VOORWOORD 2014, het was voor Ray of Hope een scharnierjaar. Na meer dan 10 jaar voorzitterschap, gaf Wivina Demeester de fakkel door. Wivina stond voor een enorme werkkracht en grote know-how. We zijn haar, mede namens alle ouders en kinderen, zeer erkentelijk voor haar tomeloze inzet en haar groot vrijwillige engagement. Hoewel er in 2014 een wissel van de wacht gebeurde en ook ons team van medewerkers noodgedwongen werd aangepast, bleef Ray of Hope steeds inzetten op een zo groot mogelijke continuïteit van haar werkzaamheden. Adoptie gaat immers over mensen, over vertrouwen en over goede relaties. Waardevolle zaken die we zeker niet op de helling willen zetten. Of het nu gaat over meer of minder dossiers. Een ding is wel zeker, onder invloed van de geest van het Verdrag van Den Haag daalt het aantal interlandelijke adopties jaar na jaar, en dat was in 2014 niet anders. Ook na het nieuwe decreet van 2012 dat de procedure van en de voorbereiding tot het adopteren van een kind uit een ander land hervormde, zet de daling zich voort. In 2012 werden in Vlaanderen 122 kinderen interlandelijk geadopteerd. In 2013 ging het om 73 kinderen en in 2014 vonden nog maar 61 buitenlandse kinderen een thuis in Vlaanderen. We hopen dat we daaruit mogen besluiten dat er voor steeds meer kinderen een oplossing kan gevonden worden in het land van herkomst. Dat is een goede zaak. Voor de anderen doet onder meer Ray of Hope haar uiterste best. Het belang van het kind blijft daarbij voorop staan. Een hecht en warm gezin vinden voor een kind in nood, dat blijft onze drijfveer. Dit principe staat ook centraal bij de besprekingen van een nieuwe regelgeving voor binnenlandse adoptie in het Vlaams parlement. Er wordt ook meer afstemming gezocht tussen binnenlandse en interlandelijke adoptie: één aanmeldings- en voorbereidingsprocedure en één maatschappelijk onderzoek voor beide trajecten bijvoorbeeld. Het zal echter altijd moeilijk blijven om doorheen deze trajecten absolute zekerheden mee te geven. Daarom hechten wij veel belang aan onze infoavonden. Deze zijn een belangrijk element in een open communicatie naar de kandidaat-adoptieouders toe. In een dergelijk langlopend en emotioneel proces is het immers van groot belang te weten wat wel en wat niet mogelijk is. We willen immers geen valse verwachtingen creëren. Daar passen we ons beleid dan ook op aan. Zo kennen wij kandidaat-adoptieouders slechts een plaats op de wachtlijst toe van zodra zij binnen een redelijke termijn vooruitzichten kunnen hebben op het adopteren van een kindje. Als nieuwe voorzitter wil ik tenslotte de medewerkers en de vrijwilligers binnen de raad van bestuur van Ray of Hope van harte bedanken voor enerzijds hun warme ontvangst en anderzijds hun gedreven inzet. Zij zijn de motor van onze organisatie. Een welgemeende dank ook aan de ouders die vertrouwen hebben in ons. Ook in 2015 gaat Ray of Hope verder op de ingeslagen weg. Katrien Schryvers Voorzitter Ray of Hope
__________________________________________________________________________________________________________ 2
INHOUDSOPGAVE 1.
Doelstellingen in 2014 ..................................................................................................................................... 5
2.
Interne werking .................................................................................................................................................. 7
2.1
Bestuursorgaan .............................................................................................................................................. 7 2.1.1
Algemene Vergadering ....................................................................................................................... 7
2.1.2
Raad van Bestuur .................................................................................................................................. 7
2.1.3
Directiecomité ........................................................................................................................................ 8
2.2
3.
Team ................................................................................................................................................................... 8 2.2.1
Personeelsteam ..................................................................................................................................... 8
2.2.2
Andere Teamleden ............................................................................................................................... 9
2.2.3
Werking van het Team....................................................................................................................... 9
2.2.4
Werkinstrumenten ............................................................................................................................ 10
2.2.5
Vergaderingen binnen de adoptiesector .................................................................................. 10
2.2.6
Vorming van de personeelsleden ................................................................................................ 11
Werking in België ............................................................................................................................................ 12
3.1
Algemeen ....................................................................................................................................................... 12
3.2
Procedure binnen Ray of Hope ............................................................................................................. 14
4.
3.2.1
Instrumenten ....................................................................................................................................... 14
3.2.2
Verloop van de Procedure .............................................................................................................. 14
3.2.3
Informeren van kandidaat-adoptanten .................................................................................... 16
3.2.4
Geschiktheid van kandidaat-adoptanten ................................................................................. 17
3.2.5
Intake ...................................................................................................................................................... 18
3.2.6
Voorbereiding van de kandidaat-adoptanten ........................................................................ 20
3.2.7
Toewijzing............................................................................................................................................. 22
3.2.8
Reisvoorbereiding ............................................................................................................................. 23
3.2.9
Aankomstgesprek .............................................................................................................................. 24
3.2.10
Nazorg .................................................................................................................................................... 24
Landen ................................................................................................................................................................. 32
4.1.
Algemeen ....................................................................................................................................................... 32
4.2.
Ethiopië .......................................................................................................................................................... 36
4.2.1.
Procedure ................................................................................................................................................. 36
4.2.11
Wachttijd en Wachtlijst ................................................................................................................... 37
4.2.12
Werking in Ethiopië .......................................................................................................................... 40
__________________________________________________________________________________________________________ 3
4.3.
Sri Lanka ........................................................................................................................................................ 41
4.4.
China ................................................................................................................................................................ 43
4.5.
