Voorwoord Voor u ligt het verkiezingsprogramma 2014-2018 van de Partij van de Arbeid Hoeksche Waard, een programma waarin de PvdA haar idealen van 'eerlijke delen' en 'de zwaarste lasten voor de sterkste schouders' vertaalt naar sociaal en democratisch handelen op lokaal niveau. Een programma dat 'redeneert' vanuit het gemeenschappelijke belang van ons nationaal landschap Hoeksche Waard als toetssteen voor het gemeentelijk beleid in Binnenmaas, Cromstrijen, Korendijk, Oud-Beijerland en Strijen. De afgelopen vier jaar was de PvdA in geen enkel college van de vijf gemeenten vertegenwoordigd. Dat was spijtig voor de partij, maar ook voor de Hoeksche Waard. Op geen enkel overkoepelend beleidsdossier van enige betekenis is de afgelopen jaren vooruitgang geboekt. Wel was er veel bestuurlijke onrust en onvrede over de stagnerende samenwerking tussen de vijf gemeenten, waarvan door een onderzoekscommissie werd vastgesteld dat zij prima samen kunnen werken zolang het ‘nergens over gaat’. Deze pijnlijke constatering weerspiegelt zich onder meer op het gebied van de ruimtelijke ordening, bij de plaatsing van windmolens, bij de ontwikkeling van het regionale bedrijventerrein aan de Boonsweg in de noordrand, het innen van belastingen, het runnen van de regionale sociale dienst, de digitale samenwerking en de glastuinbouw. De pijnlijkste illustratie van de politiek-bestuurlijke onmacht is het gebrek aan eensgezindheid over de toekomst. Dat maakt dit gebied en zijn inwoners kwetsbaar voor de grote opgaven die op ons afkomen. Het Rijk decentraliseert taken op het gebied van jeugd, werk en maatschappelijke ondersteuning, maatregelen die het hart van onze samenleving en de vitaliteit van onze dorpen raken. Die overdracht van taken gaat gepaard met een omvangrijke bezuiniging op al die terreinen. Er zullen dingen moeten veranderen in het samenspel met grote maatschappelijke organisaties, organisaties die stuk voor stuk werken vanuit (minimaal) een Hoeksche Waards perspectief. Van iedereen zal een bijdrage - naar draagkracht - worden gevraagd om de samenleving in te kunnen blijven richten op het hoge niveau dat wij gewend zijn. Voor de vijf gemeenten betekent dit in onze ogen samen op weg naar een gemeente Hoeksche Waard. De opvatting dat de problemen het hoofd kan worden geboden met het instellen van een vierde bestuurslaag is het ontkennen van de bestuurlijke werkelijkheid: vrijblijvende samenwerking brengt de Hoeksche Waard niet verder. De PvdA pleit voor heldere, korte en voor een ieder inzichtelijke lijnen: één raad, één college, één ambtelijke organisatie, democratie zoals het bedoeld is.
Op grond van haar idealen is de PvdA de aangewezen partij om inhoud te geven aan het decentralisatieproces dat begint in de raadsperiode 2014-2018. Wij staan voor belangrijke keuzes omdat het lastig is meer taken uit te voeren voor minder geld. Dat vraagt bestuurlijke moed en een sterk verlangen om gezamenlijk vorm en inhoud te geven aan de leefbaarheid van de dorpen. De PvdA loopt niet weg voor de grote uitdagingen en opgaven die voor ons liggen, landelijk niet en gemeentelijk zeker niet. Wij nodigen andere partijen van harte uit onze inspirerende opvattingen te delen en samen de ‘Toekomst voor de Hoeksche Waard’ in te kleuren en vorm te geven.
Gee Rooimans, voorzitter PvdA afdeling Hoeksche Waard
Inhoudsopgave Voorwoord Werk, inkomen en economie Zorgen voor meedoen Onderwijs, jeugd en zorg Leefbaarheid van de kernen Ruimtelijke ordening Volkshuisvesting Verkeer en vervoer Duurzame energie en landschap Toerisme en recreatie Bestuurlijke aansturing
2 5 10 14 17 19 21 23 25 27 28
Werk, inkomen en economie De arbeidsmarkt houdt niet op bij de gemeentegrens. De PvdA vindt dat ook de kansen in de Hoeksche Waard voor onze inwoners benut horen te worden. Wij helpen werkgevers bij het vinden van werknemers en het aanvragen van vergunningen, en wij maken het ondernemen gemakkelijker. Werkzoekenden proberen we zo snel mogelijk bij een werkgever te krijgen. Als dat niet kan zoeken we naar andere activiteiten. Voor iedereen die geen werk heeft is er het vangnet van de bijstand. De PvdA verwacht wel dat iedereen actief blijft, bijvoorbeeld met stages of door het doen van onbetaald werk of het volgen van scholing. Kortom, meedoen om zo snel mogelijk uit te kunnen stromen naar (betaald) werk. Plan voor de Arbeid Werk geeft zelfrespect, brengt zelfstandigheid mee en is de aanjager van integratie en participatie. Daarom moeten zoveel mogelijk inwoners aan het werk; juist in deze tijd. Onze droom is voor iedereen een baan. Maar wel goed werk met een loon volgens de CAO en betrokkenheid bij het eigen bedrijf. Andersom verwachten we van het bedrijf betrokkenheid bij werknemers en de lokale samenleving. We spannen ons, samen met ondernemers, extra in om jeugdwerkloosheid te verminderen en te voorkomen. We bevorderen kennisinnovatie. Hiervoor is een goede samenwerking nodig tussen onderwijs en bedrijfsleven. Zo verbeteren we de afstemming tussen opleidingen en beschikbare banen, gericht op uitbreiding van lokaal sterke sectoren. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA wil dat er een Plan van de Arbeid voor onze regio komt. Hierin worden alle groepen betrokken: jongeren, ouderen, mensen met een beperking en mensen die vrijwilligerswerk doen. Samen met de mensen zelf, het bedrijfsleven, het MKB, uitzendorganisaties en andere instanties wordt dit plan gemaakt zodat het in 2015 kan draaien. • Dit plan is gericht op uitbreiding (of minimaal behoud) van de werkgelegenheid en het aantal arbeidsplaatsen, de verbetering van de afstemming tussen vraag en aanbod, het creëren van leerwerkplaatsen, stageplaatsen en participatiebanen en met speciale projecten voor 45plussers. De PvdA wil dat elke gemeente in de Hoeksche Waard per jaar 2 werkplekken voor starters voor één jaar creëert. Jongeren die moeite hebben bij het vinden van een baan kunnen hier een jaar werkervaring opdoen. • Met een gemeenschappelijke en gecoördineerde werkgeversbenadering in onze regio ondersteunen we werkgevers en maken we hun taak lichter, maar ze moeten dan wel hun eigen verantwoordelijkheid oppakken. Bijvoorbeeld door het in dienst nemen van arbeidsgehandicapten.
