Week van de Begraafplaatsen 28 mei t.e.m. 5 juni 2016

Week van de Begraafplaatsen 28 mei t.e.m. 5 juni 2016

In 2016 wordt de Week voor de veertiende maal georganiseerd, tussen zaterdag 28 mei en zondag 5 juni 2016.

Centrale Begraafplaats.

organisatie aangesloten. Ook een

Foto stad Brugge, Communicatie & Citymarketing

De Europese Week van de Begraafplaatsen werd gelanceerd door ASCE, Association of

Grafzerkje vzw

Epitaaf vzw Anne-Mie Havermans, secretaris Onze-Lieve-Vrouwvoorplein 16 1020 LAKEN 03 665 02 19 0485 78 47 35 [email protected] - www.epitaaf.org

vzw Grafzerkje Jacques Buermans, voorzitter Frieslandstraat 4/6 2660 HOBOKEN 03 829 16 03 0494 47 37 46 [email protected]

Inhoud Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Antwerpen

Brussel - crypte en Evere

Antwerpen - Hoboken

Crypte op het Martelarenplein Begraafplaats van Brussel (Evere)

3 3

Brussel - Laken

Voorstelling van de collectie van Epitaaf vzw n.a.v. het afronden van de collectieregistratie 3 Kerkhof van Laken 3

Vlaams Brabant Plattelandskerkhof Wolfsdonk Sint-Pieters-Langdorp

Averbode Abdijkerk

Holsbeek Sint-Martinus Kerk, Gebroeders Sint-Pieterskerk, Sint-Pieters Sint-Catharine kerk Kortrijk-Dutsel

Leuven

4 4

9

Belgische Militaire Begraafplaats Oeren

15

Begraafplaats, Pijpelheide (Booischot) Begraafplaats Heist-op-den-Berg, Goor

9 9

Sint-Joriskerkhof

15

Mechelen-Centrum

9

Oude kerkhof Kwakkelstraat

9

Kerkhof St.-Dimpnakerk + St.-Dimpnakerk + Gasthuismuseum + Britse begraafplaats

Heist-op-den-Berg

4

Limburg

4 4 4

Hasselt

Centrale Begraafplaats Sint-Gilliskerk

De Panne

16 16 16

Duitse militaire begraafplaats

10

Begraafplaats Oostduinkerke (A. Gerylstraat, Oostduinkerke-dorp) Sint-Pieterskerkhof, Kerkstraat, Koksijde-dorp Britse militaire begraafplaats

16 17 17

6

6

Brugge

16

Burgerlijke begraafplaats Kerkstraat 69, De Panne

Begraafplaats van Londerzeel Sint-Jozef

Scherpenheuvel, Molenstraat

Stedelijke Begraafplaats van Blankenberge in de Scharebrugstraat

10

Deurle

6

Blankenberge

Oud Kerkhof

5

Sint-Martinus kerk Wezemaal

15

West-Vlaanderen

Geel

Kerkhoven Lubbeek Sint-Martinus en Pellenberg

Rotselaar

Stedelijke Begraafplaats 6 t.e.m.8

Oost-Vlaanderen

Lubbeek

Zuiderbegraafplaats Begraafplaats Gentbrugge

Ninove

Schoonselhof

4 5 6

Abdij van ’t Park 7 3001 Heverlee Abdij van Vlierbeek Sint-Martinus kerk Wilsele

6

Abdijkerk Averbode

Sint-Aldegondis Deurle

Gent Begraafplaats St Amandsberg Campo Santo Westerbegraafplaats Campo Santo Mariakerke

10 10 t.e.m. 15

Moorsele Militaire en burgerlijke begraafplaats

17

Luik Verviers

Stedelijke begraafplaats van Verviers

17

02

Brussels Hoofdstedelijk Gewest Brussel

Brussel

Crypte op het Martelarenplein

Begraafplaats van Brussel (Evere)

Datum: 28 mei 2016 Vertrekuur: 10 uur Startplaats: Martelarenplein, 1000 Brussel

Datum: 1 juni 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: ingang begraafplaats, Kerkhof van Brussellaan - 1140 Brussel (Evere)

Info: Einde september 1830 braken hevige gevechten uit om en rond het Park van Brussel, waarbij enkele honderden doden te betreuren vielen. Aangezien alle begraafplaatsen zich buiten de stad bevonden, en de stad omsingeld werd door Nederlandse troepen, werd een noodbegraafplaats gecreëerd op het Sint-Michielsplein. Het Voorlopig Bewind besliste dat de gesneuvelden er een eeuwige rustplaats hadden gevonden, doopten het plein om tot Martelarenplein en gaven Guillaume Geefs opdracht op een representatief monument te ontwerpen. Vandaag weten nog maar weinig mensen dat er vlakbij de drukke Nieuwstraat een begraafplaats ligt, die bovendien maar zelden open is. Gids: Jan Dorpmans Duur: 1,5u Prijs: gratis Inschrijven: Liefst Waar:

Info: Vanaf 16 augustus 1877 werden de drie bestaande kerkhoven gesloten voor begrafenissen en werd het kerkhof in Evere officiëel ingehuldigd. Het terrein van zowat 30ha werd uitgedacht als een parklandschap waarin hoofdlanen en zijpaadjes duidelijk moeten maken dat ook in de dood niet iedereen even gelijk is. Je vindt hier politieke zwaargewichten, kunstenaars, ontdekkingsreizigers, nobelprijswinnaars, gesneuvelden van de slag bij Waterloo, de Frans-Duitse oorlog van 1870 en de twee wereldoorlogen en de slachtoffers van de brand in het warenhuis l’Innovation. Gids: Jos Vanderstappen Duur: 2,5u Prijs: gratis Inschrijven: Liefst Waar: of 0493/50 40 60 Informatie:

of 0493/50 40 60

Informatie:

Laken (Brussel) Voorstelling van de collectie van Epitaaf vzw n.a.v. het afronden van de collectieregistratie Datum: Zaterdag 28 mei Vertrekuur: 10 uur tot 16 uur Plaats: Museum voor Grafkunst – voormalig atelier Salu, Onze-Lieve-Vrouwvoorplein 6 te Laken

Monument van de Franse soldaten.

Foto Jacques Buermans

Info: Tentoonstelling met toelichting - doorlopend De collectie van Epitaaf vzw omvat enkele honderden gipsen modellen, het bedrijfsarchief van de beeldhouwers Salu en van het bedrijf Beernaert, vele honderden tekeningen en foto’s van graftekens. Tot nu toe was het vinden van informatie over één of ander grafteken

als zoeken naar een speld in een hooiberg. Daar komt nu verandering in! Met de steun van de VGC via een projectsubsidie werd de voorbije twee jaar werk gemaakt van de professionele registratie van de collectie in een adlib databank. Epitaaf wil het publiek laten kennis maken met deze registratie en tonen hoe nu de hele collectie doorzocht kan worden en alle objecten en documenten met elkaar in verband kunnen worden gebracht. Nooit eerder kwam de rijkdom en de veelzijdigheid van de collectie zo sterk in beeld. Gids: Leden van de raad van bestuur van Epitaaf vzw- collectieregistrator & archivaris Duur: doorlopend Prijs: gratis Inschrijven: niet nodig- iedereen welkom Waar: Museum voor Grafkunst – voormalig atelier Salu – zetel Epitaaf vzw Informatie: www.Epitaaf.org.