India ................................................................................................................................................................. 48
4.6.
Marokko ......................................................................................................................................................... 50
4.7.
Burkina Faso : proeffase afgerond in 2014...................................................................................... 51
4.8.
Haïti – Proeffase .......................................................................................................................................... 53
4.9.
Togo – Proeffase ......................................................................................................................................... 54
4.10.
Vietnam - Proeffase............................................................................................................................... 55
4.11.
Kanalen in Onderzoek ......................................................................................................................... 56
5.
4.10.1
Kazachstan ............................................................................................................................................ 56
4.10.2
Democratische republiek Congo.................................................................................................. 57
4.10.3
Burundi .................................................................................................................................................. 58
4.10.4
Benin ....................................................................................................................................................... 59
4.10.5
Ghana ...................................................................................................................................................... 59
4.10.6
Jamaica ................................................................................................................................................... 60
4.10.7
Laos – opgeschort .............................................................................................................................. 60
4.10.8
Bhutan - opgeschort.......................................................................................................................... 60
Evaluatie ............................................................................................................................................................. 61
__________________________________________________________________________________________________________ 4
1. Doelstellingen in 2014 Dat interlandelijke adoptie aan een ‘hervorming’ bezig is hadden we al vastgesteld in 2013, maar in 2014 bleek dat acties ondernomen in 2013 niet alleen verder gezet moesten worden maar misschien nog uitgebreid moesten worden. Immers niet alleen het aantal adopties daalt sterk maar ook de eisen van de herkomstlanden vergroten. In 2014 hebben we hard gewerkt om daar een evenwicht in te vinden: enerzijds een antwoord zoeken op de vraag naar steeds stijgende ondersteuning van de herkomstlanden en anderzijds de wens van de vele wachtende adoptanten om een kind een thuis te geven. Bij het zoeken van dit evenwicht zijn onze missie en visie onze leidraad: het belang van het kind moet centraal blijven staan. Het zoeken naar dit evenwicht heeft aanpassingen met zich meegebracht. Als dienst hebben we steeds kwaliteitsvol willen werken voor een correcte, transparante en zo laag mogelijke kostprijs. Als dienst hebben we steeds kwaliteitsvol willen werken voor een correcte, transparante en zo laag mogelijke kostprijs. In 2014 hebben we niettemin moeten besluiten om de kosten en de adoptiekostprijs te herzien. Enerzijds werden er op kantoor besparingen doorgevoerd; het Ray of Hope-team moet het voortaan doen met 2 personeelsleden minder. Anderzijds worden de verwachtingen van herkomstlanden, om meer projecten te ondersteunen, doorgerekend aan de wachtende kandidaat-adoptanten. Daarnaast hebben we nieuwe samenwerkingen verder onderzocht en uitgebouwd: Vietnam en Haïti konden eind 2014 en begin 2015 van start gaan, wat betreft Kazachstan hebben we moeten besluiten dat de werking daar niet te vereenzelvigen is met onze visie, nl. dat we correcte achtergrondinformatie bij een kinddossier wensen te ontvangen en een transparante, haalbare kostprijs willen hanteren. We hebben dan ook besloten om geen adoptiewerking op te starten in Kazachstan. Onder 4.10 vindt u hierover meer toelichting. De opstart met DR Congo ligt begin 2015 nog stil door het verbod op het uitreiken van uitreisvisa aan de kinderen, hopelijk wordt dit uitgeklaard in de loop van 2015. Het weeshuis waar we mee zouden samenwerken draagt het subsidiariteitsprincipe hoog in het vaandel. Ook in Burundi zien we lichte vooruitgang. Deze opstart is al vele jaren ‘hangende’ maar in 2014 was er eindelijk echt vooruitgang in de accreditatie van onze dienst ter plaatse. Wat betreft de uitbreiding van de samenwerkingen kunnen we vaststellen dat we op enkele jaren tijd van 2 herkomstlanden waar het merendeel van de adopties werden gerealiseerd naar 9 landen evolueerden waar jaarlijks een beperkt aantal kinderen kunnen worden voorgesteld voor adoptie. Ook dit vormde een grote uitdaging in 2014: met minder personeel meer contacten onderhouden. De interne werking heeft zich sterk moeten aanpassen, zodat we toch steeds kort op de bal konden blijven spelen in de landen waar bv opstarten mogelijk zijn. Vlotte en snelle communicatie naar de wachtende adoptanten en nieuwe kandidaatadoptanten was hierin ook van groot belang. In 2014 waren we dan ook blij dat we, met hulp van Stoffel Van den Bergh, grafische vormgever, en Hans Spooren, webdesigner, een mooie nieuwe huisstijl en website konden ontwikkelen. Een onderliggend forum maakt dat we sneller en vlotter berichten kunnen doorgeven aan de wachtende adoptanten. In 2015 zullen we de mogelijkheden verder verkennen, maar we hebben een goede start genomen in 2014.
__________________________________________________________________________________________________________ 5
De vragen naar meer achtergrondinformatie en ook rootsvragen kregen steeds meer aandacht in onze werking: niet alleen voor geadopteerden, want ongeveer de helft van de vragen die we krijgen worden gesteld door adoptanten. Het aantal vragen zal in de toekomst enkel stijgen. Op verschillende vlakken wordt hierrond gewerkt in Vlaanderen. Uitwisseling en samenwerken op gebied van vorming, alsook het belang van correct informatie blijvend aankaarten in herkomstlanden, mede door het aanreiken van tools, zijn hierin permanente opdrachten. Samenwerking en overleg zullen in 2015 essentieel zijn om de Vlaamse adoptiesector op een zinvolle manier te laten blijven werken, zodat de essentie van het adoptiewerk van Ray of Hope gegarandeerd kan blijven: een thuis bieden aan kinderen in nood waarvoor geen alternatieven meer bestaan in hun herkomstland.