• De PvdA gunt bij aanbestedingen alleen onder de voorwaarde dat de aannemende partij minimaal 5 procent van de aanneemsom gebruikt voor de inzet van langdurig werklozen, jongeren en arbeidsgehandicapten. Dit heet 'Social Return on Investment'. Dit passen we toe bij alle projecten (fysiek, infra en sociaal) en bij de inkoop van diensten en producten door de gemeente. • Bij (bouw)projecten van de gemeente worden in de aanbestedingsprocedure voorwaarden opgenomen waardoor het project conform het leer/werk-traject ‘leerlingbouwplaatsen’ wordt ingericht en uitgevoerd. • De PvdA wil dat de gemeente zelf het goede voorbeeld geeft door voldoende stageplekken en werkervaringsplaatsen aan te bieden in de eigen organisatie en 5 procent van de arbeidsplaatsen te reserveren voor langdurig werklozen en arbeidsgehandicapten. Jongeren en werk Voor jongeren is het vinden van de juiste toegang tot de arbeidsmarkt belangrijk. De eerste baan, het begin van je verdere werkzame leven. Juist nu, in deze economische crisis, is het vinden van die eerste baan die goed aansluit op de opleiding moeilijk. De startkwalificatie helpt daarbij, maar soms is dit niet voldoende. Als het niet lukt om een baan te vinden die bij je past, willen wij je helpen. Voor ons is het belangrijk dat jongeren actief blijven. Dit betekent voor de komende raadsperiode : • Voor de PvdA is de aanpak van de jeugdwerkloosheid van het grootste belang. Hiervoor ontwikkelen we in onze regio samen met jongeren, onderwijs en bedrijfsleven een aanvalsplan tegen de jeugdwerkloosheid als onderdeel van het Plan van de Arbeid. • We willen dat de gemeente als organisatie stageplaatsen en werkervaringsplaatsen biedt voor jongeren van het MBO. Zo kan zij ook beter afspraken hierover maken met andere bedrijven in de regio om stage- en werkplekken te creëren. • Het behalen van een startkwalificatie is cruciaal. Het verrichten van stages en/of werk moet kunnen leiden tot een erkende startkwalificatie. De huidige route naar het behalen van een startkwalificatie is niet voor iedereen haalbaar. • Jongeren die speciale aandacht nodig hebben, krijgen die ook. We maken in onze regio een speciaal actieplan voor deze jongeren samen met het onderwijs en het bedrijfsleven. Als je hulp nodig hebt Niet voor iedereen is het vinden van werk gemakkelijk, soms heb je daarbij hulp nodig. Dit kan zijn omdat je een arbeidsbeperking hebt, tijdelijk
geen werk kunt vinden of in een sector zit die zwaar te lijden heeft onder de economische crisis. Onze ondersteuning is gericht op het vinden van (ander) werk en het vergroten van de zelfredzaamheid van onze burgers en deelname aan de maatschappij. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA wil bijstandsgerechtigden actief helpen bij het vinden van werk. Vanuit de mogelijkheden van elke bijstandsgerechtigde kijken we naar de aansluiting op de arbeidsmarkt en wat er nodig is (scholing, stage of onbetaalde arbeid) om die aansluiting te verbeteren. • Wij verlangen van mensen die gebruik maken van de bijstand een tegenprestatie (wederkerigheidprincipe). Hiervoor maken zij zelf een plan. Indien dit niet lukt, vinden we dat de gemeente daarbij kan helpen. • Bijstandsgerechtigden werken maximaal twintig uur per week onbetaald als tegenprestatie voor hun uitkering. • Wie een fatsoenlijk werkaanbod weigert, wordt gekort op de uitkering. Dit gebeurt ook als iemand afspraken over het volgen van scholing, re-integratie, werk of vrijwilligerswerk niet nakomt. • De PvdA biedt specifieke maatregelen (stageplaatsen, oprichten van een vakopleiding voor volwassenen, scholingstrajecten enz.) aan 45plussers aan die werkloos zijn geworden. • Niet iedereen is even kansrijk op de arbeidsmarkt. Voor degenen zonder kansen of met zeer beperkte kansen hebben we het vangnet van de bijstand. Mensen met veel kansen op de arbeidsmarkt kunnen zelf actief op zoek gaan naar een baan. De groep er tussenin ondersteunen we actief. • Het uitgangspunt voor mensen met een WSW indicatie is: zoveel mogelijk werk in reguliere banen. We gaan uit van wat iemand kan. Voor wie niet kan werken in een reguliere baan bieden we een beschermde arbeidsplaats in het regionale leerwerkbedrijf. De PvdA wil dat deze mensen aan het werk worden gehouden, ook als de door het rijk beschikbaar gestelde budgetten niet toereikend zijn. • Startende ZZP’ers ondersteunen we. Wij willen dat zij altijd kunnen meedingen naar opdrachten die de gemeente in de markt zet als zij aan de gestelde functie-eisen voldoen. • Medewerkers in de uitvoering zoals thuishulpen (Alfahulpen) hebben recht op goede arbeidsomstandigheden en fatsoenlijke lonen volgens CAO-normen, ook als zij dit werk als ZZP'er doen. Wij vinden dit een belangrijk criterium in aanbestedingsprocedures. • Voor ZZP’ers die schuldhulpverlening nodig hebben, stellen we niet meer als voorwaarde dat zij hun bedrijf stop zetten. ZZP’ers komen in aanmerking voor het minimabeleid.
Inkomen Een inkomen zorgt voor zelfstandigheid en creëert kansen en vergroot de zelfredzaamheid. Juist in deze tijd van economische malaise willen we kwetsbare mensen blijven ondersteunen door onder andere een activerende armoede aanpak. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA wil armoedebeleid, gericht op het voorkomen van armoede. Burgers moeten geholpen worden om uit deze situatie te komen. De RSD Hoeksche Waard of maatschappelijke organisaties helpen hierbij met het scheppen van randvoorwaarden uitgaande van de eigen verantwoordelijkheid. • Onze aanpak is gericht op begeleiding naar werk én aanpak van de armoedeproblematiek, waarbij de PvdA in het bijzonder aandacht wil geven aan kinderen. Met woningbouwcorporaties, deurwaarders en nutsbedrijven maken we stevige afspraken om problematische schulden en huisuitzettingen te voorkomen. Convenanten met deurwaarders moeten exorbitante incassokosten voorkomen. • Mensen die langdurig van een minimaal inkomen leven, krijgen extra steun onder andere in de vorm van een collectieve ziektekostenverzekering. • Onze sociale zekerheid is gebaseerd op solidariteit. Om die overeind te houden staan fraudebestrijding en handhaving hoog op onze agenda. • Wij vinden dat de gemeenten in de Hoeksche Waard zelf de invulling van de inkomensgrens voor het gemeentelijk minimabeleid zouden moeten kunnen vaststellen en niet, zoals nu het geval is, dat we ons moeten houden aan de normering van 110 procent van het wettelijk minimumloon. • Het MKB is belangrijk voor ons. Veel kleine ondernemers hebben schulden en een laag inkomen. Wij zullen meer schuldentrajecten met kleine ondernemers opzetten, zodat zij snel uit de problemen komen en zich weer kunnen richten op het eigen bedrijf.
