Wens 1: Oriëntatie op de EU Inleiding De doelstellingen en de brede doelgroep voor de opleiding Oriëntatie op de EU vragen om een praktijkgerichte cursus met een grote nadruk op de invloed van de EU op de werkprocessen van de deelnemers in de training en met veel aandacht voor de individuele leerwensen; een cursus die deelnemers activeert om zelf zorg te dragen voor het individuele leerresultaat. Daarom hebben we gekozen voor een opzet met veel interactieve onderdelen, workshops, digitale- en multimedia componenten en een eindopdracht die als een rode draad door het programma loopt. Door middel
van een intakeformulier, dat deelnemers voorafgaand aan de training invullen, meten wij ieders instapniveau, zodat docenten en experts de lesstof kunnen aanpassen op de aanwezige kennis en interessegebieden van de deelnemers. Diverse flexibele onderdelen zoals een interviewcarrousel kunnen bovendien naar de behoeften en interesses van de deelnemers worden ingevuld. Per training zoeken wij voor de deelnemers naar de meest relevante experts om bij te dragen aan het individuele leerresultaat. Dit is in het bijzonder nuttig voor de in company trainingen. Het intakeformulier vormt het startpunt voor het individuele leerproces. Deelnemers benoemen aan welke competenties zij specifiek willen werken en de begeleiders geven gedurende de hele training feedback op deze leerbehoeften. De simulaties, self-assessments en de eindopdracht bieden een platform waarbinnen actief met de eigen leerpunten, maar ook met de Rijksbreedgeformuleerde
competenties, gewerkt kan worden. Zo hebben deelnemers ook na de opleiding profijt van de aangeboden kennis. Tot slot is het een opleiding die een sterke digitale component heeft. Deelnemers gebruiken de digitale leeromgeving om samen te werken aan de opdrachten, informatie uit te wisselen en als centraal punt voor het cursus en achtergrondmateriaal.
Leerfilosofie Praktijkgericht, interactief en persoonlijk onderwijs sluit naadloos aan bij onze leerfilosofie, die is gestoeld op drie kerngedachten. Allereerst gaan wij ervan uit dat leren een individueel proces is, in groepsverbond. Mensen leren effectief wanneer zij hun professionele ontwikkeldoelen zelf kunnen kiezen vanuit hun eigen competenties, capaciteiten en motieven. Professionals zijn beter
gemotiveerd als de context en het praktische nut van de te volgen opleiding voor zijn/haar professionele ontwikkeling helder is. Daarom besteden wij in de methodiek zoveel mogelijk aandacht aan de persoonlijke ontwikkeling van deelnemers en borgen we dat ze niet alleen leren van de docenten, maar ook van elkaar.
Ten tweede zijn onze opleidingen erop gericht het proktisch hondelen van professionals
in
werksituaties te verbeteren. Deelnemers leren het meest van oefeningen die aansluiten bij situaties uit de werkpraktijk. Onze docenten en trainers zijn erin gespecialiseerd te putten uit eigen ervaring en veel praktijkvoorbeelden te gebruiken bij de kennisoverdracht. Zeker bij het versterken van begrip
over de EU blijven wij altijd de vraag stellen: hoe werkt het nu in de praktijk?
Tot slot staan wij voor activerend en interoctief onderwijs. Onze opzet, materialen en
het
docententeam inspireren en dagen de deelnemers uit te leren en zich te ontwikkelen. Het geven van kwalitatief hoogwaardig onderwijs met verwijzing naar de meest actuele ontwikkelingen zijn daarbij essentieel. De manier van presenteren van docenten, de interactie tussen de deelnemers en de
Wens 1: Aansluiting op het leerprofiel OriëntotÌe Europo
Pogino 7vøn 7
docenten en de afwisseling van onderwijsvormen versterken het onderwijs en zorgen dat de deelnemers relevante EU kennis en vaardigheden opdoen. Hierbij houden we de achtergrond van de verschillende beleidsdossiers altijd scherp in het oog. Concrete gedragsverandering treedt pas op als professionals door middel van een hoger niveau van kennis, begrip en bekwaamheid in staat zijn om in de actuele werkpraktijk anders te handelen.