__________________________________________________________________________________________________________ 6
2. Interne werking 2.1
Bestuursorgaan
2.1.1
Algemene Vergadering
Voorzitter:
Katrien Schryvers
Leden:
Christine Van Ussel –Gonnissen, Christel Vergauwen, Erna Smet, Gabriella Jennes, Guy De Meester, Marc Claeys, Walter Janssens, Wilfried Verniest.
In 2014 kwam de Algemene Vergadering eenmaal samen. Wivina Demeester – De Meyer nam afscheid als voorzitter van de AV en RVB en gaf de fakkel door aan Katrien Schryvers.
2.1.2
Raad van Bestuur
Voorzitter Katrien Schryvers:
Leden van de Raad van Bestuur:
Christine Gonnissen
Guy Demeester
Christel Vergauwen
Marc Claeys
Gabriella Jennes
Wilfried Verniest
__________________________________________________________________________________________________________ 7
In 2014 namen we afscheid van onze voorzitter, Wivina Demeester-De Meyer, die met een zeer groot engagement gedurende 10 jaar aan het roer van onze dienst heeft gestaan. Wij danken haar voor haar trouw engagement. De raad van Bestuur vergaderde zeven maal in 2014. De agenda van de Raad van Bestuur wordt minstens één week voor de vergadering doorgestuurd naar alle leden. Per agendapunt wordt een korte nota toegevoegd. De verslagen worden bewaard in het kantoor van de adoptiedienst. Naast het ‘basis takenpakket’ van de Raad van Bestuur dragen de leden actief bij tot het onderzoeken en uitwerken van nieuwe kanalen.
2.1.3
Directiecomité
Het directiecomité bestaat uit twee leden van de Raad van Bestuur m.n. Christine Gonnissen, Wilfried Verniest en de coördinator Erika Van Beek. Het directiecomité kwam in 2014 zesmaal samen in functie van de personeelsbesprekingen en dagelijkse werking. Daarnaast is er geregeld rechtstreeks overleg met de voorzitter om zo snel te kunnen reageren wanneer nodig.
2.2
Team
2.2.1 Personeelsteam In 2014 werden de arbeidsovereenkomsten met twee medewerkers stopgezet, dit betekende dat verantwoordelijkheden herverdeeld moesten worden. De verdeling ervan ziet er als volgt uit:
Erika Van Beek, Beek coördinator en kanaalverantwoordelijke voor Sri Lanka, Haïti, Togo en vertegenwoordigt Ray of Hope in diverse organen.
Charlotte Leloup, maatschappelijk assistente, is kanaalverantwoordelijke Ethiopië, China, China Special Needs en Burkina Faso.
Annelies Annelies De Prest, maatschappelijk assistente, is kanaalverantwoordelijke India, Marokko en Vietnam.
__________________________________________________________________________________________________________ 8
2.2.2 Andere Teamleden dr. Luc Janssen: Janssen Teamarts. In februari 2012 bracht hij reeds een bezoek aan Ethiopië. Kinderarts op rust Van Goethem staat ons nog bij in de evaluaties van de kinddossiers.
Er is ook een samenwerking uitgebouwd met een netwerk van specialistkinderartsen en vnl. met dr. Wojciechowski , kinderarts van UZA en het Tropisch Instituut, voor de beoordeling van de medische rapporten van de special needs kinderen. Meester Willy Van der Gucht : Teamjurist. Hij geeft advies op gebied van juridische zaken.
Praktische zaken, zoals het in orde brengen van legalisaties, worden ingevuld via een dienstencontract.
2.2.3 Werking van het Team Om de interne werking zo vlot mogelijk te laten verlopen, bestaat er een duidelijke taakverdeling voor de teamleden. Daarnaast worden er op vaste tijdstippen overlegmomenten georganiseerd om de functionaliteit van het team te optimaliseren. De briefing brief ing is een formeel overlegmoment waarop alle leden van het personeelsteam samen zitten om de dossiers kritisch te evalueren en de werking te bespreken. Zo wordt de stand van zaken van dossiers overlopen en wordt de ‘matching’ van toegewezen kinderen besproken. De briefwisseling, het e-mailverkeer en de telefonische communicatie met de dienst worden opgevolgd en besproken en er worden afspraken gemaakt. Op deze manier worden alle leden op de hoogte gehouden van de stand van zaken van dossiers en de werking in de herkomstlanden. Per land bestaat er een vast schema dat een duidelijk zicht geeft op het verloop van de dossiers. Daarnaast wordt er ook aandacht gegeven aan evaluatie en bespreking. De teamvergadering vindt op regelmatige basis plaats op woensdagavond. Alle teamleden nemen er aan deel. De teamarts was in 2014 altijd aanwezig. De jurist wordt enkel uitgenodigd indien er vragen zijn van juridische aard. Tijdens de vergadering wordt eerst verslag uitgebracht van de huisbezoeken die gedaan werden in het kader van de primaire nazorg. Vervolgens worden de families besproken waarvoor er een extra zorgvraag kwam. Daarna worden de profielen van de voorgestelde kinderen besproken en wordt de ‘matching’ bekrachtigd. Tot slot volgt er een bespreking van de kanalen. Er wordt ook aandacht besteed aan het uitdiepen en toelichten van
__________________________________________________________________________________________________________ 9
bepaalde medische problemen die zich regelmatig stellen bij adoptiekinderen. Op die manier wordt in elke teamvergadering ook een vormingsmoment ingebouwd. Er wordt ook steeds gekeken welke instrumenten geëvalueerd moeten worden. Jaarlijks in februari is er een evaluatiegesprek met de personeelsleden. Deze evaluatiegesprekken worden gevoerd door Christine Gonnissen en Erika Van Beek. Tussentijdse functioneringsgesprekken worden opgenomen door coördinator, Erika Van Beek. Op de briefing wordt ook voldoende tijd en ruimte voorzien om eventuele grieven omtrent dagelijkse werking mee te delen.
