Augustus 2006© Marktplaats Cultuureducatie Roosendaal
Geachte lezer, Voor u ligt de eerste digitale nieuwsbrief van de Marktplaats Cultuureducatie Roosendaal, onderdeel van Cultuurbureau Roosendaal. In deze nieuwsbrief vindt u informatie over de Marktplaats, kort nieuws en kunt u lezen over de ervaringen van enkele scholen in het kader van cultuureducatie. Ik wens u veel leesplezier! WERKZAAMHEDEN COORDINATOR In deze eerste nieuwsbrief wil ik mezelf graag voorstellen. Mijn naam is Cécile Cooijmans en sinds 1 februari ben ik werkzaam als coördinator van de Marktplaats Cultuureducatie in Roosendaal. Deze functie is ondergebracht bij het Cultuurbureau Roosendaal. De Marktplaats fungeert als intermediair tussen het onderwijsveld en de culturele sector. Om een goed beeld te vormen over de huidige stand van zaken op het gebied van cultuureducatie en te inventariseren waar wensen en behoeften liggen, voer ik gesprekken met scholen, culturele instellingen en individuele cultuurmakers. Daarnaast heb ik gesprekken gevoerd met externe organisaties zoals Edux Onderwijsadviseurs, Erfgoedhuis Brabant, BisK en Milieu Educatie Centrum en verzorg ik presentaties voor docententeams van scholen over Cultuureducatie en de Marktplaats, eventueel in combinatie met een workshop. Inmiddels ben ik de actief betrokken bij de Werkgroep Kunstzinnige Vorming en de Werkgroep Artisjok. Uit de gesprekken komt als een van de belangrijkste punten naar voren dat er behoefte bestaat aan één centraal informatiepunt. Om in die behoefte te voorzien, ben ik bezig met het ontwikkelen van een website waarop al het aanbod gebundeld wordt. Het culturele veld zal hiervoor in augustus benaderd worden. Verder in deze > KORT NIEUWS Nieuwsbrief: > CULTUUREDUCATIE OP BREDE SCHOOL DE VLINDERTUIN > WERKGROEP KUNSTZINNIGE VORMING > NULMETING PRIMAIR ONDERWIJS > BASISSCHOOL DE BAAYAERT VOLGT BIJEENKOMST KPC > PROJECT RARE
KORT NIEUWS Presentatie- Erfgoededucatie Onlangs heeft de coördinator een presentatie gehouden tijdens een studiedag voor het team van basisschool De Singel. De presentatie vond plaats i.s.m. een consulente van Erfgoedhuis Brabant. Naast een informatief gedeelte over cultuureducatie in het algemeen en welke rol de marktplaats daarin kan spelen, ging de erfgoedconsulente met het team in de vorm van een korte workshop praktisch aan de slag. Zij deed dit aan de hand van een leskoffer over oorlogvrede. Hiermee gaf zij praktische handvatten voor erfgoededucatie binnen de school. Voor meer informatie: www.erfgoededucatiebrabant.nl Bent u ook geinterresseerd in deze vorm van presentatie, dan kunt u contact opnemen met Cécile Cooijmans.