Laken (Brussel) Kerkhof van Laken Datum: Zaterdag 4 juni Vertrekuur: 10 uur Startplaats: aan de ingang van het Kerkhof van Laken, voor de Epitaaf, waar de Léopold I-straat samenkomt met het Onze-Lieve-Vrouwvoorplein, 1020 Brussel Info: In de schaduw van de koninklijke domeinen groeide het landelijke kerkhof uit tot een selecte necropool van adel en rijke bourgeoisie. We begroeten tijdens dit bezoek de graven van een aantal grote personaliteiten, we bewonderen de graftombes van de beeldhouwerfamilie Salu en ontcijferen de symboliek op deze mooie begraafplaats. Gids: Vizit Duur: 2 uur Prijs: 8€ p.p. (ter plaatse te betalen) Inschrijven: verplicht via Informatie:

of 09 233 76 89

03

Vlaams-Brabant Aarschot (Wolfsdonk) Plattelandskerkhof Wolfsdonk Datum: zondag 5 juni 2016 Vertrekuur: van 10:30 uur tot 11:30 uur: Aperitiefconcert Fanfare in kerk gevolgd omstreeks 11:30 uur met rondleiding op geherwaardeerde plattelandskerkhof ( Pilootproject Provincie Vlaams-Brabant) Startplaats: Dorp 7 Sint-Antonius Abt Wolfsdonk Gids: Anne-Mie Havermans Duur: 2 uur ( concert + rondleiding) Prijs: gratis Inschrijven: niet noodzakelijk Informatie: www.sintpieterlangdorp.be Jonas Danckers: danc-

Aarschot (Langdorp) Sint-Pieters-Langdorp Langdorpsesteenweg 299, 3201 Langdorp Datum: Zondag 5 juni 2016 Uur: 11:30 uur : Plechtige eucharistieviering 13-15 uur : doorlopend vrije bezoeken aan Robustelly-orgel, de klokkentoren en viergelui 16 uur : Qi-Gong ( Yoga) en solozangeres 17 u : Orgelconcert Antoine Tronquo. Doorlopend ook bewegwijzerde erfgoedwandeling van 2,7 km door de Demervalei. Duur: 1 uur Prijs: gratis Inschrijven: niet verplicht Info : www.sintpieter.langdorp

Averbode Abdijkerk Averbode, Abdijstraat 1, 3271 Averbode

Datum: Zondag 5 juni 2016 Uur: 14-17 uur : doorlopend vrij bezoek kerk + kerkhof + orgels Prijs: gratis Inschrijven: niet verplicht

Uur: 14-17 uur : doorlopend vrij bezoek kerk + kerkhof Prijs: gratis Inschrijven: niet verplicht

Holsbeek

Averbode

Sint-Catharine kerk Kortrijk Dutsel, Bruul 1, 3220 Holsbeek

Abdijkerk Averbode, Abdijstraat 1, 3271 Averbode

Datum: Zondag 5 juni 2016

Datum: Zondag 5 juni 2016 Uur: 15 uur Info: rondleiding op kerkhof Abdijkerk Averbode door Jan Rijmenams Prijs: gratis Inschrijven: niet verplicht

Uur: 14-17 uur : doorlopend vrij bezoek kerk + kerkhof Prijs: gratis Inschrijven: niet verplicht

Leuven Abdij van ’t Park 7 3001 Heverlee

Holsbeek Sint-Martinus Kerk, Gebroeders van Thiltstraat 1, 3220 Holsbeek Datum: Zondag 5 juni 2016 Uur: 14-17 uur : doorlopend vrij bezoek kerk + tentoonstelling +orgelactiviteit Prijs: gratis Inschrijven: niet verplicht

Holsbeek

Datum: Zondag 5 juni 2016 Uur: 11 u : feestelijke Norbertusmis in de abdijkerk ter gelegenheid van de feestdag van de Heilige Norbertus. 13:30 -17 u : doorlopend vrij met permanentie, rondleiding op het kerkhof door specialiste Christine Van Thillo. Startplaats: Abdijkerk Info: Abdij van ‘t Park, ook wel Parkabdij of Abdij van Park genoemd, is een norbertijnenabdij gelegen in Heverlee bij Leuven. Gids: Christine Van Thillo Duur: 1 uur Prijs: gratis Inschrijven: niet verplicht Waar: http://parkabdij.be/nl/info

Sint-Pieterskerk, Sint-Pieters Rode, Kerkplein, 3220 Holsbeek

Leuven

Datum: Zondag 5 juni 2016

Abdij van Vlierbeek 15, 3010 Leuven

04

Vlaams-Brabant Datum: Zondag 5 juni 2016 Vertrekuur: 14u : Begeleid bezoek aan de voormalige abdijkerk 15 u : Orgelconcert door Paul Van Hooff, de organist-titularis van het

Prijs: Vrije bijdrage Inschrijven: niet verplicht Informatie: www.abdijvanvlierbeek.be

kerken, kerkhoven en orgel in Vlaams-Brabant” 16 u : Rondleiding kerkhof van de Abdijkerk 14 u- 17 u : doorlopend vrij bezoek met permanentie Startplaats: Abdijkerk

Leuven

Info: De voormalige abdij van Vlierbeek is gelegen in het landelijke groene deel van de deelgemeente KesselLo ten noordoosten van de stad Leuven in Vlaams-Brabant. Zeven eeuwen lang vormde de abdij het kader voor het dagelijks leven van de benedictijnermonniken van Vlierbeek. Met het afschaffen van de kloosters maakte de Franse Revolutie een einde aan het kloosterleven. Maar Vlierbeek is geen ruïne zonder leven. De abdij is nu het centrum van de parochie Onze-Lieve-Vrouw van Vlierbeek. De site bekleedt een voorname plaats binnen de cultuur- en kunstgeschiedenis van het oude Brabant. De bezoekers van vandaag ontsnappen niet aan de bijzondere sfeer van de tuinen, de monumentale kerk en de merkwaardige kloostergebouwen.

Datum: zondag 5 juni 2016 Vertrekuur: 10 uur en 14 uur Startplaats: Abdij van Park (ingang kerkhof). Worden eveneens bezocht: kerkhof Vlierbeek, Diestseveld (Kessel-Lo), kerkhof Wilsele St.-Martinus (bij de kerk), Einde: Keizersberg.

Gids: Heemkundige kring Duur: 1 uur Prijs: gratis Inschrijven: niet verplicht Waar: www.abdijvanvlierbeek.be

Leuven Kerkhof Abdij van Vlierbeek Datum: zondag 5 juni Vertrekuur: 16 uur Startplaats: Voormalige abdijkerk van Vlierbeek. Parkeergelegenheid ter hoogte van Molenstraat 89, 3010 Kessel-Lo en ter hoogte van Kortrijksestraat 176, 3010 Kessel-Lo Duur: 1 uur

Van kerkhof tot parkbegraafplaats.

Info: De meeste kerkhoven – begraafplaatsen bij kerken – verdwenen in de afgelopen eeuwen uit het stadsbeeld. Begraven gebeurt nu op meer afgelegen locaties, buiten de stadskern. Toch zijn er nog drie echte kerkhoven in groot-Leuven bewaard. Een plaatse wordt de geschiedenis toegelicht en bekijken we enkele bijzondere graven. Onderweg brengen we tevens een bezoek aan de jongste begraafplaats in Leuven, die als een parkbegraafplaats uitgebouwd werd. Gids: Kathia Glabeke Duur: 2,5 à 3 uur Inschrijven: [email protected] of: 016/22 21 15 Info: www.funerabilia.be

Londerzeel Begraafplaats van Londerzeel Sint-Jozef Datum: vrijdag 3 juni 2016 Vertrekuur: Ontvangst vanaf 19 uur Startplaats: Gemeenschapscentrum ‘Gerard Walschap’ Informatie: De funeraire werkgroep ‘De Immortellen’ verzorgt gratis op vrijdag 3 juni van 19u.00 tot 22u.00 een rondleiding op de begraafplaats van Londerzeel Sint-Jozef dat gelegen is in de

Bloemstraat. Op deze begraafplaats waren recent ontgravingen en werden de waardevolle graven opgelijst. De vrijwilligers van de werkgroep brengen de volledige geschiedenis in kaart, alsook de graven van de oudstrijders. Afspraak om 19u.00 in het Gemeenschapscentrum ‘Gerard Walschap’ waar iedereen verwelkomt wordt met een drankje en korte toelichting over het verloop van de avond. Daarna vertrekt de groep naar de kerk van Londerzeel Sint-Jozef waar de aanwezigen kunnen genieten van een tentoonstelling nadien volgt dan de rondleiding op het kerkhof voor de geschiedkundige uitleg. Gids: De leden van de funeraire werkgroep ‘De Immortellen’ Duur: tot en met 22u.00 Prijs: gratis Inschrijven: neen Waar: Begraafplaats Londerzeel Sint-Jozef dat gelegen is in de Bloemstraat, informatie: Dienst burgerzaken, 052/31 50 62 of via mail:

Lubbeek Kerkhoven Lubbeek Sint-Martinus en Pellenberg Datum: zondag 29 mei 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: Gemeentehuis Lubbeek (raadzaal) Info: Voor beide kerkhoven werd onlangs een herwaarderingsplan opgesteld. De plannen willen een structurele oplossing aanreiken voor een duurzaam kerkhofbeheer en de historische waarde van beide sites beschermen voor de toekomst. De plannen worden toegelicht waarna een bezoek ter plaatse volgt. Gids: Gemeentearchivaris en leden heemkundige kring Libbeke Duur: 3 uur Prijs: gratis Inschrijven: Verplicht op [email protected] of 016/47 97 21 Waar: Gemeentehuis Lubbeek, Gellenberg 16, 3210 Lubbeek Informatie: www.lubbeek.be

05

Vlaams-Brabant

Antwerpen

Rotselaar

van deze kunstenaar voordragen. Maar er is meer dat dit bezoek bijzonder maakt. Wist u dat de term laatste rustplaats niet altijd al te letterlijk dient genomen te worden? Wie ligt er onder een berg kolen begraven? Wat is peterschap of bruikleen? Dit en nog veel meer komt u te weten tijdens deze rondleiding. Wat de gedichten betreft. De dames verrassen ons een aantal keer want wie verwacht er nu “Alarm in Gent” op een Antwerpse begraafplaats en wat houden de dames achter de hand bij het “Schiedammerlied”?