Outline en opleidingsopzet We stellen een programma voor dat bestaat uit het vergaren van kennis, aanleren van (nieuwe) vaardigheden en reflectie op de werkpraktijk. Dit laat zich vertalen in een geleidelijke verschuiving van de leerbalans. Waar op dag één en een deel van dag twee cognitieve overdracht van kennis en vaardigheden centraal staat, ligt de focus op dag drie bij vaardigheden en de werkpraktijk. Dag vier en de eindopdracht richten zich voor het grootste deel op de werkpraktijk, waarbij geput wordt uit de eerder opgedane kennis en vaardigheden. Belangrijkste reden hiervoor is dat de opleiding aan moet sluiten op de doelgroep. Die kan per training verschillen en daarom presenteren wij een opleiding met flexibele elementen die deelnemers de EU uitlegt vanuit de context van hun eigen werk. Zo borgen we dat de opleiding niet te abstract wordt en voor iedereen is te volgen.
Dap2
Das 1
Dae 3
Figuur 1: Schematische weergave verschuiving van de leerbalans
Concreet betekent dit voor het cursusprogramma het volgende: Planning
Omschrijvíng
lntakeformulier (0.5
dagdeel) o
lnventariseren van leerbehoeften, meten van het llingen;
Dag 1: Introductie: Kaders
a
van de Europese Unie (2
a
dagdelen)
a
a a
Geschiedenis van de Europese integratie; lnstellingen en besluitvormingsproced ures; lmplementatie en uitvoering EU wetgeving (incl. Rol CIE en Hof); Algemene EU beleidskaders (inclusief MFK); Workshop online informatie zoeken.
Dag2: De Haagse
a
afstem mingspraktijk (2 dagdelen)
a
Het nationale afstemmingscircuit; Ministeriële belegging EU dossiers;
a
De rolvan de nationale parlementen en het EP;
a
Workshop BNC-fiche; De rol van het Nederlands Voorzitterschap. Voortgang opdracht met begeleider en collega's bespreken
a
Online coaching moment (0.5 Dag 3: Vaardigheden om
effectief te opereren in de
Wens
a
Blen ded)
da
1-:
EU
a
Onderhandelen in de
a
Simulaties;
Aansluiting op het leerprofiel Oriëntotie Europa
EU;
Pagina 2 von 7
(2 dagdelen) Dag 4: Verdiepingsdag (2
dagdelen)
Opdracht en Online quiz (1.5 dagdeel) (Blended)
r o o o o o
Beïnvloeden
lnterculturele communicatie in de Afronden opdrachten; Presenterenopdrachten; Opdracht;
EU
Online Quiz.
Wij zijn van mening dat een opleiding Oriëntotie op Europo moet beginnen met het bespreken van het raamwerk van de EU. Een gedegen beeld van de Europese lnstellingen, beleidskaders en besluitvorming is de basis voor het doorzien van beïnvloedingsprocessen en om te begrijpen hoe de nationale afstemming is georganiseerd. Ook gebruiken deelnemers de opgedane basiskennis bij het ontwikkelen van ideeën over de eindopdracht. Dag twee zoomt dan in op de Nederlandse coördinatiestructuren voor Europees beleid. We stellen voor om dag één en dag twee direct achter elkaar te organiseren in één module. Zo zorgen we dat de samenhang tussen de Europese en de Nederlandse besluitvormingsprocessen goed beklijft. Op dag drie focussen we op de vaardigheden die een professional nodig heeft om effectief in Brussel
te opereren. lnterculturele communicatie, self-assessments en onderhandelings- en lobbysimulaties laten deelnemers ervaren hoe uitdagend het is om met 28 verschillende lidstaten tot een goede oplossing te komen en geven deelnemers daarbij een platform om actief te oefenen met de persoonlijke leerdoelen en competenties. Op dag vier is ruimte om te werken aan de eindopdrachten en deze te presenteren aan de andere deelnemers. ln de middag nemen verschillende praktijkexperts plaats in een interviewcarrousel, waarbij deelnemers in kleinere groepen vragen kunnen stellen en in discussie kunnen gaan over de stof van de hele opleiding, maar ook meer zullen horen over de praktijk. Dag vier brengt de lesstof van de gehele cursus samen en zorgt voor verdieping vonuit de praktijk. Op de digitale leeromgeving komt al het cursusmateriaal en naslagwerk te staan, zodat deelnemers ook na de training nog informatie terug kunnen vinden. Het platform biedt daarnaast ook de mogelijkheid zelf extra materiaal te posten en te delen met andere deelnemers
Didactische Werkvormen Interactieve colleges en workshops. Onze docenten verzorgen interactieve collegesl met nadruk op de uitwisseling van ideeën met de groep. Hierdoor is het onderwijs niet zendend, maar een product wat in de interactie tussen de deelnemers en docenten tot stand komt. We behandelen concrete cases tijdens de colleges, waarbij de deelnemers bijvoorbeeld brainstormen over de (verschuivingen) in institutionele verhoudingen. Of we sluiten het college af met workshops waarin deelnemers zelf een lmpact Assessment van de Commissie moeten beoordelen, een (deel van een) BNC fiche schrijven of online informatie op verschillende EU websites moeten terugvinden. Met deze werkvormen borgen we dat deelnemers zelf een actief aandeel hebben in het leerproces en het leerrendement.
