april 2013 iedere maand gratis www.mugweb.nl MUG MAGA Zi n
ja
e
25 ar
Vul het gat in je hand met een gaatje in je hoofd Verborgen armoe: bankslapers zonder postadres
Met stadsecoloog Remco Daalder op safari in de stad
Schrijver Theo Kars: ‘Genot is geluk’
van der Woude de Graaf Advocaten Juridische Problemen?
Op het gebied van Arbeidsrecht, Civiel Recht, Consumentenrecht, Huurrecht, Personen- en Familierecht, Sociale Zekerheid, Strafrecht en Vreemdelingenrecht kunt u bij ons kantoor terecht.
Kosteloos Spreekuur: Tel. 14 020 of www.sbl.nl
Even geen geld, wel spullen? Lenen op onderpand: snel, simpel en betrouwbaar
Voor kennismaking en kort advies kunt u terecht op ons gratis spreekuur, donderdag van 17.00 - 18.00 uur. Gelieve zich telefonisch aan te melden tussen 14.00 en 16.00 uur op 020 - 6792478 voor een afspraak op diezelfde dag. Willemsparkweg 31, 1071 GP Amsterdam T: 020 - 6766690 F: 020 - 6766695 E:
[email protected] I: www.woudegraaf.nl Ons kantoor is bereikbaar met tramlijnen 2, 3, 5 en 12
Bij de Gemeente Amsterdam kan iedereen vanaf 18 jaar geld lenen op onderpand tegen lage kosten. De voordelen van de Stadsbank van Lening U direct contant geld tegen inlevering van U u kunt uw bezittingen elk moment weer uw sieraden of gebruiksartikelen; meenemen, als u het geleende geld met de kosten terugbetaalt; U lage beleenkosten en verlengen van uw lening is elke 9 maanden mogelijk; U een gemeenteinstelling, dus betrouwbaar.
CARE In onze dagbesteding aan de Kerkstraat in Amsterdam, kunnen wij nog kandidaten plaatsen die belangstelling hebben om het ZEEFDRUKVAK te leren in onze galerie te werken en zelf te leren FOTOGRAFEREN, SCHILDEREN of TEKENEN. Als je belangstelling hebt voor een van deze activiteiten meld je dan zo spoedig mogelijk aan via telefoon 020-3032076 . Wij hebben ook nog plaats in Utrecht. Baantraject Care, Kerkstraat 205, Amsterdam. Tel: 020-3032076 www.baantrajectcare.nl
Een dagvaarding ontvangen? Laat de deurwaarder niet los? Voor de (straf)rechter verschijnen? Uitkering geweigerd of ingetrokken? Huurkwestie of een dreigende huisuitzetting? Of andere juridische problemen?
IK VECHT VOOR UW RECHT!
GRATIS RECHTSBIJSTAND VOOR MINIMA! Schinkelkade 37-1 1075 VJ Amsterdam T: 020 - 66 44 349 F: 020 - 66 45 748 E:
[email protected] W: www.mousadvocatuur.nl
Je tijd goed besteden en relevante werkervaring opdoen? Meld je aan als vrijwilliger bij Buddyzorg van De Regenboog Groep Mail:
[email protected]
Naar elkaar luisteren Met elkaar praten
Van elkaar leren in de
Multiloog©- bijeenkomsten Voorjaar/zomer 2013 Amsterdam
Thema: Communicatie over ervaringen in het dagelijks leven plaats: Stichting Muzenis Cliffordstraat 38 dag & tijdstip: dinsdag 20.00 - 22.00 uur datum: 21 mei, 11 juni (kunstMultiloog) en 20 augustus (kunst-Multiloog) openbaar vervoer: tramlijn 10 (eindhalte), bus 21
plaats: Centrum Westerwijk Adm. De Ruijterweg 148 - 152 dag & tijdstip: woensdag 20.00 - 22.00 uur datum: 8 mei openbaar vervoer: tramlijn 7, 12, 13 en 14, buslijn 18
plaats: Gebouw Tetterode (i.s.m. de Bijstandsbond) ruimte: D4net Bilderdijkstraat 165F dag & tijdstip: woensdag 14.00 - 16.00 uur datum: 17 april openbaar vervoer: tramlijn 3, 7, 12, 13, 14 en 17
Toegang: overal gratis Organisatie: St. IPC/INCA Projectbureau Amsterdam Telefoon: 020-6848012 / 4120032 Website: www.inca-pa.nl Met steun van: Gemeente Amsterdam (Dienst WZS)
Advertentie
m u g m ag a z i n e
4
Peter van Straaten
21
Joep Bertrams
23
Fempert
Inhoud 7 8 9 10 10/11 13 14 15 17
Protesteren bij DWI Geen brievenbus, geen bijstand Radio Steunkous biedt troost Schotwond voor de poen Een stad vol vreemde vogels Het Rijks: tien jaar trammelant in beeld Intiem theater in Amstelveen De wereld volgens Theo Kars Kroning & krakersrellen
Rubrieken en columns 4/5 De maand MUG & Van de redactie 6 Cathelijne’s rekening, College, Buitenkansjes 12 Agenda cultuur & Stadspas Amsterdam 16 MUGwijzer 17 Cryptogram 20 Jacques Peeters, Sociaal Raadslieden & Juridisch Loket 21 Betoog & de Gemeentelijke Ombudsman 22 Klerenzooi! & Voor de Buurt 23 Gratis Amsterdam, De gulle keuken Foto voorpagina: John Melskens
Klerenzooi!
praktijkcentrum dwi belaagd
steunkous van de wijkzuster
9
7
Colofon Hoofdredactie: Joop Lahaise Redactie: Toine Graus, Lotte Haase, Marcel Schor, Jacob Sleutelberg, Arnoud van Soest, Contact: redactie@mugweb. nl / 020 6077605 Eindredactie: Edwin Giltay, Jeannet van Leeuwen, Jos Verdonk Layout: Eddo Gorter, Gert Meijerink Contact:
[email protected] /020 6077611 Webbeheer: Gert Meijerink Fotografie: George Maas, John Melskens (beeldredacteur), Erik Veld, Sodis Vita e.a. Illustraties: Eddo Gorter Aan dit nummer werkten mee: Joep Bertrams, Roy de Beunje, Catelijne
mugwijzer
Tips en nuttige adressen over werk en inkomen
amsterdam wild life
Theo Kars: ‘was will das Weib?’
10
15
Bosman, Ingrid Guldenaar, Yvonne Helms, Andries de Jong, Sara Murawski, Jacques Peeters, Ulco van de Pol, Jojanneke Spoor, Peter van Straaten, Christine Westerveld Secretariaat: Tallie Uittenbroek Contact: administratie@mugweb. nl / 020 6077600 Distributie: Richard Nadort, Tony Strijbosch, Fred van der Zee Contact: 020 6077600 / 06 14116446 MUG Magazine en www.mugweb.nl zijn uitgaven van stichting BBU en worden gemaakt door een onafhankelijke redactie van vaste medewerkers en vrijwilligers. Directeur: Joop Lahaise. Postadres stichting BBU / MUG Magazine:
Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam. MUG Magazine is in de regio Groot-Amsterdam gratis verkrijgbaar bij bibliotheken, buurthuizen, werkpleinen, zwembaden, wachtkamers, scholen, supermarkten, ziekenhuizen en culturele instellingen. Oplage deze maand: 30.000 Druk: Dijkman Offset, Diemen. Marketing: Marco Bakker, Pauline Roffel, Contact:
[email protected] / 020 6077612 Deadline kopij eerstvolgende nummer: 20 april 2013.
(Advertenties)
beter in beeld
Problemen met uw uitkering?
tember 2012 iedere maand gratis www.mugweb.nl september 2012 iedere
maand gratis www.mugweb.nl
Ebis maximil imaxime ndeliatatur? Qui aut
Problemen met de uitkering?
Ebis maximil imaxime ndeliatatur? Qui aut
Deurwaarder aan de deur?
Ebis maximil imaxime ndeliatatur? Qui aut
Omnihita tenimax
Gratis afspraak!
Dreigende huisuitzetting?
Sedit inc www.mugweb.nl
layout la layo ut
staat klaar om uw blad, folder of flyer een overtuigende vorm te geven Contact: 020 6077610 (Gert, Jaap of Eddo) of
[email protected]
m u g m ag a z i n e
Dijkman offset Visseringweg 40 1112 AT Diemen
[email protected]
GRATIS ADVOCATENSPREEKUUR! elke middag van 14.00 tot 16.30 uur Zie ook onze advertentie op pagina 9 ■
Westerdoksdijk 1 ■ 1013 AD Amsterdam ■ T: 020 - 421 2145 ■ E:
[email protected]
Zie ook advertentie op pagina 20 020-6730055
april
2013 i n h o u d 3
de maand mug MUG Magazine begint de maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? En wat staat ons nog te wachten? MUG maakt de balans op. ■ Rechter zegt nee
tegen tewerkstelling Uitkeringsgerechtigden mogen door de gemeente niet zomaar overal worden ingezet. Dat besliste de rechter vorige maand na een klacht van een Zeeuwse bijstandsgerechtigde die door de gemeente een contract voor 32 uur kreeg voorgelegd, waarin geen omschrijving van de werkzaamheden stond vermeld. Inmiddels hebben al meer dan 300 bijstandsontvangers uit drie Zeeuwse gemeenten een dergelijk contract ondertekend. Een woordvoerder van Orionis, de organisatie op Walcheren die mensen met een uitkering of zonder baan naar de arbeidsmarkt begeleidt: ,,Het voordeel van het niet vastleggen van de werkzaamheden is dat deze mensen met behoud van uitkering kunnen worden ingezet waar ze nodig zijn. Nu de rechter heeft gesproken, moeten we bekijken of we onze werkwijze moeten aanpassen.’’ FNV is blij met de uitspraak van de rechter. De vakcentrale vindt dat veel gemeenten misbruik maken van werklozen. Bijstandsgerechtigden moeten vaak zonder betaling het werk doen waar de gemeenten geen geld meer voor hebben. Sinds 2012 is de Wet Werk en Bijstand (WWB) van kracht en volgens artikel 9 hebben bijstandgerechtigden de plicht om ingeschakeld te worden en een tegenprestatie te leveren. Het gaat om maatschappelijke, simpele activiteiten die bedoeld zijn om bezig te blijven. Omdat de rechter de gemeente in Walcheren in het ongelijk heeft gesteld, overweegt regeringspartij VVD de wet aan te scherpen en opnieuw naar de Tweede Kamer te sturen. De Dienst Werk en Inkomen (DWI) in Amsterdam interpreteert deze wet coulanter: ,,In Amsterdam is er geen tegenprestatie voor een uitkering. Wel zijn er activiteiten om zo snel mogelijk weer op de arbeidsmarkt te komen door middel van bijvoorbeeld een traject of een participatieplaats. Dit past binnen de WWB en is wezenlijk anders dan de zaak in Zeeland. Er wordt geen geld mee verdiend en is gericht op de klant en niet op een product. Het is geen oneerlijke concurrentie omdat het altijd additioneel werk is en niet een
4 Ac t u e e l
april
2013
reguliere werkplek of werknemer vervangt”, aldus Carmen Westra, perswoordvoerder bij DWI. (Zie ook pagina 7). ■ Protest tegen
uitzettings- en asielbeleid Onder Siberische weersomstandigheden demonstreerden op 23 maart in Amsterdam honderden vluchtelingen en sympathisanten tegen het harde uitzettings- en asielbeleid van de regering. De demonstratie begon bij de Vluchtkerk in Bos en Lommer, waar zo’n 120 asielzoekers tot eind maart
mochten bivakkeren, en eindigde met een manifestatie op het Museumplein. Zo’n tachtig clubs waren vertegenwoordigd, variërend van vakbond tot kerkelijke instantie en van vluchtelingenorganisatie tot politieke partij. Met name de PvdA, die haar handtekening heeft gezet onder het strafbaar stellen van illegaliteit, moest het ontgelden: haar werd een ‘gevoelstemperatuur’ van ver onder nul verweten. Terwijl kinderen met schrille stemmetjes leuzen riepen als ‘geen man geen vrouw geen mens is illegaal’, droegen volwas-
Peter van StraAten
senen spandoeken met uitspraken uit Annie M.G. Schmidt’s Otje: ‘Zonder papieren kun je niet leven, maar Kwark de kraai wel’. Ondertussen weten de vluchtelingen nog steeds niet waar ze aan toe zijn: de politiek biedt hun voorlopig geen enkele soelaas. ■ Ombudsman:
‘Overheid te bureaucratisch’ De overheid is voor de burger steeds moeilijker te begrijpen, concludeert de Nationale ombudsman Alex Brenninkmeijer. 'De overheid is te ingewikkeld,
te bureaucratisch en mist inlevingsvermogen', luidt zijn stevige conclusie. Vorig jaar ontving de ombudsman 15.000 klachten, duizend meer dan in de jaren daarvoor. Hij adviseert de overheid om de burger te benaderen vanuit vertrouwen. 'Het overgrote deel van de burgers deugt en is bereid om mee te werken met de publieke zaak. Een positieve benadering van burgers blijkt in de praktijk vruchtbaarder dan dwang.' Wil de overheid de aansluiting met de burger weer maken, dan moet zij burgers serieus nemen en met respect behandelen. Brenninkmeijer presenteerde zijn rapport 20 maart in de Tweede Kamer. ■ Ossel: ‘Te weinig
hulp bij schuld’ Wethouder Freek Ossel (PvdA) van Armoede, Wonen en Wijken wil dat woningcorporaties Ymere, Stadgenoot en Rochdale en energieleverancier Nuon beter meewerken als hun klanten om hulp vragen bij problematische schulden. Bewoners van woningen van deze drie corporaties en klanten van Nuon komen bij financiële problemen opvallend minder vaak in de schuldsanering dan andere Amsterdammers, aldus de wethouder. ,,Dat is vervelend, want daardoor is het moeilijker voor die mensen een goede regeling te treffen.” Voor een schuldhulptraject moeten afspraken worden gemaakt met alle schuldeisers over de aflossing van een deel van de schuld en kwijtschelding van de rest. Uit gegevens van de Gemeentelijke Kredietbank Amsterdam, die de schuldhulptrajecten coördineert, blijkt dat Stadgenoot en Ymere bijna nooit meewerken aan een voorstel met finale kwijting. Rochdale gaat in de helft van de gevallen niet akkoord. Ook Nuon stelt zich weinig flexibel op.
m u g m ag a z i n e
Het idee is simpel. De schuldhulpverlening geeft aan mensen onder het sociale minimum een verklaring waarmee ze een bankpas krijgen. De gemeente stort één keer per maand geld op de bijbehorende rekening. De pasbezitter kan dus zelf bepalen waar hij zijn geld aan uitgeeft. ,,Uiteraard is er daarbij wel begeleiding vanuit de schuldhulpverlening of het maatschappelijk werk nodig”, legt Bevers uit. Zo wordt aan de hand van bonnetjes gecontroleerd of het geld wel goed uitgegeven wordt. Bij voedselbanken is vaak een tekort aan vers voedsel, dat probleem wordt door dit plan ondervangen. ■ Griepje kan tot
bezoek voedselbank Mensen die onder het sociaal minimum zitten, kunnen in veel
gemeenten naar de voedselbank of naar een speciale supermarkt voor minima. In Gemert-Bakel kan deze groep binnenkort boodschappen doen bij Albert Heijn of de Jumbo. Dit kan met een bankpas die door de gemeente wordt opgeladen. ,,Mensen in armoede moeten zo normaal mogelijk leven”, vindt wethouder Jan Bevers die het plan bedacht.
ontslag leiden Werknemers die na een kort ziekteverlof weer aan het werk gaan, worden soms zonder dat ze het weten, niet voor 100 procent beter gemeld. Dat blijkt uit klachten bij het nieuwe Meldpunt Verzuimbegeleiding van FNV Bondgenoten, waar in vier weken tijd 3300 meldingen zijn binnengekomen. Werknemers worden voor 1 procent ziek gehouden. Na een jaar krijgen ze dan, omdat ze "ziek" zijn, ineens 10 tot 30 procent minder salaris. Na twee jaar kunnen ze worden ontslagen zonder extra kosten voor de werkgever. Met de uitkomst van het onderzoek stapt FNV Bondgenoten naar het bedrijfsleven en de politiek.
naast alle nuttige informatie over sociale regelgeving, werk en maatschappelijke initiatieven om mensen op weg naar zelfredzaamheid te helpen: ‘eigen kracht’, zoals wethouder Pieter Hilhorst dat in zijn column op pagina 6 noemt. Maar daar hoort ook bij dat we de overheid én de samenleving kritisch volgen. Inderdaad, dat levert niet altijd even vrolijke verhalen op. Neem het stuk van Arnoud van Soest over een bijzondere vorm van verborgen armoede: mensen
die om wat voor reden dan ook buiten alle voorzieningen vallen, bijvoorbeeld omdat ze geen vast woonadres hebben maar ook niet als dak- of thuisloos geregistreerd kunnen of willen staan. Daar word je niet vrolijk van. En ook niet van de oplossing die MUG-bestuurslid Andries de Jong in zijn betoog op pagina 21 biedt: het fonds voor bijzondere noden, dat bijspringt waar de instanties het ook niet meer weten. Dat fonds, opgericht in de crisis van de jaren dertig, is ‘nog
steeds’ hard nodig. Niet somber stemmend is het fenomeen dat je iets terug kunt doen voor je uitkering, iets wat je als werkzoekende ook nog serieus op weg naar een baan kan helpen. Maar als de uitvoering doorschiet naar ordinaire werkverschaffing en concurrentievervalsing (pagina 7), dan kunnen we niet anders dan kritisch zijn. Ook dat hoort in MUG thuis. Opdat we als Amsterdammers niet langs elkaar heen leven en op een dag in een grauwe stad wakker worden.
