TOELICHTING CONTACT
WERELDZUIVELHANDEL ACTUEEL
Januari - december 2014
In het laatste kwartaal viel de wereldhandel, met uitzondering van mager melkpoeder, fors terug. Mager melkpoeder liet in alle kwartalen een dubbelcijferige groei zien. Bij kaas nam het volume voor het derde kwartaal op rij af. Dit kwam vooral door het wegvallen van de kaasexport naar Rusland vanuit de EU vanaf augustus. Kaas is ook de enige productcategorie die in 2014 achterbleef bij het niveau van 2013. De handelsboycot van Rusland heeft ook gevolgen gehad voor de wereldhandel in boter en boterolie. Als gevolg hiervan nam de handel in dit product sterk af in het laatste kwartaal. Bij niet-mager melkpoeder zette de daling versterkt door, wat vooral te maken had met de verminderde kooplust uit China in de tweede helft van 2014. De meeste exportlanden laten nog steeds een gemengd beeld zien. Bij de EU ligt het groeiaccent in 2014 bij melkpoeders en boter, terwijl kaas duidelijk achterblijft. Bij Nieuw-Zeeland blijft de focus vooral op niet-mager melkpoeder en boter liggen. De kaasexport bleef in 2014, dankzij sterke groei in het laatste kwartaal, nagenoeg op hetzelfde niveau als in 2013. De mager melkpoederexport daalde, hoewel in het laatste drie maanden groei werd gerealiseerd. Australië toont forse groei in mager melkpoeder, terwijl bij de andere producten het niveau fors achterbleef bij het niveau van vorig jaar. Argentinië noteerde alleen nog groei voor kaas. Bij de overige producten daalde de handel. Uitzondering vormen de VS die bij alle productcategorieën groei realiseerden ten opzichte van 2013. Wel was ook voor de VS de tweede helft van het jaar geen gemakkelijke exportperiode, waarin bij melkpoeders en boter en boterolie in beide kwartalen sprake was van krimp. In het laatste kwartaal exporteerden de VS ook minder kaas. Echter per saldo was op jaarbasis nog steeds sprake van een sterke toename van de kaasexport.
Overzicht wereldhandel per product Tot en met december (2014 vergeleken met 2013)
Klik op de links voor de gedetailleerde productoverzichten
KAAS
-3,6%
2013
BOTER EN BOTEROLIE
+5,9%
2014
NIET-MAGER MELKPOEDER
+6,1%
MAGER MELKPOEDER
+17,7%
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
Volume (x 1.000 ton) © ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-1-
25 maart 2015
KAAS
Terug naar boven
Wereldhandel valt terug in 2014
De wereldhandel bedroeg in het volledige kalenderjaar 2014 ruim 1,7 miljoen ton, waarmee deze 3,6% onder het niveau van 2013 uitkwam; De achterstand op het voorafgaande jaar werd vooral in de tweede helft van het jaar opgelopen, waarbij deze in het laatste kwartaal het meest verdiepte. De Russische importban van een aantal belangrijke exporteurs lijkt hierbij een belangrijke rol te spelen.
Ontwikkeling van het wereldhandelsvolume Tot en met december (2014 vergeleken met 2013)
Per kwartaal (x 1.000 ton)
Cumulatief (x 1.000 ton)
500 450
+3,5%
2013
-0,8% -9,5%
2014
-7,4%
400
-3,6%
350 KW1
KW2 2013
KW3
KW4
1.500
1.600
1.700
1.800
2014
Dalende export EU en Oekraïne beeldbepalend.
Het beeld bij de grote kaas exporterende landen was wisselend. De export vanuit de EU en Australië liep verder terug. Ook de VS schreef in het laatste kwartaal negatieve cijfers, waardoor de cumulatieve voorsprong afbrokkelde. Daarentegen exporteerde Nieuw-Zeeland juist meer; Per saldo werd in 2014 vanuit de VS uiteindelijk nog ruim 52 duizend ton extra kaas geëxporteerd (+16%). Dit kon de grote daling bij andere exporteurs (o.a. EU en Oekraïne) niet compenseren. Het Nieuw-Zeelandse exportvolume kwam dankzij een sterk laatste kwartaal uiteindelijk nog nagenoeg uit op het niveau van 2013; De Russische importban lijkt van grote invloed te zijn geweest op de export van belangrijke leveranciers als de EU en Oekraïne. Deze exporteerden over 2014 bijna 108 duizend ton minder; De Argentijnse export groeide in het vierde kwartaal fors door en lag per saldo uiteindelijk 10% boven het voorafgaande jaar. Ook de Uruguayaanse uitvoer herstelde zich en kwam nog licht positief uit.