1
De docenten gebruiken de informatie uit de intakeformulieren om de inhoud van de colleges af te stemmen
op het kennisniveau en de interessegebieden van de deelnemers.
Wens
1-:
Aonsluit¡ng op het leerprofiel Or¡ëntot¡e Europo
Pogino 3 von 7
lnterviewcarrousel. Door in kleiner groepsverband interviews met experts, professionals en ervaringsdeskundigen uit de Brusselse werkpraktijk te houden, bieden we deelnemers verdieping en krijgen ze de mogelijkheid gerichte en gedetailleerde vragen te stellen. Wat zijn bijvoorbeeld de ervaringen van een Nederlandse END'er bijde Commissie? Hoe werkt de ambtelijke ondersteuning in het EP? Dit zijn slechts voorbeelden van wat mogelijk is. Door de informatie uit het intakeformulier te gebruiken, koppelen we altijd relevante sprekers aan de deelnemers. Daarbij kunnen de experts helpen bij het beantwoorden van vragen die tijdens de trainingsdagen
naar boven zijn gekomen en dragen ze bij aan de diverse individuele leerresultaten van de deelnemers. ln deze werkvorm verdiepen de deelnemers de kennis, oefenen ze met interviewtechnieken en werken samen aan het verkrijgen van informatie.
Simulaties. De verschillende simulaties hebben als doel de deelnemers bekend te maken met de praktische werking van EU besluitvormingsprocessen, zowel formeel als informeel. Door actief mee te doen verhoogt deze werkvorm het aandeel dat deelnemers zelf in hun leerproces hebben. Onze debriefing en reflectie vindt op twee niveaus plaats: op de inhoudelijke leerpunten van werken in de Brusselse context (groepsniveau) en op het niveau van effectief/niet effectief gedrag (individueel niveau), waarbij we verbindingen leggen met de geidentificeerde leerdoelen in de intakeformulieren.
Eindopdracht. We bieden deelnemers verschillende werkvormen aan voor de eindopdracht. Men kan kiezen uit het maken van een minidocumentaire, het ontwikkelen van een lobbyplan óf zelf een workshop van twee uur opstellen voor collega's over een specifiek Europees onderwerp. Door de opdracht op dag één al te introduceren en de deelnemers een onderwerp te laten bedenken, voegen we meerwaarde toe aan de lesdagen: deelnemers horen niet alleen de kennis aan, maar moeten ook zelf actief op zoek naar informatie voor hun eigen leerresultaat. Online Quiz. Tussen de trainingsdagen door gaan deelnemers in teams op onze digitale leeromgeving met elkaar de strijd aan om te zien wie het meest weet over de EU. Met deze vorm van blended learning herhalen we nog eens de lesstof en door er een element van competitie aan toe te voegen versterken we ook de onderlinge interactie tussen de deelnemers. Self- assessment interculturele communicatiestijlen. Tijdens de derde dag van de training maken de
deelnemers een eigen communicatieprofiel aan de hand van een self-assessment. Ze leren dan of ze bijvoorbeeld meer resultaatgericht dan wel mensgericht communiceren. Tegelijkertijd gebruiken we
dit model ook om de Europese communicatiestijlen onder de loep te nemen en laten we zien wat werken in Brussel doet met je eigen communicatiestijl. De uitkomsten van de self-assessment kunnen worden gebruikt om verder te werken aan de eigen competenties en leerbehoeften.