Arnon Grunberg bezocht 22 maart de Vluchtkerk in Bos en Lommer, waar zo’n 120 voornamelijk Afrikaanse uitgeprocedeerde asielzoekers worden opgevangen. In de tot vorig jaar mei als klimhal gebruikte Sint Josephkerk gaf hij een schrijfworkshop voor de vluchtelingen. De wc’s en douches deden Grunberg denken aan ‘het sanitair op een militaire basis in Afghanistan’. De bewoners konden in elk geval tot eind maart in de Vluchtkerk blijven. Bij het ter perse gaan van deze krant was nog geen alternatieve locatie gevonden. Foto: Sodis Vita
■ Ook collectief
pensioen voor ZZP’ers Staatssecretaris Jetta Klijnsma (PvdA) van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft plannen voor een collectieve pensioenregeling voor zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers). Nederland telt 760.000 zzp’ers. Ze maakt zich zorgen over de vele zzp’ers die niet, zoals hun voorgangers
in betere tijden, zelf kozen voor zo'n vrij bestaan, maar daar min of meer toe veroordeeld zijn. Het snelgroeiende legioen zzp’ers bestaat meer en meer uit mensen die na ontslag niet meer aan het werk komen, of jongeren die op een andere manier geen voet tussen de deur krijgen op de arbeidsmarkt. Voor bedrijven is het bijzonder prettig dat ze deze zzp’ers zonder
vaste loonkosten kunnen inhuren. De staatssecretaris wil dat de overheid haar steentje gaat bijdragen om het succesvolle pensioenstelsel overeind te houden en dat ook zzp’ers daarvan kunnen profiteren. ■ Bankpasje vervangt
VAN DE REDACTIE
Joop Lahaise ,,Moet dat nu steeds, al die negatieve verhalen over armoe en bijstand?”, vroeg een buurman mij laatst. Toch leest hij MUG Magazine elke maand trouw, m u g m ag a z i n e
en met hem zo’n 40.000 andere Amsterdammers. Waarom dan, vroeg ik hem. ,,Nou, er staat ook veel handige informatie in, zelfs voor mij als sappelende kleine zelfstandige. Vaak ook mooie verhalen, over een kant van Amsterdam die ik nauwelijks ken en waar ik eigenlijk weinig mee te maken krijg. We leven in een grote stad nu eenmaal toch erg langs elkaar heen.” Beter dan met die laatste opmerking, kon buurman het bestaansrecht van MUG niet samenvatten,
april
2013 Ac t u e e l 5
Catelijne’s rekening Catelijne Bosman is de hoofdpersoon in de documentaire De rekening van Catelijne. In MUG Magazine elke maand Catelijne’s eigen verhaal.
Mijn achtergrond en ik Na maanden solliciteren is het dan eindelijk gelukt. Ik heb een baan! Samen met zestig andere bijstandsgerechtigden ga ik aan de slag voor Daily Works, een werkgever die is aangetrokken door het UWV. Daily Works belooft voor iedereen werk te hebben in verschillende sectoren. Ik zal gaan werken in de horeca, wat niets meer betekent dan dat ik in de spoelkeuken zal gaan afwassen. Na een intakegesprek word ik na twee weken gebeld dat ik de volgende dag op het UWVkantoor mijn contract kan komen tekenen. Toch ietwat zenuwachtig loop ik een dag later het UWV binnen. Nu is het zover. Eindelijk kan ik op eigen kracht voor mijn gezin gaan zorgen, gaat het door mijn hoofd. Ik zal de volgende week beginnen, staat er in het contract. Fijn, dan heb ik nog een week om thuis de boel te regelen en de kinderen goed voor te bereiden dat mama weer gaat werken. Wat mij trouwens opvalt, is dat het bedrijf zelf nog niet getekend heeft. Maar mij wordt verteld dat dat een formaliteit is en dat ik mij daar niet druk over hoef te maken.
✖
Nadat ik heb getekend, spreken we af dat Daily Works zo spoedig mogelijk zal bellen met hoe en wat. Maar de dagen daarna blijft het stil. Ondanks meerdere mails die ik stuur en telefoontjes hoor ik niets. Een dag voordat ik moet beginnen, krijg ik een mevrouw van Daily Works dan eindelijk aan de telefoon. Alsof het de normaalste zaak van de wereld is, zegt ze dat het hele feest niet doorgaat omdat ik met mijn achtergrond toch maar teleurgesteld zou worden. De telefoon laat ik nog net niet vallen na het horen van dit nieuws. Ik vraag hoe dit kan, want ik heb toch een contract getekend? Kortaf zegt ze dat ik maar naar het UWV-kantoor moet komen en dat ze het dan zal uitleggen. Maar ik wil nu een verklaring, of excuses. Dat is ze niet van plan. Totaal uit het veld geslagen ben ik. Wat krijgen we nou? En wat bedoelt ze met mijn achtergrond? Wie denkt zij in godsnaam dat ze is om mij en mijn achtergrond te beledigen? En wat voor achtergrond moet je hebben om in een spoelkeuken te werken? Toch krijg ik geen antwoord op mijn vragen. Ook niet als ik om opheldering vraag bij het UWV, waar ze net zo stomverbaasd zijn als ik.
✖ ✖ ✖ ✖ ✖ COLLEGE ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ Het college van burgemeester en wethouders verzorgt iedere maand een column. Dit keer is het de beurt aan Pieter Hilhorst (PvdA), wethouder Financiën, Onderwijs en Sport.
Geen helpzucht
Toen ik nog journalist was, ging ik gewoon ergens langs als ik over iets wilde schrijven. Als wethouder leg ik een werkbezoek af. De overeenkomst is – gelukkig – dat ik nog steeds lastige vragen mag stellen. Op een van mijn werkbezoeken ging het erover hoe je mensen kunt helpen hun eigen leven te leiden, ook als dat moeilijk is. Eigen Kracht noemen we dat. Mensen
GRATIS!!!
De Nachtzusters zijn terug met de voorstelling De Bonte Buurtbus. Jarenlang waren de plattelandsdames Kaat en Anna Schalkens, gespeeld door Ottolien Boeschoten en Jet van
6 ac h t e r g r o n d
april
2013
willen namelijk liever hun eigen problemen oplossen en zijn er trots op als ze iets hebben overwonnen. Dat geeft zelfvertrouwen. Met een steuntje in de rug kunnen ze vaak veel meer dan ze denken. Tijdens het werkbezoek sprak ik met een gezinsvoogd. Ze vertelde over een moeder met psychiatrische problemen. Die was zo in de war geweest dat haar twee kinderen uit huis waren geplaatst. In eerste instantie hield de vrouw haar ouders voor de gezinsvoogd verborgen, bang dat die op zoek was naar verhalen over haar instabiliteit, naar argumenten om haar kinderen langdurig uit huis te plaatsen. Het kostte de gezinsvoogd veel
Boxtel, live te horen op de VPRO-radio. Van Boxtel: ,,We maken een radiovoorstelling op het toneel.” De Nachtzusters willen verhuizen, want ze vinden hun dorp niet meer zo leuk. In hun zoektocht naar een betere plek gaan ze deze maand naar Amsterdam, naar het Werktheater. De zusters zingen, interviewen en leggen lokale zeden en gewoontes onder de loep. ,,Het eerste half uur is conventioneel theater, slapstick. De rest is vooral improvisatie, waar we het publiek bij betrekken. Ze mogen van alles roepen. Kaat weet raad.” Van Engelenburg Theaterproducties geeft vrijkaartjes weg. Voor de voorstellingen op 13 en 14 april 2 x 2 kaartjes. Werktheater, Oostenburgergracht 75. Stuur een mailtje met naam + adres naar
[email protected] o.v.v. ‘Nachtzusters’. Wie het eerst mailt, het eerst maalt.
tijd om haar van het tegendeel te overtuigen. Als zij met haar ouders en buren een plan opstelde voor de periodes dat het met haar minder ging, konden de kinderen juist thuis blijven wonen. Door haar eigen netwerk in te zetten kreeg de vrouw meer greep op haar leven. Zorgen dat mensen met meer hulp van hun eigen netwerk hun problemen kunnen oplossen is voor mij de essentie van Eigen Kracht. Zo willen we ook alle hulp aan jongeren organiseren. Een nieuw Amsterdams model: niet tien hulpverleners die langs elkaar heen werken maar één coördinator die alle hulp regisseert en aanstuurt. Zo hoeft een
t ekeningen herwolt van doornen
re m co d a a l d e r
N AT U U R L I J K A M S T E R DA M
1 6 wa n d e l i n g e n i n e n ro n d d e s ta d
klein probleem niet een enorme zorgvraag te worden. Cynici zeggen dat ik alleen maar wil bezuinigen. Ik draai het om: de kosten stijgen en het aantal mensen met problemen blijft ongeveer gelijk. Nu krijg je een zak geld als je als hulpverlener een probleem signaleert. Als je geld verdient door problemen te maken, ontstaan er vanzelf meer problemen. Ik wil zorgen dat de nadruk op het oplossen van problemen komt. Daarom is het tijd om de hulpverlening met gezond verstand aan te pakken. En mensen helpen hun eigen boontjes te laten doppen. Zonder al te veel helpzucht want daar heeft niemand iets aan.
Remco Daalder kent als stadsecoloog elk stukje natuur in Amsterdam. Hij vertelt er aanstekelijk over in Natuurlijk Amsterdam, met tien wandelingen in de stad plus zes in ‘buitengebieden’ als de waterleidingduinen en Botshol. Het barst van de planten en dieren in Amsterdam. Wie eenmaal weet waar de dieren wonen, ziet hoe dichtbij de natuur is. De zestien wandelingen leiden je langs grachten, door parken, weilanden en bossen. Soms loop je door het hart van de binnenstad, dan door Oost, de Plantage, Nieuw-West of Noord. Uitgeverij Lubberhuizen (www.lubberhuizen.nl) geeft 3 exemplaren van Natuurlijk Amsterdam (ter waarde van €17,50) aan MUG-lezers weg. Hebben? Stuur uiterlijk 20 april een mailtje met naam + adres o.v.v. Natuurlijk Amsterdam naar
[email protected]
m u g m ag a z i n e
Jacob Sleutelberg Bijstand met een ‘tegenprestatie’ leidt tot moderne dwangarbeid, vindt onder andere FNV Bondgenoten. Tijd voor actie, met inmiddels steun van de rechter.
Het actiecomité Dwangarbeid Nee houdt een picket line bij het Praktijkcentrum van DWI Foto: Erik Veld
Protest tegen dwang bij DWI G
een werkgever in Nederland kan zich veroorloven wat de Dienst Werk & Inkomen (DWI) schijnt te mogen, althans tot voor kort: iemand laten werken zonder salaris, enige vorm van arbeidsovereenkomst en met heel veel plichten maar geen of nauwelijks rechten. Veel keus heb je als uitkeringsontvanger niet: je dient aan zo’n traject mee te doen, anders wordt je uitkering gekort of gewoonweg stopgezet. Je beklag doen over de werkzaamheden of de omstandigheden waaronder je ze moet verrichten, laat staan de ‘beloning’, is er niet bij. Overigens heeft DWI het niet zelf bedacht. De nieuwe bijstandswet verplicht gemeenten van uitkeringsontvangers een ‘tegenprestatie’ te vragen. De vraag daarbij is wat een redelijke tegenprestatie is, waar ook de werkzoekende nog iets mee opschiet? De rechter boog zich onlangs over die vraag naar aanleiding van een klacht van een Zeeuwse tewerkgestelde, die zich niet wenste neer te leggen bij een onbetaalde 32-urige werkweek en een vage taakomschrijving. Hij werd op zijn uitkering gekort en stapte naar de rechter. Heel wat uitkeringsontvangers bezetten inmiddels plekken die eigenlijk door betaalde krachten met een contract en bijpassende beloning zouden moeten worden ingevuld. Die betaalde banen verdwijnen daardoor, terwijl die juist voor de werkzoekenden bestemd zouden moeten zijn om ze uit de uitkering te krijgen. Dit wordt ook wel concurrentievervalsing genoemd. De gemeente, maar ook een bedrijf als Albert Heijn, heeft mensen met behoud van uitkering aan het werk. Lekker goedkoop, dat wel. m u g m ag a z i n e
april
Behalve dat er geen loon wordt betaald, is er ook van een serieuze arbeidsovereenkomst geen sprake. Als de proefperiode van drie maanden erop zit, mag de werkende bijstandsontvanger vaak weer opkrassen om te worden ingeruild voor een andere gratis werker. Het dikwijls in het vooruitzicht gestelde betaalde dienstverband komt er zelden van. In het Praktijkcentrum van DWI aan de Laarderhoogtweg, achterin Zuidoost vlakbij Ikea, zijn ook mensen aan het werk, zonder salaris, voor 32 uur per week. Als tegemoetkoming in de reiskosten wordt €20,- per maand bovenop de
staande gehouden. Helemaal geruisloos verliep de actie niet: een demonstrant die video-opnames maakte binnen de hekken van het Praktijkcentrum kreeg het verbaal aan de stok met een groepje DWI-bewakers. Veel geduw, getrek en geroep maar uiteindelijk dropen de ordebewakers mokkend af. Overigens was DWI niet het doelwit van de demonstranten. Die richtten zich vooral op de uitkeringsgerechtigden, die door de sociale dienst in een trainingstraject of een baan worden gedwongen. En bij de picket line blijft het niet. Mensen die door DWI worden gedwongen
Rechter fluit gemeenten terug: 32 uur werk zonder loon is te gek uitkering verstrekt maar dat is zelden toereikend, gezien de afgelegen locatie van het Praktijkcentrum. Lunchpauzes mogen niet naar eigen believen worden ingevuld, maar moeten binnen de hekken worden doorgebracht. Het actiecomité Dwangarbeid Nee van onder andere FNV Bondgenoten, de Bijstandsbond en AbvaKabo FNV, hield op 25 maart een picket line bij het Praktijkcentrum. De demonstranten hielden uitgewerkte uitkeringsgerechtigden staande om met hen in gesprek te gaan en ze een flyer te overhandigen met contactadressen van de Bijstandsbond, FNV Bondgenoten en de SP Hulpdienst Amsterdam. Ook busjes met werkers, die terugkeerden van hun banen, werden bij de poort
2013 ac h t e r g r o n d 7
om onbezoldigde arbeid te verrichten en over hun ervaringen willen praten, zijn maandag 22 april om 19.00 uur welkom in de Joop den Uyl-zaal (zaal 0233) in de Stopera. Voor meer informatie en mailadres voor aanmeldingen zie www. mugweb.nl: Actievergadering Dwangarbeid Nee. Er is sowieso hoop voor tewerkgestelden in de bijstand. De rechter heeft eind maart, naar aanleiding van de Zeeuwse zaak, gemeenten berispt die te ver gaan bij het verplicht stellen van een ‘tegenprestatie’ in de bijstand. De rechter vindt dat er een overeenkomst moet zijn, waarin de werkzaamheden beschreven staan, en dat 32 uur werk per week teveel is voor een redelijke tegenprestatie.
werken zonder loon
Martijn (fictieve naam) is 44 en moest eind 2011 plotseling ‘s morgens vroeg verschijnen in het Praktijkcentrum, waar hij een introductieweek doorliep. Daarna werd hij te werk gesteld in het Amsterdamse Bos, waar hij in een reflecterend pak rommel opruimde en bladeren veegde. ,,Ik leek op de jongens die er een taakstraf uitzaten, alleen hadden die een veel beter vooruitzicht dan ik: een echte baan.’’ Martijn kreeg na zeven weken last van zijn rug en meldde zich ziek. Onmiddellijk kreeg hij thuis controle, door ambtenaren van de DWI die zijn ziek zijn in twijfel trokken, maar over geen enkele medische kennis of vaardigheid beschikten. ,,Uiteindelijk liet de DWI mij met rust, totdat hij eind 2012 gesommeerd werd te werken in de spoelkeuken van het Praktijkcentrum. Hij heeft er een paar maanden gewerkt, totdat hij maandag 25 maart werd ontslagen nadat hij nogal nadrukkelijk met de Volkskrant van die dag had lopen zwaaien, waarin de uitspraak van de rechter werd gemeld inzake de uitkeringsgerechtigden op Walcheren. Frits (fictieve naam) heeft dertig jaar zijn eigen bedrijf gerund. Elke dag was hij ’s ochtends als eerste aanwezig om zijn personeel op te vangen. Door een faillissement zit hij nu in de bijstand. Ook hij kreeg een reintegratietraject aangeboden. Het is volgens zijn klantmanager van het grootste belang dat hij de baan serieus neemt, want ‘zo kunt u aan het arbeidsritme wennen en ervoor zorgen dat u ’s morgens op tijd bent.’
‘Zonder postadres besta je niet eens’ Arnoud van Soest Geen vast adres, dan in principe ook geen uitkering. Een groeiende groep Amsterdammers zit tussen wal en schip. Caroline de Groot neemt het voor ze op.
