TOELICHTING CONTACT
WERELDZUIVELHANDEL ACTUEEL
Januari - september 2014
In het derde kwartaal was in de wereldhandel sprake van een iets afgevlakte maar nog stevige groei bij mager melkpoeder. Datzelfde gold ook voor de categorie boter en boterolie. Bij kaas daarentegen was een versterkte terugval in volume waarneembaar. Die hing met name samen met het wegvallen van de kaasexport naar Rusland vanuit de EU vanaf augustus. Kaas is ook de enige productcategorie die over drie kwartalen achterblijft bij het niveau van 2013. Ook de volumeontwikkeling bij niet-mager melkpoeder was in het derde kwartaal vergeleken bij dat in het voorafgaande jaar negatief. Dit kwam vooral door de verminderde kooplust vanuit China. Per saldo is echter bij niet-mager melkpoeder na drie kwartalen desondanks nog steeds sprake van een stevige toename. De meeste exportlanden laten nog steeds een gemengd beeld zien. Bij de EU ligt het groeiaccent over de eerste driekwart jaar van 2014 bij melkpoeders en boter, terwijl kaas duidelijk achterblijft. Bij Nieuw-Zeeland blijft de focus vooral op niet-mager melkpoeder en boter liggen, wat opnieuw ten koste gaat van kaas en mager melkpoeder. Australië toont vooral forse groei in mager melkpoeder, een teruglopende groei in niet-mager poeder, terwijl zowel boter als kaas fors achterblijven bij het niveau van vorig jaar. Argentinië noteerde alleen nog groei voor kaas, terwijl grote terugval in het derde kwartaal bij melkpoeders per saldo over de drie kwartalen voor een omslag naar krimp zorgde. Daarnaast groeide ook de achterstand bij de (beperktere) export van boter en -olie. Uitzondering vormen de VS die bij alle productcategorieën over de eerste drie kwartalen nog groei realiseerden ten opzichte van dezelfde periode in 2013. Wel was ook voor de VS het derde kwartaal geen gemakkelijke exportperiode, waarin de ontwikkeling vergeleken met een jaar eerder alleen voor kaas nog positief bleef. Opvallend blijft de snelle opmars in de export van niet-mager melkpoeder.
Overzicht wereldhandel per product Tot en met september (2014 vergeleken met 2013)
Klik op de links voor de gedetailleerde productoverzichten
KAAS
-1,5%
2013
BOTER EN BOTEROLIE
+14,5%
2014
NIET-MAGER MELKPOEDER
+13,3%
MAGER MELKPOEDER
+19,3%
0
400
800
1.200
1.600
2.000
Volume (x 1.000 ton)
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-1-
11 februari 2015
KAAS
Terug naar boven
Sterke daling kaashandel in derde kwartaal
De wereldhandel bedroeg in de eerste negen maanden van 2014 bijna 1.290 duizend ton, waarmee deze 1,5% onder het niveau van 2013 uitkwam; Voor het tweede opeenvolgende kwartaal was sprake van een daling. Met name in het derde kwartaal liep de wereldhandel sterk terug.
Ontwikkeling van het wereldhandelsvolume Tot en met september (2014 vergeleken met 2013)
Per kwartaal (x 1.000 ton)
Cumulatief (x 1.000 ton)
500 450
+3,5%
2013
-0,8%
2014 -7,4%
400
-1,5%
350 KW1
KW2 2013
KW3
KW4
1.200
1.250
1.300
1.350
2014
Teruggang bij meeste exporteurs, VS laten wel groei zien
Het beeld bij de grote kaasexporterende landen was divers en in lijn met het eerste halfjaar: bij vier van de vijf grootste exporteurs nam de export af. De VS lieten daarentegen juist een forse groei zien maar deze kon de teruggang bij andere landen maar gedeeltelijk compenseren; De VS verhandelden een kwart meer, waarmee de positieve trend van 2013 werd doorgezet; De Nieuw-Zeelandse en Australische handel blijven nog steeds achter bij de volumes van het voorafgaande jaar, hoewel in het derde kwartaal wat herstel plaatsvond; De EU en Oekraïne leverden qua volume het meest in als gevolg van de Russische importban; De groei van de Argentijnse export zette in het derde kwartaal door. De uitvoer uit Uruguay daalde fors in het derde kwartaal waardoor deze per saldo daalde.
