Deze nieuwsbrief wordt uitgegeven door de stichting CultuurFonds Wittem. Zijn er in uw kennissenkring mensen die deze brief ook graag willen ontvangen, of zijn er op- of aanmerkingen, mail dan even naar:
[email protected] * Extra nieuwsbrief in het kader van het bevrijdingsconcert op 13 sept. 2014 Pagina 1: Vrije gave, maar wel een kaartje reserveren! Pagina 2: Aangrijpende Holocaust Cantata Pagina 3: Jeugd volop aan bod bij Bevrijdingsconcert Pagina 4: Bevrijdingsconcert uitdaging voor CultuurFonds Pagina 5: Vervolg uitdaging voor CultuurFonds
Vrije gave, maar toch kaartje bestellen !!! Het Bevrijdingsconcert dat op zaterdag 13 september wordt gehouden in de Gerarduskapel van Klooster Wittem zal vrijwel zeker veel bezoekers trekken. De stichting CultuurFonds Wittem is er trots op dat voor dit bijzondere concert geen entree hoeft te worden geheven. Wel is er de mogelijkheid ons project te ondersteunen met een vrije gave, waarvoor wij u dan uiteraard zeer dankbaar zijn! Om toch overzicht te houden hoeveel mensen dit unieke concert komen bezoeken, is het absoluut noodzakelijk om u aan te melden. Dat kan door een telefoontje naar de receptie van Klooster Wittem (043-4501741) of naar CultuurFonds Wittem (Jef Brauers, 045-5491784 of 06-10212183 of mail
[email protected]). Geef duidelijk aan met hoeveel mensen u komt! Mensen die gereserveerd hebben worden door onze medewerkers begeleid naar de plaatsen. Indien u niet reserveert, moet u tot aan het begin van het concert wachten en hopen dat er nog plek is in de kapel! Dus: gewoon even reserveren is meer dan wenselijk!
Bevrijdingsconcert start met uniek werk
Aangrijpende Holocaust Cantata Het eerste deel van het bevrijdingsconcert, dat op zaterdag 13 september wordt gehouden in de grote Gerarduskapel van Klooster Wittem, belooft een indrukwekkende gebeurtenis te worden. In dat gedeelte weerklinken immers drie bijzondere composities; het geheel moet leiden tot een uniek concert. Nadat het concert is geopend met uitbundig klokgelui vanwege de bevrijding in september 1944, nu precies zeventig jaar geleden, klinkt er eerst een speciaal voor deze gelegenheid geschreven bevrijdingslied. Hoogleraar Hans van Dijk, bestuurslid van onze stichting CultuurFonds Wittem, schreef er de muziek voor; schrijver/zanger/columnist Ruud Verhoeven zorgde voor de eigentijdse tekst. Het lied wordt gezongen door het Kamerkoor Maastricht en Jongerenkoor Galou Gulpen, terwijl muzikanten van de gecombineerde harmonie Vaals/Lemiers en organist Hans van Dijk voor de begeleiding zorgen. Vervolgens speelt de harmonie ter afrond van de opening een koraal. Absoluut hoogtepunt van dit eerste deel van het bevrijdingsconcert vormt de uitvoering van de Holocaust Cantata van de Amerikaanse componist Donald McCullough (zie foto). Don McCullough maakte in het bijna veertig minuten durende stuk gebruik van de teksten die gevangenen in de nazi-kampen hebben opgeschreven in hun brieven en dagboeken, die later teruggevonden werden. De geniale componist maakte er muziek op en die combinatie van aangrijpende teksten en muziek leidde tot een meesterlijk muziekwerk dat in Nederland overigens slechts zeer zelden is te beluisteren. Het Kamerkoor Maastricht, dat onder leiding staat van Ludo Claesen, is één van de weinige koren dat het werk regelmatig uitvoert. De Holocaust kent dertien delen, waarbij ook de losse teksten een zeer essentieel onderdeel van de compositie vormen. Peter van Nunen vertelt op aangrijpende wijze het verhaal dat bij de cantate hoort. Buiten het Kamerkoor treedt ook een keur aan solisten op. In Wittem worden de solopartijen vertolkt door bekende solisten als Frans Kokkelmans (bariton), Kai-Yi-Min (sopraan), Lilit Sati (mezzosopraan) Mirel Iancovici (cello) en pianist Constant Notten. De Cantata is in feite een emotionele, muzikale reis door een van de somberste perioden in de menselijke geschiedenis. In het Holocaust Memorial Museum in Washington werden bijvoorbeeld Poolse teksten gevonden die McCullough op indrukwekkende wijze in het ‘Lied van de Poolse gevangenen’ op muziek zetten. Maar ook ‘In Buchenwald’, ‘The Train’, en het ‘Lied van de dagen die voorbijgaan” blijven je nog lang na afloop bij. De componist brengt een beklijvend eerbetoon aan de zes miljoen joden en ook aan de miljoenen andere mensen die door de nazi’s als ongewenste personen werden gezien. Uit alles in dit werk blijkt de waanzin en de onmenselijkheid van diezelfde mens.
