Stand van zaken 19 april 2006
Wat gebeurde er met de 578 deelnemers die sinds 21 maart 2005 van start zijn gegaan bij www.alcoholdebaas.nl? •
181 deelnemers hebben de behandeling afgerond. Onder te verdelen in: - 141 deelnemers hebben de gehele behandeling doorlopen; - 21 deelnemers zijn doorgestroomd naar face to face alcoholbehandeling - 1 deelnemer is online zelfhulp gaan doen (minder drinken.nl); - 18 mensen waren al voordat de behandeling was afgerond voldoende geholpen zodat ze eerder konden stoppen.
•
225 cliënten zijn momenteel bezig met hun behandeling.
•
172 (29,8%) cliënten zijn afgehaakt tijdens de behandeling. Moment van uitval is voornamelijk tijdens deel 1 van de behandeling.
Het forum voor lotgenotencontact Het forum op de website kan bezocht worden door iedereen, zowel deelnemers als niet-deelnemers van de internetbehandeling. Je kunt hier berichten posten en lezen. Het forum telt inmiddels 239 geregistreerde leden. De deelnemers zijn serieus, positief en ondersteunen elkaar intensief. Het is een hechte club geworden die zeer regelmatig met elkaar ervaringen uitwisselen. Kijk zelf ook eens op het forum: www.alcoholdebaas.nl, knop forum of via de link: http://forum.alcoholdebaas.nl/forum/index.cfm?forumid=1 Groot aantal aanmeldingen Vanwege de overweldigende vraag naar internetbehandeling zijn we regelmatig ‘gesloten’ geweest. Ondanks de inzet van 5,7 fte aan hulpverleners (inclusief stagiaires) en 1 fte aan coaches. Geïnteresseerden die hun emailadres willen achterlaten, kunnen dat doen op de website. Momenteel hebben meer dan 1600 mensen hun adres achtergelaten. Zij krijgen bericht zodra we open zijn. Uit eerdere ervaringen is gebleken dat slechts een klein deel van de mensen hun mailadres achterlaat, wat suggereert dat er duizenden geïnteresseerden zijn.
Belang anonimiteit Om een indruk te krijgen van het belang dat mensen hechten aan anonimiteit, hebben we een poll gehouden op de website. De poll is ingevuld door 754 mensen. De vraag die we stelden met bijbehorende antwoordpercentages: Hoe zou u zich aanmelden voor de internetbehandeling als u zelf zou kunnen kiezen? • • •
Gratis en anoniem = 63% We werken zoals nu, met een aanmeldstop. Aanmelden kan dan alleen als er plek is, er kunnen langere wachttijden zijn. U blijft volledig anoniem. Zelf betalen = 9% Via creditcard of automatische incasso (uw naam, rekeningnummer, woonplaats). U kunt zich direct aanmelden, er is geen of een korte wachttijd. Uw zorgverzekeraar betaalt = 28% U geeft uw polisnummer en persoonsgegevens op bij aanmelding. De kosten van de behandeling kunnen vervolgens door ons gedeclareerd worden bij uw zorgverzekeraar. Er is geen of een korte wachttijd voor deelname.
Behandelresultaten De behandelresultaten zijn berekend op basis van de 100 cliënten die als eerste de behandeling hadden afgerond. Van deze groep hadden 91 deelnemers de vragenlijst direct na afronding van de behandeling ingevuld. •
Het alcoholgebruik daalt fors. Van 38,9 standaardglazen* per week bij aanvang naar 12,6 standaardglazen bij afronding. Voor mannen gaat het om een afname van 45,5 naar 15,8; voor vrouwen van 32,4 naar 9,5 standaardglazen. Van de 100 cliënten drinken 30 nog boven de richtlijn voor verantwoord gebruik. Maar ook deze groep heeft de alcoholconsumptie fors terug gebracht. * Het gemiddelde aantal glazen bij aanvang ligt relatief laag, doordat ook mensen deelnemen die kort voor aanvang al zijn gestopt of geminderd met drinken en m.b.v. de internetbehandeling terugval willen voorkomen.
•
Er is een significante afname van alcoholgerelateerde klachten: depressieve klachten, geheugenproblemen, transpireren, seksuele problemen, hartkloppingen, moeheid, trillen, diarree, maagklachten en hyperventilatie.
•
Uit motivatiemetingen blijkt dat er tijdens de behandeling duidelijk een verschuiving plaatsvindt ten aanzien van de veranderingsbereidheid. Bij intake is er veelal sprake van de intentie tot verandering… “Ik denk dat ik er wel iets aan zou moeten doen”…, aan het einde van de behandeling zijn mensen actief bezig met gedragsverandering: “Ik hèb mijn gebruik veranderd en ik doe er daadwerkelijk iets aan”.