Belangrijkste exporteurs op de wereldmarkt (volume x 1.000 ton) Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
EU-28*
-6%
VS
+26%
Nieuw-Zeeland
-4%
Australië
-9%
Zwitserland
-0%
Argentinië
+7%
Uruguay
-6%
-41%
Overige landen
0
120
240
360
480
600
*Exclusief intrahandel
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-2-
11 februari 2015
KAAS (VERVOLG)
Terug naar 1e pagina kaas
EU-28: importban Rusland werkt sterk door op export
Het EU-aandeel in de wereldhandel lag op ruim 42%, in 2013 was dit nog bijna 45%; Alle grote exporteurs zagen de handel afnemen. Nederland en Duitsland lieten de grootste daling zien. Onder meer de teruggelopen handel op Rusland speelde hierbij een grote rol; Het beeld bij de overige EU landen was divers, hoewel per saldo sprake was van krimp. Met name Litouwen, Finland en Estland, landen die traditioneel naar Rusland exporteren, noteerden een afname. Anderzijds groeiden Denemarken, Ierland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk fors.
EU derde landenexport Ontwikkeling top-5 EU-28 (volume x 1.000 ton)
Positie EU-28 op de wereldmarkt
Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Tot en met september 2014, aandelen in %
600 480
-12%
Nederland
-5%
Frankrijk
360
-13%
240
-1% -2%
Duitsland Italië
Rest wereld 57,5%
Polen
120
-4%
EU-28 42,5%
DE 5,2%
IT PL 4,7% 3,7%
FR 5,9%
Overig EU 15,9%
NL 7,1%
Overig EU
0
Vertraagd herstel kaasmarkt
Na een lange periode van dalende prijzen lijkt de markt in 2015 op een kantelpunt te zijn aanbeland. In januari werd de bodem bereikt; Waar bij boter en melkpoeders reeds in januari een sterke stijging plaatsvond als gevolg van de verbeterde marktsituatie, werkt dit bij kaas pas later door. De sterke daling in de export naar Rusland is mede van remmende invloed op een snel herstel;
Prijsontwikkeling (€ per 1.000 kg) Tot en met december 2014, de wereldmarktprijs voor Cheddar kaas en de indicatiewaarde voor Nederlandse Goudse kaas (48% vet)
5.000 4.000
Nederland (indicatieve waarde Gouda 48+)
3.000
Wereldmarktprijs Cheddar
2.000
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-3-
11 februari 2015
KAAS (VERVOLG)
Terug naar 1e pagina kaas
Japan grootste afzetmarkt door achterblijvende afzet Rusland
Mede als gevolg van de importban van de belangrijkste leveranciers is de handel naar Rusland met bijna een derde afgenomen. Met name de EU en Oekraïne exporteerden fors minder. Alleen de Argentijnse uitvoer, dat geen hinder ondervindt van de handelsboycot, steeg aanzienlijk; De uitvoer naar Japan nam als gevolg van een goed derde kwartaal toe. De VS en in mindere mate de EU realiseerden stevige groei ten koste van Australië en Nieuw-Zeeland; Door groei in het tweede en derde kwartaal kwam de handel op de VS per saldo uit op een lichte stijging. Australië en Zwitserland uitgezonderd wisten alle grote exporteurs meer af te zetten; De export naar Zuid-Korea groeide aanzienlijk. Vooral voor de VS, die sinds 2012 een vrijhandelsverdrag met Zuid-Korea hebben, vormt dit land een belangrijke groeimarkt; De uitvoer naar Saudi-Arabië steeg fors. Extra volume kwam voornamelijk uit de EU en de VS; China is de relatief snelst groeiende markt voor kaas. Het land heeft zich structureel in de top-10 van mondiale kaasbestemmingen te genesteld. Vrijwel alle landen profiteren mee, maar NieuwZeeland en Australië het meest.