C
aroline de Groot werkt als ‘straatjurist’ voor de Protestantse Diaconie Amsterdam. Daarnaast is ze onderzoeker bij de Universiteit van Utrecht. ,,Inderdaad twee verschillende werelden. Ik sprak laatst een collega die zich niet kon voorstellen dat niet iedereen drie keer per jaar op vakantie kan.” De mensen die De Groot helpt kunnen zich niet eens één vakantie permitteren. Ze hebben wel wat anders aan hun hoofd: overleven. Als ze bij de sociale dienst aankloppen voor een uitkering, krijgen ze nul op rekest. Het gaat om mensen die wel als nug-ers worden aangeduid: niet-uitkeringsgerechtigden. Steeds vaker zijn dat ‘thuislozen’. ,,Vanochtend nog sprak ik met een Duitse vrouw die in Nederland had gewerkt en als EU-burger in principe recht heeft op een uitkering. Toch moest ze bij DWI een verklaring tekenen dat ze haar aanvraag zou intrekken, terwijl ze de taal niet eens machtig is. Dat is toch te gek voor woorden?” Ook merkt De Groot dat DWI mensen van het kastje naar de muur stuurt, letterlijk van de Jan van Galenstraat naar DWI ZuidOost, en weer terug. ,,Dat zijn afstanden, zeker als je geen geld hebt
voor openbaar vervoer. Als ze zich bij mij melden, stuur ik altijd een vrijwilliger mee naar DWI, zodat ik zeker weet dat het goed gaat.” Voor een goed begrip: een dakloze slaapt vaak in een park of nachtopvang. Een thuisloze heeft weliswaar ook geen eigen dak maar vaak wel een logeeradres, bijvoorbeeld in een sociaal pension. Caroline de Groot ziet ook ‘bankslapers’, mensen die bij vrienden logeren. ,,Als je dakloos bent en in een park slaapt, krijg je van DWI een formulier mee, waarop je moet bijhouden waar je allemaal bent geweest. Daarmee toon je aan dat je aan Amsterdam bent verbonden. DWI controleert dat steekproefsgewijs.” Maar als je bij iemand op de bank slaapt dan wil DWI dat je je bij je gastheer of -vrouw inschrijft, legt ze uit. Het probleem is dat veel mensen die iemand onderdak verlenen DWI niet over de vloer willen hebben, bij voorbeeld omdat ze bang zijn dat de sociale dienst hen als samenwonend beschouwt. Caroline: ,,Als je nergens staat ingeschreven besta je niet en heb je geen recht op sociale voorzieningen.” Dat niet alleen. Zonder postadres kun je vaak ook geen zorgverzekering afsluiten of wordt je
Straatjurist Caroline de Groot helpt mensen die tussen wal en schip zijn geraakt Foto: Sodis Vita
verzekering beëindigd. ,,Dan kun je niet naar de dokter, tenzij je het zelf betaalt. De meeste zorgverzekeraars weigeren mensen die geen postadres hebben of niet in de Gemeentelijke Basis Administratie
Een huurcontract voor de slaapbank kan soelaas bieden zijn ingeschreven. Er zit zelfs een wet aan te komen die bepaalt dat je eerst een postadres moet hebben voordat je een zorgverzekering kunt afsluiten. Een slechte zaak omdat daarmee de toegang tot de gezondheidszorg in het gedrang komt voor deze kwetsbare groep.”
KRINGLOOPWINKEL. bij U in de buurt Postjeskade 23-25, A’dam West Kerkstraat 354, A’dam Centrum Papaverweg 21, A’dam Noord Zeeburgerpad 90, A’dam Oost Lange Begijnestraat 8, Haarlem Centrum Spaarneweg 16A, Cruquius
085 273 70 70
Ruimt woningen geheel leeg.
8 ac h t e r g r o n d
april
2013
Meestal lost De Groot het postadressenprobleem op door een uitspraak van de rechtbank naar DWI te sturen waaruit blijkt dat je bij iemand op de bank kunt slapen zonder dat je samenwoont. ,,Je
kunt ook een huurcontract voor een paar tientjes afsluiten, zodat duidelijk is dat het om een zakelijke relatie gaat.” Volgens DWI-woordvoerster Carmen Westra ligt het iets genuanceerder. ,,Iemand die bij zijn moeder of een goede vriend
logeert, beschouwen wij niet als dakloos. Die kan zich gewoon bij een Werkplein melden.” Dat zoiets in de praktijk niet altijd vlekkeloos verloopt, wil ze wel toegeven. ,,Helaas gaat het nog weleens mis, maar we zijn druk bezig om onze medewerkers beter te instrueren.” Dat het moeilijk is om als bankslaper aan een postadres te komen (DWI gebruikt de term briefadres) relativeert ze. ,,Iemand met een vast logeeradres is weliswaar niet dakloos maar kan nog wel een inschrijfprobleem hebben.” Maar ook daar is wat aan te doen: ,,Als je je niet kunt inschrijven en je hebt geen inkomen, dan kun je net als dak- en thuislozen bij DWI voor een periode van drie maanden een briefadres krijgen.”
BOOGERT & HARING advocaten Gesubsidieerde rechtsbijstand voor minima
Problemen met uw uitkering? GEDAGVAARD? Ontslag? Verblijfsvergunning geweigerd? Schone Lei? HUISUITZETTING? Scheiding?
Bel direct: 020 - 470 35 58 Kennismakingsgesprek altijd kosteloos Gratis inloopspreekuur: iedere maandag 17:00 - 18:30 uur www.juttersdok.nl www.werkinopdracht.eu
Overtoom 441, 1045 KG Amsterdam Tram 1, halte Rhijnvis Feithstraat Arbeidsrecht Bestuursrecht Familierecht Huurrecht Jeugdrecht Sociaalzekerheidsrecht Strafrecht Vreemdelingenrecht WSNP
m u g m ag a z i n e
Radio om op de been te blijven Jojanneke Spoor Wijkverpleegster Marjolijn Onvlee bedacht Radio Steunkous, een programma waarin iedereen een steunkous voor een ander kan zijn.
H
et helpt als je tegen je wond praat, huilen lucht op en couchsurfen is een remedie tegen eenzaamheid. Het zijn slechts enkele van de ervaringen die worden besproken in het wekelijkse radioprogramma van Buurtzorg Amsterdam. Met Radio Steunkous wil de thuiszorgorganisatie een nieuwe vorm van zorg bieden. ,,Want wij denken dat er van elke vorm van aandacht en betrokkenheid een soort helende werking uitgaat”, vertelt Marjolijn Onvlee. Onvlee nam het initiatief voor het programma omdat ze merkte dat mensen die heel wat te verduren hebben, vaak ongelofelijk sterk zijn. ,,Als je als wijkzuster bij mensen thuis komt, hoor je vaak verhalen waarvan je helemaal opkikkert.” Er zit steun in die verhalen, vertelt ze. Daarom is het goed om ze met elkaar te delen. ,,Je hebt elkaar nodig om op de been te blijven”, concludeert Onvlee. Radio Steunkous is een programma met een lach en een traan. ,,Het zijn vaak echt moeilijke dingen waar mensen mee zitten”, vertelt ze. ,,Maar door de manier waarop mensen met hun problemen omgaan, krijgt het programma iets optimistisch. Mensen hebben zoveel power!” Ze vertelt over een man die eenzaam was, maar daar zelf een slimme oplossing voor bedacht. ,,Hij doet
aan couchsurfen. Hij laat nu mensen uit de hele wereld op zijn bank slapen. Voor hem is dat een heel leuke manier om iets te doen tegen zijn eenzaamheid. Dan logeert er bijvoorbeeld een student uit Thailand bij hem. Die kookt dan voor hem, en dan ruikt het weer heerlijk in zijn huis.” ,,Veel van onze luisteraars zitten aan huis gekluisterd”, vertelt Onvlee. Het programma dient om ze een hart onder de riem te steken. ,,Vaak worstelen mensen met dezelfde dingen. Het is dan fijn om te weten dat je niet alleen staat. Dat anderen het probleem herkennen.” Elke dinsdagmiddag wordt er in de studio met een gast gesproken over onder-
Marjolein Onvlee (midden): ,Mensen hebben zoveel power!' Foto: Sodis Vita
grote bak. De ander ving haar tranen op in trombosebuisjes en plakte daar stickertjes op met de reden voor haar tranen. Na een jaar bleek dat de vrouw die alle tranen in een grote bak verzamelde, veel meer had gehuild dan haar vriendin. De verklaring van die man was dat we minder huilen als we gaan nadenken over de oorzaak van het verdriet. Hij vond dat we de redenen moesten loslaten, omdat huilen goed voor je is.” Het pleidooi werd door een luisteraar direct ter harte genomen: ze belde op voor een verzoekplaatje en barstte vervolgens in snikken uit. Naast informatie over gezondheidsproblemen en het uitwisselen van kennis en ervaring, wil Radio Steunkous ook vermaak bieden. ,,Als we het over stoma’s hebben, draaien we daarna de stomawals van
De ‘Steunkous van de week’ krijgt een sokje en een bos bloemen werpen die aan zorg gerelateerd zijn, variërend van werkvoorziening voor doven tot psychiatrische klachten. ,,Een verhaal dat mij is bijgebleven is het pleidooi voor een flinke huilbui. Een man vertelde over twee vriendinnen die een wedstrijdje deden over wie er het meeste huilde in een jaar tijd. Een van hen verzamelde haar tranen in een
Herman Finkers.” In de rubriek ‘Steunkous van de Week’ wordt iemand die veel voor een ander doet in het zonnetje gezet. ,,Die Steunkous krijgt een klein sokje en een bos bloemen.” “Ik merk dat het voor mensen echt een soort ijkpuntje in de week wordt”, vertelt Onvlee. ,,En hoe meer luisteraars we krij-
Bel direct met
020 - 664 08 48 m u g m ag a z i n e
april
2013 ac h t e r g r o n d 9
samen sterker
gen, hoe meer mensen er iets aan ontlenen en hoe groter de kans is dat we in de lucht kunnen blijven.” Probeer de zender een keer uit, vertelt ze dan ook iedereen die het horen wil. ,,We zouden het leuk vinden als meer mensen zouden bellen. De stap om de telefoon te pakken is best groot. Niet iedereen houdt ervan om met ziel en zaligheid in de openbaarheid te komen. Maar we gaan niet voor de sensatieverhalen. Het gaat ons juist om anekdotes waar je van opvrolijkt." Radio is een uniek medium om zorg en mensen met elkaar te verbinden “We geloven dat iedereen een ervaringdeskundige is op het gebied van het leven, want het leven is best een pittige klus. Steun van elkaar kunnen we goed gebruiken. En iedereen kan daar een bijdrage aan leveren. Ook via de radio.” Radio Steunkous wordt gemaakt door Buurtzorg Amsterdam en elke dinsdagmiddag tussen 14.00 en 15.00 uitgezonden via Stads FM (103.3 op de kabel of 106.8 in de ether). www.radiosteunkous.nl Marjolijn Onvlee is genomineerd voor de Compassieprijs 2013. De Compassieprijs wordt jaarlijks toegekend aan iemand die ‘harten heeft weten te verzachten en mensen heeft weten te verbinden.’ De uitreiking is op 5 april. http://www.handvestvoorcompassie.nl
Vul het gat in je hand met een gaatje in je hoofd
Figureren als lijk in een televisiekrimi levert geen sterrenstatus op, maar wel al gauw een paar tientjes. Foto: John Melskens
Jacob Sleutelberg Leuke dingen willen en geen geld hebben gaan niet samen. Tenzij je creatief bent. Dan kun je behoorlijk aan je trekken komen en zelfs wat geld verdienen ...
V
an half acht tot tegen tienen ’s avonds zit ik met een groep mensen te praten over de toekomst en mijn verwachtingen van de Bazaar in Beverwijk. Over hoe vaak ik er kom of kwam, wat ik mis, wat ik wil, wat er zou kunnen veranderen. Tijdens het gesprek – onder leiding van een gespreksleider van een onderzoeksbureau – is er royaal koffie, frisdrank en ook veel koekjes. Leuk hoor, en aan het einde van het gesprek krijg ik een envelop met een briefje van vijftig euro in handen, met hartelijke dank voor de deelname. Kassa, die is binnen. Toch lekker pegels voor iets extra’s in mijn dunne bijstandsknip. Het is een nieuwe wereld die ik nog maar net aan het ontdekken ben. Hoe krijg ik legaal wat extra centjes of een gratis product of dienst, zonder me te hoeven verplichten aan vervolguitgaven? Je zal de mensen de kost moeten geven die lekker twee weken elke dag een gratis krant krijgen – een proefabonnement – om vervolgens een acceptgiro in de bus te vinden met het erg dringende verzoek het abonnementsgeld voor het komende kwartaal, half jaar of hele jaar te voldoen. Jammer, niet goed uitgekeken dus. Dat kan veel beter. Op een andere avond lig ik om een uur of negen ‘s avonds op de grond, in een straatje in de rosse buurt van Amsterdam. Iemand poedert mijn gezicht en om me heen lopen mensen heen en weer. Ik hoor even later het zachte geklik van een fototoestel. ,,Klaar hoor,’’ zegt een meisje tegen me, ,,je kan naar binnen.’’ Op de komende vijf minuten heb ik vanaf vier uur ’s middags zitten wachten in een buurthuis vol fi-
10 ac h t e r g r o n d
april
2013
guranten, met koffie, thee, fris, water, en later broodjes en een warme hap. Om tien uur ’s avonds krijg ik een envelopje met veertig euro. En ik heb dat boek eindelijk uitgelezen dat al zolang thuis lag te wachten. En een maaltijd uitgespaard. En die foto’s? Die verschijnen over een half jaar in Duitsland in een aflevering van de Duitse krimiserie Tatort, die zich in Amsterdam afspeelt. Ik ben dan een door de politie gefotografeerd vermoord slachtoffer van een seriemoordenaar. Niks glorie, geen roem, maar wel een paar tientjes en eten en drinken. Het buurthuis bleek trouwens bij navraag wifi te hebben: ik kon zó het wachtwoord krijgen. Al mijn mailtjes beantwoord op mijn tweedehands iPhone met spotgoedkope losse simkaart (als je dan ook een iPhone hebt, is het handig om de gratis app WiFi Finder te downloa-
de jagers op talent je er toch wel uit. En bovendien is te vaak met je hoofd op de buis de dood in de pot voor de figurant. Je kan niet de ene week opvallend in beeld langsfietsen in de ziekenhuisserie Charlie en de volgende week met je bekkie pontificaal aan de bar in gtst zitten. Overexposure is er heel snel in dit kleine hoekje van het sterrendom. Wees bovenal braaf, rustig, gewillig en onopvallend. Doe precies wat je wordt gevraagd en ga vooral niet lopen ‘acteren’. Ze haten je dan echt! Je beste kwaliteit is geduld en de kunst van het onopvallend wachten. En wachten. Vooral dat. De grootste zonde is om echte sterren aan te staren, om maar niet te spreken van aanspreken en uitingen van bewondering tentoonspreiden als Tjitske Reidinga ineens naast je een broodje komt pakken. Dat je op tijd op de set
Niks glorie, geen roem, maar wel een paar tientjes en eten de, waarmee je overal kunt zien of er een wifi-netwerk in de buurt is. Het werkt echt!). Ga vooral niet figureren als je beroemd wil worden of per se een rol wil in Goede tijden, slechte tijden, want dat heeft geen zin. Zodra je drie keer hebt meegedaan aan het figureren in een tv-serie of commercial valt het kwartje: er is een vaste groep beroepsfiguranten die echt aan de weg timmert en er alles aan doet om met hun kop op het scherm te komen. Mijn advies: doe er niet aan mee. Als je echt zo bijzonder of talentvol bent, halen
moet zijn en niet halverwege weggaat omdat je je kind van school moet halen, zal wel voor zich spreken. Het is bovenal saai. Het stikt van de castingbureau’s. Sommige vragen inschrijfgeld, andere niet. Zorg in ieder geval dat je een behoorlijke foto van je gezicht hebt. Ga niet meteen naar dure fotografen die een portfolio voor je willen samenstellen. Laat je niet gek maken, anders loopt het met je af als met die mensen die een gratis krantenabonnement namen: uiteindelijk betaal je, in plaats van dat het wat oplevert.
Jos Verdonk In Amsterdam wonen 30 soorten zoogdieren, zwemmen 70 vissoorten rond en broeden er zo’n 150 vogelsoorten. Voor het nodige wild life is een trip naar Kenia of de Veluwe geheel overbodig.
