Vreemde Voettocht Dinarische Alpen Montenegro
Vreemde Voettochten Een Vreemde Voettocht is een avontuurlijke tocht waarbij je, over het algemeen, één of meerdere dagen lopen van de bewoonde wereld bent. Gebieden waar de natuur en het landschap ongerept zijn en het asfalt ver weg. Meestal is de route globaal bekend, maar onbegaanbare passen, moerassen of hoog water kunnen je dwingen een andere route te nemen. Sommige tochten hebben een expeditie karakter waarbij je voornamelijk in tenten slaapt. Andere tochten zijn inclusief bagagevervoer en overnachten we in tenten, hutten en/of hotels. Bij onverwachte gebeurtenissen moet de groep soms flink improviseren. Als er geen mobile dekking is gaat er, om bereikbaar te zijn of zelf hulp in te kunnen roepen, een satelliet telefoon mee. Om te genieten van een Vreemde Voettocht is een avontuurlijke en flexibele instelling nodig. Het initiatief en de organisatie van de tocht ligt bij de tochtleider. Inleiding Montenegro heeft misschien wel de mooiste kust van Europa, met de baai van Kotor als een parel ingebed tussen bijna verticaal omhoog reizende karstgebergten. In de mediterraanse stadjes waan je je bijna in Italië. Maar als we omhoog klimmen naar het rondom gelegen imposante, ruige gebergte, begeven we ons soms in een maanlandschap. Ons thuis voor anderhalve week. Ga mee op deze kampeertrektocht met zomerse temperaturen. Zet je tent op nabij ingestorte forten, idyllisch gelegen kerkjes en verlaten herdersdorpjes. Allen met fantastische uitzichten over het blauwe water van de Baai van Kotor. Ideaal te combineren met een weekje relaxen langs de kust of een weekend cultuursnuiven in bijvoorbeeld Dubrovnik. Kenmerken van de tocht 1. Uitdagende kampeertrektocht met unieke kampeerplaatsen. 2. Fantastische vergezichten over de baai van Kotor. 3. Ruig, droog maanlandschap wordt afgewisseld met groene bossen en hellingen vol bloemen. 4. Mediterraanse stadjes vol historie.
Landschap Het grootste deel van Montenegro’s oppervlak is onderdeel van de Dinarische Alpen, een uitgestrekt Karstgebergten dat voormalig Joegoslavië nog steeds met elkaar verbind. Het lijken geen hoge bergen, maar als je op zeeniveau begint, rijzen ze bijna loodrecht, krachtig en imposant op vanuit het water. Mede door de ruigheid van dit kartsgebergte is Montenegro lange tijd een moeilijk toegankelijk gebied geweest. Karst bestaat uit samengeperste schelpdieren en is ontstaan door regenwater dat kalksteen geleidelijk oplost. Dit gesteente is vlijmscherp en kurkdroog. Het is enorm poreus, water zakt onmiddellijk weg in de grond en vormt ondergrondse rivieren die uitmonden in de zee. De vele stenen in het landschap zijn in de Oostenrijkse-Hongaarse tijd goed gebruikt om militaire paden aan te leggen langs de ruige bergen tussen de vele forten langs de kust. Deze paden zijn nu op een aantal plekken onderdeel van het lange afstandspad langs de kust. Ze brengen ons nog steeds naar de inmiddels vervallen forten uit die tijd. Niet alleen de forten zijn vervallen. De meeste bergdorpjes hier boven de kust zijn verlaten. Alleen de opstaande stenen muren getuigen ervan dat ooit hier ook mensen leefden. Aan de voeten van dit onherbergzame gebied ligt een prachtige kust met helder blauw water. Tijdens deze tocht lopen we een stuk van het in 2006 aangelegde Mountaineering Coastal Transversal. Dit pad is 140 km lang. Wij beginnen aan de noordwestkant in het Orjen-gebergte en eindigen in het Nationaal Park Lovcen op ongeveer 1/3 van dit lange afstandspad. Het Orjengebergte is kaal, met weinig begroeiing, maar meer naar het zuiden, richting Lovcen wordt de omgeving meer bebost. Onze eindbestemming is het plaatsje Kotor, een relaxte mediterraanse setting vol cultuur en historie. Weer en klimaat Ondanks dat Montenegro een relatief klein land is, kent het 3 verschillende klimaatzones. Aan de kust heerst er een aangenaam Mediterraan klimaat, in de centrale vlakte een gematigd continentaal klimaat en in de bergstreken een bergklimaat.
