UITNODIGING STUDIEDAG Maatschappelijk kwetsbare jongvolwassenen
Voor veel jongvolwassenen is de leeftijdsfase van 16 tot 25 jaar één van de mooiste levensperiodes. Sommigen studeren nog en beleven een levendige studententijd. Anderen gaan aan het werk. Ze vinden een geschikte woning, ze hebben een relatie en een actief sociaal en vrijetijdsleven. Maar niet voor alle jongeren is de jongvolwassenheid een zorgeloze periode. Meer en meer jongeren van 16 tot 25 jaar kloppen aan bij de Vlaamse hulp- en dienstverlening. Hun problemen zijn vaak complex en meervoudig. Ze kampen met psychische problemen, een handicap, een onderwijsachterstand of nog andere problemen. Problemen die de zoektocht naar werk of een geschikte woning bemoeilijken. Velen gaan ook gebukt onder een schuldenlast. Hun sociaal vangnet is vaak beperkt. Kortom, een gedeelte van de jongvolwassenen verkeert in een maatschappelijk kwetsbare positie. Om tegemoet te komen aan de behoeften van jongvolwassenen, in het bijzonder de maatschappelijk kwetsbaren, maakt het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin sinds begin 2010 werk van een gecoördineerd en afgestemd beleid. Binnen dat kader organiseert het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin een studiedag die bijzondere aandacht schenkt aan deze subgroep. Vanuit het oogpunt van de wetenschap, het praktijkveld én de jongvolwassenen kunt u via lezingen, workshops en visueel materiaal uitgebreid kennismaken met de doelgroep, haar kenmerken en specifieke behoeften. We belichten de plaats van jongvolwassenen in de hulp- en dienstverlening en we gaan na hoe we deze beter kunnen verzekeren. Daarnaast komen uit de praktijk gegroeide (inter)sectorale projecten en werkingen die zich toespitsen op kwetsbare jongvolwassenen aan bod.
Wanneer?
Woensdag 24 november 2010, 9 uur tot 16.30 uur.
Waar?
Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen, Schaarbeek.
PROGRAMMA 9.00 u – 9.30 u
Onthaal met koffie
9.30 u – 9.35 u
Verwelkoming door Marc Morris, secretaris-generaal, Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
9.35 u – 9.50 u
Toespraak door Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
9.50 u – 10.15 u
Jongvolwassenen tussen wal en schip. Perspectief gevraagd! Itte Van Hecke, Steunpunt Algemeen Welzijnswerk
10.15 u – 10.35 u
Foto van maatschappelijk kwetsbare jongvolwassenen. Prof. Dr. Nicole Vettenburg, Universiteit Gent
10.35 u – 11.30 u
Van over naar met: een participatief proces met jongeren over hulpverlening in Leuven. Brecht Goussey, Regionaal Instituut voor Samenlevingsopbouw Vlaams-Brabant
11.30 u – 11.45 u
Koffiepauze
11.45 u – 12.20 u
Panel-debat onder leiding van Patrick Bedert, moderator: - Jan De Ridder, raadgever jeugdhulp kabinet van minister Vandeurzen - Prof. Dr. Nicole Vettenburg, Universiteit Gent - Itte van Hecke, Steunpunt Algemeen Welzijnswerk - De jongeren van de Nevermindgroep, ondersteund door Brecht Goussey
12.20 u – 13.30 u
Lunch
13.30 u – 14.40 u