•
Cliënten zijn zeer tevreden over hun behandeling. Het contact wordt als prettig, persoonlijk en veilig ervaren. Men heeft meer inzicht gekregen in de verschillende facetten van de eigen drinkgewoonte, voelt een vertrouwensband met de hulpverlener en voelt zich begrepen door de hulpverlener. Cliënten geven aan zich te kunnen vinden in de terugkoppeling (functieanalyse drinken) door de hulpverlener. Men vindt alcoholdebaas een effectieve manier om je drinkgewoonte te veranderen die men ook zou aanbevelen aan anderen.
Resultaten 6 weken na behandeling De resultaten laten zien dat afname in alcoholgebruik gehandhaafd blijft. Het gemiddelde aantal standaardglazen per week ligt iets hoger dan direct na afloop van de behandeling, namelijk op 14,1. Resultaten half jaar na behandeling Uit de resultaten van de eerste 20 cliënten die de vragenlijst, een half jaar na afronding, hebben teruggestuurd blijkt dat afname in alcoholgebruik ook hier gehandhaafd blijft. Het gemiddelde aantal standaardglazen per week ligt op 14,4. Van deze groep, drinken 6 mensen nog boven de richtlijn voor verantwoord gebruik en zijn 4 mensen gestopt.
Bevindingen doelgroep en bereik Met www.alcoholdebaas.nl worden vooral de tot nu toe zeer moeilijk bereikbare drinkers bereikt: vrouwen, goed opgeleiden en werkenden.
'nieuwkomer' (in % ) 100
77
80
Behandelgeschiedenis Van de mensen die deelnemen aan alcoholdebaas.nl was 77% was niet eerder in behandeling voor alcoholproblematiek. Bij de ambulante behandeling is slechts 23% ‘nieuwkomer’; 77% van de cliënten is al eerder in behandeling geweest (LADIS, 2004).
eerder behandeld (in % ) 77
60 40
23
23
20 0
Face to face behandeling
Internetbehandeling
Man-vrouw verhouding Het percentage vrouwen bij de internetbehandeling is beduidend hoger dan bij de face to face behandeling. De percentages van de face to face behandeling zijn gebaseerd op landelijke cijfers van het LADIS en NDM. Deze man-vrouw verhouding zien we ook terug in de groep cliënten die de behandeling heeft afgerond.
man (in %)
vrouw (in %)
75
80
53
60 40
47
25
20 0
Face to face behandeling
Internetbehandeling
Opleidingsniveau Basisschool/geen
LBO/MAVO
HAVO/VWO/MBO
HBO/WO
60
50
50 40
29
30 20
34
28
11
12
10
10 1
0
Face to face behandeling (in %)
Werksituatie
Internetbehandeling (in %)
Van de cliënten die zich bij de reguliere behandeling melden is 12% hoog opgeleid, terwijl 50% van de alcoholdebaas.nl deelnemers een opleiding op HBO niveau of hoger heeft. Voor de afgeronde groep liggen de percentages gelijk. *Het totaal van de percentages is geen 100%, omdat bij de face to face behandeling niet van alle cliënten deze informatie beschikbaar was. Bij de internetbehandeling werden opleidingen genoemd waarvan het opleidingsniveau niet bekend is (bv. LOI of een Belgische opleiding).
Het percentage cliënten dat werk heeft, ligt bij internetbehandeling beduidend hoger dan bij face to face behandeling. Voor de afgeronde groep ligt het percentage werkenden op 78%.
Heeft werk (in %)
73
80 50
60 40
33 12
20
*Het totaal van de percentages in de tabel is geen 100%, omdat de overige cliënten zijn gepensioneerd, de huishouding en zorg voor de kinderen doen, nog studeren of het antwoord niet is ingevuld/onbekend is.
Geen werk (in %)
0
Face to face behandeling
Internetbehandeling
Grotere groep 50-plussers in internetbehandeling De leeftijdsgroep 50 - 60 jaar is bij internetbehandeling meer vertegenwoordigd dan bij face to face behandeling. De groep onder 30 jaar is minder vertegenwoordigd, in vergelijking met de face to face behandeling. Leeftijd
Face to face behandeling
Internet behandeling
0-20
3
0
21-30
13
7
31-40
25
24
41-50
34
34
51-60
19
29
61+
6
6
Publicatie In het decembernummer 2005 van ‘The American Journal of Psychiatrie’ zijn de eerste resultaten gepubliceerd, met als titel: ‘Does e-therapy for problem drinking reach hidden populations?’ Meer informatie • Heleen Westendorp (programmaleider internetbehandeling): 053-4824750 of
[email protected] • Marloes Postel (onderzoek): 053-4824750 of
[email protected]
