Welkom Nationale AsbestFeitenCongres 2014:
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
20 jaar asbestvak
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Vuurwerkramp
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Rijksmuseum
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
20 jaar asbest… Feiten Bij Search: • 1 miljoen monsters onderzocht op asbest • 45.000 gebouwen geïnspecteerd
• 10.000 emmers grond van asbestwegen onderzocht www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
20 jaar asbest… Feiten In de branche:
• • • • •
4666 DAV’ers 2303 DTA’ers 753 DIA’s 300 asbestsaneringsbedrijven 142 asbestinventarisatiebureaus
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Search onderdeel van SGS
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Interactie
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Overzicht vandaag: sprekers 13.45 uur
16.30 uur
16.10 uur
16.10 uur
14.05 uur
14.25 uur
15.50 uur
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Overzicht vandaag: vragenrondes
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Overzicht vandaag: bijpraten met elkaar
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Kennisdeling • twitter.com/asbestfeiten/ #asbestfeit2014 • Discussieer mee in de grootste asbestgroep van Nederland • Kennisplatform: asbest-search.nl • Asbestfeiten • De Asbestfeiten App • E-learning Asbest Alle ingrediënten voor succesvolle kennisdeling zijn aanwezig! www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Feiten vanuit de inspectie
Marga Zuurbier
Directeur Arbeidsomstandigheden Inspectie SZW
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Nationale AsbestFeitenCongres ‘Serieus werk maken van asbest’
Jaarbeurs Utrecht 29 september 2014
Mw ir M.A. Zuurbier, Directeur Arbeidsomstandigheden
Asbest zit overal TV-programma Zembla, ‘Asbest in broodovens’ - Branche-RIE
Asbestrisico’s bij brandweerkorpsen - Bij oefenpanden en asbestbranden - Verbeterde werkwijzen
Installatie- en isolatiebranche - Arbocatalogus
Aanscherping grenswaarden Sinds 1 juli 2014 geldt 2.000 vezels/m³ chrysotiel SER adviseert over amfibolen Vernieuwing in technieken en werkwijzen nodig
Feiten vanuit de Inspectie (1) Gecertificeerde sector
Nalevingspercentage in 1 jaar met 13% gestegen 2x zoveel meldingen bij 20% lagere bouwproductie Asbestmeldingen
70000
Herstel, verbouw en onderhoud
59545 60000
25000
53110
50000
23000 46458
40000 30000
31365
22.158 21.128
21000
37794
31255
20.607 19.933
19000
19.337 17.390
20000 17000
10000
15000
0 2008
2009
2010
2011
2012
2013
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Feiten vanuit de Inspectie (2) Malafide asbestverwijdering
Intensieve samenwerking in de asbestketen
Asbest App voor melding malafide
saneringen - Google Play Store en Apple Appstore: ‘asbestwerkzaamheden’
Hogere sancties en grotere pakkans
Sinds 1-1-2013: - Boetes oplopend tot € 90.000,- 2x zoveel inspecties bij malafiden (433)
Openbaarmaking: ook met persbericht
Asbest saneren is een vak apart Veilig en gezond werken
- ‘Saneren’ ≠ ‘slopen’ - Veilig voor snel Vakmannen/vrouwen stellen veiligheid voorop
- Een vakopleiding is basis - Professionalisering: LDAV verdwijnt per 1-1-2015 - Goede voorbereiding is het halve werk Een gecertificeerd bedrijf wil veilig werken!
De bedrijfscultuur bepaalt de werkgever - Campagne ‘Vezelveiligheid’ van Veras en VVTB - Campagne ‘Adembescherming’ Ascert en branche -
Veel gedaan…maar we gaan door! Inzet Inspectie SZW Inspecties: 1.100 per jaar bij asbestsaneerders
Samenwerking - Met regionale partners gericht op malafiden - Met cki’s - Met asbestdeskundigen: asbest app signalen - Met medetoezichthouders: nieuwsbrief Asbest Voorlichting
- ‘Veilig asbest verwijderen test’ (www.zelfinspectietool.nl) - Film ‘JOOST’ gezondheidsrisico’s van asbestblootstelling - Flyers ‘Veilig douchen!’ en ‘Kies de juiste werkmethode!’ - Openbaarmaking inspectiegegevens asbest
Veilig asbest saneren: dat spreekt voor zich!