Economie Economische groei creëert banen. In veel gemeenten is sprake van een tekort aan mensen in de zorg en techniek. We moeten dat in onze gemeente samen met de partners in onze regio oplossen. Bedrijven horen zich thuis te kunnen voelen in onze gemeente. Daarom zorgen we voor een mooie gemeente, die goed bereikbaar is en waar onderwijs, overheid en bedrijfsleven nauw samenwerken. Het is belangrijk dat ondernemers kunnen ondernemen en niet verzand raken in bureaucratie. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA wil een nauwe samenwerking met lokale en regionale ondernemers om regionale economische kansen te benutten. Wij beschermen het ondernemersklimaat. De gemeente brengt ondernemers en bedrijven bij elkaar om samen te werken aan de lokale economie. • We zorgen voor een gunstig vestigingsklimaat en ondernemingsklimaat door het bieden van voldoende en aantrekkelijke bedrijventerreinen. • We maken actief reclame voor onze mooie Hoeksche Waard. Trots en kwaliteit staan hoog in het vaandel. • De basis voor de detailhandel ligt in sterke winkelcentra in het centrum van een dorp, stad of wijk. • Door de ruimere mogelijkheden van de Winkelsluitingstijdenwet mogen in onze gemeente de winkels ook op zondag open. Invulling van deze wet wordt plaatselijk bepaald. • De PvdA vindt het belangrijk dat er één loket is voor alle dienstverlening aan burgers en bedrijven, dat altijd bereikbaar is voor informatie, vergunningverlening en melding van calamiteiten. • De PvdA maakt het voor starters makkelijker om een bedrijf aan huis te beginnen bijvoorbeeld door bestemmingsplannen hiervoor te verruimen, waarbij er rekening wordt gehouden met omgevingsfactoren en overlast.(A8) • Voor onze regio ontwikkelen we een strategie om de bouw, een belangrijke banenmotor, te stimuleren. We zetten alle landelijke regelingen lokaal in en maken afspraken met bouwondernemers en woningcorporaties. • Wij vinden dat revitalisering van bestaande bedrijventerreinen vóór nieuwbouw of uitbreiding van lokale bedrijventerreinen gaat. Op het regionale bedrijventerrein verwelkomen we ook bedrijven van buiten de Hoeksche Waard; de vestigingscriteria blijven zoals ze zijn. Passend bij ons landschap. Mocht het regionale bedrijventerrein geen nieuwe bedrijven aantrekken dan kijken we naar een alternatieve invulling of stoppen we.
Zorgen voor meedoen Zorg is een verantwoordelijkheid van ons allemaal. We zorgen dat, ondanks de bezuinigingen en ondanks het toenemend aantal mensen met een ondersteuningsvraag, er hulp is voor de mensen die dat het hardst nodig hebben. Draagkracht en meedoen aan de maatschappij is voor ons een leidend principe. Draagkracht zowel in financiële zin als in sociaal opzicht. Eigen bijdragen voor zorg dienen inkomensafhankelijk te zijn zonder dat dit leidt tot een stapeling van eigen bijdragen. De gemeente heeft de kans om zorg minder ingewikkeld te maken, dichtbij mensen te organiseren bijvoorbeeld met wijkverpleegkundigen, en de eigen kracht van mensen en hun netwerken te versterken. Zorg bij je thuis en ouder worden in je eigen buurt Gewoon in je eigen wijk kunnen blijven wonen als je ouder wordt of gehandicapt raakt. Dat vinden wij belangrijk. Zorgmedewerkers moeten weer ‘aanklampbaar’ en zichtbaar zijn in de wijk. Het gaat niet alleen om zorg, maar ook om welzijn. Met alleen het uit bed halen van mensen of het schoonmaken van een huis ben je niet klaar. Het gaat erom dat mensen daarna iets kunnen gaan doen. Particulier initiatief met betrekking tot levensloopbestendige woningen en mantelzorgwoningen worden sterk gestimuleerd in gemeentelijke verordeningen. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA vindt het belangrijk dat zorg en welzijn dichtbij mensen beschikbaar is. • Er worden voldoende levensloopbestendige woningen gebouwd. • De decentralisatie van de AWBZ gebruiken we om zorg en welzijn meer aan elkaar te verbinden. We gaan steeds uit van eigen kracht, netwerk, familie, buurt. Als het sociale netwerk van de burger niet de ondersteuning kan bieden die nodig is, zorgt de gemeente voor een vangnet van professionals. We bundelen waar mogelijk de hulpverlening in de 1-ste lijn om te waarborgen dat de beschikbare kennis en capaciteit optimaal worden benut. Zo houden we onder andere de WMO betaalbaar. Preventie is belangrijk. • De PvdA wil de manier om aan zorg te komen veel minder ingewikkeld maken. Minder regels, meer direct contact met degene die zorg vraagt. We investeren in het gesprek vooraf.
• De PvdA wil vrijwilligers en mensen die op zoek zijn naar een baan inzetten om hulp te bieden waar mogelijk. Bijvoorbeeld bij het doen van boodschappen of bij klussen in huis. • We kijken niet alleen naar zorgvragen, maar ook naar eenzaamheid. Zo hebben er huisbezoeken plaats. Welzijnsorganisaties moeten ook alert zijn op mogelijkheden voor de burger die ondersteuning krijgt om iets terug te doen. Samen werken aan goede zorg Er verandert veel in de zorg. Samenwerking, communicatie met en tussen zorggebruikers en zorgaanbieders is belangrijk net als het voorkomen van valse verwachtingen, eerlijk zijn over wat er wel en niet geboden kan worden. Aan marktwerking in de zorg en accountantsterreur als het om verantwoording gaat heeft de PvdA een enorme hekel. • De PvdA is voor een persoonsgebonden budget (PGB). Dat kan in verschillende vormen. Fraude met PGB’s pakken we hard aan. Voorzieningen op maat Iedereen moet zijn eigen levensplannen kunnen nastreven. Als dat niet lukt omdat je op de één of andere manier daarbij een beperking ondervindt, bijvoorbeeld omdat je niet kunt lopen of omdat je je eigen huis niet kunt schoonmaken, zoeken wij met je naar een oplossing. Soms is die oplossing dichtbij te vinden in je eigen omgeving of je eigen familie. Soms moeten we samen verder kijken naar wat nodig is. Omdat iedereen anders is, volstaat daarbij geen kant en klare oplossing. Maatwerk is nodig. Mantelzorg is onnoemelijk zwaar. Daar moeten we aandacht voor hebben en ontzorgen. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • Het is niet alleen maar halen, je kunt ook wat komen brengen. Zo kun je voor een scootmobiel in aanmerking komen, maar tevens anderen helpen met het invullen van belastingformulieren. • De PvdA kijkt niet alleen naar zorgvragen, maar ook naar eenzaamheid en bijvoorbeeld wat iemand zelf te bieden heeft. • De PvdA wil dat mantelzorgondersteuners extra capaciteit krijgen om mantelzorgers op te zoeken en te helpen met praktische oplossingen. • Jonge en bejaarde mantelzorgers willen we extra ondersteunen om ook hun eigen leven te kunnen blijven leiden. • Bij re-integratieverplichtingen wordt rekening gehouden met mantelzorgtaken.
