RISICOWIJZER ZEELAND. Weet wat u moet doen!

RISICOWIJZER ZEELAND Weet wat u moet doen!

Inhoudsopgave Grip op noodsituaties in Zeeland __________________________________________________________________________________________________________________________ 03 Hoe u gewaarschuwd wordt en informatie krijgt ____________________________________________________________________________________________ 04 Brand ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 05 Instortingsgevaar _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 06 Groot verkeersongeval _____________________________________________________________________________________________________________________________________________ 08 Ziektegolf ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 10 Ordeverstoring ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 12 Extreem weer ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 14 Uitval van stroom, gas, water of telefoon __________________________________________________________________________________________________________ 16 Gevaarlijke stoffen _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 18 Terroristische aanslag _______________________________________________________________________________________________________________________________________________ 20 Kernongeval _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 21 Overstroming _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 23 Notities __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 24 Checklist noodpakket _______________________________________________________________________________________________________________________________________________ 28 Risicokaart ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 30 Belangrijke telefoonnummers en websites ________________________________________________________________________________________________________ 31

Colofon © 2010 Veiligheidsregio Zeeland Foto’s: Politie Zeeland, Veiligheidsregio Zeeland, Patrice Troost Fotografie, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Taskforce Management Overstromingen Tekstbronnen: Denk Vooruit, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Hulpverleningsdienst Groningen Vormgeving: Nilsson Creatieve Communicatie

Grip op noodsituaties in Zeeland In deze brochure leest u informatie over

Ook treft u een checklist aan om een noodpak-

verschillende noodsituaties die in Neder-

ket samen te stellen, want u hebt meer in huis

land voor kunnen komen. Natuurlijk is in

dan u denkt! Daarnaast wordt er aan u uit-

de ene provincie de kans op een bepaald

gelegd wat de risicokaart inhoudt. Deze kaart

incident groter dan in een andere. In Zee-

is namelijk speciaal voor u gemaakt zodat u als

land hebben we bijvoorbeeld een kerncen-

inwoner precies weet welke risico’s er bij u in de

trale nabij het dorp Borssele en er staan

buurt zijn en hoe u zich hierop kunt voorberei-

vier kerncentrales vlak over de grens met

den. Ook heeft u met deze brochure belangrijke

België in Doel. Ook zijn we, op de Zuid-

telefoonnummers bij de hand voor het geval

Holland na, de provincie met de meest

zich een noodsituatie voordoet. Zo weet u waar

zware chemische industrie. En niet voor

u met vragen terecht kunt. Want mocht zich ooit

niets is Zeeland omringd met dijken.

een crisis voordoen, dan kan het gebeuren dat de overheid niet direct hulp kan bieden! Het is

Na de watersnoodramp van 1953 hebben

dus belangrijk dat u als burger voorbereid bent

we een stormvloedkering gekregen. om in de

en dat u zichzelf kunt redden.

toekomst een overstroming te voorkomen. Maar ook situaties als extreem weer, uitval van

Lees deze risicowijzer goed. Bewaar hem daarna

drinkwater, gas of elektriciteit kunnen zomaar

op een handige plek, bijvoorbeeld bij uw nood-

gebeuren. Bent u hier op voorbereid? Weet u

pakket of in uw meterkast. Tref daarnaast de

bijvoorbeeld hoe de overheid met u commu-

nodige voorbereidingen die u met deze risico-

niceert en wat voor soorten risico’s er bij u in

wijzer aangereikt worden.

de buurt zijn en hoe u moet handelen bij een bepaald incident?

Tot slot, hopen we natuurlijk dat u deze risicowijzer nooit hoeft te gebruiken. Maar als

Deze brochure informeert u over hoe u zich

er iets gebeurt dan weet u in ieder geval wat u

kunt voorbereiden op een bepaald crisistype,

moet doen!

hoe u wordt gewaarschuwd, wat u moet doen tijdens een crisis en wat de overheid doet.

Risicowijzer Zeeland 03

Hoe u gewaarschuwd wordt en informatie krijgt Zo wordt u gewaarschuwd

De overheid is de enige instantie, naast de

Als er een noodsituatie is, wordt u meestal

hulpverleningsdiensten, die instructies geven in

gewaarschuwd door de sirene.

tijden van crisis. De overheid heeft de plicht om haar burgers te informeren en adviezen te geven

Ga dan naar binnen, sluit deuren en ramen en

over hoe zij zichzelf kunnen redden.

stem uw radio af op Omroep Zeeland, frequentie FM 87.6 MHz. Via de ether is de frequentie FM 87.9 MHz en in Zuidwest Zeeland FM 98.4 MHz. Via uw tv kunt u informatie ontvangen via teletekstpagina 199 van Omroep Zeeland. Op internet informeert de overheid u via de website www.crisis.nl. Is er iets gebeurd bij u in de omgeving, en wordt dit niet gemeld op crisis.nl? Dan wordt u op een andere manier geïnformeerd bijvoorbeeld met geluidswagens, via de gemeentelijke website of een brief die huis aan huis verspreid wordt. Het kan wel enige tijd duren voordat deze kanalen u informatie verstrekken. De instructies en adviezen die u ontvangt zijn van de overheid, volg deze op. Als het nodig is, kan de rijksoverheid u bij een nationale ramp ook via de publieke omroep informeren.

