Gastroscopie
GASTROSCOPIE Uw behandelend arts heeft voorgesteld om bij u een gastroscopie te laten doen. Dit is een onderzoek waarbij met een kijkinstrument, de endoscoop, de binnenkant van uw slokdarm, maag en twaalfvingerige darm wordt bekeken. worden gedaan. Er kan bijvoorbeeld een stukje weefsel worden weggenomen voor nader onderzoek. Dit noemen we een biopsie. Ook kan een bloeding worden gestelpt of een vernauwing worden opgerekt. Wat is de functie van slokdarm, maag en twaalfvingerige darm? Deze drie organen vormen een onderdeel van het spijsverteringskanaal. Eerst wordt het voedsel in de mond fijngekauwd en met speeksel vermengd; daarna wordt het doorgeslikt en komt het in de slokdarm terecht. Dit is een soort elastische buis, waardoor het voedsel richting maag wordt gestuwd. Aan het einde van de slokdarm zit een sluitspier, die wel voedsel de maag in laat gaan, maar het terugstromen ervan verhindert. De maag is een verzamelplaats van voedsel, waar het gekneed en vermengd wordt met zuur- en maagsap. Aan de uitgang van de maag, richting de twaalfvingerige darm bevindt zich een andere sluitspier, de portier genoemd. Via deze sluitspier wordt de bewerkte voedselbrij met kleine beetjes tegelijk aan de twaalfvingerige darm (het eerste deel van de dunne darm) doorgegeven. De portier verhindert dat voedsel terugstroomt. In de twaalfvingerige darm wordt het zure maagsap geneutraliseerd. Ook worden hier gal en spijsverteringsenzymen aan de voedselbrij toegevoegd, waarna de eigenlijke vertering begint. Wat is een gastroscopie? Het onderzoek wordt uitgevoerd met behulp van een verfijnd instrument, de endoscoop op de afdeling MDL(maag-darm-lever)endoscopie. Een endoscoop bestaat uit een dunne flexibele buis met een videocamera in de tip. Via een endoscoop kan de arts de binnenkant van de slokdarm, de maag en de twaalfvingerige darm 1
bekijken. Met een gastroscopie kunnen ook kleine ingrepen worden gedaan. Er kan bijvoorbeeld een stukje weefsel worden weggenomen voor nader onderzoek. Dit noemen we een biopsie. Ook kan een bloeding worden gestelpt of een vernauwing worden opgerekt. Voorbereiding Om het onderzoek goed te kunnen uitvoeren, moeten uw slokdarm, maag en twaalfvingerige darm leeg zijn. Daarom mag u in de nacht vóór het onderzoek vanaf 24.00 uur niets meer eten of drinken. Wanneer u ’s morgens medicijnen gebruikt, vraag dan aan de arts die het onderzoek aanvraagt hoe u dit kunt aanpassen. Dit geldt ook voor mensen met diabetes die insuline spuiten of medicijnen gebruiken en daarbij ’s morgens moeten eten. Tijdens het onderzoek kunt u het best gemakkelijk zittende kleding dragen. Indien het onderzoek in de middag plaatsvindt, kunt u vroeg in de ochtend nog een licht ontbijt (beschuitje, kopje thee) nuttigen. Bloedverdunners In principe hoeven bloedverdunners voor de gastroscopie niet gestopt te worden. Tijdens het onderzoek worden alleen biopten afgenomen, waarbij de kans op een nabloeding vrijwel nihil is. Indien u fenprocoumon (Marcoumar) of acenocoumarol (Sintrom) gebruikt, is het wel van belang de stolling een dag voor het onderzoek bij de trombosedienst te laten controleren. De trombosedienst zal zo nodig de stolling aanpassen en de waarde van de stolling naar ons faxen. Ascal of Plavix hoeft voor het onderzoek niet gestopt te worden. Gebruikt u een combinatie van bloedverdunnende middelen, dan dient een van de middelen, in overleg met uw behandelend arts, gestopt te worden. Diabetesmedicijnen Bent u diabetespatiënt overleg dan met de behandelend arts die het onderzoek aanvraagt hoe u het gebruik van tabletten of de insulinedosering moet aanpassen. 2
Roesje Het is van belang dat u bij het maken van de afspraak aangeeft of uw behandelend arts voor het onderzoek een slaapmiddel heeft afgesproken. Indien dit het geval is, wordt u vooraf opgenomen op de afdeling dagbehandeling (het is helaas niet mogelijk om op het moment van het onderzoek alsnog voor een slaapmiddel te kiezen). Wanneer u een slaapmiddel heeft gekregen, moet u er rekening mee houden dat u zich na het onderzoek suf en slaperig kunt voelen. Vaak zult u zich ook niet meer goed herinneren wat er tijdens het onderzoek gebeurd is. Wanneer u een slaapmiddel heeft gekregen, kunt u die dag niet zelf aan het verkeer deelnemen, dus moet vervoer naar huis geregeld worden. Gang van zaken bij een gastroscopie Nadat u zich op de afgesproken tijd op de endoscopieafdeling hebt gemeld, wordt u naar de onderzoekskamer gebracht of verwezen