Artisjok-festival Op 5 oktober vindt de zevende editie van het Artisjok-festival plaats. Na een gezamenlijke opening in schouwburg de Kring "sjokken" 600 leerlingen van HAVO-4 en VWO-4 langs culturele instellingen in Roosendaal. Het doel van dit festival is om deze doelgroep kennis te laten maken met het culturele veld in Roosendaal als start van het vak CKV1. De organisatie ligt in handen van het Gertrudis College, het Norbertus College en het Jan Tinbergen College. De culturele instellingen bieden allerlei actieve workshops aan. De dag wordt in schouwburg de Kring afgesloten met een spetterend optreden van een rapper. KPC - bijeenkomsten cultuureducatie In het schooljaar 2006 - 2007 wordt door de KPC groep nog één keer de mogelijkheid geboden voor basisscholen om deel te nemen aan een gratis ondersteuningstraject cultuureducatie. Het traject bestaat uit een drietal sessies van een dagdeel waarbij gewerkt wordt met profielen en scenario's. Voor meer informatie: www.kpcgroep.nl/cultuureducatie. Cursus Interne Coordinator Cultuureducatie Op 21 september 2006 start de cursus Interne Coordinator Cultuureducatie. Deze cursus wordt verzorgd door Edux Onderwijsadviseurs en De Nieuwe Veste. De cursus is laagdrempelig en praktisch van aard en beslaat 9 bijeenkomsten van 3 uur. Aan de orde komen de algemene visie op cultuureducatie; wat heeft men als ICC-er/educatief medewerker nodig om goed te functioneren en het maken van een cultureel actieplan. De kosten bedragen 700 euro per deelnemer. Via het BisK kan men een subsidiebedrag ontvangen van maximaal 500 euro per persoon. Voor nadere informatie kunt u zich wenden tot Jacqueline Chamuleau,
[email protected]. Extra subsidie Op donderdag 22 juni hebben Minister Van der Hoeven en staatsecretaris Van der Laan tijdens "De dag van de cultuureducatie"in het Museon te Den Haag bekend gemaakt dat er per 1 augustus 2006 1,2 miljoen euro extra beschikbaar wordt gesteld voor cultuureducatie gericht op het primair -en voortgezet onderwijs. Met dit bedrag kunnen maximaal 120 projecten in aanmerking komen voor subsidie. Culturele instellingen en scholen uit het basis-of voortgezet onderwijs kunnen aanvragen indienen, mits zij samen optrekken. De subsidie is bedoeld om vernieuwende cultureel-educatieve projecten met een landelijke betekenis mogelijk te maken, zodat jongeren de kans krijgen om hun creatieve talenten te benutten en de meerwaarde van de verschillende culturen binnen Nederland te ervaren. Meer informatie: http://www.minocw.nl/cultuur
CULTUUREDUCATIE OP BREDE SCHOOL DE VLINDERTUIN Als 2 studenten van de PABO Hogeschool Avans, lopen wij onze afstudeerstage als Leraar In Opleiding (afgekort LIO) op de Brede School De Vlindertuin in Roosendaal. Naast onze taak als LIO leerkracht, doen wij een onderzoek naar de invoering van cultuureducatie binnen vraaggestuurd leren (in het vervolg aangeduid als project). Kunst- en cultuureducatie gaan een belangrijke plaats op onze school innemen. Via kunst- en cultuureducatie willen wij kinderen helpen bij het creëren van: •
( zelf)Vertrouwen
•
Verdraagzaamheid
•
Zelfstandigheid
•
Respect voor anderen
•
Verantwoordelijkheid
•
Ontplooien van talenten
Het project heeft het karakter van een pilot. Het project krijgt vorm op basis van de principes
van vraaggestuurd leren. Onder vraaggestuurd leren wordt binnen dit kader verstaan: Het ingaan van de leerkracht op- en het benutten en uitwerken van de kansen, die voortkomen uit de (leer)vragen die kinderen hebben/stellen over cultuuraspecten binnen het onderwijs. De gestelde vragen en aangereikte kansen worden samen met de kinderen uitgewerkt in kortlopende cultuureducatieve activiteiten. Om dicht bij de belevingswereld van het kind te blijven, werken we dus juist niet aanbodgericht. We willen dicht bij de leefwereld en actualiteit blijven. Via een nietmethodische aanpak integreren we de kunstzinnige vakken in de lessen. In de projecten komen allerlei activiteiten aan bod (audiovisueel, beeldende kunst, drama, dans, muziek, literair en cultureel erfgoed). Anouska en Esther werken hierin samen met het Centrum voor de Kunsten. Dit alles zoveel mogelijk vanuit de behoeftes van het kind. Hierdoor sluiten wij aan bij adaptief onderwijs en het motto van de school: het kind staat centraal! Eén van de projecten was het project poppen. We lieten de kinderen leren samen te spelen, door poppenspel/ poppentheater. Op een plezierige manier leren kinderen expressie gebruiken.
