Werkweek Havo-4 Berlijn Insula College Halmaheiraplein 12-16 oktober 2015
DIT BOEKJE IS VAN : …………………………………………… Plattegrond van Berlin-Mitte
Klas :……………………… 20
Tijdens deze reis zijn jullie in het aangename gezelschap van:
mevr. Schilders, mevr. Prosman en mevr. Frishert dhr. Cozijnsen en dhr. Elsman,
Als ouders contact willen hebben met Berlijn kan dat via: school telefoon nr.: 078-8905400
Ter plekke zijn we voor noodgevallen telefonisch bereikbaar: mobiele nummer: 06-10259738
We rijden met een bus van: Snelle Vliet
We overnachten in: Pension Sperlingshof (www.pension-sperlingshof.de) Dallgow-Doberitz Sperlingshof 28 tel. 03322-2560 of fax: 03320-25614
2
19
Wat moet je doen/zeggen als je de weg niet meer weet?
Aan alle deelnemers,
Probeer rustig te blijven.
Je kunt er niet meer onderuit: we gaan naar Berlijn! We gaan deze week gebruiken om onze blik te verruimen, iets unieks te beleven en er ook nog iets voor het vak Duits op te steken. Of het ook echt een geslaagde week wordt hangt van iedereen samen af.... Het zal wel eens anders gaan dan je je had voorgesteld; wees dan flexibel en word niet meteen boos op je klasgenoten of de docenten. En als er problemen zijn dan ben je natuurlijk altijd welkom bij één van ons. Elke kamer heeft een leraar als begeleider. Om alles in een dergelijk grote groep in goede banen te leiden zijn er regels waar je je aan moet houden, bederf de sfeer niet door je daaraan te onttrekken. De belangrijkste regel is: behandel een ander zoals je zelf behandeld wilt worden. De school is niet verantwoordelijk voor de schade welke door de leerlingen wordt aangebracht tijdens de werkweek en deze zal verhaald worden op de ouders. Bij ernstige misdragingen worden de ouders ingelicht en zal als uiterste sanctie de leerling voor eigen kosten op de trein naar huis worden gezet.. We wensen iedereen een onvergetelijke week toe.
Pak dit boekje waar het adres in staat en vraag de weg aan iemand. Guten Tag! Ich bin ein Schüler /eine Schülerin aus Holland. Können Sie mir bitte den Weg zeigen? Belangrijke woorden en uitdrukkingen: Sorry
Entschuldigung
Goedenmorgen
Guten Morgen
Goedendag
Guten Tag
Goedenavond
Guten Abend
Bedankt
Danke
Alstublieft/alsjeblieft
Bitte
Help
Hilfe
Waar is …?
Wo ist …….?
Mag ik iets vragen?
Darf ich etwas fragen?
Kunt u mij zeggen...
Können Sie mir sagen….
links
links
rechts
rechts
rechtdoor
geradeaus
Tot ziens
Auf Wiedersehen
Een van de kamers
18
3
Ja, ja, ook deze week zijn er regels..... ♦ Zorg ervoor dat je steeds op tijd bent: je kan natuurlijk niet andere mensen laten wachten omdat je te laat bent opgestaan! ♦ In ons programma zitten alleen maar leuke en heel leuke activiteiten, dus iedereen doet aan alle onderdelen mee... heb je echt een goede reden waarom je met iets niet mee kan doen, kom dan even met ons praten. ♦ Ga deze week nooit in je eentje op stap. Dat is niet alleen ongezellig, het kan ook gevaarlijk zijn. Voel je verantwoordelijk voor elkaar en voor de gezelligheid in de groep. ♦ Een dergelijk inspannende week is niet vol te houden zonder goede nachtrust, vandaar dat wij om 00.00 uur langs alle kamers gaan om te controleren of iedereen dan op zijn/haar eigen kamer is.... je hoeft niet te gaan slapen, zolang er maar een vredige rust heerst voor degenen die dat wel willen. ♦ Als je het nieuws een beetje gevolgd hebt, dan weet je hoe streng men in het buitenland is. Als je drugs meeneemt zal je waarschijnlijk nog behoorlijk wat langer in Berlijn moeten blijven….achter de tralies! ♦ Het meenemen en consumeren van alcohol houdende drank en andere drugs is niet toegestaan. Je mag helemaal geen drank gebruiken. Wie zich hier niet aan wenst te houden loopt het risico weer heel snel thuis te zijn op eigen kosten. Maar ook vuurwerk en wapens kunnen onze werkweek verpesten.... beslist niet meenemen dus! ♦ Bij de minste rook op de kamers gaat het alarm af, daar is roken, net als in de bus, verboden. Als je toch je longen wilt teren, dan kan dat soms even buiten, maar gooi dan wel je peuk in de daarvoor bestemde bakken. ♦ Degene die als eerste genoemd staat bij de kamerindeling is de "kameroudste" die ervoor zorgt dat jullie samen de kamer netjes houden. Maak overigens ook goede afspraken over de kamersleutel!Elke kamer heeft ook een kamermentor. ♦ In de bus is een grote geluidsapparatuur niet toegestaan!