• De PvdA blijft verlichting van de mantelzorg via logies in bijvoorbeeld het weekeinde ondersteunen. Gezondheidszorg Als je vraagt aan mensen wat ze het belangrijkste vinden noemen ze vaak als eerste: mijn gezondheid. Niet zo verwonderlijk natuurlijk. Als je ziek bent kun je veel dingen niet meer. De gezondheidszorg in Nederland behoort gelukkig tot een van de beste van de wereld en veel mensen worden elke dag goed geholpen. Toch zien we dat de sociaaleconomische gezondheidsverschillen in ons land groter worden. Mensen met een lager inkomen hebben meer gezondheidsproblemen en leven korter. Uiteraard geldt dat lang niet voor iedereen. Maar de verschillen worden echt groter. Wij vinden dat onacceptabel en gaan daar wat aan doen. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA wil dat er meer gezondheidscentra komen. De gemeente ondersteunt dit. • In de gezondheidscentra werken huisartsen, apothekers, fysiotherapeuten, maatschappelijk werkers, wijkverpleegkundigen en andere medici uit de eerstelijnsgezondheidszorg samen voor patiënten in hun wijk/dorp. In de decentralisaties kan dit verder groeien. Preventie wordt steeds belangrijker. • We maken een uitvoeringsprogramma met onder meer aandacht voor het stimuleren van bewegen, gezond eten, alcoholmatiging en het voorkomen en bestrijden van depressies. Scholen, woningbouwcorporaties, detailhandel en horeca maken afspraken in het kader van dit uitvoeringsprogramma. Armoedebestrijding en hulp bij schulden Als je rond moet komen van een laag inkomen is dat niet gemakkelijk. Sporten, een cadeautje kopen voor de verjaardag van je kind en elke dag warm eten, is soms nauwelijks mogelijk. De PvdA strijdt hier hard tegen en vindt het onacceptabel als daardoor bijvoorbeeld kinderen ’s morgens zonder ontbijt naar school gaan. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA wil in het kader van ons activerende armoedebeleid onze aanval op armoede voortzetten. Het tegengaan van de uitsluitende werking van armoede en het ontzien van de effecten daarvan voor kinderen heeft de komende jaren topprioriteit. • We willen dit doen door daar regelmatig over te communiceren, zodat mensen weten waar ze gebruik van kunnen maken. We benaderen mensen actief.
• Voor de groep mensen met een inkomen minder dan 110 procent en de groep mensen met een inkomen tussen de 110 en 125 procent van het bijstandsniveau willen wij een kortingspas geven voor sport- en cultuuractiviteiten, de bibliotheek, zwemlessen, computers voor brugklassers en een regeling voor schoolkosten. • Als armoede veroorzaakt wordt door schulden is pappen en nathouden geen oplossing. We pakken dan de oorzaak van armoede aan: de schulden. Wachtlijsten bij de schuldhulpverlening vinden we uit den boze. • Bij hulp bij schulden is niet alleen de financieel-technische kant belangrijk. Het gaat ook om het vinden van manieren om weer te leren omgaan met geld. Leren budgetteren, het op orde houden van de basis (vaste lasten) en voorkomen van schulden. • Als het nodig is, helpen we mensen door hun inkomsten en uitgaven voor ze te beheren. • We willen een collectieve ziektekostenverzekering voor deze groep. • Met maatschappelijke organisaties en kerken maakt de gemeente afspraken hoe mensen die zij wel, maar de gemeente nog niet kent, kunnen worden geholpen. • De vele stichtingen, particuliere initiatieven en instellingen die zich met armoedebestrijding bezighouden, komen met de gemeente regelmatig bijeen om kwaliteit te handhaven, efficiënter samen te werken en kennis uit te wisselen.
Onderwijs, jeugd en zorg Voor de PvdA staat centraal dat kinderen zich optimaal moeten kunnen ontwikkelen, zowel op school als thuis. De PvdA wil dat de gemeente de verantwoordelijkheid voelt voor goed openbaar onderwijs voor alle kinderen. Daarom voert de gemeente een eigen lokaal onderwijsbeleid, gericht op het goed presteren van scholen en leerlingen. Daar hoort een fijne leer- en leefomgeving bij voor onze jeugd, net als het bieden van perspectief en toekomst. Voor de PvdA is het vanzelfsprekend dat basis- en voortgezet onderwijs in de Hoeksche Waard door één organisatie worden bestuurd. Scholen en omgeving zijn veilig en toegankelijk Het schoolgebouw hoort een plek te zijn waar kinderen graag komen, waar het schoon en veilig is. De school moet het beste uit de kinderen naar boven halen. De school werkt samen met de buurt en andere instanties die zich ook met kinderen en hun omgeving bezig houden. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA wil dat de gemeente de beschikbare middelen inzet om te zorgen dat gebouwen voldoen aan de eisen van deze tijd. Daarbij gaat het niet alleen om de fysieke kwaliteit van een gebouw maar ook om de luchtkwaliteit in de ruimtes waarin leerlingen en personeel veel tijd doorbrengen. We zijn verantwoordelijk voor de kwaliteit en veiligheid van schoolgebouwen. Samen met de scholen maken we een plan voor de schoolgebouwen. Lege klaslokalen moeten benut worden door andere gebruikers. Geen leerling op achterstand Alle kinderen hebben recht op goed onderwijs, ongeacht het gezin waarin je opgroeit of de buurt waar je woont. De PvdA steunt het doel van passend onderwijs, namelijk om zoveel mogelijk kinderen in het gewone onderwijs tot hun recht te laten komen. Maar voor een beperkt aantal kinderen zal speciaal onderwijs noodzakelijk blijven. De nieuwe wet 'Passend Onderwijs' maakt onderwijsbesturen en gemeenten samen verantwoordelijk voor onderwijs met goede zorg voor ieder kind. De PvdA vindt het belangrijk dat er voor ieder kind plaats is op een school dichtbij, met een passend zorgaanbod. Het liefst zien we dat ieder kind in de eigen kern naar school kan gaan en dat er geen leerling meer van het eiland hoeft. Als gevolg van de toenemende (bevolkings)krimp in combinatie met veel kleine basisscholen en twee scholen voor speciaal onderwijs ziet de PvdA moeilijkheden ontstaan. Veel van onze basisscholen zijn zo klein dat ze onvoldoende specialisatie kunnen aanbieden voor kinderen met een speciale behoefte. Deze kinderen moeten (vaak per taxi) gaan reizen naar een school die dit aanbod wel heeft.
Als alle specialistische zorg ook nog eens verzuild (dus dubbel) aangeboden moet worden, kost dit veel geld. De fractie van de PvdA vindt het zonde om veel geld in gebouwen en in leerlingenvervoer te steken, terwijl de oplossing zo simpel is: Meer kinderen naar dezelfde school. De PvdA respecteert de vrijheid van onderwijs, maar die staat eigenlijk haaks op de wet Passend Onderwijs, die op 1 januari 2014 in werking treedt. Er zijn nu al dorpen op ons eiland waar minder dan 10 kinderen per jaar worden geboren. Met zulke aantallen kun je geen school in stand houden, laat staan twee. We kunnen erop wachten dat sommige scholen het niet meer zelfstandig zullen redden. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA wil waar nodig extra tijd investeren in kinderen. Teveel kinderen hebben bij aanvang van de basisschool een taalachterstand. • Samenwerking tussen alle betrokkenen rondom de school en het onderwijs vinden wij belangrijk, de gemeente heeft hierin een stimulerende rol. • Ouders worden aangespoord om kinderen deel te laten nemen aan de vroeg- en voorschoolse educatieve activiteiten. De brede school is een mooi initiatief dat gestimuleerd moet worden. Jeugd en zorg Gelukkig gaat het met veel kinderen, jongeren en hun families goed. Maar er zijn ook situaties waarin er sprake is van kleine of grote problemen. De Jeugdzorg is vanaf 2015 een verantwoordelijkheid voor de gemeente. De PvdA wil dat er in de Jeugdzorg meer de nadruk komt te liggen op positief jeugdbeleid. Jeugdbeleid waarin we uitgaan van preventie en minder op repressie inzetten. Veel gezinnen en kinderen hebben te maken met meer vormen van hulp. De betrokken organisaties moeten meer samenwerken. Dit kan door verscheidene regelingen bij elkaar te brengen. We benutten de eigen kracht van deze jongeren en de gezinnen. Per gezin is er één gerichte aanpak. Een integrale benadering op de terreinen AWBZ, Jeugdzorg maar ook het passend onderwijs is daarbij van groot belang en vraagt een duidelijke regie van de gemeente. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA wil een positief jeugdbeleid waarin we uitgaan van versterking van de eigen kracht van ouders en kinderen, een gedeelde opvoedingsverantwoordelijkheid, ophouden met onnodige etikettering, en waar mogelijk ontzorgen en normaliseren. • Voor betere en efficiënte Jeugdzorg willen we dat de gemeente de samenwerking tussen de aanbieders van Jeugdzorg regisseert. Voor organisaties die niet willen samenwerken, worden andere aanbieders gezocht.
