VTV-2014: Participatie als rode draad
1
Opzet VTV-2014 ● Basisinformatie op websites ● Vier themarapporten – – – –
Gezondheid en maatschappelijke participatie Preventie in de zorg Maatschappelijke kosten en baten van gezondheid en zorg De rol van de burger in preventie en zorg
● Extra investeren in toekomstverkennen ● Aandacht voor communicatie 2
Gezondheid en maatschappelijke participatie
Maatschappelijke participatie
Participatie als rode draad Afbakening en doelen ● Definitie: wat is participatie? ● Domeinen: school, arbeid, vrijwilligerswerk en mantelzorg ● Belang van gezondheid voor participatie ● Factoren van invloed op participatie ● Effect van maatregelen en interventies ● In kaart brengen effect van participatie op gezondheid ● Drie levensfasen: jeugd, volwassenen, ouderen Perspectieven ● Individueel: meedoen, ook met gezondheidsproblemen ● Maatschappelijk: kosten en baten in evenwicht 4
Factoren van invloed op participatie ● Gezondheid – – – –
Chronische ziekten, aard en ernst Lichamelijke beperkingen Pijn, vermoeidheid Psychische gezondheid
● Individuele factoren – Persoonlijkheidskenmerken – Leeftijd, SES, beroepsniveau, religie – Tijdsbesteding
Factoren van invloed op participatie ● Omgevings- en maatschappelijke factoren – – – – –
Toegankelijkheid van vervoer, gebouwen, etc. Sociale netwerken Werkomgeving Maatschappelijke norm Sociale zekerheid
Toekomstverkennen VTV-2014 • Gezondheid, participatie en kosten • Naast modellering ook inzicht in onzekerheden en dilemma’s
Externe ontwikkelingen en participatie ● Demografie – Vergrijzing – Afname beroepsbevolking – Huishoudenverdunning
● Economie – Groei of krimp – Werkgelegenheid – Overheidsfinanciën
● Medisch-technologische ontwikkelingen – Nieuwe technologieën
Externe ontwikkelingen en participatie – vervolg – ● Sociaal-culturele ontwikkelingen – Individualisering – Acceptatie van mensen met gezondheidsproblemen in maatschappij – Anders werken
● Politiek-institutionele ontwikkelingen – Rol van gemeenten versus rijk versus europa – Rol werkgever
● Ruimtelijke ontwikkelingen – Fysieke omgeving, inrichting van de wijk
De toekomst…
Waarom toekomstverkennen? ● The toekomst is onzeker maar zinvol/nodig om te (ver)kennen ● Identificeren van cruciale trends en veranderingen ● Het identificeren van beleidsopties en beleidsstrategieën (kansen en bedreigingen) ● Stimuleren van discussie over mogelijke toekomstige ontwikkelingen en het ondersteunen van (beleids)beslissingen ● Communicatiemiddel / discussieplatform
Vormen van toekomstverkennen (WRR-advies)
12
toekomst in zicht | 11 januari 2011
Verschillende niveaus van onzekerheid
Vergrijzing
Levensverwachting
Bevolkingsomvang
Well-being
Stappenplan scenario ontwikkeling
Toekomstverkennen van participatie in vogelvlucht ● Welke factoren zijn van belang voor participatie in de toekomst? ● Hoe onzeker zijn de toekomstige ontwikkelingen in deze factoren? ● Hoe werkt dit uit voor participatie (dwz school, arbeid, vrijwilligerswerk en mantelzorg)? ● Welke beleidsopties kunnen geidentificeerd worden om participatie verder te stimuleren?
15
Conceptueel model participatie
Beleid
16
Sleutelonzekerheden voor participatie ● Overheidsdimensie: – Sterke overheid versus meer marktwerking – Focus meer op individu versus meer op collectief – Equity versus Efficiency
● Economische dimensie: – Hoge economische groei versus lage economische groei – Open, internationale economie versus minder globalisering – Focus op technologie versus “niet alles dat kan moet”
17
Vier toekomstscenario’s Hoge groei
Groep 1
Meer marktwerking overheid
18
lage groei
Groep 3
Groep 2
Sterke
Groep 4
Opdracht uitwerken per scenario, 4 groepen (45 min) ● Opdracht 1: Beschrijf hoe de wereld in zijn algemeenheid eruit ziet – Bijv. welke mensen gedijen goed en minder goed
● Opdracht 2: Geef aan wat dat volgens jullie in dit scenario betekent voor de drijvende krachten, en de impact op participatie – Bijv welke groepen mensen kunnen goed meedoen en welke minder en zijn kwetsbaarder
● Opdracht 3: Wat zijn de beleidsopgave en -opties zijn om participatie in dit scenario te verbeteren en welke risico’s spelen daarbij
Plenaire terugkoppeling: verwerk de drie opdrachten in een 5-minuten advies aan de minister 19