R
emco Daalder is een van de zes stadsecologen die de gemeente Amsterdam rijk is. Ecologie is een tak van de biologie, die de wisselwerking tussen planten, dieren, levensgemeenschappen en uiteindelijk ook de mens bestudeert. Een van de taken van het kleine team van Amsterdamse stadsecologen is het in kaart brengen van alles wat onze hoofdstad rijk is aan flora en fauna. Inmiddels is dankzij een database alles wat leeft, groeit, bloeit, vliegt, spartelt en kruipt per vierkante meter opvraagbaar. Daalder studeerde biologie, omdat hij van jongs af aan gefascineerd was door de schijnbare ongebondenheid van dieren. ,,Maar die gedachte bleek voor geen meter te kloppen. In de natuur gebeurt niets zonder reden en heeft alles structuur. Voor dieren draait – net als voor mensen – alles om drie dingen: voedsel, veiligheid en voortplanting.” Even genoeg gepraat. De vrije natuur lonkt. Het voordeel van stadsecoloog zijn is dat je niet van negen tot vijf zit opgesloten in een suf kantoor, maar af en toe ook in de baas zijn tijd naar buiten mag. We gaan een stevige wandeling maken. Volgens de meteorologen mag de astronomische lente vandaag begonnen zijn, het slechte nieuws is dat het nog steeds stervenskoud is, daar in de wilde natuur. We spreken af dat de wollen muts van de stadsecoloog alleen afgaat voor de fotomomenten. We lopen via de Stadstimmertuinen richting Amstel, en slaan dan rechts af. Al snel blijkt dat je voor een safari echt geen dure m u g m ag a z i n e
Gratis op safari in Amsterdam reis naar Kenia of Zuid-Afrika hoeft te boeken. Je hoeft zelfs niet naar Schiphol. Trek gewoon die wandelstappers aan en ga de stad in! Langs de Amstel zien we het eerste stadswild van vanmiddag: meeuwen! Remco Daalder is een geboren verteller: ,,Amsterdamse meeuwen zijn heel honkvast en gebonden aan conventies. Ze verdelen zich als op een schaakbord over de stad en elke stadse meeuw heeft zo zijn eigen plekje: meestal ergens hoog op een dak van een grachtenpand, bij wijze van uitkijkpost. Pas als er iets te snaaien valt, bijvoorbeeld als iemand brood strooit, zoeken ze elkaar op. Ze broeden met zijn allen op de Hoeckelingsdam, bij Durgerdam, maar scharrelen bij ons in de stad hun voedsel bij elkaar” Volgens de stadsecoloog is het een misverstand dat vogels alleen van bosrijke locaties houden. ,,Voor een bonte specht is een boom gewoon een boom, of die nu in nationaal park de Hoge Veluwe staat of in de stad. En in Amsterdam staan heel veel bomen, dus dat komt goed uit. Op de Rembrandttoren laat de slechtvalk zich wel eens zien: voor een slechtvalk is een kantoortoren gewoon een mooie rots.” Daalder wijst naar de sluiswanden in de Amstel. ,,Daarop groeit de groensteel, de Asplenium viride. Dat is een varentje dat verticaal tegen de wanden groeit. Het
voedingsbron zijn voor veel vogels.” De ecologie in een notendop. Bomen doen het heel goed in Amsterdam, maar worden doorgaans niet ouder dan een jaar of honderd. Niet zo heel oud voor een boom. Daalder: ,,Dat komt omdat om zich te blijven ontwikkelen een boom één kuub grond per jaar nodig heeft en dat is in in de stad gewoon niet voorradig.” Amsterdam is altijd al een groene stad geweest. Vrijwel direct nadat de grachtengordel vierhonderd jaar geleden was voltooid, werden de eerste bomen aangeplant. En daar bleef het niet bij. ,,Bomen in de stad: dat was in de zeventiende eeuw heel ongebruikelijk. Daar werd over de hele wereld over gesproken. ‘Amsterdam is geen stad, maar een woud’, werd er geschreven, en dat het ‘zo waarlijk zou moeten zijn.'” Amsterdam kent een voortdurend veranderende bevolkingssamenstelling en telt ongeveer 180 nationaliteiten. Met de flora en fauna van de stad is ongeveer hetzelfde aan de hand. Langs de spoorlijnen van de stad groeien veel exotische plantjes, die zijn ontsproten uit zaadjes die wereldreizigers met hun kleding hebben meegedragen. ,,Voor dieren geldt hetzelfde: konijnen, fazanten, knobbelzwanen en meer recent de halsbandparkieten en de nijlganzen: ze zijn van oorsprong alle-
Stadsecoloog Remco Daalder leunt tegen een typische stadsboom Foto: Erik Veld
verbluffend snel. ,,Stadse merels hebben een kleinere snavel dan hun soortgenoten uit de provincie. Daarmee kunnen ze tussen de straatstenen beter naar zaadjes en insecten pikken. Dat is een wonderlijk staaltje evolutionaire aanpassing binnen enkele tientallen jaren. In die zin doen vogels het veel beter dan mensen, want ons lichaam is nog steeds gebouwd om op de savanne te leven.” Nu we het toch over die primatensoort hebben: Remco Daalder observeert ook graag het gedrag van zijn soortgenoten, ,,Amsterdammers delen hun stad graag op in kleinere gebiedjes, als een soort territoria. Dat geeft een gevoel van veiligheid en bescherming. Dan zegt iemand over zijn buurtje: ‘Het is hier net een dorp!’ De stadsmens wordt in zijn natuurlijke biotoop voortdurend overspoeld door een bombardement van prikkels. Daar bestaat maar een strategie tegen: negeren, en dat is iets wat de stadsmens zich snel aanleert.” Tijdens de wandeling die ons tot op het bot verkleumt leren we de stad te beschouwen met andere ogen. Er gaat een nieuwe wereld voor ons open. Op de Nieuwe Herengracht zien wij de oudste iep van de stad (98); een olijk pimpelmeesje heeft kwartier gemaakt in een holte van een oude plataan. In een plant-
Alles draait om maar drie dingen: voedsel, veiligheid, voortplanting komt in Nederland alleen in Maastricht voor. En in Amsterdam. Het is zeer zeldzaam en wettelijk beschermd. Als je die sluiswanden zou willen slopen, zou dat door die beschermde status niet eens mogen.” Langs de Amstel staan iepen, echte stadsbomen. Volgens Daalder kunnen ze overal tegen. ,,Nou ja, behalve dan tegen de iepziekte, maar dat houdt de Gemeente goed in de gaten. Zo gauw een iep ziek wordt, wordt hij gekapt. Iepen hebben een geribbelde stam, een ideale schuilplaats voor insecten, die weer een m u g m ag a z i n e
april
maal uitheems. Er zijn biologen die daar problemen mee hebben, maar waar moet je dan de grens trekken? Bovendien: die vreemde dieren zijn vaak juist het leukst!" Maar er zijn ook dieren dichter bij huis die het platteland verruilen voor de grote stad. ,,De eerste futen en meerkoeten vestigden zich in de jaren tachtig spontaan in Amsterdam. Dat kwam omdat het op de meren, zoals de Vinkeveense Plassen, steeds drukker werd door bootjes en andere recreatie. Toen dachten veel watervogels: ‘Amsterdam is zo gek nog niet!’’ Succesvolle dieren integreren soms
2013 ac h t e r g r o n d 11
vreemde vogels
soentje, stapt trots en enigszins agressief een allochtone nijlgans rond, met twee ringen aan zijn poten. Daalder: ,,Dieren passen zich op allerlei manier aan het stadsleven aan, maar vergissingen komen ook voor. Ik zag eens een eksterpaartje dat een groot nest had gebouwd in een hijskraan. Eksters beginnen al te bouwen als de bomen nog kaal zijn, en vertrouwen erop dat het bladerdek hun nest later onzichtbaar maakt. Maar aan een hijskraan gaan geen blaadjes groeien, zelfs niet in de lente. Na een paar weken gaven ze de moed op en zijn ze elders opnieuw begonnen.” Over zijn stadssafari’s schreef Remco Daalder een boek, Natuurlijk Amsterdam. Daarin beschrijft hij tien stadswandelingen en zes voettochten door de ‘buitengebieden' van de stad, compleet met routekaartjes en vanuit ecologisch perspectief. ,,Ik zie wel eens iemand door de stad lopen met mijn gidsje in de hand. Dan kan ik het nooit laten om te vragen: ,,Is dat wat, dat boekje?” MUG Magazine geeft drie exemplaren weg van Remco Daalders Natuurlijk Amsterdam: 16 wandelingen in en rond de stad. Zie daarvoor Buitenkansjes, pagina 6.
agenda cultuur
April aanbiedingen
Gemeente Amsterdam
www.amsterdam.nl/stadspas www.facebook.com/stadspasamsterdam
Stadspas
zondag 7 april
Duizend-en-één-film & poëzie Onder genot van een gemeenschappelijke brunch presenteert Nafiss Nia de middag met verschillende poëzievoordrachten. Ook worden er drie korte films vertoond. locatie Canvas, Wibautstraat 150 info www. canvas7.nl tijd 12:30-14:30 entree €5 brunch €5 vanaf vrijdag 26 april
World Press Photo 2013 Bekijk de winnende beelden van de World Press Photo-wedstrijd voor fotojournalisten. Deze vindt plaats in de Oude Kerk. locatie Oude Kerk info www.worldpressphoto.org open ma-za 10:30-16:00, zo 13:00-17:30 toegang €8 stadspas €6 zaterdag 27 april
Fietsen langs architectuur Veel Amsterdammers zijn onbekend met de architectuur van hun stad. Maar op 27 april wordt deze met een fietstocht in de schijnwerpers gezet. De tocht voert via Molenwijk en Tuindorp Oostzaan naar het NDSM-gebied. Vooraf wordt een inleidend verhaal gehouden. startlocatie Bibliotheek in de Banne, Noord info www.oba.nl vanaf 13:00 deelname €10 met bibliotheekpas €5 koninginnedag, dinsdag 30 april
Koningsvaart over het IJ De nieuwe koning Willem-Alexander en koningin Máxima gaan 's avonds bootje varen op het IJ. Deze ‘koningsvaart’ is een variant van Sail, met muziek, optredens en sportactiviteiten langs de route. Juich het staatshoofd langs de kade toe in het oranje, of kom in het wit om te laten zien dat je republikein bent. De dag wordt afgesloten met saluutschoten. locatie Langs het IJ info www.koningsvaart. nl tijd 19:00-20:30 bezichtiging gratis koninginnedag, dinsdag 30 april
Span die kroon! De grootste broedplaats van Nederland, NDSM, bouwt een feestje in Noord en nodigt iedereen van jong tot oud uit om samen de slingers op te hangen. Met een kindervrijmarkt, een karaokepodium, culinaire doe-het-zelf belevenissen, optredens van bandjes, volop horeca etc. locatie Neveritaweg 61, Noord info www.ndsmvrijhaven.nl tijd 9:00-22:00 entree gratis Tip v/d maand zaterdag 6 april
Kledingruilbeurs Toe aan een nieuw outfit voor de lente? Dit kan gratis! We gaan kinder-, damesen herenkleding ruilen. locatie Buurthuis Transvaal, Danie Theronstraat 2 info www.facebook.com/ klerenzooi tijd 11:00-16:00 entree gratis
Da Bounce Comedy Nights Een heerlijke avond vol entertainment met maar liefst vier TOP comedians uit Engeland en Amerika! Charmante hostessen, lekkere beats van de DJ, een spetterende live show van Feminine én heerlijke soulfood. (Deze show is geheel Engelstalig)
Kanoën op IJburg
Dit is een unieke kans om te ervaren hoe bijzonder en ontspannend het is om op eigen spierkracht in het water rond IJburg te varen. Kanoën is geschikt voor iedereen van 8 tot 80 jaar. Op zaterdag 20 april van 11 tot 14.00 uur gratis proefles op vertoon van de Stadspas. Data: 2 t/m 31 april Prijs: €40 voor 4 lessen, met de aprilbon €20 Reserveren: 020 463 14 65 of
[email protected] Adres: Zandzeggestraat 3 (Rieteiland-Oost naast de tennisclub) Meer info: www.kanopijburg.nl
Datum en aanvang: vr 26 april om 20.30 uur Prijs: €25, met de aprilbon gratis Kaartverkoop: aan de kassa van De Meervaart (werkdagen 10.00 16.00 uur, za 11.00 - 16.00 uur) Reserveren: Maybuse: 4889195 o.v.v. ‘Stadspas’ Meer info: www.maybuse.com Met de aprilbon
Met de aprilbon
gratis
10% korting met Stadspas bij American Book Center In het American Book Center biedt een uitgebreide collectie Engelstalige literatuur, non-fictie en tijdschriften. In het prachtige pand aan het Spui vindt u drie verdiepingen met boeken. Zelfs langs de trappen staan boekenkasten. Stadspasactie: met de Stadspas 10% korting op alle boeken en tijdschriften
Kom poolen in Club 8!
Club 8 is de grootste poolhal van Amsterdam. Met maar liefst 18 pooltafels en 3 snookertafels is er ruimte genoeg voor iedereen. Let op! Bon niet geldig op vrijdag en zaterdag tussen 20.00 en 00.00. Data en aanvang: 1 t/m 29 april Prijs: twee uur poolen €20 , met de aprilbon €5 (consumpties verplicht) Reserveren: telefonisch via 020 685 1703 Adres: Admiraal de Ruijterweg 56b Meer info: www.club-8.nl
Adres: Spui 12 Meer info: 020 625 55 37 of www.abc.nl Met de stadspas
10% korting
Bijbels Museum – De Cromhouthuizen
De zogenaamde Cromhouthuizen herbergen een schat aan architectonische en historische hoogtepunten. Het Bijbels Museum – De Cromhouthuizen laat niet alleen het pand zien als woonhuis, maar vertelt ook het verhaal van het geloof van Amsterdammers, toen en nu. Stadspasactie: met de Stadspas het hele jaar gratis toegang Entree: €8; met de Stadspas gratis Open: di t/m za 10.00-17.00 uur, zo en feestdagen 11.00-17.00 uur Adres: Herengracht 366-368 Meer info: www.bijbelsmuseum.nl en www.cromhouthuizen.nl Met de Stadspas
gratis
€20
Met de aprilbon
€5
YouTube–ontdekking: pianiste Valentina Lisitsa
Op zaterdag 13 april staat dé YouTube– ontdekking in het Muziekgebouw: de klassieke pianist Valentina Lisitsa. In dit Amsterdamse concert bewijst zij zich met grote virtuoze klassieke en romantische pianowerken als Prokofjevs duistere Zevende sonate en Beethovens denderende Appassionata sonate .
Datum en aanvang: za 13 april 20.15 uur Prijs: Normaal €29,50, met de Stadspas €23,50, met de aprilbon nu €7,50 Kaartverkoop: aan de kassa in het Muziekgebouw of telefonisch 020 788 20 00 (ma - za, 12.00 - 18.00 uur) Adres: Piet Heinkade 1, Amsterdam Meer info: www.muziekgebouw.nl/ piano Met de aprilbon
€7,50
Met korting naar het Ketelhuis
Met de aprilbon kunt u de hele maand april voor slechts €2,- naar alle voorstellingen in Bioscoop Het Ketelhuis. Voor het volledige programma kijk op de website www.ketelhuis.nl. Data en aanvang: 1 t/m 30 april Prijs: €9, met de Stadspas €7, met de aprilbon €2,Reserveren: 020 684 00 90 Kaartverkoop: aan de kassa van het Ketelhuis Adres: Pazzanistraat 4 (Westergasfabriek) Meer info: www.ketelhuis.nl Met de aprilbon
€2
Operette `Die Csárdásfürstin´ door Thalia
Sylva Varescu, de ster van het Orpheum in Boedapest. Edwin van Lippert Weylersheym is hevig verliefd op haar en wil met haar trouwen. Hij is echter al verloofd met Gravin Stasi en zijn vader, vorst van Lippert Weylersheym, zou dit huwelijk nooit goedkeuren. Data: zo 14 en zo 21 april om 14.00 uur. Za 20 april om 20.00 uur Prijs: €24, met Stadspas €17, met de aprilbon €10 Reserveren: 0299-660 254 of
[email protected] Adres: Theaterzaal Zuider Amstelkanaal Fred. Roeskestraat 84 Meer info: www.thalia-amsterdam.nl Met de aprilbon
€10
Arnoud van Soest De verbouwing van het Rijksmuseum was een soap die tien jaar duurde. Oeke Hoogendijk maakte er een documentaire over.
Oeke Hoogendijk: ‘Het is net als wanneer je je badkamer door zeven mensen laat verbouwen’ Foto: Erik Veld
Eindelijk, het Rijks gaat weer open!
H
et Rijksmuseum gooit op 13 april – vijf jaar later dan gepland – eindelijk de poorten weer open. Dat de verbouwing tien jaar heeft geduurd, komt niet alleen omdat de welstandscommissie en de fietsersbond dwarslagen, maar ook omdat niemand écht de baas was, zo blijkt uit de documentaire Het Nieuwe Rijksmuseum van filmmaakster Oeke Hoogendijk. Zij kijkt al tien jaar achter de schermen. De documentaire bestaat uit vier delen, waarvan de eerste twee delen (die samen één geheel vormen) de hele wereld over zijn gegaan en al diverse prijzen hebben gewonnen. ,,Toen ik ermee begon wist ik dat het een ingewikkelde klus zou worden,” vertelt Oeke. ,,Het is heel moeilijk om een oud gebouw nieuw te maken. Uiteindelijk heeft de verbouwing langer geduurd dan de bouw, die in 1885 is begonnen. Toen ik met filmen begon, ging de fietsersbond tegen de plannen ageren, en brak de pleuris uit. Dat is sindsdien niet meer opgehouden, dus ja, ik viel wél met mijn neus in de boter.” Het derde deel, dat 7 april op tv is te zien, begint met prachtige opnames vanaf het dak van het Rijksmuseum. De cineaste volgt diverse conservatoren in hun werkzaamheden, maar de nadruk ligt toch vooral op de bouwperikelen, want het museum lag niet alleen met de buitenwereld overhoop. De nieuwe directeur, Wim Pijbes, moest ook een robbertje vechten met de Rijksgebouwendienst, van wie hij het gebouw huurt. Zo was de nieuwe entree met vier draaideuren hem een doorn in het oog. Hoogendijk vond het fascinerend om te m u g m ag a z i n e
april
zien hoe een bouwproject de mensen ging beheersen, in plaats van andersom. ,,Er zijn ook zóveel partijen bij betrokken: het ministerie van OCW, de Rijksgebouwendienst en het Rijksmuseum zelf. ‘Niemand is de probleemeigenaar’, zegt directeur Pijbes in de film. Daardoor stagneert er van alles en is niet duidelijk waar de verlossing vandaan moet komen. In deel 4 gaat het bijvoorbeeld over de kleuren van de muren en vraag je je af wanneer iemand nou eens de knoop doorhakt.”
