TSO TWEEDE GRAAD
OPTIE l\1ECHANISCHE TECHNIEKEN
VAKKEN
l\1ECHANICA 6 UUR / WEEK
PRAKTIJK MECHANICA 8 UUR / WEEK
IT-m
97297 Henverkt
VISIE In de studierichting mechanische technieken 2de graad wordt de basis gelegd voor de derde graad mechanische vormgevingstechnieken en fijnmechanische technieken. In de tweede graad moet de basis gelegd worden voor het vinden van creatieve oplossingen voor technische problemen, zin voor nauwkeurigheid en plichtsbesef. Zij moeten bewust gemaakt worden van de snelle evolutie in het domein van de technieken als voorbereiding op het uitoefenen van een beroepsactiviteit in het domein mechanica.
2
BEGINSITUATIE De leerlingen zijn afkomstig van de A-stroom van de eerste graad. Als voorkennis moeten de eindtermen van Technologische Opvoeding genomen worden. ALGEMENE DOELSTELUNGEN Tekenen Algemeen moet de procedure zijn dat leerlingen vertrekkend van een object, dit object schetsen, maataanduidingen plaatsen en vertrekkend van deze schets een werktekening ontwikkelen, die gebruikt zal worden in de werkplaats. - Het verwerven van ruimtelijk inzicht - Het kunnen toepassen van normen, normschrift en toleranties - Het kunnen inzien tussen symbolen en de eraan beantwoordende werkelijkheid - Het vlot kunnen lezen van technische tekeningen - Praktisch uitvoerbare werktekeningen kunnen maken - Het kunnen raadplegen van diverse tabellen - Aan de attitudes: nauwkeurigheid, orde, zorg en netheid zal de nodige aandacht besteed worden - Kennismaking met CAD-technieken moet gebeuren vanaf het begin van de tweede graad Mechanica - Theoretische mechanica is een basisvak voor verschillende richtingen in de derde graad. De leerstof moet dan ook bijdragen tot de algemene technische vorming waarop kan verder gebouwd worden bij de verdere studies.
-
Om de leerlingen te motiveren zal daar waar het enigszins mogelijk is, men de theoretische begrippen zo concreet mogelijk in verband brengen met toepassingen uit de praktijk en de ervaringswereld van de leerling.
-
Vermijd het geven van wiskundige bewerkingen die de leerlingen nog niet hebben geleerd in de lessen wiskunde (vb. goniometrische verhoudingen bij het analytisch oplossen van samenstellen en ontbinden van krachten). Spreek liever voldoende op voorhand af met de leraar wiskunde.
-
In het geheel van de lessen moet de leraar aandacht hebben voor: - het stimuleren van de belangstelling voor technische creativiteit -
het ontwikkelen van het technisch denken van de leerling, gekenmerkt door zin voor concreet, doelgericht, logisch, methodisch en efficiënt denken en handelen
- het verband tussen techniek en andere wetenschappen (wiskunde,fysica) doen inzien. Technologie De technologie omvat materialenleer, meettechniek en technologie der werktuigmachines. Daar deze vakken in nauw verband dienen te staan met de praktijk moeten deze vakken globaal beschouwd worden en moet de inhoud kunnen aangepast worden aan de praktijkoefeningen en tekenlessen. Praktijk Het onderdeel praktijk moet beschouwd worden als de coärdinatieplaats technisch tekenen en technologie
van de leerinhouden
Leerlingen moeten ervaren dat het geheel als een proces moet beschouwd worden.
Het gebruik van de schaafbank kan enkel verantwoord zijn indien er de link wordt gelegd naar de moderne vervaardigingstechnieken 3
Algemeen
Het totaalconcept
van de graad moet beschouwd worden in het kader van processen.
Werkvolgorde Keuze van de machine Bewerkingsvolgorde Keuze van de gereedschappen Verspaningstechnieken
Opspanningen (CNC)- programma (indien van toepassingMeetprotocols Keuze van de meetgereedschappen Meetopstelling Tijdberekening Hoofdtijden Opspantijden Neventijden Meettijden ~
In functie van de vorderingen moet er vertrekkend van een grofstructuur een geleidelijke verfijning van dit proces ingevoerd worden.
Voortdurende samenwerking en afspraken in de vakken technisch tekenen, technologie, mechanica en praktijkis een absolute noodzaak om de doelstellingen van de graad te bereiken, zodanig dat de leerlingen op een efficiënte en doordachte wijze voorbereid worden op de derde graad.