Feiten wet-, regel-, normgeving
Udo Waltman
Bedrijfsdirecteur Search Laboratorium, Opleidingen en Consultancy
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
IN WELKE LEVENSFASE ZIT U?
IN WELKE LEVENSFASE ZIT U?
Opbouw presentatie
Heden Verleden
Toekomst
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Verleden • 20 jaar asbest in Nederland: • •
85% in 1993 73% nu Minimaal 18.000 in Nederland
• Ongelooflijk veel gebeurd! o.a. • Wetgeving • •
7.900 opgeleide professionals Circa 500 bedrijven professioneel betrokken
• Marktontwikkeling • recent: NEN 2990 www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Heden
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Heden • Nieuw Arbobesluit vanaf 1 juli • Inhoudelijke wijzigingen • Nieuwe grenswaarden • Andere risico-indeling • Duidelijker onderscheid klassen • Verschuiving deel klasse 1 naar 2
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Toekomst • 2015 nieuwe SC 540 en SC 530 • 2015 nieuwe NEN 2991 en duidelijkere scheiding met SC 540 • Nieuwe SC 5707 (bodem) • Onderdelen worden overgeheveld naar andere normen • Relatief kleine wijzigingen • Verder geen grote veranderingen
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Toekomst • LAVS (versie 3) en koppelingen met bureau’s • Ambitie verbod asbestdaken medio 2024 blijft gehandhaafd • Schepen en internationale regelgeving geeft impact (2015) • Keramische vezels komen onder de aandacht, grenswaarden en aanscherping richting asbestdossier www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Feiten vanuit de opdrachtgever
Ronald Leushuis
Raad van Bestuur Talis
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Vragenronde
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Pauze
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Feiten vanuit het werkveld
Drs. Titia Siertsema
Voorzitter UNETO-VNI Ondernemersorganisatie voor de installatiebranche en de technische detailhandel
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Over UNETO-VNI 4.500 leden Circa 120.000 werknemers Gezamenlijke omzet ruim 11 miljard € per jaar Installatiebedrijven in de elektro-, klimaat- en sanitairtechniek • Actief in woningbouw, utiliteit, industrie • Werkzaam voor particulieren, bedrijven, overheden, woningcorporaties, aannemers • Zowel nieuwbouw als renovatie • • • •
En: 1.200 winkels in de elektrotechnische detailhandel www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Over de bedrijfstak • Sterk gefragmenteerde markt • Beperkt aantal zeer grote, landelijk opererende spelers • Vooral veel kleine, lokaal georiënteerde bedrijven
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Een concurrerende markt • Laatcyclische bedrijfstak • Flink geraakt door de crisis
• Vraaguitval in alle marktsegmenten, forse prijsconcurrentie • Laatste conjunctuurmetingen tonen licht herstel
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Asbest in de installatiebranche: een serieus probleem • Installateurs komen asbest op veel plaatsen tegen • Aanwezigheid van asbest lang niet altijd visueel vast te stellen • Risico’s vooral groot voor onderhoudsmonteurs (Monitor Instituut Asbestslachtoffers) • Inspectie SZW concludeert: installatiebranche is een reële risicosector
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
UNETO-VNI erkent de risico’s • Asbestrisico’s in de installatiebranche nog altijd onderschat • Het gaat om de veiligheid van onze medewerkers • Asbestgevaar uitbannen heeft topprioriteit bij UNETO-VNI • Bredere aandacht is en blijft hard nodig www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Werken aan asbest is (g)een ondernemerskeuze • Aanwezigheid van asbest bij aanvang van een project niet altijd bekend • Commercieel dilemma: voer ik het werk uit zonder inventarisatierapport of kies ik voor veiligheid en laat ik het werk lopen?
