naar moeten streven om reflexive practitioners op te lei-

Een dergelijke ambitie vergt creatieve en betrokken docenten, maar vooral ook een systeem waarin dit gestimuleerd en gewaardeerd wordt. Onderwijs is nu - op alle niveaus nog te vaak iets dat er even bij komt. Voor individuele medewerkers moet het onderwijs in een vaak al overvolle onderzoekstaak worden gepropt. Voor secties geldt dat zij voortdurend aan het woekeren zijn om voldoende mensen voor het onderwijs te vinden. In het personeelsbeleid wordt onvoldoende rekening gehouden met prestaties in het onderwijs. Onderwijsvernieuwing, of gewoon investeren in kwaliteit, blijft dan te vaak achter. Wie

geen doel op zich is, maar deel uitmaakt van het belang van de verzekerden. In het eerste actualiteitencollege heeft Marco Varkevisser, die eerder over dit thema publiceerde, een inleiding gegeven. Hij heeft niet alleen gesproken over de aanleiding, DSW en Vlietland Ziekenhuis, maar vooral over de vraag: Is het verstandig om fusies tussen zorgaanbieders en verzekeraars te verbieden? Daarna was er volop gelegenheid tot het stellen van vragen, en om de discussie aan te gaan. Vervolg actualiteitencolleges Na het eerste actualiteitencollege is nog een aantal actualiteitencolleges georganiseerd door het iBMG en de FBMG. In januari is de film The Sweet

heeft er tijd om eens bij het college of de werkgroep van een collega te gaan kijken en feedback te leveren? Wie verdiept zich in nieuwe didactische methoden, bijvoorbeeld via ICT, om zijn onderwijs te verbeteren? Een enkeling, zeker, maar voor dit soort zaken is geen structurele tijd ingeruimd. Het innovatiefonds onderwijs dat we vier jaar geleden in het leven hebben geroepen probeert daar iets aan te doen - en heeft ook tal van vernieuwingen in het onderwijs opgeleverd - maar eigenlijk zou dit een continue taak van alle docenten dienen te zijn. De nieuwe onderwijsdirecteur, Joris van de Klundert, heeft al aangekondigd niet buiten werktijd te mailen, en voor zover ik kan zien lijkt hij zich daar vooralsnog aan te houden. Roken doet hij ook al niet. Succes gegarandeerd dus. En ik kan weer lekker les gaan geven. Dat is toch het leukste dat er is.

Nieuwe folder studieadvies iBMG De studieadviseurs van het iBMG, Jeannet Muilenburg en Barbara Thiels, bieden een zeer gevarieerd dienstenpakket aan. Om alle diensten overzichtelijk te kunnen presenteren is een folder gemaakt. In deze folder kunnen studenten en docenten eenvoudig nagaan waarvoor zij bij de studieadviseur terecht kunnen. De folder is beschikbaar bij de studieadviseurs op kamer J7-27 en bij de informatiebalie van het OSC. Bij de start van het collegejaar krijgen alle studenten een exemplaar uitgereikt.

Hereafter (1997) vertoond. In maart heeft Rob Kottenhagen gesproken over letselschade. De vraag die hier centraal stond was: wat gebeurt er met de verhouding tussen aansprakelijkheidsrecht en sociale zekerheid? Het thema van de maand april was maatschappelijke infectieziektebestrijding. Externe spreker, Paul Mertens ging in op de vraag wat maatschappelijke infectieziektebestrijding inhoudt. Aan de hand van het uitroeien van de pokken, en de huidige zeker niet feilloos verlopende poging tot het uitroeien van polio, heeft hij het belang laten zien van een brede maatschappelijke coalitie om zulke ziekten te kunnen uitroeien. Het laatste actualiteitencollege van dit seizoen was in juni. Jan Kasdorp hield een presentatie over het advies dat de Raad voor Volksgezondheid en Zorg (RVZ) heeft uitgebracht ‘Bekwaam is bevoegd’. Dit advies gaat over innovatieve opleidingen en nieuwe beroepen in de zorg. Er zal nu een evaluatie plaatsvinden en na de zomer wordt een reeks nieuwe actualiteitencolleges gepresenteerd. Oproep onderwerpen actualiteitencolleges Om elke maand weer een aantrekkelijk actualiteitencollege te kunnen verzorgen, zijn we continu op zoek naar interessante onderwerpen en sprekers. Mocht je geïnteresseerd zijn om een keer een actualiteitencollege te verzorgen, of heb je contacten met inspirerende gastsprekers; laat het ons weten via commissaris_onder [email protected] of [email protected].

Towards a New Professionalism in Health Care? ONDERZOEK • IRIS WALLENBURG EN ROLAND BAL

Op 2 december 2010 heeft het seminar ‘Towards a New Professionalism’? plaatsgevonden. Het seminar, georganiseerd door de sectie HCG, past in een reeks van seminars waarin wetenschappers, beleidsmakers en mensen uit de praktijk met elkaar in discussie gaan over actuele onderwerpen. Eerdere thema’s waren ‘prestatie-indicatoren in de zorg’ en ‘patient choice’. Deze keer ging het over de vraag hoe zorgprofessionals omgaan met de veranderende eisen die aan hen worden gesteld ten aanzien van bijvoorbeeld transparantie en het afleggen van verant-

Euthanasie in Schotse parlement ONDERZOEK • MARTIN BUIJSEN

Euthanasie is in de meeste landen niet bij wet geregeld. Nederland, België, Luxemburg en enkele Amerikaanse deelstaten vormen uitzonderingen op de regel. Daarnaast is hulp bij zelfdoding in Zwitserland niet verboden. Daarmee is niet gezegd dat in andere landen de vraag naar een wettelijke regeling

woording aan belanghebbenden buiten het eigen professionele domein. Het doel van de dag was om uit de sociologische spagaat van professionaliseren enerzijds (‘wie behoren tot de professionals en hoe worden de grenzen van het professionele domein bewaakt’) en deprofessionaliseren anderzijds (‘professionals verliezen hun autonomie door de toenemende inmenging van derden’) te komen en op zoek te gaan naar praktijkvoorbeelden van hoe zorgprofessionals productieve manieren vinden in de omgang met de veranderende verwachtingen die er ten aanzien van hen zijn. Ondanks de sneeuw, wat weliswaar een leuk plaatje opleverde maar er ook voor zorgde dat een aantal deelnemers in het verkeer kwam vast te zitten, leverde het seminar een dag op vol levendige discussies tussen zorgprofessionals, beleidsmakers, onderzoekers en studenten. Ruth McDonald,

hoogleraar medische sociologie aan de Universiteit van Nottingham, gaf een key-note over de veranderingen in de NHS en de manier waarop Britse artsen hiermee omgaan. Zij liet zien hoe huisartsen de invoering van prestatiesystemen die het werk van (groepen van) artsen zichtbaar maken niet een inperking van de professionele autonomie tot gevolg heeft, maar dat het werken met dit soort systemen er toe leidt dat huisartsen zich meer zijn gaan richten op het verbeteren van de kwaliteit van de door hen geleverde zorg. Ook bevorderen de systemen de samenwerking tussen artsen waardoor de administratieve last voor de individuele arts afneemt en het onderling toezicht verbetert. Een soortgelijk systeem leidt in de tandartszorg echter tot afnemende kwaliteit waardoor veel mensen zich buiten de NHS om gaan verzekeren voor hun tandzorg. In de presentaties

over de Nederlandse gezondheidszorg werd vervolgens duidelijk dat ook hier professionals bezig zijn opnieuw vorm te geven aan hun beroepsuitoefening. Onder leiding van Roland Bal maakten we een reis langs ‘buurtzorg’ (Jos de Blok en JanWillem Duyvendak), de rol van medisch specialisten in het verbeteren van de patiëntveiligheid (Cor Kalkman en Yolande Witman), de hervormingen van de medische vervolgopleiding (Marianne de Visser en Iris Wallenburg) en de ontwikkelingen binnen de verp leegkunde zoals de opkomst en ontwikkeling van de functie van nurse practitioner (Marieke Schuurmans en Karin Timm). De presentaties gaven niet alleen een breed beeld van de veranderingen die in de zorg spelen, maar maakten ook duidelijk dat zorgprofessionals zich niet afschermen voor de veranderingen in de zorg, maar hier juist actief vorm aan geven vanuit hun eigen professionele context.

nooit opkomt. Van tijd tot tijd worden ook daar levendige debatten gevoerd over de wenselijkheid van een regeling zoals in Nederland. En als de vraag naar regulering dan voorligt, zoals vorig jaar in Schotland, dan is er ook altijd belangstelling voor de ervaringen die men in Nederland heeft opgedaan met de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding. Op 20 januari 2010 diende Margo MacDonald, een onafhankelijk lid van het Schotse parlement de End of Life Assistance (Scotland) Bill in; een

initiatiefwetsvoorstel dat assistentie bij levensbeëindiging (m.i.v. verstrekking van de benodigde middelen) in Schotland onder strikte voorwaarden beoogt mogelijk te maken. Margo MacDonald staat in het Verenigd Koninkrijk bekend als een van de vurigste pleitbezorgers van legalisering van euthanasie en hulp bij zelfdoding, dat wil zeggen: bij ernstig lijdende en terminaal zieke patiënten. Niet onbelangrijk daarbij is het feit dat zijzelf lijdt aan Parkinson. Overigens kent Schotland een eigen wetgever en heeft het een rechts-

cultuur die wezenlijk verschilt van die van de overige delen van het Verenigd Koninkrijk. Onderdeel van het wetgevingsproces is het horen van deskundigen. Op 7 september 2010 gaf ondergetekende, samen met experts uit Zwitserlanden en de VS, ‘oral evidence’ in het Parlement te Edinburgh. Het wetsvoorstel strandde op 1 december 2010. Met grote meerderheid van stemmen werd het voorstel op die datum verworpen. Uit vrees voor het ontstaan van zelfmoordtoerisme.

bedrag van het promotietraject.

‘Harde knip’ Schakelprogramma ONDERWIJS • ANUSHKA CHOTÉ

De rendementen van onze masteropleidingen staan steeds hoog op de agenda. Een mogelijke reden van uitloop en vertraging door de studenten binnen de masteropleidingen is het nog open hebben staan van vakken uit het schakelprogramma. Aan deze vakken wordt, in de meeste gevallen prioriteit gegeven, waardoor er vaak extra vertraging optreedt binnen de masteropleiding. Om die reden is besloten om met ingang van het academisch jaar 2011-2012 een ‘harde knip’ voor het schakelprogramma in te voeren. Dat betekent dat schakelstudenten die vanaf dat moment in de master HEPL of Zoma willen instromen, alle vakken binnen het schakelprogramma behaald dienen te hebben. Deze harde knip geldt voor zowel de aanschuifvariant als de vrijdagvariant.

Uitslag innovatiebudget 2011 ONDERZOEK • ERIK SCHUT

Drie innovatieve multidisciplinaire promotietrajecten zijn van start gegaan in 2011. Sinds 2007 wordt door het MT ieder jaar een innovatiebudget ter beschikking gesteld om binnen het iBMG innovatief multidisciplinair onderzoek te stimuleren. Vanaf 2008 gaat het hierbij specifiek om promotieonderzoek. Iedere hoogleraar die aan het iBMG is verbonden kan een voorstel indienen. Jaarlijks kunnen maximaal vier voorstellen worden gehonoreerd. Tot nu toe zijn er in elke ronde minimaal acht voorstellen ingediend. De ingediende voorstellen worden beoordeeld door een onderzoekscommissie* onder voorzitterschap van prof. Tom van der Grinten en waarin experti-

sen uit de verschillende disciplines van het iBMG vertegenwoordigd zijn. Op grond hiervan adviseert de onderzoekscommissie het MT welke voorstellen naar haar oordeel het beste zijn en voor subsidie uit het innovatiebudget in aanmerking komen. In het najaar van 2010 zijn maar liefst elf voorstellen ingediend. Eind oktober heeft de onderzoekscommissie de ingediende voorstellen beoordeeld. Na zorgvuldige afweging heeft de onderzoekscommissie uit deze elf voorstellen drie voorstellen geselecteerd die naar haar oordeel het beste aan de geformuleerde criteria voldoen en voor subsidie in aanmerking komen. Het MT heeft het advies overgenomen en op basis daarvan de volgende voorstellen gehonoreerd:

• Ontwikkeling en testen van een uitkomstmaat ouderenzorg. Promotor: prof.dr. W.B.F. Brouwer Co-promotors: dr. E.A. Stolk, drs. N.J.A. van Exel • Organizational responses to rankings. The case of the Dutch hospital sector. Promotor: prof.dr. R.A. Bal • A new tool for evaluating and improving risk-equalization models. Promotor: prof.dr. W.P.M.M. van de Ven Co-promotors: dr. R.C. van Kleef, dr. R.C.J.A. van Vliet Het iBMG stelt voor elk van deze drie promotieprojecten een bedrag van 125.000 euro beschikbaar. De secties waar de promovendi aangesteld worden, dragen een matchingsverplichting voor het resterende

Om iBMG-breed op de hoogte te blijven van de voortgang van het onderzoek wordt elke promovendus gevraagd ongeveer een jaar na de start van het project een korte presentatie van de resultaten tot dan toe te geven tijdens een openbare zitting van de Onderzoekscommissie. In 2010 hebben de promovendi van wie eind 2008 een project is gehonoreerd interessante presentaties verzorgd tijdens een druk bezochte bijeenkomst. Het innovatiebudget blijkt een effectieve stimulans voor innovatief en multidisciplinair onderzoek en als zodanig te voldoen aan haar doelstelling. Graag wil ik namens het MT de commissie danken voor haar inzet en de zorgvuldigheid waarmee zij de aanvragen heeft beoordeeld. In het bijzonder Kim Putters, die na enkele jaren lid te zijn geweest de onderzoekscommissie verlaat en het stokje doorgeeft aan Teun Zuiderent-Jerak. Ten slotte wens ik de indieners en overige betrokkenen van harte geluk met de selectie van hun projectvoorstel en de betreffende promovendi veel succes en plezier met het onderzoek! *) Samenstelling onderzoekscommissie 2010: Tom van der Grinten (voorzitter) Astrid Buysse (secretaris) Andre den Exter Anna Nieboer Kim Putters Maureen Rutten-van Mölken Marco Varkevisser

UB NIEUWS GUSTA DRENTHE EN HANS BRANDHORST

Research Matters portal Leidt het in Open Access publiceren niet tot een vermindering van kwaliteitscontrole? Kan ik mijn artikel niet beter bij een vooraanstaand tijdschrift proberen aan te bieden? Welke tools zijn eigenlijk beschikbaar om mijn wetenschappelijke output betrouwbaar te meten? Op deze en vele andere vragen vindt u het antwoord in de portal Research Matters, te vinden op de EUR-website en geïnitieerd door de UB. Research Matters is een handige centrale portal voor onderzoekers aan de EUR en het Erasmus MC. Aanleiding was onder andere het verzoek van het CvB aan alle medewerkers om per 1 januari 2011 hun publicaties te uploaden in het digitale archief van de EUR, RePub. Hiermee wordt in principe de toegankelijkheid van wetenschappelijke kennis vergroot. Research Matters biedt praktische informatie over allerlei facetten van het publicatieproces: onderwerpen als fondsenwerving, daadwerkelijk publiceren (o.a. in Open Access, zie ook hieronder) en methoden voor impactmeting komen aan bod. De databanken benodigd voor een betrouwbare impactmeting en rankings worden door de UB aangeboden, zoals Web of Science, Scopus (vooral interessant voor sociale wetenschappen en humaniora) en GoogleScholar (Publish or Perish, zie hieronder). Daarbij bevat de portal veel verwijzingen naar relevante literatuur over academische skills, die van pas kunnen komen bij het onderzoeksproces. Deze titels maken uiteraard onderdeel uit van onze collectie en kunnen aangevraagd worden. www.eur.nl/researchmatters

Nogmaals: Open Access! SPARC, OaPEN, DOAJ, OpenDOAR, SheRPA RoMEO: weleens van gehoord?! Dan wordt het tijd je eens te verdiepen in de ins en outs rondom Open Access publiceren. Een belangrijk onderdeel van de Research Matters portal betreft de informatie over Open Access: het EUR-beleid (wat RePub het cc-principe noemt), de beschikbare databases en repositories, copyright issues. Er staat bijvoorbeeld ook een aardig artikel in van The Publising Research Consortium over wat auteurs denken wat mag en wat werkelijk is toegestaan. www.eur.nl/researchmatters

Publish or Perish Hoe scoor ik als wetenschapper, wordt er uit mijn publicaties geciteerd en hoe vaak? Voor een onderzoeker is het van belang om te weten en te meten welk effect het gepubliceerde werk heeft. Met gepaste trots presenteert de EUR daarom Publish or Perish, het werk van Anne-Wil Harzing waarmee zij wetenschappers een leidraad biedt om impactmeting te beoordelen op basis van Google Scholar. Professor Harzing ontwikkelde hiervoor een systematisch instrument. De universiteit biedt haar wetenschappelijke staf een digitale versie van dit werk aan. Het boek bevat handige achtergrondinformatie over de Publish or Perish methode. Het is ook gebruikt als test bij een pilot om de wetenschappelijke output van sociologie en bestuurskunde van de laatste 10 jaar op een alternatieve manier te bekijken. In de Research Matters portal vindt u de link naar Publish or Perish. www.eur.nl/researchmatters

Wat heeft de UB te bieden? De Universiteitsbibliotheek heeft, met name voor docenten en onderzoekers van de EUR, een brochure gemaakt waarin al hun diensten op een rij zijn gezet. Want naast een papieren en digitale collectie, is er nog veel meer ‘te halen’ bij de UB. In de brochure worden diensten als trainingen op maat, rondleidingen en workshops toegelicht. De rol van de vakreferent als de contactpersoon met het iBMG wordt benadrukt. Ook is er uitleg te vinden over de reference manager RefWorks, over RePub, Open Access, Collaboratories en Informatievaardigheden. En praktische informatie over de toegang tot de elektronische bronnen vanuit huis en de virtuele balie voor al uw vragen. Kortom, blader deze brochure eens door en maak nader kennis met de UB-diensten en producten! De brochure is er zowel Nederlands- als Engelstalig. De Engelstalige versie is er ook in gedrukte vorm. Wilt u hier één of meerdere exemplaren van, dan kunt u deze bestellen via onze Virtuele Balie. www.eur.nl/ub > diensten > brochure

de BMG krant • zomer 2011 • 7

FBMG update ONDERWIJS • AMANDA CHRISTIANEN

Sinds de installatie van het 28ste bestuur der FBMG op 22 september 2010 is reeds veel gebeurd binnen de vereniging. Er zijn activiteiten georganiseerd, we zijn op wintersport geweest en ook op onderwijsgebied zijn we druk bezig. Hieronder zal ik jullie een korte update geven van wat er tot nu toe allemaal gebeurd is. Het jaar begon hectisch met het schrijven van ons beleidsplan. Dit moesten we verdedigen op de Wisselings Algemene Ledenvergadering. Naar aanleiding van het verdedigen van dit beleidsplan en het overleven van een vragenvuur, hebben de leden ons gekozen tot het nieuwe bestuur van de FBMG. Ons jaar als bestuur kon beginnen! Meteen aan ons de taak om commissies samen te stellen die ons helpen met het schrijven van ons verenigingsblad de Vox Summa en het organiseren van activiteiten, de wintersport, de studiereis en de Health Business Week. De Event-commissie heeft al drie drukbezochte activiteitenblokken neergezet. Dit houdt in dat we eerst een leuke activiteit doen, daarna een hapje eten en eindigen met een feestje ergens in de stad. Ook hebben we een bezoek gebracht aan de tentoonstelling Body Worlds, waar we met trots vijftien internationale studenten mochten ontvangen die met ons deze indrukwekkende tentoonstelling hebben bekeken. De Wintersportcommissie heeft dit jaar een fantastische wintersport op poten gezet. Deze heeft plaatsgevonden van 14 januari tot en met 23 januari 2011 in Saint Sorlin d’Arves. Hier zijn veertig leden met plezier van de besneeuwde bergen gegleden. Natuurlijk wisten de leden zich ook tijdens de après ski goed te vermaken. Het was een geslaagde week. In samenwerking met het iBMG zijn we bezig met het opzetten van een nieuw concept: de actualiteitencolleges. Hierbij komt iedere eerste donderdag van de maand een spreker een uur iets vertellen over een interessant en actueel thema. Het eerste actualiteitencollege met een lezing over het fusieverbod, gegeven door Marco Varkevisser, was een groot succes! Wij hopen dat dit succes zich voort zal zetten. Ook op het gebied van onderwijs staan we niet stil. Door geluiden over het onderwijs in de wandelgangen op te vangen, de FBMG Onderwijsraad te organiseren en zitting te nemen in de BMG Opleidingscommissie proberen we zo goed mogelijk de belangen van de leden te behartigen. De afgelopen tijd stond er nog meer op het programma voor de FBMG. Verslagen van de Health Business Week en de actualiteitencolleges staan elders in deze krant. Over een spetterend interfacultair gala, de ouderdag, een ledenweekend, activiteitenblokken en de studiereis naar St. Petersburg lees je in de volgende BMG krant meer.