ALGEMENE METHODOLOGISCHE RICHTLIJN Het leerplan is opgesteld op basis van 25 lesweken per schooljaar. De overige lestijden moeten door de leerkracht gebruikt worden voor uitbreidings- en/of verdiepingsitems in functie de specifieke klassituatie.
4
Mechanische technieken TSO 2de graad Uitvoering opdracht met werktekening Evaluatie Praktische realisatie
Schets
'J.c :~:
Controle (metingen)
M h ..'
!!~!
Opdracht
:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::~:::::::::~::::"
Coördinatie tussen de verschillende vakgebieden
.
I
Mechanica Technologie
Tekenen
.
Ontwikkelen I
werktekening op PC
I
~
I
11
.
Keuze machine Werkvolgorde Keuze gereedschappen Verspaningscondities Opspanningen (CNC) programma
Praktijk
Meetprotocol Meetinstrumenten Meetopstelling
Tijdberekening Hoofdtij den Opspantij den Neventijden Meettijden
M-
P
~~I
I
:~~i!:
TECHNISCH VAK MECHANICA
1ste jaar: 6 uur/week
2de jaar: 6 uur/week
6
MECHANICA - TECHNISCH
TEKENEN
I
I
B/U
DOELSTELLINGEN
De leerstof tekenen van de tweede graad wordt kort herhaald en verdieping aan de hand van enkele concrete opdrachten
Leerlingen kunnen meetkundige constructies uitvoeren Leerlingen kunnen meetkundige constructies uitvoeren met een softwarepakket
2 Meetkundige constructies regelmatige veelhoeken raaklijnen verdelen van lijnstukken
De vergelijking maken tussen constructies op tekenblad en met behulp van een softwarepakket
Leerlingen herkennen de verschillende manieren van perspectief uitvoering en kunnen ze toepassen. Leerlingen kunnen een object in perspectief schetsen
3 Perspectief dimetrisch cavalier isometrisch
Werken met eenvoudige objecten welke door de leerlingen geschetst worden
Leerlingen zien het verschil in tussen beide methoden Leerlingen herkennen op een tekening welke methode gebruik werd
4 Projectiemethode Europese Amerikaanse
Herkennen en benoemen, doel en gebruik.
B
Herkennen van de voorstelling en het gebruik
B
Kennen het doel en het belang van titelhoek en stuklijst en kunnen het toepassen
B
B
B
METHODOLOGISCHE WENKEN
1 Basisbegrippen Tekengereedschappen. Lijnsoorten Formaten en schalen Titelhoek en stuklijst
B
B
LEERINHOUDEN
Toelichten aan de hand van tekeningen B B
5 Aanzichten B B B
Leerlingen kunnen van een perspectieftekening overgaan op een projectietekening Leerlingen kunnen van een object overgaan naar een tekening in drie aanzichten Leerlingen kunnen een eenvoudige tekening op PC uitwerken met behulp van een eenvoudig softwarepakket
Vertrekken van perspectieftekeningen waarvan de noodzakelijke aanzichten geschetst en op PC uitgewerkt worden
7
MECHANICA - TECHNISCH
TEKENEN
I
I
B/U
DOELSTELUNGEN
B
Leerlingen kunnen een voorwerp in plaatmateriaal schetsen de maten opnemen en overbrengen op de schets.
B
Leerlingen kunnen het geschetste voorwerp (vorige doelstelling) op PC overbrengen
B
Leerlingen kennen de basisregels van maataanduiding en kunnen ze toepassen
B
Kunnen deze afspraken toepassen in een CADtoepassing
LEERINHOUDEN 5 Van schets tot werkstuk
Leerlingen kunnen op een tekening overeenstemmende ribben, vlakken en hoekpunten in de verschillende aanzichten aanduiden.
B
Leerlingen kunnen ontbrekende gegevens (ook, maataanduidingen) opzoeken en aanvullen.
B
Leerlingen zien het belang is van doorsneden
B
Leerlingen zien in dat door het gebruik van doorsneden de tekening verduidelijkt wordt
B
Leerlingen kunnen van een werkstuk een gepaste doorsnede tekenen
B
Kunnen het toepassen in een CAD-tekening
B
Kunnen arceringen uitvoeren in CAD
Vertrekken van eenvoudige plaatobjecten, welke in de werkplaats gerealiseerd moeten worden. Zelfevaluatie oorspronkelijk object - zelf uitgevoerde opdracht in relatie met de gemaakte werktekening
6 Maataanduiding Onderdelen van de maataanduiding Maten op tekening opzoeken Aanbrengen maataanduiding CAD-toepassingen 7 Tekening lezen
B
METHODOLOGISCHE WENKEN
Gebruik maken van werkbladen Gebrui maken van sofiwarepakket (vb Tech)
8 Doorsneden Functie van de doorsneden Doel Noodzaak Soorten CAD-toepassingen
8
MECHANICA - TECHNISCH TEKENEN
I
I
B/U
B
I
DOELSTELLINGEN
Leerlingen kunnen van een eenvoudig draaistuk een schets maken en de nodige maataanduidingen aanbrengen.