sokpoppen gemaakt door groep 1/2 Geef de kinderen planken, kisten, kleine banken en blokken, hiermee maken zij een museum. Naast de cultuurvakken muziek, bewegen op muziek (dansen met poppen), tekenen, beeldende vorming (zelf sokpoppen maken), worden ook de vakken rekenen, taal geïntegreerd door bijvoorbeeld het maken en de verkoop van de entreekaartjes door de kinderen. De poppenhoek werd uiteindelijkeen poppenmuseum.
In deze opzet zijn de contacten met externe partners, zoals Centrum van de Kunsten of de Marktplaats Cultuureducatie belangrijk! De één vult de ander aan vanuit de eigen expertise. Belangrijke kritische succesfactor van cultuureducatie op deze wijze is de betrokkenheid van het kind. Die betrokkenheid is tot nu toe wel gebleken gezien de ‘opbrengsten’ van de pilot! De kinderen hebben veel plezier gehad en wij ook! Ga voor meer informatie naar de website van de Brede School De Vlindertuin Anouska Dirksz, Esther Franken, Basisschool De Vlindertuin in Roosendaal
WERKGROEP KUNSTZINNIGE VORMING De werkgroep Kunstzinnige Vorming is op 8 juni bijeengekomen. De werkgroep draagt zorg voor de samenstelling en inhoud van de projecten van het Kunstmenu voor het primair onderwijs in Roosendaal. In de werkgroep nemen vier culturele instellingen plaats: Schouwburg de Kring, Museum Tongerlohuys, Openbare Bibliotheek en het Centrum voor de Kunsten. Daarnaast wordt het primair onderwijs vertegenwoordigd door de directeuren van basisschool Lavoor en de Rietgoor. De coördinator van de Marktplaats Cultuureducatie was voor de eerste keer bij dit overleg aanwezig. Op de agenda stond ondermeer de evaluatie van de projecten van het afgelopen schooljaar en de programmering van de projecten voor het Kunstmenu voor schooljaar 2006 – 2007. Bij de evaluatie kwam naar voren dat het wenselijk is dat de projecten voor de onderbouw vooral op de eigen school plaatsvinden in verband met vervoersproblemen. Het vergroten van de betrokkenheid van directies en teams van de scholen bij de projecten is ook een aandachtspunt. NULMETING PRIMAIR ONDERWIJS Om een goed beeld te vormen over de huidige stand van zaken op het gebied van cultuureducatie hebben alle basisscholen een nulmeting ontvangen. De nulmeting kan gebruikt worden als een voorbereiding op een visitatie van de coördinator en als vertrekpunt voor verdere ontwikkelingen met betrekking tot cultuureducatie binnen de eigen school. Inmiddels is eenderde van de formulieren ingevuld. De nulmeting dient mede als basis voor het beleidsplan van de Marktplaats.