Eerste actualiteitencollege groot succes! ONDERWIJS • ASTRID VAN KEULEN EN AMANDA CHRISTIANEN

Op donderdag 2 december heeft het eerste actualiteitencollege plaatsgevonden. Het iBMG en de FBMG organiseerden het eerste actualiteitencollege met aansluitend een gratis borrel. De belangstelling voor het actualiteitencollege oversteeg de verwachting, wat resulteerde in een zeer goed gevulde zaal en een leuke middag. In het regeerakkoord van VVD en CDA, met gedoogsteun van de PVV, staat onder meer dat er een fusieverbod komt voor zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Dit is geen nieuwe gedachte: de voorgenomen overname van het Schiedamse Vlietland

Ziekenhuis, door een samenwerkingsverband waarin zorgverzekeraar DSW een grote (financiële) rol speelt, leidde al eerder tot veel politieke bezwaren. Toch zal de overname van DSW en het Vlietland Ziekenhuis binnenkort worden geëffectueerd. De politiek vreest dat zorgverzekeraars in dit soort constructies te veel invloed krijgen en bijvoorbeeld gaan bepalen naar welk ziekenhuis de huisartsen doorverwijzen. Gedachten aan medische ‘kartels’ zijn dan niet ver. Chris Oomen, directeur van DSW, zegt daarentegen dat patiënten de voorkeur geven aan zorg in de nabijheid en dat het in stand houden van het Vlietland Ziekenhuis (dat anders zeker failliet zou zijn gegaan)

den, die in staat zijn hun kennis te verbinden aan praktische problemen waarmee ze geconfronteerd worden en niet te blijven hangen in de dichotomieën - bijvoorbeeld die tussen managers en professionals, of tussen kosten en kwaliteit - die in de zorg zo dominant zijn.

Opleidingsdirecteur: vier jaar oefenen in bescheidenheid ONDERWIJS • ROLAND BAL

Leuk hoor, zo’n afscheid met al die praatjes. Het beeld dat blijft hangen: hier is iemand dit tot in de late uren zijn mail probeert weg te werken, maar in vier jaar als opleidingsdirecteur maar weinig heeft weten te bereiken. Van je collega’s moet je het maar hebben… Of, iets positiever: kennelijk hebben we de afgelopen jaren binnen het team dat verantwoordelijk is voor de coördinatie van het onderwijs een sfeer weten op te bouwen waar onderlinge kritiek en zelfspot de gewoonste zaak van de wereld is. Of, wellicht iets realistischer: kennelijk hebben de mensen die dit doen de zelfspot en onderlinge kritiek nodig om om te gaan met de lastige taak waar ze voor staan om iets van coördinatie aan te brengen in het onderwijs. Een van de voordelen van rokers – zo houd ik mezelf maar voor – is dat ze weten hoe lastig verandering is. Mensen drijven op routines en het vergt veel om je daarvan los te weken en nieuwe routines op te bouwen. Op een plek als het iBMG is dat inzicht waarschijnlijk een groot voordeel. Werken met professionals, of het nu gaat om de zorg of het hoger onderwijs, vergt een behoorlijke dosis bescheidenheid ten aanzien van de mogelijkhe-

6 • de BMG krant • zomer 2011

den van verandering. Als ik de afgelopen jaren iets heb geleerd is het wel dat dit betekent dat verandering steeds op verschillende niveaus gesitueerd moet worden en vaak in de details zit. Zo ben ik er van overtuigd dat de simpele maatregel om de vakken in bachelor-2 te laten geven door een vast docententeam de kwaliteit van het onderwijs sterk heeft verhoogd; al is het alleen al dat multidisciplinariteit nu niet alleen meer door studenten

hoeft te worden ingevuld. Maar of het voor de uitdagingen waar het iBMG voor staat voldoende is? Het iBMG heeft een belangrijke taak te vervullen. De gezondheidszorg staat voor grote uitdagingen, zowel in Nederland als internationaal, en het beleid en management van de gezondheidszorg zal van hoog niveau moeten zijn om aan die oplossingen het hoofd te bieden. Het iBMG is een belangrijke leverancier van managers en beleidsmakers in de zorg en ons onderwijs draagt daarom direct bij aan de kwaliteit van het beleid. Investeren in het kennisniveau van onze studenten - iets dat de meeste docenten nu eenmaal het liefste doen - is daarvoor niet genoeg. Het gaat daarnaast vooral ook om investeren in de professionele houding en vaardigheden van studenten. Het iBMG zou er naar moeten streven om reflexive practitioners op te lei-

Een dergelijke ambitie vergt creatieve en betrokken docenten, maar vooral ook een systeem waarin dit gestimuleerd en gewaardeerd wordt. Onderwijs is nu - op alle niveaus nog te vaak iets dat er even bij komt. Voor individuele medewerkers moet het onderwijs in een vaak al overvolle onderzoekstaak worden gepropt. Voor secties geldt dat zij voortdurend aan het woekeren zijn om voldoende mensen voor het onderwijs te vinden. In het personeelsbeleid wordt onvoldoende rekening gehouden met prestaties in het onderwijs. Onderwijsvernieuwing, of gewoon investeren in kwaliteit, blijft dan te vaak achter. Wie

geen doel op zich is, maar deel uitmaakt van het belang van de verzekerden. In het eerste actualiteitencollege heeft Marco Varkevisser, die eerder over dit thema publiceerde, een inleiding gegeven. Hij heeft niet alleen gesproken over de aanleiding, DSW en Vlietland Ziekenhuis, maar vooral over de vraag: Is het verstandig om fusies tussen zorgaanbieders en verzekeraars te verbieden? Daarna was er volop gelegenheid tot het stellen van vragen, en om de discussie aan te gaan. Vervolg actualiteitencolleges Na het eerste actualiteitencollege is nog een aantal actualiteitencolleges georganiseerd door het iBMG en de FBMG. In januari is de film The Sweet

heeft er tijd om eens bij het college of de werkgroep van een collega te gaan kijken en feedback te leveren? Wie verdiept zich in nieuwe didactische methoden, bijvoorbeeld via ICT, om zijn onderwijs te verbeteren? Een enkeling, zeker, maar voor dit soort zaken is geen structurele tijd ingeruimd. Het innovatiefonds onderwijs dat we vier jaar geleden in het leven hebben geroepen probeert daar iets aan te doen - en heeft ook tal van vernieuwingen in het onderwijs opgeleverd - maar eigenlijk zou dit een continue taak van alle docenten dienen te zijn. De nieuwe onderwijsdirecteur, Joris van de Klundert, heeft al aangekondigd niet buiten werktijd te mailen, en voor zover ik kan zien lijkt hij zich daar vooralsnog aan te houden. Roken doet hij ook al niet. Succes gegarandeerd dus. En ik kan weer lekker les gaan geven. Dat is toch het leukste dat er is.

Nieuwe folder studieadvies iBMG De studieadviseurs van het iBMG, Jeannet Muilenburg en Barbara Thiels, bieden een zeer gevarieerd dienstenpakket aan. Om alle diensten overzichtelijk te kunnen presenteren is een folder gemaakt. In deze folder kunnen studenten en docenten eenvoudig nagaan waarvoor zij bij de studieadviseur terecht kunnen. De folder is beschikbaar bij de studieadviseurs op kamer J7-27 en bij de informatiebalie van het OSC. Bij de start van het collegejaar krijgen alle studenten een exemplaar uitgereikt.

Hereafter (1997) vertoond. In maart heeft Rob Kottenhagen gesproken over letselschade. De vraag die hier centraal stond was: wat gebeurt er met de verhouding tussen aansprakelijkheidsrecht en sociale zekerheid? Het thema van de maand april was maatschappelijke infectieziektebestrijding. Externe spreker, Paul Mertens ging in op de vraag wat maatschappelijke infectieziektebestrijding inhoudt. Aan de hand van het uitroeien van de pokken, en de huidige zeker niet feilloos verlopende poging tot het uitroeien van polio, heeft hij het belang laten zien van een brede maatschappelijke coalitie om zulke ziekten te kunnen uitroeien. Het laatste actualiteitencollege van dit seizoen was in juni. Jan Kasdorp hield een presentatie over het advies dat de Raad voor Volksgezondheid en Zorg (RVZ) heeft uitgebracht ‘Bekwaam is bevoegd’. Dit advies gaat over innovatieve opleidingen en nieuwe beroepen in de zorg. Er zal nu een evaluatie plaatsvinden en na de zomer wordt een reeks nieuwe actualiteitencolleges gepresenteerd. Oproep onderwerpen actualiteitencolleges Om elke maand weer een aantrekkelijk actualiteitencollege te kunnen verzorgen, zijn we continu op zoek naar interessante onderwerpen en sprekers. Mocht je geïnteresseerd zijn om een keer een actualiteitencollege te verzorgen, of heb je contacten met inspirerende gastsprekers; laat het ons weten via commissaris_onder [email protected] of [email protected].

Towards a New Professionalism in Health Care? ONDERZOEK • IRIS WALLENBURG EN ROLAND BAL

Op 2 december 2010 heeft het seminar ‘Towards a New Professionalism’? plaatsgevonden. Het seminar, georganiseerd door de sectie HCG, past in een reeks van seminars waarin wetenschappers, beleidsmakers en mensen uit de praktijk met elkaar in discussie gaan over actuele onderwerpen. Eerdere thema’s waren ‘prestatie-indicatoren in de zorg’ en ‘patient choice’. Deze keer ging het over de vraag hoe zorgprofessionals omgaan met de veranderende eisen die aan hen worden gesteld ten aanzien van bijvoorbeeld transparantie en het afleggen van verant-

Euthanasie in Schotse parlement ONDERZOEK • MARTIN BUIJSEN

Euthanasie is in de meeste landen niet bij wet geregeld. Nederland, België, Luxemburg en enkele Amerikaanse deelstaten vormen uitzonderingen op de regel. Daarnaast is hulp bij zelfdoding in Zwitserland niet verboden. Daarmee is niet gezegd dat in andere landen de vraag naar een wettelijke regeling

woording aan belanghebbenden buiten het eigen professionele domein. Het doel van de dag was om uit de sociologische spagaat van professionaliseren enerzijds (‘wie behoren tot de professionals en hoe worden de grenzen van het professionele domein bewaakt’) en deprofessionaliseren anderzijds (‘professionals verliezen hun autonomie door de toenemende inmenging van derden’) te komen en op zoek te gaan naar praktijkvoorbeelden van hoe zorgprofessionals productieve manieren vinden in de omgang met de veranderende verwachtingen die er ten aanzien van hen zijn. Ondanks de sneeuw, wat weliswaar een leuk plaatje opleverde maar er ook voor zorgde dat een aantal deelnemers in het verkeer kwam vast te zitten, leverde het seminar een dag op vol levendige discussies tussen zorgprofessionals, beleidsmakers, onderzoekers en studenten. Ruth McDonald,

hoogleraar medische sociologie aan de Universiteit van Nottingham, gaf een key-note over de veranderingen in de NHS en de manier waarop Britse artsen hiermee omgaan. Zij liet zien hoe huisartsen de invoering van prestatiesystemen die het werk van (groepen van) artsen zichtbaar maken niet een inperking van de professionele autonomie tot gevolg heeft, maar dat het werken met dit soort systemen er toe leidt dat huisartsen zich meer zijn gaan richten op het verbeteren van de kwaliteit van de door hen geleverde zorg. Ook bevorderen de systemen de samenwerking tussen artsen waardoor de administratieve last voor de individuele arts afneemt en het onderling toezicht verbetert. Een soortgelijk systeem leidt in de tandartszorg echter tot afnemende kwaliteit waardoor veel mensen zich buiten de NHS om gaan verzekeren voor hun tandzorg. In de presentaties

over de Nederlandse gezondheidszorg werd vervolgens duidelijk dat ook hier professionals bezig zijn opnieuw vorm te geven aan hun beroepsuitoefening. Onder leiding van Roland Bal maakten we een reis langs ‘buurtzorg’ (Jos de Blok en JanWillem Duyvendak), de rol van medisch specialisten in het verbeteren van de patiëntveiligheid (Cor Kalkman en Yolande Witman), de hervormingen van de medische vervolgopleiding (Marianne de Visser en Iris Wallenburg) en de ontwikkelingen binnen de verp leegkunde zoals de opkomst en ontwikkeling van de functie van nurse practitioner (Marieke Schuurmans en Karin Timm). De presentaties gaven niet alleen een breed beeld van de veranderingen die in de zorg spelen, maar maakten ook duidelijk dat zorgprofessionals zich niet afschermen voor de veranderingen in de zorg, maar hier juist actief vorm aan geven vanuit hun eigen professionele context.

nooit opkomt. Van tijd tot tijd worden ook daar levendige debatten gevoerd over de wenselijkheid van een regeling zoals in Nederland. En als de vraag naar regulering dan voorligt, zoals vorig jaar in Schotland, dan is er ook altijd belangstelling voor de ervaringen die men in Nederland heeft opgedaan met de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding. Op 20 januari 2010 diende Margo MacDonald, een onafhankelijk lid van het Schotse parlement de End of Life Assistance (Scotland) Bill in; een

initiatiefwetsvoorstel dat assistentie bij levensbeëindiging (m.i.v. verstrekking van de benodigde middelen) in Schotland onder strikte voorwaarden beoogt mogelijk te maken. Margo MacDonald staat in het Verenigd Koninkrijk bekend als een van de vurigste pleitbezorgers van legalisering van euthanasie en hulp bij zelfdoding, dat wil zeggen: bij ernstig lijdende en terminaal zieke patiënten. Niet onbelangrijk daarbij is het feit dat zijzelf lijdt aan Parkinson. Overigens kent Schotland een eigen wetgever en heeft het een rechts-

cultuur die wezenlijk verschilt van die van de overige delen van het Verenigd Koninkrijk. Onderdeel van het wetgevingsproces is het horen van deskundigen. Op 7 september 2010 gaf ondergetekende, samen met experts uit Zwitserlanden en de VS, ‘oral evidence’ in het Parlement te Edinburgh. Het wetsvoorstel strandde op 1 december 2010. Met grote meerderheid van stemmen werd het voorstel op die datum verworpen. Uit vrees voor het ontstaan van zelfmoordtoerisme.

bedrag van het promotietraject.

‘Harde knip’ Schakelprogramma ONDERWIJS • ANUSHKA CHOTÉ

De rendementen van onze masteropleidingen staan steeds hoog op de agenda. Een mogelijke reden van uitloop en vertraging door de studenten binnen de masteropleidingen is het nog open hebben staan van vakken uit het schakelprogramma. Aan deze vakken wordt, in de meeste gevallen prioriteit gegeven, waardoor er vaak extra vertraging optreedt binnen de masteropleiding. Om die reden is besloten om met ingang van het academisch jaar 2011-2012 een ‘harde knip’ voor het schakelprogramma in te voeren. Dat betekent dat schakelstudenten die vanaf dat moment in de master HEPL of Zoma willen instromen, alle vakken binnen het schakelprogramma behaald dienen te hebben. Deze harde knip geldt voor zowel de aanschuifvariant als de vrijdagvariant.

Uitslag innovatiebudget 2011 ONDERZOEK • ERIK SCHUT

Drie innovatieve multidisciplinaire promotietrajecten zijn van start gegaan in 2011. Sinds 2007 wordt door het MT ieder jaar een innovatiebudget ter beschikking gesteld om binnen het iBMG innovatief multidisciplinair onderzoek te stimuleren. Vanaf 2008 gaat het hierbij specifiek om promotieonderzoek. Iedere hoogleraar die aan het iBMG is verbonden kan een voorstel indienen. Jaarlijks kunnen maximaal vier voorstellen worden gehonoreerd. Tot nu toe zijn er in elke ronde minimaal acht voorstellen ingediend. De ingediende voorstellen worden beoordeeld door een onderzoekscommissie* onder voorzitterschap van prof. Tom van der Grinten en waarin experti-

sen uit de verschillende disciplines van het iBMG vertegenwoordigd zijn. Op grond hiervan adviseert de onderzoekscommissie het MT welke voorstellen naar haar oordeel het beste zijn en voor subsidie uit het innovatiebudget in aanmerking komen. In het najaar van 2010 zijn maar liefst elf voorstellen ingediend. Eind oktober heeft de onderzoekscommissie de ingediende voorstellen beoordeeld. Na zorgvuldige afweging heeft de onderzoekscommissie uit deze elf voorstellen drie voorstellen geselecteerd die naar haar oordeel het beste aan de geformuleerde criteria voldoen en voor subsidie in aanmerking komen. Het MT heeft het advies overgenomen en op basis daarvan de volgende voorstellen gehonoreerd:

• Ontwikkeling en testen van een uitkomstmaat ouderenzorg. Promotor: prof.dr. W.B.F. Brouwer Co-promotors: dr. E.A. Stolk, drs. N.J.A. van Exel • Organizational responses to rankings. The case of the Dutch hospital sector. Promotor: prof.dr. R.A. Bal • A new tool for evaluating and improving risk-equalization models. Promotor: prof.dr. W.P.M.M. van de Ven Co-promotors: dr. R.C. van Kleef, dr. R.C.J.A. van Vliet Het iBMG stelt voor elk van deze drie promotieprojecten een bedrag van 125.000 euro beschikbaar. De secties waar de promovendi aangesteld worden, dragen een matchingsverplichting voor het resterende

Om iBMG-breed op de hoogte te blijven van de voortgang van het onderzoek wordt elke promovendus gevraagd ongeveer een jaar na de start van het project een korte presentatie van de resultaten tot dan toe te geven tijdens een openbare zitting van de Onderzoekscommissie. In 2010 hebben de promovendi van wie eind 2008 een project is gehonoreerd interessante presentaties verzorgd tijdens een druk bezochte bijeenkomst. Het innovatiebudget blijkt een effectieve stimulans voor innovatief en multidisciplinair onderzoek en als zodanig te voldoen aan haar doelstelling. Graag wil ik namens het MT de commissie danken voor haar inzet en de zorgvuldigheid waarmee zij de aanvragen heeft beoordeeld. In het bijzonder Kim Putters, die na enkele jaren lid te zijn geweest de onderzoekscommissie verlaat en het stokje doorgeeft aan Teun Zuiderent-Jerak. Ten slotte wens ik de indieners en overige betrokkenen van harte geluk met de selectie van hun projectvoorstel en de betreffende promovendi veel succes en plezier met het onderzoek! *) Samenstelling onderzoekscommissie 2010: Tom van der Grinten (voorzitter) Astrid Buysse (secretaris) Andre den Exter Anna Nieboer Kim Putters Maureen Rutten-van Mölken Marco Varkevisser