Wij krijgen vooral te maken met het Mediterraan klimaat, gekenmerkt door zijn lange droge zomers. Gemiddeld heeft de Montenegrijnse kust 240 zonnedagen per jaar. In de periode dat wij gaan kan het soms erg warm zijn, zeker aan de kust. Dit landschap kent weinig schuilmogelijkheden tegen deze brandende zon. Gemiddelde temperaturen in de zomer: ca 25 graden overdag en 10 graden maximaal ’s nachts. Flora en Fauna Een derde van Montenegro kent wilde beboste hellingen, vooral in de bergen. Karakteristiek voor het zuidelijke kust stuk zijn de kale stenige vlaktes. Dit is niet altijd zo geweest. Voor het bouwen van huizen en voor brandstof is er in het verleden veel hout gekapt. Erosie volgde en op het karstgesteente bleven weinig voedingsstoffen over. De huidige begroeiing langs de kust is dan ook meer mediterraans. Doordat Montenegro nog veel natuur kent en er weinig bevolking is in grote delen van het land, is er nog veel ruimte voor wild. Onder andere beren, herten, wolven en vossen. Ook kent het land een grote variatie aan vogels, reptielen en vis. Bevolking en Politiek In 2006, hetzelfde jaar dat dit pad aangelegd is, werd Montenegro onafhankelijk van Servië. Montenegro telt ongeveer 700.000 inwoner. De meerderheid van de bevolking is Montenegrijn. De belangrijkste nationale minderheden zijn Serviërs, Albanezen, Bosnische moslims, Kroaten en Roma. 74% van Montenegrijnse bevolking is orthodox, 20% is Moslim en 6% is rooms-katholiek. Cultuur Montenegro is vaak de grens geweest tussen oost en west. Hierdoor zijn er veel verschillende culturele en religieuze invloeden. Veel tradities verschillen dan ook per regio, stad of zelfs dorp. Er is een sterke saamhorigheid en familieband merkbaar bij de Montenegrijnen omdat de samenleving eeuwenland is opgebouwd geweest uit stammen en broederschappen. Dit is enigszins vergelijkbaar met de Schotse clans. De stenen huizen die we tijdens onze wandeling gaan tegenkomen in de verlaten dorpen stammen nog uit de tijd dat de hele familie samen woonden, kookten en sliepen. Er was dan ook maar één kamer met een haard. Deze huizen bleven lange tijd zo eenvoudig ook omdat de Montenegrijnen zich vaak moesten verplaatsen door een aanval van de Turken of andere bezetters. Het bekendste instrument uit deze regio is de Gusla. Dit eensnarige instrument speelde een belangrijke rol voor de overdracht van (helden)liederen. De schrijver A. Den Doorlaard het dit onderdeel van de cultuur prachtig terug laten komen in zijn boek “Het land achter Gods rug”. Ondanks dat de eerste indruk die je krijgt van een Montenegrijn vaak wat nors en ongeïnteresseerd is, gastvrijheid is een belangrijk onderdeel van de cultuur. Economie en toerisme Voor de economie van onafhankelijk Montenegro is toerisme van steeds groter belang. Naast toerisme is staal voor Montenegro een belangrijk product. Daarnaast wordt er jaarlijks 10.000 ton zeezout en rond 2 miljoen ton steenkool geproduceerd. Circa 90% van de totale industriële productie wordt verkocht aan het buitenland. Uiteraard is er ook landbouw. Montenegrijnen produceren o.a. vlees (kip, lam, geit, rund), melk en melkproducten, honing, vis, groenten (graan, maïs, aardappelen, tabak), fruit (pruimen, olijven, sinaasappels, mandarijnen, druiven). Daarnaast groeit de wijnbouw in hoog tempo en is de visserij ook nog immer een belangrijk onderdeel van de inkomsten van het land. Zwaarte van de reis We nemen al onze bagage zelf mee tijdens onze kampeertrektocht en zijn een aantal dagen volledig autonoom. We moeten dan ook voor een aantal dagen voorraad meenemen. Dus reken op zo’n 20 kilo in de rugzak (afhankelijk van je lichaamsgewicht). Deelname-eis - middelzwar tocht, enige rugzaktrektochtervaring is wenselijk - conditie tot 6 loopuren Tochtleiding De Vreemde voettochten worden geleid door enthousiaste en gemotiveerde leden, die beschikken over ruime ervaring. Zij hebben een uitgebreide opleiding doorlopen en worden regelmatig
