w OOR
DEN BOE K
DI.p,.:LBK'I'E~N
V A. N
RIJKSUNIVERSITEIT GENT Seminarie voor Vlaamse Dialekto10qie Blandijnberg, 2 9- 0 0 0 GEt.'J r 1
·tel. ,(091)25.76el1
toestelnummer
4~04
===='===~=============~~=:==~====~===========~===~===~==~=================
v
Dialek·t ~;ehucht;
El
(stad 1 dorD,
Xl
(qemeente)
",rijk);
..
,r
(nrovincie)
=~=========~==========~~===================~=====~==== ============;=======
GESPROKEN !~a.arn
;
.0
DOOI~:
~
••••••
"00.0
••
tJ c.. ar:l :.
::11.' • • • • • • • • •
0
..
•
'"
.,
Geboorteblaats ~ .1l • • 6~ • • ~~.'G.~eo 1eb~orte3aar : .enO.O.'4.0AO.~~O.~ Bero€~p ~ •a a ~
~eboorteDla~ts Gehoortei~ar g
Geboorteplaats vader: ••.•••••••• Geboorteplaats moeder.: •••••.••.•
\.lol.lej:J.j~0;:;(}r:e,s
0
•
0
•••
D
'
•
0
•
(I
IJl
ft
·1
l!I
....
.,
~
tol
•
•
~
•
•
•
•
•
4
~
u
•
~
~
•
~
~
$
•
•
•
•
•
•
•
,.
. , ,.
(I
•
•
"IC
•
•
•
•
~
•
•
~ a~~.6~.n~~~'oo*o~. •• ~_,.o~ U_~~Q.è~,.
••
•••
~
•
~
$
•••
60
••
~
~
••
Q
••
:~
t
•
•
•
•
•
4
~
•
•
•
•
•
•
'0
~
•
e
c • • 0
ç
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ft
~
•
•
•
•
•
=====~===================~=====~~====~==~====~~===========~==~===========
WiZt U de vragenZijst inv~ZZen voo~ BZe~ht3 d~n plaats? De Zaatste.gemeente.fus1!e teïl spijt~ l:·li,jve:" (:d,Teer; de OOY'I;(!ronkel-z:/Ä:e dorne,VJ ,JOOl' Orl,$ (Ha-:"1 ., "1 -. h" ~eKtonaerzoek ae geogra]~EC~e re[erent2epunten. ij VUvt ~uc ~n voor J~JV. D r o 'rl q en;) remeente G:J.nt. AZs Ude zaken zeZf niet voLdoende kent J gaat U ~iefBt ts l'cde bi,i .epn ter plaatse geboren en getogen Zandbouwer. 1'~
~.
7
-
" , '
Tracht ook steeds zo getrouw mogelijk de diaZektische uitsvraak weer te geven. ============================.~=============.==========~====================
HeIkel!, heet: i.n
UI'!
dialek.t
1. een rund dat gehouden '(
(melkkoe~
?
meZkbee8t~
baat~oe~
baa~'
beest.! 2. een koe die veel !nelk geeft? (bat~ge koe~
3
0
baatkoe.!
een koe waarvan de meU: VEel be/cer
oplevert ? (boterkoe" z '1:S (JoeG-1
• 1,rl
de keerne)
4. de melk uit de uier trekken? 5. 6.
l~;~lken -;:-- ete
~-~~~~ in
7. de
e,3rsb:~
de
stal ?
L
I ---
tf7-~do--;:-----'---=-r ~=-
meJkE,tralen lat,.:::n, 'Vi',,":t;"vl::>E-ic:,n:
of i,n een al~art vcormeJ.:k.en ?
recini~!1t ovv~11qe~q
I
_
2
Hoe noemt U in Uw dialekt : 8. melken tot er geen melk meer in de_ qier blijft ?
._._----- ------_._-_ .... _------_._-----
.,--.---------------9. een straal melkvocht die uit de uier spuit bij het melken ? ( s t r e B .8 e J 13 ter 8 e :J S t 1" 1: s ~ s t T 1.~ et:; strip) 10.
~elken
met de vOlle hand?
lL bij het melken ~et duim en vinqers van boven naar onderen wrijven, êventueel om er diJ laa.tstE; .mulk Qit te me~ken ?
I
i
~
(trippen; strippen)
12.
13. een drachtige koe te lang melken; ze Liet behoorlijk droog laten gaan ?
(verme [ken) 14. aen nie-t à.rachtlg(~ koe zo lener gelijk blijven melken ?
TIl,Ç>""
(deuremetken:; overmelken)
I
I !
15. Hoe heet zoqp niet drachtiqe koe 4ie vorder m0lk qeeft ? lb. 3en krukje zonder leuning, on 3 of 4 poten, waar men OP zit bij liet melken ?
