What s in it for you?

VNO-NCW en MKB Noord 2013:

What’s in it for you?

Samen voor een optimaal ondernemingsklimaat in Noord-Nederland

Twee verenigingen, één bureau De collega’s van VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord: Lambert Zwiers

Auke Oosterhoff

Directeur

Senior manager

Akke Groenewoud

Jan-Willem Lobeek

Sjoerd Wind

Ineke de Ridder

Senior manager

Senior manager

Manager belangen­ behartiging

Senior manager leden

Ingrid Venekamp

Sandra Fleurke-Pot

Lex Kloosterman

Rinze van der Born

Officemanager

Manager projecten

Communicatie­ manager

Marketingmanager

Floortje van Aken

Hester Joustra

Ingrid Dragtstra

Ingrid Schreuder

Manager belangen­ behartiging

Hetty Dermois Managenentassistent

Manager belangen­ behartiging

Manager JNO en projecten

Elske Reijntjes

Sylvana Lemmers

Margreet Hoiting

Managementassistent

Managementassistent

Financiële administratie

Manager bijeenkomsten

Samenwerken loont Samenwerken loont. Ook voor ons als werkgeversorganisaties. Daarom hebben VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord hun bureaus in de zomer van 2013 samengevoegd. Twee verenigingen, één doel: een (nog) beter ondernemingsklimaat in Noord-Nederland.

Eén lobby… Of het nu gaat over de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt, infrastructuur, topsectorenbeleid of aanbestedingen: in de afgelopen jaren is gebleken dat VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord op alle belangrijke dossiers vrijwel overeenkomstige opvattingen hebben. Daarom is het niet meer dan logisch om onze lobbyfunctie richting overheid en politiek voortaan gezamenlijk in te vullen. Door één duidelijk ondernemersgeluid te laten horen, wordt de kracht van onze boodschap alleen maar sterker.

… Twee netwerken Waar we in de lobby gezamenlijk optreden, blijven tegelijkertijd de netwerken van VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord bestaan met ieder hun eigen bijeenkomsten en services. Met deze samenwerking lopen we in het Noorden voorop: in geen enkele andere regio is de samenwerking tussen VNO-NCW en MKB-Nederland zo sterk als hier. Niet alleen zijn we daar erg trots op, ook zijn we er van overtuigd dat deze krachtenbundeling ons opereren een geweldige kwaliteitsimpuls geeft, zowel richting onze beide achterbannen als richting overheid en politiek. Lambert Zwiers directeur VNO-NCW Noord | MKB-Nederland Noord

Twee verenigingen, één lobby Op het gebied van belangenbehartiging hebben VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord een duidelijk gemeenschappelijk doel: een optimaal ondernemingsklimaat in Noord-Nederland. Wij oefenen daartoe voortdurend invloed uit op overheid en politiek, omdat zij hiervoor verantwoordelijk zijn. Omdat we vrijwel altijd hetzelfde belang en dezelfde visie hebben, voeren we onze lobby zo veel mogelijk onder gezamenlijke vlag: twee verenigingen, één lobby. Hieronder vindt u een beknopte weergave van de belangrijkste resultaten die in 2013 zijn bereikt. Naast vele directe resultaten zijn er ook dossiers die langer doorlopen en waarvoor wij ons de komende jaren hard blijven maken:

Project Ondernemersvriendelijk Aanbesteden Samen met Bouwend Nederland Noord zetten wij ons in voor een ondernemersvriendelijk aanbestedingsbeleid in het Noorden. Het afgelopen jaar hebben diverse gemeenten en aanbestedende diensten zich verbonden aan dit initiatief. Ook is onderzoek gedaan naar het huidige aanbestedingsbeleid en wordt een SROI-platform opgericht om een antwoord te vinden op de vraag hoe dit het beste is toe te passen. Meer informatie: www.ondernemersvriendelijkaanbesteden.nl

Groningen Bereikbaar Dankzij een effectieve lobby werken onder het motto Groningen Bereikbaar! de gemeente en de provincie Groningen, ProRail, Rijkswaterstaat en het Groninger bedrijfsleven samen in één bereikbaarheidsorganisatie. VNO-NCW en MKB Noord hebben hierbij afgedwongen dat tot op bestuurlijk niveau het bedrijfsleven mee kan beslissen over het maatregelenpakket om de bereikbaarheid van de stad tijdens de (jarenlange) werkzaamheden te waarborgen. In 2013 zijn de eerste successen geboekt, met name door de goede afstemming van vele verschillende projecten in de zomerperiode.