Bouw van de muur in 1961.
Val van de muur in 1989.
4
17
Wat moet je meenemen?
BERLIJN.
Je identiteitskaart of paspoort CJP / studentenkaart Een WEKKER Een leuke DVD voor in de bus Cd’s of je I-pod / MP3 met (dans-)muziek en boxen voor de disco Een lunchpakket voor de heenreis Zakgeld voor de hotelbar en winkelen op vrijdag Een handdoek, washandjes, toiletspullen etc. Ondergoed, sokken, pyjama, kleding etc. Een paar schoenen waar je een goede wandeling op kunt maken Regenkleding Een rugzak Sjaal en handschoenen (het kan koud zijn!) Een zaklamp voor de nachtwandeling! Een fototoestel voor de sterke verhalen thuis en je CKV-verslag Eventueel: medicijnen: als je medicijnen meeneemt vergeet dan niet om bij je (huis)arts een medisch paspoort te halen! Zo nodig: bril, lenzen (vloeistof etc.). Dit boekje en het opdrachtenboekje en “Sprachführer”.. Een goed humeur!
Let op
neem deze week makkelijk zittende kleren mee en stevige (sport) schoenen. Neem maximaal één koffer en een tas mee! Laat ons adres en de telefoonnummers thuis achter voor noodgevallen. Overdag wordt er voor eten en drinken gezorgd. Tijdens het ontbijt maak je je eigen lunchpakket klaar (ca. drie broodjes per persoon). Naast de standaard schoolverzekering is er een extra reisverzekering afgesloten voor schade en ongevallen.
16
Berlijn is sinds 1991 weer de hoofdstad van Duitsland. In 1991 werd de beslissing genomen de regering naar Berlijn te verhuizen, wat in 1999 daadwerkelijk gebeurde. Berlijn heeft tegenwoordig dus de titel Bondshoofdstad van Duitsland. Het is een grote wereldstad met veel historische gebouwen, musea, paleizen, parken en culturele instellingen. Berlijn heeft een groot aantal stadswijken en voorsteden. Tegenwoordig is Berlijn een stad met 3,4 miljoen inwoners van allerlei komaf. De vroegere problemen van verdediging hebben tegenwoordig daarom plaatsgemaakt voor die van verpaupering en sociale achteruitgang. De val van de Muur, het symbool van het verdeelde Duitsland, kwam even onverwacht als de bouw ervan. De Muur werd in de koude oorlog tussen Oost en West op 12 augustus 1961 opgericht en de stad werd daardoor jarenlang verdeeld in Oost- en West-Berlijn. De mensen uit Oost-Duitsland mochten Oost-Berlijn en de DDR niet meer verlaten. Talloze mensen probeerden naar het Westen te vluchten. Voor velen eindigde deze poging met de dood. De Muur werd namelijk streng bewaakt door schildwachters en waakhonden die “Schießbefehl” hadden gekregen van hun politieke leiders. Tot in 1989 de ontevredenheid in de DDR zo groot werd, dat het regime er geen grip meer op kon krijgen. Op 9 november 1989 werd de muur door demonstranten langzaam en vreedzaam afgebroken. Hiermee werd de grens tussen Oost- en West-Berlijn weer na jaren van scheiding geopend. Op 3 oktober 1990 werd Duitsland officieel herenigd. Hierbij traden de oudere deelstaten van de DDR tot de Bondsrepubliek toe als 'nieuwe deelstaten' Pas na de Val van de Muur kwam de ontwikkeling in Oost-Berlijn op gang. Veel gebouwen zaten nog vol met kogelgaten uit de slag om Berlijn. De stad zocht naar de sfeer van de jaren twintig, voor de Tweede Wereldoorlog. De stad was een bruisende metropool in die dagen, met een gevarieerd uitgaansleven waar plaats was voor uitbundig theater en experimentele cinematografie. 5
Deelnemerslijst
Vrijdag 16 oktober
Nr
Klas
Roepnaam
Achternaam
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52
H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4 H4
Pax Joshua Paulien Emma Jitske Sanne Manon Julia Scott Sophie Melchior Eva Elanur Jan Jessie Kevin Marc Timo Larissa Silva Thomas Jules Britt Lars Ingeborg Felix Anne Melissa Charon Gijs Kevin Robin David Thomas Joey Luuk Brian Luuk Jaimy Evi Floortje Bart Lilian Marjoleine Anne Nicole Esmee Ilse Daphne Lotte Sanem Lisa
