Invoering Wet DBA, wat betekent dit voor mij als opdrachtgever? Bron: Belastingdienst, Eerste kamer der Staten- generaal. WDBA - De VAR verdwijnt. Per wanneer?
Met ingang van 1 mei 2016 wordt de VAR vervangen door de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA), waarbij gewerkt gaat worden met modelovereenkomsten per sector tussen Opdrachtgever en Opdrachtnemer. Van 1 mei 2016 tot en met 1 mei 2017 geldt een transitietermijn. Opdrachtgevers, zzp-ers en intermediairs hebben deze periode de tijd hun werkwijze aan te passen. Gedurende deze periode houdt de Belastingdienst wel toezicht, maar zal het geen actieve handhavingsmaatregelen nemen. Waarom kan de VAR niet gewoon blijven?
De VAR heeft jarenlang goed zijn taak gediend, maar is om een aantal redenen aan vervanging toe: Hoeveelheid zzp-ers – Sinds de invoering van de VAR in 2001 is het aantal zzp-ers in Nederland excessief toegenomen. Dit heeft gevolgen voor ‘de schatkist’, daar deze zzp-ers geen loonheffing en sociale premies opleveren. Met de vervanging van de VAR ontstaat ruimte om op termijn iets te doen aan de belastingvoordelen voor zzp-ers, wat overigens de komende jaren nog niet lijkt te gebeuren. Schijnzelfstandigheid – Met het huidige VAR-systeem is het 1
te lijf gaan van schijnzelfstandigheid moeilijk. Schijnzelfstandigheid is de term die gebruikt wordt voor het fenomeen dat werknemers door een werkgever gedwongen zelfstandig worden om vervolgens als zelfstandige hetzelfde werk uit te voeren als voorheen in loondienst gedaan werd. Dit thema is o.a. actueel binnen bijvoorbeeld de postbezorgingsbranche en de zorg. Risico volledig bij zzp-er – Bij de huidige VAR-systematiek liggen de fiscale- en arbeidsrechtelijke risico’s met name bij de zzp-er. Als bij controle door de Belastingdienst achteraf blijkt dat de zzp-er volgens de feitelijke situatie een dienstbetrekking blijkt te hebben met de Opdrachtgever, dient hij de teveel ontvangen starters- en zelfstandigenaftrek terug te betalen. Ook de Opdrachtgever zou, als hij te kwader trouw was, op dat moment aansprakelijk gesteld kunnen worden voor naheffing van loonheffing en sociale premies. Moeilijke handhaving – De Belastingdienst dient bij de zzper te controleren of hij wel zelfstandig is en of er geen sprake is van een dienstbetrekking met zijn Opdrachtgever. Met het groeiende aantal van 800.000 zzp-ers in Nederland is dat moeilijk te handhaven. Wat gaat er veranderen?
Het idee achter de Wet DBA is dat er een set, door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomsten komt, waarin de arbeidsrelatie tussen de Opdrachtgever en zzp-er duidelijk naar voren komt. Wanneer gewerkt wordt volgens deze overeenkomst ontstaat er geen dienstbetrekking tussen de Opdrachtgever en zzp-er. Zo 2
hoeft de Opdrachtgever geen loonheffingen voor de zzp-er in te houden. Dit heeft tot gevolg: Handhaving wordt makkelijker – De Belastingdienst verlegt de controle op de arbeidsrelatie tussen de zzp-er en de Opdrachtgever naar de Opdrachtgever. Er is aangekondigd dat er door de Belastingdienst controles uitgevoerd gaan worden bij organisaties die zzp-ers inhuren of de feitelijke situatie overeenkomt met de situatie zoals omschreven in de modelovereenkomst. Dit brengt de te controleren instanties terug van minimaal 800.000 zzp-ers tot enkele duizenden inhurende organisaties. Spreiding risico – Met het verleggen van de controle, wordt het risico gespreid. De zzp-er blijft, net als bij de huidige VAR-systematiek, aansprakelijk voor het terugbetalen van teveel ontvangen starters- en zelfstandigenaftrek, als blijkt dat er sprake is van een dienstbetrekking met de Opdrachtgever. Daarnaast kunnen Opdrachtgevers ook daadwerkelijk aansprakelijk gesteld worden voor het alsnog afdragen van loonheffingen en sociale premies, wat nu in de praktijk niet het geval is. Schijnzelfstandigheid – Met het verleggen van de controle naar de Opdrachtgever, wordt het voor de Belastingdienst gemakkelijker Opdrachtgevers te controleren die werknemers dwingen zelfstandig te worden om hen vervolgens in te huren voor het uitvoeren van hetzelfde werk als voorheen in loondienst gedaan werd. Met de komst van de Wet DBA neemt het risico, rond het inhuren van zzp-ers, toe voor mijn organisatie. Hoe los ik dat 3
op?
