Studiemiddag 23 september 2014. Passend Onderwijs is ingevoerd op 1 augustus 2014, daardoor zal de samenwerking rondom leerlingen die ondersteuning nodig hebben, toenemen. Regulier en speciaal onderwijs hebben al jaren contact, maar hoe goed kennen we elkaar en weten we van elkaar wat we kunnen bieden voor leerlingen en docenten? De start van Passend Onderwijs is de aanleiding om voor alle medewerkers van de scholen die aangesloten zijn bij Aandacht+ een studiemiddag te houden. We maken dankbaar gebruik van de locatie van het Groenhorst Emmeloord, de Balkan 16. Het programma ziet er als volgt uit: 13:30-14:00 uur inloop 14:00-14:15 uur inleiding 14:15-15:00 uur ‘Is 3 haren veel?’ Steven Pont 15:00 uur start workshopronde 1 16:00 uur start workshopronde 2 17:00 uur drankje en hapje
Keuze Workshops 23 september Graag 2 workshops kiezen op het inschrijfformulier, met 1 reservekeuze. 1. De workshop NLP is komen te vervallen, hiervoor is in de plaats gekomen: Gedragsproblemen –Tinka de Boer - Zonnebloemschool Maximaal aantal deelnemers: 20 In deze workshop worden gedragsproblemen onder de loep genomen. Waardoor ontstaan ze, welke factoren spelen daar een rol in, hoe worden ze in stand gehouden en wat zijn manieren om het ongewenste gedrag te doorbreken? De aangereikte informatie wordt aan de hand van casuïstiek nader bekeken. 2. Esveld mogelijkheden – Aart Reussing (Zonnebloemschool) Maximaal aantal deelnemers: 20 ‘Het Esveld’ is een deel van de Zonnebloemschool. Het Esveld is zo ingericht dat leerlingen er praktisch kunnen werken: in de keuken, de kas, het atelier…. Niet alleen voor Zonnebloemschoolleerlingen zijn er mogelijkheden, in samenwerking met het regulier onderwijs, het praktijkonderwijs, de Optimist en het MBO worden trajecten uitgevoerd om leerlingen weer gemotiveerd naar school te laten gaan. 3. Co-Teaching – John Hidding ( Eduvier) Maximaal aantal deelnemers: 20 Ondersteuner Nieuwe Stijl, Eduvier.
Ondersteuning van docenten bij aanpak van een lastige groep of van een lastige leerling. Invulling kunnen geven aan onderwijsbehoeften van leerlingen. Begeleiding op maat; versterken waar je goed in bent. Welke stijl past bij je?
4. Omgaan met agressie – Ferry van Hulst (Eduvier) Maximaal aantal deelnemers: 20 Agressie kan beschouwd worden als een levensenergie. Men wil tenminste nog iets, in tegenstelling tot een depressie, waarbij men elke vitaliteit heeft verloren en bijna niets meer wil. In die zin is het constructief. Het wordt pas destructief als de agressor over grenzen van de ander heen gaat. Deze grenzen kunnen puur fysiek zijn, maar bestaan ook uit subjectieve belevingen, zoals het persoonlijke territorium en de persoonlijke normen. Agressie is een begrip, waar vele uitingen van boosheid onder worden verstaan. Iedereen in de huidige multidisciplinaire samenleving heeft, ook docenten in het onderwijs kunnen te maken met agressief gedrag. Dit agressieve gedrag escaleert soms zelfs tot gewelddadig gedrag. Gedrag is interactie. Dit impliceert dat gedrag een gevolg is van: persoonlijkheidsfactoren, (non)verbale factoren en omgevingsfactoren, zo ook agressief gedrag. Het gedrag staat centraal; iemand wil er wat mee zeggen. Daarom is het beter om te spreken over agressief gedrag dan over agressie. Hierdoor wordt het ook makkelijker om de inhoud te onderscheiden van de manier waarop iemand, bijvoorbeeld een krachtig protest, laat horen. Je zou kunnen zeggen dat de inhoud wordt overstemd door de betrekking. Iemand draait de luidspreker open om gehoord te worden, terwijl diegene daar vaak averechts effect mee bereikt. Agressie is niet altijd een verzameling waarin opgekropte gevoelens bij elkaar komen. Wel is het zo dat er bij sommige mensen een bepaalde overgevoeligheid is voor het gedrag van anderen. Iemand protesteert als zijn belangen worden bedreigd. Het schenden van belangen, of ook wel behoeften, gebeurt in de maatschappij regelmatig. Een protest van iemand kan als een “gezonde” reactie beschouwd worden. Hij voelt zich wellicht machteloos of in paniek en probeert hier een eind aan te maken door boos te worden. Aan elke woede uitbarsting ligt frustratie ten grondslag. Met de invoering van passend onderwijs vraagt dit veel van de docenten: welke gedrag is er te onderscheiden, hoe kan je hiermee omgaan, wat werk deëscalerend enz. enz. In deze workshop zullen deze onderdelen aan de orde komen. 5 Gedragsproblemen? Wat een drama! – Marloes van Putten Maximaal aantal deelnemers: 20 Wat kan de docent doen om gedragsproblemen te voorkomen en te verminderen? Op een creatieve manier kijken naar wat werkt en wat niet werkt in het omgaan met gedragsproblemen.’ Wat voor invloed heeft docentengedrag op het gedrag van de leerlingen. Door middel van het versterken van sociaal-emotionele vaardigheden kunnen gedragsproblemen verminderen. In deze workshop worden praktische tips en opdrachten gegeven om sociaal-emotionele vaardigheden te versterken. Verder oefenen we met de interactie tussen leerling en docent, hoe kan je die beïnvloeden?