Strijd tegen laaggeletterdheid Het Alfa-college is de campagne Beter lezen + Beter schrijven = Pure Winst gestart. Samen met de gemeente Groningen, VNO-NCW en MKB Noord en het Ondernemerstrefpunt wordt hiermee laaggeletterdheid binnen het bedrijfsleven aangepakt. In Nederland hebben meer dan anderhalf miljoen volwassenen dusdanige lees- en schrijfproblemen, dat zij niet goed kunnen functioneren in onze maatschappij en op de werkvloer.

Energy College Nadat eerder al de Energy Academy Europe in Groningen van start is gegaan, het nieuwe topinstituut waar energie-onderwijs, -onderzoek en -innovatie samenkomen, is in 2013 ook het Energy College opgezet. Dit is een samenwerkingsverband van de noordelijke ROC’s dat zich richt op het opleiden van voldoende gekwalificeerd personeel op MBO-niveau voor de groeiende energiesector. VNO-NCW en MKB Noord zijn via de stuurgroep en op operationeel niveau nauw betrokken bij de verdere ontwikkeling hiervan.

Spoorlijn Groningen-Bremen Met succes hebben VNO-NCW en MKB Noord zich hard gemaakt voor de spoorlijn Groningen-Bremen. Inmiddels heeft de Provincie Groningen 85 miljoen euro gereserveerd voor het upgraden van deze verbinding vanuit het Noorden richting de metropoolregio Bremen-Hamburg. Omdat de gehele operatie zo’n 400 miljoen euro gaat kosten, zetten bestuurders, politici, ambtenaren, ondernemers en tal van andere betrokkenen zich gezamenlijk in om een bijdrage vanuit het Rijk te realiseren. Zie www.wunderline.nl

Aanpak Ring Zuid Het gezamenlijk bedrijfsleven in Groningen is onder onze aanvoering nauw betrokken bij de plannen voor de nieuwe zuidelijke ringweg Groningen. Het bedrijfsleven heeft het Ontwerp Tracé Besluit getoetst op een zestal criteria die voor het bedrijfsleven van belang zijn en is overwegend positief. Wel zijn er zorgen over bepaalde onderdelen, zoals de breedte van de rijstroken en sommige toe- en afritten die ongunstig uitpakken voor bedrijventerreinen. Wij zullen ons blijven inzetten om dergelijke knelpunten aan te pakken voor een optimale bereikbaarheid.

Aardbevingen Noord-Groningen VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord vinden dat het aardbevingsbestendig maken van gebouwen en installaties in Noord-Groningen de hoogste prioriteit moet krijgen. Daarnaast moet er, zolang er aardgas wordt gewonnen, een groter percentage van de opbrengsten worden teruggeploegd naar de regio. Ook hebben we de RUG gevraagd onderzoek te doen naar de vraag: ‘Wat zijn de gevolgen voor de ruimtelijk-economische structuur van Noord-Nederland als op termijn de gaswinning wordt afgebouwd en uiteindelijk beëindigd?’. Naar verwachting zullen de eerste resultaten van dit onderzoek in het voorjaar van 2014 bekend worden.

Wurkje foar Fryslân Binnen het programma Wurkje foar Fryslân van oktober 2013 geeft de provincie Fryslân aan hoe een deel van de NUON-reserves (300 miljoen euro) wordt vrijgemaakt en geïnvesteerd in de Friese economie. Dit is in nauwe samenspraak met VNO-NCW en MKB Noord gebeurd. Met name het beschikbaar stellen van 50 miljoen euro voor ondernemingsfinanciering betekent een enorme stimulans voor de continuïteit van het Friese MKB. De investeringen verbeteren het vestigingsklimaat van de regio en zijn dan ook een belangrijke impuls voor het bedrijfsleven in Fryslân.

Gemeentelijke herindeling VNO-NCW en MKB Noord maken zich al jaren sterk voor toekomstbestendige gemeenten van voldoende omvang die zijn toegerust op de taken die zij hebben en in de nabije toekomst op zich af zien komen. Nadat jaren geleden in Drenthe een eerste slag is gemaakt, volgen nu steeds meer gemeenten in Friesland en Groningen. Nu er in de provincie Groningen nadrukkelijk plannen worden gemaakt voor gemeentelijke herindeling, zetten wij ons in om ervoor te zorgen dat er gemeenten ontstaan die recht doen aan de sociaaleconomische cohesie in de verschillende regio’s. Voorkomen moet worden dat er na de herindeling nog steeds te kleine gemeenten overblijven die onvoldoende toekomstbestendig zijn, waardoor we over een paar jaar weer terug naar de tekentafel moeten.