naar de dagverpleging wanneer u een slaapmiddel krijgt tijdens het onderzoek. Op de onderzoekskamer krijgt u een drankje dat schuimvorming in de maag tegengaat. Hebt u losse gebitsdelen, dan doet u die uit. Daarna wordt uw keel met een spray verdoofd, om de kokhalsreflex zoveel mogelijk tegen te gaan. U wordt verzocht om op uw linkerzijde op de onderzoekstafel te gaan liggen. De endoscopieassistent plaatst vervolgens een ring tussen uw kaken ter bescherming van uw tanden. Als u heeft aangegeven een slaapmiddel te willen, krijgt u deze via een infuus in uw arm. In dit geval wordt ook een knijper op één van uw vingers gezet en een bloeddruk meter om gedaan. Tijdens het onderzoek wordt uw bloeddruk, hartslag en ademhaling gecontroleerd. Dan brengt de arts de endoscoop door de ring in uw keel en vraagt u te slikken. Dit gaat het best als u zich zo goed mogelijk ontspant. Is dit eenmaal gebeurd, dan kan de arts de slang verder naar binnen schuiven totdat deze zich in de twaalfvingerige darm bevindt. Tijdens het onderzoek wordt via de gastroscoop lucht
3
ingeblazen. Hierdoor gaan de slokdarm, de maag en de twaalfvingerige darm wijder openstaan en kunnen deze beter worden bekeken. Waarschijnlijk moet u hiervan boeren. Als de arts het nodig vindt, kan hij tijdens de gastroscopie een stukje weefsel wegnemen voor verder onderzoek, of een andere handeling verrichten. Dit wordt u altijd verteld. Als het onderzoek klaar is, wordt de endoscoop weer verwijderd. Hoe lang duurt het onderzoek? De voorbereiding in de onderzoekskamer neemt ongeveer vijf tot tien minuten in beslag. De gastroscopie zelf duurt ongeveer vijf minuten, tenzij er extra ingrepen afgesproken zijn. In dat geval duurt het onderzoek iets langer. Doet het onderzoek pijn? Het inbrengen van de slang is voor veel mensen een vervelende gewaarwording. Pijn doet het echter niet. Ook hoeft u niet bang te zijn dat u niet meer goed kunt ademen, want er blijft genoeg ruimte in de keelholte om normaal te kunnen ademhalen. Ook wanneer de arts een stukje weefsel of een poliepje wegneemt, is dit niet pijnlijk. Na afloop van het onderzoek kan uw keel een tijdje wat rauw aanvoelen. Na het onderzoek Indien u een slaapmiddel heeft gekregen, wordt u na het onderzoek naar de afdeling dagverpleging teruggebracht om daar bij te komen van het onderzoek en de verdoving. Is er een stukje weefsel weggenomen, dan wordt dit verder onderzocht in een laboratorium. Als uw keel is verdoofd, kunt u zich sneller verslikken dan anders. U mag dan ook het eerste half uur niet eten of drinken. Begin daarna voorzichtig met een slokje water. Als dat goed gaat, kunt u gewoon eten en/of drinken. Als er na de gastroscopie klachten optreden, kunt u contact opnemen met de endoscopie afdeling: (023) 545 3105. Gebeurt dit buiten de kantooruren, belt u dan het centrale telefoonnummer van het KG: (023) 545 3545. 4
Informatie over de uitslag van het onderzoek Informatie over het verloop van het onderzoek en de uitslag van eventuele biopten, krijgt u van uw behandelend arts te horen. Dit is de arts die het onderzoek bij u heeft aangevraagd. Deze bespreekt ook met u welke gevolgen de uitslagen van het onderzoek voor u hebben. Complicaties Een gastroscopie is een veilig onderzoek. In uitzonderlijke gevallen kunnen er complicaties optreden. Een luchtweginfectie of een longontsteking kan het gevolg zijn van het zich verslikken. Dit gebeurt soms bij mensen die een kalmeringsmiddel hebben gekregen. Ook kan dat voorkomen bij spoedonderzoeken als iemand niet nuchter is, bijvoorbeeld bij een maagbloeding. Een enkele keer kan een scheurtje in de slokdarm, of heel zelden in de maag, ontstaan. Dit kan gebeuren als de slang heel moeilijk door de keel gaat of als er vernauwingen in de slokdarm zijn. Ook is het mogelijk dat na een ingreep een nabloeding ontstaat. Tot slot Neem bij ieder bezoek en/of onderzoek uw afsprakenkaart, uw medicatie-overzicht, een geldig legitimatiebewijs en uw verzekeringsgegevens mee. Als er wijzigingen in uw gegevens zijn,geeft u deze dan door aan de afsprakenpost. En neem de aanvraag van de huisarts of verwijzend specialist mee. Neemt u bij vragen of verhindering contact op met de afdeling MDL-(maag-darm-lever)endoscopie, telefoon (023) 545 3105.
5
Kennemer Gasthuis Locatie noord Vondelweg 999 2026 BW Haarlem Locatie zuid Boerhaavelaan 22 2035 RC Haarlem Postadres Postbus 417 2000 AK Haarlem Telefoon (023) 545 35 45 Website www.kg.nl e-mail
[email protected]
1037705-24-05-2012