Sint-Martinus kerk Wezemaal, Sint-Jobsweg 1, 3111 Rotselaar Datum: Zondag 5 juni 2016 Uur: 14-17 uur : doorlopend vrij bezoek kerk + kerkhof + pastorie + rondleidingen en uitleg door Bart Minnen Prijs: gratis Inschrijven: niet verplicht

Scherpenheuvel-Zichem Scherpenheuvel, Molenstraat Datum: 5 juni 2016 Vertrekuur: 14.00.u tot 16.00.u Startplaats: Scherpenheuvel, Molenstraat (ruime parking) Info: IGO zal op de begraafplaats van Scherpenheuvel een restauratie van een grafmonument uitvoeren. De aanwezigen kunnen dit dan ter plaatse meemaken en ook meer informatie bekomen over de werking- technieken. Dit kadert in de lancering van de “Fietstocht langs kerken, kerkhoven en orgels tussen Leuven en Averbode” Gids: IGO Prijs: gratis Inschrijven:nee Informatie:

Wilsele Sint-Martinus kerk Wilsele, Pastoor Legrandstraat 51, 3012 Wilsele Datum: Zondag 5 juni 2016 Uur: 14-17 uur : doorlopend vrij bezoek kerk + kerkhof Prijs: gratis Inschrijven: niet verplicht

-

Alice Nahon.

Foto Jacques Buermans

Duur: 2.15 uur Prijs: Voor deze rondleiding vragen we € 9 per persoon, € 8 per persoon op vertoon A-kaart, € 7 per persoon voor leden van vzw Grafzerkje. Inschrijven: verplicht via Jacques Buermans, Frieslandstraat 4, bus 6, 2660 Hoboken, 03/829 16 03, scarlet.be waar ook bijkomende informatie verstrekt wordt. Hoe werkt het: neem contact op met Jacques Buermans en, indien er nog plaatsen beschikbaar zijn, doe dan een aanbetaling op rekeningnummer BE39 0010 8747 8619 van Jacques Buermans met vermelding van naam + aantal personen + datum. Inschrijving is pas geldig na ontvangst.

Antwerpen - Hoboken

Antwerpen - Hoboken

Schoonselhof

Schoonselhof

Datum: Zaterdag 28 mei 2016 en zondag 5 juni 2016. Vertrekuur: 14 uur Startplaats: hoofdingang begraafplaats Schoonselhof, kruispunt Krijgsbaan / Sint Bernardsesteenweg te 2660 Hoboken. Themawandeling: ‘Dichters wij groeten u!’

Datum: Zondag 29 mei 2016 en zaterdag 4 juni 2016. Vertrekuur: 14 uur Startplaats: hoofdingang begraafplaats Schoonselhof, kruispunt Krijgsbaan / Sint Bernardsesteenweg te 2660 Hoboken. Themawandeling: ‘Laat het smaken op Schoonselhof!’

Info: Jacques Buermans, funerair gids, doet dit in samenwerking met de dames van de academie van Hoboken. We bezoeken een aantal schrijvers en dichters die ruimschoots aanwezig zijn op het Antwerpse Père Lachaise. Bij de graven van onder andere Hendrik Conscience, Paul Van Ostaijen en Alice Nahon geeft Jacques funeraire uitleg waarna de dames een gedicht en/of een fragment uit het werk

Info: Heel wat bekende Antwerpenaren uit de culinaire wereld liggen begraven op Schoonselhof. François Xavier De Beuckelaer van Elixir d’ Anvers, chocolatier Hans Burie, Bedrijven die Antwerpen met een culinaire erfenis bedachten zoals chocolade Meurisse, de sigarendynastie Tinchant,

06

Antwerpen chocolade Martougin en Spiers van de bananen rusten hier. Gids: Dit menu wordt u voorgeschoteld door maître d’hôtel Jacques Buermans, gids en voorzitter van vzw Grafzerkje. Voor de noodzakelijke proevertjes zorgt chef-kok Leen Otte, Duivel doet al bij vzw Grafzerkje. Het “poëtisch toetje” op deze culinaire wandeling, wordt verzorgd door dames van de Academie voor Muziek en Woord van Hoboken. Duur: 2.15 uur Prijs: Voor deze rondleiding vragen we, alles inbegrepen de soldenprijs van € 11,11 per persoon, € 10,75 per persoon op vertoon A-kaart, € 10,50 per persoon voor leden van vzw Grafzerkje. Inschrijven: verplicht via Jacques Buermans, Frieslandstraat 4, bus 6, 2660 Hoboken, 03/829 16 03, scarlet.be waar ook bijkomende informatie verstrekt wordt. Hoe werkt het: neem contact op met Jacques Buermans en, indien er nog plaatsen beschikbaar zijn, doe dan een aanbetaling op rekeningnummer BE39 0010 8747 8619 van Jacques Buermans met vermelding van naam + aantal personen + datum. Inschrijving is pas geldig na ontvangst.

Antwerpen - Hoboken Schoonselhof Datum: Maandag 30 mei 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: hoofdingang begraafplaats Schoonselhof, kruispunt Krijgsbaan / Sint Bernardsesteenweg te 2660 Hoboken. Themawandeling: ‘Van “le Diable Liègeois” naar “den Antwerpschen duvel”!’: Wereldoorlog I op de begraafplaats Schoonselhof!

Info: Een rondleiding over Wereldoorlog I is niet alleen een wandeling langs de militaire graven van de begraafplaats Schoonselhof. We starten bij de laatste rustplaats van Fernand Verschaeve, één van de eerste testpiloten en een Luikse waaghals die het leven liet nog vóór Wereldoorlog I begonnen was. Jules Tyck was niet alleen een piloot; hij had nog

andere pijlen op zijn boog. Jurien Cuperus was een Vlaming die streed met de Canadezen. Waarom ligt die niet op het militaire gedeelte? Eindigen doen we bij de laatste rustplaats van ‘den Antwerpschen duvel”. Wie mag dat wel wezen? Onderweg vertellen we het verhaal van vier broers die allen verdienstelijk waren tijdens de ‘grooten oorlog’. Hoe kwamen twee Antwerpse politieagenten aan hun eind? En waarom ligt Grenville Hopkins niet bij zijn strijdmakkers in de Westhoek begraven en ook niet in zijn geboorteland Canada? Dit alles en nog veel meer komt u te weten tijdens deze rondgang, rijkelijk geïllustreerd met afbeeldingen. Gids: Jacques Buermans Duur: 2.15 uur Prijs: € 7 per persoon, € 6 per persoon op vertoon A-kaart, € 5 per persoon voor leden vzw Grafzerkje. Inschrijven: verplicht via Jacques Buermans, Frieslandstraat 4, bus 6, 2660 Hoboken, 03/829 16 03, let.be waar ook bijkomende informatie verstrekt wordt. Hoe werkt het: neem contact op met Jacques Buermans en, indien er nog plaatsen beschikbaar zijn, doe dan een aanbetaling op rekeningnummer BE39 0010 8747 8619 van Jacques Buermans met vermelding van naam + aantal personen + datum. Inschrijving is pas geldig na ontvangst.

werk. Denken we maar aan Guillaume Charlier, Georges Morren en Oscar Jespers. Beeldhouwers die met hun prachtige grafmonumenten dit Antwerpse Père Lachaise groot maakten liggen zelf onder eenvoudige grafstenen: Arthur Pierre, Frans Joris en Jules Pecher. Maar wie was ook weer komt u te weten tijdens deze rondgang, rijkelijk geïllustreerd met afbeeldingen. Gids: Jacques Buermans Duur: 2.15 uur Prijs: € 7 per persoon, € 6 per persoon op vertoon A-kaart, € 5 per persoon voor leden vzw Grafzerkje. Inschrijven: verplicht via Jacques Buermans, Frieslandstraat 4, bus 6, 2660 Hoboken, 03/829 16 03, let.be waar ook bijkomende informatie verstrekt wordt. Hoe werkt het: neem contact op met Jacques Buermans en, indien er nog plaatsen beschikbaar zijn, doe dan een aanbetaling op rekeningnummer BE39 0010 8747 8619 van Jacques Buermans met vermelding van naam + aantal personen + datum. Inschrijving is pas geldig na ontvangst.