Pagina 2
Jeugd aan bod in bevrijdingsconcert
‘Een wereld waar vrede heerst’ CultuurFonds Wittem heeft voor het Bevrijdingsconcert gekozen voor twee totaal verschillende muziekdelen. Waar in het eerste gedeelte oorlog en bevrijding centraal staan, daar is in het tweede concertgedeelte alle aandacht gericht op eigentijdse muziek, uitgevoerd door veelal jonge zangers en muzikanten. Een keur aan talentvolle jonge muzikanten passeert dan de revue, zoals het Jongerenkoor Galou, Christiaan Martens en band, klezmergroep Dance of Joy en jonge vertellers. Uitgangspunt is ‘een betere wereld, een wereld van vrede’. Stel je voor hoe het zou kunnen zijn! Geen wonder dat dit tweede concertgedeelte dan ook begint met het bekende Imagine van John Lennon, uitgevoerd in een geheel eigen versie door saxofonist Christiaan en zijn muziekvrienden. Galou laat in enkele nummers horen op welke wijze je ook muzikaal gezien invulling kunt geven aan begrippen als hoop, toekomst, vrede. Natuurlijk mag op een concert dat in het teken staat van oorlog, bevrijding, vrijheid, toekomst, de joodse muziek niet ontbreken. Klezmer is de muziekvorm waarin het joodse volk door de eeuwen heen kracht heeft gevonden. Muziek ook die bij de meest uiteenlopende gebeurtenissen in het dagelijks leven gespeeld wordt, of het nou om vrolijke of droevige voorvallen gaat. Met deze muziek legt het concert ook de verbinding tussen de verschrikkelijke oorlogsgebeurtenissen en de even onthutsende toestanden in onze huidige wereld. Klezmergroep Dance of Joy (zie foto) laat op unieke wijze een paar voorbeelden horen van deze muziek die varieert van grote ingetogenheid tot vrolijke uitbundigheid. Dance of Joy, regelmatig terugkerende gast in Wittem speelt op 25 oktober overigens een compleet klezmerconcert in de Kloosterbibliotheek. Het einde van het bevrijdingsconcert belooft ook al een bijzonder moment te worden. Het programma vermeldt dan de uitvoering van een deel van de compositie Harvest of New (nieuwe oogst). Een werk, oorspronkelijk bedoeld voor fanfare en koor, werd geschreven door de Nederlandse componist Erik Peetam. Speciaal voor deze gelegenheid maakte Erik een bewerking voor harmonie-orkest en koor. Na een ritmische inleiding volgt een gedragen, bijna sacraal volkslied dat zó makkelijk in het gehoor ligt dat iedereen na het eerste couplet voluit kan meezingen. We hopen dat u dat dan ook massaal doet! Voor de (engelse) tekst wordt gezorgd! Het werk wordt uitgevoerd door alle ongeveer 150 medewerkers aan dit concert. Na afloop van het concert is er gelegenheid om in de Gerarduszaal na te kaarten over het concert en uiteraard ook over het feit dat we nu al zeventig jaar in vrijheid kunnen genieten van ons leven.
Pagina 3
Cultuurfonds leeft toe naar 13 september
‘Bevrijdingsconcert is uitdaging!’ ,,Bij élk concert dat ons CultuurFonds Wittem organiseert, is er wel sprake van een gezonde ‘wedstrijdspanning’. Maar bij dit bevrijdingsconcert is dat toch wel wat meer het geval dan bij andere concerten”, geeft voorzitter Jef Brauers van het CultuurFonds Wittem grif toe. Geen wonder, want dit keer is Jef samen met zijn collega-bestuursleden niet alleen verantwoordelijk voor de organisatie van het concert, maar ook voor de muzikale inhoud. De keuze van de muziekwerken, het uitzoeken van de deelnemende koren, solisten en ensembles, de hele opzet van het concert: het CultuurFonds Wittem heeft het bij dit concert voor één keer allemaal in eigen hand genomen. Het idee ontstond bijna een jaar geleden. ,,Ik liep al langer rond met het idee om rond de herdenking van de bevrijding zeventig jaar geleden een wat groter project op touw te zetten. Gelukkig deelden mijn collega-bestuurders van het cultuurfonds mijn enthousiasme”, zegt Jef. ,,Een naam voor het project vinden was het makkelijkste onderdeel. We wilden het zo breed mogelijk trekken: ‘Leven in Vrijheid’. We wilden in dit project graag een combinatie maken van enerzijds herdenken en gedenken en anderzijds vooruitkijken naar de toekomst. Daarom valt het concert ook uiteen in twee totaal verschillende muziekstijlen. Bovendien