WELKOM op de Ouderavond
‘Straks studeren’ 30 november 2015
Programma • 19.30 Opening Laatste ontwikkelingen Hoger Onderwijs (mevr. Wittenberg, decaan havo) • 19.40 De rol van de ouders in het keuzeproces (mevr. Van der Toorn, decaan vwo) • 19.50 DUO: alles over het leenstelsel (medewerker van Duo-Eindhoven) • 20.20 pauze • 20.35 presentaties ronde 1 (25 minuten) • 21.05 presentaties ronde 2 (25 minuten)
Laatste ontwikkelingen Hoger Onderwijs
1. Vervroegde aanmelding: vóór 1 mei • Vóór 1 mei:
• Alleen dan recht op toelating • Alleen dan recht op studiekeuzecheck • Je kan nog wel na 1 mei wisselen / veranderen
2. Studiekeuzecheck (sluitstuk van het studiekeuzeproces) Wie: • Iedere eerstejaars - HBO + WO - heeft het recht om bij drie studies een studiekeuzecheck te krijgen • Behalve bij studies met een selectie (numerus fixus, aanvullende eisen, University Colleges enz)
Studiekeuzecheck Wat: Verschilt per opleiding • Gesprek, groepsgesprek • Meelopen • “toets”, aan de hand van stof van te voren opgegeven Toekomstdossier weer meer belangrijk Bij Open Dagen enz. goed navragen wat en hoe
3. Numerus fixus = beperkte toelating: aanmelden vóór 15 januari; uitslag april ! • Veel numerus fixus in HBO en WO (25 % lln) • Loting afgeschaft (per 17/18) • Aanmelden kan bij 2 (!) opleidingen met een numerus fixus, behalve bij geneeskunde, tandheelkunde, fysiotherapie en mondzorgkunde • Iedere opleiding bepaalt zijn eigen selectie • Twee criteria: - cijfers bv overgang 4-5 havo/5-6 vwo of toetsen periode 1 en 2 examenklas - ander criterium bv motivatie, speciale kwaliteiten of activiteiten
Conclusie 1 • 4 havo / 5 vwo zijn belangrijker in het studiekeuzeproces dan examenklas • Open Dag (horen en zien) is niet genoeg • Meelopen = doen, levert meer op • Ook praten met beroepsbeoefenaars • Grotere kans dat de leerling goed kiest
Conclusie 2 Rol van de ouders is heel belangrijk Praten Enthousiasmeren Meegaan De juiste vragen stellen
De ouders als studiekeuzecoach
Bronnen • Saskia Kunnen, ontwikkelingspsycholoog, universitair hoofddocent Universiteit van Groningen • Ben van der Hilst, rector van verschillende middelbare scholen, heeft nu een eigen bedrijf “Het leren organiseren” • Marlina Brugmans, studentenpsycholoog Tilburg University • Karin Hofman, Contact centraal • Hans Kock, “Help mijn kind moet kiezen”. 2010 • Website: www.hmkmk.nl • “Decazine, Vakblad voor decanen”. November 2014.
Vragen die ik aan u voorleg, mogelijke antwoorden 1. Wanneer is een leerling in staat een goede studiekeuze te maken? Waarom is het kiezen voor sommige leerlingen zo moeilijk? 2. Wat helpt? Wat kunt u doen?
3. Wat blijkt heel belangrijk voor studiesucces? (zodat we daar nu al aan zouden moeten werken)
Wanneer is een leerling in staat een goede studiekeuze te maken? • Als je weet wie je bent, wat je later wilt, waar je goed in bent • Kortom: als de identiteitsontwikkeling een eind op gang gekomen is • Ontwikkelingspsycholoog: start meestal rond een jaar of 15, maar lang niet bij ieder kind
Waarom is het kiezen voor sommige leerlingen zo moeilijk?
Waarom is het kiezen voor sommige leerlingen zo moeilijk? • Puberbrein (NB: de verschillen tussen leerlingen zijn groot): - moeite met de lange termijn, uitstelgedrag - zien eerder de positieve kanten: leuke studie (lust en droom) - zien niet de negatieve kant: ben ik wel geschikt, na 30 jaar nog leuk - onderscheid fantasie en realiteit: heel eind klaar, nog niet helemaal Geduld, voorzichtig manoeuvreren, wat werkt bij uw kind, niet opgeven
Waarom kunnen we ze niet met rust laten?