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Is er asbest aanwezig? • Vooraf moet er zekerheid zijn of en waar asbest aanwezig is • Zonder die zekerheid geen werkzaamheden starten
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Wat communiceert UNETO-VNI naar haar leden? • Vraag altijd om een Asbestinventarisatierapport bij bouwkundige sloop, verbouw of renovatie • Niet alleen bij zakelijke opdrachtgevers, ook bij particulieren • Geen rapport: dan geen start van de werkzaamheden
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Belang van inventarisatierapport is groot • Lezen van een inventarisatierapport is vaak lastig • UNETO-VNI ondersteunt leden via voorlichting en advies • Eenvoudige opzet van inventarisatierapporten is wenselijk • Ook voor opdrachtgevers zien wij een rol
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Praktijkvoorbeelden • Plaatsing van zonnepanelen op een hellend dak • Ventilatiekanalen in een schoolgebouw
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Vrijstellingsregeling In de volgende gevallen is geen asbestinventarisatierapport noodzakelijk:
• Gebouwen van na 1 januari 1994 • Asbesthoudende plaatmaterialen onder een verwarmingstoestel • Verwijderen van asbesthoudende verwarmingstoestellen • Verwijderen van asbesthoudende pakkingen van verwarmingstoestellen www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Wijziging grenswaarde zorgt voor onduidelijkheid • Het aantal situaties waarin de installateur asbest mag verwijderen, neemt af
• Om welke werkzaamheden het concreet gaat, is nog niet duidelijk • Volstrekte duidelijkheid hierover is dringend gewenst www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Als het toch misgaat • Het materiaal breekt • Werknemer boort in een plafond waarbij het boorgruis verdacht veel lijkt op asbest • Betimmering wordt verwijderd; erachter blijkt asbest te zitten • Het isolatiemateriaal rond de oude cvleiding in de kruipruimte raakt per ongeluk beschadigd www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Richtlijn UNETO-VNI • Direct noodmaatregelen nemen • Het werk onmiddellijk stoppen • Mensen uit de besmette ruimte evacueren en de ruimte afsluiten • Verontreinigde werkkleding zoveel mogelijk in de besmette ruimte achterlaten • Contact opnemen met opdrachtgever over verdere stappen
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Samenwerking cruciaal • Asbestveiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid • Goede afspraken tussen installateur en gebouweigenaar zijn hard nodig • Laat nooit een installateur aan de slag gaan in een onveilige situatie • Maak de asbestproblematiek bij elk onderhoudsproject bespreekbaar
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Aanbevelingen over aansprakelijkheid • Maak altijd afspraken in het contract • Opdrachtgever zorgt voor een veilige, asbestvrije omgeving • Sluit aansprakelijkheid voor asbestschade uit • Laat weten wanneer er geen kennis in het bedrijf is over asbest www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
UNETO-VNI neemt de gevaren zeer serieus Installatiebranche werkt al lange tijd aan beperking van asbestrisico’s: • College Arbeidsomstandigheden • Handboek ‘Werken met asbest’ • Arbocatalogus Asbest in de maak • Jaarlijkse praktijkdagen Veilig werken voor monteurs www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Wat is er nodig om de installatiebranche asbestveilig te maken? • Zorgen voor een asbestveilige omgeving. • Alert zijn op de aanwezigheid van asbest en op tijd de juiste maatregelen nemen • Blijvende aandacht voor training en voorlichting • Asbest bespreekbaar maken: zowel binnen het installatiebedrijf als met de klant • Kracht van de herhaling: benut toolbox meetings • Commercie mag nooit een reden zijn om de gevaren van asbest te licht op te nemen • Veiligheid staat altijd voorop