UB NIEUWS GUSTA DRENTHE EN HANS BRANDHORST

Research Matters portal Leidt het in Open Access publiceren niet tot een vermindering van kwaliteitscontrole? Kan ik mijn artikel niet beter bij een vooraanstaand tijdschrift proberen aan te bieden? Welke tools zijn eigenlijk beschikbaar om mijn wetenschappelijke output betrouwbaar te meten? Op deze en vele andere vragen vindt u het antwoord in de portal Research Matters, te vinden op de EUR-website en geïnitieerd door de UB. Research Matters is een handige centrale portal voor onderzoekers aan de EUR en het Erasmus MC. Aanleiding was onder andere het verzoek van het CvB aan alle medewerkers om per 1 januari 2011 hun publicaties te uploaden in het digitale archief van de EUR, RePub. Hiermee wordt in principe de toegankelijkheid van wetenschappelijke kennis vergroot. Research Matters biedt praktische informatie over allerlei facetten van het publicatieproces: onderwerpen als fondsenwerving, daadwerkelijk publiceren (o.a. in Open Access, zie ook hieronder) en methoden voor impactmeting komen aan bod. De databanken benodigd voor een betrouwbare impactmeting en rankings worden door de UB aangeboden, zoals Web of Science, Scopus (vooral interessant voor sociale wetenschappen en humaniora) en GoogleScholar (Publish or Perish, zie hieronder). Daarbij bevat de portal veel verwijzingen naar relevante literatuur over academische skills, die van pas kunnen komen bij het onderzoeksproces. Deze titels maken uiteraard onderdeel uit van onze collectie en kunnen aangevraagd worden. www.eur.nl/researchmatters

Nogmaals: Open Access! SPARC, OaPEN, DOAJ, OpenDOAR, SheRPA RoMEO: weleens van gehoord?! Dan wordt het tijd je eens te verdiepen in de ins en outs rondom Open Access publiceren. Een belangrijk onderdeel van de Research Matters portal betreft de informatie over Open Access: het EUR-beleid (wat RePub het cc-principe noemt), de beschikbare databases en repositories, copyright issues. Er staat bijvoorbeeld ook een aardig artikel in van The Publising Research Consortium over wat auteurs denken wat mag en wat werkelijk is toegestaan. www.eur.nl/researchmatters

Publish or Perish Hoe scoor ik als wetenschapper, wordt er uit mijn publicaties geciteerd en hoe vaak? Voor een onderzoeker is het van belang om te weten en te meten welk effect het gepubliceerde werk heeft. Met gepaste trots presenteert de EUR daarom Publish or Perish, het werk van Anne-Wil Harzing waarmee zij wetenschappers een leidraad biedt om impactmeting te beoordelen op basis van Google Scholar. Professor Harzing ontwikkelde hiervoor een systematisch instrument. De universiteit biedt haar wetenschappelijke staf een digitale versie van dit werk aan. Het boek bevat handige achtergrondinformatie over de Publish or Perish methode. Het is ook gebruikt als test bij een pilot om de wetenschappelijke output van sociologie en bestuurskunde van de laatste 10 jaar op een alternatieve manier te bekijken. In de Research Matters portal vindt u de link naar Publish or Perish. www.eur.nl/researchmatters

Wat heeft de UB te bieden? De Universiteitsbibliotheek heeft, met name voor docenten en onderzoekers van de EUR, een brochure gemaakt waarin al hun diensten op een rij zijn gezet. Want naast een papieren en digitale collectie, is er nog veel meer ‘te halen’ bij de UB. In de brochure worden diensten als trainingen op maat, rondleidingen en workshops toegelicht. De rol van de vakreferent als de contactpersoon met het iBMG wordt benadrukt. Ook is er uitleg te vinden over de reference manager RefWorks, over RePub, Open Access, Collaboratories en Informatievaardigheden. En praktische informatie over de toegang tot de elektronische bronnen vanuit huis en de virtuele balie voor al uw vragen. Kortom, blader deze brochure eens door en maak nader kennis met de UB-diensten en producten! De brochure is er zowel Nederlands- als Engelstalig. De Engelstalige versie is er ook in gedrukte vorm. Wilt u hier één of meerdere exemplaren van, dan kunt u deze bestellen via onze Virtuele Balie. www.eur.nl/ub > diensten > brochure

de BMG krant • zomer 2011 • 7

V.l.n.r. Roland, Julia, Anne Marie, Hester

iBMG participeert in Europees QUASER onderzoek In september 2010 startte het Europese onderzoeksproject Quality and Safety in European Hospitals (QUASER). Doel van het onderzoek is het ontwikkelen van een handleiding voor ziekenhuizen, zorgprofessionals en inkopers voor het verbeteren van de kwaliteit van zorg. Het onderzoek wordt uitgevoerd door het iBMG in samenwerking met onderzoeksinstituten uit de volgende landen: • Engeland: King’s College en Imperial College in Londen; • Zweden: Qulturum County Council in Jönköping; • Portugal: Instituto Superior de Ciências do Trabalho e da Empresa in Lissabon; • Noorwegen: University of Stavanger. Aanleiding “De aanleiding voor het project is het recht van burgers binnen de Europese Unie om zich te laten behandelen en verplegen over de grenzen van hun eigen land. We weten echter dat er grote verschillen zijn in de manier waarop de gezondheidszorg is georganiseerd in die verschillende landen” vertelt Julia Quartz. “Ook is

onduidelijk wat de invloed hiervan is op de kwaliteit, veiligheid en efficiëntie van de gezondheidszorg.” Het is daarom van belang dit onderwerp in een vergelijkende landenstudie in kaart te brengen. De vraag van de EU is om de relatie tussen het landelijke kwaliteitsbeleid, en de organisatie van kwaliteitsmanagement en cultuur in ziekenhuizen te onderzoeken, waarbij specifiek aandacht wordt geschonken aan de betrokkenheid van zorgprofessionals en patiënten en de effectiviteit van de zorg. Daarnaast wil de Europese Unie een handleiding voor ziekenhuizen waarmee zij beter in staat zijn om kwaliteit- en veiligheidsverbeteringen in de lidstaten in te voeren. Deze handleiding moet worden vertaald naar een instrument waarmee inkopers van zorg en de overheid de kwaliteit van zorg in ziekenhuizen kunnen beoordelen. Doel Roland Bal vertelt enthousiast: “QUASER biedt een uitgelezen mogelijkheid om vergelijkend onderzoek te doen naar beleid rond kwaliteit van zorg en de verschillende infrastructuren die daarvoor zijn ingericht in Europese landen. We weten natuurlijk dat de landen qua zorgstelsel grote verschillen vertonen en die stelsels geven ook geheel andere prikkels om aan kwaliteit te werken. Dwars daar doorheen loopt de internationale evidence-based medicine beweging en zoeken alle Europese kwaliteitsmensen inspiratie bij het Amerikaanse Intitute for Health Improvement. Hoe deze verschillende tendensen elkaar beïnvloeden, is fascinerend om te bestuderen.“ Aanpak van het onderzoek Het onderzoek van QUASER is kwalitatief van aard en focust op kwaliteitsbeleid op verschillende niveaus. “We gaan naast literatuur- en bronnenonderzoek en algemene interviews, ook case studies doen in 10 Europese ziekenhuizen” aldus Anne Marie Weggelaar. QUASER kijkt naar: • het macro (nationaal) niveau waarop de gezondheidszorg is georganiseerd; • het meso (ziekenhuis) niveau, de eigenschappen en de cultuur van ziekenhuisorganisaties, en • het micro (afdeling/team) niveau, de betrokkenheid bij en ervaringen van zorgprofessionals en patiënten over effectiviteit, veiligheid, kwaliteit.” Hester van de Bovenkamp vult haar aan: “Het onderzoek richt zich op de interacties tussen

deze drie niveaus vanuit de veronderstelling dat ze elkaar beïnvloeden.” In Nederland wordt onderzoek in twee ziekenhuizen gedaan, die op dit moment worden geselecteerd. Het Nederlandse team is ook primair verantwoordelijk voor het onderzoeken van de manier waarop in de vijf landen, die meedoen met het QUASER onderzoek, omgaan met handleidingen (guides) en begeleiding (guiding). Het eerste deel van dit onderzoek is eind februari afgerond. Mocht je op de hoogte willen blijven van de ontwikkeling van QUASER kun je je aanmelden voor de nieuwsbrief via www.bmg.eur.nl/quaser

Managed competition, Managing what? ONDERZOEK • ANTOINETTE DE BONT

Zoals ik eerder schreef werk ik een jaar bij Kaiser Permanente (KP). Ik ben niet de enige Nederlander die KP bezoekt. Integendeel. KP organiseert regelmatig bezoeken voor internationale delegaties. De bezoekerslijst van Nederlanders is verreweg de langste. Waarom? Misschien is KP de plaats waar de Amerikaanse en de Nederlandse zorg elkaar het dichtst raken. De Nederlandse zorgverzekeringswet is een voorbeeld voor de wet die in 2014 alle Amerikanen een zorgverzekering biedt. Onze wet is weer gebaseerd op het model van Managed Competition – ontwikkeld door Professor Alain Enthoven. Ik had de eer om op Stanford met hem college te mogen geven waarin hij zijn achterliggende intentie van zijn model toelichtte: het behoud van organisaties zoals KP.

Internationale vergelijkingen zijn populair als bron voor ideeën en als instrument om de waarde van ideeën te testen. Wat doen andere landen om een probleem op te lossen? En wat zijn hun ervaringen? Er wordt echter ook steeds kritischer naar deze vergelijkingen gekeken. De buitenlandse initiatieven en de kennis verliezen snel hun waarde als zij buiten hun context worden geplaatst. Het advies is daarom: kijk naar de verschillen en zie wat je leert over je eigen veronderstellingen en waarden. Wat leer ik over Nederland? In Nederland veronderstellen we dat managed competition gaat over het managen van de zorgmarkt. Nederland is het land wat het model van managed competition het verst heeft uitgewerkt, maar zonder de parel van het model: geïntegreerde zorgorganisaties. In een land zonder managed care organisaties zien we de link met het managen van zorg(organisaties) over het hoofd. We spreken ook niet over organisaties maar over incentives. Zonder ons het te realiseren veronderstellen we dat met de juiste incentives verschillen en tegenstellingen in organisaties worden weggenomen. Niets is minder waar. Laatst nam ik deel aan een simulatie voor het verbeteren van de afhandeling van labtests in het Garfield innovatiecentrum van KP – een fabriekshal waar delen van de organisatie in hardboard zijn nagebouwd. Alle bekende problemen kwamen voorbij. Laboranten die zich meer verantwoordelijk voelen voor de specimen die zij zelf verzameld hebben dan voor specimen die verzameld zijn door verpleegkundigen en die afgeleverd worden door een anonieme koerier. Wie onderneemt actie als er een probleem is met een specimen ergens in het traject? Waarom belt het lab niet als ze een specimen afwijzen? Waarom trekt een verpleegkundige niet na waarom een testresultaat niet terug komt? Terwijl we steggelden over wie is de eigenaar van het probleem, het specimen en de patiënt, liep een buitenlandse delegatie langs. “Kijk hier ziet u een voorbeeld van hoe we in onze organisatie samenwerken”, hoorde ik de tourleider zeggen. De delegatieleden zagen de mooie stroomschema’s op het scherm. Ze liepen te snel voorbij om de verschillen op te merken.

Geloven in Hopkins ONDERZOEK • DIRK DE KORNE

Health care rationing congres ONDERZOEK • ANDRE DEN EXTER

Voor het derde opeenvolgende jaar organiseerde de sectie Recht & Gezondheidszorg afgelopen december een congres op de EURcampus. Ditmaal over het thema rantsoenering in de gezondheidszorg. Een onderwerp dat talloze vragen oproept en waar verschillende disciplines bij betrokken zijn. Gedurende twee dagen was de campus vergeven van congresdeelnemers uit binnen- en buitenland met de welbekende Erasmus Observatory on Health Law-tasjes. Tijdens diens openingstoespraak formuleerde Wilfried Notten de kernvragen van health care rationing die gedurende deze bijeenkomst besproken en beantwoord dienden te worden, nl. wie rantsoeneert, op welke wijze en aan de hand van welke instrumenten? Enkele keynoters gingen vervolgens in op de noodzaak van rantsoeneren in de gezondheidszorg (Norman Daniels, Leonard Fleck, Francis Kamm, etc.), waarbij dissidente geluiden eveneens werden geventileerd, bv. door Arne Björnberg uit Zweden. Vervolgens werden tijdens de parallelsessies de ervaringen besproken met rantsoeneren in de zorg in verschillende landen (Rusland, Polen, VK), en enkele case studies (farmacie en voortplantingsgeneeskunde). Tijdens de bijeenkomst was er voldoende ruimte voor publieksvragen. De aard van het onderwerp en de inhoud van de verschillende bijdragen gaf genoeg aanleiding voor een stevig debat. In het bijzonder Francis Kamm liet menig spreker zweten met haar spervuur van uiterst kritische vragen. Bij het sprekersdiner werd die discussie nog eens fijntjes overgedaan. De uitkomsten van het Health care rationing congres worden verwerkt in een bundel die medio 2011 zal verschijnen bij CUP. Naar het zich laat aanzien een waardevol document voor het onderwijs. Ter afsluiting dankte de sectieleider de medewerkers van het secretariaat en het OSC voor hun ondersteuning en nodigde iedereen uit voor het bijwonen van de volgende bijeenkomst: ‘Big Pharma. Principles or Profits?’ (8-9 december 2011).

Innovatiebudget onderzoek 2008 ONDERZOEK • ASTRID BUYSSE

In 2008 heeft het iBMG vier promotieprojecten vanuit het innovatiebudget gehonoreerd. Na ongeveer anderhalf jaar, eind 2010, was het een mooi moment om de resultaten tot nu toe te presenteren. De presentaties werden door de BMG-collega’s goed bezocht en de promovendi vertelden enthousiast over hun innovatieve onderzoek. De spits werd afgebeten door Renske Hoefman. Zij vertelde dat zij onderzoek doet naar de meting en waardering van mantelzorg voor gebruik in economische evaluaties. Renske legde uit dat dit belangrijk is, omdat zo inzicht verkregen kan

8 • de BMG krant • zomer 2011

worden in de werkelijke kosten en baten van een interventie, en niet alleen in de kosten en baten van de formele zorg. Verschillende meetinstrumenten waarmee de belasting van het verlenen van mantelzorg gemeten kan worden werden besproken: de Self-Rated Burden scale, het CarerQol-instrument en de Process Utility. Renske onderzoekt hoe valide deze instrumenten zijn om de impact van het verlenen van mantelzorg te meten en of verdere verfijningen van deze instrumenten noodzakelijk zijn. Vervolgens was Frank Eijkenaar aan de beurt. Frank doet onderzoek naar de vraag: hoe kan prestatiebeloning voor zorgaanbieders worden vormgegeven zodat zij daadwerkelijk worden

beloond voor goede prestaties? Uit zijn literatuurstudie is gebleken dat er weinig gedegen onderzoek is gedaan naar de effecten van P4P. Hoewel sommige studies positieve effecten laten zien, blijkt uit de beschikbare literatuur ook dat P4P ongewenste effecten tot gevolg kan hebben. Toch is er consensus dat P4P tot gewenste uitkomsten kan leiden, mits op een juiste manier vormgegeven en geïmplementeerd. Daartoe is het volgens Frank noodzakelijk inzicht te hebben in de ‘key issues’ bij de vormgeving en de mogelijke invloed van specifieke ontwerpkeuzes op het gedrag van zorgaanbieders. Hoewel het concept P4P op zichzelf vrij simpel is, blijkt het op een goede manier vormgeven van een P4P-programma erg complex te zijn. Een belangrijke

Tot slot vertelde Wim Labree in een flitsende presentatie over zijn onderzoek naar ouderlijk gedrag en overgewicht bij allochtone kinderen op Nederlandse basisscholen. Voor dit onderzoek is Wim bezig met het verzamelen van data van zowel kinderen als ouders op basisscholen in de regio Eindhoven en Rotterdam. Uit vooronderzoek is gebleken dat overgewicht structureel vaker voorkomt bij allochtone kinderen. Het doel van dit onderzoek is dan ook: het verkrijgen van inzicht in modificeerbare factoren rondom het ontstaan van overgewicht en obesitas bij kinderen op de basisschool. De focus ligt hierbij op etnische verschillen in bijvoorbeeld prevalentie maar ook opvoedingsgedrag en voorbeeldgedrag van de ouders. Uit de presentaties bleek dat deze promovendi met veel enthousiasme en doorzettingsvermorgen aan hun onderzoek werken. Uit de levendige discussie die na de presentaties ontstond, konden de promovendi veel adviezen en tips meenemen voor het verdere verloop van hun onderzoek. Tot slot danken het MT en de onderzoekscommissie alle sprekers voor hun bijdrage. Binnenkort start de aanmelding voor de innovatiebudgetronde 2012, meer informatie hierover volgt. De onderzoekscommissie nodigt de secties dan opnieuw van harte uit om gezamenlijk innovatieve voorstellen in te dienen.

De afgelopen periode vroegen velen uit Nederland me of ‘Hopkins’ werkelijk zo geweldig is zoals iedereen gelooft. Na er een half jaar te hebben gewerkt en met veel mensen te hebben gepraat, komt er een redelijk overtuigd ‘ja’ over mijn lippen. Ja, door de multidisciplinaire samenwerking. Vrijwel alle specialismen en wetenschappen zijn binnen de eigen ‘Hopkins family’ vertegenwoordigd. De weg van de oogarts naar de fysicus, econoom of gedragswetenschapper is kort. Ook hebben veel dokters een MBA of een degree in Public Health. Ja, door de onderzoekgestuurde kwaliteitsverbetering. Het onderscheid tussen kwaliteitsproject en onderzoek bestaat eigenlijk niet. Verbeteren en innoveren kan alleen als je duidelijk inzicht hebt in de baseline en aan kunt tonen dat er werkelijk (dus valide en betrouwbaar) iets verandert. Voor de duidelijkheid: ik heb het over een individuele zorginstelling, niet over het zorgsysteem. De Verenigde Staten hebben misschien wel de beste ziekenhuizen ter wereld, maar zoals bekend een belabberd zorgstelsel. Obama probeert daar wat aan te doen, maar stuit in grote delen van de samenleving op grote weerstand. Zo heeft een federale rechter in Florida op 31 januari jl. verklaard dat de gezondheidswet van president Obama ‘ongrondwettelijk’ is. Na een rechtszaak die was aangespannen door 26 staten. Waarom zijn veel Amerikanen zo bezorgd? Het verschil ligt in de basis van de Verenigde Staten zelf. Het land Amerika bestaat niet. De ’Verenigde Staten’ waren en zijn niet meer dan een vereniging van separate staten op het continent Amerika. Alles wat riekt naar meer invloed van of uitgaven door Washington wordt met zeer groot wantrouwen bezien. Federaal georganiseerde ziektekostenverzekering dus ook. Een overheid die verplicht tot het aankopen van een product wordt als zeer onAmerikaans beschouwd. Wat dat betreft krijgen we met booming Azië een interessante vergelijkingskans. Gaat Confusius’ georiënteerd Azië Aristoteles een lesje leren? Een groot deel van Hopkins’ huidige studenten,

municatie, onnodig wachten, et cetera, en organisaties laten dat gebeuren. Net als Sotomayor kunnen ook zorgorganisaties hard werken, een goed team formeren, talent inzetten, om te doen wat nodig is om hoger te gaan springen, dag in dag uit, week in week uit, jaar in jaar uit. Zodat hun klanten zorg van wereldklasse krijgen.

conclusie is verder dat een one-size-fits-all oplossing niet bestaat en dat rekening moet worden gehouden met de context waarin het programma wordt geïmplementeerd. Na een korte pauze stond de presentatie van Marie-Louise Hagenbeek op het programma. Zij vertelde over haar onderzoek naar een methodiek voor het ontwerpen en implementeren van zorgpaden die leidt tot een verbeterde klantprocessturing. Marie-Louise richt zich hiervoor op tien uiteenlopende Erasmus MC paden waarbij zij zich focust op de verdeling van rollen en verantwoordelijkheden, de doorlooptijd, het verdringingseffect bij de radiologie en de rol van de patiënt in het geheel. Op dit moment is zij haar promotieonderzoeksvoorstel aan het afronden en bezig met het plannen van de dataverzameling.

Wie het ziekenhuis binnenkomt via het oude hoofdgebouw kan er niet omheen. Onder de bekende dome staat een imponerend Christusbeeld. Van marmer, meer dan drie meter hoog. Hij strekt zijn armen uit en volgens de ‘ondertiteling’ op het voetstuk roept hij iedereen die binnenkomt toe: ‘Come unto Me all ye that are weary and heavy laden, and I will give you rest.’ Wie goed kijkt ziet dat zijn rechtervoet een afwijkende kleur heeft. Volgens de mevrouw van de security raken dagelijks tientallen mensen daar het beeld aan. Patiënten, bezoekers, maar ook artsen, verpleegkundigen en andere medewerkers.