• Deze samenwerking moet het mogelijk maken dat er per gezin/kind één plan van aanpak komt. • Hulp en ondersteuning zijn gericht op het voorkomen van het uit de hand lopen van problemen en situaties. • Kinderen van ouders die (psychisch) ziek zijn of verslaafd zijn moeten extra in de gaten worden gehouden. • Wanneer de veiligheid van kinderen in het geding is, wordt er zorgvuldig ingegrepen en zijn er goede opvangvoorzieningen beschikbaar. • Landelijk is het uitgangspunt om te werken met meldcodes voor het herkennen van signalen van kindermishandeling en huiselijk geweld. Professionals worden getraind op het herkennen van deze signalen. We bevorderen het naleven van de meldingsplicht door zorgverleners. • De PvdA vindt dat gemeenten beleid moeten maken voor jongeren met betrokkenheid van de jongeren zelf, wij betrekken jongeren bij zaken die henzelf aangaan. Wij maken een plan van aanpak om alcohol- en drugsmisbruik onder jongeren te verminderen. Een drankkeet (zuipkeet) vraagt om een actieve, handhavende, inzet van de gemeente. • De PvdA accepteert wangedrag van jongeren en groepen jongeren niet. Hiervoor is een stevige aanpak nodig • Om te voorkomen dat meer jongeren wangedrag vertonen is preventie belangrijker dan repressie. • De PvdA vindt het belangrijk dat de Jeugdzorg in 2015 in één keer wordt gedecentraliseerd. Wij zetten in op preventie, ombuigingen binnen het budget van curatief naar preventief, ontschotting, betere samenwerking en afstemming van de activiteiten van Jeugdzorgaanbieders.
Leefbaarheid van de kernen (en bloeiend verenigingsleven) Op vrijwel geen enkel ander terrein dan dat van de leefbaarheid hebben gemeenten grote vrijheid om daar lokaal invulling aan te geven en prioriteiten te stellen. De bevolkingssamenstelling en plaatselijke tradities bepalen de behoeften. Voor de PvdA is de leefbaarheid en het daarmee onlosmakelijk verbonden voorzieningenniveau een speerpunt van beleid. Een aanzienlijk deel van de schaarse middelen moet beschikbaar zijn om de voorwaarden te scheppen voor een prettige en veilige woonomgeving met thuis of in de buurt zorg-, welzijns- en gemaksdiensten. De PvdA wil dat gemeenten de sociale samenhang bevorderen door onder meer aantrekkelijke plekken te creëren waar burgers elkaar kunnen ontmoeten en van waaruit professionals hun diensten kunnen verlenen. Voorbeelden zijn dorpshuizen en wijkcentra waar verscheidene zorg- en welzijnsfuncties kunnen worden gecombineerd. Ook de Integraal Kind Centra (IKC) zouden deze rol kunnen vervullen; voorzieningen waarin organisaties als onderwijs, kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang, peuterspeelzaal en welzijnsactiviteiten voor kinderen zijn samengevoegd. Als er initiatieven van bewoners zijn die onderdelen van het werk dat nu door de gemeentes wordt gedaan, zelf willen gaan doen, geven we hen daarvoor de ruimte. Een bloeiend verenigingsleven op het gebied van sport, recreatie, cultuur, zorgondersteuning en overig vrijwilligerswerk stimuleert de gemeenschapszin en is de sfeerbepalende ruggengraat van de plaatselijke samenlevingen. De PvdA vindt dat gemeenten het verenigingsleven moeten bevorderen en ondersteunen omdat dit ook raakt aan sectoren als wonen, ruimtelijke ordening, integratiebeleid, veiligheid en economie. Niet alleen de inzet van de door de gemeente gefinancierde professionele organisaties bepaalt de leefbaarheid, ook de inzet van de bewoners zelf is van groot belang. Een leefbare woonomgeving wordt bepaald door de bewoners zelf. Gemeenten moeten aansluiten bij initiatieven van bewoners, of dergelijke initiatieven stimuleren om ervoor te zorgen dat de voorzieningen in de wijk optimaal aansluiten bij hun wensen en behoeften. Het beschikbaar zijn van glasvezelverbindingen in heel de Hoeksche Waard kan een belangrijke bijdrage leveren aan de leefbaarheid. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • Dat de gemeente prioriteit stelt aan het betrekken van inwoners bij ontwikkelingen in hun wijk en/of dorp. Naast het aansluiten bij initiatieven van bewoners zal de gemeente hen actief benaderen om mee te denken. Een leefbare kern is een kern waarbij mensen zich betrokken voelen en bereid zijn verantwoordelijkheid te nemen voor hun leefomgeving.
• De gemeente onderzoekt hoe ze, via dorpsplatforms, digitale enquêtes n.a.v. ontwikkelingen, inspreekavonden actief de inwoners blijft betrekken bij hun leefomgeving • Dat de vorming van een IKC wordt gekoppeld zowel aan de integrale huisvestingspannen die een gemeente maakt voor het onderwijs en wijkcentra als aan het beleid van voor- en vroegschoolse educatie en de doorgaande lijn tussen voorschool en onderwijs. Veiligheid Plaatselijk heeft onveiligheid vooral betrekking op sociale onveiligheid die de leefbaarheid aantast. De overheid moet strakker handhaven en afdwingen dat burgers wetten beter naleven. Handhaving moet de hoogste prioriteit hebben. De oplossing ligt niet in het verminderen van voorzieningen als handhaving moeilijk is. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA wil criminaliteit voorkomen door preventieve maatregelen te stimuleren. Effectieve bestrijding van wangedrag en vandalisme is noodzakelijk. • Grotere herkenbaarheid van de politie. Het is wenselijk dat de politie telefonisch goed bereikbaar is en snel reageert. Er is immers niet in elke kern een politiepost aanwezig. • Werken aan ongestoord woongenot in leefbare buurten.