Antwerpen - Hoboken Schoonselhof Datum: Dinsdag 31 mei 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: hoofdingang begraafplaats Schoonselhof, kruispunt Krijgsbaan / Sint Bernardsesteenweg te 2660 Hoboken. Themawandeling: ‘Beeldhouwers en hun werken op Schoonselhof!’

Info: De begraafplaats Schoonselhof herbergt ontelbare beeldhouwers. Vic Gentils, Mark Macken en Floris Jespers kregen hier hun laatste rustplaats maar andere bekende beeldhouwers zijn hier vertegenwoordigd met belangrijk

Beeldhouwer Macken Marc.

Foto Jacques Buermans

07

Antwerpen Antwerpen - Hoboken Schoonselhof Datum: Woensdag 1 juni 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: hoofdingang begraafplaats Schoonselhof, kruispunt Krijgsbaan / Sint Bernardsesteenweg te 2660 Hoboken. Themawandeling: ‘Klanken klinken op Schoonselhof!’

Info: Tijdens een twee uur durende wandeling op de begraafplaats Schoonselhof staan we stil bij componisten en zangers die daar hun laatste rustplaats kregen. Bij een aantal van hen horen we muziekfragmenten. We trachten een link te leggen met het grafmonument. Andere stukken misstaan niet op een dodenakker. Wat dacht u van een werk over ‘geraamten’, een heuse ‘dodenmars’ of ‘Chrysanten’? Het wordt een wandeling vol afwisseling, waar muziek en kunstenaars in het daglicht gezet worden.

Gids: Jacques Buermans Duur: 2.15 uur Prijs: € 9 per persoon, € 8 per persoon op vertoon A-kaart, € 7 per persoon voor leden vzw Grafzerkje. Inschrijven: verplicht via Jacques Buermans, Frieslandstraat 4, bus 6, 2660 Hoboken, 03/829 16 03, let.be waar ook bijkomende informatie verstrekt wordt. Hoe werkt het: neem contact op met Jacques Buermans en, indien er nog plaatsen beschikbaar zijn, doe dan een aanbetaling op rekeningnummer BE39 0010 8747 8619 van Jacques Buermans met vermelding van naam + aantal personen + datum. Inschrijving is pas geldig na ontvangst.

Antwerpen - Hoboken Schoonselhof Datum: Donderdag 2 juni 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: hoofdingang begraafplaats Schoonselhof, kruispunt Krijgsbaan / Sint Bernardsesteenweg te 2660 Hoboken. Themawandeling: ‘Architecten, bouwmeesters en steenkappers op Schoonselhof!’

Info: Talrijke bouwmeesters en architecten kregen hier hun laatste rustplaats. Wie kent er niet Pieter Dens, Emile Van Haverbeke en Pierre Bruno Bourla. Maar ook de architect van het olifantenverblijf in de Antwerpse Zoo ligt op Schoonselhof. Ten slotte is er de steenkappersdynastie Jonckheer. Talrijke van de mooiste grafmonumenten op dit Antwerpse Père Lachaise werden door deze familie vervaardigd. Zelf kregen ze een eenvoudige grafsteen. Dit alles en nog veel meer komt u te weten tijdens deze rondgang, rijkelijk geïllustreerd met afbeeldingen.

Componist Jan Blockx.

Foto Jacques Beurmans

Gids: Jacques Buermans Duur: 2.15 uur Prijs: € 7 per persoon, € 6 per persoon op vertoon A-kaart, € 5 per persoon voor leden vzw Grafzerkje. Inschrijven: verplicht via Jacques Buermans, Frieslandstraat 4,

bus 6, 2660 Hoboken, 03/829 16 03, let.be waar ook bijkomende informatie verstrekt wordt. Hoe werkt het: neem contact op met Jacques Buermans en, indien er nog plaatsen beschikbaar zijn, doe dan een aanbetaling op rekeningnummer BE39 0010 8747 8619 van Jacques Buermans met vermelding van naam + aantal personen + datum. Inschrijving is pas geldig na ontvangst.

Antwerpen - Hoboken Schoonselhof Datum: Vrijdag 3 juni 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: hoofdingang begraafplaats Schoonselhof, kruispunt Krijgsbaan / Sint Bernardsesteenweg te 2660 Hoboken. Themawandeling: ‘Kleurrijk schilderspalet bevolkt Schoonselhof!’

Info: In Antwerpen vertoefden heel wat bekende kunstschilders en hun passage in de stad leverde prachtige kunstwerken op. Namen die klinken als klokken: Henri De Braekeleer, Pol Mara, Joseph Lies, Floris Jespers en de gebroeders Dolphyn. Allen kregen zij hun laatste rustplaats op Schoonselhof. Tijdens een wandeling komt men nog veel meer te weten. Wie schilderde er voornamelijk apen? Wie was de wereldberoemde schilder die Antwerpen even aandeed tijdens het directeurschap van Karel Verlat? Ferre Grignard, wat had die met schilderkunst te maken? Waarom kreeg baron Henri Leys zo’n armtierige laatste rustplaats en welke andere pijlen had kunstschilder Frans Van Kuyck nog op zijn boog? Dit alles en nog veel meer komt u te weten tijdens deze wandeling, rijkelijk geïllustreerd met afbeeldingen. Gids: Jacques Buermans Duur: 2.15 uur Prijs: € 7 per persoon, € 6 per persoon op vertoon A-kaart, € 5 per persoon voor leden vzw Grafzerkje. Inschrijven: verplicht via Jacques Buermans, Frieslandstraat 4, bus 6, 2660 Hoboken, 03/829 16 03, -

08

Antwerpen let.be waar ook bijkomende informatie verstrekt wordt. Hoe werkt het: neem contact op met Jacques Buermans en, indien er nog plaatsen beschikbaar zijn, doe dan een aanbetaling op rekeningnummer BE39 0010 8747 8619 van Jacques Buermans met vermelding van naam + aantal personen + datum. Inschrijving is pas geldig na ontvangst.

Geel Kerkhof St.-Dimpnakerk + St.-Dimpnakerk + Gasthuismuseum + Britse begraafplaats Datum: zondag 29 mei 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: St.-Dimpnakerk, St.-Dimpnaplein Parking: naast de St.-Dimpnakerk in Laar – rechtover de St.-Dimpnakerk in Logen Info: De afstand van de wandeling bedraagt 3 km Gids: stadsgids, lid van de Geelse Gidsenbond Duur: 2 uur Prijs: gratis Inschrijven: niet nodig Informatie: Toerisme Geel, www.geel.be, tel. 014 56 63 80,

Inschrijven: verplicht Waar: gemeentearchief, 015/75 86 86 [email protected] Informatie: [email protected]

Heist-op-den-Berg Begraafplaats Heist-op-den-Berg, Goor Datum: zondag 5 juni 2016 Vertrekuur: 13.30 uur Startplaats: hoofdingang begraafplaats, Bosweg - 2220 Heist-opden-Berg

Mechelen Datum: donderdag 2 juni en zondag 5 juni Vertrekuur: 14 uur

Begraafplaats, Pijpelheide (Booischot) Datum: zondag 29 mei 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: hoofdingang begraafplaats, op de hoek van Schrieksesteenweg en de Grote Heidestraat - 2221 Booischot Gids: Tamara Ingels Duur: 2 uur Prijs: gratis

Turnhout Oude kerkhof Kwakkelstraat

Gids: Tamara Ingels Duur: 2 uur Prijs: gratis Inschrijven: verplicht Waar: gemeentearchief, 015/75 86 86 [email protected] Informatie: [email protected]

Mechelen-Centrum

Heist-op-den-Berg

graafplaatsen of telefonisch op het nummer 015 20 13 60 Extra: Op zondag 29 mei en dinsdag 31 mei is er vrije toegang voorzien tot de kapel op het oude gedeelte van de begraafplaats Mechelen-centrum. U kan er het interieur komen bekijken en er zullen ook enkele interessante voorwerpen tentoongesteld worden. Informatie: dienst begraafplaatsen, Ziekebeemdenstraat 4 2800 Mechelen – 015 20 13 60 [email protected]