2.2.4 Werkinstrumenten Om een correcte en continue de werking te kunnen handhaven, wordt er op de dienst gebruik gemaakt van enkele ‘instrumenten’ en principes. Dat adoptanten dit waarderen vinden we terug in de resultaten van de tevredenheidmeting. Voor elk kanaal wordt er een ‘back back up’ up voorzien. Deze persoon kan inspringen indien de kanaalverantwoordelijke (on)verwacht niet aanwezig zou zijn. Daartoe worden lijsten, waarop de details per dossier zijn genoteerd, bijgehouden door de kanaalverantwoordelijke en bestaan er procedurehandboeken per kanaal. Deze draaiboeken geven de procedurestappen volledig weer. Dit helpt de vervanger om geen stappen in de procedures over te slaan wanneer deze een kanaal moet overnemen. Deze handboeken zijn ‘levende’ instrumenten die bij elke wijziging worden aangepast. Het kwaliteitshandboek is een instrument dat alle informatie omtrent kwaliteit en werking op de dienst bundelt, waarin afgesproken regels worden opgenomen en veranderingen ook steeds worden ingepast. In 2014 wijzigde het kwaliteitsdecreet en moest het kwaliteitshandboek worden herzien. Gezien de interne wijzigingen en herverdeling van het werk was het niet eenvoudig om dit tijdig in orde te krijgen. Het kwaliteitshandboek is, net zoals de procedurehandboeken, een levend instrument dat steeds up to date wordt gehouden. Daarnaast is er de database. Hierin worden alle dossier gebonden gegevens aangevuld. Dankzij de database kan elkeen op een snelle en adequate manier op de hoogte zijn van de stand van zaken van een dossier en van de communicatie die daaromtrent met de betrokken (kandidaat-) adoptanten werd gevoerd. Per herkomstland bestaan er lijsten waarop de kandidaat-adoptanten in volgorde van de wachtlijst worden genoteerd. Zo wordt de stand van zaken van elk dossier bijgehouden. Het is van belang voor de kanaalverantwoordelijke om de dossiers in detail te kunnen opvolgen en zo kunnen ook andere leden steeds correct antwoorden op dossier gebonden vragen.
2.2.5 Vergaderingen binnen de adoptiesector Naast de interne vergaderingen op de dienst bestaat er ook een netwerk binnen de adoptiesector. De coördinator vertegenwoordigt Ray of Hope op de vergaderingen georganiseerd door VCA (groot adoptieoverleg, bilateraal overleg en coördinatorenoverleg) en op EVA, EVA de federatie van Erkende Vlaamse Adoptiediensten. Erika Van Beek vertegenwoordigt de buitenlandse adoptiediensten op het Raadgevend Comité van VCA. VCA Ray of Hope werkt mee aan de Leuvense Adoptiestudie, Adoptiestudie een grootschalig onderzoek van de KU Leuven naar adoptiekinderen. In 2013 startte de Gen-omgevingsinteracties in Gezinnen met Adolescenten (GIGA GIGA studie). studie Ook aan dit laatste werkt Ray of Hope actief mee.
__________________________________________________________________________________________________________ 10
2.2.6 Vorming van de personeelsleden Gezien de belangrijke wijzigingen in de personeelssituatie was er in 2014 slechts beperkt ruimte om vorming te volgen. Toch tracht het tam zich up-to-date te houden:: doornemen van werk gerelateerde literatuur en volgen van internationale communicatie en nieuwsbrieven dragen zeer sterk bij om nieuwe inzichten te verkrijgen. Daarnaast krijgt overleg met collega’s in binnen- en vooral buitenland een steeds belangrijker aandeel in onze werking. Het team tracht op deze manier samen bij te leren. In 2014-2015 loopt een laatstejaars studente ‘pedagogie van het jonge kind’ stage bij Ray of Hope. In functie van haar proefschrift zet zij een vergelijkende studie op naar de werking van collegaorganisaties in binnen- en buitenland. Het resultaat ervan wordt verwacht in 2015, de weg ernaartoe is in elk geval erg leerrijk. Charlotte volgde vorming in Nederland m.b.t. special needs adopties georganiseerd door Stichting Adoptievoorzieningen. Samen met Erika volgde ze een informatieavond rond praten over seksualiteit met je kind. Annelies volgde de mentoren opleiding van Pedagogie van het jonge kind, in functie van toekomstige stagebegeleiding. Erika volgde de toelichting van de Nederlandse Centrale autoriteit over interlandelijke adoptie in Nederland en werkte actief mee aan het congres in Togo omtrent beleid en procedures.