04 Risicowijzer Zeeland

De eerste maandag van de maand om 12:00 uur worden de sirenes getest. Gaat de sirene op een ander tijdstip af? Gaat u dan naar binnen, sluit ramen en deuren en zet de radio of televisie aan op Omroep Zeeland.

Brand Een brand kan in korte tijd uitgroeien tot een grote brand. Het is belangrijk dat u

mensen die moeilijk zelf kunnen vluchten zo snel

weet wat u in zo’n geval moet doen.

mogelijk mee het gebouw uit. Gebruik de lift niet. Blijf zo laag mogelijk bij de grond als u niet

Zo bereidt u zich voor

meer door de rook heen kunt kijken. Houd een

Zorg dat u vluchtroutes in het gebouw kent.

natte doek voor uw neus en mond. Sluit ramen

Bekijk daarom altijd het evacuatieplan op uw

en deuren achter u en bel 112 als de brandweer

werk, of van andere gebouwen waar u regel-

nog niet is gewaarschuwd. Kunt u het gebouw

matig bent.

niet meer verlaten? Ga dan voor een raam aan de straatkant staan waar de brandweer u kan zien. Ga nooit terug een brandend gebouw in.

Rookmelders redden levens. In uw eigen woning kunt u zichzelf voorbereiden op een brand door rookmelders op te hangen. Als ze geïnstalleerd zijn, is het belangrijk dat u de melders regelmatig test. Op iedere rookmelder zit hiervoor een testknop.

Zo wordt u gewaarschuwd U wordt gewaarschuwd door het afgaan van een ontruimingssignaal of door bedrijfshulpverleners.

Dit kunt u doen Als er brand uitbreekt, neem dan kinderen en

Dit doet de overheid Voor grote branden in woonwijken, winkels of fabrieken heeft de overheid noodplannen gemaakt. Daarnaast is het net zo belangrijk dat u ook zichzelf voorbereidt op een mogelijke brand

In de nieuwjaarsnacht van 2000 op 2001 vond in Café de Hemel (Volendam) een grote brand plaats. Deze is de geschiedenis ingegaan als de Cafébrand van Volendam. Doordat de kerstversiering in brand is gevlogen en er op dat moment veel bezoekers waren, was het aantal slachtoffers groot.


Op 13 mei 2000 vond de vuurwerkramp in Enschede plaats. Een brand in een vuurwerkopslagplaats resulteerde in een ontploffing en deze vaagde een hele woonwijk in Enschede weg. Er vielen veel gewonden en dodelijke slachtoffers. Veel woningen werden verwoest of raakten zwaar beschadigd.


Instortingsgevaar

Uw huis of een gebouw kan instorten, of er

Deze zouden u kunnen verwonden. Kijk na

kan schade aan ontstaan, na bijvoorbeeld

de instorting uit voor elektriciteitsdraden.

een explosie.

Maak aan hulpverleners duidelijk waar u bent, eventueel via uw mobiele telefoon (bel 112).


Als u bedekt bent onder het puin, blijf dan zo

Grote gebouwen hebben een ontruimings-

stil mogelijk liggen en maak zo mogelijk gelui-

plan. Bekijk dit plan goed. Kijk altijd naar de

den op pijpen of buizen. Schreeuw alleen als

nooduitgangen als u een onbekend gebouw

het niet anders kan, want dit kost u veel kracht.

binnenkomt. U weet dan hoe u bij gevaar zo snel

Blus beginnende brandjes.

mogelijk kunt vluchten.

Dit doet de overheid Zo wordt u gewaarschuwd

Woningen en andere gebouwen in Neder-

Als u in een groter gebouw bent, wordt u

land moeten aan bouwkundige voorschriften

gewaarschuwd via een ontruimingssignaal

voldoen, zodat de kans op instorting zo klein

of door een bedrijfshulpverlener. Bij het vrij-

mogelijk is. De overheid ziet hier op toe.

komen van een grote gaswolk of bij explosiegevaar, wordt u geïnformeerd via de sirene of door geluidswagens. Meer informatie krijgt u via Omroep Zeeland radio, Omroep Zeeland teletekstpagina 199, www.crisis.nl of andere middelen die de gemeente inzet, zie pagina 4 .

Dit kunt u doen Blijft u laag bij de grond, schuil onder zwaar meubilair of een deurpost, blijf daar stil zitten en bescherm uw hoofd en nek met uw armen. Blijf uit de buurt van spiegels en glazen deuren.