Top-tien bestemmingen wereldmarkt Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Ontwikkeling van het totale exportvolume (x 1.000 ton), uitgesplitst naar herkomstland
NZ
EU-28
AU
VS
OVERIG
-16%
8%
-18%
87%
17%
-100%
-30%
13%
-
-41%
204%
1%
-32%
-
5%
-59%
67%
-16%
50%
8%
-41%
-15%
-
7%
-1%
10%
3%
-
68%
46%
EU-28
-16%
-
-54%
166%
2%
Japan
+2%
Rusland
-32%
VS
+2%
Zuid-Korea
+18%
Mexico
+2%
Australië
+19%
Nieuw-Zeeland
EU-28
+2%
Positie-ontwikkeling herkomstlanden
S-Arabië
+29%
Australië
-6%
40%
-31%
63%
34%
China
+44%
VS
43%
39%
74%
25%
-15%
-
3%
-
-
-
Zwitserland
Overige landen
+3%
0
40
80
120
160
200
Grootste stijgers (volume in tonnen)
Grootste dalers (volume in tonnen)
Tot en met september 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Tot en met september 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Bestemming: China Zuid-Korea Saudi-Arabië Australië Japan Egypte Wit-Rusland VS Maleisië Filippijnen
Absolute toename 15.030 12.650 11.450 9.560 4.260 2.475 2.220 2.220 2.065 2.000
Relatieve toename 44% 18% 29% 19% 2% 12% 427% 2% 17% 11%
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
Bestemming: Rusland Venezuela Brazilië Oekraïne Kazachstan Irak Libanon Algerije Bahrein Indonesië
-4-
Absolute afname 75.710 8.460 6.130 3.340 1.730 1.690 1.040 985 835 640
Relatieve afname 32% 31% 28% 34% 29% 16% 9% 5% 8% 4%
11 februari 2015
BOTER EN BOTEROLIE
Terug naar boven
Groei zwakt iets af in derde kwartaal
De wereldhandel voor boter en boterolie bleef in het tweede kwartaal van 2014 het niveau van het voorafgaande jaar ruim 14% voor. Het volume kwam uit op meer dan 600 duizend ton; Na twee kwartalen van groei met dubbele cijfers is het groeitempo in het derde kwartaal iets afgezwakt. De wereldhandel nam in het derde kwartaal met ruim 7% toe.
Ontwikkeling van het wereldhandelsvolume Tot en met september (2014 vergeleken met 2013)
Per kwartaal (x 1.000 ton)
250
Cumulatief (x 1.000 ton)
+17,9%
2013
+17,1%
200
2014 +7,1%
+14,5%
150 100 KW1
KW2 2013
KW3
KW4
500
550
600
650
2014
Extra volume vooral afkomstig uit Nieuw-Zeeland en de EU
De groei in exportvolume was vooral afkomstig van Nieuw-Zeeland en de EU; Marktleider Nieuw-Zeeland voegde in absolute zin het meeste volume toe. Het land blijft daarmee met afstand de grootste speler in deze productcategorie; De exportontwikkeling vanuit de VS koelde stevig af. Dit was het gevolg van goede binnenlandse vraag en het hoge prijsniveau van Amerikaanse boter, waardoor er niet concurrerend kon worden aangeboden op de wereldmarkt. Dit resulteerde in een aanzienlijke krimp in het derde kwartaal; De EU-uitvoer herstelde sterk na het zwakkere exportjaar 2013; De relatief beperkte export vanuit Zuid-Amerika (Argentinië, Uruguay) viel verder terug. Wel was sprake van een opleving in de uitvoer van Brazilië.
Belangrijkste exporteurs op de wereldmarkt (volume x 1.000 ton) Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Nieuw-Zeeland
+17%
EU-28*
+23%
VS
+2%
Australië
-12%
Uruguay
-8%
Argentinië
-21%
Oekraïne
+372%
Overige landen
+40%
0
80
160
240
320
400
*Exclusief intrahandel
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-5-
11 februari 2015
Terug naar 1e pagina boter en boterolie
BOTER EN BOTEROLIE (VERVOLG) EU-28: divers beeld top-5
Het aandeel van de EU in de wereldhandel bedroeg bijna 19%, een aantal procentpunten hoger dan in 2013; Het beeld in de top-5 exporteurs is divers. Enerzijds lieten Frankrijk, Nederland en België sterke groei zien. Anderzijds kromp de Finse en Deense uitvoer; De export uit de overige EU-landen nam fors toe, vooral door toename in de export van Ierland, Duitsland en Litouwen.
