Wat zou u doen? Hoe integer en betrouwbaar moet u zijn als ambtenaar? Een handleiding die u helpt zelf het antwoord te geven

2430_integriteit_brochure_cover 03-12-2001 14:28 Pagina 1

Wat zou u doen? Hoe integer en betrouwbaar moet u zijn als ambtenaar? Een handleiding die u helpt zelf het antwoord te geven.

Ministerie van Defensie Personeelszaken Centrale Organisatie i.s.m. Directie Voorlichting

December 2001

Voorwoord Wat kunt u beter nalaten, tot hoever kunt u gaan, wanneer gedraagt u zich goed of fout. Morele dilemma’s zijn van alledag en van iedereen. Maar strakke richtlijnen voor wat wel en wat niet door de beugel kan zijn soms moeilijk te geven. Het gaat niet altijd om zwart-wit situaties. Dat iedereen zich aan de wet moet houden, dat fraude en corruptie strafbaar zijn, dat u vertrouwelijke informatie geheim moet houden, is vanzelfsprekend. Het gaat om de grijze gebieden, welk gedrag is nog toelaatbaar en welk niet. Op die vraag zult u doorgaans zelf het antwoord moeten geven, uw eigen verantwoordelijkheid moeten nemen. Met deze brochure proberen wij u handvatten te geven voor al die kwesties waarin uw of onze integriteit in het geding kan zijn. Waarden en normen nemen ook bij het ministerie van Defensie een belangrijke plaats in. Praat erover, want wat voor de één toelaatbaar is, is mogelijk voor een ander niet meer acceptabel. En

Inhoudsopgave Integer handelen Nevenwerkzaamheden Zorgvuldig omgaan met Defensiemiddelen Gebruik van e-mail, intranet en internet Omgaan met vertrouwelijke informatie Geschenken en uitnodigingen Zakelijke contacten met oud-medewerkers Ongewenst gedrag Vertrouwenspersonen en Functionarissen Integriteitszorg Melden van klachten over ongewenst gedrag Melden van overige integriteitschendingen Klokkenluidersregeling Meldpunt Ongewenst Gedrag Defensie Adresgegevens Meer informatie?

spreek elkaar ook aan op elkaars gedrag. Laat deze brochure u tot 4 5 6 7 8 10 12 13 16 16 16 17 17 18 19

steun zijn om de juiste keuzes te maken.

de Secretaris-Generaal

2

3

Nevenwerkzaamheden

Deze brochure biedt een leidraad voor het handhaven van de integriteit bij

Defensiemedewerkers kunnen naast hun functie bij Defensie actief zijn bij bijvoorbeeld een vereniging, een stichting of een familiebedrijf. Zulke nevenactiviteiten zijn over het algemeen geen enkel probleem. Indien de nevenfunctie echter de belangen van Defensie kan raken, moet u die melden bij uw direct leidinggevende. Het maakt daarbij niet uit of het om een betaalde of onbetaalde functie gaat.

het ministerie van Defensie. Integriteit is meer dan u houden aan de regels die de organisatie stelt. Integer handelen uit zich ook in het nemen van de verantwoordelijkheden, die aan uw functie verbonden zijn. En ook in het zelf invullen van die verantwoordelijkheden aan de hand van normen en waarden. Het gedrag van de medewerkers van Defensie bepaalt mede het beeld van Defensie in de buitenwereld. Defensie wil daarom dat haar medewerkers in een open en eerlijke omgeving kunnen werken. In een sfeer waarin we met elkaar kunnen praten over wat wel en wat niet kan, en elkaar durven aan te spreken op elkaars gedrag. Op die manier wil de organisatie haar integriteit bewaken.

Omdat er van de overheid verwacht wordt dat zij het goede voorbeeld geeft, moeten haar ambtenaren er extra alert op zijn dat zij integer handelen.