Workshopronde 1 Bruggen na(ar) 18. Op zoek naar een intersectoraal antwoord op de nood aan continuïteit van hulp voor jongvolwassenen en hun context. Alain Slock, CAW Artevelde Met de tandem sneller dan op eigen benen? Jongeren begeleiden op weg naar volwassenheid, een samenwerking tussen het Platform Bijzondere Jeugdzorg Arrondissement Leuven en de eerstelijnsdiensten AWW en OCMW. Lieve Polfliet, CAW Leuven in samenwerking met collega’s uit het samenwerkingsverband Projectmatig werken en de begeleidershouding van Arktos in het werken met jongvolwassenen Celine Neirynck, Arktos Hulpverlening en jongvolwassenen: nog adolescent of al volwassen? Denise Dermaut & John De Meyer, CGG Vagga Jongerenproject GO4IT, een samenwerking tussen OCMW Brugge en Arktos West-Vlaanderen, gericht op maatschappelijk kwetsbare jongvolwassenen. Tom Defruyt, Arktos & Inge Waeyaert, OCMW Brugge Samen op eigen benen. Ervaringen met studentenhuizen met gewone en ongewone jongeren. Jo Voets, Orthopedagogische groep Limburgurg Limburg
14.40 u – 15.00 u
Koffiepauze
15.00 u – 16.10 u
Workshopronde 2 Bruggen na(ar) 18. Op zoek naar een intersectoraal antwoord op de nood aan continuïteit van hulp voor jongvolwassenen en hun context. Alain Slock, CAW Artevelde Met de tandem sneller dan op eigen benen? Jongeren begeleiden op weg naar volwassenheid, een samenwerking tussen het Platform Bijzondere Jeugdzorg Arrondissement Leuven en de eerstelijnsdiensten AWW en OCMW. Lieve Polfliet, CAW Leuven in samenwerking met collega’s uit het samenwerkingsverband Projectmatig werken en de begeleidershouding van Arktos in het werken met jongvolwassenen Celine Neirynck, Arktos Hulpverlening en jongvolwassenen: nog adolescent of al volwassen? Denise Dermaut & John De Meyer, CGG Vagga Jongerenproject GO4IT, een samenwerking tussen OCMW Brugge en Arktos West-Vlaanderen, gericht op maatschappelijk kwetsbare jongvolwassenen. Tom Defruyt, Arktos & Inge Waeyaert, OCMW Brugge Samen op eigen benen. Ervaringen met studentenhuizen met gewone en ongewone jongeren. Jo Voets, Orthopedagogische groep Limburgoep Limburg
16.10 u – 16.30 u
Receptie met diavoorstelling van de jongvolwassenenwerking van Arktos.
DUIDING BIJ PROGRAMMA
Lezingen 1. Jongvolwassenen tussen wal en schip. Perspectief gevraagd!
CAW-medewerkers kunnen talloze verhalen vertellen over jongvolwassenen die komen aankloppen omdat het water hen aan de lippen staat. Op dat moment is de voornaamste opdracht van de hulpverlener het creëren van een toekomstperspectief. Deze bijzondere verhalen vragen creativiteit, flexibiliteit en de nodige competenties. Maar werken met deze doelgroep vereist ook een sectoroverschrijdende aanpak.
2. Foto van maatschappelijk kwetsbare jongvolwassenen.
Het departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin besteedde een onderzoek uit naar de kenmerken en hulp- en dienstverleningsbehoeften van maatschappelijk kwetsbare jongvolwassenen. Prof. Dr. Nicole Vettenburg, één van de promotoren van het onderzoek, stelt de belangrijkste vaststellingen uit het onderzoek voor.
3. Van over naar met: een participatief proces met jongeren over hulpverlening in Leuven.
Wat verstaan jongeren zelf onder goede hulpverlening? Wat is in hun ogen een goede hulpverlener? Hoe kijken zij naar zichzelf en naar de manier waarop het werkveld hen percipieert? Wat loopt er goed, maar wat kan beter? En wat is er in de hulpverlening helemaal niet aanwezig, hoewel dit voor jongeren belangrijk is? Leuvense jongeren van Nevermind vertellen hun ervaringen met hulpverlening. Ze vragen aandacht voor de uniciteit van jongeren en praktijkwerkers, maar ook voor eenheid in diversiteit. Ze steken de hand uit om er als gebruiker van het aanbod samen met organisaties, praktijkwerkers en beleid iets beters van te maken. Ze nodigen het werkveld en ook zichzelf uit om over te steken. Want hun motto luidt: je moet gewoon naar de overkant kunnen gaan en daar voeling mee hebben of krijgen.