In 2009 kwamen er in onze provincie 300 mensen na een verkeersongeval in het ziekenhuis terecht en waren er 21 dodelijke slachtoffers te betreuren. Bij deze ongelukken zijn vaak slechts enkele auto’s betrokken. Maar in bijzondere omstandigheden kunnen er ook grote, massale ongelukken gebeuren, bijvoorbeeld bij plotselinge gladheid of dichte mist. Hierdoor kan een kettingbotsing ontstaan.


Groot verkeersongeval Zo bereidt u zich voor

Dit kunt u doen

Bekijk, voordat u de weg op gaat, wat de actu-

Als u betrokken bent bij een incident, loop dan

ele verkeerssituatie en weersverwachting is.

niet onnodig over de snelweg! Dit is levens-

U vindt informatie op internet (www.anwb.nl en

gevaarlijk. Houd de vluchtstrook vrij voor brand-

www.vid.nl) en op NOS teletekst, vanaf pagina

weer, politie en ambulance. Als u op de andere

700. Via Omroep Zeeland wordt regionale

weghelft rijd ga dan niet langzaam rijden of

verkeersinformatie verstrekt. Luister in de auto

stilstaan; zo veroorzaakt u files. Bent u met de

naar de verkeersinformatie. Neem een mobiele

auto in een tunnel: verlaat uw auto en ga via

telefoon en oplader mee in de auto en zorg dat

de dichtstbijzijnde vluchtweg de tunnel uit. In

u handsfree kunt telefoneren of parkeer uw auto

de meeste tunnels wordt u met lichtsignalen

voordat u gaat bellen. Zorg ervoor dat u bij kou

de weg gewezen. Als u betrokken bent bij een

standaard een warme jas en een deken in de

ongeval met de metro of trein dan mag u deze

auto heeft liggen en neem altijd wat drinken

pas verlaten als de conducteur daar toestem-

mee voor onderweg. Monteer in uw auto een

ming voor geeft. Gevaar dreigt bijvoorbeeld van

veiligheidshamer op een plek waar u vanuit uw

(gebroken) elektriciteitskabels en van het langs-

autostoel bij kunt.

razende verkeer.

Zo wordt u gewaarschuwd

Dit doet de overheid

Indien de weersomstandigheden zeer slecht zijn

Een treinbotsing of een ongeval in een tunnel

en het onverantwoord is om de weg op te gaan,

kan grote gevolgen hebben. De overheid zorgt

wordt er een weeralarm afgegeven. Mocht er

voor wegomleidingen en verkeersinformatie,

een groot verkeersincident ontstaan dan wordt

maar vooral dat reizigers worden opgevangen.

dit via de autoradio gemeld.


In 2009 is een nieuw virus ontstaan dat griep veroorzaakt. Het virus komt in veel landen voor. De officiële naam Nieuwe Influenza A (H1N1), beter bekend als Mexicaanse griep. Het verschil met een normale griep is dat er veel mensen gelijktijdig ziek worden en zelfs komen te overlijden. Dit kan het dagelijks leven sterk ontregelen. 10 Risicowijzer Zeeland

Ziektegolf

Er zijn verschillende soorten virussen die de

Dit kunt u doen

gezondheid kunnen bedreigen. Er kunnen

Gebruik altijd papieren zakdoekjes, die u na

besmettelijke ziektes ontstaan die veel

gebruik meteen weggooit. En was vaak uw

mensen treffen. We spreken dan van een

handen. Houd bij niezen en hoesten uw hand

ziektegolf of epidemie. Het is niet ondenk-

voor uw mond of hoest tegen de binnenkant van

baar dat een nieuw soort virus uitgroeit tot

uw arm. Blijf thuis als u zelf een besmettelijke

een wereldwijde pandemie. Bij de uitbraak

ziekte heeft. En blijf uit de buurt van mensen die

van een infectieziekte is het belangrijk om

besmet zijn. Neem telefonisch contact op met

maatregelen te nemen ter voorkoming

uw huisarts als u klachten heeft.

van besmetting.

Dit doet de overheid Zo bereidt u zich voor

De gezondheidszorg en hulpdiensten weten wat

Goede hygiëne, passend bij de specifieke

ze moeten doen bij een ziektegolf en oefenen

infectieziekte, kan besmetting voorkomen.

regelmatig. Een ziektegolf kan maatschappelijke

Als er kans op een besmetting met griepach-

gevolgen hebben: artsen en verpleegkundigen

tige verschijnselen is, zorg dan dat u papieren

krijgen het heel erg druk, sommige bedrijven

zakdoekjes in huis heeft. Zorg dat u een nood-

kunnen hun werk niet meer goed doen omdat

pakket samengesteld heeft. Wat dit pakket

te weinig mensen kunnen werken, het openbaar

inhoudt, leest u verderop in deze wijzer.

vervoer zal minder vaak rijden of komt misschien stil te liggen, scholen kunnen worden gesloten.