bijgeschoold. Tochtleiders leiden de reizen op vrijwillige basis; het leden voor leden principe. De leiding van de tocht is in handen van Mieke Souverein. Zij heeft een voorliefde voor de Balkan en heeft al menig kampeertrektocht gemaakt in deze regio. Programma van dag tot dag Het tochtverloop is altijd onder voorbehoud. Weersomstandigheden, terreingesteldheid en het niveau van de deelnemers, zowel conditioneel alsook technisch, kunnen o.a. van invloed zijn op het uit te voeren programma. 30 juni We verzamelen in ons guesthouse in Herceg Novi, een heerlijke stad aan de kust van de Adriatische zee. De poort tot de baai van Kotor en startpunt van de "coastal transversal", ons lange afstandspad voor de komende dagen. 1 juli Transfer vanuit Herceg Novi naar het iets hoger gelegen Mandici waar we onze kampeertrektocht beginnen. Na ruim een uur te hebben gelopen komen we aan bij de hut Za Vratlom. Hierna maken we nog een uitdagend rondje naar Veliko cedilo (1466m) om verder in te lopen. op de terugweg naar de hut bezoeken we de verlaten ruïnes van een oostenrijks-hongaars fort bovenop de Grab top. Deze inlooptocht maken we met een lichte rugzak want we kamperen die avond bij de hut. +750m, -350m, 5½ uur) 2 juli De eerste echte trektochtdag met volle bepakking brengt ons al de nodige hoogtemeters. We stijgen nog verder uit boven de kust voor fantastische uitzichten over de Dinarische Alpen langs de kunst van Montenegro. Ons hoogtepunt van de dag is de Subra top (1679m). Via een indrukwekkende afdaling langs een natuurlijk amfitheater van rotswanden bereiken we de Orjen Pass (1600m) waar we kamperen vlak bij een shelter. (1030m stijgen, 600m dalen, 6 loopuren) 3 juli Als het weer het toelaat beklimmen we in de ochtend met lichte rugzak de Orjen (1894m), de hoogste berg van het gebied. Geen moeilijke tocht, maar zeker de moeite waard. We vervolgen na de topbeklimming onze trektocht over een weg die nog dateert uit de oostenrijkse-hongaarse tijd. Na bij de resten van fort Kom uit diezelfde tijd zetten we onze tent op. Net boven het dorpje Crkvice (300m stijgen, 875 m dalen, 4 loopuren) 4 juli We vervolgen onze weg over de coastal transversal via de lang geleden aangelegde militaire weg naar de top van Velji (1277m). Hierna dalen we geleidelijk via nog twee ruïnes tot we weer bij de autoweg komen. Begin middag transfer naar Perast. Halve dag en avond in Perast. Overnachting in guesthouse. (150m stijgen, 580 m dalen, 3,5 loopuren) 5 juli Halve dag in mediterraans Perast aan de baai van Kotor. Mogelijkheid tot zwemmen of met een bootje naar een van de twee eilandjes vlak voor de kust te gaan. Eind van de middag pakken we onze rugzak weer en klimmen 3 uur over een licht stijgend pad naar Fort Andrija (743m) om hier onze tent op te zetten voor de nacht, te koken en te genieten van de zonsondergang in de Adriatische zee. (743m stijgen, 3 uur) 6 juli 's ochtends genieten we bij het ontbijt nog even van ons mooie uitzicht over de baai van Kotor en de route voor de komende dagen. Via een aantal verlaten dorpen en het idyllisch gelegen kerkje St Nikola wandelen we over karstterrein naar onze volgende kampeerplek bij een eenvoudige hut in een verborgen en verlaten dorpje Mali Zalazi. (850m stijgen, 600m dalen, 6 loopuren) 7 juli Via Luk Pass (1030m) met wederom fantastische uitzichten, dalen we af door een vallei met verlaten dorpen. Na een licht stijgend pad bereiken we onze kampeerplek boven het prachtig gelegen bergdorp Njegusi. Het eerste bewoonde dorp sinds ons vertrek in Perast. Njegusi is de geboorteplaats van