Info: Mechelen heeft een prachtige begraafplaats met vele waardevolle grafmonumenten. Aan de hand van twee gegidste rondleidingen willen we u laten kennismaken met dat prachtige funeraire erfgoed. Gids: Patrick De Greef Duur: 3u Prijs: € 10 Inschrijven: vanaf 15 april via www.mechelen.be/weekvandebe-

Datum: zondag 29 mei 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: Hoofdingang kerkhof Kwakkelstraat Info: Het oude kerkhof in de Kwakkelstraat bestaat dit jaar 200 jaar. Bekende Turnhoutenaren zijn er terug te vinden. Ook de oprichters gekregen. We leiden je rond doorheen de geschiedenis van onze stad aan de hand van bekende overleden personen. Gids: Turnhoutse Stadsgidsenvereniging Duur: 2 uur Prijs: € 2 Inschrijven: verplicht Waar:

-

Toerisme & Uit, Grote Markt 44, Turnhout, tel: 014/44.33.55 Informatie: www.turnhoutsestadsgidsen.be

09

Limburg / Oost-Vlaanderen Hasselt Oud Kerkhof Datum: 29 mei Vertrekuur: 14 uur Startplaats: Oud Kerkhof, Kempische Steenweg Gids: Patrick Vanstraelen Duur: 1,5 uur Prijs: gratis Inschrijven: verplicht: Informatie:

Hasselt Oud Kerkhof Datum: 5 juni Vertrekuur: 14 uur Startplaats: Oud Kerkhof, Kempische Steenweg

met gesneuvelden van ’14 – ’18 uiteraard niet weg te denken. Maar ook in Limburg zijn er naast Belgische, Britse en Poolse ook Duitse oorlogsgraven te vinden. En wel in het bosrijke Lommel. Welgeteld 39.108 graven. In Lommel is het merendeel van de gesneuvelden echter slachtoffer van WOII. Daarom is deze locatie niet enkel qua oppervlakte, zo’n 16 hectare, maar vooral op vlak van het aantal doden de grootste in zijn soort in West-Europa. Toch bevinden er zich hier, haast onzichtbaar tussen de grijze massa aan grafkruisen, De Duitse militaire begraafplaats is een stille getuige van oorlog. Een wandeling langs eindeloze rijen aan graven laat niemand onberoerd. Maar welk verhaal schuilt er achter deze locatie en wie zijn de mensen die er liggen? Het antwoord krijgt u van een gids aan de hand van een rondleiding over de begraafplaats. Gids: Team Huis Over Grenzen Duur: +- 60 min. Prijs: 2,50 € p.p. (max. 30 personen per gids) Inschrijven: Huis Over Grenzen Lommel, , 011/55 43 70 Waar: Huis Over Grenzen Lommel, Dodenveldstraat 30, B-3920 Lommel Informatie:

Gids: Patrick Vanstraelen Duur: 1,5 uur Prijs: gratis Inschrijven: verplicht: Informatie:

Sint-Aldegondis Deurle Datum: 4 en 5 juni 2016 Vertrekuur: tussen 10 uur en 17 uur Startplaats: kerk en kerkhof, Dorpsstraat, 9831 Deurle Wat?: in de kerk een video van Pol Van der Plaetsen over de begraafplaats Deurle. Op het kerkhof een zoektocht en stiltewandeling: details van beelden en teksten, stille getuigen, kunstenaarsgraven. Informatie: plan, beschrijving en deelnemingsformulieren ter beschikking in de kerk van Deurle. Inschrijven: neen Prijs: gratis Contact: Lea Careel, [email protected], 0499/27 83 71

Gent Begraafplaats St Amandsberg Datum: 28 mei 2016 Startuur: 13u00 Plaats: Sint Amanduskapel, ingang Antwerpsesteenweg, 9040 Sint-Amandsberg Info: tentoonstelling Remains De wereld is uiteengevallen. Brokstukken van overwoekerde gebouwen scheuren verder en botsen tegen elkaar. Een vervallen, onwerkelijke en kleurloze realiteit in prenten, waar de mensen verdwenen zijn en de restanten van hun cultuur een reusachtig kerkhof vormen. Fragmenten uit The Waste Land en andere gedichten verwoorden de sombere ondergang.

Lommel Duitse militaire begraafplaats Datum: Zaterdag 28 mei 2016 (op inschrijving), woensdag 1 juni 2016 (niet op inschrijving) en zondag 5 juni 2016 (op inschrijving) Vertrekuur: 14.00u Startplaats: Huis Over Grenzen Lommel, Dodenveldstraat 30, B-3920 Lommel Info: Als we aan Duitse oorlogsgraven in België denken, zijn de talrijke militaire begraafplaatsen in West-Vlaanderen en Wallonië

Deurle (Sint-Martens-Latem)

Duitse militaire begraafplaats.

Foto Monique Bogaerts

Kunstenaar: BENONI Duur: 5 uren Prijs: gratis Inschrijven: neen Informatie : www.benoni.be

10

Oost-Vlaanderen Gent Begraafplaats St Amandsberg Datum: 29 mei 2016 Startuur: 13u00 Plaats: Sint Amanduskapel, ingang Antwerpsesteenweg, 9040 Sint-Amandsberg Info: tentoonstelling Remains De wereld is uiteengevallen. Brokstukken van overwoekerde gebouwen scheuren verder en botsen tegen elkaar. Een vervallen, onwerkelijke en kleurloze realiteit in prenten, waar de mensen verdwenen zijn en de restanten van hun cultuur een reusachtig kerkhof vormen. Fragmenten uit The Waste Land en andere gedichten verwoorden de sombere ondergang. Rondleiding Campo Santo.

Foto Stad Gent

Gent

Gent

Campo Santo Datum: 29 mei 2016 Vertrekuur: 11 uur Startplaats: ingang thv Visitatiestraat 13, 9040 Sint-Amandsberg Info: Idyllisch gelegen op een heuvel aan de rand van de stad is Campo Santo zonder twijfel één van de mooiste begraafplaatsen van ons land. We brengen het verhaal van de grafkunst en –symboliek, gaan uiteraard langs bij een aantal BV’s en genieten van de schoonheid en de rust op deze bijzondere plek. Gids: Vizit Duur: 1,5 uur Prijs: 8€ p.p. (ter plaatse te betalen) Inschrijven: verplicht via Informatie:

Kunstenaar: BENONI Duur: 5 uren Prijs: gratis Inschrijven: neen Informatie : www.benoni.be

of 09 233 76 89

Begraafplaats St Amandsberg Datum: 30 mei 2016 Startuur: 10u00 Plaats: Sint Amanduskapel, ingang Antwerpsesteenweg, 9040 Sint-Amandsberg Info: tentoonstelling Remains De wereld is uiteengevallen. Brokstukken van overwoekerde gebouwen scheuren verder en botsen tegen elkaar. Een vervallen, onwerkelijke en kleurloze realiteit in prenten, waar de mensen verdwenen zijn en de restanten van hun cultuur een reusachtig kerkhof vormen. Fragmenten uit The Waste Land en andere gedichten verwoorden de sombere ondergang.