Uw aanstelling als militair of burgerambtenaar brengt rechten en plichten met zich mee. Daarom heeft u een eed of belofte afgelegd of gaat u die binnenkort afleggen. Deze ambtseed beschrijft wat het betekent om een integer ambtenaar te zijn. Uiteraard wordt van u verwacht dat u zich houdt aan de wetten van ons land. Ook moet u zorgvuldig omgaan met vertrouwelijke informatie. Tenslotte dient u zorgvuldig, onkreukbaar en betrouwbaar te zijn en

4

niets te doen dat het aanzien van het ambt kan schaden. “Zoals het een goed ambtenaar betaamt”. Bij gedrag dat niet kan worden getolereerd, zullen in voorkomend geval passende rechtspositionele maatregelen worden genomen. Eigen verantwoordelijkheid nemen is makkelijker gezegd dan gedaan. Daarom geven we bij elk hoofdstuk voorbeeldsituaties, waarin we u vragen wat u zou doen. Hierbij gaat het niet alleen om de antwoorden, maar wij hopen dat de voorbeelden u prikkelen om uzelf enkele vragen te stellen. Wat zou ik willen dat een willekeurige collega in deze situatie zou doen? Hoe komt dit gedrag bij een ander over? Kan ik dit wel maken? Heeft dit gevolgen voor Defensie? Als u geconfronteerd wordt met een lastige situatie, blijf er dan niet mee rondlopen, maar bespreek het. Op die manier kunt u zelf meewerken aan een open en eerlijke werkomgeving.

Er zijn echter nevenwerkzaamheden die slecht te combineren zijn met een functie bij Defensie. U moet hierbij niet alleen denken aan werkzaamheden die tot (de schijn van) verstrengeling of botsing van belangen kunnen leiden, maar ook aan activiteiten die het aanzien van het ambt kunnen aantasten. In dat geval zullen de nevenwerkzaamheden aan beperkingen kunnen worden onderworpen of zelfs geheel worden verboden. Als u twijfelt of een nevenfunctie te combineren is met uw werk bij Defensie, neem dan contact op met uw direct leidinggevende of vraag advies bij de Functionaris Integriteitszorg, wiens gegevens verderop in deze brochure staan vermeld.

Nevenwerkzaamheden dienen te worden gemeld indien zij het belang van Defensie kunnen raken.

Integer handelen

Wat zou u doen? Stel, u verdient wat bij als bemiddelaar in arbeidsconflicten en u heeft dit gemeld. Op een gegeven moment neemt een collega Defensiemedewerker contact met u op met het verzoek om voor hem te bemiddelen in een arbeidsconflict. Mag u deze opdracht aannemen?

5

Zorgvuldig omgaan met Defensiemiddelen

Gebruik van e-mail, intranet en internet

Stel, u heeft een privé e-mailadres

De faciliteiten die u door Defensie worden geboden, zoals kantoorartikelen en apparatuur, zijn vanzelfsprekend bestemd voor het uitvoeren van uw functie. Zo nu en dan mag u deze middelen best ook gebruiken voor privé-doeleinden, zo lang u er maar voor zorgt dat de kosten van dit gebruik tot een minimum beperkt blijven en uw gewone werkzaamheden er niet door in het gedrang komen. Een kopie maken van uw belastingopgave, een telefoontje naar de bank; zolang u daar niet teveel tijd insteekt en zorgt dat u de juiste prioriteiten in het oog houdt, is dit geen probleem. Maar het is natuurlijk niet de bedoeling dat u uitgebreid kopieert voor bijvoorbeeld de voetbalclub of de (mobiele) telefoon van het werk onbeperkt voor privé-doeleinden gebruikt. Net zomin als uw werktijd bedoeld is om privé-zaken af te handelen. Zorgvuldig omgaan met Defensiemiddelen is ook het correct gebruik maken van financiële regelingen die Defensie haar werknemers biedt. Te denken valt aan de tegemoetkoming in de ziektekosten, kosten voor kinderopvang en een vergoeding voor gemaakte kosten tijdens dienstreizen.