Invulling van de gestelde eisen Gestelde
eisen
2. Geschiedenis en
werking
EU
lnvulli
Werkvormen
Tijdens de eerste dag gaan we in op de geschiedenis van de EU: hoe bijvoorbeeld kwesties als stemverdeling en "verdieping vs. verbreding" door de jaren heen de Unie hebben gevormd. Bij in company trainingen zullen we de inhoud afstemmen op de doelgroep, dus naast het brede kader ook focussen op de ontwikkelingen op de relevante beleidsterreinen (een groep stat¡stici zou bijvoorbeeld extra informatie krijgen over de geschiedenis van Eurostat). Om deelnemers actief bij het onderdeel te betrekken krijgen ze tijdens de sessie een opdracht
lnteractief
waa
Wens
1.:
ze
discussiëren
Aonslu¡ting op het leerprofiel Or¡ëntot¡e Europa
over wat
economisch
college Online quiz
en
Pogino 4 von 7
uitbreidingsgebied de twee meest belangrijke gebeurtenissen waren voor de 3. Betekenis EU Voorzitterschap voor Nederland
E
ese
I
Het is cruciaal om te begrijpen wat tijdens het
Nederlands
Voorzitterschap wé|, maar ook juist niet kan. Een expert bespreekt aan de hand van praktijkvoorbeelden en de prioriteiten van het
lnteroctief college
Nederlandse voorzitterschap op dag twee o.a. waarom het zo belangrijk is om op ministerieel niveau prioriteiten te stellen en aan verwachtingsmanagement richting de Tweede Kamer te doen. Daarnaast is achtergrondmateriaal, zoals de prioriteiten van het Nederla nds Voorzitterscha
4. Fundamenten van het Europees
recht
inded
om
terug te vinden
Voor Nederland zijn subsidiariteit en proportionaliteit zeer belangrijke begrippen. Beleidsmedewerkers nemen deze uitgangspunten al in de eerste fase van de standpuntbepaling mee: is de Commissie bevoegd om met nieuwe wetgeving te komen? Daarom besteden wij zowel dag
lnteractief college
Workshop BNC
één tijdens de interactieve colleges aandacht aan deze issues en komen ze terug op dag twee, bijvoorbeeld bij de workshop over het schrijven van BNC-fiches. ln deze praktijkoefening maken de deelnemers zelf een analyse van subsidiariteit en proportionaliteit aan de hand van een 5. Algemene
beleidskaders
bestaande casus. De algemene beleidskaders worden besproken tijdens een interactief college op dag één. De deelnemers werken tijdens dit college in kleine
lnteractief college
groepen samen aan een opdracht waarbij ze, aan de hand van de
6. EU Financiën
landenspecifieke aanbevelingen, analyseren welke aanbeveling bij welk beleidskader hoort (SGP, MlP, Europa 2O2O). De docent becommentarieert de analyses van de deelnemers en koppelt deze terug naar het brede kader. Een gedegen begrip van de Europese economische ontwikkelingen is een grote steun voor iedere beleidsmedewerker die toeziet op een Europees dossier. Juist omdat er veel over dit onderwerp geschreven en gesproken wordt, richt het college op dag één zich op de analyse en duiding van recente ontwikkelingen en de implicaties daarvan voor Nederland. Het functioneren van de Economische en Monetaire Unie (EMU) staat centraal. Om het zo concreet mogelijk te houden maken we gebruik van een casus aan de hand van de landenspecifieke aanbeveli
7.
Besluitvormingsprocessen
doorzien
8. Departementale
beleidsterreinen noemen
9. Belangrijke Europese
ontwikkelingen
1.:
ht Online Quiz
lnteractief college Groepsopdroc
ht
n.
We behandelen de EU besluitvorming (besluitvormingsprocessen in de Raad, normale wetgevingsprocedure etc.) op dag één en we komen
Simulatie
op dag drie tijdens de EU onderhandelings- en lobbysimulaties. Door in simulaties besluitvorming na te bootsen, krijgen de formele procedures meer betekenis en leren ze het verschil tussen formele en informele beïnvloedingsprocessen. De simulaties zijn gebaseerd op echte cases uit de EU werkpraktijk. De ervaringen van de deelnemers tijdens de simulaties leveren input op voor de interviews op dag vier. Ervaringsdeskundigen kunnen antwoord geven op vragen
lnterviewcorrousel
hierop terug
over de praktijk van EU besluitvormi De verschillende beleidstreinen bespreken we tijdens de interactieve colleges op de eerste dag. Daarnaast zal ook online een overzicht worden geplaatst van de departementale beleidsterreinen en hoe deze zich verhouden tot de Europese dossiers. Specifiek is er aandacht voor de beleidsterreinen die in Nederland belegd zijn bij meerdere d rtementen. Tijdens de colleges over de geschiedenis van de Europese integratie en de algemene beleidskaders worden ook de belangrijkste en recente ontwikkelingen besproken. Daarbij hoort ook de eerder genoemde opdracht, waarbij deelnemers in kleine groepen discussiëren over de belangrijkste Europese ontwikkelingen op politiek, economische en u
Wens
Groepsopdroc
lnteroctief college Online Quiz
lnteractieve colleges
ied
Aonsluiting op het leerprofiel Or¡ëntot¡e Europo
Pogino 5 van 7
10. lnterculturele context
Nederlanders staan bekend op hun open en directe communicatiestijl, maar hoe zien andere Lidstaten dat? En wat wordt er bedoeld als een Brit tijdens een vergadering 'Very interesting' zegt? Met behulp van o.a. een self-assessment krijgen deelnemers inzicht in het belang van de boodschap aanpassen aan het publiek. We bespreken ook culturele
Selfossessment
Simulotie
verschillen in hiërarchie, directe/indirecte communicatie en omgang 11. Coördinatie-
structuur en besluitvormingsprocessen
met ti en nl De Commissie bestaat uit vele DGs, die n¡et altijd dezelfde belangen hebben. Om te begrijpen hoe en waar beleid gemaakt wordt, kijken we op dag één al naar de besluitvormingsprocessen. Deelnemers krijgen een opdracht om zelf een lmpact Assessment van de Commissie te beoordelen. Daar kijken ze naar de kwaliteit van het voorstel van de Commissie en trachten ze argumenten te bedenken om het voorstel te blokkeren. Vervolgens bespreken we de gewone wetgevingsprocedure.