Kunstenaar: BENONI Duur: 3 uren Prijs: gratis Inschrijven: neen Informatie : www.benoni.be

Gent Begraafplaats St Amandsberg Datum: 30 mei 2016 Vertrekuur: 10u30 Startplaats: start aan parking voor kerk Info: De Gentse begraafplaatsen dragen veel verhaal in zich. Tijdens de Week van de Begraafplaatsen verklappen we er enkele van. Tijdens deze wandeling vertelt stadsgids An Hernalsteen u over de geschiedenis van deze bijzondere begraafplaats en over de vele bekende en minder bekende Gentenaren die er begraven liggen. Gids: An Hernalsteen Duur: 2 uren Prijs:gratis Inschrijven: ja Waar: online op go.stad.gent/weekvandebegraafplaatsen of telefonisch bij Gentinfo (09 210 10 10) vanaf dinsdag 26 april Informatie:https://stad.gent/

Gent Westerbegraafplaats Datum: 31 mei 2016 Startuur: 10u00 Plaats: Afscheidscentrum Palinghuizen 143, 9000 Gent Info: Rituele wassing uit de Turkse gemeenschap, het koffertje waar de vrijzinnigen hun laatste wil in deponeerden… Aansluitend op erfgoeddag 2016, waarin mensen uit India, Vlaanderen, Indonesië, Congo, Ruanda en Senegal, een voorwerp kozen uit de verborgen Gentse erfgoedcollecties van Amsab-ISG,

11

Oost-Vlaanderen erfgoedhuis Zusters van Liefde, GUM, Huis van Alijn en het Museum Dr. Guislain, brachten bewoners uit de Bloemekenswijk dierbare voorwerpen met hun verhaal bijeen. Samen vormen deze voorwerpen en verhalen de boeiende inhoud van de tentoonstelling “Verborgen rituelen”. Organisatie: Dienst Ontmoeten en Verbinden ism partners Duur: 3uren Prijs: gratis Inschrijven: neen Informatie:https://stad.gent

Gent Westerbegraafplaats Datum: 31 mei 2016 Vertrekuur: 10u30 Startplaats: Palinghuizen 143, 9000 Gent – start aan het poortgebouw

Info: De Gentse begraafplaatsen dragen veel verhaal in zich. Tijdens de Week van de Begraafplaatsen verklappen we er enkele van. Tijdens deze wandeling deelt stadsgids An Hernalsteen haar passie voor de Westerbegraafplaats met u. Ze vertelt u over de geschiedenis van dit geuzenkerkhof en enkele van de bekende en minder bekende Gentenaren die er hun laatste rustplaats vonden. Gids: An Hernalsteen Duur: 2 uren Prijs:gratis Inschrijven: ja Waar: online op go.stad.gent/weekvandebegraafplaatsen of telefonisch bij Gentinfo (09 210 10 10) vanaf dinsdag 26 april Informatie:https://stad.gent/

Gent Westerbegraafplaats Datum: 1 juni 2016 Startuur: 10u00 Plaats: Afscheidscentrum Palinghuizen 143, 9000 Gent Info: Rituele wassing uit de Turkse gemeenschap, het koffertje waar de vrijzinnigen hun laatste wil in deponeerden… Aansluitend op erfgoeddag 2016, waarin mensen uit India, Vlaanderen, Indonesië, Congo, Ruanda en Senegal, een voorwerp kozen uit de verborgen Gentse erfgoedcollecties van Amsab-ISG, erfgoedhuis Zusters van Liefde, GUM, Huis van Alijn en het Museum Dr. Guislain, brachten bewoners uit de Bloemekenswijk dierbare voorwerpen met hun verhaal bijeen. Samen vormen deze voorwerpen en verhalen de boeiende inhoud van de tentoonstelling “Verborgen rituelen”. Organisatie: Dienst Ontmoeten en Verbinden ism partners Duur: 3uren Prijs: gratis Inschrijven: neen Informatie:https://stad.gent

Westerbegraafplaats.

Foto Stad gent

Gent

Westerbegraafplaats Datum: 1 juni 2016 Vertrekuur: 10u30 Startplaats: Palinghuizen 143, 9000 Gent – start aan het poortgebouw Info: themawandeling ‘kunstenaars en architecten’ op de Westerbegraafplaats De Gentse begraafplaatsen dragen veel verhaal in zich. Tijdens de Week van de Begraafplaatsen verklappen we er enkele van. Tijdens deze wandeling deelt stadsgids An Hernalsteen haar passie voor de Westerbegraafplaats met u en vertelt ze over ‘kunstenaars en architecten’ die er begraven liggen. Gids: An Hernalsteen Duur: 2 uren Prijs:gratis Inschrijven: ja Waar: online op go.stad.gent/weekvandebegraafplaatsen of telefonisch bij Gentinfo (09 210 10 10) vanaf dinsdag 26 april Informatie:https://stad.gent/

Gent Campo Santo Mariakerke Datum: 1 juni 2016 Vertrekuur: 14u00 Startplaats: Mariakerkeplein 2, 9030 Mariakerke, start aan ingang begraafplaats Info: De Gentse begraafplaatsen dragen veel verhaal in zich. Tijdens de Week van de Begraafplaatsen verklappen we er enkele van. Tijdens deze wandeling vertelt stadsgids An Hernalsteen u over de geschiedenis van dit Campo Santo van Mariakerke en over enkele van de bekende en minder bekende Gentenaren die er begraven zijn. Gids: An Hernalsteen Duur: 2 uren Prijs:gratis

12

Oost-Vlaanderen Begraafplaats St Amandsberg De Gentse begraafplaatsen dragen veel verhaal in zich. Tijdens de Week van de Begraafplaatsen verklappen we er enkele van. Tijdens deze wandeling vertelt stadsgids An Hernalsteen u over de geschiedenis van deze bijzondere begraafplaats. Tijdens deze wandeling focust ze op het leven van ‘kunstenaars en architecten’ die er begraven liggen.

Inschrijven: ja Waar: online op go.stad.gent/weekvandebegraafplaatsen of telefonisch bij Gentinfo (09 210 10 10) vanaf dinsdag 26 april Informatie:https://stad.gent/

Gent Westerbegraafplaats

Gids: An Hernalsteen Duur: 2 uren Prijs:gratis Inschrijven: ja Waar: online op go.stad.gent/weekvandebegraafplaatsen of telefonisch bij Gentinfo (09 210 10 10) vanaf dinsdag 26 april Informatie:https://stad.gent/

Datum: 1 juni 2016 Vertrekuur: 15 uur Startplaats: hoofdingang Westerbegraafplaats, Palinghuizen 143, 9000 Gent Info: Ssssst! Hier rust men. Hier liggen gesneuvelden van de twee wereldoorlogen. Niet alleen Belgen, maar ook Russen, Italianen, Fransen, en één Congolees. Allen zijn ze stille getuigen van die ellendige tijd. Waarom rusten ze juist op dit kerkhof? Wat hebben ze meegemaakt? Wie onderhoudt hun graf? Gids: Vizit Duur: 1,5 uur Prijs: 8€ p.p. (ter plaatse te betalen) Inschrijven: verplicht via Informatie:

of 09 233 76 89

Gent Zuiderbegraafplaats Datum: 2 juni 2016 Vertrekuur: 10u30 Startplaats: Ottergemsesteenweg 254, Gent– start aan ingang begraafplaats Info: De Gentse begraafplaatsen dragen veel verhaal in zich. Tijdens de Week van de Begraafplaatsen laten we u daarvan genieten. Tijdens deze wandeling vertelt stadsgids An Hernalsteen u over de geschiedenis van de oudste begraafplaats van Gent en over enkele van de bekende en minder bekende Gentenaren die er begraven zijn.

Gent Zuiderbegraafplaats.

Foto Stad gent

Gids: An Hernalsteen Duur: 2 uren Prijs:gratis Inschrijven: ja Waar: online op go.stad.gent/weekvandebegraafplaatsen of telefonisch bij Gentinfo (09 210 10 10) vanaf dinsdag 26 april Informatie:https://stad.gent/

Gent Begraafplaats St Amandsberg Datum: 3 juni 2016 Vertrekuur: 10u30 Startplaats: Visitatiestraat 13, 9040 Sint-Amandsberg – start aan parking voor kerk Info: – themawandeling ‘kunstenaars en architecten’ op

Begraafplaats St Amandsberg Datum: 4 juni 2016 Vertrekuur: 10u30 Startplaats: Visitatiestraat 13, 9040 Sint-Amandsberg – start aan parking voor kerk Info: themawandeling ‘markante vrouwen’ op Begraafplaats St Amandsberg De Gentse begraafplaatsen dragen veel verhaal in zich. Tijdens de Week van de Begraafplaatsen verklappen we er enkele van. Tijdens deze wandeling vertelt stadsgids An Hernalsteen u over de geschiedenis van deze bijzondere begraafplaats. Ze zoomt daarbij in op de ‘markante vrouwen’ die er begraven liggen. Gids: An Hernalsteen Duur: 2 uren Prijs:gratis Inschrijven: ja Waar: online op go.stad.gent/weekvandebegraafplaatsen of telefonisch bij Gentinfo (09 210 10 10) vanaf dinsdag 26 april Informatie:https://stad.gent

13

Oost-Vlaanderen Duur: 5 uren Prijs: gratis Inschrijven: neen Informatie : www.benoni.be

Gent Begraafplaats Gentbrugge Datum: 4 juni 2016 Vertrekuur: 14u00 Startplaats: Gentbruggeplein 9, 9050 Gentbrugge – start aan ingang begraafplaats

Tentoonstelling Remains.