Lat ligt hoog bij executive course Health Service Excellence ONDERZOEK • JORIS VAN DE KLUNDERT

Enkele rokers van het iBMG hadden spijt toen zij eerst een mannetje uit de draaideur zagen komen, toen een lange plank van 2 meter 45, en toen weer een mannetje. De mannetjes waren prof.dr. John Ovretveit en ondergetekende, en de rokers hadden spijt dat ze hun fotocamera niet bij zich hadden om vast te leggen hoe de mannetjes de plank over de Woudestein campus richting hoogbouw droegen. De plank van 2.45 meter vormde het belangrijkste onderwijsmiddel van de slotsessie van de executive course Health Service Excellence. Zij werd gebruikt voor de slotdiscussie over world class health services. Op de plank stonden 2 strepen. Een eerste streep bij 2.13 meter;

de hoogte van het Zuid-Hollandse record hoogspringen. De volgende streep stond bij 2.30 meter, de hoogte van het Nederlands record. Op 27 juli 1993, sprong Javier Sotomayor over 2.45 meter, en dat geldt sindsdien als wereldrecord. De hoogte van 2.45 meter is 15 centimeter hoger dan het plafond van een huiskamer van een nieuwbouwwoning. Rechtop in de cursusruimte maakte de lange plank die niet op de foto was gezet indruk op de cursisten als hoge plank. Gegeven dat we in Nederland voldoende middelen ter beschikking hebben om zorg te leveren volgens de laatste stand van de wetenschap, evidence based, zo u wilt, kunnen we heel goede zorg leveren. Dat komt goed uit, want daar hebben we recht op, en net als u zouden ook de docenten en cursisten van de course graag de best mogelijke zorg ontvangen als ze die nodig hebben. Excellente zorg, world class health services. Toch krijgen we die lang niet altijd: er is veel onveiligheid, onvriendelijkheid, onachtzaamheid, oververmoeidheid, gebrek aan com-

De vileine slotvraag die de docenten aan de cursisten durfden te stellen is: “Wat gaat ú morgen doen om te zorgen dat u 2 meter 45 hoog gaat springen; om te zorgen dat de organisatie waar u werkt world class wordt?”. Niet de beste van Zuid-Holland (wat we lang niet slecht zouden vinden), of de beste van Nederland. En gaat u proberen ervoor te zorgen dat u daar overmorgen weer aan werkt, en volgende week, volgende maand, volgend jaar. Of, zo eindigde Joris met een retorische vraag, heeft u een goede reden waarom uw klanten met minder genoegen hoeven te nemen? De cursisten namen het sportief op. In plaats van Joris met zijn eigen plank om zijn oren te slaan, gaven ze serieus antwoord, en gingen ze aan het werk. Uit de opvolgende contacten blijkt dat ze inderdaad met de kennis uit de course en vol ambitie aan de slag zijn gegaan. In het najaar van 2011 organiseren het expertisecentrum Zorglogistiek en Erasmus CMDz de course nog een keer. Geïnteresseerden zijn van harte welkom om deel te nemen. Of om alsnog die foto te nemen. www.bmg.eur.nl/hsmo

assistenten en fellows heeft al wortels in China, India of Korea. Internationale samenwerking van Hopkins richt zich op het Oosten. Ontwikkelingen en volumes in de zorg zijn daar grandioos en bieden kansen voor innovatief klinisch werk, onderwijs en onderzoek. Amerika heeft mij geleerd dat een cursus Chinees een van de beste investeringen is die je nu kunt doen. De werkelijkheid onder de dome laat ook zien dat er meer is dan evidence based medicine, zelfs in Hopkins. In de schrijfsels die mensen achterlaten in de daarvoor bestemde boeken naast het beeld vind je de meest ingrijpende ervaringen. Medische dossiers, flowcharts en prestatie-indicatoren, hoe belangrijk ook, zijn uiteindelijk slechts beperkte documentatievormen van de werkelijkheid. God bless the United States of America. God bless you. Deze bijdrage verscheen eerder, enigszins gewijzigd, in ZorgVisie Magazine (2010, nr. 5, pag. 17). Kijk voor meer columns op www.zorgvisie.nl. Dirk de Korne is als onderzoeker en adviseur verbonden aan Het Oogziekenhuis Rotterdam en HSMO van het iBMG. Vorig jaar deed hij, als research scholar bij The Johns Hopkins University School of Medicine in Baltimore (Maryland), een half jaar evaluatieonderzoek naar benchmarking tussen Amerikaanse oogziekenhuizen.

Missie naar India opent een venster op nieuwe verhoudingen in de wereld ONDERZOEK • GODELIEVE VAN HETEREN

‘Alles in India is net zo waar als zijn tegendeel’. Met die woorden kenschetste de Nederlandse ambassadeur in India, Bob Hiensch, zijn vestigingsland. En hij had gelijk. Van 5-12 februari namen diverse partijen, waaronder vertegenwoordigers van het Rotterdam Global Health Initiative, deel aan een grote missie van de EUR en de stad Rotterdam naar Delhi en Mumbai. Het was een interessante combinatie van researchers, clinici, stafleden van onze global health partners ISS en IHS, ondernemers uit de haven, en een vertegenwoordiging van SmartPort. Maar het was ook een reis vol contrasterende beelden: villaparken naast slums, topequipment in privéklinieken naast magere infrastructuur in health centers, veel grote plannen voor bijna onplanbare problemen.

In een instituut als dat voor Translational Health Science and Technology waan je je als Europeaan in een ‘gewone’ onderzoeksomgeving: indrukwekkende powerpoints, researchers die door een hele strenge selectie zijn gegaan en dus de top van hun land uitmaken. Maar nog geen halve dag ervoor zat de delegatie bij de Economic Development Council in Mumbai, een denktank die zich buigt over de grote ontwikkelvraagstukken van een stad van 12-15 miljoen inwoners op een zonnige dag. De planners zaten met de handen in het haar over de onmogelijke verkeerschaos, de enorme afvalverwerkingsproblemen en de uitdagingen van watermanagement. En een dag later was de delegatie in Dharavi, een sloppenwijk in hartje Mumbai, met een half miljoen inwoners, in leefomstandigheden die je nergens in Europa meer aantreft. Veel stof voor dialoog.

Doel van de Rotterdam reis was het verkennen van relaties met Indiase counterparts voor research, met name in health en stedelijke ontwikkeling. Een week lang trok de karavaan langs Indiase counterparts: researchers in urban en regional development, health en social studies, experts van het Centre for the study of law and governance bij de J. Nehru University, topresearchers van het All India Institute for Medical Sciences in Delhi, stafleden van onderzoeksinstituten als het National Institute of Biomedical Genomics, Kolkatta. En een grote groep verschillende biomedische onderzoekers van de Department of Biotechnology. Global health onderzoek bleek ook tijdens deze reis voer voor nieuwsgierige mensen. Wie zich in een land als India met ontwikkeling wil bezighouden zal veel tijd en geduld aan de dag moeten leggen om alle verhalen te begrijpen. De reis gaf in ieder geval een goede blik op de snel veranderende verhoudingen in de wereld. India groeit economisch als kool, met veel jonge, goed opgeleide mensen. Die pikken koloniale verhoudingen niet meer. Maar de groei intern in India is heel ongelijk verdeeld. De contrasten zijn scherp.

Het is duidelijk dat naast fundamentele research er ook veel operationele en actie-research naar ontwikkelingsprocessen nodig zijn, met een scherpe public health en sociaal-economische oriëntatie. De kennisallianties in Rotterdam op deze terreinen, de interesse in nieuwe medische technieken, Rotterdams logistieke expertise en een lange public health traditie kwam in de Indiase metropolen goed uit de verf. Een uitstekende aanzet dus voor verdere samenwerking, ook met ons Global Health Initiative.

de BMG krant • zomer 2011 • 9

V.l.n.r. Roland, Julia, Anne Marie, Hester

iBMG participeert in Europees QUASER onderzoek In september 2010 startte het Europese onderzoeksproject Quality and Safety in European Hospitals (QUASER). Doel van het onderzoek is het ontwikkelen van een handleiding voor ziekenhuizen, zorgprofessionals en inkopers voor het verbeteren van de kwaliteit van zorg. Het onderzoek wordt uitgevoerd door het iBMG in samenwerking met onderzoeksinstituten uit de volgende landen: • Engeland: King’s College en Imperial College in Londen; • Zweden: Qulturum County Council in Jönköping; • Portugal: Instituto Superior de Ciências do Trabalho e da Empresa in Lissabon; • Noorwegen: University of Stavanger. Aanleiding “De aanleiding voor het project is het recht van burgers binnen de Europese Unie om zich te laten behandelen en verplegen over de grenzen van hun eigen land. We weten echter dat er grote verschillen zijn in de manier waarop de gezondheidszorg is georganiseerd in die verschillende landen” vertelt Julia Quartz. “Ook is

onduidelijk wat de invloed hiervan is op de kwaliteit, veiligheid en efficiëntie van de gezondheidszorg.” Het is daarom van belang dit onderwerp in een vergelijkende landenstudie in kaart te brengen. De vraag van de EU is om de relatie tussen het landelijke kwaliteitsbeleid, en de organisatie van kwaliteitsmanagement en cultuur in ziekenhuizen te onderzoeken, waarbij specifiek aandacht wordt geschonken aan de betrokkenheid van zorgprofessionals en patiënten en de effectiviteit van de zorg. Daarnaast wil de Europese Unie een handleiding voor ziekenhuizen waarmee zij beter in staat zijn om kwaliteit- en veiligheidsverbeteringen in de lidstaten in te voeren. Deze handleiding moet worden vertaald naar een instrument waarmee inkopers van zorg en de overheid de kwaliteit van zorg in ziekenhuizen kunnen beoordelen. Doel Roland Bal vertelt enthousiast: “QUASER biedt een uitgelezen mogelijkheid om vergelijkend onderzoek te doen naar beleid rond kwaliteit van zorg en de verschillende infrastructuren die daarvoor zijn ingericht in Europese landen. We weten natuurlijk dat de landen qua zorgstelsel grote verschillen vertonen en die stelsels geven ook geheel andere prikkels om aan kwaliteit te werken. Dwars daar doorheen loopt de internationale evidence-based medicine beweging en zoeken alle Europese kwaliteitsmensen inspiratie bij het Amerikaanse Intitute for Health Improvement. Hoe deze verschillende tendensen elkaar beïnvloeden, is fascinerend om te bestuderen.“ Aanpak van het onderzoek Het onderzoek van QUASER is kwalitatief van aard en focust op kwaliteitsbeleid op verschillende niveaus. “We gaan naast literatuur- en bronnenonderzoek en algemene interviews, ook case studies doen in 10 Europese ziekenhuizen” aldus Anne Marie Weggelaar. QUASER kijkt naar: • het macro (nationaal) niveau waarop de gezondheidszorg is georganiseerd; • het meso (ziekenhuis) niveau, de eigenschappen en de cultuur van ziekenhuisorganisaties, en • het micro (afdeling/team) niveau, de betrokkenheid bij en ervaringen van zorgprofessionals en patiënten over effectiviteit, veiligheid, kwaliteit.” Hester van de Bovenkamp vult haar aan: “Het onderzoek richt zich op de interacties tussen

deze drie niveaus vanuit de veronderstelling dat ze elkaar beïnvloeden.” In Nederland wordt onderzoek in twee ziekenhuizen gedaan, die op dit moment worden geselecteerd. Het Nederlandse team is ook primair verantwoordelijk voor het onderzoeken van de manier waarop in de vijf landen, die meedoen met het QUASER onderzoek, omgaan met handleidingen (guides) en begeleiding (guiding). Het eerste deel van dit onderzoek is eind februari afgerond. Mocht je op de hoogte willen blijven van de ontwikkeling van QUASER kun je je aanmelden voor de nieuwsbrief via www.bmg.eur.nl/quaser

Managed competition, Managing what? ONDERZOEK • ANTOINETTE DE BONT

Zoals ik eerder schreef werk ik een jaar bij Kaiser Permanente (KP). Ik ben niet de enige Nederlander die KP bezoekt. Integendeel. KP organiseert regelmatig bezoeken voor internationale delegaties. De bezoekerslijst van Nederlanders is verreweg de langste. Waarom? Misschien is KP de plaats waar de Amerikaanse en de Nederlandse zorg elkaar het dichtst raken. De Nederlandse zorgverzekeringswet is een voorbeeld voor de wet die in 2014 alle Amerikanen een zorgverzekering biedt. Onze wet is weer gebaseerd op het model van Managed Competition – ontwikkeld door Professor Alain Enthoven. Ik had de eer om op Stanford met hem college te mogen geven waarin hij zijn achterliggende intentie van zijn model toelichtte: het behoud van organisaties zoals KP.

Internationale vergelijkingen zijn populair als bron voor ideeën en als instrument om de waarde van ideeën te testen. Wat doen andere landen om een probleem op te lossen? En wat zijn hun ervaringen? Er wordt echter ook steeds kritischer naar deze vergelijkingen gekeken. De buitenlandse initiatieven en de kennis verliezen snel hun waarde als zij buiten hun context worden geplaatst. Het advies is daarom: kijk naar de verschillen en zie wat je leert over je eigen veronderstellingen en waarden. Wat leer ik over Nederland? In Nederland veronderstellen we dat managed competition gaat over het managen van de zorgmarkt. Nederland is het land wat het model van managed competition het verst heeft uitgewerkt, maar zonder de parel van het model: geïntegreerde zorgorganisaties. In een land zonder managed care organisaties zien we de link met het managen van zorg(organisaties) over het hoofd. We spreken ook niet over organisaties maar over incentives. Zonder ons het te realiseren veronderstellen we dat met de juiste incentives verschillen en tegenstellingen in organisaties worden weggenomen. Niets is minder waar. Laatst nam ik deel aan een simulatie voor het verbeteren van de afhandeling van labtests in het Garfield innovatiecentrum van KP – een fabriekshal waar delen van de organisatie in hardboard zijn nagebouwd. Alle bekende problemen kwamen voorbij. Laboranten die zich meer verantwoordelijk voelen voor de specimen die zij zelf verzameld hebben dan voor specimen die verzameld zijn door verpleegkundigen en die afgeleverd worden door een anonieme koerier. Wie onderneemt actie als er een probleem is met een specimen ergens in het traject? Waarom belt het lab niet als ze een specimen afwijzen? Waarom trekt een verpleegkundige niet na waarom een testresultaat niet terug komt? Terwijl we steggelden over wie is de eigenaar van het probleem, het specimen en de patiënt, liep een buitenlandse delegatie langs. “Kijk hier ziet u een voorbeeld van hoe we in onze organisatie samenwerken”, hoorde ik de tourleider zeggen. De delegatieleden zagen de mooie stroomschema’s op het scherm. Ze liepen te snel voorbij om de verschillen op te merken.

Geloven in Hopkins ONDERZOEK • DIRK DE KORNE

Health care rationing congres ONDERZOEK • ANDRE DEN EXTER

Voor het derde opeenvolgende jaar organiseerde de sectie Recht & Gezondheidszorg afgelopen december een congres op de EURcampus. Ditmaal over het thema rantsoenering in de gezondheidszorg. Een onderwerp dat talloze vragen oproept en waar verschillende disciplines bij betrokken zijn. Gedurende twee dagen was de campus vergeven van congresdeelnemers uit binnen- en buitenland met de welbekende Erasmus Observatory on Health Law-tasjes. Tijdens diens openingstoespraak formuleerde Wilfried Notten de kernvragen van health care rationing die gedurende deze bijeenkomst besproken en beantwoord dienden te worden, nl. wie rantsoeneert, op welke wijze en aan de hand van welke instrumenten? Enkele keynoters gingen vervolgens in op de noodzaak van rantsoeneren in de gezondheidszorg (Norman Daniels, Leonard Fleck, Francis Kamm, etc.), waarbij dissidente geluiden eveneens werden geventileerd, bv. door Arne Björnberg uit Zweden. Vervolgens werden tijdens de parallelsessies de ervaringen besproken met rantsoeneren in de zorg in verschillende landen (Rusland, Polen, VK), en enkele case studies (farmacie en voortplantingsgeneeskunde). Tijdens de bijeenkomst was er voldoende ruimte voor publieksvragen. De aard van het onderwerp en de inhoud van de verschillende bijdragen gaf genoeg aanleiding voor een stevig debat. In het bijzonder Francis Kamm liet menig spreker zweten met haar spervuur van uiterst kritische vragen. Bij het sprekersdiner werd die discussie nog eens fijntjes overgedaan. De uitkomsten van het Health care rationing congres worden verwerkt in een bundel die medio 2011 zal verschijnen bij CUP. Naar het zich laat aanzien een waardevol document voor het onderwijs. Ter afsluiting dankte de sectieleider de medewerkers van het secretariaat en het OSC voor hun ondersteuning en nodigde iedereen uit voor het bijwonen van de volgende bijeenkomst: ‘Big Pharma. Principles or Profits?’ (8-9 december 2011).

Innovatiebudget onderzoek 2008 ONDERZOEK • ASTRID BUYSSE

In 2008 heeft het iBMG vier promotieprojecten vanuit het innovatiebudget gehonoreerd. Na ongeveer anderhalf jaar, eind 2010, was het een mooi moment om de resultaten tot nu toe te presenteren. De presentaties werden door de BMG-collega’s goed bezocht en de promovendi vertelden enthousiast over hun innovatieve onderzoek. De spits werd afgebeten door Renske Hoefman. Zij vertelde dat zij onderzoek doet naar de meting en waardering van mantelzorg voor gebruik in economische evaluaties. Renske legde uit dat dit belangrijk is, omdat zo inzicht verkregen kan

8 • de BMG krant • zomer 2011

worden in de werkelijke kosten en baten van een interventie, en niet alleen in de kosten en baten van de formele zorg. Verschillende meetinstrumenten waarmee de belasting van het verlenen van mantelzorg gemeten kan worden werden besproken: de Self-Rated Burden scale, het CarerQol-instrument en de Process Utility. Renske onderzoekt hoe valide deze instrumenten zijn om de impact van het verlenen van mantelzorg te meten en of verdere verfijningen van deze instrumenten noodzakelijk zijn. Vervolgens was Frank Eijkenaar aan de beurt. Frank doet onderzoek naar de vraag: hoe kan prestatiebeloning voor zorgaanbieders worden vormgegeven zodat zij daadwerkelijk worden

beloond voor goede prestaties? Uit zijn literatuurstudie is gebleken dat er weinig gedegen onderzoek is gedaan naar de effecten van P4P. Hoewel sommige studies positieve effecten laten zien, blijkt uit de beschikbare literatuur ook dat P4P ongewenste effecten tot gevolg kan hebben. Toch is er consensus dat P4P tot gewenste uitkomsten kan leiden, mits op een juiste manier vormgegeven en geïmplementeerd. Daartoe is het volgens Frank noodzakelijk inzicht te hebben in de ‘key issues’ bij de vormgeving en de mogelijke invloed van specifieke ontwerpkeuzes op het gedrag van zorgaanbieders. Hoewel het concept P4P op zichzelf vrij simpel is, blijkt het op een goede manier vormgeven van een P4P-programma erg complex te zijn. Een belangrijke

Tot slot vertelde Wim Labree in een flitsende presentatie over zijn onderzoek naar ouderlijk gedrag en overgewicht bij allochtone kinderen op Nederlandse basisscholen. Voor dit onderzoek is Wim bezig met het verzamelen van data van zowel kinderen als ouders op basisscholen in de regio Eindhoven en Rotterdam. Uit vooronderzoek is gebleken dat overgewicht structureel vaker voorkomt bij allochtone kinderen. Het doel van dit onderzoek is dan ook: het verkrijgen van inzicht in modificeerbare factoren rondom het ontstaan van overgewicht en obesitas bij kinderen op de basisschool. De focus ligt hierbij op etnische verschillen in bijvoorbeeld prevalentie maar ook opvoedingsgedrag en voorbeeldgedrag van de ouders. Uit de presentaties bleek dat deze promovendi met veel enthousiasme en doorzettingsvermorgen aan hun onderzoek werken. Uit de levendige discussie die na de presentaties ontstond, konden de promovendi veel adviezen en tips meenemen voor het verdere verloop van hun onderzoek. Tot slot danken het MT en de onderzoekscommissie alle sprekers voor hun bijdrage. Binnenkort start de aanmelding voor de innovatiebudgetronde 2012, meer informatie hierover volgt. De onderzoekscommissie nodigt de secties dan opnieuw van harte uit om gezamenlijk innovatieve voorstellen in te dienen.