Belangrijkste exporteurs op de wereldmarkt (volume x 1.000 ton) Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
EU-28*
-9%
VS
+16%
Nieuw-Zeeland
-0%
Australië
-9%
Zwitserland
+1%
Argentinië
+10%
Uruguay
+1%
Overige landen
-48%
0
150
300
450
600
750
*Exclusief intrahandel © ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-2-
25 maart 2015
KAAS (VERVOLG)
Terug naar 1e pagina kaas
EU-28: importban Rusland werkt door op exportontwikkeling
Het EU-aandeel in de wereldhandel lag in 2014 op krap 42%, in 2013 was dit nog ruim 44%; Alle grote exporteurs zagen de handel afnemen, Nederland en Duitsland voorop. De teruggelopen handel op Rusland speelde hierbij een grote rol; Het beeld bij de overige EU landen was divers, hoewel per saldo sprake was van krimp. Finland, Litouwen en Estland, landen die traditioneel veel naar Rusland exporteren, noteerden relatief sterke afnames. Anderzijds groeiden per saldo Ierland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk fors.
EU derde landenexport Ontwikkeling top-5 EU-28 (volume x 1.000 ton)
Positie EU-28 op de wereldmarkt
Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Tot en met december 2014, aandelen in %
750 -18%
Nederland
600 -5%
450
-11%
300
-2% -13%
PL IT 4,9% 3,4%
Frankrijk Duitsland Italië
Rest wereld 58,2%
Polen
150
-6%
EU-28 41,8%
DE 5,3%
Overig EU 15,2%
FR 6,1% NL 7,0%
Overig EU
0
Aarzeling in verder herstel kaasmarkt
Na een lange periode van dalende prijzen leek de markt begin 2015 op een kantelpunt te zijn aanbeland. In januari werd vooralsnog de bodem bereikt; Waar bij boter en melkpoeders reeds in januari een sterke stijging plaatsvond als gevolg van de verbeterde marktsituatie, werkte dit bij kaas pas later door. De sterke daling in de export naar Rusland was mede van remmende invloed op een snel herstel; Vanaf half maart lijken het einde van de quotering en een wat meer afwachtende houding in de markt echter de stijgende lijn in de prijzen tenminste voor even tot staan te hebben gebracht en weer te kunnen leiden tot enige prijsdruk.
Prijsontwikkeling (€ per 1.000 kg) Tot en met februari 2015, de wereldmarktprijs voor Cheddar kaas en de indicatiewaarde voor Nederlandse Goudse kaas (48% vet)
5.000 4.000
Nederland (indicatieve waarde Gouda 48+)
3.000
Wereldmarktprijs Cheddar
2.000
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-3-
25 maart 2015
KAAS (VERVOLG)
Terug naar 1e pagina kaas
Groei in Japan, VS en Zuid-Korea kan wegvallen Rusland niet compenseren
Vanwege de aanhoudende importban van de belangrijkste leveranciers heeft de terugval in de handel naar Rusland zich in het vierde kwartaal verder verdiept. Vooral uit de EU en de Oekraïne kwam veel minder kaas (daling van 161 duizend ton). Deze situatie biedt deels ook andere exporteurs kansen. Zo realiseerde Argentinië een ruime verdubbeling in de export naar Rusland; De uitvoer naar de belangrijke Japanse markt maakte opnieuw een sterk kwartaal door en kwam in 2014 per saldo 6% boven het voorafgaande jaar uit. De groei betrof vooral product uit de VS en in mindere mate uit de EU. Tegelijk viel de export vanuit Australië en Nieuw-Zeeland terug; De handel naar de VS nam in het vierde kwartaal opnieuw verder toe. De extra kaas was vooral afkomstig uit Nieuw-Zeeland en uit de EU; De export naar Zuid-Korea blijft sterk doorgroeien. Vooral voor de VS, die sinds 2012 een vrijhandelsverdrag met Zuid-Korea hebben, vormt dit land een belangrijke groeimarkt; Saudi-Arabië bleek in 2014 voor Europese exporteurs een belangrijke markt voor extra afzet. Een kleiner deel van de groei daar werd ingevuld door de VS; China blijft de relatief snelst groeiende markt. Ondanks een tegenvallend laatste kwartaal nam de export naar dit land op jaarbasis met ruim een kwart toe. De meeste kaas voor deze relatief nieuwe top-10 bestemming komt vooralsnog uit Nieuw-Zeeland, Australië en de EU.