Wat zou u doen? Stel, u neemt namens Defensie deel aan een congres met een dagvullend programma. Zoals gebruikelijk houdt u er rekening mee dat u zelf uw lunchkosten moet voorschieten, waarvoor u een vast bedrag kunt declareren bij

Wat zou u doen?

ICT-middelen, zoals de computer op uw werkplek, zijn ook Defensiemiddelen en dus bedoeld om te gebruiken voor Defensiedoeleinden. Ook hier geldt dat u e-mail, intranet en internet best eens mag gebruiken voor persoonlijke zaken. Uiteraard alleen als het niet te veel tijd in beslag neemt, incidenteel van aard is en de kosten die hieruit voortvloeien voor Defensie tot een minimum beperkt blijven. Vanzelfsprekend moet u ervoor waken dat u geen virussen binnenhaalt of andere dingen doet die problemen kunnen veroorzaken op het Defensienetwerk.

en u wilt de mailtjes die daarop binnenkomen ook graag op uw werkplek ontvangen. Dat scheelt u namelijk in uw internetkosten en bovendien kunt u zo altijd snel reageren op (belangrijke) berichten die u op uw privé e-mailadres ontvangt. Daarom activeert u de doorzendfunctie van uw e-mailprovider. Als gevolg besteedt u elke dag een deel van uw werktijd

Tevens zijn de regels rond ongewenst gedrag (die verderop in de brochure aan de orde komen) ook hier van toepassing. U mag dus geen e-mailberichten versturen of sites bezoeken die pornografisch of racistisch materiaal bevatten. Ook het gebruiken van een afbeelding als bijvoorbeeld bureaublad of screensaver, die door uw collega’s als aanstootgevend kan worden beschouwd, is niet toegestaan.

aan het lezen en beantwoorden van de nieuwe berichten die u ontvangen heeft. Vindt u dat dit moet kunnen?

Defensie. ‘s Middags blijkt echter dat de lunch gratis is. Mag u gebruik maken van uw recht op lunchvergoeding en de lunch declareren?

6

7

Omgaan met vertrouwelijke informatie Werken bij Defensie betekent dat medewerkers te maken krijgen met vertrouwelijke informatie. Van u wordt verwacht dat u zowel binnen als buiten de Defensieorganisatie zorgvuldig met zulke informatie omgaat. Controleer daarom altijd, als u uw werkplek verlaat, of u geen documenten open heeft liggen die niet voor het oog van iedere willekeurige voorbijganger bestemd zijn. Zorg ervoor dat uw spullen, voordat u naar huis gaat, opgeborgen zijn in afgesloten laden en kasten

geten, sluit uw computer af. Ook na het verlaten van het Defensieterrein is het nodig om alert te blijven. Bijvoorbeeld wanneer u het in het openbaar vervoer met collega’s over het werk heeft. De trein lijkt een prima plek om nog even wat stukken door te nemen, maar het is vaak beter van niet. U weet immers niet wie er meeluistert of meekijkt. Zo moet u ook voorzichtig zijn met het elektronisch versturen van informatie. Voor u het weet maakt u zichzelf onbedoeld schuldig aan

Wat zou u doen? Stel, u loopt tijdens de middagpauze door de stad en u wordt aangesproken door een journalist, die uw mening vraagt over een actuele situatie die Defensie aangaat. Vindt u dat u daar antwoord op kan geven?

8

‘lekken’; het voortijdig doorgeven van informatie. In de Grondwet is vastgelegd dat iedereen die zich in Nederland bevindt vrijheid van meningsuiting geniet. Dat geldt dus ook voor u als medewerker van het ministerie van Defensie. Vanwege de mogelijk vertrouwelijke informatie waarmee overheidsfunctionarissen te maken hebben, is deze vrijheid voor u echter wel in zekere mate beperkt. Als medewerker bent u gebonden aan de ambtelijke geheimhoudingsplicht. Dat wordt nog eens benadrukt in de ambtseed of ambtsbelofte. Deze ambtelijke geheimhoudingsplicht houdt in dat u geen vertrouwelijke informatie naar buiten mag brengen. Ook mag u zowel binnen Defensie als daarbuiten geen uitspraken doen die schade toebrengen aan het ministerie, de bewindslieden of privé-personen. Bedenk altijd dat u, bijvoorbeeld door de media, wordt gezien als een vertegenwoordiger van Defensie, ook als u op persoonlijke titel spreekt.