lnteroctief college Sìmulotie
lnterview corrousel
Die inzichten gebruiken de deelnemers dan bij het maken van hun opdracht. Op dag vier geven de experts uit de verschillende instellingen
meer informatie over de praktijk van de
Brusselse
Standpuntbepaling en besluitvorming
besluitvormingsprocessen. Zo begrijpen deelnemers niet alleen de formele maar ook Zowel tijdens de onderhandelingssimulatie als bij de interviewcarrousel stellen we deelnemers in de gelegenheid vragen te stellen over (in)formele beTnvloeding in de praktijk. We doen dit vanuit het Nederlands perspectief: hoe kan je in een Unie met 28 lidstaten je belangen als middelgrote speler het beste behartigen? Waar liggen de kansen? Zijn wij als Nederlanders goed in beinvloeding? Wat is de rol van het Nederlandse Voorzitterschap hierbij? Deze en andere vragen komen o drie en vier aan bod. De deelnemers krijgen op dag twee een overzicht te zien van het Nederlandse EU besluitvormingsproces, inclusief standpuntbepaling (BNC, COREPER, PV-lnstructie, MCEIJ/HACEU, etc.) Een flowchart van
schetsen
dit
12. Omgaan met formele en informele beinvloeding
13.
proces blijft online beschikbaar voor de deelnemers. We benadrukken steeds waar en op welk niveau deelnemers dit proces kunnen beTnvloeden. Een vertegenwoordiger van de vaste Kamercommissie Europese Zaken zal op dag twee een presentatie houden over de rol van de nationole porlementen in de EU besluitvorming. Ook zal het Europees Parlement in detail besproken
Simulotie lnteruiew corrousel
Workshop BNC
lnteroctief college
worden. Onder andere de rol van de rapporteurs/schaduwrapporteurs, 14. lmplementatie en toepass¡ng EU
fractieleiders en ambtelijke ondersteuning aan bod komen. Aan de hand van een concrete casus leggen we tijdens het college uit
regelgeving
hoe implementatie van EU wetgeving werkt (o.a. verschil tussen verordening en richtlijn) en hoe de Commissie hierop toeziet. Ook bespreken we op dag één wat comitologie is (o.a. verschil tussen
15. Rol van de
handel lementatie- en Aan de hand van een concrete casus bespreken we hoe de Commissie toeziet op de naleving van wetgeving en de rol van het Hof daarbij
Commissie en het Hof bij naleving
(i
lnteroctief college
lnteroctief College
nbreu kproces).
Ook hiervoor maken we gebruik van de combinatie tussen de colleges op dag een en de verdieping op dag drie en vier. Door deelname aan de simulaties kunnen deelnemers ook zelf het functioneren van o.a. de Raad en het EP ervaren en beter begrijpen.
lnteroctief
17. Belang van Europa inschatten
Dit leerdoel loopt door het hele programma heen, maar vooral dag één en twee tonen dit aan. Door deelnemers bij alle onderdelen steeds ook
lnteroctief
voor het eigen departement
de praktijkkant te laten zien, maken we inzichtelijk wat de impact
16. Functioneren
van de EU
lnstellingen
college
lnte¡viewcorrousel college
is
van Europees beleid op de eigen organisatie. De opdracht is hierbij ook
Opdrocht
essentieel.