Top-tien bestemmingen wereldmarkt Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Ontwikkeling van het totale exportvolume (x 1.000 ton), uitgesplitst naar herkomstland
Japan
+6%
Rusland
-46%
VS
+9%
Zuid-Korea
+26%
Mexico
+2%
Australië
+18%
Positie-ontwikkeling herkomstlanden NZ
EU-28
AU
VS
OVERIG
-11%
13%
-13%
80%
17%
-100%
-48%
-61%
-100%
-35%
633%
5%
-11%
-
6%
-44%
121%
-12%
44%
-6%
0%
37%
-
0%
-2%
15%
6%
-
47%
29%
-43%
-
-66%
9%
2%
Nieuw-Zeeland
EU-28
-10%
S-Arabië
+24%
Australië
8%
40%
-29%
30%
18%
China
+27%
VS
34%
38%
38%
5%
-26%
-
4%
-
-
-
Zwitserland
Overige landen
+4%
0
50
EU-28
100
150
200
250
Grootste stijgers (volume in tonnen)
Grootste dalers (volume in tonnen)
Tot en met december 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Tot en met december 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Bestemming: Zuid-Korea China Japan Saudi-Arabië Australië VS Wit-Rusland Filippijnen Ver. Arab. Emiraten Mexico
Absolute toename 23.430 14.005 12.900 12.795 12.345 11.840 4.270 2.715 2.655 2.360
Relatieve toename 26% 27% 6% 24% 18% 9% 459% 12% 13% 2%
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
Bestemming: Rusland Venezuela Brazilië EU-28 Oekraïne Chili Bahrein Kazachstan Libië Irak -4-
Absolute afname 146.205 10.965 9.015 7.140 5.255 2.945 2.615 2.065 1.565 1.050
Relatieve afname 46% 28% 30% 10% 37% 11% 19% 26% 8% 8% 25 maart 2015
BOTER EN BOTEROLIE
Terug naar boven
Wereldhandel in vierde kwartaal laat forse krimp zien
Na drie kwartalen van groei bleef de wereldhandel voor boter en boterolie in het vierde kwartaal van 2014 ver onder het niveau van het voorafgaande jaar (-12%); Dit drukte het cumulatieve groeicijfer over 2014 tot krap 6%, corresponderend met een totaalvolume van ruim 822 duizend ton.
Ontwikkeling van het wereldhandelsvolume Tot en met december (2014 vergeleken met 2013)
Per kwartaal (x 1.000 ton)
250
Cumulatief (x 1.000 ton)
+17,9% -12,3%
2013
+17,1%
200
2014 +7,1%
+5,9%
150
100 KW1
KW2
KW3
2013
KW4
700
750
800
850
2014
Nieuw-Zeeland en EU bepalend voor de groei in 2014
Vrijwel alle belangrijke exporteurs hadden in het vierde kwartaal te maken met krimp; Marktleider Nieuw-Zeeland zag zijn exportvolume in het vierde kwartaal 5% achterblijven bij dezelfde periode in 2013. De voorsprong op het voorafgaande jaar liep daardoor terug, maar bleef nog steeds fors. Het land blijft met afstand de grootste speler in deze productcategorie; De export vanuit de EU bleef relatief gezien nog het meest overeind. De beperkte groei van 3% ten opzichte van 2013 in het vierde kwartaal betekende wel een sterke afvlakking van de groei; De aanzienlijke terugval in de boterexport vanuit de VS zette zich in het vierde kwartaal fors door. De export bleef liefst 70% onder het niveau in dezelfde periode van het voorafgaande jaar. Een goede interne vraag, hoge prijzen en een robuuste dollar maakten export lastiger; De relatief beperkte export vanuit Zuid-Amerika viel nog verder terug. De krimp bij landen als Argentinië, Uruguay en Chili werd in 2014 ten dele gecompenseerd door een opleving in de Braziliaanse uitvoer.
Belangrijkste exporteurs op de wereldmarkt (volume x 1.000 ton) Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Nieuw-Zeeland
+10%
EU-28*
+17%
VS
-21%
Australië
-13%
Uruguay
-11%
Argentinië
-27%
Oekraïne
+193%
Overige landen
+47%
0
100
200
300
400
500
*Exclusief intrahandel © ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-5-
25 maart 2015
Terug naar 1e pagina boter en boterolie
BOTER EN BOTEROLIE (VERVOLG) Aandeel EU-28 groeit, maar beeld top-5 divers
De EU droeg, samen met Nieuw-Zeeland, het meeste bij aan de groei van de wereldhandel. Hierdoor kwam het aandeel van de EU met 18% enkele procentpunten hoger uit dan in 2013; Het beeld in de top-5 exporteurs is divers. Enerzijds lieten Frankrijk, Nederland en België sterke groei zien. Anderzijds leed met name de Finse uitvoer onder de Russische importban; De export uit de overige EU-landen nam fors toe, vooral door toenames in de export van Litouwen, Ierland, Verenigd Koninkrijk en Duitsland.