6. Onderwijs aan zieke kinderen – Marianne Hoogeveen (de Twijn) Maximaal aantal deelnemers: 20 Leerlingen met een ziekte, die daardoor regelmatig verzuimen, krijgen niet altijd begrip binnen de school: aangepaste roosters, programma’s en afwegingen soms wel tijd en energie te besteden aan sport ten koste van schooltijd. Wat is anders op de Twijn, en hoe kunnen andere scholen hier hun voordeel mee doen. 7. Onderzoek, begeleiding en Rebound – medewerkers Aandacht+ Maximaal aantal deelnemers: 20 Er is iets aan de hand met een leerling. De leerling wordt door de zorgcoördinator van school aangemeld bij Aandacht+ en dan? Tijdens de workshop wordt toegelicht hoe gewerkt wordt aan een oplossing voor de school en de leerling. In toenemende mate speelt de thuissituatie een rol. Met onderzoek door orthopedagogen, individuele begeleiding van leerlingen en trajecten of Reboundplaatsing en ondersteuning van vele externen die afhankelijk van de casus worden betrokken, wordt voorkomen dat leerlingen uitvallen binnen het onderwijs. 8. Leerplicht, GGD, ziekteverzuimproject – Kees Veeke, Babs, Marije (Leerplicht, GGD) Maximaal aantal deelnemers: 20 Een leerling wordt ziek gemeld en aangemeld bij het ziekteverzuimproject. Is er echt sprake van ziekte, is er zicht op afspraken over het behandeltraject? Wat is de rol van de school, leerplicht, de jeugdarts, Aandacht+ om de leerling weer zo snel mogelijk naar school te laten gaan? 9. Praktijkonderwijs, wat is dat eigenlijk? – Gerda Zwemer (GHC Praktijkonderwijs) Maximaal aantal deelnemers: 20 Een workshop voor iedereen die wel eens heeft gehoord over het praktijkonderwijs, maar eigenlijk niet precies weet wat de mogelijkheden zijn op het praktijkonderwijs. 10. Coaching met de hulp van paarden – Gerdi Wicherson (Inzicht & Zo) Maximaal aantal deelnemers: 15 Sommige leerlingen zijn teruggetrokken, anderen juist niet. Anderen reageren op dit gedrag. Het valt niet altijd mee bewust te zijn van je eigen gedrag en hoe anderen daar op reageren. Paarden zijn spiegels van het gedrag van de mens. Ervaar dit zelf tijdens deze workshop.