Workshops 1. Bruggen na(ar) 18. Op zoek naar een intersectoraal antwoord op de nood aan continuïteit van hulp voor jongvolwassenen en hun context.
Deze workshop brengt het relaas van het proces dat de Gentse partners uit het algemeen welzijnswerk, OCMW, bijzondere jeugdzorg en gehandicaptensector gelopen hebben om de doelstellingen van het project “Bruggen na(ar) 18” te realiseren. Dit project streeft naar samenwerking in het informeren van jongeren ter voorbereiding op zelfstandigheid, in methodiekontwikkeling ter ondersteuning van ‘warme overdracht’ en in het experimenteren met methodieken van aanklampende hulp na het verlaten van de jeugdhulp. In de workshop komen deze methodieken aan bod. De sprekers reflecteren over de kritische succesfactoren en knelpunten bij een dergelijke lokale intersectorale samenwerking. Tot slot zal met de deelnemers bekeken worden wat in hun eigen werksetting en regio mogelijk is ter realisatie van dergelijke doelstellingen.
2. Met de tandem sneller dan op eigen benen? Jongeren begeleiden op weg naar volwassenheid, een samenwerking tussen het Platform Bijzondere Jeugdzorg Arrondissement Leuven en eerstelijnsdiensten AWW en OCMW.
Deze workshop biedt een korte toelichting van het project ‘Samen Werken Verbindt’, een samenwerking waaraan deelnemen: Huize Levensruimte, De Wissel, Huize Levenslust, Amber en Monte Rosa vanuit bijzondere jeugdzorg, het OCMW van Leuven en het CAW regio Leuven en Hageland. Een concrete casus geeft de kansen en knelpunten van de tandemwerking tussen deze diverse sectoren weer. Tijdens de workshop krijgen de deelnemers ook een voorsmaakje van de actualisatie en lokale inkleuring van het ‘Op Eigen Benen’-spel, een spel dat in samenwerking met In Petto werd uitgewerkt om jongeren binnen de hulpverleningscontext voor te bereiden op zelfstandigheid.
3. Projectmatig werken en de begeleidershouding van Arktos in het werken met jongvolwassenen.
Arktos is een partner voor jongeren en jongvolwassenen die zoeken naar antwoorden op specifieke problemen op verschillende levensdomeinen: arbeid, welzijn, onderwijs, vrije tijd of de woonomgeving. Arktos gaat als vormingscentrum projectmatig aan de slag met de problemen en vragen van deze jongvolwassenen. In het opbouwen van een band met de jongvolwassenen staat de begeleidershouding centraal. De workshop laat deelnemers ervaren wat het is om een Arktos-jongere te zijn. Via beeldmateriaal van verschillende projecten worden de deelnemers ondergedompeld in de projectmatige aanpak en de kenmerkende begeleidershouding van Arktos.
4. Hulpverlening en jongvolwassenen: nog adolescent of al volwassen?
Is er binnen een centrum voor geestelijke gezondheidszorg nood aan een specifiek jongvolwassenenteam? Of volstaat een gewone werking voor volwassenen? Vragen jongvolwassenen om een specifieke houding en specialisatie of kan iedere therapeut met hen werken? Dit zijn de vragen waarmee CGG Vagga als GGZ-team geconfronteerd werd en waarop het in de workshop samen met de deelnemers een antwoord zal trachten te formuleren.
5. Jongerenproject GO4IT, een samenwerking tussen OCMW Brugge en Arktos West-Vlaanderen, gericht op maatschappelijk kwetsbare jongvolwassenen.