Ruimtelijke ordening De sociaaleconomische en demografische ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan sinds de vaststelling van de Structuurvisie Hoeksche Waard nopen tot bezinning op de daarin geformuleerde kaders en doelstellingen. Dat betreft in het bijzonder de ruimte voor woningbouw en bedrijfsterreinen. Veel meer dan nu het geval is zal in de verdere uitwerkingen een integrale visie op de gewenste ruimtelijke inrichting van de Hoeksche Waard tot uitdrukking moeten komen in plaats van een bundeling van de afzonderlijke gemeentelijke belangen en verlangens. Uitgangspunten zijn de versterking van de unieke ruimtelijke kwaliteit van ons nationaal landschap Hoeksche Waard, de leefbaarheid en de economische vitaliteit. Hiermee leggen we vast hoe we de komende jaren goed willen blijven wonen, leven én werken in dit unieke stukje Nederland. De PvdA beijvert zich al lang voor het uitgangspunt ‘behoud door ontwikkeling’. Een kwetsbaar gebied als de Hoeksche Waard, een internationaal uitzonderlijk bedijkingenlandschap, verdient bescherming door politici die zich verantwoordelijk voelen voor de bijzondere dynamiek ervan. Het gaat bij de versterking van het nationaal landschap Hoeksche Waard om een visie op het geheel, die ontwikkelingen mogelijk maakt. Dat geldt ook voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen, waarbij lokale wensen en verlangens de regionale ambitie in de weg lijken te staan. Naar de smaak van de PvdA ademt de ruggengraat van de Structuurvisie, het ruimtelijk plan, en ook het Masterplan Noordrand nog teveel de sfeer van een bundeling van gemeentelijke wensen en verlangens in plaats van een gezamenlijke visie op de ruimtelijke inrichting van de Hoeksche Waard. Het Masterplan Noordrand dient in samenhang met het Masterplan Zuidrand een realistisch en realiseerbaar toekomstperspectief te bieden voor de verdere ontwikkeling van heel de Hoeksche Ward. De agrarische sector is drager van het nationaal landschap, maar daarvoor is in het ruimtelijk plan te weinig oog. De PvdA beijvert zich voor het mogelijk maken van grootschalige landbouw, die bijdraagt aan de rust en de openheid van het gebied. Voor de sanering van het verspreid liggend glas biedt het binnendijks gelegen deel van de Suiker Unie bij Puttershoek een aanvaardbaar alternatief. De PvdA is ervoor dat juist op het terrein van de ruimtelijke ontwikkeling van de Hoeksche Waard de ambtelijke en bestuurlijke denkkracht slagvaardig wordt gekoppeld aan de inbreng van het maatschappelijk middenveld, omdat het nationaal landschap uitgangspunt is van talrijke beleidsonderdelen, zoals volkshuisvesting, natuur en milieu. De PvdA beijvert zich ervoor dat alle gemeenten in de Hoeksche Waard schaliegasvrije gemeenten blijven.
Dit betekent voor de komende raadsperiode: • Herprogrammering van regionaal en lokale bedrijventerreinen. • Afzien van ontwikkeling tweede en derde fase regionaal bedrijventerrein. • Geen hogere milieucategorieën voor de bedrijventerreinen.
Volkshuisvesting Voor de PvdA is een van de belangrijkste punten dat er in de Hoeksche Waard de komende jaren veel meer betaalbare huur- en koopwoningen komen voor (startende) jongeren. Gemeenten en vooral ook de woningstichting, moeten daartoe onder meer huizen aanwijzen in het huidige woningbezit. Uit de regionale woonvisie blijkt dat er elk jaar grote groepen jongeren uit het gebied vertrekken die eigenlijk voor dit gebied behouden moeten blijven om de vergrijzing tegen te gaan. Dat kan grote gevolgen hebben voor de vitaliteit en de leefbaarheid van de streek. Huisvesting voor jongeren moet een speerpunt zijn voor alle gemeenten in de Hoeksche Waard, vindt de PvdA. Het accent moet worden verlegd van de duurdere woningen (zowel koop als huur) zoals die de afgelopen jaren werden gebouwd, naar betaalbaarheid. De prioriteit ligt bij de behoefte van de huidige inwoners van het gebied, waartoe ook de ouderen behoren. Ook is blijvende aandacht nodig voor het bouwen voor ouderen (woon/zorgvoorzieningen). De Partij van de Arbeid vindt investeren in betaalbare woningen en een goede bereikbaarheid belangrijk. Wij willen naar een evenwichtig en eerlijk woonbeleid, waarbij er voldoende sociale woningen beschikbaar zijn, waarin eigen woningbezit voor brede groepen bereikbaar wordt en waarbij ondersteuning door de overheid op een rechtvaardige manier plaatsvindt. Bouwen voor betaalbaar wonen is ons belangrijkste speerpunt de komende jaren. Vooral starters op de woningmarkt hebben door lange wachtlijsten en hoge hypotheekeisen moeite om aan een woning te komen. De (financiële) positie van corporaties baart veel zorgen. Wij willen dat gemeente en corporatie samen met bewoners en ondernemers afspraken maken over welke projecten de komende jaren wel/gefaseerd/vertraagd of niet worden uitgevoerd. Particulier initiatief met betrekking tot levensloopbestendige woningen en mantelzorgwoningen wordt sterk gestimuleerd in gemeentelijke verordeningen. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • Tenminste 30 procent van de woningen in de nieuwbouwprojecten hoort beschikbaar te zijn voor starters om zo het gat tussen (sociaal) huren en het kopen van een woning te overbruggen. • We faciliteren de bouw van woningen door het versnellen van plan- en inspraakprocedures door ze, waar mogelijk, niet na elkaar maar tegelijkertijd te laten plaatshebben. • We willen dat onze gemeenten gematigde leges voor nieuwbouw/verbouw van particulieren hanteren. • We schrappen bovenwettelijke eisen aan nieuwbouw en renovatie die betaalbaar bouwen onmogelijk maken.
• We geven bewoners meer invloed op hun woning. Als de woning gebouwd of gerenoveerd wordt, moeten de (toekomstige) bewoners, huurders of kopers, mee kunnen beslissen over de indeling en afwerking van de woning. • Wij stimuleren het vraaggericht bouwen dat steeds belangrijker wordt op de woningmarkt. Hierbij hoort ook het mogelijk maken van zelfbouw van woningen (bijvoorbeeld door collectief particulier opdrachtgeverschap). We willen hiervoor een aangepast welstandsbeleid. • Bouwen op inbreidingslocaties heeft onze voorkeur boven het ontwikkelen van nieuwe wijken/uitleggebieden. Gemeenten accepteren lagere grondopbrengsten en maken prijsafspraken met buurgemeenten. De regionale afspraken moeten afdwingbaar zijn. • De PvdA wil dat corporatie, gemeente, bewoners (organisaties) en ondernemers (in regionaal verband) concrete afspraken maken over: - het aantal te bouwen woningen, - investeringen in de leefbaarheid van kernen, - het signaleren van, en reageren op huurproblemen en overlast, - slagingskansen op de woningmarkt voor de diverse doelgroepen, - kwaliteit van de woningen, - totale woonlasten (inclusief gas, water, licht en servicekosten), - bestrijden van extreme woningoverlast, - de mate waarin de woningmarkt wordt geliberaliseerd, - de invloed van huurders op nieuwe en te renoveren woningen, - de mate waarin corporaties doelgroepen huisvesten. • De Partij van de Arbeid wil lokale betrokkenheid van bewoners, ondernemers en andere betrokkenen voor hun eigen omgeving stimuleren door bewoners zelf bij te laten dragen in de vormgeving en het onderhoud van hun omgeving. Dorpsbudgetten kunnen hiervoor als instrument hiervoor worden ingezet.