Al huurt u flexibele arbeidskrachten rechtstreeks in, dan dient u ervoor te zorgen dat u de juiste modelovereenkomst(en) gebruikt en (belangrijk!) dat de wijze waarop de zzp-er voor uw organisatie werkt hiermee overeenkomt. De feitelijke situatie dient in lijn te zijn met de modelovereenkomst(en). Om alle risico’s omtrent het inhuurproces volledig in control te krijgen, kunt u ook gebruik maken van een intermediair of bemiddelaar, zoals YouzQ. Wilt u volledig vrijblijvend advies van de specialisten van onze organisatie? Neem hier contact met ons op. Met ingang van 1 april 2016 gaat gewerkt worden met modelovereenkomsten. Welke overeenkomst kan ik het beste gebruiken voor mijn organisatie?
Dat is per situatie afhankelijk. Het is mogelijk één van de modelovereenkomsten te gebruiken die de Belastingdienst (http://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentn l/belastingdienst/zakelijk/ondernemen/onderneming_starten/v oordat_u_start/ondernemer_voor_inkomstenbelasting/verklari ng_arbeidsrelatie/wetsvoorstel_var_verdwijnt_in_2016/voorbe eldovereenkomsten) op haar website publiceert. Hier worden per sector en/of vakgebied goedgekeurde overeenkomsten geplaatst. Verloopt uw inhuur via YouzQ? Dan hoeft u niets te doen. We nemen contact met u op om onze oplossing met u doornemen en u te begeleiden bij de implementatie ervan: we maken voor de basis van de wijziging gebruik van het door de 4
belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst, het ‘tussenkomstmodel’. Door het aangaan van inhuur via deze overeenkomst weerlegt u uw verantwoordelijkheid als opdrachtgever naar YouzQ en bent u gevrijwaard van eventuele inhoudingen of naheffingen. Ik huur zzp-ers rechtstreeks in, of overweeg dit te gaan doen. Wat moet ik doen tot de Wet DBA ingaat?
In een eerder stadium is door staatssecretaris Wiebes besloten dat de VAR die in 2014 aan zzp-ers afgegeven is, ook geldig blijft in 2015. Dit besluit is doorgetrokken naar 2016, wat inhoudt dat een VAR uit 2014 of 2015 sowieso tot 1 mei 2016 geldig blijft. Heeft de zzper in 2016 (eerste vier maanden van 2016 nog mogelijk) een VAR aangevraagd, geldt uiteraard hetzelfde. Als u in bezit bent van de meest recente VAR van de zzp-er (2014, 2015 of 2016) is dat dus in ieder geval tot 1 mei 2016 afdoende. Wel dient u er rekening mee te houden dat u voldoet aan alle eisen (controles, eisen aan dossier e.d.) die gepaard gaan met het zelfstandig rechtstreeks inhuren. Mocht u daar vragen over hebben, voorzien we u graag van advies. Neem hier contact op.
5