EU derde landenexport Ontwikkeling top-5 EU-28 (volume x 1.000 ton)
Positie EU-28 op de wereldmarkt
Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Tot en met september 2014, aandelen in %
125 Frankrijk
100
+9%
75
+40%
Finland
50
-11% -3% +19%
Denemarken
Nederland
25
Rest wereld 81,4%
EU-28 18,6%
België Overig EU
BE DK 1,7% 1,7% Overig FI EU 2,0% 5,4% NL 3,3% FR 4,6%
+67%
0
Herstel op wereldmarkt
Sinds december vorig jaar is de wereldmarktprijs in een opgaande beweging terecht gekomen. Deze trend werd al eerder zichtbaar in de GDT veilingen, waar de boterprijs reeds vanaf half november continu omhoog is gegaan. In 2 maanden tijd steeg de prijs op de GDT veiling met 42%. Een verder stijging van de wereldmarktprijs lijkt mogelijk, nu er steeds meer signalen zijn dat Nieuw-Zeeland met toenemende droogte te kampen heeft; Ook de EU-prijzen hebben weer de weg omhoog gevonden. Als gevolg van de lagere melkaanvoer door de dreigende superheffing is het aanbod in Europa afgenomen. Bovendien zorgt de t.o.v. de euro steeds sterker wordende dollar ervoor dat Europese boter tegen hogere prijzen kunnen worden afgezet op de wereldmarkt; De EU is op dit moment concurrerend met andere aanbieders op de wereldmarkt.
Prijsontwikkeling (€ per 1.000 kg) Tot en met december 2014, vergelijking van de wereldmarktprijs met de Nederlandse notering
5.000 4.000 3.000
Nederland
2.000
Wereldmarktprijs
1.000
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-6-
11 februari 2015
Terug naar 1e pagina boter en boterolie
BOTER EN BOTEROLIE (VERVOLG) China belangrijke factor toename wereldhandel
Ondanks de handelsboycot is de export naar Rusland toegenomen. Verbazingwekkend is dat een groot deel van het extra volume uit Oekraïne komt. Ook Uruguay heeft fors meer uitgevoerd. Australië exporteerde meer, hoewel de stijging plaatsvond voor de boycot werd ingesteld; Meest opvallende ontwikkeling in 2014 is de verdere opmars van China als bestemming. Met een toename van 85% was China mede bepalend voor de totale vraagontwikkeling. De extra handel werd voornamelijk ingevuld door Nieuw-Zeeland; De handel naar de EU blijft ook na negen maanden fors achter. Dit kwam vooral doordat minder boter vanuit Nieuw-Zeeland binnen kwam; De export naar Saudi-Arabië, een belangrijke afzetmarkt, herstelde zich sterk in het tweede en derde kwartaal. Hiervan profiteerden de EU en in mindere mate Nieuw-Zeeland; De uitvoer naar de VS daalde per saldo, hoewel de achterstand in vergelijking met het jaar daarvoor fors is teruggelopen als gevolg van een sterke groei in het derde kwartaal. Australië en Nieuw-Zeeland zagen de afzet teruglopen. De EU wist fors meer af te zetten in de VS; Alle overige landen in de top-10 lieten sterke groei zien, zoals bijvoorbeeld Iran, Singapore, de Filippijnen en Marokko. Bij de eerste drie bestemmingen zorgde vooral Nieuw-Zeeland voor de toename, terwijl dat bij de laatste voornamelijk de VS en de EU waren.
Top-tien bestemmingen wereldmarkt Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Ontwikkeling van het totale exportvolume (x 1.000 ton), uitgesplitst naar herkomstland Rusland
+7%
China
+85%
S-Arabië
+18%
Egypte
-1%
Iran
+37%
EU-28
-28%
Marokko
Nieuw-Zeeland
+31%
EU-28
VS
-5%
Singapore Filippijnen
0
Positie-ontwikkeling herkomstlanden NZ
EU-28
AU
VS
OVERIG
-23%
-6%
62%
-
39%
88%
40%
-25%
>1.000%
-4%
18%
78%
-9%
-6%
93%
-8%
170%
-88%
15%
13%
117%
43%
-100%
-26%
-100%
-23%
-
-95%
-40%
-58%
-2%
210%
-35%
51%
-22%
Australië
-12%
62%
-93%
-
52%
+16%
VS
27%
-7%
41%
450%
-44%
+49%
Overige landen
50%
34%
35%
198%
19%
20
40
60
80
100
Grootste stijgers (volume in tonnen)
Grootste dalers (volume in tonnen)
Tot en met september 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Tot en met september 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Bestemming: China Iran Saudi-Arabië Azerbeidzjan Japan Algerije Filippijnen Marokko Rusland Turkije
Absolute toename 27.730 8.660 6.685 6.565 6.465 6.040 5.915 4.990 4.920 3.085
Relatieve toename 85% 37% 18% 58% 708% 51% 49% 31% 7% 29%
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
Bestemming: EU-28 Oekraïne Mexico Brazilië Georgië Vietnam Zuid-Afrika Argentinië VS Zuid-Korea
-7-
Absolute afname 10.525 6.100 4.815 2.825 2.040 1.325 1.135 975 895 665
Relatieve afname 28% 66% 30% 85% 41% 14% 43% 100% 5% 9%
11 februari 2015
NIET-MAGER MELKPOEDER
Terug naar boven
Cumulatieve groei wereldhandel valt terug
De wereldhandel in niet-mager melkpoeder bedroeg 1.554 duizend ton, ruim 13% meer dan over de eerste drie kwartalen van 2013; Vergeleken met het eerste halfjaar is daarmee wel sprake van een aanmerkelijke terugval in cumulatieve groei. Dit komt doordat de wereldwijde export in het derde kwartaal duidelijk achterbleef bij die in 2013 (-4,4%).