De afgelopen periode vroegen velen uit Nederland me of ‘Hopkins’ werkelijk zo geweldig is zoals iedereen gelooft. Na er een half jaar te hebben gewerkt en met veel mensen te hebben gepraat, komt er een redelijk overtuigd ‘ja’ over mijn lippen. Ja, door de multidisciplinaire samenwerking. Vrijwel alle specialismen en wetenschappen zijn binnen de eigen ‘Hopkins family’ vertegenwoordigd. De weg van de oogarts naar de fysicus, econoom of gedragswetenschapper is kort. Ook hebben veel dokters een MBA of een degree in Public Health. Ja, door de onderzoekgestuurde kwaliteitsverbetering. Het onderscheid tussen kwaliteitsproject en onderzoek bestaat eigenlijk niet. Verbeteren en innoveren kan alleen als je duidelijk inzicht hebt in de baseline en aan kunt tonen dat er werkelijk (dus valide en betrouwbaar) iets verandert. Voor de duidelijkheid: ik heb het over een individuele zorginstelling, niet over het zorgsysteem. De Verenigde Staten hebben misschien wel de beste ziekenhuizen ter wereld, maar zoals bekend een belabberd zorgstelsel. Obama probeert daar wat aan te doen, maar stuit in grote delen van de samenleving op grote weerstand. Zo heeft een federale rechter in Florida op 31 januari jl. verklaard dat de gezondheidswet van president Obama ‘ongrondwettelijk’ is. Na een rechtszaak die was aangespannen door 26 staten. Waarom zijn veel Amerikanen zo bezorgd? Het verschil ligt in de basis van de Verenigde Staten zelf. Het land Amerika bestaat niet. De ’Verenigde Staten’ waren en zijn niet meer dan een vereniging van separate staten op het continent Amerika. Alles wat riekt naar meer invloed van of uitgaven door Washington wordt met zeer groot wantrouwen bezien. Federaal georganiseerde ziektekostenverzekering dus ook. Een overheid die verplicht tot het aankopen van een product wordt als zeer onAmerikaans beschouwd. Wat dat betreft krijgen we met booming Azië een interessante vergelijkingskans. Gaat Confusius’ georiënteerd Azië Aristoteles een lesje leren? Een groot deel van Hopkins’ huidige studenten,

municatie, onnodig wachten, et cetera, en organisaties laten dat gebeuren. Net als Sotomayor kunnen ook zorgorganisaties hard werken, een goed team formeren, talent inzetten, om te doen wat nodig is om hoger te gaan springen, dag in dag uit, week in week uit, jaar in jaar uit. Zodat hun klanten zorg van wereldklasse krijgen.

conclusie is verder dat een one-size-fits-all oplossing niet bestaat en dat rekening moet worden gehouden met de context waarin het programma wordt geïmplementeerd. Na een korte pauze stond de presentatie van Marie-Louise Hagenbeek op het programma. Zij vertelde over haar onderzoek naar een methodiek voor het ontwerpen en implementeren van zorgpaden die leidt tot een verbeterde klantprocessturing. Marie-Louise richt zich hiervoor op tien uiteenlopende Erasmus MC paden waarbij zij zich focust op de verdeling van rollen en verantwoordelijkheden, de doorlooptijd, het verdringingseffect bij de radiologie en de rol van de patiënt in het geheel. Op dit moment is zij haar promotieonderzoeksvoorstel aan het afronden en bezig met het plannen van de dataverzameling.

Wie het ziekenhuis binnenkomt via het oude hoofdgebouw kan er niet omheen. Onder de bekende dome staat een imponerend Christusbeeld. Van marmer, meer dan drie meter hoog. Hij strekt zijn armen uit en volgens de ‘ondertiteling’ op het voetstuk roept hij iedereen die binnenkomt toe: ‘Come unto Me all ye that are weary and heavy laden, and I will give you rest.’ Wie goed kijkt ziet dat zijn rechtervoet een afwijkende kleur heeft. Volgens de mevrouw van de security raken dagelijks tientallen mensen daar het beeld aan. Patiënten, bezoekers, maar ook artsen, verpleegkundigen en andere medewerkers.

Lat ligt hoog bij executive course Health Service Excellence ONDERZOEK • JORIS VAN DE KLUNDERT

Enkele rokers van het iBMG hadden spijt toen zij eerst een mannetje uit de draaideur zagen komen, toen een lange plank van 2 meter 45, en toen weer een mannetje. De mannetjes waren prof.dr. John Ovretveit en ondergetekende, en de rokers hadden spijt dat ze hun fotocamera niet bij zich hadden om vast te leggen hoe de mannetjes de plank over de Woudestein campus richting hoogbouw droegen. De plank van 2.45 meter vormde het belangrijkste onderwijsmiddel van de slotsessie van de executive course Health Service Excellence. Zij werd gebruikt voor de slotdiscussie over world class health services. Op de plank stonden 2 strepen. Een eerste streep bij 2.13 meter;

de hoogte van het Zuid-Hollandse record hoogspringen. De volgende streep stond bij 2.30 meter, de hoogte van het Nederlands record. Op 27 juli 1993, sprong Javier Sotomayor over 2.45 meter, en dat geldt sindsdien als wereldrecord. De hoogte van 2.45 meter is 15 centimeter hoger dan het plafond van een huiskamer van een nieuwbouwwoning. Rechtop in de cursusruimte maakte de lange plank die niet op de foto was gezet indruk op de cursisten als hoge plank. Gegeven dat we in Nederland voldoende middelen ter beschikking hebben om zorg te leveren volgens de laatste stand van de wetenschap, evidence based, zo u wilt, kunnen we heel goede zorg leveren. Dat komt goed uit, want daar hebben we recht op, en net als u zouden ook de docenten en cursisten van de course graag de best mogelijke zorg ontvangen als ze die nodig hebben. Excellente zorg, world class health services. Toch krijgen we die lang niet altijd: er is veel onveiligheid, onvriendelijkheid, onachtzaamheid, oververmoeidheid, gebrek aan com-

De vileine slotvraag die de docenten aan de cursisten durfden te stellen is: “Wat gaat ú morgen doen om te zorgen dat u 2 meter 45 hoog gaat springen; om te zorgen dat de organisatie waar u werkt world class wordt?”. Niet de beste van Zuid-Holland (wat we lang niet slecht zouden vinden), of de beste van Nederland. En gaat u proberen ervoor te zorgen dat u daar overmorgen weer aan werkt, en volgende week, volgende maand, volgend jaar. Of, zo eindigde Joris met een retorische vraag, heeft u een goede reden waarom uw klanten met minder genoegen hoeven te nemen? De cursisten namen het sportief op. In plaats van Joris met zijn eigen plank om zijn oren te slaan, gaven ze serieus antwoord, en gingen ze aan het werk. Uit de opvolgende contacten blijkt dat ze inderdaad met de kennis uit de course en vol ambitie aan de slag zijn gegaan. In het najaar van 2011 organiseren het expertisecentrum Zorglogistiek en Erasmus CMDz de course nog een keer. Geïnteresseerden zijn van harte welkom om deel te nemen. Of om alsnog die foto te nemen. www.bmg.eur.nl/hsmo

assistenten en fellows heeft al wortels in China, India of Korea. Internationale samenwerking van Hopkins richt zich op het Oosten. Ontwikkelingen en volumes in de zorg zijn daar grandioos en bieden kansen voor innovatief klinisch werk, onderwijs en onderzoek. Amerika heeft mij geleerd dat een cursus Chinees een van de beste investeringen is die je nu kunt doen. De werkelijkheid onder de dome laat ook zien dat er meer is dan evidence based medicine, zelfs in Hopkins. In de schrijfsels die mensen achterlaten in de daarvoor bestemde boeken naast het beeld vind je de meest ingrijpende ervaringen. Medische dossiers, flowcharts en prestatie-indicatoren, hoe belangrijk ook, zijn uiteindelijk slechts beperkte documentatievormen van de werkelijkheid. God bless the United States of America. God bless you. Deze bijdrage verscheen eerder, enigszins gewijzigd, in ZorgVisie Magazine (2010, nr. 5, pag. 17). Kijk voor meer columns op www.zorgvisie.nl. Dirk de Korne is als onderzoeker en adviseur verbonden aan Het Oogziekenhuis Rotterdam en HSMO van het iBMG. Vorig jaar deed hij, als research scholar bij The Johns Hopkins University School of Medicine in Baltimore (Maryland), een half jaar evaluatieonderzoek naar benchmarking tussen Amerikaanse oogziekenhuizen.

Missie naar India opent een venster op nieuwe verhoudingen in de wereld ONDERZOEK • GODELIEVE VAN HETEREN

‘Alles in India is net zo waar als zijn tegendeel’. Met die woorden kenschetste de Nederlandse ambassadeur in India, Bob Hiensch, zijn vestigingsland. En hij had gelijk. Van 5-12 februari namen diverse partijen, waaronder vertegenwoordigers van het Rotterdam Global Health Initiative, deel aan een grote missie van de EUR en de stad Rotterdam naar Delhi en Mumbai. Het was een interessante combinatie van researchers, clinici, stafleden van onze global health partners ISS en IHS, ondernemers uit de haven, en een vertegenwoordiging van SmartPort. Maar het was ook een reis vol contrasterende beelden: villaparken naast slums, topequipment in privéklinieken naast magere infrastructuur in health centers, veel grote plannen voor bijna onplanbare problemen.

In een instituut als dat voor Translational Health Science and Technology waan je je als Europeaan in een ‘gewone’ onderzoeksomgeving: indrukwekkende powerpoints, researchers die door een hele strenge selectie zijn gegaan en dus de top van hun land uitmaken. Maar nog geen halve dag ervoor zat de delegatie bij de Economic Development Council in Mumbai, een denktank die zich buigt over de grote ontwikkelvraagstukken van een stad van 12-15 miljoen inwoners op een zonnige dag. De planners zaten met de handen in het haar over de onmogelijke verkeerschaos, de enorme afvalverwerkingsproblemen en de uitdagingen van watermanagement. En een dag later was de delegatie in Dharavi, een sloppenwijk in hartje Mumbai, met een half miljoen inwoners, in leefomstandigheden die je nergens in Europa meer aantreft. Veel stof voor dialoog.

Doel van de Rotterdam reis was het verkennen van relaties met Indiase counterparts voor research, met name in health en stedelijke ontwikkeling. Een week lang trok de karavaan langs Indiase counterparts: researchers in urban en regional development, health en social studies, experts van het Centre for the study of law and governance bij de J. Nehru University, topresearchers van het All India Institute for Medical Sciences in Delhi, stafleden van onderzoeksinstituten als het National Institute of Biomedical Genomics, Kolkatta. En een grote groep verschillende biomedische onderzoekers van de Department of Biotechnology. Global health onderzoek bleek ook tijdens deze reis voer voor nieuwsgierige mensen. Wie zich in een land als India met ontwikkeling wil bezighouden zal veel tijd en geduld aan de dag moeten leggen om alle verhalen te begrijpen. De reis gaf in ieder geval een goede blik op de snel veranderende verhoudingen in de wereld. India groeit economisch als kool, met veel jonge, goed opgeleide mensen. Die pikken koloniale verhoudingen niet meer. Maar de groei intern in India is heel ongelijk verdeeld. De contrasten zijn scherp.

Het is duidelijk dat naast fundamentele research er ook veel operationele en actie-research naar ontwikkelingsprocessen nodig zijn, met een scherpe public health en sociaal-economische oriëntatie. De kennisallianties in Rotterdam op deze terreinen, de interesse in nieuwe medische technieken, Rotterdams logistieke expertise en een lange public health traditie kwam in de Indiase metropolen goed uit de verf. Een uitstekende aanzet dus voor verdere samenwerking, ook met ons Global Health Initiative.

de BMG krant • zomer 2011 • 9

INS & OUTS BEDRIJFSVOERING • YVONNE LENGKEEK & PAULINE HEEPKE

Tim Benning, wetenschappelijk onderzoeker GE-iMTA Mijn naam is Tim Benning, 27 jaar, en per 1 maart ben ik werkzaam als onderzoeker bij het iBMG. Voor deze baan deed ik promotieonderzoek aan de Erasmus Universiteit met marketing als specialisatie. In mijn proefschrift heb ik onderzocht hoe de consument een allocatiebeleid van betaalde snellere toegang tot zorg evalueert, en aangetoond hoe de collectieve kosten en opbrengsten van een beleid dat maatwerk gezondheidszorg aanbiedt, gebruikt kunnen worden om deze vorm van zorg te evalueren. Voor het iBMG ga ik de voorkeuren van mensen voor het screenen op darmkanker onderzoeken door middel van discrete keuze-experimenten. Melinda Boland, promovendus GE-iMTA Hallo allemaal! Ik ben sinds 15 november werkzaam als promovendus bij de sectie GE-iMTA en stel me hierbij graag voor. Mijn naam is Melinde Boland, 22 jaar en ik woon in Rotterdam. Sinds mijn bacholor Gezondheidswetenschappen, BMG heb ik interesse in de wereld van de gezondheidseconomie. Deze interesse werd alleen maar groter tijdens de masterspecialisatie Health Economics. Momenteel werk ik onder leiding van Maureen Rutten en in samenwerking met het LUMC aan het RECODE project. Dit is een disease management project voor de eerstelijnszorg van COPD. Vanuit het LUMC wordt er naar de klinische effectiviteit gekeken en vanuit GE-iMTA wordt er naar de kosteneffectiviteit gekeken. Een mooie bundeling van kennis in een belangrijk COPD onderzoek. Ik heb er erg veel zin in! Leander Buisman, promovendus GE-iMTA Ik ben Leander Buisman, 23 jaar en sinds 1 maart promovendus bij GE-iMTA. Ik heb de bacheloropleiding en de specialisatie Health Economics van de master HEPL bij het iBMG gedaan. In mijn promotietraject ga ik deelnemen aan het ParisK project dat als doel heeft een nieuwe technologie te ontwikkelen om acute cardiovascular events te voorspellen. Mijn rol is om een kosteneffectiviteitsanalyse uit te voeren, waarbij ik de nieuwe techniek vergelijk met de bestaande technieken. Het onderzoek lijkt mij een mooie opstap voor de toekomst. Wendy van Dongen, medewerker Marketing & Communicatie Halverwege mei ben ik aan de slag gegaan bij de afdeling Marketing & Communicatie. Hier ga ik me onder andere bezig houden met de website: het verbeteren en up-to-date houden van de verschillende pagina’s binnen www.bmg.eur.nl. Een leuke uitdaging! Voordat ik deze stap maakte, werkte ik als webredacteur voor een drinkwaterbedrijf in Gouda: een baan waar ik veel heb kunnen leren over het bedrijfsleven en het werken voor het web. Het universiteitsleven is me niet onbekend. Na mijn studies Communicatiewetenschappen (UU) en Journalistiek (VU) werkte ik als junior-onderzoeker voor een onderzoeksbureau dat politiek nieuws in de media analyseert. Een interessante baan waardoor ik altijd op de hoogte was van het laatste nieuws. Sinds een jaar woon ik in Rotterdam, waar ik me prima vermaak met hardlopen, klimmen, reizen, fotografie en lekker koken. In de tijd die overblijft probeer ik zoveel mogelijk van het Rotterdamse (culturele) leven te leren kennen. Mijn werk binnen iBMG zal daar zeker aan bijdragen. Voor tips en ideeën voor het web zijn jullie van harte welkom in J7-25, dus hopelijk tot ziens! Naomi van der Linden, promovendus GE-iMTA Ik ben Naomi, 25 jaar en sinds 1 februari begonnen aan mijn promotietraject bij iMTA. Hiervoor heb ik de bacheloropleidingen Antropologie (cultuur, organisatie en management) en Economie gedaan, de masterspecialisatie Health Economics en de studie Geneeskunde (doctoraal). Ik ben geïnteresseerd in medische vraagstukken, economische vraagstukken en vooral

10 • de BMG krant • zomer 2011

alles op het grensvlak hiervan: in de wetenschap en in de dagelijkse praktijk. Bij GE-iMTA mag ik uitkomstenonderzoek gaan doen naar dure geneesmiddelen tegen kanker: nuttig onderzoek en ontzettend interessant! Marlies Maaijen, wetenschappelijk onderzoeker HCG Mijn naam is Marlies Maaijen, 26 jaar en sinds 1 maart werkzaam als wetenschappelijk onderzoeker bij de sectie HCG. Ik ben al een beetje bekend bij het iBMG: in 2007 begonnen met het schakeljaar en daarna de master Zorgmanagement afgerond. Ik ga mij drie dagen per week bezig houden met het onderzoeksprogramma ‘Op Een Lijn’. Dit programma richt zich op de organisatie van samenwerkingsvarianten in de eerstelijnszorg. Naast mijn baan bij het iBMG werk ik in de ouderenzorg en op een woonvorm voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel. Ook werk ik bij adviesbureau CareConcern. Ik kijk er naar uit om met ‘Op Een Lijn’ aan de slag te gaan. Ruby Molijn, medewerker Secretariaat Mijn naam is Ruby Molijn en ik ben 20 jaar oud. Zowel de Erasmus Universiteit als de werkzaamheden op het secretariaat waren nieuw voor mij. Een beetje nerveus, maar wel erg enthousiast ben ik aan mijn eerste werkdag op 15 november jl. begonnen. Na een warm welkom en nadat ik met iedereen kennis had gemaakt, merkte ik al snel de gezellige werksfeer bij het iBMG. Inmiddels ben ik begonnen aan het tweede jaar van mijn studie Directiesecretaresse/managementassistent. Ik merk dat ik steeds nieuwe dingen leer en dat zal mij zeker helpen bij het behalen van mijn diploma. Met veel plezier werk ik op het secretariaat en hoop ik dat ik dit nog lang zo kan blijven doen. Time flies when your having fun, zo zijn we alweer ruim een half jaar verder! Suzanne van Veen, promovendus ZKV Mijn naam is Suzanne van Veen, 23 jaar en ik ben sinds 3 januari begonnen aan mijn promotietraject bij de sectie Ziektekostenverzekeringen. Mijn promotieonderzoek zal gaan over het evalueren en het verbeteren van het risicovereveningsmodel. Hiervoor heb ik de bacheloropleiding Gezondheidswetenschappen, BMG en de masteropleiding HEPL (specialisatie Health Economics) gevolgd aan de Erasmus Universiteit. Mijn afstudeerscriptie heb ik geschreven bij het consultancybureau Strategies in Regulated Markets (SiRM). Na het afstuderen ben ik voor vier maanden werkzaam geweest bij SiRM. Daar heb ik bijgedragen aan het opzetten van een kwaliteitsinstrument voor de zorginkoop en het opzetten van een richtlijn voor de koppeling van verschillende privacygevoelige datasets. Mijn promotietraject biedt mij de mogelijkheid om me in een bepaald onderwerp te verdiepen. Het kwantitatieve karakter en de relevantie van het promotieonderzoek trekt mijn interesse en ik zie het dan ook als een grote uitdaging om alle puzzels op te lossen. Femke Vennik, promovendus HCG Ik ben Femke Vennik, 22 jaar en ik werk sinds 1 november als promovendus bij de afdeling HCG. Ik ga in mijn promotietraject onderzoek doen naar MijnZorgnet. Dit is een platform waar patiënten en zorgverleners binnen communities met elkaar kunnen communiceren en informatie met elkaar kunnen delen. Het is een erg interessant onderzoek en ik reis hiervoor één keer in de week naar Nijmegen, waar MijnZorgnet is gevestigd. Voor mij was het iBMG niet helemaal nieuw omdat ik een aantal jaren studentassistent ben geweest voor de afdeling HCG. Daarnaast heb ik er ook de opleiding Gezondheidswetenschappen, BMG gevolgd en in de zomer van 2010 heb ik de master Zorgmanagement afgerond. In 2011 kan ik mij volledig richten op het onderzoek en ik ben erg benieuwd naar wat dat allemaal gaat opleveren. Juul Versteegen, promovendus HCG Ik ben Juul Versteegen, 25 jaar en ik ben dit jaar begonnen als promovendus bij de sectie HCG. Mijn dagelijkse begeleider is Kor Grit, en mijn onderzoek richt zich op patiëntenparticipatie in de zorg. Ik heb in Utrecht gestudeerd:

Sociologie als bachelor met allerlei uitstapjes naar het buitenland en vervolgens de master Bestuur en Beleid aan de Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschap. Mijn eerste indruk van het iBMG is heel positief en ik kijk er naar uit om hier vier jaar aan de slag te mogen! Annemarie de Vos, wetenschappelijk onderzoeker HSMO Ik ben op 3 januari jl. gestart als wetenschappelijk onderzoeker bij het iBMG. Ik heb een verpleegkundige achtergrond en ben recent teruggekeerd van een elfjarig verblijf in Western Australia. Voor mijn promotieonderzoek bestudeerde ik ‘respiratory health effects of occupational exposure to bushfire smoke’. Na mijn promotie heb ik een project gecoördineerd dat de relatie onderzocht tussen de woonafstand tot snelwegen en de astmaprevalentie in de bevolking. Als postdoc-onderzoeker ga ik een audit uitvoeren binnen ZPH, een interventie die ontwikkeld is om ziekenhuis-gerelateerd functieverlies onder kwetsbare ouderen tegen te gaan. Dit onderzoek biedt mij de gelegenheid om mijn wetenschappelijke kennis in combinatie met mijn verpleegkundige werkervaring toe te passen. Evy van der Wees, medewerker Marketing & Communicatie Hallo! Mijn naam is Evy van der Wees en sinds 1 maart 2011 maak ik deel uit van het communicatieteam van het iBMG. Mijn hoofdtaak is de studievoorlichting: ik beantwoord nu alle vragen van aankomend studenten. Het lijkt me onwijs leuk om aankomend studenten in de toekomst ook via sociale media te gaan benaderen. Na mijn studie 'Bedrijfscommunicatie en Digitale Media' aan de Universiteit van Tilburg ben ik een jaar gaan reizen in Australië, Nieuw-Zeeland en Zuidoost-Azië. Na dit veel bewogen jaar ben ik klaar om het werkende leven in te gaan! Remziye Zaim, promovendus GE-iMTA I am from Cyprus. I hold a BSc. in Cellular Biochemistry and a MSc. in Molecular Cellular Developmental and Neurobiology from the State University of New York, USA. After graduation, I worked as an intern at the Swiss Institute for Experimental Cancer Research, Lausanne, Switzerland. In New York and Lausanne, my research projects were centered mainly on gene expression patterns in breast cancer. Since 2009, I have been living in Rotterdam. In July 2009, I attended the Erasmus Summer School on Health Law and in November 2010, I completed a MSc. in Health Economics Policy & Law (HEPL). Starting from January 2011, I have been working as a PhD student at GE-iMTA.