DE BAAYAERT VOLGT BIJEENKOMST KPC IN KADER VAN CULTUUREDUCATIE Het KPC voert in opdracht van de provincie een ondersteuningstraject uit hetgeen scholen een bruikbare handreiking biedt ter ontwikkeling van een cultuurbeleidsplan. Wij namen afgelopen schooljaar deel en onderschrijven de meerwaarde van het project ten volle. Aan de hand van een goed stappenplan is het eenvoudiger geworden de visie op cultuureducatie binnen de school duidelijk te krijgen. Ervaringen van andere scholen werden gedeeld. Tijdens de tweede bijeenkomst was er een presentatie van diverse instellingen met concreet aanbod van materialen. Het was nog wel wat mager maar geeft aan welke mogelijkheden er binnen een marktplaats straks voorhanden komen. Want dat naast het belang van visieontwikkeling het concrete aanbod bepalend zal zijn voor een goed stuk cultuureducatie staat vast. De drie bijeenkomsten sloten in ieder geval goed aan bij de trend die onderwijsontwikkeling momenteel zo kenmerkt; de leerrijke leeromgeving, samenwerking en doorgaande leerlijn. Johan Heijnen De Baayaert Wouw
Elk jaar in de meimaand gaan enkele honderden leerlingen van het Norbertuscollege in Roosendaal op reis. Gewilde plaatsen voor deze leerlingen uit havo-4 en vwo-4 zijn Rome, Parijs, Praag, Berlijn. Ook zijn er elk jaar weer leerlingen die, om welke reden dan ook niet mee op reis gaan. Dit jaar waren er zo’n 70 ‘thuisblijvers’. Om ook voor hen een cultureel en educatief verantwoord programma op te zetten nam de schoolleiding Jan Monden, docent Levensbeschouwing en Maatschappijleer in de arm. Bij een eerste oriëntatie kwamen allerlei wilde ideeën naar boven, maar verdwenen even snel weer naar de achtergrond. Eén idee bleef hem echter achtervolgen: een culturele reis door Roosendaal. Begin maart nam hij daartoe contact op met Cécile Cooijmans, Coördinator Marktplaats Cultuureducatie Roosendaal. Op 14 maart volgde de eerste bespreking met haar én Hennie van den Heuvel, collega docent Maatschappijleer, Geschiedenis en CKV. De wilde ideeën kwamen weer naar boven. Van het vertonen van oude Polygoonbeelden over Roosendaal en omgeving tot een workshop Braziliaanse percussie. Van een fotowandeltocht door Roosendaal tot het bijwonen van een generale repetitie door docenten van het Centrum voor de Kunsten. Zelfs graffiti kwam ter sprake. Termen als ‘oppimpen’ van de stad werden gebezigd. Theo Cuijpers van het Erfgoedhuis Brabant, het Centrum voor de Kunsten, De Muzen centrum voor Kunsteducatie, Het Verkadehuis, Cinema Paradiso, de abdij in Zundert, Wijkcentrum West en ga zo maar door werden door hen benaderd. In de verschillende besprekingen daarna kreeg een en ander steeds vastere vormen. Succes werd afgewisseld met teleurstelling omdat een gewenste activiteit niet ingepland kon worden. Ondertussen hadden enkele leerlingen zich enthousiast aangeboden om te assisteren bij de organisatie. Ook werd een filmploeg geformeerd uit de leerlingen, die het gehele gebeuren van de eerste tot de laatste minuut zouden verslaan en op vrijdagmorgen een ‘journaaluitzending’ zouden verzorgen. Op dinsdag 9 mei werden de leerlingen ontvangen in Wijkcentrum West. De uitgebreide informatie door Ellen van Engelen, Buurtwerker SIW, team West werd gevolgd door vertoning van oude Polygoonbeelden, waarna de leerlingen op pad gingen voor de fotopuzzeltocht. De daarop volgende dagen vonden verschillende activiteiten plaats in o.a. Schouwburg De Kring en op het Norbertuscollege zelf. Gaandeweg de week zagen de organisatoren, onder wie verschillende docenten, de gezichten van de leerlingen steeds vrolijker worden. Het programma bleek veel leuker en interessanter te zijn dan de leerlingen aanvankelijk hadden gedacht. De ervaringen van die week werden op de vrijdagmorgen op een geamuseerde en gevarieerde wijze door de verschillende teams gepresenteerd, onder het toeziend oog van een deskundige jury. Al met al kan teruggekeken worden op een geslaagde week, welke tot stand kwam door een prima samenwerking tussen de Marktplaats Cultuureducatie en het Norbertuscollege.
COLOFON: Marktplaats Cultuureducatie Markt 54/q 4701 PH Roosendaal Tel.: 0165-523 372 Fax.: 0165 - 537 334 Internet: www.cultuurbureauroosendaal.nl E.:
[email protected] Contactpersoon: Cécile Cooijmans