EU derde landenexport Ontwikkeling top-5 EU-28 (volume x 1.000 ton)
Positie EU-28 op de wereldmarkt
Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Tot en met december 2014, aandelen in %
150 120 90
60 30
+8%
Frankrijk Nederland
+27% -16% +15% -4%
+52%
Finland
België
Rest wereld 82,0%
EU-28 18,0%
Denemarken
DK BE 1,6% 1,6% FI Overig EU 1,8% 5,5% NL 3,0% FR 4,5%
Overig EU
0
Prijsherstel afgebroken
De opgaande lijn in de prijzen die sinds december 2014 was ingezet, kwam in de eerste helft van maart 2015 tot stilstand. Vanaf half maart was opnieuw sprake van neerwaartse prijsdruk; Dit kwam onder meer tot uitdrukking in de GDT veiling van 17 maart 2015, waar de stijgende lijn in de boterprijs van de afgelopen 4 maanden werd afgebroken met een daling van ruim 9%. Reden hiervoor vormde een combinatie van ontspanning in de mondiale vraag en voldoende aanbod; Op de Europese markt speelt daarbij ook het nabije einde van de quotering een rol, zo niet vanwege daadwerkelijke groei in melkproductie, dan wel als psychologische factor in de markt. Eind februari leidde dit al tot stabilisatie van de Nederlandse notering, die vervolgens half maart een stevige daling inzette; Een afwachtende houding in de markt lijkt op korte termijn de boventoon te voeren. Kopers zijn voldoende ingedekt, waardoor over de breedte van de markt de vraag even wat is weggevallen; Positief vanuit Europees perspectief blijft de relatief zwakke positie van de euro t.o.v. de dollar, waardoor Europese boter momenteel relatief goed concurrerend op de wereldmarkt is.
Prijsontwikkeling (€ per 1.000 kg) Tot en met februari 2015, vergelijking van de wereldmarktprijs met de Nederlandse notering
5.000 4.000 3.000
Nederland
2.000
Wereldmarktprijs
1.000
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-6-
25 maart 2015
Terug naar 1e pagina boter en boterolie
BOTER EN BOTEROLIE (VERVOLG) Ontwikkeling China helpt effect Rusland boycot beperken
De handelsboycot naar Rusland is in het laatste kwartaal goed zichtbaar geworden. De export naar Rusland lag in dat kwartaal ruim 70% lager dan in dezelfde periode in het voorafgaande jaar. Per saldo bleef de export in 2014 daardoor alsnog flink achter bij die van 2013 (-20%). Dit ging om ruim twintig duizend ton en betrof vooral product vanuit de EU en vanuit Oceanië; Meest opvallende ontwikkeling in 2014 was het groeiend belang van de Chinese markt. De export naar China nam op jaarbasis met bijna een derde toe (ruim 18 duizend ton). China was zo mede bepalend voor de totale vraagontwikkeling. Wel was in het 4e kwartaal sprake van forse afkoeling; Ook de export naar belangrijke markten in het Midden-Oosten en Noord-Afrika zoals SaudiArabië, Egypte, Turkije en Marokko nam in 2014 flink toe; Daarentegen vertoonde de export naar Iran in het vierde kwartaal een stevige kentering, met een volumedaling van bijna 80% vergeleken met een jaar eerder. Uiteindelijk lag het volume over heel 2014 zo’n 20% lager dan in voorafgaande jaar. Dit trof vooral exporteurs uit de VS en Oceanië; De achterblijvende export naar de EU viel in het vierde kwartaal verder terug, zodat deze over heel 2014 uiteindelijk ruim een derde lager lag, vooral door minder boter vanuit Nieuw-Zeeland; De export naar de VS nam in het vierde kwartaal een dusdanige vlucht, dat een beperkte achterstand ten opzichte van 2013 werd omgebogen in een forse groei. Van de mogelijkheden op de Amerikaanse markt profiteerden vooral exporteurs uit Nieuw-Zeeland en de EU.