Wees zorgvuldig met vertrouwelijke informatie en voorkom lekken.

en vergeet daarbij ook niet diskettes, cd-rom’s en dergelijke. En vooral niet te ver-

Het kan natuurlijk voorkomen dat u door iemand van de media benaderd wordt voor een interview of een reactie op een actuele gebeurtenis die Defensie aangaat. In zulke gevallen dient u altijd eerst contact op te nemen met de Directie Voorlichting. Daar wordt vervolgens bepaald wat de te volgen procedure is. Laat u nooit verleiden tot uitspraken en laat u zeker geen antwoorden in de mond leggen.

9

Geschenken en uitnodigingen Soms kunt u vanuit uw functie geconfronteerd worden met een externe relatie die u iets wil aanbieden. De schenker wil u wellicht ergens voor bedanken of uiting geven aan de goede relatie met Defensie. In principe mag een Defensiemedewerker geen geschenken aannemen, tenzij hij toestemming heeft van het bevoegd gezag. Als het gaat om geschenken van geringe waarde, zoals pennen, agenda’s en kalenders, mogen die in de meeste gevallen wel worden aangenomen. Dat geldt in de regel ook voor geschenken van andere overheidsinstanties. In alle andere gevallen mogen geschenken alleen worden aangenomen, indien ze uit het oogpunt van beleefdheid niet kunnen worden geweigerd. Waardepapieren, zoals geld en cadeaubonnen mag u echter in geen geval accepteren, evenals reizen en diensten. Omdat geschenken nogal eens worden aangeboden op momenten dat de dienstleiding niet meer geraadpleegd kan worden, bepaalt degene die het geschenk krijgt

Wat zou u doen? Stel, een leverancier van een computerprogramma geeft u als kerstattentie een staatslot voor de oudejaarsloterij. Zo’n lot kost € 12,50 bij de sigarenzaak om de hoek, maar de hoofdprijs bedraagt vijf miljoen euro. Mag u dit lot aannemen en voor uzelf houden?

10

aangeboden in eerste instantie zelf of hij het mag accepteren. Hij kan dat in de gegeven omstandigheden het beste beoordelen. Het is vaak moeilijk vast te stellen met welke bedoeling een geschenk wordt aangeboden. Stel uzelf daarom, als u een cadeau wordt aangeboden, altijd de vraag waarom het wordt aangeboden en waarom op dat moment. Wordt er een tegenprestatie verwacht, is een tegenprestatie wellicht al geleverd, hoe vaak krijgt u een geschenk van deze relatie? Vraag indien mogelijk ook aan uw collega’s wat zij er van vinden. Als u het gevoel heeft dat een cadeau wordt aangeboden om u te beïnvloeden bij een keuze, of wanneer u zich door het te aanvaarden niet vrij voelt objectief te handelen, dient u het te weigeren. Zulke gevallen moet u dan altijd melden bij uw direct leidinggevende. Indien een geschenk uit het oogpunt van beleefdheid niet kan worden geweigerd, mag u dat, als de (winkel-)waarde minder is dan € 50, zelf houden. Geschenken die een hogere waarde vertegenwoordigen dient u aan uw direct leidinggevende te melden. Die bepaalt vervolgens, in overleg met de Functionaris Integriteitszorg, de bestemming van het geschenk. Geschenken die op het huisadres bezorgd worden, dient u altijd bij uw direct leidinggevende of bij de Functionaris Integriteitszorg te melden, ongeacht de waarde. Een externe relatie kan u ook uitnodigen voor een lunch of een diner. Als dat gebeurt in het kader van een zakelijke bespreking, is er geen bezwaar om daaraan gevolg te geven. Is dat niet het geval, dan dient u de uitnodiging af te slaan.