__________________________________________________________________________________________________________ 11
3. Werking in België België 3.1
Algemeen
Als erkende adoptiedienst willen we kandidaat-adoptanten op een kwaliteitsvolle manier begeleiden in de soms moeilijke weg naar de adoptie van een kind. De activiteiten die Ray of Hope onderneemt, staan steeds in het belang van het kind. Ray of Hope is immers van mening dat het opgroeien in een liefdevol en respectvol gezin een fundamenteel recht is van elk kind. Ray of Hope wil vanuit deze overtuiging verantwoordelijkheid nemen voor een kwaliteitsvolle dienstverlening en transparante werking naar kandidaten en kinderen toe. Onze toegankelijkheid hebben we in 2014 verhoogd door een nieuwe website te lanceren met een achterliggend forum, langs welke weg (wachtende) adoptanten sneller en actiever toegang krijgen tot informatie. De anonieme wachtlijsten blijven we langs deze weg verspreiden. De wachtlijsten onder controle houden is een blijvende opdracht die ook in 2014 strikt werd gehandhaafd. We streven naar een haalbare wachttijd voor kandidaat-adoptanten wanneer ze de procedure starten. Om deze reden realiseerden we slechts beperkt intakes in 2014. De kandidaten die niet meteen terecht kunnen op een wachtlijst, kunnen zich wel geheel vrijblijvend op een prewachtlijst aanmelden. Onderstaande grafiek geeft een overzicht van de verhouding tussen het aantal inschrijvingen bij Ray of Hope en het aantal aangekomen kinderen. Hiermee wordt zichtbaar dat Ray of Hope enkel intakes plant wanneer er vooruitzichten zijn. Om een dergelijk goed en zinvol beleid te kunnen voeren is een sterk en correct financieel beheer noodzakelijk.
Inschrijvingen vs aankomsten INTAKE 73 63
AANKOMST
73
66
63
56 42 32
26 26
21 12
2009
2010
2011
2012
2013
2014
De berekening om tot een planning voor intakes te komen gebeurt per herkomstland. De toelichting hiervan vindt u onder deel 4. Adoptiebemiddeling.
__________________________________________________________________________________________________________ 12
Tabel 2: 2: Overzicht van het aantal inschrijvingen en zo ook op de uitbreiding van kanalen die Ray of Hope de laatste 5 jaar doormaakte. In 2009 waren er 4 actieve kanalen, in 2014 waren dat er 8. De verhouding tussen het aantal inschrijvingen in 2009 en 2014 betekent een daling van 81% in het aantal inschrijvingen, tegenover een stijging van 50% in het aantal actieve kanalen.
0 8 1
TOTAAL
Togo 3 0 0
3 2 2 5* 2 1
Vietnam
3 0 0
3 0 0 2 1 4
Zelfstandige KA met nazorgovereenkomst
6
Burkina Faso
Haïti
Marokko
15 3 4 0
5 4 2 0 0 0
India
46 57 13 26 11 4
Sri Lanka
2009 2010 2011 2012 2013 2014
China Special Needs
Ethiopië
Aantal inschrijvingen bij Ray of Hope
2
63 63 32 42 26 12
5* Deze dossiers kwamen over van De Vreugdezaaiers
In 2014 kwam er resultaat van het uitbreiden van de kanalen: Vietnam kon worden opgestart en in 2015 kan ook Haiti worden opgestart. Zowel Vietnam als Haïti leggen quota op aan de landen waar ze mee samenwerken. Dit is een duidelijke en goede manier van werken. Kazachstan werd na een uitgebreide evaluatie en plaatsbezoek niet opgestart omwille van de onmogelijkheid om correcte medische dossiers van de kinderen te ontvangen en een gebrek aan financiële transparantie. Voor 2015 hopen we dat de samenwerking met DR Congo kan worden gestart, alsook met Burundi. Daarnaast zal Sri Lanka wegvallen als ‘actief’ herkomstland gezien we daar de afgelopen drie jaren geen toewijzingen kregen. In praktijk verandert dit niets aan de samenwerking, maar dit betekent dat VCA voor dit kanaal geen subsidies meer zal voorzien.
__________________________________________________________________________________________________________ 13
3.2
Procedure binnen Ray of Hope
3.2.1
Instrumenten
Kandidaat-adoptanten krijgen op verschillende manieren informatie doorheen de procedure. Voor elk herkomstland bestaat een informatiebrochure, voorbereidingsbundel en een reisvoorbereidingsbundel. Adoptanten ontvangen een boekje in het kader van de eerste nazorg wanneer ze een toewijzing krijgen. Via de website kunnen kandidaat-adoptanten inloggen op het forum om het verloop van de wachttijd te volgen. Hier worden ook regelmatig nieuwsberichten gepost.
3.2.2 Verloop van de Procedure Met het nieuwe decreet werd er in 2013 een stapje toegevoegd aan de procedure die kandidaatadoptanten moeten volgen. Het Steunpunt Adoptie organiseert een informatiemoment waarop de erkende buitenlandse adoptiediensten aanwezig zijn. De inhoud van deze informatiesessie is bepaald in art 7 van het BVR betreffende voorbereiding en nazorg inzake interlandelijke adoptie. De adoptiediensten geven informatie over:
-
de voorwaarden die gesteld worden aan de kandidaat-adoptant door de herkomstlanden waarmee de erkende adoptiediensten samenwerken;
-
de wachttijden;
-
de kindprofielen van de verschillende herkomstlanden waarmee de erkende adoptiediensten samenwerken. Het kindprofiel bevat informatie over de kenmerken en noden van de adoptabele kinderen.
Op deze manier worden kandidaat-adoptanten, nog voor ze wensen te starten met de adoptieprocedure, geïnformeerd over adoptierealiteiten en -opportuniteiten. De sessie maakt deel uit van het instroombeheer. In 2013 werden de eerste gevolgen reeds duidelijk: heel wat mensen vallen uit in de te volgen procedure om bij een adoptiedienst te geraken. Enerzijds is het goed dat kandidaten realistisch geïnformeerd worden en dus geen uitzichtloze wachttijd tegemoet gaan. Anderzijds haken er nu kandidaten af die net een ruimer kindprofiel voor ogen hebben en worden mogelijke kansen voor kinderen die minder gemakkelijk een thuis kunnen vinden hierdoor kleiner. Indien kandidaat-adoptanten besluiten om de procedure verder te zetten na de informatiesessie dienen zij eerst een voorbereiding te volgen. Deze wordt georganiseerd door het Steunpunt Adoptie. Vervolgens moeten zij de procedure doorlopen om een geschiktheidsvonnis te behalen. Kandidaten die een geschiktheidsvonnis behalen kunnen dan terecht bij een adoptiedienst voor bemiddeling inzake interlandelijke adoptie.