Top-tien bestemmingen wereldmarkt Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Ontwikkeling van het totale exportvolume (x 1.000 ton), uitgesplitst naar herkomstland
Rusland
-20%
China
+31%
S-Arabië
+32%
Egypte
+10%
EU-28
-35%
VS
+56%
Iran
-20%
Nieuw-Zeeland EU-28
Turkije
+29%
Marokko
+21%
VS
+62%
Overige landen
Azerbeidzjan 0
20
40
Australië
60
80
Positie-ontwikkeling herkomstlanden NZ
EU-28
AU
VS
OVERIG
-27%
-36%
-38%
-100%
14%
29%
43%
-15%
195%
21%
56%
122%
-22%
-20%
74%
6%
299%
-53%
-32%
54%
-31%
-
-96%
-61%
-48%
60%
79%
-43%
-
129%
-12%
48%
-100%
-29%
-84%
155%
13%
-20%
-64%
-32%
4%
216%
146%
0%
-21%
61%
58%
114%
-
-26%
100
Grootste stijgers (volume in tonnen)
Grootste dalers (volume in tonnen)
Tot en met december 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Tot en met december 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Bestemming: China Saudi-Arabië VS Azerbeidzjan Japan Filippijnen Turkije Ver. Arab. Emiraten Canada Marokko
Absolute toename 18.355 13.980 13.560 9.920 8.450 7.340 6.160 5.670 5.370 4.565
Relatieve toename 31% 32% 56% 62% 184% 46% 29% 31% 104% 21%
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
Bestemming: EU-28 Rusland Oekraïne Iran Vietnam Brazilië Georgië Argentinië Ghana Moldavië -7-
Absolute afname 20.775 20.125 16.135 9.110 7.470 3.035 2.645 1.285 880 525
Relatieve afname 35% 20% 82% 20% 42% 82% 37% 100% 38% 43% 25 maart 2015
NIET-MAGER MELKPOEDER
Terug naar boven
Cumulatieve groei wereldhandel ondanks daling in tweede helft
De wereldhandel in niet-mager melkpoeder bedroeg bijna 2.196 duizend ton, 6% meer dan in 2013; Vergeleken met het eerste halfjaar is wel sprake van een aanmerkelijke terugval in cumulatieve groei. Dit komt doordat de wereldwijde export in de tweede helft van het jaar duidelijk achterbleef bij die in 2013. In het vierde kwartaal nam de wereldhandel zelfs met meer dan 8% af.
Ontwikkeling van het wereldhandelsvolume Tot en met december (2014 vergeleken met 2013)
Per kwartaal (x 1.000 ton)
Cumulatief (x 1.000 ton)
750 +18,5%
-8,1%
600
2013 2014
+23,1% +6,1%
450 -4,4%
300 KW1
KW2 2013
KW3
KW4
2.000
2.100
2.200
2.300
2014
Groei Nieuw-Zeeland en EU gerealiseerd in eerste helft van het jaar
Nieuw-Zeeland alleen was al goed voor ruim 63% van de export. Nieuw-Zeeland noteerde in het vierde kwartaal een afname van het volume. Ondanks deze daling in de laatste drie maanden was in 2014 sprake van een forse cumulatieve groei van 10%; Na aanvankelijk herstel in het eerste halfjaar was bij de EU in het tweede deel van 2014 sprake van terugval in de export. Per saldo bleef de export het niveau van 2013 nog wel voor (+4%); Ook de uitvoer van andere belangrijke exporterende landen als Argentinië, Australië en Uruguay bleef in de tweede helft van het jaar duidelijk achter bij die in 2013. De terugval was dermate groot dat dit in 2014 per saldo tot negatieve groeicijfers leidde; Ook de export uit VS stagneerde in de tweede helft van 2014, maar exporteerde per saldo nog steeds 40% meer dan in 2013; Verrassend sterke stijger blijft Brazilië, dat in 2014 een toename van ruim 36 duizend ton realiseerde, tegen een paar duizend ton in 2013.
Belangrijkste exporteurs op de wereldmarkt (volume x 1.000 ton) Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Nieuw-Zeeland
+10%
EU-28*
+4%
Argentinië
-21%
Australië
-16%
Uruguay
-20%
VS
+40%
Brazilië
>+1.000%
Overige landen
+14%
0
300
600
900
1.200
1.500
*Exclusief intrahandel © ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-8-
25 maart 2015
Terug naar 1e pagina niet-mager melkpoeder
NIET-MAGER MELKPOEDER (VERVOLG) EU export: België, Polen en Frankrijk dragen exportgroei
Het aandeel van de EU in de wereldhandel bleef ten opzichte van 2013 met bijna 18% gelijk; De top EU-exporteurs lieten een gemengd beeld zien. De export van Denemarken en Nederland daalde, terwijl de handel van België, Verenigd Koninkrijk en Zweden toenam; Grootste groei vond plaats bij de overige landen. Met name Polen en Frankrijk exporteerden fors meer.