11. Challenge Day/ FC Krachtpatsers – Maris Lottman (GHC) Marlijn Borgijink (ZC) Maximaal aantal deelnemers: 20 Om te leren om te gaan met groepsdruk en het klimaat binnen de school en de klas te verbeteren, worden meerdere programma’s aangeboden. Twee daarvan zijn Challenge Day en FC de Krachtpatsers. Het Zuyderzee College koos voor Challenge Day, het Groenhorst VMBO voor FC de Krachtpatsers. Wat zijn de verschillen, hoe zijn de ervaringen en heel belangrijk: wat zijn de effecten. 12. Hoogbegaafdheid in het onderwijs – Monique Jansen (Eduvier) Maximaal aantal deelnemers: 20 Hoe ga je om met hoogbegaafdheid, waar hou je rekening mee en welke gevolgen kan het hebben in de klas? 13. Grensvlak onderwijs jeugdhulp CJG – Jenneke Bok (CJG) Maximaal aantal deelnemers: 20 Waar ligt de grens tussen jeugdhulp en onderwijs? Is er nog wel een grens? 1 januari gaat de jeugdhulp van de provincie naar de gemeente: hoe verder? 14. Rots en water (1) – Martin Dijs (Eduvier) Maximaal aantal deelnemers: 20 Rots en water is een psychofysieke weerbaarheidstraining. De kinderen leren door middel van stoeispellen sociale vaardigheden. Hoe sta ik stevig? Hoe gebruik ik mijn ademhaling om rust in mijn lichaam te creëren? Hoe gebruik ik mijn stem? Waar ligt mijn grens? Waar ligt de grens van de ander? De kinderen leren dit op een sportieve en speelse manier. Rots en water is niet alleen heel goed voor de sociale ontwikkeling van kinderen, maar ook heel leuk! 15. Werken met Aandacht – Piet Weerstra (de Twijn) Maximaal aantal deelnemers: 20 Gebaseerd op neuro-psychologische benadering (Andre Rietman) Aan de orde komen: welke lichamelijke aspecten hebben te maken de werkhouding en er wordt ingegaan op de zintuiglijke prikkelverwerking en de rol die emoties en motivatie spelen. Ook komt de rol van de executieve functies die onze aandacht beïnvloeden, aan de orde. Werkhouding is de verzameling van mogelijkheden en beperkingen van een kind, die het maken van een gegeven opdracht positief of negatief kan beïnvloeden. Kinderen kunnen zich soms moeilijk richten op hun taak. De werkhouding van kinderen wordt beïnvloed door processen op veel niveaus. Om te begrijpen waar het mis gaat, wordt eerst toegelicht uit welke elementen de werkhouding kan bestaan. Gekozen is voor een model van 4 niveaus. Deze niveaus zijn niet willekeurig, maar komen
voort uit een een model van het zenuwstelsel van verschillende niveaus die op elkaar voortbouwen. De bij het model van Werken met Aandacht behorende niveaus van laag naar hoog zijn: Lichaam – autonome zenuwstelsel Alertheid – hersenstam Motivatie – limbische systeem Aandacht en executieve functies – hersenschors Er zijn meer aspecten die invloed uitoefenen op de werkhouding, zoals de persoonlijkheid van een kind. Dit is slechts een model dat niet pretendeert volledig te zijn. Het is bedoeld om greep te krijgen op een ingewikkeld concept als werkhouding. Als er begrip ontstaat voor de factoren die van invloed zijn op de werkhouding, ontstaat hierdoor ook begrip voor de problemen die kunnen ontstaan als de werkhouding niet optimaal is. Als dat begrip is ontstaan, kan men bedenken wat er kan worden gedaan om die problemen te verhelpen. 16. ABC – Autisme Belevings Circuit – Marian Grotens, Christien Wijnen (de Twijn) Maximaal aantal deelnemers: 42 Deze workshop duurt 2 workshops (van 15:00 – 17:00 uur) Mensen met autisme begeleiden begint met autisme te begrijpen. Door zelf te ervaren welke moeilijkheden autisme in het dagelijkse leven met zich mee kunnen brengen. Een circuit van praktische opdrachten doet je beleven tegen welke muren mensen met autisme kunnen aanlopen. Het circuit brengt je van begrip tot autismevriendelijkheid. Tijdens de workshop ga je voelen, ruiken, proeven, horen en zien hoe je leervermogen (cognitie) betekenis geeft aan waarnemingen en hoe dat anders in zijn werk kan gaan bij autisme. Niet via complexe verklaringsmodellen of ingewikkelde theorieën, maar vanuit de dagelijkse praktijk. Opdrachten in het Autisme BeleveingsCircuit brengen je namelijk in de gevoelswereld van autisme. Je begrijpt autisme beter als je zelf ervaart hoe het is om informatie anders te verwerken. Hoe is het om vast te lopen, omdat concrete communicatie ontbreekt? Hoe voelt het als teveel prikkels binnen komen? Hoeveel frustraties wellen op als je geen overzicht ziet? Elke stap in dit parcours wordt ingeleid, uitgevoerd en gekoppeld aan de autistische waarneming, met concrete tips voor autismevriendelijkheid. (ontwikkeld door Autisme Centraal (België) www.autismecentraal.com) 17. Auditieve en communicatie problemen – Herrie Derksen Maximaal aantal deelnemers: 20 18. PMT – psycho motorische therapie – Alieke Zwaan (Optima Forma) Maximaal aantal deelnemers: 20 Psychomotorische Therapie / Training, is een ervaringsgerichte en speelse behandelvorm waar de therapeut de jongeren in hun kracht zet, om vanuit deze kracht alternatief gedrag aan te leren, waardoor de jongere, zich weer vrij kan bewegen in zijn omgeving (thuis, school, vereniging etc.)