Investeringsagenda Smallingerland De gemeente Smallingerland en de provincie Fryslân investeren tientallen miljoenen in (onder meer) infrastructuur over weg en water. Het afblazen van de spoorlijn Heerenveen-Drachten-Groningen betekent niet dat er geen investeringen nodig zijn om de bereikbaarheid en infrastructuur van Drachten ook voor de toekomst op orde

te krijgen. Integendeel. VNO-NCW en MKB Noord zijn nauw betrokken bij de uitvoering hiervan en zorgen ervoor dat het bedrijfsleven de komende jaren betrokken blijft binnen de bestuurlijke en uitvoeringsstructuur.

Woon- en Leefbaarheidsplan Eemsdelta VNO-NCW en MKB Noord hebben het Woon- en Leefbaarheidsplan Eemsdelta ondertekend: een gezamenlijke aanpak van gemeenten, de provincie Groningen, woningbouwcorporaties, zorginstellingen, onderwijs en ondernemers om de gevolgen van demografische ontwikkelingen in de Eemsdelta-regio op te vangen. In het plan worden afspraken gemaakt over een gemeenschappelijk woningmarktbeleid, een gemeenschappelijke integrale visie op de voorzieningenstructuur, ideeën voor nieuwe woon-, werk- en recreatiemilieus en een investerings- en financieringsplan “wonen en voorzieningen”.

Nieuw Thialf VNO-NCW en MKB Noord hebben zich in 2013 nadrukkelijk hard gemaakt voor een Nieuw Thialf als nationale schaatshal. Hoewel vorig jaar de gunningsprocedure hiervoor verloren is, is het voor de regionale economie van groot belang dat er een Nieuw Thialf komt als een van de iconen van het Noorden. Wij zijn dan ook content dat de provincie achter het nieuwe ijsstadion is blijven staan, dat in 2016 gereed moet zijn. VNO-NCW en MKB Noord houden nauwgezet het verloop van de ontwikkelingen in de gaten en staan daar waar mogelijk de directie van Thialf bij.

Onderwijs – Arbeidsmarkt In 2013 hebben we ons nadrukkelijk ingezet om de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren. Door uitvoerig onderzoek is de instroom in het MBO-onderwijs en uitstroom naar het bedrijfsleven op regionaal niveau voor het eerst in jaren inzichtelijk geworden. Met een serie platformbijeenkomsten is een begin gemaakt met het verkleinen van de afstand tussen beide werelden. Uit een ledenraadpleging is gebleken dat het noordelijk bedrijfsleven zeer grote waarde hecht aan regionale samenwerking met ROC’s/AOC’s. In de komende tijd streven VNO-NCW en MKB Noord ernaar een ideaal partnership tussen bedrijven en onderwijsinstellingen: een continue dialoog tussen bedrijf en opleiding (waarbij het bedrijf meestuurt in de opleidingen) en directe afstemming van wederzijdse behoeften.

Bedrijventerrein Hallum Het College van B&W van Ferwerderadiel frustreerde lange tijd de groeiambities van het bedrijfsleven in het Friese Hallum. Door geen toekomstvisie te ontwikkelen en een objectief onderzoek te negeren, leek de regio € 50 miljoen aan investeringen mis te lopen en honderden arbeidsplaatsen te verliezen. Dankzij onze inzet en die van de betrokken ondernemers en de provincie Fryslân is het College gedwongen hierop terug te komen en is er weer toekomstperspectief voor het bedrijventerrein.

Individuele bedrijven VNO-NCW en MKB Noord komen op voor het collectieve belang van het noordelijk bedrijfsleven, maar springt ook in de bres voor individuele bedrijven. De ontwikkelingen rondom het bedrijventerrein Hallum zijn een voorbeeld, maar ook het bemiddelen in een arbeidsconflict tussen de directie van glasvezelproducent PPG Hoogezand en FNV Bondgenoten. Verder hebben wij ons ingezet voor het in de lucht houden van Aldel in Delfzijl, met als standpunt dat zolang we in Europa op energiegebied geen gelijk speelveld hebben, overheidsingrijpen gerechtvaardigd is. Als werkgeversorganisaties hebben wij korte lijnen naar de regionale politiek en Den Haag en brengen bedrijven hierdoor altijd bij de juiste persoon.