Dat de verbouwing gigantisch uit de klauwen is gelopen zul je Oeke niet horen zeggen, en het woord bouwfraude zal ze al helemáal niet in de mond nemen. Maar ze vindt het wel wonderlijk dat bij de twee aanbestedingen, die in de documentaire zijn te zien, telkens maar één aannemer komt opdagen, die bovendien nog eens twee keer zoveel vraagt als wat het Rijksmuseum verwacht. ,,Hoe kan dat nou? denk ik dan. Ik vind het fascinerend dat op dit hoge niveau van verbouwen, waar-
De verbouwing van het Rijks duurde langer dan de hele bouw De eerste twee delen van de documentaire gaan onder meer over de strijd om de benodigde vergunningen. Welstandscommissie, fietsersbond, ze gooien allemaal roet in het eten. En de hoofdarchitect moppert dat niemand bij de verbouwing het risico wil nemen. Hij noemt dat ‘too Dutch for me’, oftewel typisch Nederlands. Oeke heeft zich daar ook over verwonderd. ,,De staat geeft het museum miljoenen voor een verbouwing, die uiteindelijk meer dan vierhonderd miljoen heeft gekost, maar het stadsdeel kan zeggen: ‘oh nee, we geven geen vergunning af ’. Dat is wel absurd. Je zou zeggen: ‘los dat samen even op’, maar het gaat allemaal langs elkaar heen. Deze film gaat dus vooral over het poldermodel.”
2013 k u n s t & c u lt u u r 13
bij het om zóveel geld gaat, steeds maar één aannemer zijn gezicht laat zien. Ik weet niet of er onderlinge afspraken zijn gemaakt, maar een onderzoeksjournalist zou daar best eens in mogen duiken.” Uiteindelijk besluit minister Plasterk het bouwproces in mootjes te hakken, zodat er zeven aannemers aan het werk gaan. Dat heeft er zeker toe bijgedragen dat het zo lang heeft geduurd. ,,Het is net als wanneer je je badkamer door zeven mensen laat verbouwen. Dan wordt het wel érg ingewikkeld.” Ondanks alle verbouwingsperikelen is de cineaste er wel van overtuigd dat het Rijksmuseum straks prachtig gaat worden. ,,Het wordt een gebouw dat aan alle eisen van de eenentwintigste eeuw vol-
kunst en vliegwerk
doet. Het is weliswaar een oud gebouw, maar alles is weer zo goed als nieuw, ook al kun je je afvragen of het allemaal zo lang had moeten duren.” Op het moment dat we haar spreken, is ze nog druk in de weer met het monteren van deel vier van de documentaire. Bovendien maakt ze ook nog een grote bioscoopfilm. Daar verheugt ze zich nu al op. ,,In de bioscoopfilm vatten we niet alleen tien jaar renovatie samen, maar de film zal ook méér kunst en minder bouwproces bevatten. Met name de restauratie van de kunstwerken komt op het grote doek veel mooier over.” Net als de documentaire zal ook de bioscoopfilm weer de hele wereld over gaan. Het vermoeden dat ze in Japan, waar de documentaire ook in de bioscoop was te zien, meer in het werk van Rembrandt geïnteresseerd zijn dan in de strijd van de fietsersbond, blijkt overigens niet te kloppen. ,,Ik moet eerlijk bekennen dat die Japanners dat ook wel fascinerend vinden. Die fietsen, dat is weer zo typisch Nederlands.”
Het tweede en derde deel van Het Nieuwe Rijksmuseum wordt zondag 7 april op Nederland 2 uitgezonden, respectievelijk om 17.05 en 20.25 uur. Deel 4 is zondag 14 april om 20.25 uur te zien, ook op Nederland 2. De bioscoopfilm is vanaf dit najaar te zien.
Griffioen: toptheater tegen spotprijzen Arnoud van Soest Als je met je Stadspas of Amstelveenpas lekker theater wilt beleven, is een gang naar Theater Griffioen een aanrader. Veel cabaret in Uilenstede met bekende en onbekende namen voor een prettige prijs.
T
heater Griffioen is een intiem theater, dat precies op de grens van Amstelveen en Amsterdam ligt in studentencomplex Uilenstede. Het trekt bezoekers uit beide gemeenten. Niet alleen studenten van Uilen stede, maar ook houders van een Stadspas of Amstelveenpas kunnen er voor een schappelijk prijsje terecht. Het theater, dat veel aan cabaret doet, kent met name een trouwe schare bezoekers uit Amstelveen, legt voorlichter Dick Roodenburg uit. ,,We hebben een informele sfeer. Je komt hier niet in driedelig pak naartoe. Dat komt omdat we een vrij jong publiek hebben. We maken namelijk deel uit van een studentencomplex.” De ene voorstelling trekt tachtig procent studenten; bij andere voorstellingen komt een wat ouder publiek. Toch vormen nu juist die studenten niet het meest trouwe publiek, moet Roodenburg toegeven. ,,Als de boel hier morgen zou affikken, gaan de meesten gewoon ergens anders naartoe. Noem het de zapcultuur want er is in deze regio ook zoveel te doen op cultureel gebied. Onze vaste kern van Amstelveense bezoekers is wat dat betreft honkvaster, maar we trek-
ken natuurlijk niet alleen publiek uit Amstelveen. Als je honderd meter de andere kant oploopt, zit je in Amsterdam. En als je je even kwaad maakt, ben je binnen twintig minuten op het Leidseplein. Nou goed, misschien moet je je dan wel héél erg kwaad maken, maar toch.” De intieme, informele sfeer wordt zowel door de gezellige en ruime foyer bepaald als door de zaal, waar 240 mensen in kunnen. ,,Je zit heel dicht op de artiest. Vooral van de cabaretiers horen we dat het publiek altijd leuk reageert. Die informele sfeer heb je bijvoorbeeld niet in de aula van de VU, waar vorig jaar bijvoorbeeld de Zuid-Afrikaanse zangeres Amanda Strydom optrad. Zo iemand gedijt eigenlijk meer in een intiem theater als het onze, want in die aula zat ze gewoon te ver van het publiek af.” Griffioen noemt zich overigens graag het cultuurcentrum van de VU. Er worden veel cursussen gegeven en het centrum omvat ook nog een filmhuis. ,,Twee keer in de week, sinds kort op donderdag en vrijdag, vertonen we goede films zoals Jagten en Anna Karenina. Vroeger draaiden we vooral films die wijzelf geweldig vonden, films waarvan we vonden dat ze een pu-
bliek verdienden, al was het alleen maar omdat ze niet in de bioscoop waren te zien. Maar daar zijn we inmiddels van afgestapt. We draaien nu vooral films die ons publiek graag wil zien, zoals literatuurverfilmingen of films met Meryl Streep.” En dat pakt goed uit, want sinds het filmhuis die omslag heeft gemaakt, zit het zaaltje met vijftig stoelen vaak vol. Griffioen biedt niet alleen voorstellingen waarbij het steevast volle bak is. Het moet ook wel eens voorstellingen aflasten, zoals vorige maand twee keer achter elkaar. Dat komt niet omdat directeur Eme van der Schaaf, die voor de theaterprogrammering verantwoordelijk is, er de ballen verstand van heeft, maar omdat hij ook onbekende artiesten een kans wil geven. Roodenburg: ,,Gemiddeld moeten we per seizoen vijf à tien voorstellingen afgelasten. Dat komt omdat we bepaalde voorstellingen een kans willen geven en ze daarom in het programma opnemen.” Maar als er geen kaartjes worden verkocht, dan is er blijkbaar geen publiek voor. ,,In het verleden lieten we zo’n voorstelling wel doorgaan, maar als er maar twintig man in de zaal zitten
Foto: Martijn Mulder
is dat echt gênant, zowel voor het publiek als voor de artiest. Ja, zeggen die artiesten dan: elders in het land zijn we wel een succes, maar dat neem ik dan maar met een korreltje zout.” Een voorstelling waar de Griffioen wel trots op is, is het optreden van Diederik van Vleuten op 30 maart. ,,Zijn vorige voorstelling ging over zijn familie in Indonesië en is zeer goed ontvangen, dus we verwachten dat hij dit keer weer met een prachtvoorstelling komt. Overigens komt Erik van Muiswinkel, met wie hij vroeger veel heeft opgetreden, ook weer, maar dan in het nieuwe seizoen.” Cultuurcentrum Griffioen biedt overigens meer dan bekende namen alleen. ,,Fay Claassen komt 25 oktober met een voorstelling over de jazztrompettist Chat Baker, die in Amsterdam uit het raam is gevallen. Of gegooid, daar zijn de meningen verdeeld over. En o
ja, Hans Dorrestein treedt aan het eind van het jaar ook weer op. Ja, ik weet, hij heeft al een paar keer afscheid genomen maar zo’n kleine tournee vindt hij nog wel leuk om te doen.” De theaterkaartjes zijn doorgaans schappelijk geprijsd, zeker voor houders van een Stads- of Amstelveenpas. Met deze passen betaal je aan de kassa gemiddeld tussen de tien en vijftien euro. ,,Dat komt vooral omdat de VU geld in het cultuurcentrum stopt. Zij betalen onze huisvesting en zij geven ons subsidie. Die subsidie komt niet alleen aan de studenten ten goede, maar ook aan de VUmedewerkers, waar we er zo’n vierduizend van hebben. En daardoor kunnen we het voor de rest van de bezoekers ook betaalbaar houden." Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede 106, Amstelveen www.griffioen.vu.nl/nl
KRINGLOOPWINKEL ZAANSTREEK AL R AA 30 j I E f AKT
Weggooien is zonde. Wij halen overtollige meubelen en kleingoed Waar kan ik sporten met andere Ggz-cliënten? U zoekt het uit bij
Linnaeushof 4, 1098 KH Amsterdam 020 - 4685647 www.clienteninformatiepunt.nl
14 k u n s t & c u lt u u r
april
2013
op ( ook uit de woning). Tevens kunt u altijd langs brengen. Wij zamelen ook kleding en oude metalen in ( alleen als het herbruikbaar is). bezemschoon op leveren van uw woning en al uw verhuizingen.
Volop struinplezier ( 2000 m2)
Lampen, kasten, tafels, stoelen, antiek, boeken, cd’s, grammofoonplaten, schilderijen, serviesgoed, kunst, bedden etc etc. Eigenlijk van alles zolang het maar leuke oude spullen zijn.
Breedweer 41 – Koog a/d Zaan , Tel 075 -631 2090 www.boeldaghallen.nl Open :Ma t/m zat 10.00 - 17.00 uur m u g m ag a z i n e
Marcel Schor ,,Veel mensen ontbreekt het aan moed en energie, die de jacht op geluk vereist.” Schrijver Theo Kars waarschuwt: ,,Het gaat niet goed met het welzijn van mannen en vrouwen.”
‘Ik vind vrouwen niet minder beklagenswaardig’ Foto: Erik Veld
De zin van het leven is gelukkig zijn
‘G
enot is geluk”. Aan het woord is schrijver Theo Kars (73). Zijn Memoires van een slecht mens - deel 2: 1965-1991 verschijnt deze maand bij Uitgeverij Athenaeum. Hij beschrijft hierin hoe hij wordt gearresteerd voor zijn aandeel in de postfraude en hoe hij het manuscript voor zijn eerste boek (De vervalsers) zijn cel uitsmokkelt. Waarna verslagen van zijn uiteenlopende belevenissen terug in de samenleving volgen: over een ongewoon leven dat hij eerst in Amsterdam en later op Ibiza met twee meisjes leidde. Waarom zijn herinneringen, in een drieluik, op papier? ,,Ik wilde de ontwikkeling van mijn persoonlijkheid verklaren, uitleggen hoe ik zonder mijn non-conformistische opvattingen te verloochenen ben geworden wie ik nu ben. Over mezelf heb ik altijd veel nagedacht. Als ik nu mijn leven in vogelvlucht overzie, ontdek ik nieuwe feiten waar ik eerder geen rekening mee heb gehouden. Dat leidt tot inzicht. Het is een vorm van opnieuw genieten.” In zijn boek omschrijft hij zichzelf als een genotzuchtige man die keer op keer in de weer is om zijn leven een maximum aan genoegens te bezorgen. Een gerieflijk bestaan dat veelal draait om vrouwen. Een sterke behoefte? ,,Het is een natuurlijk gegeven. Ik vind het volkomen normaal. Het zit eigenlijk in alle mannen, maar veel mannen laten het toch niet uit zich komen. Waarschijnlijk omdat ze daardoor problemen krijgen. Ze leggen zich er bij neer dat ze het onderdrukken. Het ontbreekt hun aan moed en energie om te leven zoals ze wensen.” m u g m ag a z i n e
april
Voor Kars geldt: de zin van het leven is gelukkig te zijn. Hij stelt vast dat veel mensen in een soort niemandsland, tussen geluk en ongeluk, zitten. Hoe kunnen we de man verlossen? ,,Volgens mij kunnen ze niet worden bevrijd, dat kun je alleen zelf. Je kunt niet door een boek te lezen los komen, of door een cursus te volgen.” Mannen zijn dus een stelletje zielenpoten? ,,Nou, ik vind vrouwen niet minder beklagenswaardig. Er zijn genoeg vrouwen die hun huwelijk voortzetten, terwijl ze helemaal geen zin meer in hun man hebben. De bekende sleur, maar ja,
teken is dat zij zich bij haar eigen man niet op haar gemak voelt. Zij heeft er alle recht toe, maar ze moet er wel de consequenties uit trekken. Want eigenlijk is ze op zoek naar iemand anders dan haar man. Een overspelige man doet dit juist uit pure nieuwsgierigheid, het wil helemaal niet zeggen dat hij genoeg heeft van zijn vrouw.” Voor een gelukkig leven is mensenkennis onontbeerlijk benadrukt Kars. Pech voor niet zulke slimme mensen en de autistische ingenieur? ,,Inzicht opdoen staat los van je IQ. Je hebt intelligente
Een overspelige man doet dit juist uit pure nieuwsgierigheid ze hebben kinderen en zijn bang voor het oordeel van hun familie en kennissen.” ‘Was will das Weib?’ vroeg Sigmund Freud zich aan het einde van zijn leven af. Weet u het? ,,Je kunt niet over dé vrouw spreken. Ze willen net als mannen zo’n gelukkig mogelijk leven leiden. Mijn ervaring is dat vrouwen ontrouw van de man heel goed kunnen accepteren, zolang hij er maar eerlijk over is.” In uw memoires beschrijft u dat dit conflicten geeft. ,,Vrouwen met wie ik langdurig een verhouding heb gehad, heb ik altijd in het begin gezegd: zo en zo zit ik in elkaar. Zij kon dan zelf bepalen of ik geschikt was voor haar.” En een vrouw die vreemd gaat? ,,Een vrouw zit zodanig in elkaar dat wanneer zij met een ander naar bed gaat, dit een
2013 k u n s t & c u lt u u r 15
mensen die er heel domme opvattingen op na houden. Een gelovige hoogleraar lijdt aan een bepaald soort domheid. Ik ken overigens een autistische man met een hersenbeschadiging. Hij werkt in een kringloopwinkel. Ondanks zijn beperkte IQ functioneert hij goed en heeft hij mensenkennis. Ik kan met hem over mensen praten. Over de school van het leven heeft hij wat langer gedaan.” In zijn boek beschrijft Kars dat hij op Ibiza verbleef in een simpele gemeenschap van halve analfabeten. ,,Met sommigen was ik heel goed bevriend omdat we over de basiszaken van het leven precies hetzelfde dachten. Een bepaald soort nuchterheid en afkeer van aanstellerij en bemoeizucht.” Aan betutteling heeft hij een hekel. ,,Je
kars is nog kras
zag in de jaren zestig dat het paternalisme werd aangevallen. De persoonlijke vrijheid van Nederlanders wordt nu juist steeds meer aangetast. De overheid moet niet uitmaken of ik mag roken en wat ik moet eten. De staat hoort mensen tegen elkaar te beschermen, niet tegen zichzelf. Iedereen maakt voor zichzelf uit waar hij zich wel bij voelt.” Voorstanders zeggen dat niet iedereen in staat is goed voor zichzelf te zorgen. ,,Je kunt niet goed voor een ander uitmaken wat het beste is. Ik heb te vaak meegemaakt dat mensen iets van mij wilden, terwijl dit indruiste tegen wie ik ben. Mensen moeten ook fouten kunnen maken, van fouten kun je leren. Er gaan zelfs stemmen op om klanten van prostituees strafbaar te stellen. Dat is een privézaak, daar hoort de overheid zich niet mee te bemoeien.” Tot tweemaal zat Kars in de bijstand. Heeft u nog tips voor mensen met een uitkering? ,,Probeer zo plezierig mogelijk te leven. Lees veel boeken en kijk naar films.” Of misschien de sociale dienst oplichten? ,,Iedereen moet dat voor zichzelf uitmaken. Zelf heb ik er niets op tegen, ik zal iemand er niet om veroordelen.”