EU derde landenexport Ontwikkeling top-5 EU-28 (volume x 1.000 ton)
Positie EU-28 op de wereldmarkt
Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Tot en met december 2014, aandelen in %
400 320
-5%
240
-7%
Nederland Denemarken
+11%
160
+7%
+14%
80
België Ver. Koninkrijk
Rest wereld 82,3%
EU-28 17,7%
GB SE BE 1,8%1,7% 1,9% Overig EU DK 4,1% 2,6%
Zweden
NL 5,7%
Overig EU +18%
0
Herstel prijzen in eerste 2 maanden, markt nu weer onder druk
In de eerste twee maanden van 2015 was sprake van een opleving van de markt. Zowel op de wereldmarkt als in de EU werden fors hogere prijzen genoteerd; De prijsontwikkeling werd in deze maanden mede sterk beïnvloed door de positieve resultaten op de GDT veilingen van januari en februari; Tegelijkertijd leidde de t.o.v. de euro sterke dollarkoers ervoor dat Europese zuivelproducten concurrerend waren op de wereldmarkt. Ook zorgde de dreigende superheffing voor een tijdelijke afremming van de melkproductie en daarmee het aanbod in Europa; Halverwege maart lijkt aan de prijsstijging van Europees vol melkpoeder een einde te zijn gekomen. De verwachte toename van de melkproductie na afloop van de melkquotering zorgt ervoor dat kopers orders uitstellen en wachten tot de prijzen gaan dalen; De fors gedaalde prijzen op de laatst gehouden GDT veiling van 17 maart ondersteunen het beeld dat er minder vraag is en voldoende aanbod.
Prijsontwikkeling (€ per 1.000 kg) Tot en met februari 2015, vergelijking van de wereldmarktprijs met de Nederlandse notering
5.000 4.000
3.000
Nederland
2.000
Wereldmarktprijs
1.000
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-9-
25 maart 2015
Terug naar 1e pagina niet-mager melkpoeder
NIET-MAGER MELKPOEDER (VERVOLG) China doet forse stap terug in tweede helft
Door afgenomen vraag halveerde de handel op China in de tweede helft van 2014 ruim, vergeleken met 2013. De afname was dermate groot dat er per saldo sprake was van een daling van 9%. Nieuw-Zeeland ondervond de meeste hinder van de vraagafname. In het vierde kwartaal nam de Nieuw-Zeelandse handel naar China met 47% af; De export naar Algerije nam verder toe. Vooral marktleider EU, Nieuw-Zeeland en diverse ZuidAmerikaanse landen profiteerden; De markt van de Verenigde Arabische Emiraten ontwikkelt zich dit jaar sterk. Nieuw-Zeeland nam het grootste deel van de volumegroei voor zijn rekening en verstevigde zo zijn positie op die markt, tot een aandeel van ruim 86%; Er is sprake van een forse terugval in de afzet richting Venezuela. Met name Nieuw-Zeeland heeft in 2014 fors ingeleverd. Deze afname werd deels gecompenseerd door een forse stijging van het volume van Brazilië; De grootste markt in sub-Sahara Afrika, Nigeria, liet in de tweede helft van 2014 sterke groei zien. Hierdoor werd de cumulatieve groei over het gehele jaar naar positief omgebogen; In Zuidoost Azië was Maleisië dankzij forse toename in zowel het derde als het vierde kwartaal de relatief grootste groeimarkt. Dit werd vooral benut door Nieuw-Zeeland en de VS.