Vraag u altijd af waarom u een geschenk krijgt aangeboden en waarom juist op dat moment.

Uitnodigingen voor sportieve en culturele manifestaties mag u eveneens niet aannemen. Maar ook hier kan het voorkomen dat u vindt dat u de uitnodiging uit het oogpunt van beleefdheid niet kunt afslaan, of dat er andere redenen zijn om de uitnodiging wel aan te nemen. Dit dient u dan te bespreken met uw direct leidinggevende. Deze bepaalt samen met de Functionaris Integriteitszorg of er voldoende reden is om een uitzondering te maken.

Zakelijke contacten met oud-medewerkers

Ongewenst gedrag

Het kan natuurlijk zo zijn dat iemand, om welke reden dan ook, op een gegeven moment Defensie verlaat en overstapt naar het bedrijfsleven. Dan is het niet de bedoeling dat die persoon zakelijk voordeel behaalt uit de contacten die hij tijdens zijn dienstverband bij Defensie heeft opgedaan.

Voor Defensie zijn alle vormen van ongewenst gedrag onacceptabel. Bij de term

tijdelijk een extra kracht aan te trekken. U kent iemand die vorig jaar met (functioneel) leeftijdsontslag is gegaan en van wie u weet dat hij via een uitzendbureau af en toe nog enkele dagen werkt. Gezien zijn ervaring is hij de ideale kandidaat voor de functie. Mag u deze persoon via het uitzendbureau (laten) aantrekken?

12

gedrag een zeer breed begrip. Maar het is ook een subjectief begrip, omdat ieder

collega beschouwt als een vriendschappelijke toenadering, terwijl u hetzelfde gedrag van een ander als ongewenst ervaart. En misschien accepteert u plagerij van de ene collega wel, terwijl u zich beledigd voelt als het van een ander komt. Wat voor de een acceptabel gedrag is, hoeft dat voor de ander niet te zijn.

Defensie niet als externe inhuren.

een medewerker is het nodig om

twee jaar na beëindiging van zijn dienstverband bij

Stel, wegens langdurige ziekte van

stalking, pesten, treiteren, discriminatie en extremisme. Zoals u ziet is ongewenst

gedrag scheidt. Zo kan het best zo zijn dat u een arm om uw schouder van de ene

kan Defensie een voormalig medewerker binnen

Wat zou u doen?

ongewenst gedrag moet u denken aan (seksuele) intimidatie, agressie en geweld,

voor zich bepaalt waar voor hem de grens ligt die acceptabel gedrag van ongewenst

Om mogelijke belangenverstrengeling te voorkomen

Mede om de sfeer van vriendjespolitiek te vermijden is daarom afgesproken dat een voormalig medewerker van Defensie gedurende de eerste twee jaar na beëindiging van zijn dienstverband niet als gesprekspartner, bemiddelaar of tussenpersoon van of namens het bedrijfsleven mag worden geaccepteerd. Het maakt daarbij niet uit of die persoon of Defensie al eerder contacten heeft onderhouden met het betreffende bedrijf.

Ook kan Defensie een voormalig medewerker de eerste twee jaar na beëindiging van zijn dienstverband niet als externe inhuren. Deze zogeheten draaideurconstructie draagt er zorg voor dat de objectiviteit bij het inhuren van nieuwe medewerkers gewaarborgd wordt en belangenverstrengeling voorkomen wordt.

Collega’s maken onderling regelmatig grapjes over elkaar. Opmerkingen die op zichzelf volkomen onschuldig kunnen zijn. Maar wanneer veel van die grapjes over dezelfde collega gaan, zal die zich daar op den duur toch aan gaan ergeren en zich afvragen waarom hij steeds de klos is. Een dergelijke situatie kan leiden tot onnodige spanning tussen collega’s en tot het ontstaan van een vervelende sfeer op de werkplek. Defensie wil dit uiteraard voorkomen en verwacht daarom van haar medewerkers dat zij elkaar met respect behandelen en rekening houden met elkaars gevoelens. Ongewenst gedrag kan ook andere vormen aannemen. Het kan zich ook uiten in seksueel getinte opmerkingen, ongewenste aanrakingen en dergelijke. Dat kan als kwetsend of erger worden ervaren. Soms is degene die het gedrag vertoont zich van geen kwaad bewust of heeft het niet zo bedoeld. Daarom vindt Defensie het belangrijk dat zulke zaken onderling