Zo wordt u gewaarschuwd Als er een ziektegolf of epidemie uitbreekt, geeft

Alle overheden, hulpdiensten en bedrijfstakken

het ministerie van Volksgezondheid informatie

bereiden zich voor hoe ze bij een ziektegolf

via landelijke media. Daarnaast kunt u voor

toch hun taken nog zo goed mogelijk kunnen

vragen terecht bij de GGD, www.ggdzeeland.nl

uitoefenen.

of het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), www.rivm.nl.


In een mensenmassa kan paniek uitbreken of een grote vechtpartij ontstaan. Iedereen wil dan tegelijk weg, waardoor mensen in de verdrukking kunnen komen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij een demonstratie of evenement zoals een braderie, concert of tijdens een feestweek.


Ordeverstoring

Zo bereidt u zich voor Kijk altijd waar de nooduitgang is als u een gebouw of evenemententerrein betreedt. U weet dan welke kant u op moet om bij een incident de locatie zo snel mogelijk te verlaten.

Dit kunt u doen Als er tijdens een evenement paniek ontstaat, ga dan niet tegen de mensenstroom in. Blijf rustig en volg de aanwijzingen van de autoriteiten op. Ga niet naar de plek van de ordeverstoring toe.

Dit doet de overheid De overheid en organisatoren van evenementen zorgen voor voldoende vluchtwegen en begeleiding van publiek. Mocht u per ongeluk in rellen, plunderingen of vechtpartijen terechtkomen, of een groot evenement bezoeken waarbij iets gebeurt, dan moeten er altijd mogelijkheden zijn om het terrein of gebouw in korte tijd te ontruimen en de bezoekers in veiligheid te brengen.


Op 19 januari 2007 werd Nederland door de zwaarste storm in vijf jaar getroffen. Het leven in Nederland werd daardoor ernstig ontwricht. Duizenden treinreizigers strandden en werden opgevangen, sommige boten kwamen in de problemen, er was veel materiële schade aan gebouwen en er vielen gewonden en doden. Ondanks het tijdige weeralarm, overviel kracht van de zuidwesterstorm de samenleving.


Extreem weer Ieder seizoen kunnen extreme weersom-

Dit kunt u doen

standigheden plaatsvinden. Bijvoorbeeld

Slecht weer Ga niet de weg/het water op als

een zware storm, overvloedige regen,

dit wordt afgeraden of als er een weeralarm is

ijzel, sneeuw, extreme kou of een hittegolf.

afgegeven.

Hierdoor kan het openbare leven in Zeeland ontwricht raken. Ook kunnen er gevaarlijke

Tijdens een hittegolf Drink per dag minstens

situaties ontstaan en kan de gezondheid

twee liter water, span u niet te veel in en blijf

van mensen in gevaar komen.

binnen tussen 12.00 en 16.00 uur. Draag een hoofddeksel, zonnebril en lichte kleding. Leg af


en toe een koele handdoek in uw nek, neem een

Zorg dat u altijd een noodvoorraad in huis heeft.

koele douche of bad.

Zie hiervoor de checklist in deze wijzer. Houd de

Doe de ramen dicht als het buiten warmer is dan

weersverwachting goed in de gaten. Zorg altijd

binnen (overdag) en zet ze open als het buiten

dat er een deken, een warme jas en een fles

koeler is (’s nachts en vroeg in de morgen).

water in uw auto liggen. Gaat u reizen met het openbaar vervoer of met de auto. Neem dan uw


mobiele telefoon en oplader mee. Indien u in de

Een zware storm, extreem slecht weer of hitte-

auto belt doe dit dan handsfree of parkeer uw

golf kunnen ernstige gevolgen hebben. Bij erg

auto. Zorg dat op uw boot de (nood)radio werkt.

slecht weer kunnen het verkeer en openbaar

Bedenk voor vertrek ook of u vrienden of familie

vervoer vast komen te staan. De overheid kan

heeft waar u eventueel kunt overnachten als u

informatie verstrekken over het te verwach-

niet verder kunt reizen.

ten weer en geeft via weerswaarschuwingen en alarmen aan hoe u zich kunt voorbereiden.


Mochten er onverhoopt reizigers stranden als

Houd het weerbericht (teletekst, website van het

gevolg van slecht weer, dan zorgen de overheid

KNMI) in de gaten.

en bedrijven samen voor overnachtingsmogelijkheden in bijvoorbeeld sporthallen.


In september 2009 zaten de inwoners van Hulst 12 uur zonder water. Door zware sneeuwval en ijzel op 25 november 2005 viel de stroom op verschillende plaatsen in Zeeland uit. Extreme weersomstandigheden zorgden voor ijsafzetting en sneeuw op de hoogspanningskabels. Die werden zo zwaar en dik dat ze braken. Dit gebeurde bijvoorbeeld op de A58 ter hoogte van Rilland. Ook het verkeer ondervond hier hinder van.