Ontwikkeling van het wereldhandelsvolume Tot en met september (2014 vergeleken met 2013)
Per kwartaal (x 1.000 ton)
Cumulatief (x 1.000 ton)
750 +18,5%
2013
600
2014
+23,1% +13,3%
450 -4,4%
300 KW1
KW2
KW3
2013
KW4
1.300
1.400
1.500
1.600
2014
Alle belangrijke exporteurs in de min, Nieuw-Zeeland uitgezonderd
Nieuw-Zeeland alleen was al goed voor 60% van de export. Als enige van de grote spelers wist dit land in het derde kwartaal nog groei te realiseren. Ook al daalde het groeitempo, de cumulatieve toename over de eerste drie kwartalen bleef met 17% substantieel; Na aanvankelijk herstel in het eerste halfjaar was bij de EU in het derde kwartaal van 2014 sprake van terugval in de export. Per saldo bleef de export het niveau van 2013 nog wel voor (+5%); Ook de uitvoer van andere belangrijke exporterende landen als Argentinië, Australië en Uruguay bleef in het derde kwartaal duidelijk achter bij die in 2013. Vanuit Argentinië en Uruguay was de terugval dermate groot dat dit over drie kwartalen tot negatieve groeicijfers leidde; Ook de VS viel fors terug, maar exporteerde per saldo nog steeds ruim de helft meer dan in 2013; Verrassend sterke stijger blijft Brazilië, dat over drie kwartalen van 2014 een toename van ruim 27 duizend ton realiseerde, tegen bijna niets in dezelfde periode van 2013.
Belangrijkste exporteurs op de wereldmarkt (volume x 1.000 ton) Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Nieuw-Zeeland
+17%
EU-28*
+5%
Argentinië
-9%
Australië
+1%
Uruguay
-8%
VS
+51%
Brazilië
>+1.000%
Overige landen
+19%
0
200
400
600
800
1.000
*Exclusief intrahandel
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-8-
11 februari 2015
Terug naar 1e pagina niet-mager melkpoeder
NIET-MAGER MELKPOEDER (VERVOLG) EU export: België, Polen en Frankrijk dragen exportgroei
Het aandeel van de EU in de wereldhandel bleef iets achter bij 2013 en bedroeg ruim 19%; Per saldo laten de top EU-exporteurs, uitgezonderd Nederland en Denemarken, over de eerste drie kwartalen nog wel in meer of mindere mate groei zien. België loopt daarin voorop; Bij de overige EU landen groeide vooral de export van Polen en Frankrijk.