Alblas Amir Hossein Bergwerffo Bosua Bots Brands Brouwers Bruijn Buddenberg Delmee Doekhi Driel Ekiz Esser Firing Goedhart Groot Hazewindus Holkema Kapel Kooij Kovács Krieken Kroeseklaas Linden Meiring Melkert Mimpen Opstal Potters Regt Ronde Schenk Sittrop Snel Stoop Teeffelen Valk Valk Veken Verduyn Vergeer Vlies Vossepoel Vries Waardenburg Weele Westera Wijne Winter Yorulmaz Zee
de
van
de
van
van van der
de de
van
van der
van der de van ter
de van der
M M V V V V V V M V M V V M M M M M V V M M V M V M V V V M M M M M M M M M V V V M V V V V V V V V V V
Deze morgen moet de bagage al om 7.15u 7.30u
8.30u
9.30u
13.00u
23.00u
(jawel, je leest het goed!) klaar staan en alle kamers schoon zijn! Dus 6.30u opstaan is aan te raden. staat het ontbijt klaar. Als alle kamers geïnspecteerd zijn en alles in orde is bevonden kunnen we om uitchecken. We vertrekken dan met openbaar vervoer naar BerlijnWest.(Laat niets liggen in deze bus!). Vanaf krijg je de gelegenheid om zelf rond te kijken in de grote warenhuizen op de Ku-Damm en Tauenzieherstraße (bijv. KaDeWe) van Berlijn-West. Vergeet niet voor een lunchpakket te zorgen! Een bedrag hiervoor krijg je in de bus.
Om verzamelen we bij de bus bij de Zoologischer Garten aan de Hardenbergplatz voor de terugreis naar Dordrecht. Waarschijnlijk zullen we rond op het Halmaheiraplein aankomen, al kan dat natuurlijk ook wel wat eerder of later zijn. De school gaat trouwens ook open.
Het einde van een week vol verrassende indrukken! Wel thuis!
6
15
Het programma van de werkweek. Maandag 12 oktober Het is niet te geloven maar om 6.45u verzamelen we al bij school. En geen gezeur met corveekruisjes: wie om 7.00 u niet in de bus zit, mag de hele week de conciërges gaan helpen! Tijdens de reis maken we een aantal stops voor sanitaire en andere behoeftes en genieten we van wat we door de ramen of op tv zien. Als je een leuke DVD hebt mag je die aan de buschauffeur geven. Onderweg brengen we om ca. 15.00u een bezoek aan het Hundertwasserhaus “Die grüne Zitadelle” in Magdeburg. We maken daar in kleine groepjes de CKV-opdracht en interviewopdracht met een Duitser in het opdrachtenboekje. Met wie je samen loopt bepaal jezelf. Ga niet alleen op pad! Om 16.30u verzamelen we weer en daarna gaat de reis richting Berlijn verder. We hopen om 18.30u te arriveren bij ons hotel, waar iedereen de kamers en het hotel eens op z’n gemak kan gaan inspecteren. Als er iets stuk of beschadigd is moet je dat direct melden bij één van de docenten: als je hier later mee komt zal men er vanuit gaan dat de kamerbewoners er samen verantwoordelijk voor zijn! Om 19.30u eten we in ons hotel. 21.00u Na het eten en uitpakken komen we in de hotelbar / kelder weer bij elkaar. Er is een bonte avond , in kleine groepjes strijden jullie om de prijzen. Om 23.30u is het spel afgelopen en zijn jullie om uiterlijk 24.00u op jullie “eigen” kamers.
14
7
Dinsdag 13 oktober 23.00u Zorg dat je deze dag jouw ID-kaart bij je hebt en schoenen aan hebt waar je een forse buitenwandeling op kunt maken (en evtl. regenkleding). Lunchpakket ! Vandaag staan we om op, als je tenminste aan een half uur genoeg hebt om je op het ontbijt voor te bereiden. Dat staat om 7.00u klaar. Vergeet niet om elke dag je lunchpakket voor later op de dag klaar te maken en mee te nemen. Pakjes drinken krijg je in de bus. Daarna vertrekt de bus om 7.45 u naar Hohenschönhausen, het voormalige Stasi-gevangenis van de DDR. Daar beginnen om 9.00u de rondleidingen in groepjes tot 10.15 u Om 10.30u vertrekt de bus dan weer richting centrum naar het Brandenburger Tor en het parlementsgebouw van Duitsland. 6.30u
11.30u
12.00u
23.45u
Om vertrekt de bus naar het pension, waar we onderweg vanuit de bus nog “Berlin by night” kunnen bewonderen. Uitgeput van deze intensieve en indrukwekkende dag zullen we zeker vanaf op onze eigen kamer zijn en zeker heerlijk slapen! Vergeet niet van tevoren jouw koffer in te pakken want de volgende ochtend is er geen tijd meer voor en moeten ook de kamers weer netjes zijn!