Verkeer en vervoer Op tal van plaatsen in de Hoeksche Waard ontstaat extra druk op de infrastructuur als gevolg van diverse ontwikkelingen, zowel plaatselijk als regionaal. Vooral op de provinciale weg N217, tussen ’s-Gravendeel en Nieuw-Beijerland, dreigen geregeld infarcten. De PvdA pleit ervoor om de functie van die weg onder de loep te nemen en op diverse plaatsen de kruispunten ingrijpend te verbeteren. De toenemende verkeersdrukte maakt ook op andere plaatsen aanpassingen nodig. Zoals bij de kruispunten Polderweg en Blaakseweg en het kruispunt ter hoogte van het recreatieoord in Mijnsheerenland. Het is verstandig om nog eens te kijken naar de opvattingen over doelgebruik en het selecteren van gebruikers. De N217 is een belangrijke doorgangsweg en voorkomen moet worden dat deze zich ontwikkelt tot alternatief voor het sluipverkeer tussen de A29 en de A16. Daarom is de PvdA tegen verdubbeling van de N217 die daarmee een verkapte snelweg zou worden. De komst van de A4 Zuid is een rijksbesluit. De A4 Zuid kan druk wegnemen van de A15, maar brengt het risico met zich mee dat er stagnatie ontstaat bij de Haringvlietbrug. Eigenlijk kan zo’n weg alleen worden aangelegd als de brug bij Numansdorp wordt verbreed (met een tweede brug?). De PvdA is van mening dat een toekomstige A4 Zuid zorgvuldig in het landschap dient te worden ingepast: we willen hem niet horen, zien of ruiken. Tevens verdient het aandacht om te zoeken naar alternatieven over water (Oude Maas en Dordtse Kil), zowel voor goederen als voor personen (denk aan de waterbus waarvoor mogelijkheden zijn in ’s-Gravendeel en Puttershoek). De PvdA wil een extra impuls geven aan openbaar vervoer in het landelijk gebied . Een veilig en toegankelijk transferium op de plaats van het huidige busstation in Heinenoord is een belangrijke voorziening waarvoor de PvdA zich sterk maakt. Bij zo´n transferium, voorwaarde voor een goed openbaar vervoer in de Hoeksche Waard, horen voorzieningen zoals een ruim parkeerterrein en horeca. Meer gebruik van het openbaar vervoer ontlast de A29 en is goed voor het milieu. Dit geldt ook voor het fietsen dat moet worden gestimuleerd. Het is niet alleen goed voor het milieu, maar vermindert de verkeersoverlast in de kernen en draagt bij aan de beleving van het nationaal landschap Hoeksche Waard. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • Actualisatie Regionaal Verkeers- en Vervoersplan.
• Verbeteren ontsluiting regionaal bedrijventerrein. • Ontwikkeling transferium nabij busstation Heinenoord. Collectief Vraagafhankelijk Vervoer Het Collectief Vraagafhankelijk Vervoer (CVV) is een van de manieren om ook de kleinere kernen met elkaar te verbinden. Er zal in overleg met de provincie en de vervoersmaatschappijen blijvend naar creatieve oplossingen moeten worden gezocht, zodat (betaalbare) mobiliteit voor iedere burger gegarandeerd blijft. Gemeenten moeten onderzoek naar oplossingen en eventuele experimenten, ook op technisch gebied, ondersteunen. Gedacht kan ook worden aan het stimuleren en subsidiëren van initiatieven als arrangementen met een vervoersbewijs (bus + toegangsbewijs of bus + kopje koffie), een dalurenkaart of het meenemen van fietsen op de bus. Gemeenten garanderen de bereikbaarheid van gemeenschappelijke voorzieningen, zoals de Regionale Sociale Dienst HW. Daarbij wordt de aandacht vooral gericht op de sociale minima, jongeren, gehandicapten en ouderen. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA streeft naar de ontwikkeling van geïntegreerde vervoersconcepten die nadrukkelijk worden ingevoegd in de aanstaande ‘uitvraag’ voor de openbaar vervoers-aanbesteding in 2015. Bewoners kunnen zelf ook rijden, wanneer een vervoerder een bus ter beschikking stelt. Kleine dorpen en kernen worden beter ontsloten: geen dure lijndiensten maar veel ‘vraagafhankelijk’ en met een slimme inzet van ICT.
Duurzame energie en landschap Het is volgens de PvdA in de Hoeksche Waard mogelijk dat het eiland in de toekomst (rond 2030) zelf voorziet in zijn energiebehoefte. Daartoe moeten alle vormen van duurzame energieopwekking (zoals windturbines, zonnepanelen en centrales die werken op biogas) de ruimte krijgen. De PvdA wil dat de Hoeksche Waard op dit terrein een hogere ambitie krijgt. De PvdA ondersteunt de doelstellingen en het werk van de Coöperatie Hoeksche Waard Duurzaam. De partij ziet volledige energieneutraliteit en in samenhang daarmee de thematische invulling van het regionale bedrijventerrein als een verstandige economische invulling van het nationaal landschap Hoeksche Waard. Voorwaarde hierbij is dat de inwoners een financieel voordeel van volledige verduurzaming van de energievoorziening zullen hebben. Het advies van de PvdA is om samen met een energiebedrijf een concreet plan te ontwikkelen voor de productie van groene stroom. De Hoeksche Waard moet locaties beschikbaar stellen voor energie opwekkers zoals windturbines. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA zet in op het behalen van de 20-20-20 regel. In 2020 heeft de Hoeksche Waard 20% minder CO2 uitstoot, 20% minder energieverbruik en maakt voor 20% gebruik van duurzaam opgewekte energie. Een eerste stap is het bepalen van de nulsituatie. • De ambities voor duurzame energie en duurzame werkgelegenheid moeten worden verwezenlijkt in samenhang met het Ruimtelijk Plan. Daarmee laat de Hoeksche Waard zien werk te maken van een thematische economische invulling van het nationaal landschap. • Provincie en Rijk zouden via stimuleringsregelingen de Hoeksche Waard in staat moeten stellen voldoende snelheid te maken bij de uitvoering van deze plannen. De Hoeksche Waard kan daarbij een voorbeeld zijn voor anderen. De PvdA is van mening dat lokale overheden een voorbeeldfunctie hebben op het terrein van duurzame energie in hun eigen gebouwen. Energieopwekking door vergistinginstallaties (via organische reststoffen) is ook een mogelijkheid. Het per jaar verwerken van 100.000 ton kan circa 4 Megawatt stroomvoorziening op leveren. Deze productie is dan genoeg voor circa 8000 huishoudens, ofwel circa 18000 inwoners. Als dit biogas wordt opgewerkt tot aardgas ontstaan circa 10 miljoen kubieke meter aardgasequivalenten. Het inzetten van zonnecollectoren is eveneens een mogelijkheid. Het in eigen beheer exploiteren van een energiecentrale die als brandstof huishoudelijk afval heeft, zou ook een nader te onderzoeken bijdrage kunnen zijn. Er zijn tal van mogelijkheden die het onderzoeken waard zijn.
De Hoeksche Waard kan een aantal vliegen in één klap slaan: geen gebruik van aardgas en kolen, verwerken van GFT-afval en het verwerken van huishoudelijk afval. Verder dient de openbare verlichting in LED uitgevoerd te worden. Energieakkoord In september 2013 sloten ruim veertig partijen, waaronder de overheid, samen een Energieakkoord voor duurzame groei. De komende jaren zullen zij fors investeren in energiebesparing en hernieuwbare energieopwekking. Het Energieakkoord is daarom niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de Nederlandse economie: het levert tienduizenden nieuwe banen op, verbetert het concurrentievermogen van de industrie en vergroot de export. Het wordt bijvoorbeeld financieel en praktisch aantrekkelijk voor burgers om te investeren in energiebesparende maatregelen, zoals muurisolatie of dubbel glas. Ook meedoen aan coöperatieve initiatieven voor duurzame energieopwekking, bijvoorbeeld zonnepanelen of windmolens, levert financieel voordeel op. Woningcorporaties zullen ervoor zorgen dat hun huizen energiezuiniger worden. Industriële bedrijven zullen investeren in energie-efficiëntere productieprocessen, bijvoorbeeld door hergebruik van warmte. Bedrijven die goederen of mensen vervoeren, zullen steeds meer overschakelen op schone energie. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA wil in de Hoeksche Waard de voorstellen uit het Energieakkoord bestuurlijk ondersteunen.