heerser en Montenegrijnse dichter Petar II Petrovic Njegos (Petrovic-Njegos Dynasty was heerser van Montenegro van 1696 tot 1918). (400m stijgen, 350m dalen, 4 loopuren) optioneel beklimming Pestigrad, cliff boven Kotor. 8 juli We vervolgen onze trektocht via het kustpad op hoogte naar het eindpunt: de top van de berg Lovcen Jezerski vrh (1657m) met het beroemde mausoleum ter ere van dichter en heerser Njegos. Aan het eind van de dag transfer naar Kotor. Overnachting in guesthouse. (750m stijgen, 100m dalen, 4 loopuren) 9 juli Uitloopdag/sightseeing in stadje Kotor. Bezienswaardigheden: een fort uit de Venetiaanse periode. Met om ons heen en hoog boven ons het kartsgebergte waar we de afgelopen dagen hebben rondgetrokken. Deze mediterraanse wereld erfgoed stad is de ideale setting om deze tocht af te sluiten. Overnachting in guesthouse 10 juli Na ontbijt einde tocht. Manier van reizen en verblijven We verzamelen in Herceg Novi. Ter plekken maken we gebruik van jeeps of privé busjes om een paar keer een korte transfer te maken van en naar het pad. We overnachten een aantal maal in een hut of guesthouse. Tijdens de trektocht kamperen we vooral in het wild en zijn we geheel autonoom en op onszelf aangewezen. Literatuur Wil je van te voren de route al bekijken of je informeren over het land/gebied waar je heen gaat? Hieronder staat een overzicht van aanbevolen boeken en kaarten: Boeken: Naam Guidebook Coastal Mountaineering Transversal Route The mountains of Montenegro, A walker’s and trekker’s guide The Mountain Wreath (Groski Vijenac) Land achter Gods rug (roman) Kaarten: Naam Joegoslavische Stafkaarten
Schrijver
Uitgave Mountenegro Mouontaineering Association (PSCG)
Rudolf Abraham Petar II Pertovic Njegos
Cicerone Montenegro’s nationale epic (1847) Nederlandse vertaling: Bergenkrans Salamander
A. Den Doolaard
Schrijver
Uitgave
Kennismakingsdag ‘Een goede voorbereiding is het halve werk’ en hoewel dit een cliché lijkt, geldt dit in hoge mate voor deelname aan een Vreemde Voettocht. Daarom is deelname aan de kennismakingsdag verplicht. De datum van de kennismakingdag is: 21-05-2016. De locatie wordt nog bekend gemaakt. Het doel van de kennismakingsdag is om met de andere deelnemers en de tochtleiding kennis te maken en een beeld te krijgen van je vereiste conditie. Tevens geeft de tochtleider aanvullende informatie over de benodigde uitrusting en nadere details over de tocht. Als je al eerder advies nodig hebt over de benodigde uitrusting of over andere zaken voor deze reis, dan kan je hierover altijd contact met de tochtleider opnemen.
Tijdens de kennismaking komen onder meer de volgende zaken aan bod: Kennismaking met de tochtleiding en de overige deelnemers. Afspraken maken over onder andere de tent- en/of kamerindeling. Bespreking van de paklijst. Bespreking van de routes en kaarten. Risicoprofiel van de tocht en risicoacceptatie voor de deelnemers. Maaltijden tijdens de trektochten. Visum (indien vereist voor de tocht). Persoonlijke geneesmiddelen en EHBO-set die de tochtleider meeneemt. Eventueel benodigde receptmedicijnen. Wat kunnen we van elkaar verwachten? Verantwoordelijkheden van de tochtleider. Verantwoordelijkheden van de deelnemers.