Vanaf mogen we één voor één de “Reichstag” binnen. Let op: i.v.m. de strenge veiligheidsmaatregelen mag je geen verdachte spullen (bv messen, flessen, sprays enz.) bij je hebben. Om luisteren we naar een korte presentatie over de Duitse regering en we genieten vanuit de koepel van het supermooie uitzicht over de hele stad.
8
13
Donderdag 15 oktober
7.30u 8.00u 8.45u
10.00u 12.15
13.30 16.30u
-
20.30u
21.00u
Vandaag iets meer relaxed! Om staan we naast ons bed zodat we om weer van een heerlijk ontbijtje kunnen genieten. De Bus vertrekt om richting binnestad “Berlin-Mitte”. Wij brengen een bezoek aan het “Deutsche Historische Museum” (Unter den Linden 2). De rondleidingen in het museum beginnen om Na afloop zien we iedereen dan om op de afgesproken instapplaats weer terug, want dan vertrekt de bus naar de “Kulturbrauerei” (Schönhauser Allee 36) voor een flitsende fietstocht door de binnenstad van Berlijn. “Berlin on bike” met Nederlands sprekende gidsen begint om en is om ca. klaar.
Hundertwasserhaus in Magdeburg
Na afloop van de fietstocht brengt ons de bus naar de Potsdamer Platz. We kunnen daar de prachtige gebouwen en de winkels bewon deren. Er is gelegenheid om zelfstandig rond te lopen en te shoppen. Het avondeten is vandaag in eigen regie! Een bedrag hiervoor krijg je in de bus. Maar let op : vanavond gaan we ook nog samen uit! Zorg ervoor dat je om voor het “Theater van de Blue Man Group” aan de Potsdamer Platz staat. Om begint het Live optreden van de unieke “The Blue Man Group”. Een spetterende optreden dat zeker een `highlight` is van deze week (zie www. bluemangroup.de) Een verslag van deze show levert je punten op voor CKV!
12
9
14.00u
Daarna gaan we vanaf de Brandenburger Tor in groepjes uit elkaar om vanaf de zelf uitgezette Berlin-Tour te lopen (je moet je fototoestel of mobieltje en het opdrachtenboekje met plattegrond bij je hebben!) Onderweg maak je ter plekke de zeven opdrachten.
Woensdag 14 oktober 7.00u 7.30u
8.15u
9.30u
17.15u 17.30u 19.00u 21.00u
Om uiterlijk zien we jullie bij de Brandenburger Tor weer terug en vertrekt de bus om richting Döblitz. We hopen om van een heerlijk avondeten in het pension te kunnen genieten. Van tot 22.30 organiseren we voor iedereen een nachtwandeling met kampvuur in het natuurgebied de “Döblitzer Heide”, in de buurt van ons hotel. Houd er rekening mee dat je kleding tegen een stootje moet kunnen en vergeet je zaklamp niet.
13.00u 13.15u
16.45u
18.30
20.45u 21.30u 23.30u 0.00u
24.00u
Om gaat je wekker af, zodat je om fris en opgewekt in de eetzaal verwacht wordt. Om zitten we dan in de bus (wie te laat komt maakt de bus schoon!) op weg naar de Oranienstraße in Kreuzberg waar we deelnemen aan Sprachstadt. Vanaf wachten de “Muttersprachler” op ons en zullen we op vier plekken over verschillende onderwerpen met hen in gesprek gaan. In groepjes van drie leerlingen verkennen we de multiculturele wijk en om ontmoeten we elkaar weer op de afgesproken verzamelplek . Rond gaan we langs de East Side Gallery ons middagprogramma voortzetten. We brengen een bezoek aan het voormalige concentratiekamp Sachsenhausen. Hier hoort een opdracht bij in je opdrachtenboek. Om zien we iedereen weer terug bij de instapplaats van de bussen . We hopen rond van een heerlijk avondeten in ons pension te kunnen genieten. Vanavond staat nog bowlen op het programma. De bus vertrekt om naar een bowlingcenter in de Berlijnse wijk Spandau . Van tot 23.00u zijn we gezellig aan het sporten en de bus brengt ons om helemaal “uitgebowld” weer terug naar Hotel Sperlingshof. Nog even gezellig met elkaar …. maar om moet je op je eigen kamer zijn. Wel te rusten!
Om zal iedereen waarschijnlijk al lang uitgeput op bed liggen te snurken (hopen wij). 10
11