Wens L: Aonslu¡t¡ng op het leerprofiel Or¡ëntot¡e Europo
Pagino 6 von 7
18. Gericht
Aan het einde van de eerste dag krijgen deelnemers een korte
Workshop
relevante informatie vinden online
workshop over het zoeken (en vinden) van EU lnformatie online. Naast de portaalsite en de websites van de EU lnstellingen bespreken we ook de informatiebronnen m.b.t. de verschillende fasen in de beleidscyclus. Voor de tailormade/in company trainingen tonen we daarnaast ook de gespecia liseerde i nformatiebronnen (E U ROSTAT, OE I L - The Legislotive Obseruatory enz.). Alle websites worden in een overzichtelijk document ter naslag op de digitale leeromgeving geplaatst. Relevante blogs, twitteraccounts en andere sociale media passeren de revue.
lnformo tie
19. Voorbereiding
BNC workshop
dossiers
Dag twee staat in het teken van het Haagse afstemmingtraject. De colleges en oefeningen (zoals workshop BNC) geven inzicht in de Haagse voorbereiding en afstemming op EU dossiers. De belangrijkste vergaderingen worden hier ook bij besproken (BNC, PV-|, CoCo etc,). Met behulp van praktische cases krijgen deelnemers inzicht in het
20. Zelfontwikkeling
interdepartementa le afstem m i ngsci rcuit. Het intakeformulier aan het begin van de opleiding stelt deelnemers in de gelegenheid de cursus zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij de
en
interdepartement ale afstemming EU
eigen leerwensen en op die wijze ontwikkelen ze hun
met de informatie uit het intakeformulier kunnen we niet alleen feedback geven op de leerpunten van een deelnemer, het stelt ons ook in staat de meest relevante gesprekspartners voor de deelnemers uit te nodigen in de flexibele onderdelen. Tussen de twee blokken in plannen we een coachingsmoment om over de ontwikkeling van de deelnemer te praten. Wat hebben ze geleerd in blok één en wat willen ze nog doen in blok twee?
22. Omgevings-
bewustzijn
23. Bestuur
colleges
lntake
formulier lnteruiew carrousel Simuloties
Eindopdrocht
Netwerken doen de deelnemers met name met elkaar en met de trainers en docenten. Dit verankeren we door veel groepsopdrachten
Eindopdrocht
en
lnterview-
workshops. Tenslotte leren
de
deelnemers
over
Brusselse
netwerken en leren ze mensen kennen uit die netwerken. Op dag vier iseren we daarnaast een netwerklunch met EU contactpersonen. Omgevingsbewustzijn versterken betekent in onze visie niet alleen het begrijpen van de EU besluitvormingsprocessen. Juist het zelf ervaren van het krachtenveld (bijv. tussen de lidstaten) in een simulatie draagt hieraan bij. Daarnaast zorgen onze docenten en trainers voor een breed arsenaal aan praktijkvoorbeelden, ook tijdens de theoretische
onderdelen. Omgevingsbewustzijn neemt pas echt
sensitiviteit
lnteroctieve
eigen
vaardigheden ook. Leren gebeurt op groeps- en individueel niveau en
21. Netwerken
EU
deelnemer Datzelfde geldt
toe als
corrousel
Simulatie lnterviewcarrousel
de
hoe het werkt in de
in sterke mate voor bestuur sensitiviteit. Natuurlijk bespreken we o.a. de verschillen tussen de samenwerking van ambtenaren met nationale politici en EP'ers (en de rol van de PV daarbij). Maar een toename in EU bestuur sensitiviteit komt pas echt tot zijn recht door dit zelf te ondervinden t¡jdens simulaties en
Simulotie lnterviewcarrousel
gesprekken met ervaringsdeskundigen. 24. Samenwerken
Samenwerken loopt opleidingsprogramma.
als een rode draad door het Tijdens
de
hele
colleges, workshops
interviewcarrousels werken de deelnemers samen in kleine groepen. Verder voorzien ze elkaar van feedback op de eindopdrachten. Tijdens de simulaties werken ze ook samen. ln het blended learning onderdeel van het programma gaan ze daarbij in kleine groepen met elkaar de striid aan bii de EU Quiz.
Wens 7: Aonsluiting op het leerprofiel Oriëntat¡e Europo
Workshop
en
Simulatie Online EU Quiz
Eindopdracht
Pogino 7 van 7