Memoires van een slecht mens - deel 2: 1965-1991 Paperback, ISBN 978 90 253 7044 2, € 19,95, als e-book: ISBN 978 90 253 7045 9, € 15,99. Verschijnt deze maand bij Uitgeverij Athenaeum
werk nodig? UWV Werkbedrijf is het vroegere arbeidsbureau, waar iedere werkzoekende zich kan inschrijven. Zonder inschrijving geen uitkering! Voor alle werkbedrijven geldt: neem uw id mee. Werkbedrijven zijn open van 9.00-17.00. Te bereiken via 020 3463636 of 0800 8001. www.werk.nl. Vestigingen: Weesperstraat 117, Amsterdam-Oost Jan van Galenstraat 323, Amsterdam-West Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen
dwi jongerenloket Jonger dan 27 jaar? Dan wordt u geacht te werken of te studeren. Meldt u bij het werkplein in uw buurt. amsterdam.nl/werk-inkomen/jongerenloket dress for success Gratis (bijna) nieuwe kleding voor zzp'ers en sollicitanten met een smalle beurs. Neem uw uitnodiging voor de sollicitatie mee. 020 6157370 – dressforsuccess.nl
[email protected] vrijwilligers centrale amsterdam Niet direct uitzicht op betaald werk? Soms kan vrijwilligerswerk u een eind op weg helpen. Bespreek het wel eerst met het DWI – vca.nu vca amsterdam, Geldersekade 101 (hoofdlocatie): 020 5301220 VCA Nieuw-West: 020 4081040 en 06 34030720 VCA Noord: 020 6365228 en 06 39426591 VRIJWILLIGERS EN ZO Voor vrijwilligerswerk in Amsterdam-Zuidoost 020 7601170 – vrijwilligersenzo.nl
uitkering nodig? Voor een werkloosheidsuitkering gaat u naar UWV Werkbedrijf. Het UWV regelt ook uitkeringen bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. Geen recht op een UWV-uitkering? Vraag dan bijstand aan bij DWI. Neem uw id mee. Te bereiken via 020 3463636 – amsterdam.nl/werk-inkomen/ uitkeringen. Werkpleinen zijn open van 9.00 tot 17.00. Vestigingen: Weesperstraat 117, Amsterdam-Oost Klaprozenweg 91, Amsterdam-Noord Jan van Galenstraat 323, Amsterdam-West Flierbosdreef 2-12, Amsterdam-Zuidoost Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen
aanvulling nodig? Inkomen geregeld en toch moeite rond te komen? De Belastingdienst en andere organisaties vertellen waar u recht op heeft. dienst belastingen amsterdam In sommige gevallen worden gemeentebelastingen kwijtgescholden. Een formulier voor kwijtschelding wordt met de aanslag meegezonden. 14020 – amsterdam.nl/belastingen
16 m u g w i jz e r
april
2013
stichting belastingwinkel Voor mensen met een laag inkomen. Helpt bij problemen met belastingen en toeslagen. 020 6247003 – belastingwinkelamsterdam.nl
woon-werk project Terug in de maatschappij via wonen en werk voor dak- en thuislozen. Vereist zijn een goede motivatie en géén verslaving; wel uitkering via DWI. 020 5203035 – sally.wielinga@pantaramsterdam. nl
stichting cav Ondersteuning van mensen die door bijzondere omstandigheden hun financiële zaken niet meer zelf kunnen regelen. algemeen nummer voor inkomensbeheer en budgetbeheer: 088 8228228 van ma-vr 9.0012.00 en 13.00-16.00 – stichting-cav.nl
snwa Voor mensen met een psychiatrische achtergrond: werken met behoud van uitkering. 020 6655801 – snwa.nl
maatschappelijke dienstverlening
dienst uitvoering onderwijs (duo) Deze dienst verstrekt onder meer studiefinanciering en studietegemoetkomingen. 050 5997755 – duo.nl (inloggen met digiD)
dagactiviteitencentrum (dac) Vrijwilligerswerk voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Deelname alleen met ciz-indicatie. 020 4949616 en 020 4207744 – www.cordaan.nl
sociale verzekeringsbank (svb) De uitvoerder van een aantal volksverzekeringen. De SVB regelt o.a. kinderbijslag, aow, aanvulling aow en nabestaandenuitkering anw. 020 6565656 – svb.nl
Werk en activiteiten voor en door mensen met beperkingen op verschillende levensgebieden. In een sfeer die participatie en eigen initiatief bevordert. 020 6240400 – www.volksbond.nl
nibud Biedt alle denkbare hulp voor het huishoudboekje. 030 2391350, bereikbaar ma-vr 9.00-13.00. Informatie en verwijzingen op: nibud.nl. stadsbank van lening In de volksmond ‘lommerd’, voor het belenen van waardevolle spullen. 14020 (alg. nummer gemeente) – www.sbl.nl
zorg nodig? Sommige problemen kunnen een obstakel vormen op de weg naar werk of inkomen. Voor lichamelijke of geestelijke bijstand kunt u bij de volgende adressen terecht. jellinek Voor hulp bij verslaving. 020 5904444 (aanmelding en advies), ma-vr 8.30-17.30 – jellinek.nl centrum indicatiestelling zorg (ciz) Bepaalt of u recht heeft op medische hulpmiddelen en zorg uit de awbz. algemeen nr.: 0900 1404, bereikbaar: ma-vr 8.0018.00; CIZ Amsterdam: 088 7891300 – ciz.nl cliëntenbelang amsterdam Het Amsterdamse informatiepunt voor iedereen met een fysieke of psychische handicap. Gratis. 020 7525100 – clientenbelangamsterdam.nl steunpunt werk, handicap en voorzieningen (ANGO) Voor vragen over (her)beoordeling wao/wia/wajong en vragen over inkomen of mogelijkheden om aan het werk te komen. Gratis. 020 6722005, bereikbaar: di en do 10.30-13.30 – ango-werk-handicap.nl leger des heils Naast materiële hulp biedt het Leger des Heils advies en begeleiding bij het regelen van allerlei praktische zaken. Crisisopvang: 020 4266360; Kantoor: 020 6301111 goodwillcentra.legerdesheils.nl DE REGENBOOGGROEP
Zet zich in voor mensen met sociale problemen, dak- en thuislozen, verslaafden en mensen met psychiatrische klachten. Droogbak 1-D, 020 5317600 – deregenboog.org MeNtrum
Behandeling en begeleiding van mensen met ernstige psychiatrische problemen en/of verslaving. 020 5905000 – mentrum.nl
DE VOLKSBOND AMSTERDAM: CENTRUM PS
sociaal loket Per 1 januari vallen het gemeentelijk Loket Zorg en Samenleven, het Meldpunt Zorg en Overlast en Taalwijzer onder het Sociaal Loket. Per stadsdeel zijn er verschillende kantoren.
Sommige organisaties geven ook schuldhulpverlening. centrum – Centram 020 5573333, bereikbaar: ma-vr 9.00-17.00 – centram.nl nieuw-west – SEZO 020 6675100 – sezo.nl noord – Stichting Doras 020 7510610, bereikbaar: ma-vr 9.00-15.00 – www.doras.nl oost – Civic Amsterdam 020 6658001 – civiczeeburg.nl west – COMBIWEL 020 5754700 – abc-west.nl zuid – PUURZUID 020 5706262 – www.puurzuid.nl zuidoost – MADI 020 3141618 – madizo.nl
centrum.amsterdam.nl, algemeen nummer: 020 2564800, locaties: Stadhuis, Amstel 1 Claverhuis, Elandsgracht 70 De Witte Boei, Kleine Wittenburgerstraat 201 nieuwwest.amsterdam.nl, algemeen nummer 020 2538666, locaties: Slotermeer, Tuinstadhuis, Plein '40-'45, nr. 1 Osdorp, Van Suchtelen van de Haarestraat 14-16 Slotervaart, Pieter Calandlaan 7 noord.amsterdam.nl, algemeen nummer: 020 7510610, locaties: Nieuwendam, Volendammerweg 51-B Midden-Noord, Hagedoornplein 1-F Banne Buiksloot, Banne Buikslootlaan 135 Tuindorp Oostzaan, Aldebaranplein 2-C oost.amsterdam.nl – locaties: Oost-Watergraafsmeer, 's Gravenzandeplein 17, tel. 020 4620399 IJburg, IJburglaan 727-B, tel. 020 4952250 west.amsterdam.nl – locaties: De Koperen Knoop, Van Limburg Stirumstraat 119, tel. 020 5806750 Dienstencentrum, Bos en Lommerplein 156, tel. 020 6185603 Ten Katepoort, Ten Katestraat 67-71, tel. 020 2531306 zuid.amsterdam.nl, algemeen nummer: 020 2524255, locaties: Stadsdeelkantoor Zuid, Pres. Kennedylaan 923 Dienstencentrum De Berlage, Lekstraat 13-A Huis van de Wijk Buitenveldert, A.J. Ernstst. 112 Huis van de Wijk De Pijp, 2e van der Helststr. 66 Huis van de Wijk Olympus, Hygiëaplein 8-10 zuidoost.amsterdam.nl, algemeen nummer: 020 2525777, locaties: Stadsdeelkantoor Zuidoost, A. de Komplein 150 BuurtEntree, Holendrechtplein 3
schuldhulp gemeentelijke kredietbank amsterdam (gka) Geeft voorlichting, bemiddelt met schuldeisers en kan helpen schulden te saneren. Verder verstrekt de GKA leningen. Afdeling Schuldhulp: 020 3463627, telefonisch
formulierenbrigade
Gratis hulp bij het invullen van lastige formulieren. 020 3463636 Wijksteunpunten wonen
Gratis informatie, advies en ondersteuning over huren en wonen. Elk stadsdeel heeft een Wijksteunpunt Wonen met een eigen spreekuur: Kijk ook op: wswonen.nl. algemene nederlandse bond voor ouderen (anbo)
IJvert voor zeggenschap en emancipatie van senioren. Ook niet-leden kunnen er voor vragen terecht. – anbo.nl, 0348 4666666 ANBO, gewest Amsterdam: 020 6244067 VasteLastenBond
Inkoopcollectief dat voor zijn leden aanbiedingen bedingt bij energieleveranciers, verzekeraars en internetaanbieders. Gratis lidmaatschap. 040 7200200 – vastelastenbond.nl Steunpunt ggz
Dit steunpunt van Cliëntenbelang Amsterdam ondersteunt mensen met psychische klachten. Het biedt gratis informatie, advies en ondersteuning bij vragen over behandeling, begeleiding, thuiszorg, wonen, dagactiviteiten, inkomen, pgb, Crisiskaart, huishouden, administratie et cetera. clientenbelangamsterdam.nl Steunpunt ggz Centrum Plantage Middenlaan 14-1 hoog, 020 5777976 Steunpunt ggz Zuidoost Anton de Komplein 150, 06 16548910 Steunpunt ggz West Hudsonhof 1-3 , 06 24251472 Steunpunt ggz Noord Hagedoornplein 1-B, 06 24983120 ComitÉ vrouwen en de bijstand/economie vrouwen en armoede
Met een spreekuur en een koffieochtend op iedere tweede maandag van de maand. 020 6246666 Home-Start
raad en daad Van concrete hulp of juridische bijstand tot goede raad op uiteenlopende terreinen. Onderstaande organisaties staan u bij. voedselbank amsterdam
020 6384477 – amsterdam.voedselbank.org vakbeweging
fnv Als u lid bent, kunt u vragen voorleggen over arbeidsrecht of bij problemen met uw werkgever. Ook voor loopbaanadvies. 0900 3300300 (10 cent per minuut) – fnv.nl cnv De christelijke broer van de fnv. Helpt leden tegen een geringe vergoeding met het invullen van belastingformulieren en biedt juridische bijstand. 030 7511001 – cnv.nl De Bijstandsbond Belangenbehartiger in Amsterdam voor mensen met een uitkering en werkende minima. 020 6181815 en 020 6898806; spreekuur di en do 11.00-16.00 – bijstandsbond.org Juridisch loket
0900 8020 (10 ct p/m) – juridischloket.nl
Biedt opvoedingsondersteuning. Ervaren en getrainde vrijwilligers bieden ondersteuning, praktische hulp en vriendschap aan ouders met ten minste één kind van 7 jaar of jonger. Aanmelden bij Michèle Fraikin. Zij verwijst families door naar de verschillende locaties van Home-Start. Bel 06 14787451 (op ma, di, do) of mail:
[email protected]. www.home-start.nl HIV Testing en counseling centrum
Gratis hiv-test. Snel, veilig en anoniem. Tevens advies en gratis condooms. Gevestigd boven de winkel 'Out of the Closet'. Open do-za 13.00-19.00, zo 13.00-18.00. Jodenbreestraat 158, 020 6206261 – outofthecloset.org/nl/ oppepper4all ‘Wensstichting’ voor chronisch zieken van alle leeftijden. Kosteloos. 0294 281549, bereikbaar ma-vr 11.00-16.00 – oppepper4all.nl sensoor Chat en telefonische hulpdienst dag en nacht bereikbaar voor een gesprek van mens tot mens. Bel 020 6757575 of 0900 0767 (5 cent p/m). Chat op amsterdam.sensoor.nl.
Aanvullingen en wijzigingen kunt u doorgeven via: 020 6077600.
Sociaal Raadslieden
Centrum: 020 5573333, bereikbaar: ma-vr 9.0012.00 en 13.00-15.00 Zuidoost: 020 3141618, spreekuur: ma, di, do, vr 13.00-14.00 Noord: 020 4354555 De Pijp: 020 5709640, spreekuur: ma, wo, do 10.00-12.00 Westerpark: 020 5806750 Oud-West & De Baarsjes: 020 2531306 Bos en Lommer: 020 6185603 Zuid: 020 2524255 en 020 5754610 Oost: 020 4620300
AD R
ESS E N AND
ELKE MA
GE
dienst rijksbelastingen afdeling toeslagen Huur-, zorg- en kinderopvangtoeslag en kind‑ gebonden budget kunnen worden aangevraagd bij de Afdeling Toeslagen van de Belastingdienst. Op de website kunt u een proefberekening maken van waar u recht op heeft. Ook kunt u uw gegevens
wijzigen met uw burgerservicenummer. 0800 0543 (belastingtelefoon, gratis) – toeslagen.nl
Speciale projecten voor onder meer (ex-) psychiatrische patiënten, ex-gedetineerden en dak- en thuislozen.
spreekuur: ma-vr 9.00-11.00 Afdeling Kredietverstrekking: 020 3463620, telefonisch spreekuur: ma-vr 9.00-17.00 amsterdam.nl/werk-en-inkomen/hulp-laaginkomen/gemeentelijke
CO
D
Het is niet eenvoudig de weg te vinden in het woud van loketten en instanties. Bij wie moet je zijn? MUGwijzer geeft antwoord.
bijzonder werk
ER
mugwijzer
NTROLE
m u g m ag a z i n e
Geen woning geen kroning! Roy de Beunje, Joop Lahaise, Marcel Schor Waar was u 33 jaar geleden, op 30 april 1980? MUG bestond nog niet eens. Drie ooggetuigen doen met terugwerkende kracht alsnog verslag. Ik was 23 en idealist. De avond voor
Koninginnedag ging ik met enkele vrienden de situatie in de stad polsen. Er hing een rare sfeer. Bij de Nederlandse Bank stonden ME’ers. Er broeide iets, maar ze bleven vriendelijk. De volgende dag was het prachtig weer. Ik stond bij de Blauwbrug en wachtte af. Helikoptergeronk. De sfeer werd grimmig. ME en demonstranten stonden dreigend tegenover elkaar. Om 14.00 uur sloeg de vlam in de pan en barstte de strijd los. Ik pakte een steen en gooide die tegen een ME-busje en dat gaf een ongekend ‘prettige’ adrenalinestoot. Ik voelde me opeens onderdeel van een historische gebeurtenis. Maar toen ik een volgende steen van ver gooide en de helm van een ME’er raakte, schrok ik. Eigenlijk wilde ik naar de agent lopen en 'sorry' zeggen. Ik was niet geschikt voor de ‘harde lijn’, dat was wel duidelijk. De bouwput van het Waterlooplein werd een arena voor de veldslag tussen demonstranten en ronddravende politie te paard. Mijn ogen prikten pijnlijk van het traangas en ik holde me de benen uit het
lijf. Er werd hard gevochten, terwijl je een paar straten verderop rustig iets kon drinken op een terras. ‘Zojuist heb ik afstand gedaan van de troon’ schalde het over het plein vol feestvierende mensen. De vernielingen waren groot. Ik had de volgende dag vooral een enorme spierpijn (RdB).
Krakers staan tegenover de ME Foto: Bert Verhoeff
die ze aanrichtten! Er waren charges, de politie knuppelde er op los. Goed zo! Ze sloegen terug met bakstenen en ander materiaal. Niet te geloven! Al die beelden, wat een verschutting tegenover de wereld! In De Nieuwe Kerk was het ceremonieel in volle gang. Het rapalje lukte het gelukkig niet om de kerk te bereiken. (MS)
Ik was 12 jaar, bijna 13. Mijn moeder schoof de fauteuil voor de televisie, het glaasje fris stond al klaar. Vandaag de grote dag: de inhuldiging van koningin Beatrix. Zou ze zenuwachtig zijn? Ik zette de tv aan. Statig liep onze vorstin, maar met een gespannen blik, van het Paleis naar de Nieuwe Kerk. Ik was trots. Mijn geboortestad was het middelpunt van de wereld. De hele wereld keek naar de inhuldiging van onze koningin. Alles leek harmonie. Plotseling kwamen er beelden uit de Raadhuisstraat. Ik schrok me het leplazerus. De oproerpolitie, met gekke witte potjes op het hoofd, werd teruggedreven door een bende anarchistisch tuig. Dat kan niet! Waar haalde dat schorem de gore moed vandaan? En dan al die vernielingen
1.
Ik was 23 en stond op het Rokin. Niet rellend, geen stenen gooiend maar wel ‘aan de kant van de krakers’ en nieuwsgierig, om niet te zeggen sensatiebelust. Het was niet niks wat er zich in de stad afspeelde. Donkere stofwolken en bijtend traangas, rondvliegende straatstenen en barricades. Groepjes rennende types met bivakmutsen, bromfietshelmen en knuppels. Veel zogenaamde krakers waren ordinaire hooligans. Het moet in de buurt van sigarenwinkel Hajenius – hofleverancier sinds 1851 – zijn geweest toen ik een jongen van mijn
2.
3.
7.