EU derde landenexport Ontwikkeling top-5 EU-28 (volume x 1.000 ton)
Positie EU-28 op de wereldmarkt
Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Tot en met september 2014, aandelen in %
300 240
180 120
-5%
Nederland Denemarken
-13%
België
+28%
Zweden
+13% +8%
Ver. Koninkrijk
60
Rest wereld 80,7%
EU-28 19,3%
Overig EU
SE GB 2,0% 2,0% BE 2,1% Overig DK EU 2,6% 4,5% NL 6,1%
+23%
0
Prijzen tot en met december 2014 in neerwaartse trend
Sinds maart 2014 was sprake geweest van een dalende prijstendens. Dit werd gevoed door een wereldwijd sterk toegenomen aanbod aan melk, in combinatie met verminderde vraag op belangrijke afzetmarkten; Vanaf augustus gingen de prijzen nog harder onderuit, omdat de Russische importboycot voor ondermeer EU producten zorgde voor extra prijsdruk op de gehele zuivelmarkt. Daarnaast was de vraag vanuit China door relatief hogere voorraadniveaus wat minder; Het EU-prijsniveau bleef hoger dan het wereldmarktprijsniveau, wat het voor exporteurs uit de EU lastiger maakte om concurrerend te zijn op de wereldmarkt, hoewel de teruglopende eurokoers in dit opzicht weer voor enige verlichting zorgde; Eind 2014 leek vanwege de onbalans in de markt door teveel aanbod prijsherstel op de korte termijn nog niet aan de orde, waarbij zich tegelijk wel enige uitbodeming in de prijs aftekende.
Prijsontwikkeling (€ per 1.000 kg) Tot en met december 2014, vergelijking van de wereldmarktprijs met de Nederlandse notering
5.000 4.000 3.000
Nederland
2.000
Wereldmarktprijs
1.000
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
-9-
11 februari 2015
Terug naar 1e pagina niet-mager melkpoeder
NIET-MAGER MELKPOEDER (VERVOLG) China doet stap terug in derde kwartaal maar blijft beeldbepalend
Door afgenomen vraag halveerde de handel op China in het derde kwartaal ruim, vergeleken met dezelfde periode in 2013. Hierdoor was ten opzichte van het halfjaarcijfer sprake van een flinke daling in het cumulatieve groeicijfer, dat overigens nog steeds substantieel bleef (+29%). NieuwZeeland blijft met afstand de belangrijkste speler op deze markt, met een aandeel van ruim 90%; De export naar Algerije nam in het derde kwartaal verder toe. Vooral de EU, met een aandeel van 36% marktleider, Nieuw-Zeeland en diverse Zuid-Amerikaanse landen profiteerden; De markt van de Verenigde Arabische Emiraten ontwikkelt zich dit jaar sterk. Nieuw-Zeeland nam het grootste deel van de volumegroei in het derde kwartaal voor zijn rekening en verstevigde zo zijn positie op die markt, tot een aandeel van ruim 82%; De terugval in de afzet richting Venezuela lijkt zich in het derde kwartaal wat te hebben gestabiliseerd. Met name Nieuw-Zeeland heeft in 2014 fors op deze markt moeten inleveren. Concurrentie blijkt daarbij vooral uit Brazilië te komen, dat zijn export flink zag toenemen; De grootste markt in sub-Sahara Afrika, Nigeria, liet in het derde kwartaal sterke groei zien, waardoor de cumulatieve groei over de eerste drie kwartalen naar positief werd omgebogen; In Zuidoost Azië was Maleisië dankzij het derde kwartaal de relatief grootste groeimarkt. Dit werd vooral benut door Nieuw-Zeeland en de VS.
Top-tien bestemmingen wereldmarkt Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Ontwikkeling van het totale exportvolume (x 1.000 ton), uitgesplitst naar herkomstland
China
+29%
Algerije
+77%
VAE
+37%
Venezuela
-17%
Nigeria
+4% +6%
Sri Lanka Singapore
Nieuw-Zeeland
+2%
Positie-ontwikkeling herkomstlanden NZ
EU-28
AU
ARG
OVERIG
32%
-50%
9%
74%
23%
71%
176%
-100%
16%
82%
43%
57%
-51%
116%
-56%
-80%
-100%
-
-2%
99%
20%
-8%
-
2%
58%
3%
-
13%
-
-18%
2%
18%
24%
-100%
101%
-42%
-9%
9%
-
-
EU-28
Oman
-18%
Maleisië
+36%
Argentinië
24%
-57%
43%
-
>1.000%
S-Arabië
+38%
Overige landen
65%
-11%
71%
-14%
-72%
0
100
Australië
200
300
400
500
Grootste stijgers (volume in tonnen)
Grootste dalers (volume in tonnen)
Tot en met september 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Tot en met september 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Bestemming: China Algerije Ver. Arab. Emiraten Vietnam Saudi-Arabië Maleisië Thailand Colombia Bangladesh Sri Lanka
Absolute toename 105.925 69.330 24.475 15.445 11.290 10.930 7.930 4.000 3.335 2.745
Relatieve toename 29% 77% 37% 76% 38% 36% 35% 836% 12% 6%
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
Bestemming: Brazilië Venezuela Oman Soedan Egypte Chili Mexico Dominicaanse Rep. Koeweit Taiwan
- 10 -
Absolute afname 24.070 16.560 9.910 7.195 5.615 4.105 3.315 2.885 2.875 2.520
Relatieve afname 55% 17% 18% 55% 19% 56% 28% 26% 20% 55%
11 februari 2015
MAGER MELKPOEDER
Terug naar boven
Groei wereldhandel vlakt licht af
Het herstel van de wereldhandel zette zich ook in het derde kwartaal voort. Over de eerste drie kwartalen kwam het volume uit op ruim 1,3 miljoen ton, ruim 19% meer dan in 2013; Daarmee nam de cumulatieve groei over de drie eerste kwartalen van 2014 vergeleken met het halfjaarcijfer iets af, door een iets gematigder groei in het derde kwartaal.