Vrijwel ieder huis in Nederland is aangeslo-

wachting op korte termijn is opgelost, wordt er

ten op gas, water en elektriciteit. Als één

geen waarschuwing gegeven. Duurt de storing

van deze voorzieningen langdurig uitvalt,

lang? Kijk dan als er nog elektriciteit is op de

kunnen er problemen ontstaan.

website van uw gemeente of www.crisis.nl. Als www.crisis.nl niet is ingezet dan wordt u op


een andere manier geïnformeerd. Als de elektri-

Zorg ervoor dat u altijd een noodvoorraad in

citeit uitvalt is het belangrijk om een radio op

huis heeft. Zie hiervoor de checklist in deze risi-

batterijen of een opwindbare radio te hebben.

cowijzer. Daarmee voorkomt u bijvoorbeeld dat

Stem deze af op Omroep Zeeland (FM 89.7).

u langdurig zonder water of in het donker zit.

De overheid kan dit middel inzetten om infor-

Ook kunt u via uw radio op batterijen of opwind-

matie te verstrekken en aan te geven wat u

bare radio luisteren naar Omroep Zeeland radio.

kunt doen.

Bent u erg van elektriciteit afhankelijk voor uw huishouden of bedrijf, dan kunt u overwegen een

Dit kunt u doen

noodaggregaat aan te schaffen.

Gas Als de toevoer van gas uitvalt, ligt dit meestal aan een storing bij het gasbedrijf. Het is


verstandig om alle gasgebruikende apparaten uit

Waarschijnlijk merkt u het vrijwel direct als gas,

te schakelen. Dit voorkomt mogelijk gevaarlijke

water of stroom uitvalt. Als de storing naar ver-

situaties.


Uitval van stroom, gas, water of telefoon Water De watertoevoer kan worden afgesloten

boek klaar om zo’n noodsituatie op te vangen.

of drinkwater kan vervuild zijn. Het is daarom

Als de telefoon uitvalt, kunnen de hulpdiensten

verstandig om een voorraad drinkwater in huis

op andere manieren met elkaar in contact blijven.

te hebben.

Vaak worden brandweerkazernes in de hele regio

Telefoon Bij een noodsituatie gaan veel mensen

bezet en politiesteunposten ingericht, zodat er

elkaar bellen. Dit kan tot gevolg hebben dat het

hulp van politie, brandweer of ambulance kan

telefoonnet overbelast raakt. Telefoneer dan

worden ingeroepen.

ook niet onnodig en houd eventuele telefoongesprekken kort. Is zowel de mobiele als de vaste telefoonverbinding uitgevallen? Luister dan via een opwindbare of radio op batterijen naar Omroep Zeeland radio. Daar hoort u wat er aan de hand is, wat u kunt doen en hoe u in contact kunt komen met hulpdiensten.

Dit doet de overheid Bij een grote brand of dijkdoorbraak kan het zijn dat ook stroom, gas, water of telefoon uitvallen. Als dat extreem lang duurt of een groot gedeelte van het land raakt, kan dat levensgevaarlijk zijn. De overheid en de elektriciteit-, gas-, water- en telefoonbedrijven hebben hier noodplannen voor. Voor instellingen

Op 7 mei 2009 was de alarmcentrale voor politie, brandweer en ambulance in Zeeland, enkele uren onbereikbaar. Brandweerkazernes in heel de provincie werden bezet en onder andere op de Markt in Middelburg werd een politiepost ingericht. Inwoners die hulp nodig hadden, konden daardoor toch een beroep doen op de hulpdiensten. De hulpdiensten zijn niet afhankelijk van de telefoon. Zij kunnen op een andere manier met elkaar in contact blijven en op die manier elkaars hulp inschakelen.

waar ouderen of zieken verblijven, ligt een draai-


Zeeland is, op Zuid-Holland na, de provincie met de meest zware chemische industrie. Sommige bedrijven in onze provincie werken bijvoorbeeld met gevaarlijke stoffen als LPG, ammoniak, chloor, etc. Dergelijke stoffen zijn gevaarlijk omdat ze giftig, brandbaar en/of explosief zijn. Deze gevaarlijke stoffen worden vervoerd over de weg, het water, via het spoor en door buizen onder de grond. 18 Risicowijzer Zeeland

Gevaarlijke stoffen Zo bereidt u zich voor

mechanische ventilatiesysteem uit of - als het

U kunt zich voorbereiden door de risicokaart

niet uit kan - op de laagste stand. Doe de geiser,

(www.zeeland.nl/risicokaart/provincie) te bekij-

de cv-ketel en het kooktoestel uit, sluit kachels

ken. Op deze kaart vindt u bijvoorbeeld de

af. Doe de hoofdkraan van het gas dicht en

opslagplaatsen van gevaarlijke stoffen in uw

doof open vuur. Ga naar een af te sluiten kamer

omgeving. Zorg er altijd voor dat u een nood-

waar het niet tocht, liefst midden in het huis

voorraad in huis hebt voor het geval u bij het

of gebouw. Neem uw noodpakket en radio op

vrijkomen van gevaarlijke stoffen lang binnen

batterijen of dynamo mee. Rook niet en bel de

moet blijven. Hoe u een noodvoorraad kunt

huisarts als u kortademig bent (of als een huis-

samenstellen ziet u in de checklist in deze risico-

genoot dat is) of zich suf voelt. Houd bij ontplof-

wijzer. En weet waar en hoe u het gas, de elektri-

fingsgevaar de gordijnen dicht en blijf weg bij

citeit en de ventilatie uit kunt schakelen.