Onze psychomotorische (kinder) therapeuten bieden bewegings- en lichaamsgerichte activiteiten aan waarin wordt ingegaan op het denken, voelen en handelen van de deelnemer. Binnen deze oefeningen wordt er gewerkt vanuit een bepaalde thematiek; (zelf)vertrouwen, sociale vaardigheden, angsten, weerbaarheid, agressieregulatie, ontwikkeling van een positief zelfbeeld, ontspanning, lichaamsperceptie, omgang met stressvolle situaties, etc. PM(K)T wordt zowel individueel als in groepsvorm aangeboden. Tevens aandacht voor ouders Inzicht krijgen in spel- en bewegingsgedrag Leren signaleren van “boodschappen” 19. Sexting - Wiebe Vonk en Richard Jungst (Eduvier) Maximaal aantal deelnemers: 20 Een samenstelling van "sex" en "texting". Sexting is het verspreiden of delen van seksueel getinte foto's of berichten via mobiele telefoons of andere mobiele media. De term wordt voor het eerst gebruikt in de 21e eeuw (Wikipedia). Een korte verkenning (45 minuten) van een nieuw fenomeen, waar waarschijnlijk elke school al mee te maken heeft gehad! Onderdelen workshop: 1. Een kort filmpje. 2. Theoretische verkenning. 3. Ervaringen uitwisselen. 4. Behandelen van enkele onderdelen van de handelingswijzer voor "sexting". 20. Entree-opleiding voor wie? – Peter Honing (Groenhorst praktijkonderwijs) Maximaal aantal deelnemers: 20
21. Breingeheimen? –Filippa van Raalte en Liane Knol (Eduvier) Maximaal aantal deelnemers: 20 Wat is Breingeheimen? Breingeheimen is een methode gericht op het ontwikkelen van de studievaardigheden voor leuker, slimmer, makkelijker en sneller leren. De kennis over hoe ons brein werkt neemt enorm toe sinds het mogelijk is de activiteit van de hersenen in beeld te brengen door het gebruik van functionele MRI. Dat heeft geleid tot meet inzicht in hersenen en leren. In de lessen Breingeheimen wordt zoveel als mogelijk gebruik gemaakt van deze inzichten die verbazing, verwondering maar ook meer zelfkennis bij leerlingen stimuleren. Studievaardigheden blijven op deze manier niet iets dat wordt opgelegd maar direct met de leerling zelf te maken heeft; met zijn of haar brein. Doelgroep: Studievaardigheden I: Met name bedoeld voor klas 1 en 2 VMBO Studievaardigheden II: Met name bedoeld voor klas 1 en 2 MAVO, HAVO, VWO
Studievaardigheden III: Bedoeld voor klas 3 en 4 MAVO, HAVO, VWO Studievaardigheden MBO
Wie kunnen de methode gebruiken: Mentoren tijdens bijvoorbeeld de mentorles Coaches, studiebegeleiders; dit kan zowel individueel als in groepsverband Docent biologie bijvoorbeeld wanneer het lessen betreft m.b.t. het brein (St.Va.I). Docent Nederlands wanneer het thema 9 betreft; Een werkstuk schrijven en geven van een presentatie (St.Va.I). Docent Engels, Duits en/of Frans bij thema 4 m.b.t. leuker woordjes leren. Opzet workshop: Theorie Kennismaken met het lesmateriaal (door het volgen van een les); waarschijnlijk uit studievaardigheden I of 2. Ruimte voor het stellen van vragen. 22. “Bartiméus ziet mogelijkheden.”-Anita Doornbos-Robbe (Bartiméus) Maximaal aantal deelnemers: 20 In deze workshop ziet en ervaart u de impact van een visuele beperking en bieden we Passende Onderwijsmogelijkheden. Ongeveer 75% van de leerlingen met een visuele beperking volgt onderwijs dichtbij huis met ambulante onderwijskundige begeleiding. Bartiméus biedt begeleiding op scholen voor basis-, voorgezet, middelbaar of een vorm van speciaal onderwijs. Ook in het hoger beroepsonderwijs is begeleiding mogelijk. Ons uitgangspunt is: Gewoon onderwijs waar dat kan, speciaal waar het nodig is! 23. Rots en water (2) – Karen Deinum en Arnold Roossien (Zonnebloem) Maximaal aantal deelnemers: 20
Rots en Water staat voor een psycho-fysieke training waarin kinderen/jongeren wordt geleerd om handig te reageren in verschillende situaties. Bijvoorbeeld, respect te hebben voor jezelf en de ander, bewust worden van lichaamstaal, grenzen aangeven, zelfvertrouwen vergroten etc. Kortom een training waar je door het vergroten van lichaamsbewustzijn, jezelf beter leert kennen en je je beter bewust wordt van je eigen keuzes!