B
Leerlingen kunnen de schets op PC uitwerken tot een werktekening.
B
Leerlingen kunnen hun eigen realisatie vergelijken met het oorspronkelijk werkstuk en evalueren Leerlingen kunnen een werkvolgorde opstellen
B
B
Leerlingen verwerven een ruimtelijk inzicht door het uitvoeren van gevarieerde oefeningen
Leerlingen kunnen een schroefdraadvoorstelling herkennen en tekenen in een aanzichten doorsnede Leerlingen kunnen de genormaliseerde afmetingen in tabellen opzoeken Leerlingen kunnen de maataanduiding van schroefdraad correct toepassen
I
LEERINHOUDEN 9 Van schets tot werktekenig draaistukken (+ praktische uitvoering in de werkplaats)
!
I
METHODOLOGISCHE
WENKEN
I
Vertrekken van eenvoudige draaistukken welke in de werkplaats gerealiseerd moeten worden. Zelfevaluatie oorspronkelijk object - zelf uitgevoerde opdracht in relatie met de gemaakte werktekening
10 Projectietekenen Projectie van een punt Projectie van een lijnstuk Projectie van een vlak Projectie van een meetkundig lichaam (balk, prisma, enz.) Bepalen van ware grootte van vlakken en lijn stukken door wentelen en neerslaan Tekenen van de ontvouwing van een meetkundig lichaam 11 Schroefdraden Voorstelling schroefdraad in aanzicht en doorsnede Uitwendig Inwendig Doorsnede Onzichtbaar Samenstelling
9
MECHANICA
- TECHNISCH
TEKENEN
I
I
B/U B B
B B
DOELSTELUNGEN Leerlingen herkennen de gebruikelijke aanduidingen en kunnen ze toelichten Leerlingen kunnen de materiaalaanduidingen verklaren Leerlingen begrijpen de gebruikelijke aanduidingen en kunnen ze toelichten Kunnen eenvoudige toleranties aangeven op uit te voeren tekeningen
LEERINHOUDEN 12 Materiaalaanduiding Materiaalnormen van de meest gebruikte materialen metalen kunststoffen 13 Maattoleranties Begrippen Numerieke aanduiding
B
Leerlingen begrijpen de gebruikelijke aanduidingen en kunnen ze toelichten
14 Oppervlaktetoestand Genormaliseerde voorstelling
B
Leerlingen kunnen de genormaliseerde voorstellingen verklaren
15 Vorm- en plaatstoleranties Genormaliseerde voorstelling
B
Leerlingen kunnen een eenvoudig freesstuk schetsen en de nodige maataanduidingen aanbrengen. Leerlingen kunnen de schets op PC uitwerken tot een werktekening. Lerlingen kunnen een werkvolgorde opstellen Leerlingen kunnen hun eigen realisatie vergelijken met het oorspronkelijk werkstuk en evalueren
16 Van schets tot werktekening Freesstukken
B B B
.
METHODOLOGISCHE WENKEN
Er dient sterke nadruk gelegd worden in verband met technologie, de praktische realisatie van de werkstukken opllbasis van de gemaakte werktekening. In verband met maattoleranties moet er aandacht besteed worden aan de toepassing ervan bij het uitvoeren van de opdracht in de werkplaats
Eenvoudige werkstukken moeten eveneens op de schaafbank uitgevoerd worden, zodat vergelijking mogelijk is in verband met het gerbuik van snijgereedschappen, werkvolgorde en economisch tijdgebruik
17 Eenvoudige samenstellingen B
Leerlingen kunnen een stuklijst lezen.
B
Leerlingen kunnen een component uit een samenstelling tekenen.
B
Leerlingen kunnen een eenvoudige bibliotheek gebruiken voor een samenstelling.
Voor eenvoudige samenstellingen kan in groepswerk tot de uitwerking van werktekeningen gekoppeld aan de uitvoering in de werkplaats en het monteren in de eindfase
10