het raam. Zit u in de auto doet u dan ook de ventilatie uit. Bent u buiten? Loop dwars op de


wind met een doek voor uw neus en mond

Als u wordt blootgesteld aan een schadelijke stof kunnen uw ogen beginnen te prikkelen,


kan uw ademhaling worden bemoeilijkt of kunt

Brandbare, ontplofbare en giftige stoffen (zoals

u een indringende geur ruiken. U wordt gealar-

LPG, vuurwerk en ammoniak) worden vervoerd

meerd door de sirene of geluidswagen.

via water, spoor, weg en ondergrondse buislei-

Luister naar Omroep Zeeland radio of kijk op

dingen. Opslag en transport van deze stoffen

www.crisis.nl. Als crisis.nl niet is ingezet, wordt

moeten aan strenge veiligheidseisen voldoen.

u op een andere manier geïnformeerd.

Ook bedrijven die gevaarlijke stoffen verwerken of produceren, kennen strenge veiligheidseisen.

Dit kunt u doen

Zij worden ook regelmatig gecontroleerd of

Wat u moet doen, hangt af van de soort gevaar-

zij voldoen aan die eisen. De hulpdiensten

lijke stof. Soms is er geen tijd te verliezen.

bereiden zich goed voor op ongevallen met

Breng daarom uzelf zo snel mogelijk in veilig-

gevaarlijke stoffen.

heid en help mensen in uw omgeving. Zet uw


Terroristische aanslag Alleen samen kunnen we het risico op een terroristische aanslag zo klein mogelijk maken. Wees daarom alert op verdachte situaties.

ventilatie dient, zoals afzuigkap, ontluchtingskoker, muur- en toiletrooster. Zet uw mechanische ventilatiesysteem uit of – als het niet kan – op de laagste stand. Zit u in de auto, doe dan ook de ventilatie uit. Als u buiten bent bescherm uzelf dan tegen rondvliegend of vallend materiaal. Dit kan door te schuilen of naar een open


plek, uit de buurt van grote gebouwen te gaan.

Op een terroristische aanslag kunt u zich niet

Ga niet in groepen staan. Er kan een bom ont-

voorbereiden. U kunt wel meehelpen de kans

ploffen. Blijf uit de buurt van ramen (omdat ze

zo klein mogelijk te maken. Door een verdachte

kunnen breken) en geparkeerde auto’s (omdat

situatie op tijd te signaleren en te melden.

ze kunnen ontploffen). Gebruik geen lucifers of

Een achtergelaten koffer op een treinstation

aansteker vanwege de kans op een gasontplof-

is verdacht, of mensen kunnen opvallend veel

fing. Probeer anderen zoveel mogelijk te helpen.

interesse hebben voor de beveiliging van een

Geef de politie alle informatie die kan helpen

gebouw of terrein. Als u dit opmerkt blijft u dan

bij het opsporen van de daders. Ook foto’s die u

uit de buurt, bel 112 en waarschuw mensen

gemaakt heeft met uw mobiele telefoon kunnen

in uw omgeving. Kijk voor meer informatie op

de politie helpen. Ga niet kijken op de plek van

www.nederlandtegenterrorisme.nl.

de aanslag.



Kijk bij een aanslag naar de televisie, luister

Verschillende organisaties, zoals politie en jus-

naar de radio of kijk op www.nederlandtegen-

titie, werken veel samen om de kans op een

terrorisme.nl

terroristische aanslag zo klein mogelijk te maken. Zo wisselen ze bijvoorbeeld vaker informatie

Dit kunt u doen

uit en ze zorgen dat wetten en regels worden

Bent u binnen blijf daar dan of ga naar binnen

aangepast. Ook werken ze samen met andere

en sluit ramen en deuren en alles wat voor

landen om aanslagen te voorkomen.