(bZokstoeZ J meZkstoe[) ~----
170 een krllkie Inet §ên Doot dat om te m~lken aan het lichaam vastaegesnt wordt ?
------------------- .-----+---------------------18. de srnmer vJaarin gemolkEm worc:-1:: ? 19. het houten juk dat
OD
de schouders
wcirdt a01ea~ +p :::>.l. nm tW0Q-e~m2rs ....... -.,.. .. --:
J
,-
_.,._.~
drag•.:m ? -----------------------,;----------~--------
20. cen rund de twe8 achterste not2D bije\-:m binden als Z8 bij hot melken niet stil kan staan of de neiging ~eeft te slaan ? ( tropey;.) 21. het tom'lof ijz2HJn stel \-'F'l.arme·e da t gi~daan wordt ? (tî~ape '.~
)
2. de' staart vastbinden tijdel1s rnel}(!211
?
liOG h"c,(;t een ka,,"? (i-naa z.)
,
._-----'-----------------------
3
Hoe heet in Uw dialekt : 24. de melk (~n bob3r voo~tkomend van
één koe ? (bate)
H",~Dt
D
n}:; a,t.8 n
noemt, men het. ffi·':\.....1 )';:0., .......,0:.1'1/' ..... (',r bot.,',;rqiftc V'.:::1'=
HOG
ra (I;::-,
;.
~
_~
;
zekert ? · " . (h , a t -z-g:; geo(rr;1-((., Çje;) UOÎlt{g)
,_..:-_-----------------
Hoe nOGmt men ~n Uw dialekt. 27. 4e eerste melk na het kalven? ________________. 28. ~e koe voor de eerste keer melken
.1-.
na het kalvE:'n. ?
29.
':';k~
Ft ! hoc:v.'=':Üheid E121k die de koe ac':> ~: \."~ - 1 de eerste keer na het kalven ? ,,
riesr;,qmaaZ.)
(ft
30. Hoc zeqt reen: minder melk gaan geven (va~ de koe) ? 31.
~tilaan
verminderen en tenslotte
Ophouden te n~lken ?
t~pennen~ 9?ennierenJ
32. geen
mel]~ nlee~
geven (vod. koo)
?
33. een koe die maar drie l'ieeft ::'
34.
een speen met wratten
~e
36. moeilijk om Die
}~OG
is .
0
Q
m91ken •
0
e
Cl
OD
?
?
0
rhertm:J'lkig) 37 e de:' :rnell~ Iliet of1 ].~:i.IJ.l.t::E;r~ .rlC)Ll(~'-·;::1.,:, latHl ui tlekkéC::Il ? ,
38. machinaal melken /
Vorwerkina van de melk. .-... ~.'._---- -_.,-_ .... _--_._----~.
__
39. Hoc noemt U
Hl.
melkmachJne·? ..
400 pe.. g·
g{~~n:'(JIJ~011
o:f
U,,·? dia.. L:.;}::t"?Ti o11be.\",TC:.;z·}~:~t\:;~f
~~I~.J.~~:
niet afgeroomd9 melk ? (ri. ..te7A.1..-..",""!l 0
l7<.ón
iJle
l k"
meZk. zoete melk)
ka. '/; t
e-r;~! e Z. 7,~ ~
-;) i~:J?:...~ t]
.--_.. _---_.._-_.•_-_.
_
Hoe h'20t in Uil;' di.::, lekt 41
~
het ouderwe'tse melkzift; vaak van paardehaar cf dichte stof ?
0
(z1~jde~ '~\2.
;?'i;fe 3
::de:;
vz.'I~et"' teems)
-
-_. ------,- --- ------- --------------
Heeft (had) het latere InE-ükzifl: van fijn metalen gaas een andere naam ? \(-lelke '?
43. Hoe heet het moderne melkzift met v~rvangbare
filter ?
41. Hoe zaat men' de melk "ziften"
?
------l----------------------~5.
JG.
Hoe zegt men
"water bij d? melk
VOt:;qen H
'?
(dopen 3
b laU1;Jen)
(van de melk qesproke!~) laag erbovenop vorm2n ? (dikken;
--
romen~
zanen)
----..,--,170 de bovenst'2 vetlaaCf die OD sti.l--
--+----- --------~----------.-.
staande nelk komt ? 48. hpt vliesje dat komt ? 49~
Hoe ,eert men alg.emc~n ?
\:~ ()n trornl~D.~'j
in
Voor het maken van boter 1,.-yerd (cn
h,:~t
,1i;:::t: s-t(é~c:ds on-tyc'of.J.-:X. Hoe heette
\i'ïordt:)
bij die werkwijze dan 50. de kuip waarin de melk bewaard wordt t~t ze moet 0ckarnd worden ?