Waarom kunnen we ze niet met rust laten? • Als je wacht tot ze uitgepuberd zijn, kun je soms lang wachten • Ontwikkeling en ervaringen beïnvloeden elkaar, • Antwoorden komen tijdens het zoekproces • Informatie verzamelen, ervaringen opdoen, erover nadenken, erover praten: alles is onmisbaar voor de ontwikkeling van de identiteit • “Je trekt je laarzen aan en je gaat” (verhaal Tommy Wieringa) Geduld, voorzichtig manoeuvreren, wat werkt bij uw kind, niet opgeven
Wat helpt? Wat kunt u doen? • Niet één recept: verschilt per leerling • U hoeft niet op decanencursus, gesprekstraining • Blijf vooral Vader / Moeder
• Accepteer dat het soms alle kanten op gaat, onderdeel van het proces Geduld, voorzichtig manoeuvreren, wat werkt bij uw kind, niet opgeven
Grote verschillen per leerling 1. De enthousiaste leerlingen: zijn druk bezig, willen alles weten, willen overal heen 2. De leerlingen die ertegenop zien: - bevriezen - vluchten - vechten Deze leerlingen zijn niet gebaat met “je moet dit / je moet dat” en “doe nou maar wat de decaan zegt”. Niet oordelen: wat jij doet is niet goed, het zijn namelijk oer-strategieën, biologisch ingebakken, niet rationeel
Leerlingen die bevriezen • Hoe herken je ze: - ze klagen dat ze het zo moeilijk vinden, bang om het fout te doen - ze maken een planning, maar gaan uiteindelijk niet - ze gaan mee met hun ouders om hun een plezier te doen • Reactie ouders: - geruststellen, het is niet gek dat je het kiezen moeilijk vindt - stimuleren, ga maar kijken en vergelijken, het wordt vanzelf steeds duidelijker, laten we samen gaan
Leerlingen die vluchten • Hoe herken je ze: - uitstellen, ervoor weglopen - willen er niet over praten • Reactie ouders - niet te veel medelijden, wel meedenken, probleem kleiner maken - structureren: welke sectoren niet ↔ welke wel welke studies niet ↔ welke wel welke steden niet ↔ welke wel wat ga je doen, waar ga je heen, wat wil je weten
Leerlingen die vechten • Hoe herken je ze: - zijn fel, boos - gaan in de aanval: “ik heb wel wat beters te doen” • Reactie ouders: - hun gevoel erkennen, ruimte geven - ze uitdagen: wat wil je dan wel? - ze zelf initiatief laten nemen: hoe ga je het aanpakken? wanneer?
Andere invalshoek: Paul Beekers
Verschillende keuzestijlen hoe kun je het beste reageren → aanvullen • Rationele keuzestijl: help te letten op wat ze echt leuk vinden • Twijfelende keuzestijl: help ze een beslissing te nemen en daarop te vertrouwen • Gevoelsmatige keuzestijl: help ze hun keuzes ook met objectieve informatie en argumenten te onderbouwen • Spontane keuzestijl: laat ze tot tien tellen, later nog eens te overdenken • Eigenzinnige keuzestijl: laat ze nog een praten met anderen • Meegaande keuzestijl: vraag door, waarom wil jij dit, geef alternatief
Informatie: Internet is dichtbij en makkelijk? • Blijkt in de praktijk niet voor alle leerlingen → samen zoeken • Google: studierichting + stad • Dedecaan.net: Opleidingen of Links • Studiekeuze 123: idem; ook studies met elkaar vergelijken op grond van zelfgekozen criteria
Open Dagen / Meelopen: onmisbaar
Meegaan of niet meegaan naar voorlichting Meegaan! • Samen over praten, belangrijk • Niet: pa of ma stelt de vragen, kind sjokt erachteraan • Soms apart ouderprogramma • Maak er een leuke dag van
Meegaan of niet meegaan naar voorlichting Niet meegaan Goed voor hun zelfstandigheid Met een stel klasgenoten OK Zelfs als ze meer tijd door Amsterdam gedwaald hebben dan op de universiteit: praten, uitwisselen, elkaar kritische vragen stellen: heel nuttig!