Kernongeval


afzuigkap, ontluchtingskoker, muur- en toilet-

Zorg ervoor dat u een noodvoorraad in huis

rooster. Zet uw mechanische ventilatiesysteem

heeft voor het geval u bij het vrijkomen van

uit of – als het niet kan – op de laagste stand.

radioactieve stoffen langere tijd binnen moet

Zit u in de auto, doe dan ook de ventilatie uit.

schuilen. Zie hiervoor de checklist in deze risicowijzer. Weet waar en hoe u thuis het gas, de

Zet de radio aan op Omroep Zeeland. U krijgt

elektriciteit en de ventilatie uit kunt schakelen.

hier te horen wat u moet doen. Gebruik en drink geen kraanwater, geen regenwater, eet


geen bladgroenten of moeilijk schoon te maken

U wordt gewaarschuwd met de sirene. Zet uw

etenswaren. Eet alleen voorverpakte voedings-

radio aan op Omroep Zeeland radio. Via dit

middelen die nog afgesloten zijn. Houd huis-

kanaal krijgt u te horen of u binnenshuis moet

dieren binnen en raak geen mensen en dieren

blijven (schuilen) of moet evacueren.

aan die buiten zijn geweest.

Dit kunt u doen


Blijf binnen of ga naar binnen en sluit ramen en

Kerncentrales moeten voldoen aan uiterst

deuren en alles wat voor ventilatie dient, zoals

strenge veiligheidseisen. Toch kan er een kernongeval gebeuren. De overheid heeft noodplannen klaarliggen. En politie, brandweer en ambulance oefenen regelmatig, zodat ze goed

In de provincie Zeeland hebben we een kerncentrale nabij het dorp Borssele en er staan vier kerncentrales in Doel vlak over de grens. Daarnaast hebben we ook opslag en vindt er transport plaats van radioactief afval.

op elkaar zijn ingespeeld bij een kernongeval.


De bekendste overstroming vond plaats in 1953. Maar Nederland kent ook overstromingen die korter geleden plaatsvonden. Op 22 december 1993 moesten in de provincie Limburg vele gezinnen geëvacueerd worden omdat de rivier de Maas buiten haar oevers trad. De oorzaak was de enorme regenval van de dagen ervoor.


Overstroming

Een deel van de provincie Zeeland ligt


beneden de zeespiegel. Bij een eventuele

Luistert u naar Omroep Zeeland radio.

dijkdoorbraak bestaat de dreiging van een overstroming vanuit zee. Dan is er een

Dit kunt u doen

acute noodsituatie. Water stroomt dan door

In geval van een overstroming luistert u naar

dorpen, steden en over landerijen.

Omroep Zeeland radio en volgt u de aanwijzingen van de overheid en hulpverleners op.


Als u moet evacueren, of als het water tot aan

Kijk op www.zeelandveilig.nl. Deze website

uw huis komt; schakel dan gas en elektriciteit

informeert u bijvoorbeeld over de actuele

uit. Als de tijd het toelaat: sla waardevolle

waterstand in Zeeland. Een hoge waterstand

spullen op een droge plaats op. Kunt u niet weg?

kan in combinatie met een zware storm een

Ga naar het hoogste punt in uw huis en neem

bedreiging vormen. Om u te informeren over

uw noodpakket met daarin uw radio op batte-

een eventuele dreiging, is een waarschuwings-

rijen, dynamo of opwindbare radio mee.

systeem gemaakt. Dit systeem, dat bestaat uit vijf dreigingniveaus, vindt u op deze website.


Bovendien vindt u informatie over hoe u zich

De overheid investeert flink in dijkversterking.

kunt voorbereiden op een overstroming en hoe

Ook worden er speciale gebieden geschikt

de overheid zich voorbereidt. Op de risicokaart

gemaakt om veel water op te kunnen vangen.

kunt u zien waar in Zeeland het overstromings-

Toch kan het misgaan. Daarom is er nu al veel

gevaar het grootst is. Bedenk waar of bij wie u

contact tussen waterschappen, gemeenten,

terecht kunt als u uw huis uit moet vanwege

hulpdiensten, Rijkswaterstaat en Provincie.

overstromingsgevaar. Denk hierbij aan het

Zij oefenen regelmatig wat ze moeten doen bij

helpen van mensen in uw omgeving, die hulp

een overstroming.

van een ander nodig hebben. En zorg dat u een noodpakket heeft klaarstaan.


Notities Op deze pagina’s kunt u notities achterlaten. Bijvoorbeeld belangrijke telefoonnummers, lijst van mogelijke schuiladressen of medicijnen die u gebruikt. Als u een beperking heeft kunt u bijvoorbeeld noteren welke hulp u verwacht van de personen die u hulp kunnen en willen bieden.


Notities


Notities


Notities


Zorg voor een noodpakket Het kan bij een noodsituatie voorkomen dat lange tijd de nutsvoorzieningen uitvallen, u uw huis niet meer uit kunt omdat u moet schuilen of dat u moet evacueren. Het is handig om uzelf hier op voor te bereiden. Het kan namelijk enige tijd duren voor hulpdiensten het rampgebied in kunnen. En vaak kunnen brandweer, politie en ambulance niet iedereen tegelijk helpen. Het kan dus zijn dat u zichzelf een aantal uren of dagen moet redden. Zorg daarom altijd voor een noodpakket, u kunt dit zelf samenstellen en alles bewaren in een grote doos of tas of koop een kant-en-klaar pakket.