Gezondheid en vaccinaties Gezondheid landspecifiek Drink niet uit de kraan, maar koop flessen water in de steden waar we komen, of zuiver het net als bij het (wild)kamperen. Gedurende het hoogseizoen (juli en augustus) is het drinkwater aan de kust niet altijd betrouwbaar omdat de waterinstallaties dan vaak oververzadigd raken. Ook kun je in Montenegro reizigersdiarree op lopen veroorzaakt door bacteriën. Let dus op met eten en drinken en was goed je handen. Vaccinaties Overleg met je huisarts of GGD welke vaccinaties en eventuele persoonlijke medicijnen, voor deze reis noodzakelijk zijn. Het volgende moet gezien worden als indicatie. Aanbevolen wordt wel vaccinatie tegen DTP (Difterie, Tetanus en Polio) en Hepatitis A. Eten en drinken Tijdens onze tocht nemen we al ons proviand mee. Bronnen zijn schaars in dit gebied door het karst. Dus we dragen voldoende water mee. Om te bevoorraden en even te genieten van de andere kant van deze kust, het mediterraanse, dalen we voor een rustdag af naar Perast en eindigen we ook in Kotor om te genieten van de lokale keuken. De Montenegrijnse keuken kent veel vlees, maar hier staat ook vaak vis op de kaart. De keuken is ook beïnvloed door Italië en Turkije. Een pizza of een frisse salade zijn ook zeker mogelijkheden. Montenegrijnse wijn is ook het proberen waard. Een ander lokaal drankje nabij het stadje Njegosi is medouina, een mengsel van honing, wijn en prikkelwater. Iets sterkers is er natuurlijk ook. Maar ook gewoon bier, gebrouwen in het dorpje uit Nikšic. Reisdocumenten Algemeen: Het is de verantwoordelijkheid van de deelnemer zelf om over de juiste en geldige reispapieren (paspoort/visum) te beschikken. Voor deze tocht: Je identiteitskaart of paspoort moet geldig zijn gedurende het gehele verblijf in Montenegro. Medisch paspoort Als je medicijnen gebruikt is het handig om een Europees Medisch paspoort aan te schaffen. In het Europees Medisch paspoort vermeldt de arts gegevens over ziekte en gebruik medicijnen. Het zorgt er voor dat je geen problemen bij de douane ondervindt. Valuta en financiën De nationale munteenheid in Montenegro is de euro, ondanks dat ze geen lid zijn van de EU. De kosten zijn vaak lager dan in Nederland, ook in een restaurant. Behalve op de echt toeristische plaatsen. Uitrusting Algemeen:
Loop ruim van te voren je hele uitrusting grondig na op slijtage, dan heb je nog genoeg tijd om nog iets te vervangen of te (laten) repareren. Denk bij alles wat je meeneemt goed na of je het echt nodig hebt, en of het niet minder of lichter kan. Want "alles wat je thuis laat, is mooi meegenomen…”
Specifiek: - Goede, ingelopen en waterdichte wandelschoenen met goed profiel, klasse B of hoger - Rugzak met inhoud van minstens 60 liter (dames) of 70 liter (heren), dit afhankelijk van lichaamsgewicht. - Slaapzak en –matje; comfort temperatuur tot 0° C. - Tent (wordt besproken tijdens voorbereidingsdag wie wat heeft en meeneemt) - Waterfles of drinkzak capaciteit 3 liter Ruim voor de kennismakingsdag zal je, door de tochtleider, een paklijst met aanbevolen uitrusting worden gezonden en tijdens de kennismakingsdag wordt er uitvoerig stilgestaan bij de uitrusting. Inlichtingen 11 daagse kampeertrektocht Periode Kennismakingsdag Tochtleider Tel. E-mail (heeft de voorkeur)
: 30 juni – 10 juli : 21 mei : Mieke Souverein : 06-42002004 :
[email protected]
Prijs Inclusief: NKBV-tochtleider maaltijden tijdens de trektochtdagen 4 overnachtingen in hutten of guesthouses 3 transfers tijdens de tocht
Exclusief : heen- en terugreis naar Montenegro maltijden buiten de trektochtdagen persoonlijke uitgaven