Meelopen Meelopen met een beroepsbeoefenaar Meemaken, ervaren, zien is vaak beter dan horen, lezen Probeer ze in contact te brengen met de werkvloer: Familie, collega, buurman met bedrijf, eigen praktijk enz
Praten is het belangrijkste Wanneer en hoe? • Niet een avond ervoor uittrekken, liever “toevallig” • Naast elkaar beter dan tegenover elkaar: Afwas In de auto Hond uitlaten Na het journaal
Doorvragen, “terugpraten”, klankbord • Wat leer je bij die studie, welke vakken krijg je? • Wat vind je er leuk aan? Waarom is dat leuk? Is dat lang leuk? • Waren er ook niet-leuke vakken? • Wat zal je goed doen? Wat kan moeilijk worden? • Wat kun je er later mee? Wat kun je er nog meer mee? • Iets met mensen, wat dan? Welke beroepen zijn ook “met mensen?” • Wat zie je jezelf later doen? • Welke bijdrage wil je later leveren aan de samenleving?
Het moet hun eigen keuze zijn • Het is een proces • Foute keuze is niet uit te sluiten • Goed voorbereiden helpt • Maak het niet te zwaar (sommigen kunnen eindeloos piekeren)
Wat blijkt belangrijk voor studiesucces? Binding: • Je thuis voelen bij de studie: de stof, het soort onderwijs • Je thuis voelen bij de studie: de studenten, de docenten, het gebouw, er is een actieve studievereniging, het is er gezellig • Er zijn veel of weinig lessen, de organisatie is op orde • Er valt het een en ander de kiezen, het programma ligt niet voor drie jaar vast Daarom heeft het zin bij meer dan één Hogeschool of Universiteit te gaan kijken en praten, de verschillen kunnen groot zijn.
Wat blijkt belangrijk voor studiesucces? Commitment
• Verbinding, het is mijn keuze ik ga ervoor ik geef niet meteen op ik heb er iets voor over om mijn doel te bereiken Doel hoeft niet ver weg te liggen, ze kunnen nog allerlei keuzes maken (WO: na Bachelor nog van koers veranderen, andere Master)
Wat blijkt belangrijk voor studiesucces?
Wat blijkt belangrijk voor studiesucces? Zelfdiscipline (met de zelfstandigheid zit het meestal wel
goed) • Taak aanvaarden, doorzetten, ook als een vak saai blijkt • Doel hebben: weten waar je het voor doet • Serieuze planning maken, je er zo goed mogelijk aan houden • Leuke dingen - als nodig – uitstellen Gevolg: studiesucces, tentamens halen, mooie cijfers DAAR WORDT EEN STUDIE VEEL LEUKER VAN!
Wat als de studiekeuze niet lukt? Een tussenjaar
Wat als het kiezen van de studie niet lukt?
• Fontys heeft nu al workshops (niet alleen HBO, een dag, in een groepje, gratis) • Fontys heeft ook beroepskeuzeonderzoek (niet duur) • Studie- en beroepskeuzebureaus (zie een van de workshops) Het studeren een jaar uitstellen → een tussenjaar waarbij speciaal aandacht voor de studiekeuze is • Evangelische Hogeschool • Vrije Hogeschool Driebergen: antroposofisch • Saxion Hogeschool, Universiteit van Groningen (neutraal)
Hoe aanmelden / inloggen Dedecaan.net • Surf naar huygenscollege.dedecaan.net (zonder www) • Of: Ga naar de Huygenssite RAC / Algemeen / Decanaat → link naar Dedecaan.net
• Op de homepage “Nieuw op deze site” klik op “Registreren” • Lees het blok “ouder/verzorger” en volg de instructies
Presentaties 1ste ronde 20.35 uur
2de ronde 21.05 uur
Onderwerp
Lokaal
Natuur en Techniek Studie- en beroepskeuzebureau Buitenland MBO Cultuur en Maatschappij Economie
103 204 205 206 207 211