__________________________________________________________________________________________________________ 14
In grote lijnen bestaat de adoptieprocedure bij Ray of Hope uit volgende stappen
•
Informatieavond of gesprek bij Ray of Hope: Informeren over visie en werking van Ray of Hope, procedures en realiteiten in de verschillende herkomstlanden
•
(eventueel) aanmelding op de prepre-wachtlijst
•
Intake: Intake landkeuze en bespreking kindprofiel
•
Wachttijd : verwerking dossier – gericht informeren kandidaten door voorbereidings- en thema-avonden
•
Kindvoorstel: Kindvoorstel teambespreking - matching – goedkeuring VCA - Toewijzing
•
Reisvoorbereiding – begeleiden bij praktische en emotionele aspecten ivm adoptie
•
Afreis – ophalen kindje onder begeleiding contactpersoon
•
Thuiskomst – Aankomstgesprek – definitieve erkenning adoptie
•
Nazorg – begeleiden ouders na thuiskomst
__________________________________________________________________________________________________________ 15
3.2.3 Informeren van kandidaatkandidaat -adoptanten Het informeren van kandidaat-adoptanten gebeurt langs verschillende wegen: 1.
In eerste instantie ontvangen kandidaat-adoptanten informatie over de werking van Ray of Hope tijdens de informatiesessie georganiseerd door het Steunpunt Adoptie. Deze vindt plaats helemaal in het begin van de adoptieprocedure, wat betekent dat zij dan de allereerste informatie ontvangen.
2. Geïnteresseerde kandidaat-adoptanten kunnen de ontvangen basisinformatie verder uitdiepen via de website. website Hierop kunnen zij gericht en overzichtelijk informatie opzoeken. De data waarop de informatieavonden plaatsvinden staan erop en er is een luik voor nieuwsberichten. Hier wordt nieuws over onze kanalen meegedeeld. 3. Voor families die op de wachtlijst bij Ray of Hope staan is er een forum waarlangs zij gericht informatie ontvangen. Hier kunnen zij ook hun plaats op de anonieme wachtlijst volgen.
4. Ongeveer tweemaandelijks wordt er een informatieinformatie-avond georganiseerd. Onderstaande tabel 3 geeft weer hoeveel kandidaten in 2014 werden geïnformeerd en in welke maand zij op een informatieavond of op een individueel informatiegesprek aanwezig waren. De data van deze informatieavonden worden op de website meegegeven. Op zo’n informatiemoment krijgen kandidaten toelichting over de algemene werking, taak en visie van Ray of Hope, de procedure bij Ray of Hope, alsook informatie over de eigenheden van de herkomstlanden m.b.t. de contactpersonen, het gevoerde adoptiebeleid, bepaling van adoptabiliteit, de procedure in het land, de cultuur en de kostprijs van de adoptie. De kandidaat-adoptanten die aanwezig zijn op een informatieavond hebben minimaal de voorbereidingscursus gevolgd bij het Steunpunt Adoptie alvorens zij kunnen deelnemen. Indien kandidaten niet op een informatieavond aanwezig kunnen zijn of specifieke vragen hebben, kunnen zij ook op een individueel informatiegesprek komen. 5. De volledige inhoud van deze informatieavond krijgen de kandidaten mee in een duidelijke informatiebundel. informatiebundel Deze wordt regelmatig herzien. De verwerking gebeurt o.a. op basis van verrichte kanaalcontroles, verslagen en informatie van verandering in procedures. In tabel 3 is af te lezen hoeveel entiteiten we informeerden en op welke manier. In 2014 stopten we met de grote infosessies per kwartaal in het cultureel centrum van Lokeren en kwamen we terug naar kleinere tweemaandelijkse infosessies die we in de grote ruimte op kantoor organiseren. 211 adoptie-entiteiten1 werden geïnformeerd op de informatiesessie van Steunpunt Adoptie. 45 entiteiten werden geïnformeerd in groep tijdens een informatieavond van Ray of Hope. 9 entiteiten kwamen op individueel gesprek. Aan 3 families werd een informatiemoment gegeven om na te gaan of zij hun dossier konden omschakelen naar een ander herkomstland. Dit was beduidend minder dan in de voorgaande jaren. Vermoedelijk is dit door het onder controle houden van de wachtlijsten en een algemene informatieavond die we in mei organiseerden en waarop alle kandidaten waren uitgenodigd. Hierop was ook het bestuur aanwezig. Concrete vragen konden daar persoonlijk worden gesteld. We kregen ook regelmatig vragen van studenten. Waar kon trachtten we hen steeds te woord te staan. 1
Een adoptie-entiteit is een koppel kandidaat-adoptanten of een alleenstaande die een kindje wenst te adopteren
__________________________________________________________________________________________________________ 16
Tabel 3: aantal kandidaatkandidaat-adoptanten dat werd geïnformeerd door Ray of Hope in 2014 201 4 infosessie Steunpunt Adoptie
Aantal Infoavonden
Aantal KA op individueel infogesprek
201
15 8 5 6 5
Aantal KA op infoavond 186 118 96 72 53
2009 2010 2011 2012 2013
Info dossier of overstap
TOTAAL KA
15 31 14 8 10
7 14
201 157 115 101 12
jan/14 feb/14 mrt/14 apr/14 mei/14 jun/14 jul/14 aug/14 sep/14 okt/14 nov/14 dec/14
0 47 0 0 59 0 0 50 0 0 0 55
1 0 1 0 1 0 2 0 1 0 1 0
4 0 6 0 6 0 14 0 8 0 7 0
0 1 1 2 0 0 2 2 1 0 0 0
0 0 0 0 2 0 0 0 0 1 0 0
5 48 8 2 68 0 18 52 10 1 8 55
TOTAAL 2014
211
7
45
9
3
275
3.2.4 Geschiktheid van kandidaat-adoptanten Om de geschiktheid van de kandidaat-adoptanten te bepalen, vraagt de jeugdrechter advies aan een Dienst voor Maatschappelijk Onderzoek (DMO). Na het onderzoek oordeelt de rechter of de kandidaten al dan niet geschikt worden bevonden voor het adopteren van één of meerdere kinderen. Wanneer de jeugdrechter de kandidaten een positief vonnis geeft, kunnen zij starten bij een adoptiedienst. Indien een verslag van een DMO negatief was en de rechter velt toch een positief vonnis is het de taak van het Openbaar Ministerie om dit verslag te herschrijven. Het verslag van de DMO wordt echter niet altijd voldoende herschreven door het Openbaar Ministerie. Hierdoor stelt zich soms het probleem dat het ouderdossier voor het herkomstland een positief vonnis met een negatief verslag bevat, wat bemiddelingsmoeilijkheden met zich meebrengt. Een dergelijk positief vonnis geeft dus geen garantie op de goede afloop van de adoptieprocedure. Het is immers de rechtbank of de overheid in het herkomstland die uiteindelijk beslist of kandidaten worden aanvaard voor de adoptie van een kind. Zij baseren zich hiertoe op het verslag van het openbaar ministerie.