Maya Vos, nieuw hoofd OSC Per 1 april is Maya Vos gestart als hoofd van het Onderwijs Service Centrum (OSC), de functie die de afgelopen maanden door Peter Langerak (ad interim) werd vervuld. Maya’s achtergrond in het (beroeps)onderwijs komt voor deze functie natuurlijk goed van pas. Als oud-docent en leidinggevende is zij zeer bekend met verschillende onderwijsprocessen en weet zij hoe belangrijk de ondersteunende diensten zijn voor het onderwijs. Het doel is om gezamenlijk en binnen afzienbare tijd een sterke unit voor professionele dienstverlening neer te zetten met een kwalitatief hoge servicegraad. Het MT kijkt erg uit naar een lange

samenwerking met Maya en wenst haar veel succes in haar nieuwe baan. Geert Gerritse, nieuwe directeur bedrijfsvoering Vanaf 1 maart jl. neemt Geert Gerritse gefaseerd de functie als directeur bedrijfsvoering van Marieke Veenstra over, die overstapt naar de EUR als programmamanager BV2013. Geert heeft veel kennis en ervaring op het gebied van bedrijfsvoering. Hij rondt momenteel een project af als interimmanager bij de Kamer van Koophandel Midden-Nederland en heeft eerder leidinggevende functies bekleed bij verschillende ministeries. Het MT heet Geert van harte welkom en kijkt uit naar een vruchtbare samenwerking. Freek Lötters, nieuwe bachelorcoördinator Met ingang van 1 september 2011 wordt Freek Lötters de nieuwe coördinator van de bacheloropleiding Gezondheidswetenschappen, BMG. Hij neemt op die datum officieel het stokje over van Samantha Adams. Freek wordt nu al betrokken bij alle lopende projecten en gaat in deze voor hem nieuwe functie een uitdagende periode tegemoet met vele interessante onderwijsinnovaties in het verschiet. Het MT en de andere collega’s wensen Freek veel succes in zijn nieuwe functie.

Gezondheidsrecht in Indonesië ONDERZOEK • MARTIN BUIJSEN

Nederland heeft met veel landen bilaterale samenwerkingsverdragen. Ook met Indonesië zijn afspraken gemaakt om tot nadere samenwerking te komen op een groot aantal terreinen, waaronder die van wetenschappelijk onderzoek en onderwijs. De sectie Recht & Gezondheidszorg van het iBMG heeft in 2010 KNAW-financiering ontvangen om in Indonesië aan diverse universiteiten het onderwijs op het gebied van het gezondheidsrecht te versterken. De sectie draait al enkele jaren met succes een summer school, waarin academici gedurende twee weken inleidend onderwijs op het terrein van het gezondheidsrecht aangeboden krijgen. Deze intensieve cursus is Engelstalig en blijkt zeer geschikt om ook buiten de EUR aan te bieden. De belangstelling voor gezondheidsrecht in Indonesië neemt sterk toe. In de afgelopen jaren is veel wetgeving ontwikkeld, vooral op het terrein van de zorgverlening. Aan Indonesische universiteiten wordt wel gezondheidsrecht beoefend, maar nog zeer sporadisch. In de zomer van 2010 heeft een aantal Indonesische ‘scholars’, afkomstig van verschillende universiteiten op Java, de

Op uitnodiging van de Indonesische marine namen Andre den Exter en Martin Buijsen, allebei oud-marinemensen, in Soerabaya een kijkje in een van de duikboten (Dolfijn-klasse).

Jubilea • Marco Varkevisser 1 oktober 2010, 12,5 jaar • Frans Rutten 14 december 2010, 40 jaar • Jaap Paauwe 15 december 2010, 25 jaar • Marleen Foets 1 februari 2011, 12,5 jaar • Marleen de Mul 1 maart 2011, 12,5 jaar • Martin van Ineveld 12 maart 2011, 25 jaar • Marijke van der Does 1 april 2011, 12,5 jaar • Jeannet Muilenburg-Have 1 april 2011, 12,5 jaar Vertrek medewerkers • Renske van der Gaag (per 15 februari 2011) • Mark Muilenburg (per 31 maart 2011) • Joost Morssinkhof (per 15 april 2011) • Marieke Veenstra (per 30 juni 2011) • Marja Verschoor (per 1 mei 2011) Geboren • Cato Aletta Lena, dochter van Sonja Meeuwsen en Geert de Waal, 26 november 2010 • Jasper Arnold, zoon van Marco Varkevisser en Stéphanie van der Geest, geboren op 12 mei 2011

2011 is een bijzonder jaar voor de BMG-raad De BMG-raad is dit jaar al een aantal keer bij elkaar geweest, met en zonder het MT iBMG. 2011 is een bijzonder jaar, want er zijn verkiezingen. Voor het eerst sinds de oprichting van de Raad (1 januari 2010) hebben deze betrekking op zowel de personeelsgeleding (vier leden) als de studentengeleding (vier leden). Als het eigen medezeggenschapsorgaan van het iBMG behartigt de BMG-raad de belangen van studenten en medewerkers. Zo hebben we instemmingsrecht ten aanzien van het faculteitsreglement en de onderwijs- en examenregeling (OER). Ook mogen we het MT gevraagd en ongevraagd adviseren over het instituutsbeleid op het gebied van onderzoek en bedrijfsvoering, waaronder het jaarlijkse begrotingsplan. Het afgelopen jaar heeft de Raad onder andere geadviseerd over de Vaste Commissie Loopbaanbeleid (VCL) die is ingesteld om de prodecaan te adviseren over bevorderingen tot UHD en het project ‘Goed uit de startblokken’ dat is gericht op een verbetering van het bacheloronderwijs. Ook voor de komende periode staan weer genoeg belangrijke onderwerpen op de agenda, waaronder de benoeming van de nieuwe prodecaan. Kortom, het werk van de BMG-raad doet ertoe! Wil je meer weten over de BMG-raad? Neem dan contact met ons op via [email protected] of spreek een van de leden van de huidige personeelsgeleding (Jos Aarts, Sonja Meeuwsen, Jeannet Muilenburg-Have en Marco Varkevisser) aan ‘in de wandelgangen.’

ONDERZOEK • ASTRID BUYSSE

De wetenschappelijke impact van het iBMG-onderzoek – zoals dat wordt afgemeten aan de relatieve citatiescore (CWTS-crownindicator) – is in 2009 sterk toegenomen. summer school gevolgd. Twee medewerkers van de sectie R&G (Martin Buijsen en André den Exter) hebben daarop in oktober aan die universiteiten enkele weken lang gastcolleges verzorgd en lezingen gehouden. De belangstelling voor gezondheidsrechtelijke onderwerpen onder zowel studenten als docenten bleek erg groot. In de nabije toekomst zal de onderwijssamenwerking worden uitgebreid naar andere Indonesische universiteiten. Ook wordt momenteel nagedacht over gezamenlijke onderzoeksprojecten.

Gerard Scholten 65 jaar Op 4 juni jl. heeft Gerard Scholten (HSMO) de fraaie leeftijd van 65 jaar bereikt. Gerard is inmiddels ook alweer bijna 24 jaar actief voor het iBMG. Dit was dus een mooie gelegenheid om hem eens flink in het zonnetje te zetten. Op 24 mei werd Gerard door zijn collega’s getrakteerd op een verrassingsborrel en een mooi geschenk: een bijdrage aan zijn nieuwe en nog snellere racefiets. Joris van de Klundert nieuwe directeur onderwijs Na 4 jaar directeur onderwijs te zijn geweest, heeft Roland Bal op 1 april jl. het stokje overgedragen aan Joris van de Klundert. Roland heeft in de afgelopen jaren hard gewerkt om het onderwijs binnen het iBMG verder te versterken en uit te bouwen. Hij heeft dit ook met veel enthousiasme gedaan en heeft zijn beste kwaliteiten ingezet. Elders in deze krant blikt Roland terug op zijn tijd als directeur onderwijs.

Toenemende impact iBMG-onderzoek

Gemiddeld over de zeven onderscheiden kerndomeinen van iBMG-onderzoek, is de citatiescore fors gestegen van 1,22 (over de periode 2005-2008) tot 1,62 (over de periode 2006-2009). Daarmee scoort het onderzoek van het iBMG aanzienlijk hoger dan het wereldgemiddelde (genormeerd op 1,0). Op alle afzonderlijke kerndomeinen ligt de citatiescore boven het wereldgemiddelde en op 4 van de 7 kerndomeinen zelfs boven de 2,0 (zie tabel). Niet alleen de citatiescore is toegenomen, maar ook het aantal artikelen dat door het iBMG op deze kerndomeinen is gepubliceerd (van 94 naar 131). Tenslotte is ook de gemiddelde citatiescore over alle domeinen waarop iBMG-onderzoek plaatvindt, sterk verbeterd: van net onder het wereldgemiddelde over de periode 2005-2008 (0,94) tot ruim daarboven (1,25) over de periode 2006-2009. KERNDOMEIN

AANTAL PUBLICATIES

CWTS-CROWNINDICATOR

2005 – 2008

2006 – 2009

2005 – 2008

2006 – 2009

HEALTH CARE SCIENCE & SERVICES

64

91

1,00

1,27

HEALTH POLICY & SERVICES

53

73

1,12

1,46

ECONOMICS

27

43

1,72

2,30

MEDICINE, GENERAL & INTERNAL

16

22

1,39

1,84

MEDICAL INFORMATICS

8

17

1,67

2,41

COMPUTER SCIENCE, INFORMATION SYSTEMS

3

10

4,54

3,60

OPERATIONS RESEARCH & MANAGEMENT

3

3

3,04

2,09

94

131

1,22

1,62

Totaal over alle kerndomeinen*

* Het totaal aantal artikelen en de gemiddelde citatiescore zijn gecorrigeerd voor dubbeltellingen (d.i. publicaties die in meer dan één domein zijn geclassificeerd).

Veel vrijwilligers aan de slag tijdens succesvolle Workmate-maand BEDRIJFSVOERING • ERNST BAKKER

De maand februari stond bij het iBMG volledig in het teken van het vrijwilligersproject Workmate. Medewerkers werden aangemoedigd om in de tijd van de baas een dag(deel) vrijwilligerswerk te gaan doen bij één van de projecten waar de Rotterdamse stichting Workmate aan meewerkt. Tijdens de Nieuwjaarslunch op 11 januari heeft het iBMG het Workmate-stokje overhandigd gekregen van collega-faculteit ESHCC, die een maand eerder het Workmate project hadden omarmd. Daarmee werd het officiële startschot gegeven voor de start van het Workmate-project bij het iBMG, dat deze kans met beide handen heeft aangegrepen om zijn maatschappelijke betrokkenheid nog eens extra te benadrukken. En met succes, want in de Workmate-maand februari heeft ruim een kwart van alle medewerkers van het iBMG zich opgegeven voor één van de vrijwilligersprojecten. Lees hiernaast in het ‘dagboek’ over de Workmatebelevenissen van onze collega’s Yvonne Lengkeek en Astrid Buysse en bekijk de foto-impressie van de hele Workmate-maand.

Kleuren met kleuters “Het is februari en de workmate-maand bij iBMG is aangebroken. Zoals Wilfried Notten in zijn nieuwsjaarsspeech al aankondigde zal het iBMG zich deze maand inzetten voor het goede doel in de vorm van vrijwilligerswerk. En dit nog wel in de tijd van de baas! Een kijkje op de Workmatewebsite wakkerde het enthousiasme onder vele collega’s aan. De één ging voor ‘Kat knuffelen met bejaarden’, de ander voor ‘paardrijden met gehandicapten’ en anderen kozen voor de activiteit: ‘in je schik met bloemen’. Voor ieder wat wils dus. Wij kozen ervoor om een middagje door te brengen op de kleuterclub bij Jeugdcentrum Feijenoord. Zo gezegd zo gedaan en woensdag 9 februari was het dan zover. Na een hartelijk welkom door de voorzitter van de club kregen wij uitleg van een vrijwilliger. Het blijkt dat alle medewerkers van het jeugdcentrum vrijwilligers zijn die zich belangeloos inzetten voor de kinderen in de

buurt. Vaak zijn dit buurtbewoners maar ook stagiairs en andere Workmaters; ook Gerrit Zalm heeft zich hier van zijn goede kant laten zien. De kleuterclub is iedere woensdagmiddag geopend en hier komen soms wel 40 kleutertjes hun woensdagmiddag doorbrengen. Ons werd dus al snel duidelijk dat alle hulp hier welkom was. Aan de slag dan maar! Terwijl de kindertjes al stonden aan te bellen moesten wij eerst de boel nog klaarzetten en om half 2 stormde de eerste groep naar binnen. We besloten de niet al te frisse poppenhoek links te laten liggen en aan te schuiven aan de kleurtafel. Wat korte gesprekjes met de veelal allochtone kinderen leerde ons dat het er in Rotterdam Feijenoord iets anders aan toe gaat dan de rustigere deelgemeente IJsselmonde of het Zeeuwse Biervliet. Dit leverde enkele hilarische taferelen op: zo moesten de kinderen soms wel vijf keer hun naam tegen ons zeggen en hebben we met open mond naar een meisje van vijf jaar zitten kijken die een Hindoestaanse buikdans aan het opvoeren was. Tijdens het knutselen bleek ook dat veel van deze kinde-

ren tweetalig zijn, vaak uit grote gezinnen komen en daardoor erg zelfstandig zijn. Na dit creatieve uurtje, moesten de kinderen hun energie nodig kwijt. De tafels werden aan de kant geschoven en er kon gedanst worden. Op nogal aggressieve muziek (lees: harde house/ techno-muziek i.p.v. Mega Mindy of Kabouter Plop) werd de stoelendans gedaan en de kinderen deden fanatiek mee. Toen de kinderen aan het eind van de middag naar huis gingen, werden de knutseltafels ingeruild voor een biljarttafel en een sjoelbak. Dit alles voor de avondsoos voor de jeugd vanaf 12 jaar. Respect voor de vrijwilligers die ook deze groep nog een avond moesten gaan vermaken maar wij gingen ervandoor. Wachtend op de bus konden we, na een diepe zucht, terugkijken op een intensieve maar heel leuke middag!” Astrid Buysse en Yvonne Lengkeek

de BMG krant • zomer 2011 • 11

INS & OUTS BEDRIJFSVOERING • YVONNE LENGKEEK & PAULINE HEEPKE

Tim Benning, wetenschappelijk onderzoeker GE-iMTA Mijn naam is Tim Benning, 27 jaar, en per 1 maart ben ik werkzaam als onderzoeker bij het iBMG. Voor deze baan deed ik promotieonderzoek aan de Erasmus Universiteit met marketing als specialisatie. In mijn proefschrift heb ik onderzocht hoe de consument een allocatiebeleid van betaalde snellere toegang tot zorg evalueert, en aangetoond hoe de collectieve kosten en opbrengsten van een beleid dat maatwerk gezondheidszorg aanbiedt, gebruikt kunnen worden om deze vorm van zorg te evalueren. Voor het iBMG ga ik de voorkeuren van mensen voor het screenen op darmkanker onderzoeken door middel van discrete keuze-experimenten. Melinda Boland, promovendus GE-iMTA Hallo allemaal! Ik ben sinds 15 november werkzaam als promovendus bij de sectie GE-iMTA en stel me hierbij graag voor. Mijn naam is Melinde Boland, 22 jaar en ik woon in Rotterdam. Sinds mijn bacholor Gezondheidswetenschappen, BMG heb ik interesse in de wereld van de gezondheidseconomie. Deze interesse werd alleen maar groter tijdens de masterspecialisatie Health Economics. Momenteel werk ik onder leiding van Maureen Rutten en in samenwerking met het LUMC aan het RECODE project. Dit is een disease management project voor de eerstelijnszorg van COPD. Vanuit het LUMC wordt er naar de klinische effectiviteit gekeken en vanuit GE-iMTA wordt er naar de kosteneffectiviteit gekeken. Een mooie bundeling van kennis in een belangrijk COPD onderzoek. Ik heb er erg veel zin in! Leander Buisman, promovendus GE-iMTA Ik ben Leander Buisman, 23 jaar en sinds 1 maart promovendus bij GE-iMTA. Ik heb de bacheloropleiding en de specialisatie Health Economics van de master HEPL bij het iBMG gedaan. In mijn promotietraject ga ik deelnemen aan het ParisK project dat als doel heeft een nieuwe technologie te ontwikkelen om acute cardiovascular events te voorspellen. Mijn rol is om een kosteneffectiviteitsanalyse uit te voeren, waarbij ik de nieuwe techniek vergelijk met de bestaande technieken. Het onderzoek lijkt mij een mooie opstap voor de toekomst. Wendy van Dongen, medewerker Marketing & Communicatie Halverwege mei ben ik aan de slag gegaan bij de afdeling Marketing & Communicatie. Hier ga ik me onder andere bezig houden met de website: het verbeteren en up-to-date houden van de verschillende pagina’s binnen www.bmg.eur.nl. Een leuke uitdaging! Voordat ik deze stap maakte, werkte ik als webredacteur voor een drinkwaterbedrijf in Gouda: een baan waar ik veel heb kunnen leren over het bedrijfsleven en het werken voor het web. Het universiteitsleven is me niet onbekend. Na mijn studies Communicatiewetenschappen (UU) en Journalistiek (VU) werkte ik als junior-onderzoeker voor een onderzoeksbureau dat politiek nieuws in de media analyseert. Een interessante baan waardoor ik altijd op de hoogte was van het laatste nieuws. Sinds een jaar woon ik in Rotterdam, waar ik me prima vermaak met hardlopen, klimmen, reizen, fotografie en lekker koken. In de tijd die overblijft probeer ik zoveel mogelijk van het Rotterdamse (culturele) leven te leren kennen. Mijn werk binnen iBMG zal daar zeker aan bijdragen. Voor tips en ideeën voor het web zijn jullie van harte welkom in J7-25, dus hopelijk tot ziens! Naomi van der Linden, promovendus GE-iMTA Ik ben Naomi, 25 jaar en sinds 1 februari begonnen aan mijn promotietraject bij iMTA. Hiervoor heb ik de bacheloropleidingen Antropologie (cultuur, organisatie en management) en Economie gedaan, de masterspecialisatie Health Economics en de studie Geneeskunde (doctoraal). Ik ben geïnteresseerd in medische vraagstukken, economische vraagstukken en vooral