Gemeenteraadsverkiezingen Eind 2013 vonden in enkele gemeenten gemeenteraadsverkiezingen plaats in het kader van de herindeling per 1 januari. De rest van Nederland gaat op 19 maart 2014 naar de stembus om een nieuwe gemeenteraad te kiezen. VNONCW en MKB Noord hebben hun achterban geraadpleegd om input te leveren voor de verschillende partijprogramma’s. ‘Blijf investeren, zet de rem op lokale lasten en dring de winkelleegstand terug’: deze en nog zeven andere programmapunten geven VNO-NCW en MKB mee aan de politieke partijen die zich opmaken voor de gemeenteraadsverkiezingen. Een brochure met onze speerpunten vindt u op onze websites.

Aanpak regeldruk Voor ondernemers is regeldruk nog steeds een bron van ergernis. Gemeenten kunnen in veel gevallen nog flinke slagen maken om onnodige bureaucratie aan te pakken. Naar aanleiding van landelijk onderzoek naar de regeldruk binnen verschillende gemeenten zetten VNO-NCW en MKB Noord zich in om overbodige regels te schrappen.

Een netto vermindering van de regeldruk geeft ondernemers meer ruimte en zorgt voor lagere kosten, zonder dat het de schatkist belast.

Regionale Ondernemerskredietdesk VNO-NCW en MKB-Nederland kennen op nationaal niveau de Ondernemerskredietdesk (OKD). Deze kredietdesk biedt een overzicht en informatie over verschillende soorten krediet en alternatieve financieringsmogelijkheden aan ondernemers. Om ondernemers ook op regionaal niveau verder te kunnen helpen, nemen VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord het initiatief om na te gaan of we tot een noordelijke variant van deze OKD moeten komen. Begin 2014 staat dit onderwerp centraal bij onze ledenplatforms.

Veiligheid bedrijventerreinen In het afgelopen jaar hebben we diverse bedrijventerreinen in Noord-Nederland ondersteund bij de (her)certificering en daarmee het verbeteren van veiligheid (in brede zin) op het terrein. Binnen het Keurmerk Veilig Ondernemen Bedrijventerreinen (KVO-B) maken ondernemers samen met de gemeente, politie en brandweer en eventuele andere partijen afspraken om overlast, criminaliteit en onderhoud en beheer op het bedrijventerrein aan te pakken.

Behoud Rijksbanen VNO-NCW en MKB Noord hebben zich er met succes hard voor gemaakt dat het Noorden relatief wordt ontzien bij de afslanking van het gevangeniswezen. Helaas is penitentiaire inrichting de Grittenborgh in Hoogeveen gesloten, maar daar staat tegenover dat de PI’s in Leeuwarden en Ter Apel zijn gespaard en in Drenthe de toekomst van gevangenisdorp Veenhuizen is veiliggesteld met vervangende nieuwbouw. Ook hebben we ons nadrukkelijk ingezet voor het behoud van de Johan Willem Frisokazerne in Assen.

Waar we in de meeste gevallen op het gebied van belangenbehartiging samen optrekken, zijn er ook projecten die nadrukkelijk onder de vlag van VNO-NCW Noord of MKB-Nederland Noord vallen. Enkele voorbeelden: Waardebehoud Onroerend Goed Oost-Groningen Binnen deze pilot van VNO-NCW Noord en verschillende partners zijn bedrijven en overheden dit jaar begonnen met het opkopen, renoveren en/of slopen van leegstaande en verwaarloosde woningen in Oost-Groningen, met als doel dat omliggende panden hun waarde behouden. Doordat mensen wegtrekken uit het gebied, ontstaat leegstand en worden woningen en bedrijfspanden onverkoopbaar. Dit heeft een negatieve invloed op de waardeontwikkeling in de omgeving.

Kennisvalorisatie In 2013 is in samenwerking met de RUG en de Friese hogescholen Stenden, Van Hall en NHL een tweede serie Themalunches Kennisvalorisatie georganiseerd. Het doel van deze lunches is om “kennisdragers” te verbinden met ondernemers. Kennis komt immers pas echt goed tot zijn recht wanneer deze tot economische en maatschappelijke waarde kan worden gebracht. Tijdens de lunches is gesproken over onderwerpen als Bionica, Serious Gaming en het Dairy Chain Concept voor de agro/food sector.