Wanneer iemand zich gekwetst of bedreigd voelt door een opmerking of het gedrag van een collega, is er voor die persoon sprake van ongewenst gedrag. 13

Kan het

besproken worden, zodat onderlinge spanningen voorkomen kunnen worden. Als u zelf met ongewenst gedrag wordt geconfronteerd, is het raadzaam eerst degene die u gekwetst heeft daarover aan te spreken, voordat u zich bij een ander beklaagt. Het is mogelijk dat uw collega geen idee heeft dat u gekwetst bent. Geef de ander de kans het gedrag te veranderen. Als u er samen niet uitkomt, neem dan contact op met uw direct leidinggevende of met een van de (lokale) vertrouwenspersonen. Indien u dit wenst kunt u uiteraard ook contact opnemen met de centrale vertrouwenspersoon. Deze zal u dan helpen en eventueel bemiddelen bij het vinden van een oplossing. Per organisatie-onderdeel staan de gegevens van de centrale vertrouwenspersonen op pagina 18 vermeld. Wanneer het andersom is, en u op uw gedrag aangesproken wordt, probeer u dan te verplaatsen in de situatie van uw collega. Is het mogelijk dat iemand met andere waarden en normen aanstoot neemt aan de opmerkingen die u misschien onnadenkend maakt en niet kwetsend bedoelt? Kan het zijn dat de manier waarop u uw woorden kracht bijzet door een ander als bedreigend ervaren wordt? Probeer in het vervolg rekening te houden met de gevoelens van de ander.

zijn dat de manier waarop u uw woorden Wat zou u doen? Stel, u zit geregeld met een paar

kracht

collega’s schuine moppen te tappen. Bijna iedereen lacht er hartelijk om, maar één collega geeft aan dat hij er eigenlijk niet zo gecharmeerd van is. Wat doet u nu? Stopt u met het maken van schuine moppen? Blijft u ze maken,

bijzet door een ander als

maar alleen niet in zijn aanwezigheid? Of gaat u er gewoon mee door onder het mom van “daar moet hij maar tegen kunnen en anders gaat hij maar ergens anders

bedreigend ervaren

zitten?”

wordt? 14

15

Vertrouwenspersonen en Functionarissen Integriteitszorg Veel integriteitskwesties kunnen heel goed onderling opgelost worden. Het streven van Defensie is een open organisatie te zijn, waarin collega’s hun twijfels omtrent integriteit met elkaar bespreken. Die vorm van collegialiteit bevordert een prettige werksfeer, waarin de medewerker zich lekker voelt. Om dit te bevorderen heeft Defensie een aantal functionarissen aangesteld, die u kunnen begeleiden en adviseren bij integriteitskwesties. Alles wat u hen vertelt, wordt vertrouwelijk en discreet behandeld. Als u vragen of klachten heeft op het gebied van ongewenst gedrag, dan kunt u terecht bij een van de vertrouwenspersonen. Voor vragen of problemen rond integriteit van meer zakelijke aard, zoals draaideurconstructies, nevenwerkzaamheden, geschenken en uitnodigingen kunt u contact opnemen met de Functionaris Integriteitszorg, de FIZ.

oplevert. De volgende stap is dan om dit met uw direct leidinggevende te bespreken. Wanneer ook dat geen uitkomst biedt, of niet mogelijk is omdat die persoon zelf betrokken is, is het tijd om officieel melding te maken van de integriteitschending. De melder geniet hierbij rechtsbescherming.