10 • de BMG krant • zomer 2011

alles op het grensvlak hiervan: in de wetenschap en in de dagelijkse praktijk. Bij GE-iMTA mag ik uitkomstenonderzoek gaan doen naar dure geneesmiddelen tegen kanker: nuttig onderzoek en ontzettend interessant! Marlies Maaijen, wetenschappelijk onderzoeker HCG Mijn naam is Marlies Maaijen, 26 jaar en sinds 1 maart werkzaam als wetenschappelijk onderzoeker bij de sectie HCG. Ik ben al een beetje bekend bij het iBMG: in 2007 begonnen met het schakeljaar en daarna de master Zorgmanagement afgerond. Ik ga mij drie dagen per week bezig houden met het onderzoeksprogramma ‘Op Een Lijn’. Dit programma richt zich op de organisatie van samenwerkingsvarianten in de eerstelijnszorg. Naast mijn baan bij het iBMG werk ik in de ouderenzorg en op een woonvorm voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel. Ook werk ik bij adviesbureau CareConcern. Ik kijk er naar uit om met ‘Op Een Lijn’ aan de slag te gaan. Ruby Molijn, medewerker Secretariaat Mijn naam is Ruby Molijn en ik ben 20 jaar oud. Zowel de Erasmus Universiteit als de werkzaamheden op het secretariaat waren nieuw voor mij. Een beetje nerveus, maar wel erg enthousiast ben ik aan mijn eerste werkdag op 15 november jl. begonnen. Na een warm welkom en nadat ik met iedereen kennis had gemaakt, merkte ik al snel de gezellige werksfeer bij het iBMG. Inmiddels ben ik begonnen aan het tweede jaar van mijn studie Directiesecretaresse/managementassistent. Ik merk dat ik steeds nieuwe dingen leer en dat zal mij zeker helpen bij het behalen van mijn diploma. Met veel plezier werk ik op het secretariaat en hoop ik dat ik dit nog lang zo kan blijven doen. Time flies when your having fun, zo zijn we alweer ruim een half jaar verder! Suzanne van Veen, promovendus ZKV Mijn naam is Suzanne van Veen, 23 jaar en ik ben sinds 3 januari begonnen aan mijn promotietraject bij de sectie Ziektekostenverzekeringen. Mijn promotieonderzoek zal gaan over het evalueren en het verbeteren van het risicovereveningsmodel. Hiervoor heb ik de bacheloropleiding Gezondheidswetenschappen, BMG en de masteropleiding HEPL (specialisatie Health Economics) gevolgd aan de Erasmus Universiteit. Mijn afstudeerscriptie heb ik geschreven bij het consultancybureau Strategies in Regulated Markets (SiRM). Na het afstuderen ben ik voor vier maanden werkzaam geweest bij SiRM. Daar heb ik bijgedragen aan het opzetten van een kwaliteitsinstrument voor de zorginkoop en het opzetten van een richtlijn voor de koppeling van verschillende privacygevoelige datasets. Mijn promotietraject biedt mij de mogelijkheid om me in een bepaald onderwerp te verdiepen. Het kwantitatieve karakter en de relevantie van het promotieonderzoek trekt mijn interesse en ik zie het dan ook als een grote uitdaging om alle puzzels op te lossen. Femke Vennik, promovendus HCG Ik ben Femke Vennik, 22 jaar en ik werk sinds 1 november als promovendus bij de afdeling HCG. Ik ga in mijn promotietraject onderzoek doen naar MijnZorgnet. Dit is een platform waar patiënten en zorgverleners binnen communities met elkaar kunnen communiceren en informatie met elkaar kunnen delen. Het is een erg interessant onderzoek en ik reis hiervoor één keer in de week naar Nijmegen, waar MijnZorgnet is gevestigd. Voor mij was het iBMG niet helemaal nieuw omdat ik een aantal jaren studentassistent ben geweest voor de afdeling HCG. Daarnaast heb ik er ook de opleiding Gezondheidswetenschappen, BMG gevolgd en in de zomer van 2010 heb ik de master Zorgmanagement afgerond. In 2011 kan ik mij volledig richten op het onderzoek en ik ben erg benieuwd naar wat dat allemaal gaat opleveren. Juul Versteegen, promovendus HCG Ik ben Juul Versteegen, 25 jaar en ik ben dit jaar begonnen als promovendus bij de sectie HCG. Mijn dagelijkse begeleider is Kor Grit, en mijn onderzoek richt zich op patiëntenparticipatie in de zorg. Ik heb in Utrecht gestudeerd:

Sociologie als bachelor met allerlei uitstapjes naar het buitenland en vervolgens de master Bestuur en Beleid aan de Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschap. Mijn eerste indruk van het iBMG is heel positief en ik kijk er naar uit om hier vier jaar aan de slag te mogen! Annemarie de Vos, wetenschappelijk onderzoeker HSMO Ik ben op 3 januari jl. gestart als wetenschappelijk onderzoeker bij het iBMG. Ik heb een verpleegkundige achtergrond en ben recent teruggekeerd van een elfjarig verblijf in Western Australia. Voor mijn promotieonderzoek bestudeerde ik ‘respiratory health effects of occupational exposure to bushfire smoke’. Na mijn promotie heb ik een project gecoördineerd dat de relatie onderzocht tussen de woonafstand tot snelwegen en de astmaprevalentie in de bevolking. Als postdoc-onderzoeker ga ik een audit uitvoeren binnen ZPH, een interventie die ontwikkeld is om ziekenhuis-gerelateerd functieverlies onder kwetsbare ouderen tegen te gaan. Dit onderzoek biedt mij de gelegenheid om mijn wetenschappelijke kennis in combinatie met mijn verpleegkundige werkervaring toe te passen. Evy van der Wees, medewerker Marketing & Communicatie Hallo! Mijn naam is Evy van der Wees en sinds 1 maart 2011 maak ik deel uit van het communicatieteam van het iBMG. Mijn hoofdtaak is de studievoorlichting: ik beantwoord nu alle vragen van aankomend studenten. Het lijkt me onwijs leuk om aankomend studenten in de toekomst ook via sociale media te gaan benaderen. Na mijn studie 'Bedrijfscommunicatie en Digitale Media' aan de Universiteit van Tilburg ben ik een jaar gaan reizen in Australië, Nieuw-Zeeland en Zuidoost-Azië. Na dit veel bewogen jaar ben ik klaar om het werkende leven in te gaan! Remziye Zaim, promovendus GE-iMTA I am from Cyprus. I hold a BSc. in Cellular Biochemistry and a MSc. in Molecular Cellular Developmental and Neurobiology from the State University of New York, USA. After graduation, I worked as an intern at the Swiss Institute for Experimental Cancer Research, Lausanne, Switzerland. In New York and Lausanne, my research projects were centered mainly on gene expression patterns in breast cancer. Since 2009, I have been living in Rotterdam. In July 2009, I attended the Erasmus Summer School on Health Law and in November 2010, I completed a MSc. in Health Economics Policy & Law (HEPL). Starting from January 2011, I have been working as a PhD student at GE-iMTA.

Maya Vos, nieuw hoofd OSC Per 1 april is Maya Vos gestart als hoofd van het Onderwijs Service Centrum (OSC), de functie die de afgelopen maanden door Peter Langerak (ad interim) werd vervuld. Maya’s achtergrond in het (beroeps)onderwijs komt voor deze functie natuurlijk goed van pas. Als oud-docent en leidinggevende is zij zeer bekend met verschillende onderwijsprocessen en weet zij hoe belangrijk de ondersteunende diensten zijn voor het onderwijs. Het doel is om gezamenlijk en binnen afzienbare tijd een sterke unit voor professionele dienstverlening neer te zetten met een kwalitatief hoge servicegraad. Het MT kijkt erg uit naar een lange

samenwerking met Maya en wenst haar veel succes in haar nieuwe baan. Geert Gerritse, nieuwe directeur bedrijfsvoering Vanaf 1 maart jl. neemt Geert Gerritse gefaseerd de functie als directeur bedrijfsvoering van Marieke Veenstra over, die overstapt naar de EUR als programmamanager BV2013. Geert heeft veel kennis en ervaring op het gebied van bedrijfsvoering. Hij rondt momenteel een project af als interimmanager bij de Kamer van Koophandel Midden-Nederland en heeft eerder leidinggevende functies bekleed bij verschillende ministeries. Het MT heet Geert van harte welkom en kijkt uit naar een vruchtbare samenwerking. Freek Lötters, nieuwe bachelorcoördinator Met ingang van 1 september 2011 wordt Freek Lötters de nieuwe coördinator van de bacheloropleiding Gezondheidswetenschappen, BMG. Hij neemt op die datum officieel het stokje over van Samantha Adams. Freek wordt nu al betrokken bij alle lopende projecten en gaat in deze voor hem nieuwe functie een uitdagende periode tegemoet met vele interessante onderwijsinnovaties in het verschiet. Het MT en de andere collega’s wensen Freek veel succes in zijn nieuwe functie.

Gezondheidsrecht in Indonesië ONDERZOEK • MARTIN BUIJSEN

Nederland heeft met veel landen bilaterale samenwerkingsverdragen. Ook met Indonesië zijn afspraken gemaakt om tot nadere samenwerking te komen op een groot aantal terreinen, waaronder die van wetenschappelijk onderzoek en onderwijs. De sectie Recht & Gezondheidszorg van het iBMG heeft in 2010 KNAW-financiering ontvangen om in Indonesië aan diverse universiteiten het onderwijs op het gebied van het gezondheidsrecht te versterken. De sectie draait al enkele jaren met succes een summer school, waarin academici gedurende twee weken inleidend onderwijs op het terrein van het gezondheidsrecht aangeboden krijgen. Deze intensieve cursus is Engelstalig en blijkt zeer geschikt om ook buiten de EUR aan te bieden. De belangstelling voor gezondheidsrecht in Indonesië neemt sterk toe. In de afgelopen jaren is veel wetgeving ontwikkeld, vooral op het terrein van de zorgverlening. Aan Indonesische universiteiten wordt wel gezondheidsrecht beoefend, maar nog zeer sporadisch. In de zomer van 2010 heeft een aantal Indonesische ‘scholars’, afkomstig van verschillende universiteiten op Java, de

Op uitnodiging van de Indonesische marine namen Andre den Exter en Martin Buijsen, allebei oud-marinemensen, in Soerabaya een kijkje in een van de duikboten (Dolfijn-klasse).

Jubilea • Marco Varkevisser 1 oktober 2010, 12,5 jaar • Frans Rutten 14 december 2010, 40 jaar • Jaap Paauwe 15 december 2010, 25 jaar • Marleen Foets 1 februari 2011, 12,5 jaar • Marleen de Mul 1 maart 2011, 12,5 jaar • Martin van Ineveld 12 maart 2011, 25 jaar • Marijke van der Does 1 april 2011, 12,5 jaar • Jeannet Muilenburg-Have 1 april 2011, 12,5 jaar Vertrek medewerkers • Renske van der Gaag (per 15 februari 2011) • Mark Muilenburg (per 31 maart 2011) • Joost Morssinkhof (per 15 april 2011) • Marieke Veenstra (per 30 juni 2011) • Marja Verschoor (per 1 mei 2011) Geboren • Cato Aletta Lena, dochter van Sonja Meeuwsen en Geert de Waal, 26 november 2010 • Jasper Arnold, zoon van Marco Varkevisser en Stéphanie van der Geest, geboren op 12 mei 2011

2011 is een bijzonder jaar voor de BMG-raad De BMG-raad is dit jaar al een aantal keer bij elkaar geweest, met en zonder het MT iBMG. 2011 is een bijzonder jaar, want er zijn verkiezingen. Voor het eerst sinds de oprichting van de Raad (1 januari 2010) hebben deze betrekking op zowel de personeelsgeleding (vier leden) als de studentengeleding (vier leden). Als het eigen medezeggenschapsorgaan van het iBMG behartigt de BMG-raad de belangen van studenten en medewerkers. Zo hebben we instemmingsrecht ten aanzien van het faculteitsreglement en de onderwijs- en examenregeling (OER). Ook mogen we het MT gevraagd en ongevraagd adviseren over het instituutsbeleid op het gebied van onderzoek en bedrijfsvoering, waaronder het jaarlijkse begrotingsplan. Het afgelopen jaar heeft de Raad onder andere geadviseerd over de Vaste Commissie Loopbaanbeleid (VCL) die is ingesteld om de prodecaan te adviseren over bevorderingen tot UHD en het project ‘Goed uit de startblokken’ dat is gericht op een verbetering van het bacheloronderwijs. Ook voor de komende periode staan weer genoeg belangrijke onderwerpen op de agenda, waaronder de benoeming van de nieuwe prodecaan. Kortom, het werk van de BMG-raad doet ertoe! Wil je meer weten over de BMG-raad? Neem dan contact met ons op via [email protected] of spreek een van de leden van de huidige personeelsgeleding (Jos Aarts, Sonja Meeuwsen, Jeannet Muilenburg-Have en Marco Varkevisser) aan ‘in de wandelgangen.’

ONDERZOEK • ASTRID BUYSSE

De wetenschappelijke impact van het iBMG-onderzoek – zoals dat wordt afgemeten aan de relatieve citatiescore (CWTS-crownindicator) – is in 2009 sterk toegenomen. summer school gevolgd. Twee medewerkers van de sectie R&G (Martin Buijsen en André den Exter) hebben daarop in oktober aan die universiteiten enkele weken lang gastcolleges verzorgd en lezingen gehouden. De belangstelling voor gezondheidsrechtelijke onderwerpen onder zowel studenten als docenten bleek erg groot. In de nabije toekomst zal de onderwijssamenwerking worden uitgebreid naar andere Indonesische universiteiten. Ook wordt momenteel nagedacht over gezamenlijke onderzoeksprojecten.

Gerard Scholten 65 jaar Op 4 juni jl. heeft Gerard Scholten (HSMO) de fraaie leeftijd van 65 jaar bereikt. Gerard is inmiddels ook alweer bijna 24 jaar actief voor het iBMG. Dit was dus een mooie gelegenheid om hem eens flink in het zonnetje te zetten. Op 24 mei werd Gerard door zijn collega’s getrakteerd op een verrassingsborrel en een mooi geschenk: een bijdrage aan zijn nieuwe en nog snellere racefiets. Joris van de Klundert nieuwe directeur onderwijs Na 4 jaar directeur onderwijs te zijn geweest, heeft Roland Bal op 1 april jl. het stokje overgedragen aan Joris van de Klundert. Roland heeft in de afgelopen jaren hard gewerkt om het onderwijs binnen het iBMG verder te versterken en uit te bouwen. Hij heeft dit ook met veel enthousiasme gedaan en heeft zijn beste kwaliteiten ingezet. Elders in deze krant blikt Roland terug op zijn tijd als directeur onderwijs.

Toenemende impact iBMG-onderzoek

Gemiddeld over de zeven onderscheiden kerndomeinen van iBMG-onderzoek, is de citatiescore fors gestegen van 1,22 (over de periode 2005-2008) tot 1,62 (over de periode 2006-2009). Daarmee scoort het onderzoek van het iBMG aanzienlijk hoger dan het wereldgemiddelde (genormeerd op 1,0). Op alle afzonderlijke kerndomeinen ligt de citatiescore boven het wereldgemiddelde en op 4 van de 7 kerndomeinen zelfs boven de 2,0 (zie tabel). Niet alleen de citatiescore is toegenomen, maar ook het aantal artikelen dat door het iBMG op deze kerndomeinen is gepubliceerd (van 94 naar 131). Tenslotte is ook de gemiddelde citatiescore over alle domeinen waarop iBMG-onderzoek plaatvindt, sterk verbeterd: van net onder het wereldgemiddelde over de periode 2005-2008 (0,94) tot ruim daarboven (1,25) over de periode 2006-2009. KERNDOMEIN

AANTAL PUBLICATIES

CWTS-CROWNINDICATOR

2005 – 2008

2006 – 2009

2005 – 2008

2006 – 2009

HEALTH CARE SCIENCE & SERVICES

64

91

1,00

1,27

HEALTH POLICY & SERVICES

53

73

1,12

1,46

ECONOMICS

27

43

1,72

2,30

MEDICINE, GENERAL & INTERNAL

16

22

1,39

1,84

MEDICAL INFORMATICS

8

17

1,67

2,41

COMPUTER SCIENCE, INFORMATION SYSTEMS

3

10

4,54

3,60

OPERATIONS RESEARCH & MANAGEMENT

3

3

3,04

2,09

94

131

1,22

1,62

Totaal over alle kerndomeinen*

* Het totaal aantal artikelen en de gemiddelde citatiescore zijn gecorrigeerd voor dubbeltellingen (d.i. publicaties die in meer dan één domein zijn geclassificeerd).

Veel vrijwilligers aan de slag tijdens succesvolle Workmate-maand BEDRIJFSVOERING • ERNST BAKKER

De maand februari stond bij het iBMG volledig in het teken van het vrijwilligersproject Workmate. Medewerkers werden aangemoedigd om in de tijd van de baas een dag(deel) vrijwilligerswerk te gaan doen bij één van de projecten waar de Rotterdamse stichting Workmate aan meewerkt. Tijdens de Nieuwjaarslunch op 11 januari heeft het iBMG het Workmate-stokje overhandigd gekregen van collega-faculteit ESHCC, die een maand eerder het Workmate project hadden omarmd. Daarmee werd het officiële startschot gegeven voor de start van het Workmate-project bij het iBMG, dat deze kans met beide handen heeft aangegrepen om zijn maatschappelijke betrokkenheid nog eens extra te benadrukken. En met succes, want in de Workmate-maand februari heeft ruim een kwart van alle medewerkers van het iBMG zich opgegeven voor één van de vrijwilligersprojecten. Lees hiernaast in het ‘dagboek’ over de Workmatebelevenissen van onze collega’s Yvonne Lengkeek en Astrid Buysse en bekijk de foto-impressie van de hele Workmate-maand.