Project Uitstroom Defensie Met de 43e gemechaniseerde brigade is een samenwerking aangegaan om de uitstroom van Defensiepersoneel naar het bedrijfsleven te stimuleren. Binnen het project ‘uitstroom 43e gemechaniseerde brigade – doorstroom bedrijfsleven’ is het de bedoeling om in 2014 meerdere oud-militairen te laten instromen in het noordelijk bedrijfsleven. Om dit te realiseren zullen wij inzichtelijk maken wat de competenties zijn van de militairen die uitstromen en wat de benodigde competenties zijn vanuit het bedrijfsleven. De verschillende vaardigheden die jonge militairen bij Defensie ontwikkelen komen zeer van pas bij een functie binnen het bedrijfsleven. Binnen dit pilotproject willen we bedrijven hierop wijzen en vraag en aanbod beter bij elkaar brengen.

MKB-vriendelijkste gemeente MKB-Nederland heeft voor de derde keer grootschalig landelijk onderzoek gedaan naar de mkb-beleid van alle gemeenten in Nederland. In totaal hebben ruim 18.000 ondernemers meegedaan aan het onderzoek. De impact van de verkiezing MKB-vriendelijkste gemeente is groot. Het maakt voor gemeenten inzichtelijk hoe lokale ondernemers over hen denken en stimuleert gemeenten om hun service richting het MKB te verbeteren. MKBNederland Noord hamert bij noordelijke gemeenten op een optimale dienstverlening. Het onderzoek is hierbij een belangrijke leidraad.

Geen OZB verhoging voor ondernemers MKB-Nederland heeft landelijk een oproep uitgedaan aan alle gemeenten om de OZB voor niet-woningen met niet meer dan de inflatie te laten stijgen. Voor alle gemeenten gezamenlijk bestaat deze zogenoemde macro-norm al (afspraak tussen Rijk en VNG). Gemeenten zijn – met wisselend succes - opgeroepen om deze landelijke norm om te zetten in een individuele standaard (micronorm). VNO-NCW en MKB Noord zijn content dat meerdere noordelijke gemeenten positief gehoor hebben gegeven aan de oproep en blijven zich inzetten om andere gemeenten ook hiertoe te bewegen.

Aanpak winkelleegstand Na een intensieve lobby van MKB-Nederland Noord en ondernemers uit de regio heeft het provinciebestuur in Groningen de komst van een Factory Outlet Center bij Zuidbroek tegengehouden en wordt er nu gewerkt aan een regionale aanpak van de winkelleegstand.

Twee verenigingen, twee netwerken Waar we onze lobby zo veel mogelijk onder gemeenschappelijke vlag voeren, kennen beide verenigingen daarnaast ieder hun eigen netwerk met hun eigen leden, eigen bijeenkomsten en eigen services. In 2013 hebben VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord vele ledenbijeenkomsten, workshops, netwerksessies en projecten georganiseerd. Daarnaast open wij deuren voor onze leden die voor anderen gesloten blijven. Een kort overzicht:

VNO-NCW Noord: VNO-NCW Noord richt zich met haar ledenbijeenkomsten op het delen van kennis en ervaring. Dit gebeurt onder andere binnen de Noordgangen (inmiddels 16 groepen in Groningen, Friesland en Drenthe), maar ook binnen de DGA-Clusters en de masterclasses Dynamic Companies.

Daarnaast wordt regelmatig met leden van gedachten gewisseld over actuele thema’s binnen de zogenaamde ledenplatforms. In 2013 zijn verder grootschalige en kleinere ledenbijeenkomsten georganiseerd. Denk hierbij aan bedrijfsbezoeken (totaal 500 deelnemers), ontbijt- en lunchbijeenkomsten, Visite Veenhuizen, Meet the Chairmen, het Prinsjesdagdiner en natuurlijk de twee hoogtepunten van de verenigingsagenda: de Willem Lodewijk Conferentie (175 deelnemers) en het VNO-NCW Noord Ondernemersgala (meer dan 1.000 aanwezigen).

