Welzijn op het werk & de aansprakelijkheid van lokale mandatarissen.
Geert Vandenwijngaert
Inhoud.
Casus 1 1. Arbeidsongevallenregelgeving. 2. Arbeidsongevallen en Aansprakelijkheid.
Inhoud. Casus 2 3 Arbeidsongevallen van werknemers van andere ondernemingen & aansprakelijkheid. 4. De strafrechtelijke aansprakelijkheid.
Casus 1.
• Een ongeval van 4 oktober 1996. • De instorting van een sleuf tijdens de uitvoering van rioleringswerken door gemeentearbeiders. • Gevolgen: 1 dode + 1 gewonde.
2. De arbeidsongevallenregelgeving.
- Statutaire werknemers: Wet van 3 juli 1967. - Arbeidsovereenkomst: Wet van 10 april 1971.
3.
Arbeidsongevallen & aansprakelijkeid.
• Principe: immuniteit van de werkgever en de andere werknemers. • Immuniteit is beperkt tot de “ burgerlijke aansprakelijkheid “
Casus 1.
• Strafrechtelijke vervolging: - twee arbeiders. - de Schepen van Openbare Werken.
Casus 1
• Burgerlijke vordering tegen de Schepen van Openbare Werken.
3.
Arbeidsongevallen & aansprakelijkeid.
• Burgerlijke vordering tegen de Schepen van Openbare Werken = een orgaan van de gemeente. • Gemeente = werkgever = burgerlijke immuniteit.
3.
Arbeidsongevallen & aansprakelijkeid.
• Burgerlijke vordering tegen de Schepen van Openbare Werken als mandataris “ was “ wel mogelijk. • Lacune in de Wet van 3 juli 1967 werd opgevuld door de wet van 17 mei 2007 (BS 14.06.2007)
3.
Arbeidsongevallen & aansprakelijkeid.
In geval van arbeidsongeval : een burgerlijke immuniteit voor de werkgever, zijn gemachtigden, en hun personeelsleden.
Artikel 14 Wet 3 juli 1967 Artikel 46 Wet 10 april 1971
3.
Arbeidsongevallen & aansprakelijkeid.
Uitzonderingen op de immuniteit: o.m. « de werkgever die de wettelijke en reglementaire bepalingen betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk zwaarwichtig heeft overtreden en daardoor de werknemers aan het risico van arbeidsongevallen heeft blootgesteld, terwijl… »
3.
Arbeidsongevallen & aansprakelijkeid.
• de werkgever schriftelijk is ingebreke werd gesteld door de toezichthoudende ambtenaren.
3.
Arbeidsongevallen & aansprakelijkeid.
• daarenboven geen burgerlijke vordering indien: -
werknemer schriftelijk in kennis werd gesteld van de te nemen veiligheidsmaatregelen; veiligheidsmiddelen ter beschikking. Bewijslast voor de werkgever.
Casus 2.
• Ongeval 11 januari 2002 • Arbeidsongeval van 11 januari 2002 van een werknemer van een aannemer die werken uitvoerde in een bedrijf (CVBA)
4. Arbeidsongevallen van werknemers van andere ondernemingen & Aansprakelijkheid. • Welzijnwet legt ook verplichtingen op aan de werkgever in wiens inrichting werknemers van een onderneming van buitenaf werkzaamheden komen verrichten.
4. Arbeidsongevallen van werknemers van andere ondernemingen & Aansprakelijkheid. • Verplichtingen o.m. betreffende afspraken over: -
de risico’s eigen aan de uit te voeren werkzaamheden; de te nemen preventiemaatregelen; veiligheidsinstructies – en coördinatie.
4. Arbeidsongevallen van werknemers van andere ondernemingen & Aansprakelijkheid. • Burgerlijke vorderingen (van o.m. de verzekeraar arbeidsongevallen) - tegen leidinggevenden van het bedrijf; - tegen het bedrijf
4. Arbeidsongevallen van werknemers van andere ondernemingen & Aansprakelijkheid. • Leidinggevende = werknemer • Genieten van een beperking van de persoonlijke burgerlijke aansprakelijkheid. Artikel 18 Arbeidsovereenkomstenwet (contractuelen) Artikel 2 Wet van 10 februari 2003 (statutairen)
Casus 2.
• Strafrechtelijk: - Werknemers : feiten bewezen – geen straf. - Werkgever (CVBA): Feiten bewezen – straf (=geldboete)
4. Arbeidsongevallen van werknemers van andere ondernemingen & Aansprakelijkheid. • Bedrijf wordt veroordeeld in betaling van de vergoedingen. Risico was verzekerd.
5. De strafrechtelijke aansprakelijkheid. • van rechtspersonen : artikel 5 Strafwetboek.
5. De strafrechtelijke aansprakelijkheid. • Uitzondering: Publieke rechtspersonen met democratisch verkozen raden. o.m. gemeenten, ocmw’s, politiezones en provincies.
5. De strafrechtelijke aansprakelijkheid. Publieke rechtspersonen met democratisch verkozen organen. = persoonlijke strafrechtelijke aansprakelijkheid van de organen van deze rechtspersonen.
5. De strafrechtelijke aansprakelijkheid.
Een hervorming van de strafrechtelijke aansprakelijkheid van lokale mandatarissen. Een noodzakelijk maar moeilijk debat.
Meer weten:
Prins-Bisschopssingel 73 3500 Hasselt 011 28 20 84
[email protected]