Kleuren met kleuters “Het is februari en de workmate-maand bij iBMG is aangebroken. Zoals Wilfried Notten in zijn nieuwsjaarsspeech al aankondigde zal het iBMG zich deze maand inzetten voor het goede doel in de vorm van vrijwilligerswerk. En dit nog wel in de tijd van de baas! Een kijkje op de Workmatewebsite wakkerde het enthousiasme onder vele collega’s aan. De één ging voor ‘Kat knuffelen met bejaarden’, de ander voor ‘paardrijden met gehandicapten’ en anderen kozen voor de activiteit: ‘in je schik met bloemen’. Voor ieder wat wils dus. Wij kozen ervoor om een middagje door te brengen op de kleuterclub bij Jeugdcentrum Feijenoord. Zo gezegd zo gedaan en woensdag 9 februari was het dan zover. Na een hartelijk welkom door de voorzitter van de club kregen wij uitleg van een vrijwilliger. Het blijkt dat alle medewerkers van het jeugdcentrum vrijwilligers zijn die zich belangeloos inzetten voor de kinderen in de

buurt. Vaak zijn dit buurtbewoners maar ook stagiairs en andere Workmaters; ook Gerrit Zalm heeft zich hier van zijn goede kant laten zien. De kleuterclub is iedere woensdagmiddag geopend en hier komen soms wel 40 kleutertjes hun woensdagmiddag doorbrengen. Ons werd dus al snel duidelijk dat alle hulp hier welkom was. Aan de slag dan maar! Terwijl de kindertjes al stonden aan te bellen moesten wij eerst de boel nog klaarzetten en om half 2 stormde de eerste groep naar binnen. We besloten de niet al te frisse poppenhoek links te laten liggen en aan te schuiven aan de kleurtafel. Wat korte gesprekjes met de veelal allochtone kinderen leerde ons dat het er in Rotterdam Feijenoord iets anders aan toe gaat dan de rustigere deelgemeente IJsselmonde of het Zeeuwse Biervliet. Dit leverde enkele hilarische taferelen op: zo moesten de kinderen soms wel vijf keer hun naam tegen ons zeggen en hebben we met open mond naar een meisje van vijf jaar zitten kijken die een Hindoestaanse buikdans aan het opvoeren was. Tijdens het knutselen bleek ook dat veel van deze kinde-

ren tweetalig zijn, vaak uit grote gezinnen komen en daardoor erg zelfstandig zijn. Na dit creatieve uurtje, moesten de kinderen hun energie nodig kwijt. De tafels werden aan de kant geschoven en er kon gedanst worden. Op nogal aggressieve muziek (lees: harde house/ techno-muziek i.p.v. Mega Mindy of Kabouter Plop) werd de stoelendans gedaan en de kinderen deden fanatiek mee. Toen de kinderen aan het eind van de middag naar huis gingen, werden de knutseltafels ingeruild voor een biljarttafel en een sjoelbak. Dit alles voor de avondsoos voor de jeugd vanaf 12 jaar. Respect voor de vrijwilligers die ook deze groep nog een avond moesten gaan vermaken maar wij gingen ervandoor. Wachtend op de bus konden we, na een diepe zucht, terugkijken op een intensieve maar heel leuke middag!” Astrid Buysse en Yvonne Lengkeek

de BMG krant • zomer 2011 • 11

Oraties 11 november 2011 Hans Severens, 16.00 uur, Aula Woudestein. Voorafgaand aan de oratie vindt ’s middags een symposium plaats. Meer informatie volgt. Congressen, symposia en cursussen 27 juni t/m 7 juli 2011 Summer School on Health Law Locatie: EUR/Woudestein Contact: [email protected] Meer informatie: www.erasmusobservatoryonhealthlaw.nl

12.10 – 12.30 – Anne-Fleur Roos Hospital mergers in the Netherlands: rationales and effects 12.30 – 12.50 – Pieter Bakx The finance and provision of lang term care

Actualiteitencollege

Voorlichting

In principe vindt er iedere eerste donderdag van de maand een actualiteitencollege plaats. Aanvang is om 15.00 uur en aansluitend is de maandelijkse borrel op J7.

Bachelor • Erasmus Bachelor Open Dag Zomer: 23 juni 2011 Onderwijs

12.50 – 13.10 – Igna Bonfrer Distributional effects of health insurance systems in Sub-Saharan Africa 13.10 – 13.30 – Esther van Loon Guidelines in the making All BMG employees are kindly invited to attend this meeting.

Gedurende de zomermaanden vinden er geen actualiteitencolleges plaats. De nieuwe serie colleges start in september. Via mail en op intranet word je op de hoogte gehouden.

27 juni 2011 jBMG lunch: Pimp my slide, Dermot Greene 12.00 uur, locatie n.n.b.

Start collegejaar Opleidingen Bachelor 1 Bachelor 2 Bachelor 3/minor Schakel vrijdag Schakel aanschuif Zoma HEPL

7 juli 2011 Erasmus PhD Association Rotterdam (EPAR) Summerdrinks Vanaf 17.30 uur, café Prachtig aan de Maas

Introductie activiteiten • 15 t/m 18 augustus 2011, Eurekaweek • 16 t/m 18 september 2011, FBMG startweekend

jBMG

Introductie week 36

week 34 week 34 week 36 week 36

Start colleges week 37 week 36 week 35 week 35 week 37 week 36 week 36

Medewerkersactiviteiten 8 – 9 december 2011 International Conference ‘Big Pharma: principles vs. profits’ Erasmus Observatory on Health Law Locatie: EUR/Woudestein Contact: [email protected] Meer informatie: www.erasmusobservatoryonhealthlaw.nl

Iedere eerste donderdag van de maand Borrel vanaf 16.00 uur bij de bar op J7

Inleverdeadlines programmaboeken & artikelen OSC • Artikelen: 6 weken voor start van het vak lange artikelen aanleveren • Programmaboeken: uiterlijk 1 week voor start van het vak programmaboek op eigen Blackboard omgeving plaatsen

iBMG zomeruitje

BMG seminars 12.00 – 13.00 uur, Aad de Roo zaal (met lunch)

4 Nieuwe koers OSC instituut Beleid & Management Gezondheidszorg

AGENDA

3 Nieuwe examencommissie

6 Opleidingsdirecteur: vier jaar oefenen in bescheidenheid

Academische Jaarprijs 2011: Team iBMG bedankt jou voor jouw stem op ‘Optimale Zorg Onze Zorg’!

9 Dirk de Korne: Geloven in Hopkins 11 Toenemende impact onderzoek 11 iBMG werkt vrijwillig tijdens Workmate-maand 12 Agenda/Summary

Buluitreikingen • Master Zoma 8 juli 2011 • Bachelor 15 september 2011 • Master Zoma 21 oktober 2011

Gedurende de zomermaanden worden er geen BMG seminars georganiseerd. Medio september zal de nieuwe reeks starten. De agenda van de seminars is te vinden op intranet onder onderzoek > congressen, seminars & workshops.

Vakanties • Kerstvakantie: 26 december t/m 6 januari 2011

Presentations ‘Innovatiebudget 2009’

Universitaire plechtigheden

22 September 2011 Aad de Roo meeting room, J7 12.00 – 13.30 Chair: Tom van der Grinten

5 september 2011 Opening academisch jaar 15.30 uur, Aula Woudestein. Meer informatie en aanmelden: www.eur.nl/opening

NUMMER 11 • ZOMER 2011

12.00 – 12.10 Start with lunch

SUMMARY Page 1 Balance by Joris van de Klundert – incoming director of education The Business informatics curriculum at Erasmus University Rotterdam that I followed as a student was concluded with a surprise course: ‘Macroeconomics, a dysequilibrium approach’. For decades I have not thought of it, but recently the basic assumption of the course repeatedly inflicted itself upon me: an economy is never constant, so we’d better not take the view that there are equilibrium models in economics, but rather models that assume the absence of equilibrium, being out of balance. Just like my predecessor Roland Bal, I will dedicate myself in the coming years to the education we provide, aiming at creating a better balanced iBMG – bearing in mind that the balance cannot be reached. Under Roland’s leadership iBMG has implemented many improvements in education, which has led to enormous growth in student numbers. Who could have imagined four years ago that we would have a yearly intake of almost 300 master students per year? However, with the balance sheet adjustments being made, the dynamics and growth in turn create a reality that of its own accord brings us out of balance again. And the more successful we are, the more severe the effects of those dynamics can be. This is why Roland at his leave-taking left me the message that being director of education is an exercise in humbleness and patience. We’re staying out of balance. Nevertheless, Roland underrates himself and iBMG. The past four years have not seen an exercise in humbleness and patience, but rather witnessed huge growth, both in research output, staff and student numbers. Nothing to be humble about. However, the dynamics we thus created in part ourselves have not failed to produce their effects. The enormous growth has put us slightly out of balance, and has come at the expense of the quality of our education. Of late this conclusion manifested itself in various ways, and not only within iBMG itself. The NVAO encourages us to improve the quality of the Zoma master programme; the education rankings urge us to improve the bachelor’s programme; and the government as well as the rector incite us and the students to improve on study progress. Correcting the imbalance will demand a

12 • de BMG krant • zomer 2011

considerable effort in the near future, not only from the director of education and coordinators. Contributions are expected from everyone involved in education: those lecturing or presiding over workgroup meetings, assessing examinations, preparing teaching schedules, replying to e-mails, members of the education group, those writing dissertations, those completing evaluation forms, et cetera. There is great urgency, and the virtues of humbleness and patience will not always be apposite. iBMG is a nationally and internationally highly renowned research institution. The task is ours to provide a better balance again in education. And we certainly need not worry that there will be nothing left to do if later we strike a balance for a next director of education. Page 4 New direction OSC by Peter Langerak The OSC is enthusiastically making improvements. The services are made more explicit and brought to a higher level. Policy-related positions no longer under the responsibility of the OSC In the future the OSC will be concerned only with operational educational support. This is why a number of positions including policy-related tasks will no longer be under the responsibility of the OSC. The education policy officer (Astrid van Keulen) and the study advisors (Jeannet Muilenburg and Barbara Thiels) come under the managing director and the director of education. Furthermore a new secretary to the examination board will be appointed. As stipulated in the Management Enforcement Legislative Act, the examination board will be renewed and the ‘new-style secretary must meet more policy-preparing requirements. The secretary to the examination board will fall under the responsibility of the managing director and the chair of the examination board. Through the new orientation of the above positions these functionaries will have more opportunity to fully employ their own roles within iBMG. New head of OSC Maya Vos is the new head of OSC. She has succeeded Peter Langerak, who held an interim position in iBMG. In the next issue of the BMG Journal she will introduce herself in more detail. Information desk for students and teaching staff Like in a number of other faculties the term ‘front office’ has been replaced

with ‘information desk’. Students and teaching staff are invited to put their questions to their colleagues at the information desk. Apart from information processing and -supply these colleagues perform educational support tasks in close collaboration with the programme assistants. Due to the clearer distribution of responsibilities the staff of the information desk is better prepared to improve the services to students and teaching staff. The information desk staff is highly motivated to fulfill this ambition. Clarity: a programme assistant for each study programme Each study programme has been assigned a programme assistant within the OSC. The programme assistants will be collaborating intensively with the programme coordinators. This results in a clearer distribution of the responsibilities per study programme. A programme assistant – like a stage director – has final responsibility for all facilitating processes of a programme. This officer does not carry out all tasks himself or herself but works together with colleagues from the information desk. Having appointed programme assistants the OSC does not only employ highly dedicated staff per programme, but also staff who know our study programmes and all that these require from A to Z. Imke van der Horst is programme assistant of the HEPL master. Please find a contribution from her hand (in English) on page 4. Page 7 Outcome innovation budget 2011 by Erik Schut Three innovative multidisciplinary PhD projects went ahead in 2011. Since 2007 the MT annually makes available an innovation budget to stimulate innovative multidisciplinary research within iBMG. As from 2008 this specifically concerns PhD studies. All professors in BMG can submit proposals. Annually a maximum of four proposals can be awarded. So far minimally eight proposals were submitted in each round. Submitted proposals are assessed by a research committee chaired by prof. Tom van der Grinten and in which expertise from the different iBMG disciplines is represented. On the basis of the assessment the research committee advises the MT on proposals that eligible for subsidy from the innovation budget. In autumn 2010 no fewer than eleven proposals were submitted. At the end of

October the research committee reviewed these proposals and after careful consideration selected three proposals that in its view best met the formulated criteria and were considered eligible for subsidy. The MT adopted the recommendations and consequently awarded the following proposals: • Ontwikkeling en testen van een uitkomstmaat ouderenzorg Promotor: prof. W.B.F. Brouwer, PhD Co-promotors: E.A. Stolk, PhD, N.J.A. van Exel, MSc • Organizational responses to rankings. The case of the Dutch hospital sector. Promotor: prof. R.A. Bal, PhD • A new tool for evaluating and improving risk-equalization models. Promotor: prof. W.P.M.M. van de Ven, PhD Co-promotors: R.C. van Kleef, PhD, R.C.J.A. van Vliet, PhD Page 7 Research Matters portal UB by Gusta Drenthe Research Matters is a useful central portal for researchers in EUR and Erasmus MC. It offers practical information about all kinds of facets of the publication process: issues such as fund raising, actual publishing (e.g. in Open Access) and methods of impact measurement are discussed. The databases required for a reliable impact measurement and rankings are available through the university library (UB), such as Web of Science, Scopus (particularly interesting for social sciences and humanities) and GoogleScholar (Publish or Perish, see below). In addition the portal offers many references to relevant literature about academic skills, which may be of relevance in the research process. These titles of course are to be found in the UB collections and can be requested. www.eur.nl/researchmatters Page 10 2011 is a special year for the BMG council by Marco Varkevisser The BMG council has already convened a number of times this year, with and without the iBMG management team. 2011 is a special year, as elections will be held. For the first time since the foundation of the council (January 1st, 2010) the elections concern both the employee faction (four members) and the student faction (four members). Functioning as iBMG’s participation body, the BMG council looks after the interests of students and employees. For example, we have the right to assent

with regard to the Faculty Regulations and the Teaching and Examination Regulations (OER). In addition, we are allowed to advise the MT on our own initiative or by request regarding the institute’s policy on research and managerial matters, including the annual budget plan. In the past year the council made recommendations on, among other things, the Permanent Career Policy Committee (VCL) that was set up to advise the vice-dean on promotions to senior lecturer (UHD) and on the “Goed uit de startblokken” project aimed to improve the bachelor’s programme. The councils’ agenda for the next period includes plenty of important issues, e.g. the appointment of the new vice-dean. To conclude, the activities of the BMG council matter! Interested to lean more about the BMG council? Please contact us via [email protected]. Page 10 Geert Gerritse incoming managing director by Sander Bus As from 1 March 2011 Geert Gerritse is gradually taking over Marieke Veenstra’s position as managing director. Marieke Veenstra is moving to EUR to become programme manager BV2013. Page 11 Increasing impact of iBMG-research by Astrid Buysse The scientific impact of the research performed in iBMG – as measured by the relative citation score (CWTS-crown indicator) – has strongly improved in 2009. The average citation score over the seven different core domains went up considerably from 1.22 (over the period 2005-2008) to 1.62 (over the period 2006-2009). Thus, the iBMG research is rated considerably higher than the world average (normalised at 1.0). For all separate core domains the citation score exceeds the world average, even exceeding the score 2.0 in four of the seven core domains (see table). Not only the citation score has increased, but also the number of articles published by iBMG on these core domains (from 94 to 131). Finally, the mean citation score over all domains in which iBMG performs research has strongly improved: from just below the world average over the period 20052008 (0.94) to well above it (1.25) over the period 2006-2009.

COLOFON De BMG krant is het blad voor medewerkers van het iBMG en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 325 stuks. Reacties of bijdragen [email protected] Contactpersonen rubrieken Astrid van Keulen (Onderwijs) Maya Vos (Onderwijs) Sonja Meeuwsen (Onderzoek) Pauline Heepke (Bedrijfsvoering) Productiebegeleiding/ eindredactie/cartoon Marketing & Communicatie iBMG Fotografie iBMG, EUR, FBMG, iStockphoto, Michelle Muus, Levien Willemse, Fotojenique Vormgeving Ernst de Jonge BNO Vertaling Impact Taalburo Druk Veenman Drukkers Papier Propoff Wit, chloorvrij, zuurvrij, FSC mixed sources

instituut Beleid & Management Gezondheidszorg is verbonden met

VAN HET MT Balans Aan het eind van het curriculum Bestuurlijke Informatica aan de Erasmus Universiteit Rotterdam dat ik als student heb gevolgd, zat het vak ‘Macro-economics, a dysequilibrium approach’ verscholen. Er zijn decennia geweest dat ik er niet aan heb teruggedacht, maar het uitgangspunt van het vak drong zich de laatste tijd herhaaldelijk aan me op: een economie is nooit in evenwicht, dus laten we niet uitgaan van evenwichtsmodellen in de economie, maar juist van modellen die afwezigheid van evenwichtig, uit balans zijn, als uitgangspunt hebben. Net als mijn voorganger Roland Bal heeft gedaan, zal ik me de komende jaren inzetten voor ons onderwijs om zo het iBMG beter in balans te krijgen – met in mijn achterhoofd het besef dat de balans niet te bereiken is. Onder Roland’s leiding heeft het iBMG vele verbeteringen doorgevoerd in het onderwijs, en dat heeft geleid tot enorme groei in onderwijsaantallen. Wie had 4 jaar geleden durven dromen dat er bijna 300 masterstudenten per jaar zouden instromen? De dynamiek en groei zorgen er echter ook voor dat, terwijl de balanscorrecties worden doorgevoerd, de werkelijkheid ons vanzelf ook weer uit balans brengt. En hoe succesvoller we zijn, hoe onstuimiger die dynamiek kan uitwerken. Roland gaf me bij zijn afscheid dan ook de boodschap mee dat directeur onderwijs zijn, een oefening is in bescheidenheid en geduld. We blijven uit balans. Roland doet zichzelf en het iBMG echter tekort. De afgelopen vier jaar is geen oefening geweest in bescheidenheid en geduld, maar van enorme groei, zowel in onderzoeksprestaties, personeel, als in studentenaantallen. Niets om bescheiden over te zijn. De dynamiek die we daarmee voor een deel zelf gecreëerd hebben, heeft echter haar uitwerking niet gemist. De enorme groei heeft ons wat uit balans gebracht, en is ten koste gegaan van de kwaliteit van ons onderwijs. Deze conclusie is de laatste tijd in verschillende verschijningsvormen getrokken, en niet alleen binnen het iBMG zelf. De NVAO spoort ons aan de kwaliteit van de master Zorgmanagement te verbeteren, de onderwijsrankings sporen ons aan om de bachelor te verbeteLees verder op pagina 2

Wij feliciteren met hun promotie: Hester van de Bovenkamp The limits of patient power: examining active citizenship in Dutch health care Anushka Choté Ethnic differences in antenatal care use, quality of care and pregnancy outcomes Jane Murray Cramm Health and social burdens of people living in an economically and health-deprived area Semiha Denktas Health and Health Care Use of Elderly Immigrants in the Netherlands A comparative study Jolanda Dwarswaard De dokter en de tijdgeest Een halve eeuw veranderingen in de beroepsethiek van huisartsen en chirurgen Stans van Egmond Science and policy in interaction On practices of science and policy interaction in policymaking in health care Pieter Stepaniak Modeling and Management of Variation in the Operating Theatre

Team iBMG grijpt net naast finaleplaats Academische Jaarprijs 2011 ONDERZOEK • ERNST BAKKER

Het team met creatieve wetenschappers van het iBMG, dat meedeed om de Academische Jaarprijs 2011, heeft net naast een finaleplaats in deze prestigieuze wedstrijd gegrepen. Met het project ‘Optimale Zorg Onze Zorg’ dacht team iBMG een goede kans te maken om de finale te halen en zo uitzicht te houden op het geldbedrag van 100.000 euro dat voor de winnaar is weggelegd. Helaas besloot de jury om drie andere teams te nomineren voor de finale. De onderzoekers van het iBMG, onder leiding van Carin Uylde Groot, wilden het grote publiek op een vernieuwende manier kennis laten maken met hun onderzoek naar de kosteneffectiviteit van de diagnostiek en behandeling van verschillende soorten kanker door het ontwikkelen van een lespakket en een online spel. In totaal hadden zo’n twintig teams van universiteiten en onderzoeksinstituten in heel Nederland interesse getoond om mee te doen aan de wedstrijd. Uiteindelijk hebben 13 teams een uitgebreide en goed onderbouwde communicatieschets ingestuurd. Deze teams hebben vervolgens meegedaan aan een publiekspoll via de

website van het VPRO-televisieprogramma Labyrint. Dankzij de massale steun van collega’s, familie en vrienden van de onderzoekers en het geïnteresseerde publiek is team iBMG als vierde geëindigd in deze publiekspoll. Dit was echter niet voldoende om de professionele jury onder leiding van Paul Schnabel te overtuigen van het belang van de plannen van team iBMG. De jury nomineerde deze drie teams voor de finale van de wedstrijd om de Academische Jaarprijs 2011: LeveDNA! (Leids Universitair Medisch Centrum), Brein in Beeld (Maastricht University) en Antibiotica gezocht! (Universiteit Leiden). Geïnteresseerden kunnen het volledige projectplan ‘Optimale Zorg Onze Zorg’ ophalen bij de afdeling Marketing & Communicatie van het iBMG (kamer J7-23). Voor vragen kun je ook hier terecht.

Marco Varkevisser docent van het jaar 2010-2011

de BMG krant • zomer 2011 • 1