Top-tien bestemmingen wereldmarkt Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Ontwikkeling van het totale exportvolume (x 1.000 ton), uitgesplitst naar herkomstland
China
-9%
Algerije
+70%
Positie-ontwikkeling herkomstlanden NZ
EU-28
AU
ARG
OVERIG
-5%
-51%
-45%
-43%
-19%
190%
136%
-100%
-21%
11%
Venezuela
-19%
-74%
-100%
-
2%
73%
VAE
+34%
48%
35%
-36%
-20%
-77%
29%
-7%
-
-26%
265%
62%
-55%
-6%
-
>1.000%
-3%
-4%
335%
-
-
11%
19%
9%
-100%
61%
1%
>1.000%
9%
-
-18%
65%
-11%
-18%
-53%
-71%
Nigeria
+8%
Maleisië
+63%
Oman
Nieuw-Zeeland
+0%
EU-28
Singapore
+5%
Sri Lanka
+4%
Argentinië
+37%
Overige landen
S-Arabië 0
Australië
150
300
450
600
750
Grootste stijgers (volume in tonnen)
Grootste dalers (volume in tonnen)
Tot en met december 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Tot en met december 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Bestemming: Algerije Ver. Arab. Emiraten Maleisië Vietnam Saudi-Arabië Colombia Peru Thailand Bangladesh Nigeria
Absolute toename 91.100 32.665 26.110 25.530 15.765 8.155 7.360 5.865 5.490 5.325
Relatieve toename 70% 34% 63% 79% 37% >1.000% 72% 16% 14% 8%
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
Bestemming: China Venezuela Brazilië Soedan Koeweit Chili Taiwan Indonesië Filippijnen Mongolië
- 10 -
Absolute afname 62.850 30.180 19.405 6.910 3.950 3.775 3.040 2.060 1.990 1.775
Relatieve afname 9% 19% 38% 42% 20% 48% 53% 5% 8% 35%
25 maart 2015
MAGER MELKPOEDER
Terug naar boven
Sterk jaar voor wereldhandel mager melkpoeder
In 2014 kwam de wereldhandel uit op een volume van 1.822 duizend ton, bijna 18% meer dan in het jaar daarvoor; Gedurende het hele jaar door was sprake van een forse toename van handel. In alle kwartalen werd een dubbelcijferige groei waargenomen.
Ontwikkeling van het wereldhandelsvolume Tot en met december (2014 vergeleken met 2013)
Per kwartaal (x 1.000 ton)
Cumulatief (x 1.000 ton)
600 +27,5%
500
2013
+13,6%
2014 +14,2%
+15,6%
+17,7%
400 300 KW1
KW2 2013
KW3
KW4
1.300
1.500
1.700
1.900
2014
Marktleiderschap EU als gevolg van sterke exportgroei
De grootste bijdrage aan de groei kwam vanuit de EU. Met een volumegroei van liefst 59% werd de VS verder voorbij gestreefd als grootste exporteur op de wereldmarkt. Terwijl de EU gedurende het jaar de forse groei vasthield, was bij de VS in de laatste twee kwartalen sprake van krimp; Naast de EU, zetten ook Australië en Oekraïne de lijn van forse groei door; Door een sterk derde en vierde kwartaal wist Nieuw-Zeeland de in de eerste helft van 2014 opgelopen achterstand terug te brengen tot 4% op jaarbasis; Als gevolg van een sterke afname in de tweede helft van het jaar nam de Argentijnse export over het gehele jaar per saldo af. De export vanuit Uruguay herstelde licht in het laatste kwartaal, maar cumulatief was in 2014 nog steeds sprake van een sterke afname.
Belangrijkste exporteurs op de wereldmarkt (volume x 1.000 ton) Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
EU-28*
+59%
VS
-2%
Nieuw-Zeeland
-4%
Australië
+37%
Oekraïne
+122%
Uruguay
-26%
Argentinië
-13%
Overige landen
+49%
0
150
300
450
600
750
*Exclusief intrahandel
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
- 11 -
25 maart 2015
Terug naar 1e pagina mager melkpoeder
MAGER MELKPOEDER (VERVOLG) Aandeel EU in wereldhandel gegroeid
Door de forse groei nam het aandeel van de EU op de wereldmarkt toe, van 26% naar ruim 35%; De handel van alle grote EU exporteurs groeide beduidend. Met een bijna verviervoudiging van het exportvolume droeg Polen in relatieve zin het meeste bij. De Franse export nam in absolute zin het meest toe; Binnen de groep overige EU-landen droegen vooral Ierland, Litouwen en, in mindere mate, het Verenigd Koninkrijk bij aan de groei.