Horizontaal 7. lievelingseten van Amalia, Alexia en Ariane? (18) 10. mooi geluid (4) 11. bezit van de Koninklijke Hoogheid (4) 12. vinnige tante (8) 13. geld voor een wafel (5) 14. royalty-watcher (12) 16. spot met ontwikkeling (8) 18. topfunctionaris (8) 19. de hond van Willem-Alexander (13) 22. zo traag als een slak (4) 23. vloerlamp? (15) 25. pluktijd (3) 27. egotrip? (8) 29. paleistuin? (10) 31. zoeken naar uitblinkers (4) 32. ingewikkeld koningshuis (12)
m u g m ag a z i n e
april
Verticaal 1. kleurpatroon (16) 2. hangjongeren (6) 3. geen vooronder (7) 4. lid van het koninklijk huis? (15) 5. de uitblinker van de rest (4) 6. volgens de kenner (7,10) 8. schoollokalen? (10) 9. de positie van Oranje (5) 15. groenten bakken (4) 17. streektaal? (4) 18. lekker hoor, fruit waar iets aan mankeert! (7) 20. geen franse zuster (3) 21. bloemrijke dichter (4) 22. maatkleding (8) 23. kijken naar openingen (4) 24. de oudsten liggen op bed (5) 26. museum van schuimrubber? (4) 28. verbindingswoord (4) 29. krijg het heen en weer! (3) 30. bleek weer van steen (3)
2013 ac h t e r g r o n d 17
XX 10. XX
XX
XX
XX
11.
XX
XX
13.
XX XX
16.
XX
XX
XX
XX XX
XX
XX
XX
XX
12.
XX
XX
XX
XX XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
22.
21.
XX
XX
XX
23.
24.
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
27.
28. XX
26.
XX
30. XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX
De complete verslagen kunt u lezen op www.mugweb.nl
Oplossingen maart: Horizontaal: 1.vlot 3.lor 4.oor 6.longinhoud 9. het is zo bekeken 11.tengel 13.gebedje 14.Panamezen 15. 16.item 18.schakelstation 20.dienstbetoon 21. Jetje 22.Door 24.Oscars. Verticaal: 1.vrijgezellenfeestjes 2.tot hier en niet verder 3.looping 5.reutelen 7. 8. 9.hotspots 10.niets aan 12.nono 15.omnivoor 17.kamelen 19.code 23.
18.
XX
XX
XX
15. XX
6.
XX
XX
25.
XX
XX
14.
20.
29.
5.
9.
17.
19.
32.
4.
8.
Christine Westerveld
leeftijd overvallen zag worden. Hij zag er timide uit: bepaalde geen kraker of hooligan, eerder een rechtenstudent of een boekhouder. De overvallers waren twee ME’ers. Verbijsterd zag ik hoe vooral de vrouwelijke agent met haar wapenstok op de jongen inbeukte. Hij was een portiek ingevlucht en lag in foetushouding met zijn armen over zijn hoofd, de slagen en schoppen afwerend. Ik keek hoe de jongen er aan toe was. Vanaf dat moment werd ik ook relschopper. Ik wist de Langebrugsteeg te bereiken, waar krakers tegenover de ME stonden. Ongeveer een half uur heb ik fanatiek blikjes traangas terug geschopt richting ME, totdat mijn woede was bekoeld.’ s Avonds zag ik op tv de balkonscène en had als kraker en republikein met die oude dame en haar dochter te doen. ( JL)
XX
XX
XX
XX
XX
XX
XX XX
31.
Mail uw oplossing + naam en adres uiterlijk 20 april naar
[email protected] o.v.v. 'aprilpuzzel'. Onder de goede inzendingen verloten we drie maal Theo Kars' Memoires van een slecht mens - deel 2 (ter waarde van €19,95 en ter beschikking gesteld door Uitgeverij Athenaeum). Zie ook het interview met Kars op pagina 15.
30 april 1980: charges en ceremonies
Voorkom een boete: geef wijzigingen door! Ontvangt u een bijstandsuitkering van DWI en verandert er iets in uw financiële of persoonlijke situatie? Dan bent u verplicht om dat aan DWI door te geven. Per 1 januari 2013 ging de nieuwe Wet aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving in en dat betekent dat u nu een boete krijgt als u wijzigingen niet doorgeeft aan DWI.
DWI gaat ervan uit dat klanten zich aan de wet houden en wij vertrouwen hun daarin. Alleen soms kan het zo zijn dat iemand de wet overtreedt zonder dat hij dat zelf weet. Bijvoorbeeld doordat hij niet direct een wijziging in zijn persoonlijke situatie doorgeeft, zoals samenwonen, verhuizen of het krijgen van een erfenis. Wat zijn de nieuwe regels? Krijgt u een bijstandsuitkering van DWI en heeft u niet de juiste informatie geleverd of niet een wijziging doorgegeven? Dan schendt u de inlichtingenplicht en overtreedt u de wet. Mogelijk ontvangt u te veel uitkering door deze onjuiste informatie. Is dat het geval, dan moet u het te veel ontvangen geld helemaal terugbetalen. Daar bovenop betaalt u een boete die even hoog is als het bedrag dat u te veel hebt ontvangen. U moet het gefraudeerde
bedrag dus dubbel betalen. Dit geldt ook als u niet had begrepen dat u de gegevens moest doorgeven. Wat moet ik doen? Ontvangt u een bijstandsuitkering van DWI? Geef wijzigingen altijd door. Neem hiervoor contact op met uw klantmanager of inkomensconsulent of bel met 020 346 3636. Vertel het door! Misschien kent u iemand die een bijstandsuitkering van DWI ontvangt. Wijs diegene dan op deze nieuwe regels. Meer informatie? Kijk voor meer informatie op amsterdam.nl/werk-inkomen > Actueel > Extra nieuws.
Voorbeelden van een aantal wijzigingen die u moet doorgeven: ■ u heeft een erfenis ontvangen; ■ u gaat verhuizen; ■ u en uw partner gaan samenwonen; ■ u heeft een woning in het buitenland; ■ u gaat een opleiding volgen of; ■ uw kinderen staan bij u ingeschreven maar zij gaan verhuizen.
Meldpunt Bijstandsfraude Amsterdam (MBA) DWI wil dat Amsterdammers die bijstand nodig hebben en daar recht op hebben onze hulp krijgen. Amsterdammers die geen recht hebben op een uitkering, maar daar toch misbruik van maken, pakken we aan. U kunt via 020 346 3633 (anoniem) (een vermoeden van) uitkeringsfraude melden (ma t/m vr, 9.00-17.00 uur). Of via
[email protected], of per post: DWI Handhaving, MBA, Postbus 90395, 1006 BJ Amsterdam.
advertentie
— Ik ontvang bijstand en ik klus wel eens wat bij . . .
m u g m ag a z i n e
‘Ik moet niet dezelfde fout maken en denken dat het wel mee zal vallen’
Frank. Foto: Wim Salis
Frank van Schaik (53) kreeg een uitkering van DWI, maar sinds een paar weken zijn de rollen omgedraaid: als cv-dokter helpt hij nu zelf klanten van DWI. Met een achtergrond als tekstcorrector ziet hij snel hoe een cv beter kan. En dat is belangrijk, want een cv wordt vaak nog eerder dan de brief gelezen.
Frank
Frank: “Ik kijk of het cv compleet, duidelijk en overzichtelijk is. Staat er bijvoorbeeld niet te veel op? Ik probeer het cv zo te maken dat de lezer in 6 tot 10 seconden een indruk krijgt van wie die persoon is. Ik heb persoonlijke gesprekken met de klanten over wat ze al gedaan hebben en nog graag willen doen. En hoe hun cv daarbij kan helpen. De werkervaring van mensen staat vaak in steekwoorden op hun cv. Ik maak er een korte omschrijving van in hele zinnen.” Frank heeft het erg naar zijn zin als cvdokter: “Je merkt dat je nuttig werk doet en de mensen zijn erg blij met je hulp. En ik ontmoet veel verschillende mensen. Elke dag is weer interessant.”
Achtergrond als tekstcorrector “Ik was al een tijdje werkloos toen mijn klantmanager met deze baan kwam. Via een uitzendbureau heb ik een contract voor 4 maanden gekregen, met kans op een verlenging. Ik denk dat ik geselecteerd ben op mijn achtergrond als tekstcorrector.” Eigen bedrijfje “Ik had een eigen bedrijfje als tekstcorrector, maar door de crisis kreeg ik snel minder opdrachten. Ik was ook te laat begonnen met nieuwe opdrachtgevers te zoeken. Uiteindelijk moest ik een uitkering aanvragen. Vervelend, want ik hoopte dat ik met mijn bedrijf door kon
gaan. Maar dat kan niet, want je moet volledig beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt.” Toekomst “Ik weet niet of ik ooit nog een eigen bureau begin. Dat doe ik alleen als ik een bredere basis heb van meer diensten naast tekstcorrectie om aan te bieden, waardoor het risico wordt gespreid. Bovendien ben ik blij met wat ik nu doe als cv-dokter. Het is leuk werk en ik hoop dat het langer gaat duren. Maar ik moet niet dezelfde fout maken als toen ik mijn eigen bedrijf had en denken dat het allemaal wel mee zal vallen. Ik moet actie ondernemen en blijven solliciteren.”
Begeleiden en Detacheren per 1 maart naar Dienst Werk en Inkomen Begeleiden en Detacheren, onderdeel van Pantar Amsterdam, is per 1 maart 2013 overgegaan naar de Dienst Werk en Inkomen (DWI). Alle activiteiten zijn meegegaan. Samen met de re-integratietak van DWI (Herstelling) vormt Begeleiden en Detacheren het Re-integratiebedrijf Amsterdam. Wat verandert er? Alle correspondentie waarin de naam ‘Pantar Amsterdam Begeleiden en Detacheren’ staat, zetten wij om naar de huisstijl van DWI. U krijgt nu brieven met een DWI-logo in plaats van een Pantar-logo. Iedereen die door Pantar Amsterdam Begeleiden en Detacheren begeleidt wordt, heeft daarover een brief ontvangen. Wat blijft hetzelfde? Klanten van Begeleiden en Detache-
m u g m ag a z i n e
ren houden dezelfde contactpersonen die bereikbaar blijven op dezelfde telefoonnummers. En wij blijven gevestigd op hetzelfde adres: Teleportboulevard 120 in Amsterdam. Meer dan re-integratie Ook de begeleiding van mensen met een SW-indicatie die bij een werkgever in dienst of gedetacheerd zijn, en de afbouw van de gesubsidieerde arbeid zijn meegegaan naar het Reintegratiebedrijf Amsterdam.
Wat is de reden? De Gemeente Amsterdam heeft besloten de re-integratie van mensen met zicht op werk binnen de gemeente uit te voeren. De overgang van Begeleiden en Detacheren naar de gemeente past daarbij. Reintegratiebedrijf Amsterdam doet al meer dan 2 jaar de re-integratie in de Gemeente Amsterdam. Tot 1 maart als samenwerking tussen de Herstelling van DWI en Pantar Amsterdam Begeleiden en Detacheren. Die sa-
menwerking is sinds 1 maart officieel geworden en heeft vorm gekregen binnen DWI. Pantar Productie en Bedrijven Pantar Productie en Bedrijven wordt voortgezet onder de naam Pantar Amsterdam. Er blijft een nauwe samenwerking tussen DWI en Pantar Amsterdam. Pantar Amsterdam blijft de sociale werkvoorziening uitvoeren en is opdrachtnemer van trajecten.
A advertentie
sociaal raadslieden
Jacques peeters
Grijp snel in bij betalingsachterstand zorgverzekering column Het grootkapitaal Tot voor kort waren de spaarcentjes van een kleine spaarder bij een dreigend bankenfaillissement veilig door de garantieregeling. Alleen lieden met meer dan een ton konden fluiten naar hun poen. Tenminste in theorie. Want die doen aan risicospreiding door met hun luxejachten en privévliegtuigen de halve wereld rond te reizen. Maar nu hebben de Europese ministers van Financiën de kleine spaarder ontdekt. Dat is immers wat de bankencrisis op Cyprus ons leert: In eerste instantie zou de kleine spaarder op Cyprus, ook die met slechts 4000 euro, ongeveer 6,5 procent crisisheffing moeten betalen om de banken aldaar te redden. Gelukkig is dat idee van de baan door protesten van de-
Dijsselbloem stelt zijn salaris veilig zelfde kleine spaarders. Maar het feit dat het als mogelijke oplossing werd en wordt gezien, is toch beangstigend. Bedenk daarbij dat de voorzitter van de groep van Europese ministers van Financiën Jeroen Dijsselbloem is, onze PvdA-minister van Financiën. Het is ook deze minister die vindt dat een bankier bij de door hem genationaliseerde SNS Bank gerust een salaris van meer dan een half miljoen mag verdienen. Volgens mij zit dat Menneke Dijsselbloem al zijn toekomstige salaris veilig te stellen bij een of andere bank. Wat dat betreft heeft hij met Wim Kok een goede leermeester gehad ... Bent u nog steeds overtuigd dat uw paar spaarcentjes voor uw toekomstige rollator of eigen risico nog wel veilig zijn in handen van een PvdAminister? Tsja. Jacques Peeters is spreekuurmedewerker van de Bijstandsbond 20 o p i n i e
april
2013
Als u achterloopt met de betaling van uw maandelijkse zorgpremie, kan dat grote gevolgen hebben. De kosten van een premieachterstand kunnen behoorlijk oplopen. Per 1 september 2009 is namelijk een wetswijziging van kracht met allerlei maatregelen om het niet betalen van de zorgpremie tegen te gaan. Wanneer u een premieachterstand heeft van twee maanden, ziet de zorgverzekeraar erop toe dat de achterstand niet oploopt en hoort de verzekeraar u een betalingsregeling aan te bieden. Als u een betalingsachterstand opbouwt en uw zorgverzekeraar niets van zich laat horen, is het raadzaam zelf contact met uw verzekeraar op te nemen. Als u een achterstand heeft opgebouwd van vier maanden, kunt u een waarschuwing verwachten
van de zorgverzekeraar waarin u op de gevolgen wordt gewezen. Mocht u in deze vier maanden geen betalingsregeling hebben getroffen of een dergelijke regeling niet zijn nagekomen, bestaat er de mogelijkheid dat bij een achterstand van zes maanden de zorgverzekeraar u als wanbetaler aanmeldt bij het College van Zorgverzekeringen (CVZ). U krijgt dan een bestuursrechtelijke premie opgelegd. Dit jaar is de hoogte van de premie vastgesteld op een bedrag van €160,12. Vanaf dat moment betaalt u dus geen premie meer aan de zorgverzekeraar, maar aan CVZ. Maar let op: de schuld bij de verzekeraar blijft gewoon bestaan en hiervoor dient u een betalingsregeling te treffen. Pas op het moment dat de schulden (premie, kosten en ei-
gen risico) zijn betaald zal CVZ dit melden bij uw zorgverzekeraar. Dan wordt de bestuursrechtelijke premie opgeheven. Hierna betaalt u uw normale zorgpremie gewoon weer bij uw eigen zorgverzekeraar. Mocht u aangemeld zijn bij de schuldhulpverlening, gelden er nog andere voorwaarden voor het opheffen van de verhoogde premie. Informeert u hiernaar bij uw schuldhulpverlener. De bestuursrechtelijke premie kan op verschillende manieren worden geïnd. Het CVZ kan de premie laten inhouden op uw loon of uitkering. De werkgever of de uitkeringsinstantie is verplicht hieraan mee te werken. Mocht het niet mogelijk zijn de premie op de bovengenoemde wijze te innen, zal CVZ de vordering overdragen aan het Cen-
traal Justitieel Incassobureau (CJIB). Het CJIB zal vervolgens beslag op uw zorgtoeslag laten leggen en u voor het resterende bedrag een acceptgiro sturen. Als u dit resterende bedrag niet tijdig betaalt, zal de vordering overgedragen worden aan een gerechtsdeurwaarder. Deze kan vervolgens beslag laten leggen op uw loon of uitkering. Houdt u in de gaten dat u altijd uw premies betaalt en bij achterstand zo spoedig mogelijk regelingen treft of hulp inschakelt. Als u nog vragen heeft over de bestuursrechtelijke premie, kunt u contact opnemen met de Sociaal raadslieden bij u in de buurt. Zie voor de telefoonnummers van de Sociaal raadslieden in uw buurt MUGwijzer op pagina 16.
JURIDISCH LOKET
Hoge boetes bij niet voldoen aan informatieplicht Als je DWI of UWV niet informeert over belangrijke wijzigingen kan een boete worden opgelegd. Sinds 1 januari 2013 zijn die boetes extreem hoog. Welke wijzigingen dien je door te geven? De site van DWI Amsterdam geeft de volgende voorbeelden: • als je een erfenis ontvangt • als je gaat verhuizen • als je gaat samenwonen • als je een woning in het buitenland hebt • als je een opleiding gaat volgen • als je gaat werken
Wat is de hoogte van de boete? Als je te veel uitkering hebt ontvangen dan betaal je een boete die even hoog is als het bedrag dat je te veel hebt ontvangen. Stel dat je door het niet doorgeven van een wijziging €10.000,- te veel hebt ontvangen, dan betaal je €20.000,- terug, ofwel het dubbele. DWI is verplicht om zowel het bedrag als de boete te innen.
Dan spreekt de DWI over herhaalde fraude en kan een boete van 150% van het bedrag dat je ten onrechte hebt ontvangen worden opgelegd. Op de website van DWI Amsterdam wordt aangegeven dat dan gedurende drie maanden de boete volledig wordt ingehouden op de uitkering. Van herhaalde fraude is sprake als je door het niet voldoen een bedrag dient terug te betalen én binnen 5 jaar de tweede boete wordt opgelegd.
scherping handhaving en sanctiebeleid’ en heeft behalve voor degenen die een bijstandsuitkering ontvangen, ook gevolgen voor degenen die een van de volgende uitkeringen ontvangen: • Volksverzekeringen Anw, AKW en AOW • Werknemersverzekeringen WW, TW, WAZ, IOW, ZW, WIA, Wajong en WAO • Sociale voorzieningen IOAW, IOZ en BBZ.