__________________________________________________________________________________________________________ 17
In 2014 moesten 20 families hun geschiktheidvonnis verlengen. De procedure voor verlenging is vereenvoudigd waardoor families enkel nog een maatschappelijk onderzoek moeten doorlopen als er wijzigingen zijn in de gezinssituatie. Sommige families besloten om deze stap niet meer te nemen en beëindigden hun procedure. Andere families deden de verlenging en kregen een positief vonnis. Tabel 4 geeft een overzicht van deze aantallen. Tabel 4: Stand van zaken verlengingen vonnissen voor lopende dossiers bij Ray of Hope in 2014. 2014 . verlenging positief vonnis China Ethiopië India
verlenging negatief vonnis
gestopt zonder verlenging
2010 2011 2012 2013 2014 2010 2011 2012 2013 2014 2010 2011 2012 2013 2014 33 11 7 2 2 2 3 1 0 0 nvt 9 21 0 2 1 5 4 7 7 0 0 0 0 1 nvt 1 0 0 3 nvt nvt 0 6 2 nvt nvt 0 0 0 nvt Nvt 0 1 0
Marokko Haitï
nvt nvt
nvt nvt
1 nvt
0 1
0 0
nvt nvt
nvt nvt
0 nvt
0 0
0 0
nvt nvt
Nvt Nvt
0 nvt
0 0
0 0
Sri Lanka TOTAAL
nvt 34
nvt 16
nvt 12
1 17
2 13
nvt 2
nvt 3
nvt 1
0 0
0 1
nvt
Nvt 10
nvt 21
0 1
1 6
In 2014 bleef het aantal kandidaten dat een verlenging moest krijgen (20) nagenoeg gelijk tav 2013 (18). De families die hun geschiktheidsvonnis moesten verlengen zijn in hoofdzaak kandidaten voor Ethiopië. Aangezien de adopties vanuit Ethiopië gedurende een jaar bijna volledig hebben stilgelegen, is het goed om vast te stellen dat het slechts over een beperkt aantal families gaat die toch een verlenging moesten aanvragen. Dit betekent dat Ray of Hope ook in 2009 al een goed beheer van de wachtlijst heeft toegepast. 3.2.5 Intake Voor de herkomstlanden waar voldoende kandidaten op de wachtlijst staan wordt met een prewachtlijst gewerkt. Het gaat om Ethiopië, Sri Lanka, India. Voor China Special Needs en India Special Needs is er ruimte op de wachtlijst zodat kandidaten zich meteen kunnen aanmelden. Daarnaast konden we ook voor Vietnam en voor Haïti nieuwe dossiers zoeken. Kandidaten kunnen een plaats op de prewachtlijst krijgen of op intake komen wanneer zij over een positief geschiktheidsvonnis beschikken. Om zich te kunnen aanmelden, moeten zij een kopie van het vonnis en verslag van het maatschappelijk onderzoek aan de dienst bezorgen. De dossiers worden steeds uitgebreid doorgenomen voor de kandidaten worden uitgenodigd om op intake te komen. De dienst vraagt hiervoor een inschrijvingsbijdrage van 150€. Voor de intake wordt aan de kandidaten gevraagd dat zij de Vlaamse Centrale Autoriteit Adoptie vragen om hun vonnis en verslag door te sturen naar Ray of Hope. Na intake staan mensen meteen op de wachtlijst en zijn ze op de hoogte van de vermoedelijke wachttijd tot aan de toewijzing van een kind.