EU derde landenexport Ontwikkeling top-5 EU-28 (volume x 1.000 ton)
Positie EU-28 op de wereldmarkt
Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Tot en met december 2014, aandelen in %
750
600
Frankrijk
Duitsland
450
+32%
België
300
+46%
Polen
+286%
Nederland
+23%
Overig EU
150
PL 4,4%
BE 6,3%
+80%
Rest wereld 64,6%
EU-28 35,4%
DE 6,6%
NL 3,3%
Overig EU 6,8% FR 8,1%
+44%
0
Prijsherstel van korte duur
In de eerste twee maanden van 2015 werden fors hogere prijzen genoteerd. Dit was mede het gevolg van de positieve resultaten op de GDT veilingen van januari en februari; Tegelijkertijd leidde de t.o.v. de euro sterke dollarkoers ervoor dat Europese zuivelproducten concurrerend waren op de wereldmarkt. Bovendien zorgde de dreigende superheffing voor een tijdelijke afremming van de melkproductie en daarmee het aanbod in Europa; Eind februari stabiliseerde de notering van mager melkpoeder, waarna deze in maart daalde. De verwachte toename van de melkproductie na afloop van de melkquotering zorgt ervoor dat kopers orders uitstellen en wachten tot de prijzen gaan dalen; De fors gedaalde prijzen op de laatst gehouden GDT veiling op 17 maart weerspiegelen een situatie van minder vraag en voldoende aanbod.
Prijsontwikkeling (€ per 1.000 kg) Tot en met februari 2015, vergelijking van de wereldmarktprijs met de Nederlandse notering
5.000 4.000
3.000
Nederland
2.000
Wereldmarktprijs
1.000
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
- 12 -
25 maart 2015
Terug naar 1e pagina mager melkpoeder
MAGER MELKPOEDER (VERVOLG) Sterke afname vraag China in tweede helft van het jaar
De export naar China bleef zowel in het derde als vierde kwartaal sterk achter vergeleken met dezelfde periode in 2013. Als gevolg van deze terugval kwam de handel op China over geheel 2014 per saldo lager uit dan in 2013. De meeste leveranciers zagen de handel teruglopen. Alleen de EU wist haar positie uit te bouwen, hoewel de EU ook in het vierde kwartaal minder afzette. De Mexicaanse markt herstelde verder. Uiteindelijk nam de uitvoer naar Mexico met 12% toe. Hiervan profiteerden hoofdzakelijk de VS, die deze markt vanwege afspraken in NAFTA verband domineren. Het aandeel van de VS op de Mexicaanse markt was in 2014 98%; De export naar Algerije heeft zich in 2014 sterk hersteld. Dit werd vooral benut door de EU, traditioneel de belangrijkste partner van Algerije. De VS, Uruguay en Nieuw-Zeeland noteerden daarentegen een forse afname van de uitvoer naar Algerije; De belangrijke bestemmingen in Azië en het Midden Oosten laten alle een positief beeld zien. Met uitzondering van Indonesië, waar naartoe de export licht daalde, nam die naar de Filippijnen, Maleisië, Vietnam, Saudi-Arabië en Singapore toe. De EU wist bij alle bestemmingen een toename van de handel te realiseren.
Top-tien bestemmingen wereldmarkt Tot en met december 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Ontwikkeling van het totale exportvolume (x 1.000 ton), uitgesplitst naar herkomstland
NZ
EU-28
AU
VS
OVERIG
-13%
33%
0%
-21%
-78%
4%
6%
-68%
11%
188%
-50%
146%
-
-28%
-1%
-20%
10%
60%
-20%
-39%
-12%
112%
48%
23%
40%
-6%
58%
53%
-7%
-95%
-18%
102%
150%
-44%
335%
Australië
-24%
9%
288%
-7%
-4%
VS
23%
24%
7%
18%
84%
27%
19%
-5%
-33%
-42%
China
-8%
Mexico
+12%
Algerije
+86%
Indonesië
-1%
Filippijnen
+21%
Maleisië
+10%
Egypte
Nieuw-Zeeland
+39%
EU-28
Vietnam
+1%
Singapore
+20%
Thailand
Overige landen
+7%
0
50
100
Positie-ontwikkeling herkomstlanden
150
200
250
Grootste stijgers (volume in tonnen)
Grootste dalers (volume in tonnen)
Tot en met december 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Tot en met december 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Bestemming: Algerije Saudi-Arabië Filippijnen Mexico Japan Egypte Bangladesh Marokko Singapore Maleisië
Absolute toename 77.340 33.400 22.725 21.960 20.655 18.980 14.240 10.880 10.730 9.630
Relatieve toename 86% 123% 21% 12% 127% 39% 431% 158% 20% 10%
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m december 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
Bestemming: Rusland China Ghana Cuba Taiwan Libië EU-28 Iran Australië Indonesië
- 13 -
Absolute afname 24.935 19.860 6.455 3.515 3.410 2.015 1.890 1.710 1.615 1.520
Relatieve afname 59% 8% 43% 27% 42% 22% 78% 44% 23% 1%
25 maart 2015