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Feiten vanuit de handhaving
Herbert Dekkers Voorzitter PMGG/Vakberaad Handhaving Omgevingsdienst.nl
Nico Hulsman
Milieuinspecteur Milieudienst IJmond
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Omgevingsdiensten (RUD’s) en toezicht asbest Nico Hulsman Herbert Dekkers
Legenda RUD Groningen Fryske U RUD Drenth e RUD Twente RUD IJsselland Omgevingsdienst Rivierenland Omgevingsdienst Regio Arnhem (ORA ) Omgevingsdienst Regio Nijmegen Omgevingsdienst de Valle i Omgevingsdienst Achterhoek (ODA ) Omgevingdienst Veluwe IJssel (OVIJ) Omgevingsdienst Noord-Veluwe Omgevingsdienst Regio Utrecht (ODRU) Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstree k RUD IJmond RUD Noord-Holland Noor d Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (NZKG) Omgevingsdienst Midden-Holland Omgevingsdienst West-Holland DCMR Milieudienst Rijnmond Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid Omgevingsdienst Haaglande n RUD Zeelan d Omgevingsdienst Brabant Noor d Omgevingsdienst Midden- en West Braban t Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant RUD Limburg Noor d RUD Zuid Limbur g
Controle en beoordelingswerk
Controles
Inventarisaties
Controle en beoordelingswerk
Detail
Detail overtredingen
LAAT
Bedrijven lijst
Analyseren
Casus overleg
Coördineren
Input landelijke bedrijven lijst 74
Uitvoerings -afspraken
Uitvoeren
Toezicht resultaten
Ketensamenwerking NH • • • •
Regionaal regisseur Casusoverleg NH-Flevoland Wekelijkse Inspectielijst Op casusniveau afstemmen interventiestrategie
De Praktijk • I: Sloop portiekflats • II: Dakdekkers
• III: Asbestapp
Opvolging • OD: Stillegging, bestuurlijke aanschrijving, bestuurlijke strafbeschikking, proces-verbaal • ISZW: Stillegging, bestuurlijke boete • ILT: Stillegging, bestuurlijke aanschrijving, proces-verbaal • Politie: Proces-verbaal • CI: extra inspectie, schorsing, intrekking
Wat kan er beter? • • • •
Niet alle OD’s op adequaat niveau Overdracht taken door gemeenten Landelijke werkwijze/programmering Samenwerking OD’s, CI’s en Ascert
Vragen? • • • •
Nico Hulsman
[email protected] Herbert Dekkers
[email protected]
Feitelijke blik op de asbestketen
Michel Baars
Bedrijfsdirecteur Search Ingenieursbureau
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Antwoorden uit de markt
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
3 jaar marktonderzoek • 3 jaar data, 3 jaar antwoorden • Marktbreed rapport
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Stelling
Optimalisatie van bestaande processen en technieken is noodzakelijk, niet de invoer van meer en nieuwe regels.
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Wat zien we in de markt
67% Opdrachtgevers Bekend met grenswaarden
Gemeenten RUD’s Taakverdeling niet duidelijk
80% Woningcorporaties 42% Maatsch. Vastg. 40% Industrie
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Stelling
Gebrek aan professioneel opdrachtgeverschap leidt tot onnodige kostenverhoging.
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Wat zien we in de markt • Innovatieve opdrachtverstrekking • Risico-overdracht van opdrachtgever naar opdrachtnemer • Van ad-hoc ingrijpen naar asbestbeleid
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Stelling
Manage niet het risico maar de risicoperceptie bij asbestvraagstukken.
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Wat zien we in de markt
94% 78%
Van de corporaties heeft communicatie met huurders over asbest opgenomen in het asbestbeleid
Van de corporaties communiceert met huurders over de aanwezigheid van asbest in de woning
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Blijf marktkennis delen
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Vragenronde
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Samenvatting
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl
Uw mening telt!
www.asbestfeitencongres.nl • www.asbest-search.nl