Algemeen per huishouden Draadloze radio die werkt op batterijen of

Waxinelichtjes

een dynamo. Afstemmen op rampenzender:

Waarschuwingsfluitje

Omroep Zeeland Radio FM 87.6 MHz.

Dekens

Via de ether FM 87.9 MHz en ZuidwestZeeland 98.4 MHz. Zaklamp op dynamo of batterijen Extra batterijen Een kaart van de omgeving, een wegenkaart Lijst met belangrijke telefoonnummers Lijst met adressen en telefoonnummers van mogelijke logeerplekken Contant geld, kopieën van identiteitsbewijzen en verzekeringspapieren Reservesleutels van uw auto en huis Lucifers in waterbestendige verpakking EHBO doos Gereedschapset / multitool


U hebt meer in huis dan u denkt Voedsel en verzorging

Minder validen

Vier liter water per persoon per dag

Een netwerk van buren, familie, vrienden,

Voorraad houdbaar eten voor minstens

persoonlijke verzorgers en collega’s is bij een

drie dagen (plus blikopener)

ramp of crisis heel belangrijk. U kunt uw beper-

Voorraad verzorgingsartikelen: wc-papier,

king met hen bespreken en vooraf vragen of ze

vochtige doekjes, zeep, maandverband,

u bij een ramp willen helpen. Vertel hen welke

tandpasta, tandenborstel

hulp u van hen verwacht. Maak hier duidelijke afspraken over en noteer dit op de notitiepagina’s in deze brochure.

Medisch Voorraad medicijnen die u gebruikt op doktersvoorschrift


Risicokaart De risicokaart is een kaart met informatie over locaties van mogelijke risico’s. Rampen en zware ongevallen, zoals de vuurwerkramp in Enschede, waren de aanleiding om risicovolle locaties in beeld te brengen. Als u weet welke risico’s er zijn in uw woon- en werkomgeving, kunt u zich daar op voorbereiden. Risicokaart Zeeland De kaart is speciaal gemaakt voor inwoners en is via www.zeeland.nl/risicokaart/provincie te bekijken. Hier vindt u actuele informatie over waar problemen (risico’s) kunnen ontstaan en tal van andere vragen die te maken hebben met veiligheid worden beantwoord. De site toont een plattegrond van Zeeland. U kunt door het intypen van bijvoorbeeld een postcode inzoomen op uw woonplaats of uw wijk. Met de verschillende menu’s kunt u bepalen welke risico’s u op de kaart wilt zien en meer informatie hierover opvragen. Op de kaart worden

Snel naar de risicokaart

de locaties van risico’s weergegeven en tot waar

Direct naar de risicokaart van Zeeland:

het risico reikt, de zogenaamde risicocontour.

www.zeeland.nl/risicokaart/provincie

Het gaat trouwens altijd om schattingen, want

Direct naar de risicokaart van uw gemeente:

de precieze gevolgen van een calamiteit zijn

www.zeeland.nl/risicokaart/gemeente/[naam

nooit vooraf aan te geven.

van uw gemeente]


Belangrijke telefoonnummers en websites Als elke seconde telt

Storingsnummers

Algemeen alarmnummer

112

Gas en elektriciteit

Noem duidelijk uw naam, of u politie, brand-

Delta voor water, kabel

weer of ambulance nodig hebt en op welk adres

en comfortservice

0900 - 9009 0800 - 5160

deze nodig is.

Websites In niet-levensbedreigende situaties

www.zeelandveilig.nl

Politie

0900 - 8844

www.crisis.nl

Meld misdaad anoniem

0800 - 7000

www.omroepzeeland.nl www.risicokaart.zeeland.nl

Doktersdienst Voor

spoedeisende

www.nietbangmaarvoorbereid.nl huisartsenhulp

buiten

www.denkvooruit.nl

kantooruren (avond, nacht, weekend, feestdag)

www.nederlandtegenterrorisme.nl

belt u de huisartsenpost in uw eigen regio.

www.anwb.nl

Goes

0900 - 1785

www.ggdzeeland.nl

Vlissingen

0900 - 1985

www.rivm.nl

Zierikzee

0900 - 1585

Terneuzen

0115 - 643 000

Geen internet?

Oostburg

0115 - 643 000

Heeft u geen toegang tot internet, dan kunt u

Bergen op Zoom

0164 - 273 855

voor informatie terecht bij uw gemeente. Ook is er in iedere openbare bibliotheek een computer

Alleen voor doven en slechthorenden

met internetaansluiting aanwezig.

Als elke seconde telt

0800 - 8112

Noodpakket aanschaffen.

Geen spoed, wel politie

0900 - 1844

Een noodpakket kunt u onder andere verkrijgen in de ANWB winkels.


Een samenwerking tussen Veiligheidsregio Zeeland, Provincie Zeeland en de dertien Zeeuwse gemeenten.

RISICOWIJZER ZEELAND. Weet wat u moet doen!

Recommend Documents