Melden van klachten over ongewenst gedrag

Melden van overige integriteitschendingen

Uiteraard zijn er ook situaties waarin het niet mogelijk is om de kwestie onderling te bespreken, of waarin dit geen resultaat

Als u melding wilt doen van (een vermoeden van) een integriteitschending die niet onder het kopje ‘ongewenst gedrag’ valt, kunt u contact opnemen met de Functionaris Integriteitszorg. Deze verricht onderzoek naar de vermeende integriteitschending en adviseert het betrokken diensthoofd over eventueel te nemen stappen. Er zijn diverse gevallen te bedenken die zich op verschillende van de genoemde terreinen bevinden. Wanneer u twijfelt bij wie u een incident moet melden, aarzel dan niet om in ieder geval een van de vertrouwenspersonen of de FIZ te benaderen. Zij kunnen het best beoordelen hoe er met uw klacht omgegaan moet worden en wie u daarbij het best kan helpen.

Veel integriteitskwesties kunnen heel goed onderling opgelost worden. 16

Bij gevallen van ongewenst gedrag kunt u uw klacht indienen bij uw direct leidinggevende of een vertrouwenspersoon. Deze stuurt dan de klacht door naar de centrale vertrouwenspersoon, van wie de gegevens aan het eind van dit hoofdstuk vermeld zijn. U kunt uw klacht natuurlijk ook direct bij de centrale vertrouwenspersoon neerleggen. Een klachtencommissie buigt zich vervolgens over de klacht en adviseert het bevoegd gezag, dat vervolgens een bindende beslissing neemt. Deze procedure neemt maximaal tien weken in beslag.

Klokkenluidersregeling Er is een speciale regeling voor het melden van ernstige integriteitschendingen. Die regeling staat bekend als de klokkenluidersregeling. Volgens die regeling kunt u melding maken van een vermoeden van een misstand. Onder een misstand wordt verstaan: • een ernstig strafbaar feit; • een grove schending van de regelgeving of beleidsregels; • het misleiden van justitie; • een groot gevaar voor de volksgezondheid, de veiligheid of het milieu; of • het bewust achterhouden van informatie over deze zaken. Voor het melden van een misstand geldt dezelfde procedure als die voor klachten over ongewenst gedrag. De klokkenluidersregeling onderscheidt zich daar echter in die zin van, dat als de klager van mening is dat zijn klacht binnen Defensie niet naar behoren is behandeld, hij het oordeel kan vragen van de buitendepartementale Commissie Integriteit Rijksoverheid (CIR). Net als bij ongewenst gedrag geniet de klokkenluider rechtsbescherming.

Meldpunt Ongewenst Gedrag Defensie Tot slot kunt u met uw klacht ook terecht bij het Meldpunt Ongewenst Gedrag Defensie. Dit meldpunt is ondergebracht bij de Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht en heeft een gratis telefoonnummer voor de melding van ongewenst gedrag. Het meldpunt is er om bellers verder te helpen binnen de organisatie bij het aan de orde stellen van ongewenst gedrag. Daarnaast registreert het meldpunt alle vormen van ongewenst gedrag, zodat er gericht wat gedaan kan worden om ongewenst gedrag te voorkomen in de toekomst. Bij een vermoeden van een strafbaar feit, wordt de beller geïnformeerd dat er aangifte zal moeten worden gedaan. Het telefoonnummer is 0800 – 555 0505 en is op werkdagen bereikbaar van 8.00 tot 17.00 uur. Wilt u buiten deze uren uw melding kwijt, dan kunt u het antwoordapparaat inspreken.

Adresgegevens

Meer informatie?

Centrale vertrouwenspersonen

Aan de teksten van deze brochure kunt u geen rechten ontlenen, wel aan de teksten van de regelgeving. De regelgeving is te vinden op het Intranet in de rubriek Publicaties, of zal daar in de loop van het jaar te vinden zijn.