MKB-Nederland Noord: MKB-Nederland Noord biedt haar leden verschillende vormen van ondersteuning, bijvoorbeeld via de landelijke MKB Servicedesk, en organiseert thematische, informatieve bijeenkomsten waarbij altijd gelegenheid is om te netwerken. Dit gebeurt zowel fysiek via BusinessWise050 (praktijkcolleges voor zakelijk Noord-Nederland) als digitaal (webinars als ‘Eerste hulp bij sociale media’). Pijlers in de agenda van MKB-Nederland Noord zijn de jaarlijkse Winterwandeling (100 deelnemers), de Week van de Ondernemer (totaal met de Dag van de Internationale Handel en de Nacht van de Uitblinkers meer dan 3.000 deelnemers) en de MKB Ondernemersavonden.

JNO: het is aan jou! JNO is een netwerk binnen VNO-NCW Noord voor ondernemers, managers en high potentials tot en met 40 jaar. Een netwerk waar ondernemende talenten elkaar op basis van vertrouwen kunnen ontmoeten en kunnen groeien door het stellen van vragen, het delen van ervaringen en het opdoen van inspiratie. De vier pijlers - business, persoonlijke groei, zingeving en invloed - staan aan de basis van de identiteit van JNO. In 2013 organiseerde JNO bedrijfsbezoeken aan Watter BV, TNO en Poiesz, een bezoek aan de Tweede Kamer in Den Haag en het jaarlijkse Galadiner. Daarnaast lieten de leden van JNO zich inspireren door wereldkampioen K1 Sem Schilt en ondernemer Aqil Radjab en werden informele bijeenkomsten georganiseerd om elkaar te ontmoeten. Zo werd er gezeild en gestreden om de JNO-Cup en werd tijdens Midzomernacht het jaar 2012-2013 in stijl afgesloten. Ook was JNO mede-initiatiefnemer van de Nacht van de Uitblinkers. Naast deze bijeenkomsten is JNO in 2013 gestart met JongLeren: groepen van maximaal 15 JNO-leden uit verschillende sectoren die zich gezamenlijk buigen over uiteenlopende onderwerpen. Inmiddels delen ruim 40 JNO’ers binnen deze kleinschalige verbanden kennis en ervaring met elkaar en gaan ze nieuwe verbindingen met elkaar aan. Ook is in 2013 voor het eerst een coachingstraject georganiseerd, waarbij JNOleden hun vraagstuk konden voorleggen aan ervaren leden van VNO-NCW Noord. Meer weten? Kijk op www.jijenjno.nl

Over VNO-NCW en MKB-Nederland Noord VNO-NCW en MKB-Nederland Noord zijn de grootste werkgeversorganisaties in Noord-Nederland. Als gerespecteerd belangenbehartiger van het noordelijk bedrijfsleven zetten wij ons in voor een aantrekkelijk ondernemersklimaat met een scherp oog voor het ondernemersbelang. Wat ons uniek maakt is de combinatie tussen deze lobbyfunctie en de toegang die wij bieden tot een breed netwerk van ondernemers en werkgevers in Noord-Nederland. Samen zijn VNO-NCW en MKB-Nederland Noord de stem van ondernemend Noord-Nederland tegenover vakbewegingen, milieuorganisaties, kennisinstellingen en politieke partijen. De belangen van ondernemers worden behartigd door directe lobby, deelname aan georganiseerd overleg en vertegenwoordiging in vrijwel alle voor ondernemers relevante gremia. Tegelijkertijd hebben beide verenigingen hun eigen netwerken, met hun eigen bijeenkomsten en services. Bent u nog niet bij een van beide aangesloten en wilt u meer weten over de meerwaarde van een lidmaatschap van VNO-NCW en/of MKB-Nederland Noord? Stuur dan onderstaand formulier naar ons toe of neem contact met ons op via 050-5343844 of [email protected]

Naam: ______________________________________________________________ Bedrijf: _____________________________________________________________ Adres: ______________________________________________________________ Telefoonnummer: ___________________________________________________ Emailadres: _________________________________________________________  Ik zou graag een afspraak willen maken met iemand van VNO-NCW en MKBNederland Noord over de meerwaarde van een lidmaatschap  Ik zou graag meer informatie willen ontvangen over VNO-NCW en MKB-Nederland Noord U kunt dit formulier opsturen naar: VNO-NCW en MKB-Nederland Noord, Antwoordnummer 326, 9700 VB Groningen. Een postzegel is niet nodig.

Postadres Postbus 132 9700 AC Groningen

Bezoekadres Leonard Springerlaan 31-4 9727 KB Groningen telefoon: 050-5343844

fax: 050-5346145 e-mail: [email protected] websites: www.vno-ncwnoord.nl www.mkbnoord.nl