Als er- wêl ontroomd werd, was de gebruj_](elij}~c workwi.jze eertijds het gis. ten van. de melk in aarden t,la.t.:.;:_r verlakte) tE!il<'.;'l1 ''laar dan 8(:::11 vetl,'3.acr OD de melk kwam Hoe heette dan ~
51. lle~
afqieten of
qer
v~n
afduwe~
de roomlaaq ?
jvlieten~ cfvlieten)
ëie pot of kuip zamlüd t",7(~rd ?
;,qaé1r in
d_E:' room
\rt~r
,.
I
- - _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ___ .1.,--
5 -j
het ingieten van de room ~it de vcrscl1illende teilen iJl de r00m~ 1
• "Ul_D
''>,
(insteke7,) 55~
de ontroomde msJ.k ? (gev/o-;~en il1e7-k~
7)Zote-·j,
!)le7..lte"·~
j'Z'u1:'-ten7e lkJ 56~
de lcuip waarj.TI do ontroomde: ln(01.k iflOrc1-t g::-"SJoten ?
I
_
5
Als er mechanisch ontroomd wordt, hoe heet dan 57. ce machine ',;ra.::.X: rIa t ~
53. het ontromen van de rr,ach.i.ne ? ~.
0
-) -; 0
hoe noemt men dan
dE~
ontroomde
Int::; J.};, ?
GO.
61~
I10e heet het a:EqeschciJen vetbe stnnddeel 'tlan d.ó '[~1E'~1]'z ~,v,::ta.r~"'i.?;;Ln bc~'''''' ter gCIn.:lèlkt lliordt ?
de kuip
vma~Ci!1
d.;.; room.
en T,vaarin mem h.em. op de!
I
1~JC;'(,JçH1.r,..1 Y10rat/ cr(~!::li7.stc'
\
b.::mpe.t,::,tuur laat komen ?
OCD koperen ketel om Dolk t0 dr&? fverouderd~ melkZauwer)
(Ien
I
63. een metalen melkbus ? een sourt mand8werk dat over 22
of .u·tcil(::;11 gG~~).laats·t wordt urn de katten te beletten melk t.e likken ?
T~le]~ke1"rlrrHJr8
65. I<e:nt U 011(:8 inhoudsmaten
te meten ? 'Naam + hoev8E·lheid
3.. u.
OTJ.
ffiQJ.k
b.
66. Kent U "ae melk zoeten" voor : aan
de lucht blootst811en, verluchten Of in een andere betekenis ~
?
Hoe heet in Uw didlekt 6'7
0
s17rernrn'E:!l
"T·.:rar~
melJ< ?
68. een klein brokje of vlokje van strem..-:ncmde of
qeî:;tr2mdc~
melk ?
-----------'----.
--------_._--~------
--4------
70. gestremde melk?
71. het produkt dat bij melk qevoeqd word-t oh dï(} te doen EJtrer1DV.:'n ?
--------------------,-'------
720 het
wa~e~1ge
gedeelte dat van
gestrGrnde melk gescheiden wordt ? 73. het vastere gedeelte van gestremde
melk waar het watorige ;edoelte uitgeperst is ?
74. het zuur
\'~()rden
van me
J~
?
75. het bederven van melk?
Hoe heet
76. een melkbu;:;s(onK()(~~J.,er ( zie 'teh.:<2ninq) 77
.
78
. een
een koeler met lilaterbak ? koel
'?
-----'~~f·.....-'·'___ ~--
I lil~
~.
,.~
melkbussenkoeler
OUD E
A MBA C H TEN
==========~:================
IJ\.
\\<'(.:(}S
~;eri. \T":."'.::(1"~;;:~l·1
Ons on.di3rzoek naar: de vaJ(taal van
'...l.';:;
KUlnp~
.L~'
i.ner
gE~vord\"rd. Tex:;h kunnl?n nieu."rJe gegevens .~ <:;:Sl.Uta,ten van èU.t onderzciCek alleen maar 'ten gOE.'de kamen. Wie nOST Id.et aan OnZ(2 enquêtE: heej:t deelgenomen f en
belang;:~i::el1ülg lieeft"
sturen wij graag dE, hstreffende
'\,Tag'enl.ij st .
20f \loc:/:::
all€~l]
:. 'wij
touwslager b'(~reide,n rJie'll'V
v'ragel1.1ijst:r::m voor
strcyJ'lecht.or
over het beroep van :
f~t~~~~i~~~~}~f(zeel(1ré~ier); (vlechter met ~1i.l 1J i11 "\l()Ol:~}(C:1ne11(1 S1e.l~.lijst. tI 'Çi\i':~:';<~st: t.E~
lm:i.per
stro en/of
bunt:gI:as~
bij'!.
~
•