Centrale Organisatie Centrale vertrouwenspersoon Marjolijn Hoogland Maandag t/m woensdag van 9.30 tot 16.00 uur Telefoon (070) 318 78 54 Koninklijke Marine Centrale vertrouwenspersoon Luitenant ter zee 2 oc W.B. Kwak Telefoon (0223) 657 413/ MDTN *06 209 57413 Koninklijke Landmacht Centrale vertrouwenspersoon Luitenant-kolonel Elleke Overbeke Maryane van Buren Telefoon (070) 316 94 53 of bij spoed Mobiel 06 – 53 69 08 80

Koninklijke Luchtmacht Centrale vertrouwenspersoon HKKLu Telefoon (070) 339 74 91 Majoor Ingrid Hiestand-Schatorie Mobiel 06 – 53 44 62 27 Majoor Christa Oppers-Beumers Mobiel 06 – 51 53 24 17 Koninklijke Marechaussee Centrale vertrouwenspersoon Van Alkemadelaan 700 (dependance) I. Rutting-van Ulden Telefoon (070) 441 43 71 of 43 72 Mobiel 06 – 51 26 26 66 Defensie Interservice Commando Centrale vertrouwenspersoon Ruud van Thiel Telefoon (070) 318 74 71

Functionarissen Integriteitszorg Centrale Organisatie Functionaris Integriteitszorg Jan Hofstee Kamer D 153 Telefoon (070) 318 77 89

Koninklijke Luchtmacht Functionaris Integriteitszorg Rob Bordes Telefoon (070) 339 63 74/ C2VN 450 6374

Koninklijke Marine Functionaris Integriteitszorg J.H. Commu Admiraliteit Kamers B 318/ B 320 Telefoon (070) 316 29 41 of 37 03/ MDTN *06 200 62941 of 63703

Koninklijke Marechaussee Functionaris Integriteitszorg Functie is momenteel nog niet ingevuld, zolang kunt u bij de centrale vertrouwenspersoon terecht.

Koninklijke Landmacht Functionaris Integriteitszorg Rob Hulst Frederikkazerne Gebouw 35 Kamers H 478/ H 464 Telefoon (070) 316 42 03/ 42 04 MDTN *06 546 64203/ 64204

18

Defensie Interservice Commando Functionaris Integriteitszorg mr. P.W. Kanters Koningin Marialaan 15-17 Kamer 410 Telefoon (070) 318 79 00

Algemeen Defensie

Specifiek Centrale Organisatie

• Inhuur en ander zakelijk contact met voormalige werknemers: Aanwijzing SG nr. A/872 inzake integriteitsbescherming

• Internet en e-mailgebruik: Gedragscode internet- en e-mailgebruik Aanwijzing SG voor beveiliging van informatie binnen de Centrale Organisatie

• Nevenwerkzaamheden: Ministeriële regeling nevenwerkzaamheden Defensie van 17 april 2000 Aanwijzing SG nr. A/872 inzake integriteitsbescherming

• Gebruik openbare mobiele telefoons: Aanwijzing gebruik openbare mobiele telecommunicatiefaciliteiten van 13 december 2000

• Geschenken en uitnodigingen: Aanwijzing SG nr. A/872 inzake integriteitsbescherming

• Ambtseed/ambtsbelofte: Beleidsregel ambtseed burgerambtenaren Centrale Organisatie Defensie

• Discriminatie, seksuele intimidatie, agressie, geweld en ander ongewenst gedrag: Regeling klachtenprocedure ongewenst gedrag en melding van misstanden Defensie van 17 september 2001 MP 31-112 en MP 33-207 • Externe contacten: Aanwijzing SG nr. A/848 inzake contacten met publiciteitsmedia Aanwijzing SG nr. A/857 inzake externe contacten rijksambtenaren

Specifiek Koninklijke Marine • 4 VVKM 7: Voorschriften betreffende de organisatie, informatievoorziening en automatisering. Dit voorschrift bevat onder meer gedragsregels voor het KM ICT-gebruik en het tegengaan van het oneigenlijk gebruik van KM ICT-faciliteiten.

• Misbruik en oneigenlijk gebruik van regelingen: Aanwijzing SG nr. A/873 inzake voorkoming en bestrijding van misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O)

19