Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot
Den Haag 7 oktober 2014
www.ecn.nl
Inhoud • Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) • Omgevingsfactoren • Resultaten – – – – – –
Energieverbruik Hernieuwbare energie Energiebesparing Broeikasgassen Sectorale ontwikkelingen Groei en werkgelegenheid
• De kernresultaten
Wat beoogt de NEV? • Feitelijke informatie over stand van zaken en verwachte ontwikkelingen energie en klimaat – Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen? – Wat is hun impact?
• Opdrachtgevers: ministeries en Borgingscommissie Energieakkoord • Consortium ECN – PBL – CBS – RVO • Groeimodel: 2014 is eerste van reeks
Twee projecties • Met alleen vastgestelde acties en beleid • Met zowel vastgestelde als voorgenomen acties en beleid
Aanpak bij hernieuwbare energie verschilt van vorig jaar : • In september 2013: kan het afgesproken doel gehaald worden? • Nu: wat is het verwachte aandeel hernieuwbare energie?
Belangrijkste omgevingsfactoren • Bevolking groeit verder • De economie groeit vanaf 2015 gemiddeld met 1,5 % per jaar • Nederland en andere Europese landen hebben doelen, beleid en acties om hun energiehuishouding te verduurzamen • De prijs van CO2-emissierechten zal geleidelijk stijgen • Prijzen van fossiele brandstoffen stijgen in de toekomst verder – Conform IEA World Energy Outlook 2013
Veronderstelde prijzen voor CO2-emissierechten
Olieprijs stijgt in bescheiden mate
Gasprijs stijgt na 2017
Kolenprijs is vanaf 2020 hersteld
Nationale ontwikkelingen: energie en broeikasgassen • Ontkoppeling van economische groei en energieverbruik • Aanzienlijke groei hernieuwbare energie, maar met forse onzekerheden • Afname van aardgas • Extra energiebesparing blijft achter bij doelstelling • De dalende trends voor broeikasgassen zullen zich voortzetten
Energieverbruik en CO2-uitstoot ontkoppelen van economische groei
Meer hernieuwbare energie, minder aardgas
Forse groei hernieuwbaar, wel met grote onzekerheden omgeven
Vooral wind en biomassa
Nog niet alle besparingsdoelen binnen bereik Sector Industrie Land- en tuinbouw Gebouwde omgeving Transport Totaal
Energiebesparing (PJ)
Doel
7 – 14 3- 9 10 – 39 19 - 61
100
Uitstoot van broeikasgassen neemt af
Broeikasgasdoel 2020 (niet-ETS) wordt gehaald
Sectorale ontwikkelingen • Trendbreuk energieverbruik gebouwde omgeving en verkeer & vervoer; van stijgend energieverbruik in het verleden naar dalend verbruik het komende decennium. • Hernieuwbare energie wordt steeds belangrijker voor de elektriciteitsproductie.
Gasverbruik huishoudens blijft dalen
Apparaten worden zuiniger
Energieverbruik en CO2-emissies verkeer dalen licht
Forse veranderingen glastuinbouw
Energieverbruik industrie neemt toe
Elektriciteit: minder gas, meer zon en wind (capaciteit)
Maar de zon schijnt niet altijd (productie)
Elektriciteitsprijs blijft eerst laag, daarna werken grondstofprijzen door Ontwikkeling gemiddelde groothandelsprijs elektriciteit
Rond 2025 wordt Nederland netto gasimporteur
Innovatie in het energiesysteem • De publieke bestedingen aan energie RD&D in Nederland dalen sinds 2010. • Innovatie speelt een belangrijke rol bij de kostenreductie van wind op zee. Partijen werken daar steeds meer in samen.
Forse daling kosten wind op zee mogelijk
Groei en werkgelegenheid • Energiegerelateerde activiteiten zijn belangrijke bijdrage. De bijdrage van de conventionele energiesector is groot, maar krimpt. • De werkgelegenheid van de energie exploitatie activiteiten is tussen 2005 en 2013 met 14 procent gestegen en blijft tot 2020 ongeveer gelijk. Hierin verschuiving van conventionele naar hernieuwbare energie. • De werkgelegenheid door investeringen in zonnepanelen, windturbines en energiebesparing is hard gegroeid en zal naar verwachting verder blijven groeien.
Bijdrage energie aan bbp gaat dalen
En daarmee de werkgelegenheid
Maar niet als we die breder zien
Want investeringen in energiebesparing en hernieuwbare energie nemen toe
Kernresultaten van de NEV • Ontkoppeling economische groei en energieverbruik, maar daling nog niet ingezet • Sterke toename van hernieuwbare energie • Doelstellingen voor hernieuwbaar en energiebesparing worden nog niet gehaald • Er vindt een werkgelegenheidsverschuiving plaats naar energiebesparing en hernieuwbaar • Start van energietransitie Nederland wordt zichtbaar