Foto Stad Gent

Gent Begraafplaats St Amandsberg Datum: 4 juni 2016 Startuur: 13u00 Plaats: Sint Amanduskapel, ingang Antwerpsesteenweg, 9040 Sint-Amandsberg Info: tentoonstelling Remains De wereld is uiteengevallen. Brokstukken van overwoekerde gebouwen scheuren verder en botsen tegen elkaar. Een vervallen, onwerkelijke en kleurloze realiteit in prenten, waar de mensen verdwenen zijn en de restanten van hun cultuur een reusachtig kerkhof vormen. Fragmenten uit The Waste Land en andere gedichten verwoorden de sombere ondergang. Kunstenaar: BENONI

Info: De Gentse begraafplaatsen dragen veel verhaal in zich. Tijdens de Week van de Begraafplaatsen verklappen we er enkele van. Tijdens deze wandeling vertelt stadsgids An Hernalsteen u over de geschiedenis van de begraafplaats van Gentbrugge en over enkele van de bekende en minder bekende Gentenaren die er begraven zijn. Gids: An Hernalsteen Duur: 2 uren Prijs:gratis Inschrijven: ja Waar: online op go.stad.gent/weekvandebegraafplaatsen of telefonisch bij Gentinfo (09 210 10 10) vanaf dinsdag 26 april Informatie:https://stad.gent

Gent Westerbegraafplaats Datum: 5 juni 2016 Startuur: 10u00 Plaats: Afscheidscentrum Palinghuizen 143, 9000 Gent Info: Rituele wassing uit de Turkse gemeenschap, het koffertje waar de vrijzinnigen hun laatste wil in deponeerden… Aansluitend op erfgoeddag 2016, waarin mensen uit India, Vlaanderen, Indonesië, Congo, Ruanda en Senegal, een voorwerp kozen uit de verborgen Gentse erfgoedcollecties van Amsab-ISG,

erfgoedhuis Zusters van Liefde, GUM, Huis van Alijn en het Museum Dr. Guislain, brachten bewoners uit de Bloemekenswijk dierbare voorwerpen met hun verhaal bijeen. Samen vormen deze voorwerpen en verhalen de boeiende inhoud van de tentoonstelling “Verborgen rituelen”. Organisatie: Dienst Ontmoeten en Verbinden ism partners Duur: 3uren Prijs: gratis Inschrijven: neen Informatie:https://stad.gent

Gent Westerbegraafplaats Datum: 5 juni 2016 Vertrekuur: 10u30 Startplaats: Palinghuizen 143, 9000 Gent – start aan het poortgebouw Info: De Gentse begraafplaatsen dragen veel verhaal in zich. Tijdens de Week van de Begraafplaatsen verklappen we er enkele van. Tijdens deze wandeling deelt stadsgids An Hernalsteen haar passie voor de Westerbegraafplaats met u. Ze vertelt u over de geschiedenis van dit geuzenkerkhof en enkele van de bekende en minder bekende Gentenaren die er hun laatste rustplaats vonden. Gids: An Hernalsteen Duur: 2 uren Prijs:gratis Inschrijven: ja Waar: online op go.stad.gent/weekvandebegraafplaatsen of telefonisch bij Gentinfo (09 210 10 10) vanaf dinsdag 26 april Informatie:https://stad.gent

Gent Begraafplaats St Amandsberg Datum: 5 juni 2016 Startuur: 13u00

14

Oost-Vlaanderen

West-Vlaanderen

Plaats: Sint Amanduskapel, ingang Antwerpsesteenweg, 9040 Sint-Amandsberg

Alveringem (Oeren)

Info: tentoonstelling Remains De wereld is uiteengevallen. Brokstukken van overwoekerde gebouwen scheuren verder en botsen tegen elkaar. Een vervallen, onwerkelijke en kleurloze realiteit in prenten, waar de mensen verdwenen zijn en de restanten van hun cultuur een reusachtig kerkhof vormen. Fragmenten uit The Waste Land en andere gedichten verwoorden de sombere ondergang.

Belgische Militaire Begraafplaats Oeren

Kunstenaar: BENONI Duur: 5 uren Prijs: gratis Inschrijven: neen Informatie : www.benoni.be

Gent Westerbegraafplaats Datum: 5 juni 2016 startuur: 14u00 Onthaal: Palinghuizen 143, 9000 Gent – start aan het poortgebouw Info: Publieksdag Westerbegraafplaats. De Westerbegraafplaats is naast begraafplaats ook een boeiend en aantrekkelijk park. Op deze buurtdag zetten we dat dik in de verf. Kom genieten van verhalen, gedichten en wandelingen. Trek met heel de familie op fotozoektocht of probeer de bespeelbare kunst uit. Bouw een egelhuisje of drink een glaasje op ons terras-voor-eendag. Organisatie: Groendienst Duur: 3u30 Prijs:gratis Inschrijven: neen Informatie:https://stad.gent

Ninove.

Foto Anne-Mie Havermans

Ninove Stedelijke Begraafplaats Denderhoutembaan Datum: zaterdag 28 mei 2016 Vertrekuur: 14u30 Startplaats: Ingang Denderhoutembaan Info: De stedelijke begraafplaats van Ninove is een krachtig ontwerp van architect Eugene De Witte (1914-2002) uit midden 20ste eeuw. Hij tekende het grondplan, de toegangspartij, het centrale oorlogsmonument, banken en de groenaanleg. Aan weerszijden van de hoger gelegen hoofdlaan zijn perken aangebracht, te bereiken langs trappen in breuksteen. De perken met vergunningen vormen een uitzonderlijk intact geheel van kwalitatief hoogstaande graftekens uit de jaren 1950 tot 1970, realisaties van de beste ateliers uit Ninove, Brussel en Gent. Er werden ook interessante graftekens overgebracht van het oude kerkhof. Er is een ruim kinderperk voorzien en een breed uitgewerkt heldenperk met oorlogsmonument en groot kruis, waar doden rusten van WOII. Daarachter kregen 695 oud-strijders een rustplaats, ieder graf heeft daar een persoonlijk, niet-uniform grafteken. Sfeerbepalend voor deze begraafplaats zijn de cipressen die het geheel omgeven. Boeiende verhalen zijn hier te rapen, van oud-strijders, eigenaars van luciferfabrieken, brouwerijen en van bijzondere familierelaties zoals die van de broers Karel en Jules Birmant, in hetzelfde graf begraven, de ene steenhouwer, de andere architect, die al dan niet samen, ook funeraire opdrachten uitvoerden. Duur: 2u Prijs: gratis Inschrijven: verplicht Waar: [email protected] Informatie: www.ninove.be

Datum: 5 juni 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: BMB Oeren, thv. Oerenstraat 19, 8690 Alveringem_Oeren Info: Dienst Toerisme en Cultuur | 058 28 88 81 | cultuur@ alveringem.be|www.alveringem.be/toerisme Gids: Johan Den Baes Duur: 2 uur Prijs: gratis Inschrijven: niet verplicht Informatie: Dienst Toerisme en Cultuur | 058 28 88 81 | cultuur@

Sint-Joris, Beernem Sint-Joriskerkhof, Datum: 29 mei 2016 Vertrekuur: 10u en 14u Startplaats: in de Sint-Joris-ten-Distel-kerk, Kerkstraat 8, 8730 Sint-Joris Info: De meer dan 1000 jaar oude geschiedenis van deze site liet sporen na op het kerkhof. Het bezoek vat aan met een toelichting met power-point in de kerk over de ontwikkeling van het kerkhof naast de Brugse vaart, om vervolgens het funerair erfgoed in de kerk te bekijken. Er wordt ook even stilgestaan bij het gepolychromeerd houten beeld van Sint Joris te paard (eind 15de eeuw), een duidelijke verwijzing naar dit bedevaartsoord tegen “zilt en distel”. Op de buitengevel van de kerk zijn enkele bijzondere grafplaten met heraldiek aangebracht. De gegroepeerde oud-strijders, ieder met individueel grafteken, vormen een interessant geheel waaruit de persoonlijkheid spreekt. Aan de zuidkant is een rij monumentale graven voor prominenten te vinden, priestergraven zijn gegroepeerd nabij de koorgevel met de calvarie. De individuele belevenissen van de herdachten en typerende gebruiken worden gekruid door verhalen