Ontwikkeling van het wereldhandelsvolume Tot en met september (2014 vergeleken met 2013)
Per kwartaal (x 1.000 ton)
Cumulatief (x 1.000 ton)
600 2013
+27,5%
500
2014 +14,2%
+15,6%
+19,3%
400 300 KW1
KW2 2013
KW3
1.000
KW4
1.150
1.300
1.450
2014
Leidende rol EU versterkt door sterke exportgroei
De grootste bijdrage aan de groei kwam vanuit de EU. Met een volumegroei van liefst 58% (bijna 176 duizend ton) werd de VS verder voorbij gestreefd als grootste exporteur op de wereldmarkt. Terwijl de EU in het derde kwartaal de forse groei vasthield, was bij de VS sprake van krimp; Naast de EU, zetten ook Australië en Oekraïne de lijn van forse groei in het derde kwartaal door; Door een sterk derde kwartaal (+21%) wist Nieuw-Zeeland de opgelopen achterstand op 2013 terug te brengen tot 9% over de eerste drie kwartalen; De export vanuit Zuid-Amerika raakte daarentegen verder achterop: bij Argentinië werd een positief halfjaar omgebogen in een cumulatieve achterstand na driekwart jaar door een slecht derde kwartaal (-27%). Ook de export vanuit Uruguay viel in het derde kwartaal sterk verder terug (-60%), waarmee de al eerder zichtbare, negatieve trend zich verdiepte.
Belangrijkste exporteurs op de wereldmarkt (volume x 1.000 ton) Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
EU-28*
+58%
VS
+4%
Nieuw-Zeeland
-9%
Australië
+43%
Oekraïne
+135%
Argentinië
-6%
Uruguay
-45%
Overige landen
+75%
0
100
200
300
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
- 11 -
400
500
*Exclusief intrahandel
11 februari 2015
Terug naar 1e pagina mager melkpoeder
MAGER MELKPOEDER (VERVOLG) Aandeel EU in wereldhandel gegroeid
Door de forse groei van de export nam het aandeel van de EU op de wereldmarkt toe, van 27% naar bijna 36%; De handel van alle grote EU exporteurs groeide beduidend. Met een ruime verviervoudiging van het exportvolume droeg Polen zowel in relatieve als absolute zin het meeste bij. Ook de Franse export nam aanzienlijk toe; Binnen de groep overige EU-landen droegen vooral Ierland, Litouwen en, in mindere mate, het Verenigd Koninkrijk bij aan de groei.
EU derde landenexport Ontwikkeling top-5 EU-28 (volume x 1.000 ton)
Positie EU-28 op de wereldmarkt
Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Tot en met september 2014, aandelen in %
500 400 300
+72% +31%
100
Duitsland België
+35%
200
Frankrijk
+305% +32%
Polen
Rest wereld 64,1%
BE 6,4% EU-28 35,9%
PL 4,7%
DE 6,6%
Nederland
FR 7,7%
Overig EU
NL 3,3%
Overig EU 7,1%
+51%
0
Prijzen verder ingezakt richting eind 2014
Al sinds begin maart 2014 was als gevolg van de schuivende balans tussen vraag en aanbod sprake van een dalende trend, die vanaf augustus versnelde door de Russische importboycot; De laatste maanden van 2014 werd het melkoverschot, mede als gevolg van verminderde vraag, voornamelijk verwerkt tot boter en mager melkpoeder. Daardoor bleef vanwege het ruime aanbod de markt relatief lang onder druk staan. Dit uitte zich ook in resultaten van GDT veilingen in de laatste maanden van 2014; Tegen het einde van het jaar leek sprake van enige uitbodeming in de markt, maar werd tegelijk ook steeds openlijker gesproken over interventie en de noodzaak tot nadere maatregelen door de Commissie.