Toerisme en recreatie De belevingswaarde van het nationaal landschap Hoeksche Waard is groot en leidt tot meer sociale contacten en talrijke speelmogelijkheden. De gezondheidswaarde is groot wegens de ruime mogelijkheden voor wandelen en fietsen en daarmee voor de verwerking van stress – de toeristische en recreatieve mogelijkheden moeten nog wel worden versterkt, denk aan (lange afstand) wandelen, kanoën en andere vormen van recreatie, soms dwars door de velden heen. En de economische waarde is groot doordat er een uitstekend vestigingsklimaat heerst; er zijn talrijke mogelijkheden voor recreatie en toerisme. De ecologische waarde is de afgelopen jaren enorm toegenomen door ontwikkeling en verbetering van kreken en zal nog meer toenemen door de toenemende biodiversiteit en de komst van planten en dieren. Denk hierbij aan de spraakmakende projecten ‘Argusvlinder’ en het ‘Vlietproject’. En denk hierbij ook aan het feit dat de Hoeksche Waard een landelijk pilotproject is voor de biodiversiteit. Investeren in de kwaliteiten van het nationaal landschap Hoeksche Waard betekent naar de mening van de PvdA investeren in maatschappelijk rendement en daarmee in een duurzame ontwikkeling op basis van een balans tussen sociaal-culturele, ecologische en economische waarden. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA heeft de ambitie voor de inrichting van het nationaal landschap om dit als Hoeksche Waard zelf ter hand te nemen. • Het nationaal landschap Hoeksche Waard heeft unieke landschapskwaliteiten die zijn vastgelegd in de structuurvisie, en tevens in het Masterplan Noordrand en het Masterplan Zuidrand. Deze kwaliteiten zullen voor de PvdA als toets gaan gelden bij de verdere plannen van de gemeenten en de provincie. • Continuïteit is cruciaal. Elke ontwikkeling in dit gebied moet de identiteit versterken. Economische ontwikkelingen staan hierin dan niet centraal, maar versterken de bijzondere karakteristieken van het landschap.
Bestuurlijke aansturing Er wordt in de Hoeksche Waard op verschillende manieren bestuurlijk samen gewerkt. In het Samenwerkings Orgaan Hoeksche Waard (SOHW), maar ook op uitvoerend niveau , bijvoorbeeld in de Regionale Afvalstoffen Dienst (RAD), de Regionale Sociale Dienst (RSD), de Werkbedrijven Hoeksche Waard (WHW), het Groenbeheer en het Openbaar Primair Onderwijs. Bovendien zijn er diverse samenwerkingsverbanden met gemeenten buiten de Hoeksche Waard. De evaluatie van de regionale samenwerking laat een gemêleerd beeld zien van de waardering voor de wijze waarop wordt samengewerkt in de Hoeksche Waard en van de resultaten ervan. Naar de mening van de PvdA is de samenwerking in de Hoeksche Waard het meest gediend met de keuze voor de vorming van één gemeente. Voorafgaand aan de samenvoeging kunnen de ambtelijke organisaties al in elkaar geschoven worden. De PvdA vindt dat, zolang de Hoeksche Waard niet is omgevormd naar één gemeente, het democratisch gehalte van al die samenwerkingsverbanden dient te worden vergroot en dat de grip van de gemeenteraden op die verbonden partijen dient te worden versterkt. Dat betekent dat agenda’s en onderliggende stukken tijdig aan alle raadsleden worden gezonden, zodat de raden en of raadscommissies de gemeentelijke vertegenwoordigers hun opvattingen kunnen meegeven. De structuur van de gemeenschappelijke regelingen dient te worden gemoderniseerd en het toezicht op de verantwoordelijke bestuurders geprofessionaliseerd en verscherpt, er zijn in het recente verleden teveel ontsporingen geweest om deze instituties ongemoeid te laten. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • Uitvoering geven aan het gekozen model voor bestuurlijke samenwerking. • Bundeling en integratie van gemeenschappelijke regelingen. • Versterken van de grip van de Raad op gemeenschappelijke regelingen. • De PvdA onderschrijft het verlangen van de Algemene Rekenkamer naar meer richtlijnen voor gemeentelijke rekenkamers voor de controle op het terrein van de overheveling van gelden van het rijk naar de gemeenten voor jeugdzorg en dergelijke. • De PvdA wil dat de gemeenteraden meer controle op de gemeenschappelijke regelingen krijgen, zeker gezien de overheveling van taken door rijk naar gemeenten, inclusief criteria waarop de gemeentelijke rekenkamer deze overhevelingen op effectiviteit kan toetsen.
Financiën Het PvdA-programma zet in grote lijnen in op investeren in de maatschappij op buurt, wijk en dorpsniveau. Deze preventieve investeringen aan de voorkant van het sociale domein zorgen voor een grotere besparing aan specialisten- en bureaucratische kosten aan de achterkant. Gemeenten zijn voor verreweg het grootste deel van hun inkomsten afhankelijk van het gemeentefonds en de specifieke doeluitkeringen van het rijk. Het voeren van een eigen beleid op het gebied van financiën is daardoor beperkt. De PvdA wil desondanks ook bij gemeentelijke financiële keuzes en gevolgen als uitgangspunt kiezen dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Zo zal bijvoorbeeld een algemene maatregel om te bevorderen via subsidie de contributies van jeugdleden zo laag mogelijk te houden voor ons slechts aanvaardbaar zijn als er daarnaast een regeling komt om kinderen van ouders met een laag inkomen van contributie vrij te stellen. Daarnaast kan het verhogen van de WOZ ( die is tenslotte nog enigszins inkomensafhankelijk vanwege de relatie tussen de waarde van het bezit en de hoogte van de aanslag) bij ons eerder op steun rekenen dan het verhogen van allerlei gebruikstarieven (zoals bij het rioolrecht). Die houden op geen enkele manier rekening met de inkomenspositie van de eigenaar/gebruiker. Het decentraliseren van overheidstaken zal gepaard gaan met een – forse- bezuiniging. Dat betekent dat er voor voormalige rijkstaken minder geld beschikbaar is. Dit betekent voor de komende raadsperiode: • De PvdA zal bij het vertalen van die financiële gevolgen in de eerste plaats streven naar een budgettair neutrale ‘operatie’. In de tweede plaats zullen alle mogelijkheden worden benut om inkomensafhankelijke voorzieningen te treffen. • De PvdA zal terughoudend zijn met het verhogen van de gemeentelijke belastingdruk. Het laag houden van de gemeentelijke belastingen als doel op zich (de gemeentelijke belastingdruk in de Hoeksche Waard behoort tot de laagste in Zuid-Holland) heeft niet onze instemming. Het in stand houden van gemeentelijke voorzieningen in het kader van de leefbaarheid van onze dorpen – bijvoorbeeld - zou kunnen betekenen dat daarvoor een extra financieel beroep op onze inwoners mag worden gedaan. Bezuinigingen op zaken die de zwaksten in de samenleving treffen wijzen wij af.