15

West-Vlaanderen van de huidige inwoners van deze deelgemeente van Beernem. Gids: Anne-Mie Havermans, kunsthistorica –expert funerair erfgoed die in opdracht van de gemeente een studie maakte van het kerkhof. Duur: 2 uur Prijs Gratis Inschrijven – verplicht via O.C. De Kleine Beer, C. Marichalstraat 5, 8730 Beernem [email protected] / 050/79 99 08. Informatie www.beernem.be

Stad Blankenberge Stedelijke Begraafplaats van Blankenberge in de Scharebrugstraat Datum: Zaterdag 28 mei en zondag 29 mei 2016 Vertrekuur: 14u Startplaats: Ingang begraafplaats Info: Een algemene begraafplaatswandeling waarin je alles te weten komt over de geschiedenis van deze begraafplaats. Deze gidsbeurt staat voornamelijk in het teken van originele grafredes die bij diverse grafmonumenten zullen ‘gedeclameerd’ worden. Gids: Gediplomeerde gids Duur: Ongeveer anderhalf uur Prijs: Gratis Inschrijven: Neen Waar: Stedelijke Begraafplaats Scharebrugstraat Informatie:

Blankenberge Datum: Donderdag 2 juni 2016 Aanvang: 20u Info: Voordracht ‘Wat met ons gebeente?’ van mevrouw Marit Vandenbruaene. Aan de hand van authentiek studiemateriaal zal de gerenommeerde archeologe en bio-antropologe mevrouw Vandenbruaene toelichten wat het nut is van het opgraven en onderzoeken van menselijke

skeletresten. Eveneens zal ze uitgebreid stilstaan bij de verschillende types van begraven van zowel vandaag, vroeger als in de toekomst. Een ongetwijfeld boeiende lezing dus over beenderen en begrafenisrituelen die niemand mag missen! Duur: Ongeveer anderhalf uur Prijs: Gratis Inschrijven: Via [email protected] of telefonisch 050/636 600 (uiterlijk tegen dinsdag 31 mei 2016!) Waar: Stadsbibliotheek, Onderwijsstraat 17, 8370 Blankenberge Informatie:

Brugge Begraafplaats: Centrale Begraafplaats Datum: 2 juni 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: poortgebouw Gids: lid van de Commissie voor Graftekens Duur: 2 uur Prijs: gratis Inschrijven: verplicht Waar: tussen 2 mei en 1 juni op 050/44 82 05 of [email protected] Informatie: www.brugge.be

Brugge Begraafplaats: Sint-Gilliskerk Datum: 3 juni 2016 Vertrekuur: 14 uur Startplaats: Ingang kerk, Baliestraat. Gids: lid van de Commissie voor Graftekens Duur: 2 uur Prijs: gratis Inschrijven: verplicht Waar: tussen 2 mei en 1 juni op 050/44 82 05 of [email protected] Informatie: www.brugge.be

De Panne Burgerlijke begraafplaats Kerkstraat 69, De Panne Datum: 28 mei 2016 Vertrekuur: 16u Info: Na het grote succes van de vorige edities besliste de dienst Cultuur om de wandeling opnieuw te organiseren. Onder begeleiding van een gids ontdek je de ingetogen sfeer van de 20ste-eeuwse begraafplaats – in 1918 aangelegd in de duinen – met zijn fraaie funeraire architectuur. De begraafplaats is een verzameling van brede lanen, ronde punten, secundaire straten en weggetjes. Je komt meer te weten over de geschiedenis van de begraafplaats, er is aandacht voor de gewoonten en de zeden en je krijgt er ook uitleg over de talrijke bekende inwoners die er begraven liggen. De wandeling duurt ongeveer 1.30 u. Nadien volgt er nog een verrassing. Inschrijven – verplicht bij de dienst Cultuur

Koksijde Begraafplaats Oostduinkerke A. Gerylstraat, Oostduinkerke-dorp Datum: Zaterdag 28 mei Vertrekuur: 14 uur Startplaats: Begraafplaats Oostduinkerke Info: Rondleiding “Stemmen in het zand” In de jaren 1940 werden de meeste graven van het kerkhof bij de toemalige Sint-Niklaaskerk waar nu het NAVIGO-Nationaal Visserijmuseum staat, verplaatst naar de huidige begraafplaats in de Oostvoorduinen. Hier is het visserijverleden van Oostduinkerke nog tot op vandaag heel duidelijk aanwezig in de symbolen op de graven. De gids vertelt een boeiend verhaal over overleden Oostduinkerkenaars wiens stemmen rusten in het zand. Gids: ja Duur: 1,5 uur

16

West-Vlaanderen / Luik hier hun laatste rustplaats vonden. Nadien brengt de band Zinger muziek en warmte op het kerkhof tijdens een sereen Reveil miniconcert. Hartverwarmende muziek brengen om de kilte van een kerkhof te laten vergeten. Dat is het idee achter de Reveil-concerten op kerkhoven en begraafplaatsen van de groep Zinger. Vorig jaar ging het initiatief van start als eerbetoon aan vier van hun vrienden, vier jonge mensen die in amper acht maanden tijd het leven lieten. Gids: ja Duur: 1,5 uur + concert Prijs: gratis Inschrijven: Informatie: www.koksijde.be

of 058 53 34 40 of 058 53 34 40,

Britse militaire begraafplaats, Robert Vandammestraat, Koksijde-dorp

Prijs: gratis Inschrijven: Informatie: www.koksijde.be

Foto © gemeente Koksijde

Datum: Zaterdag 4 juni Vertrekuur: 14 uur Startplaats: Britse militaire begraafplaats of 058 53 34 40 of 058 53 34 40,

Koksijde Sint-Pieterskerkhof, Kerkstraat, Koksijde-dorp Datum: Zaterdag 28 mei Vertrekuur: 18 uur Startplaats: voor Sint-Pieterskerk Info: Rondleiding “Herinneringen aan een rijk verleden” + Reveilconcert van Zinger Tijdens deze rondleiding op het Sint-Pieterskerkhof staan we even stil bij enkele opmerkelijke levensverhalen van Koksijdenaars die

Info: Rondleiding “Een oase van rust” Dit is de grootste Britse militaire begraafplaats van de Belgische kust. Er rusten hier 1517 slachtoffers uit WOI en 155 uit WOII. Naast de Britse soldaten vinden we ook andere nationaliteiten terug. De gids vertelt over de symboliek van de graven, de oorlog, de gesneuvelden en hun familie die nog steeds regelmatig op bezoek komt. Gids: ja Duur: 1,5 uur Prijs: gratis Inschrijven: Informatie: www.koksijde.be

Gids: gidsenkring Menen-Wevelgem Duur: 1 1/2 uur Prijs: gratis

Verviers

Koksijde Koksijde, herinnering aan een rijk verleden.

Datum: zondag 29 mei en woensdag 1 juni 2016 Vertrekuur: telkens om 14 uur Startplaats: ingang militaire begraafplaats Moorsele. Minister De Taeyelaan Moorsele

of 058 53 34 40 of 058 53 34 40,

Moorsele Militaire en burgerlijke begraafplaats

Stedelijke begraafplaats van Verviers Datum: 22 mei 2016 Vertrekuur: 10 uur Startplaats: aan de parking van de begraafplaats, op het einde van Rue de la Cité, 4800 Verviers. Er is carpooling voorzien vanaf de parking van het station, bij voorkeur vooraf aangeven via info@ epitaaf.org. Info: De begraafplaats van Verviers strekt zich uit langs de steile noordhelling van de vallei. Reeds in 1831 werden hier de eerste perken geopend, maar het huidige karakter is vooral te danken aan Victor Besme die in de jaren ’70 van de 19de eeuw de parkaanleg uittekende. Langs de beboomde lanen kwamen mausolea en exorbitante grafsteden, ontworpen en uitgevoerd door dynastieën van architecten en beeldhouwers. Daniel Roussel, auteur van het boek “Le cimétière de Verviers – 180 ans d’histoire” (2010), een aimabel en gepassioneerd man, introduceert ons in deze boeiende versteende geschiedenis. Aansluitend, na het middagmaal naar keuze, volgt een gidsbeurt door de stad door Jan Rymenams, gids en lid van Epitaaf, die het boek schreef: “Verviers, een wandeling in heden en verleden” (2014). Voor meer info over de begraafplaats van Verviers, zie het artikel van

Gids: Daniel Roussel Duur: 2 uur Prijs: gratis voor leden Epitaaf vzw, 5 euro voor niet-leden Inschrijven: [email protected] Waar: [email protected] Informatie: [email protected]

17