Prijsontwikkeling (€ per 1.000 kg) Tot en met december 2014, vergelijking van de wereldmarktprijs met de Nederlandse notering
5.000 4.000 3.000 Nederland
2.000
Wereldmarktprijs
1.000
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
- 12 -
11 februari 2015
Terug naar 1e pagina mager melkpoeder
MAGER MELKPOEDER (VERVOLG) Herstel export naar Algerije versterkt, China geremd
De export naar China bleef in het derde kwartaal sterk achter vergeleken met dezelfde periode in 2013 (-22%) maar vertoont over drie kwartalen nog steeds een stevige groei. Het grootste deel van de extra 25 duizend ton kwam uit de EU. Deze was over de drie eerste kwartalen goed voor een aandeel van 20% op de Chinese markt, achter Nieuw-Zeeland (46%) en de VS (27%). Deze ontwikkeling past in het streven van China naar een wat grotere diversiteit in toeleveranciers; De grote Mexicaanse markt maakte in het derde kwartaal wel verdere groei door (+2%). Hiervan profiteerden eigenlijk louter de VS, die deze markt vanwege afspraken in NAFTA verband domineren, met een aandeel van 95%; Het herstel van de export naar Algerije zette zich in het derde kwartaal versterkt door. Dit werd vooral benut door de EU, traditioneel de belangrijkste partner van Algerije; Na een sterk derde kwartaal (+16%) bereikte de export naar Indonesië na drie kwartalen weer nagenoeg het niveau van 2013. Vooral exporteurs uit Australië en de EU profiteerden; Andere belangrijke bestemmingen in Azië en het Midden Oosten laten alle een positief beeld zien. Met uitzondering van Maleisië, waar naartoe de export in het laatste kwartaal achterbleef, nam die naar de Filippijnen, Vietnam, Saudi-Arabië en Singapore verder toe.
Top-tien bestemmingen wereldmarkt Tot en met september 2014, ontwikkeling in % t.o.v. 2013
Ontwikkeling van het totale exportvolume (x 1.000 ton), uitgesplitst naar herkomstland
China
+16%
Mexico
+6%
Algerije
+88%
Indonesië
-0%
Filippijnen
+25% +4%
Maleisië Vietnam
+19%
Nieuw-Zeeland EU-28
Egypte
+33%
S-Arabië Singapore 0
40
Positie-ontwikkeling herkomstlanden NZ
EU-28
AU
VS
OVERIG
3%
66%
61%
1%
-72%
-42%
-99%
-88%
10%
625%
-65%
137%
-
10%
28%
-27%
13%
80%
-20%
50%
-9%
136%
46%
21%
204%
-18%
52%
41%
-1%
-95%
-50%
18%
262%
34%
75%
Australië
-76%
102%
-
-37%
386%
+164%
VS
124%
147%
215%
321%
>1.000%
+8%
Overige landen
-1%
27%
-4%
20%
104%
80
120
160
200
Grootste stijgers (volume in tonnen)
Grootste dalers (volume in tonnen)
Tot en met september 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Tot en met september 2014, ontwikkeling t.o.v. 2013
Bestemming: Algerije Saudi-Arabië China Filippijnen Egypte Marokko Mexico Vietnam Japan Thailand
Absolute toename 61.275 29.780 24.550 20.100 12.580 11.515 8.755 8.740 7.495 7.370
Relatieve toename 88% 164% 16% 25% 33% 216% 6% 19% 56% 19%
© ZuivelNL – Wereldzuivelhandel Actueel (t/m september 2014) overname van gegevens is toegestaan met bronvermelding
Bestemming: Rusland Ghana Brazilië Iran Australië EU-28 Cuba Taiwan Chili Servië
- 13 -
Absolute afname 17.845 4.605 4.270 2.725 2.155 1.840 1.795 1.650 1.030 900
Relatieve afname 56% 44% 23% 79% 38% 82% 18% 29% 20% 64%
11 februari 2015