Vijf jaar geleden richtte de dienst trajectbegeleiding van het OCMW Brugge in samenwerking met de vormingsorganisatie Arktos het jongerenproject GO4IT op. Dit project richt zich op Brugse maatschappelijk kwetsbare jongvolwassenen tussen 18 en 30 jaar die aanspraak maken op een leefloon en waar een traject naar werk of opleiding nog niet aan de orde is. De integratie van deze jongeren in de maatschappij loopt niet van een leien dakje, ondanks heel wat inspanningen uit sectoren als onderwijs, (jeugd)welzijnswerk of bijzondere jeugdzorg. Via groepsgerichte en individuele begeleiding en in samenwerking met het netwerk van de jongvolwassene, zoekt GO4IT antwoorden op een aantal welzijnsthema’s uit de leefwereld van de jongvolwassene. Van daaruit kunnen de jongvolwassenen een weloverwogen volgende stap zetten in de richting van werk, opleiding of therapie. De workshop presenteert hoe de jongeren geprikkeld, gemotiveerd en gevormd worden opdat ze hun eerste stappen kunnen zetten in de richting van een eigen toekomstplan. Getuigenissen van jongvolwassenen die deelnamen aan het project geven hieraan kleur.
6. Samen op eigen benen. Ervaringen met studentenhuizen met gewone en ongewone jongeren.
De Orthopedagogische Groep Limburg-Bethanië-Genk-Hasselt probeert via studio’s en studentenhuizen jongeren met gedragsproblemen de brug te laten maken naar de samenleving. De studentenhuizen zijn alternatieven voor de individuele trajecten van begeleid wonen of voor de groepsprojecten met jongeren met een gedragsproblematiek. Het leven zoals het is in de studentenhuizen: gewone en ongewone jongeren proberen samen te leven en onderling afspraken te maken. Op die manier kunnen ze, met minimale professionele begeleiding, hun stappen in de wereld zetten. De workshop gaat in op het profiel van de jongeren, de visie en de dagelijkse praktijk, alsook de manier waarop de jongeren begeleid worden.
PRAKTISCHE INFORMATIE
Wanneer?
Woensdag 24 november 2010, van 9u00 tot 16u30.
Waar?
Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen – De Factorij Huart Hamoirlaan 136 1030 Schaarbeek
Wegbeschrijving • met de trein
De Huart Hamoirlaan ligt tegenover het station van Schaarbeek (links houden). Vanaf het station moet u een goede vijf minuten stappen tot de Factorij.
• met de tram
Vanuit het station Brussel-Noord neemt u tram 55 richting Bordet. Afstappen aan halte “Helmet”. Stap voorbij de kerk meteen links. U vindt de Factorij meteen na het tweede kruispunt op uw rechterkant. Neemt u aan de Koningsstraat (halte Park) tram 92 of 93, dan stapt u af aan de eindhalte “station Schaarbeek”.
• met de wagen
De Factorij beschikt over een beperkte parking.
Hoe inschrijven?
Het aantal deelnemers is beperkt. U moet zich dus vooraf inschrijven om te kunnen deelnemen. Inschrijven kan telefonisch of via e-mail tot uiterlijk dinsdag 16 november. U bezorgt daarvoor uw inschrijvingsgegevens aan Veerle Hendrikx, • via mail door bijgevoegd inschrijvingsformulier te mailen naar:
[email protected] • telefonisch, op 02 553 31 18 Vermeld bij uw inschrijving zeker ook de workshops die u wilt volgen en uw alternatieve keuzes. Wenst u een vegetarische maaltijd, duid dit dan ook aan.
Prijs?
Deelname aan de studiedag kost 20 euro. Hierin zijn de studiemap, de broodjesmaaltijd en de receptie inbegrepen. Bij ontvangst van uw inschrijving sturen we u een bevestiging met factuur en het rekeningnummer waarop u de deelnameprijs kunt storten.
Meer informatie?
• vragen over het programma
Sofie De Smet, 02 553 31 66 of
[email protected]
• vragen over uw inschrijving
Veerle Hendrikx, 02 553 31 18 of
[email protected]