Wat is de hoogte van de boete als je voor een tweede en volgende keer niet voldoet aan je informatieplicht?
Voor welke uitkering heeft de nieuwe wet gevolgen? De nieuwe wet heet ‘Wet aan-
Juridisch loket: 0900 8020 (€0,10 p/m) – www.juridischloket.nl
• als je kinderen die bij jou staan ingeschreven gaan verhuizen.
(Advertentie)
Problemen met uw uitkering? • Blijven betalingen uit? • Is uw uitkering afgewezen? • Is uw uitkering beëindigd? • Wordt uw uitkering teruggevorderd? • Wordt uw uitkering gekort?
Hunzestraat 70 1079 WE Amsterdam T (020) 6730055 F (020) 6730091 Wij bieden deskundige hulp. Cliënten met een inkomen op minimumniveau
[email protected] www.walkerwittensleger.nl zijn geen (of zeer weinig) kosten verschuldigd. Het eerste gesprek is ALTIJD GRATIS.
m u g m ag a z i n e
joep bertrams
Betoog Deskundigen geven hun mening. Andries de Jong, directeur Stichting Urgente Noden, signaleert verborgen armoe als gevolg van efficiency-denken bij de overheid.
Foto: Sandra Hoogeboom
Hoe de crisis onzichtbaar wordt
DE ombudsman
Gemeentelijk ombudsman Ulco van de Pol behandelt klachten van burgers
Valse identiteit? Bel een willekeurige getrouwde vrouw en de kans is groot dat ze de telefoon opneemt met de achternaam van haar man. Maar een vrouw uit Zuidoost kreeg hiervoor een forse boete. Haar man had een vuilniszak naast de vuilniscontainer gezet omdat die vol was. Geen goed idee want een buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA) van het stadsdeel vond daarin de naam- en adresgegevens van de man. Er werd een bekeuring uitgeschreven en de man werd via een oproepkaart verzocht om op een bepaalde dag telefonisch contact op te nemen. Maar toen hij die dag m u g m ag a z i n e
belde was geen van de op het kaartje vermelde BOA’s aanwezig. Omdat hij de dag erna geen tijd had om zelf te bellen, vroeg hij zijn vrouw dit te doen. Toen zij de betreffende ambtenaar aan de lijn kreeg, gebruikte ze de achternaam van haar man en legde uit namens hem te bellen. Volgens de BOA was de container niet vol en zou haar man hiervoor een boete ontvangen. De volgende dag lag er opnieuw een oproepkaart in de brievenbus, dit keer gericht aan de vrouw. Ze kreeg opnieuw de opsporingsambtenaar aan de lijn, die haar tot haar verbijstering meedeelde dat er een procesverbaal tegen haar werd opgemaakt omdat ze tijdens het vorige gesprek een valse identiteit had opgegeven. Ze had haar meisjesnaam moeten gebruiken. De BOA weigerde hierover in discussie te gaan en de vrouw ontving een boete van €270,-. Ze diende
een klacht in bij het stadsdeel. Toen daar niet op werd gereageerd, kwam ze bij mij terecht. Voor wat betreft de klachtafhandeling oordeelde ik dat het stadsdeel daar zeker geen twaalf weken over had mogen doen. Het optreden van de opsporingsambtenaar moest echter door de nationale ombudsman worden onderzocht. Deze vond het volstrekt logisch dat de vrouw de naam van haar man gebruikte met wie zij dertig jaar was getrouwd. Ook vond hij dat de opsporingsambtenaar niet zorgvuldig te werk was gegaan. De opmerking van de vrouw dat zij namens haar man belde, werd genegeerd. Wanneer de BOA de Gemeentelijke basisadministratie beter had bestudeerd was de identiteit van de vrouw ook gebleken. www.gemeentelijkeombudsman.nl 020 6259999 (10.00-12.00 uur)
Een rondgang langs noodhulpbureaus leert dat ambtelijke diensten en hulpverleners de crisis nauwelijks waarnemen. Zijn ze blind of is er geen crisis? De bijstand is een ‘haalwet’. Je moet er om vragen en we weten dat mensen met een beetje eigenwaarde dat liever niet doen. Als ambtenaar wacht je tot iemand komt. ,,Als je er actief op uittrekt dan gaat dat de gemeente meer geld kosten”, wordt me uitgelegd op het jaarcongres van Divosa, Stimulansz en Nibud begin dit jaar in Utrecht. Crisis of niet, feit is dat rond de 8 procent van de mensen met een laag inkomen jaarlijks in de knoei komt zonder dat een overheid dat ziet. We praten over zo’n 100.000 huishoudens tussen wal en schip, waarvan circa 6.000 in Amsterdam met ruim 3.000 kinderen. DWI kan niet alles afdekken. Daarom komen er steeds meer noodhulpbureaus. Hulpverleners kunnen er terecht voor snelle hulp. De noodhulpbureaus vullen als fonds de post ‘maatschappelijk onvoorzien’ in. Ze kunnen binnen 24 uur in actie komen. Het zijn veelal particuliere fondsen – en in beperkte mate kerken, particulieren en bedrijven – die voor het noodhulpbudget zorgen. De overheid stelt menskracht beschikbaar voor de behandeling van de aanvragen. Dit maakt het een bijzondere vorm van sociaal-maatschappelijke samenwerking tussen overheid en civil society. De overheid was in de jaren dertig mede-initiatiefnemer, samen met het Koninklijk
Huis. Inzet: ‘Niemand wordt aan zijn lot overgelaten.’ Maar beleidsmatige interesse voor deze snelle financiële interventiehulp is er tegenwoordig amper. Als er iets nodig is, moet DWI het maar doen. In Amsterdam zien de GGD en de gezondheidscentra per jaar meer dan 130.ooo kinderen en jongeren. Toch is het aantal aanvragen van die kant voor spoedeisende financiële hulp nauwelijks op meer dan twee handen te tellen. ,,Logisch”, wordt me verteld, ,,want ze zien zo’n kind acht minuten. En dan nog twee om de administratie te doen, handen te wassen en het volgende kind op te roepen. De efficiencyslagen bij (maatschappelijke) dienstverleners zorgen voor een scherpe focus op productie en reduceren de ruimte om naar de persoon, het gezin en de omstandigheden te kijken.” Noodhulp gaat over onvoorziene maatschappelijke kosten en die passen niet in het format van de begrotingen van de beleidsmakers. Bij hulpverleners leidt dit tot gelatenheid. Zo wordt de crisis onzichtbaar. De behoefte van verarmde mensen om niet als loser te worden gezien doet de rest. Stille armoede werd vroeger gezegd, ‘trots’ wordt nu geroepen en dus zwijg je mee en vraag je een alleenstaande moeder niet: ,,Hoe rooi jij het met twee kinderen?” Stel dat ze zegt: ,,ik red het niet.'' Wat doe je dan? Drs. Andries de Jong is directeur Stichting Urgente Noden Nederland, voorzitter Fonds Bijzondere Noden Amsterdam en bestuurslid van MUG april
2013 o p i n i e 21
Klerenzooi! Om er goed uit te zien, hoef je niet veel geld uit te geven. MUG Magazine stuurt elke maand een lezer(es) met €30,- de stad in om zich voor dat bedrag helemaal in het nieuw te steken.
Jasmijn (19) is ‘in between jobs’, zoals dat heet. Via de gemeente Purmerend volgt ze een masterclass om haar sollicitatieskills te verbeteren. Daarnaast doet Jasmijn vrijwilligerswerk, onder andere voor de welzijnsorganisatie Clup. ,,Ik zou mijn kledingstijl willen omschrijven als alternatief, apart, stoer, jongensachtig en een beetje gek. Je zult mij niet gauw bij de H&M zien." Ook Jasmijns muzieksmaak is niet dertien in een dozijn. Ze houdt van metal, punk en old skool hardrock. Muziek uit de jaren zeventig en tachtig, maar ook het moderne werk: van de inmiddels bejaarde Golden Earring tot de ruige Canadese band 3 Inches of Blood. ,,Mijn spijkerbroek is een herenmodel. Ik draag vaak herenkleding en ik ruil ook wel eens kleding met jongens. Maar het topje is juist weer heel vrouwelijk. Zowel die broek als dat shirtje kocht ik bij
Voor de Buurt
22 mugmix
april
2013
Goed Goed Vintage in Purmerend. Dat is een grote loods waar ingezamelde vintagekleding wordt verkocht. Ik kom daar echt heel vaak!" Jasmijn heeft een hang naar vroeger. ,,Ik heb veel naar de muziek van mijn ouders geluisterd. Ik heb geen smartphone en ben daar zelfs een beetje tegen. Ik wilde niet eens een laptop, maar liever zo’n mooie mechanische typemachine.” Naast tekenen en schilderen heeft Jasmijn nog een opmerkelijke hobby. ,,Ik heb een passie voor analoge camera's en polaroidtoestellen. Ik verzamel ze ook: inmiddels heb ik zeven analoge camera’s en binnenkort krijg ik er nog eentje. Ik gebruik dus nog gewoon ouderwetse fotorolletjes en daarvoor heb ik een speciaal adresje: Fotovak Engel in Amsterdam." Voor haar accessoires hoeft Jasmijn de deur niet uit. Ze bestelt ze het liefst bij webwinkel Shudder, die gespecialiseerd is in alternatieve sieraden en accessoires. Daar koopt ze ook haar studs en spikes, waarmee ze een persoonlijke draai geeft aan haar kleding. ,,Die kosten daar echt bijna niets en gaan per zakjes van honderd. Ik koop er soms honderden tegelijk." Om haar hals draagt Jasmijn onder andere een jack skeleton, een meta-
len poppetje met een doodshoofd. ,,Dat is stoer en grappig tegelijkertijd!" Om haar pols draagt ze een zwarte armband met zilveren studs, ook van Shudder." Haar opvallende hooggehakte rode boots komen gewoon van de Schoenenreus en maken haar hippe postpunk/rockgirl-outfit helemaal af. ,,Ik zou dit kunnen dragen als ik uitga, maar dat doe ik niet zo veel. Ik kom niet zo vaak in Amsterdam en het aanbod in Purmerend is beperkt. Ik ga daar wel af en toe lekker poolen met mijn vrienden." kleding: shirt: €4,- & BROEK: €5,goed goed vintage laarzEN: €9,90 schoenenreus accessoires: riem: €1,- goed goed vintage skeleton poppetje: €5,99 & studsarmband: €3,- shudder (www. shuddershop.nl)
Tekst: Jos Verdonk Foto’s: Georgemaas/ fotonova
Wroeten in de aarde Natascha Hagenbeek (22) bedacht het
moestuinproject ‘I can change the world with my two hands’. In 2003 raakte ze in New York onder de indruk van de community gardens die ze daar zag. Het idee om iets vergelijkbaars op te zetten in Amsterdam sluimerde in haar hoofd tot ze in 2007 in Bos en Lommer kwam wonen. Hier kreeg ze de mogelijkheid om een plan voor financiering van een buurtproject in te dienen. Half 2011 ging de tuin dan eindelijk open. Waar vroeger een speeltuin en een stuk braakliggend terrein lag, is nu achter de Jasper Leijnsenstraat een fantastische binnentuin van 1200 vierkante meter ingericht. Natascha verhuurt er 17 tuinperkjes aan 25 buurtbewoners, en er is ook nog een centrale tuin. Onder de huurders zijn werkgroepen opgericht. Zo zijn er de werkgroepen ‘compost’ en ‘voedselbewerking’
en ‘bouw’, die onder andere voor een kas en een waterput heeft gezorgd. De gemeente heeft inmiddels toegezegd dat het project nog vijf jaar mag doorgaan. Onlangs is er een winkeltje geopend in de Rijpstraat 155. Hier worden producten uit de moestuin, gereedschappen en lokale producten verkocht en activiteiten gehouden en cursussen georganiseerd. Het is de bedoeling dat de inkomsten uit de winkel terugvloeien naar de tuin, om zo het project rendabel te maken. Natascha is een duizendpoot. Lobbyen, inkoop, wroeten in de aarde, organiseren: ze kan het allemaal. Wil je haar een handje helpen? Elke vrijdag is de tuin open voor vrijwilligers. Zie ook haar facebookpagina ‘I can change the world with my two hands’. Tekst: Lotte Haase; foto: Anne Helmond
m u g m ag a z i n e
Toerist in eigen stad
en de paljas uithangt voor toeristen. Veel steegjes werden op het moment van mijn bezoek opnieuw bestraat, en zo wisselden stratenmakersdecolletés zich af met vrouwen in ondergoed hangend uit hun deuropening. En dat alles rond het middaguur! Maar beter is het om na twaalven te gaan, zodat je ook een bezoek kunt plegen aan de boeddhistische tempel en brouwerij de Prael. Ik ben weer wat wijzer geworden. Zo weet ik nu waar de uitdrukking ‘In de aap gelogeerd’ vandaan komt en waarom de Kalverstraat en Warmoesstraat zo heten. De speurtocht biedt je voor even een andere blik op eigen stad. Tekst: Lotte Haase Foto: John Melskens
MIREILLE
Gratis
Vandaag doe ik mee aan een gratis speurtocht over de Wallen. Gewoonlijk mijd ik dit gebied vanwege de vele toeristen, maar vandaag ontdek ik dat de rosse buurt meer te bieden heeft dan alleen prostitutie en coffeeshops. Als je een mailtje stuurt naar info@ amsterdamoudestad.nl ontvang je een speurtochtroute die je zelf kunt uitprinten of eventueel op je smartphone kunt bekijken. De wandeling duurt een klein uur en voert langs negen historische plekken. Start- en eindpunt is de Waag op de Nieuwmarkt. Bij de speurtocht zitten vragen die aanzetten om meer te ontdekken over de verschillende stoppunten.
Zo heb ik een paar nieuwe plekken ontdekt, zoals het houten huis waar ik al vele malen langs ben gelopen zonder dat het me ooit opviel. Met de extra tips voor musea, kroegen, brouwerijen en winkels onderweg kun je de route uitbreiden. Zelf haalde ik bij slagerij VET voor €3,- een heerlijk Broodje Zeedijk. In de middeleeuwen wachtten zeemanslieden in dit gebied op de volgende vaart en zochten intussen hun vertier in kroegen, herbergen en bordelen. Maar ook nu bruist het er nog en maak je er van alles mee. Raamprostituees en kinderdagverblijven vind je er naast elkaar. Een man die op zijn scootmobiel op twee wielen door de Warmoesstraat scheurt
Lentekriebels & zoete smoor
de gulle keuken Deze maand gaat de gulle keuken alleen maar over zoete ketjap, met de nadruk op zoet! Niet die stiekem toch vooral zoute van Hollandse makelij, maar de echte Indonesische die je toch gewoon bij de supermarkt kunt krijgen. In het bekende witte containertje, wel te verstaan. Zoete ketjap, gesmoorde uien en gember wakkeren bij mij het verlangen aan naar die eerste lentezon. De priemende stralen die je huid doen tintelen maken dat je ... kip gaat smoren! De zoete geuren die zich door het huis verspreiden zijn een opmaat naar de liederlijke maaltijd van vanavond.
Ingrediënten: 1 kilo kip (liefst met bot en vel – zo veel lekkerder! – maar als dat echt niet gaat alleen kippendijen), 2 grote witte uien (ringen), 3 cm gemberwortel (heel fijn gehakt), 1 dikke teen knoflook (heel fijn gehakt), 1 kopje zoete ketjap, zonnebloemolie & zout. Bereiding: Verhit de olie in een ruime braadpan en bak op hoog vuur de stukken kip rondom bruin. Voeg uien, knoflook, snufje zout, gember toe en bak mee met de kip. Blijf goed omscheppen tot de uien glazig zijn. Voeg eerst scheutje water toe (tegen verbranden) en dan de ketjap. Zet vuur laag en voeg zoveel water toe als nodig is om de kip 1 cm boven het vocht uit te laten steken (niet te veel water) Laat dit geheel op zacht vuur een uurtje smoren tot het vlees bijna van de botjes valt en het vocht lekker is ingedikt. Smoor is het lekkerst met witte rijst en komkommer met citroen Zet de rijst op terwijl de kip smoort. Snij komkommer in plakjes of blokjes. Pers 1 citroen en meng met flinke theelepel suiker (Proef: het mag niet te zuur zijn). Voeg komkommer toe en laat half uurtje staan. Als de rijst klaar is kan de tafel gedekt worden. Vergeet de servetten niet, want deze kip eet je lekker met je handen. Selamat makan
Ingrid Guldenaar m u g m ag a z i n e
april
2013 m u g m i x 23
De Uitkeringsspecialist
De Uitkeringsspecialist
De Uitkeringsspecialist
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
E:
[email protected]
E:
[email protected]
E:
[email protected]
Gratis Rechtshulp voor Minima Bij problemen met alle uitkeringen Ook bent u welkom zonder afspraak tussen 9.00 en 17.30 uur
De Uitkeringsspecialist Advocatenkantoor Willering 020 - 627 37 95
Singel 190 Amsterdam
[email protected] De Uitkeringsspecialist
De Uitkeringsspecialist
De Uitkeringsspecialist
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
Advocatenkantoor Willering Singel 190 Amsterdam T: 020 - 627 37 95
E:
[email protected]
E:
[email protected]
E:
[email protected]