wilden we ons niet beperken tot alleen een concert. Vandaar dat we ook een verhalen/gedichtenwedstrijd op de basisscholen in Gulpen-Wittem en Vaals hebben georganiseerd. De kinderen kregen een duidelijke opdracht: schrijf een verhaal over jouw gedachten bij het woord vrijheid. Het leverde mooie verhalen op, deels over de oorlog (vooral over Anne Frank), maar ook over de vrijheid van circusdieren of de vrijheid van een Marokkaans meisje in deze tijd.” De winnende verhalen/gedichten zijn gebundeld en worden op de concertvond uitgedeeld. Bovendien dragen de drie winnaars hun verhaal tijdens het concert voor. Daarnaast zijn er nog enkele extra activiteiten in de komende maanden. ,,Zo komt er nog een lezing, en begin volgend jaar is er een scholenconcert gepland waarbij we joodse muziek wordt gecombineerd met een verhaal over de joodse gemeenschap in Gulpen. In het oorspronkelijk plan was ook nog een expositie opgenomen, maar dat bleek uiteindelijk (financieel) niet mogelijk.” Wel is er nog steeds de hoop dat het cultuurfonds Wittem in april/mei volgend jaar (op 5 mei volgend jaar viert ook de rest van Nederland immers de bevrijding van zeventig jaar geleden) het project kan afsluiten met opnieuw een bijzonder concert. ,,We hopen daar snel méér over te kunnen vertellen. We zijn in onderhandeling met een buitenlands topkoor. Hopelijk lukt het!”
www.ggh-bv.nl Pagina 4
[email protected]
045-5421067
Bij de invulling van het bevrijdingsconcert waren een paar zaken van meet af aan duidelijk. ,,We wilden de Holocaust Cantata absoluut als hoofdmoot hebben voor het eerste concertdeel, terwijl in onze optiek na de pauze vooral jeugd aan bod zou moeten komen.” Bovendien had Jef al lang geleden voor zichzelf besloten ooit iets te doen met een werk van Erik Peetam voor orkest en koor: Harvest of New. ,,Soms heb je dat gewoon met een muziekstuk. Je weet zeker dat je dat ooit bij een bepaalde gelegenheid kunt gebruiken. We hebben dat werk ooit met de fanfare van Partij-Wittem op cd gezet en toen al dacht ik: dat komt ooit nog eens van pas. Liefst had ik het willen laten uitvoeren door harmonie en een koor van pakweg 200 kinderen, maar dat was praktisch niet haalbaar. Nu zingen het Kamerkoor Maastricht en jongerenkoor Galou het lied: ik hoop dat alle mensen na het eerste couplet voluit mee gaan zingen. Moet kunnen, als je de melodie een keer hebt gehoord, zing je het meteen mee…” Het project kost een behoorlijk bedrag. ,,Het is voor onze kleine stichting een duur project geworden. We vinden dat je een dergelijk concert met zo‘n historische achtergrond gratis moet kunnen aanbieden. Wel is er gelegenheid om een vrije gave te doen. We hebben het echt aan de gulle sponsoren te danken dat het plan in deze opzet door kan gaan. De gemeenten Gulpen-Wittem en Vaals hebben het project van meet af aan ook financieel omarmd. De provincie Limburg zegde eveneens steun toe. Daarmee was een eerste stevige basis gelegd. Maar daarmee waren we er nog lang niet. Gelukkig kregen we grote steun van het CooperatieFonds van de Rabobank-Centraal Heuvelland, feitelijk de hoofdsponsor van Leven in Vrijheid”. Toen daarna ook nog eens steun werd toegezegd door de stichting Frederik Edmond Brand, Rotaryclub Gulpen-Vaals en Guldemeester Gebouwenbeheer was het in financieel opzicht grotendeels afgedekt”. Het CultuurFonds hoopt dat de Gerarduskapel van Klooster Wittem op 13 september helemaal vol zit. ,,Uiteraard zijn de twee gemeentebesturen en een heleboel andere betrokkenen uitgenodigd, maar we hopen vooral dat de ‘gewone” burgers uit de hele regio komen. Het is een historisch feit dat we vieren, een feit waarvoor we elke dag opnieuw dankbaar moeten zijn. Dat we nu al zeventig jaar in vrijheid leven, ervaar ik zelf in elk geval als heel bijzonder. Kijk naar het journaal en je beseft elke dag dat die vrijheid bepaald niet zo vanzelfsprekend is. Ik hoop dat het concert op 13 september enkele kippenvel-momenten gaat opleveren. Van één ding ben ik in elk geval overtuigd: de bijna 150 medewerkers gaan op deze avond hun beste beentje voorzetten.”
Pagina 5