__________________________________________________________________________________________________________ 18
Op een intakegesprek worden, na de kennismaking, de verwachtingen van de herkomstlanden aangaande leeftijd, gezondheid en eventueel andere kinderen in het gezin besproken. Er wordt toelichting gegeven over de adoptieprocedure in het gekozen land van herkomst alsook de verplichte nazorg en follow up. Er wordt een kindprofiel opgesteld dat de kandidaten ondertekenen voor akkoord. Op basis hiervan wordt meer toelichting gegeven bij de anonieme wachtlijst die zij tijdens hun wachttijd via het beveiligde deel op de website kunnen raadplegen. Er wordt ook een inschatting van de wachttijd gemaakt op basis van deze wachtlijst. Wanneer families kandidaat zijn voor een kindje met bijzondere noden (special needs), wordt er een uitgebreid profiel opgesteld. Dit gaat vnl. over kinderen met medische problemen. Van dit gesprek wordt een verslag opgemaakt dat de kandidaten krijgen toegestuurd. Zij kunnen dit dan rustig nalezen alvorens zich akkoord te verklaren met de inhoud ervan. Tijdens het praktische deel wordt de lijst van de documenten in functie van hun dossier voor het herkomstland overlopen en toegelicht. Tot slot wordt de bemiddelingsovereenkomst overlopen. Een deel daarvan bestaat uit een voorbeeldafrekening waardoor zij de maximumprijs van een adoptie uit het gekozen herkomstland kennen, evenals de precieze kostenverdeling. Hieronder vindt u een samenvattend overzicht, tabel 5, 5 van de huidige kostprijzen in de actieve herkomstlanden. De proefkanalen werden niet opgenomen omdat de kostprijs hiervan nog kan wijzigen. Wanneer deze kosten vergeleken worden met voorgaande jaren zijn deze sterk gewijzigd. De toelichting hiervan vindt u onder 4.2 Ethiopië.
__________________________________________________________________________________________________________ 19
Tabel 5: Overzicht van de procedurekosten per actief herkomstland herkomstland.. Ethiopië 1 kind Kosten voor de procedure in het herkomstland
Ethiopië sibling
Sri Lanka
6600€ * 13200€ * 6500 USD + 1950€
China SN
India
Burkina Faso
Marokko
1376€ + 42628 CNY
100€ + 5000 USD
6.100 €
2.000 €
5.526 €
5.175 €
6.745 €
5.232 €
6902€ + 42628 CNY
5175€ + 5000 USD
12.845 €
7.232 €
Opvangkosten voor het kind Projectsteun Kosten contactpersoon (incl begeleiding) Administratieve en dossier kosten procedurekosten Medische kosten Overhead Kosten voor de procedure in België Werkingskost Legalisaties Vertaalkosten Nazorg TOTAAL
€ 5.584
€ 12.184
€ 9.454
5.395 €
€ 22.654 7345€ + 6500 USD
*Voor Ethiopië wordt er een aanvullend deel voor projectsteun betaald op rekening van Vreugdezaaiers. Dit deel bedraagt 2200€ per dossier. Let op! Alle kosten werden berekend o.b.v. het maximum aantal jaren nazorg dat in een herkomstland wordt verwacht. Het BVR inzake bemiddeling bepaalt welke bedragen worden aangerekend voor nazorg en follow up. Bij intake worden deze bedragen bekeken naargelang het vooropgestelde kindprofiel door de KA.
3.2.6 Voorbereiding van de kandidaat-adoptanten Wanneer kandidaat-adoptanten een bemiddelingsovereenkomst hebben ondertekend en hun dossier is verstuurd, volgt er voor hen een voorbereidingsavond (voorbereiding II) bij de dienst. De kandidaat-adoptanten zijn verplicht deze voorbereidingsavond te volgen. Op deze avond wordt, in groepen van een zestal adoptie-entiteiten, toelichting gegeven over de achtergrond van het herkomstland. De verschillende stappen van de adoptieprocedure worden in detail overlopen. Er wordt uitgebreid ingegaan op de verwachtingen en realiteiten in het herkomstland. De medische aspecten zoals HIV-besmetting van moeder op kind, tuberculose, hepatitis B e.d. worden belicht. Er worden ook tips gegeven in verband met specifieke opvoedingsthema’s die betrekking hebben op adoptie.
__________________________________________________________________________________________________________ 20
De kandidaten krijgen een uitgebreide voorbereidingsbundel. Deze wordt jaarlijks aangepast op basis van nieuwe informatie die verkregen wordt bij kanaalcontroles. Onderstaande tabel 6 geeft een zicht op het aantal KA die op een voorbereidingsavond werden gevormd. Voorbereiding Voorbereidi ng II In 2014 werden slechts enkele voorbereidingsmomenten gegeven. Dit is het 2009 36 gevolg van de stop op het starten van dossiers. De kandidaten op de 2010 40 wachtlijst volgen immers na verzending van hun dossier een 2011 46 voorbereidingsmoment. Hierdoor was er in 2014 slechts beperkt nood aan 2012 42 voorbereidingsmomenten. In 2015 zullen er opnieuw doorgaan, gezien de 2013 27 opstart van Vietnam, Haïti, nieuwe dossiers voor Burkina Faso en het 2014 2 doorschuiven van dossiers op de wachtlijst van Ethiopië. Naast de verplichte voorbereidingsmomenten voorziet Ray of Hope ook meer algemene themamomenten. Dit zijn avonden waarop een specifiek thema dat betrokken is op adoptie, opvoeding, het herkomstland,… wordt aangebracht en uitgediept. Gezien de adopties in 2013 waren stilgevallen, hebben we ons in 2014 gericht op het informeren van kandidaat-adoptanten. Op dit informatiemoment was de raad van bestuur aanwezig. Daarnaast nodigen we kandidaat-adoptanten steeds uit op de vele feesten die door de Ethiopische gemeenschap of vzw’s in België worden georganiseerd. Ook voor India, China, Togo en Haïti vonden er dergelijke activiteiten plaats. We trachten er voor te zorgen dat er steeds iemand van de dienst aanwezig is op deze bijeenkomsten. Dit maakt geen deel uit van de verplichte voorbereiding maar geeft aan de kandidaten wel de mogelijkheid zich te verdiepen in de cultuur van het land van herkomst. Voor Burkina Faso vond er ook een bijeenkomst plaats van adoptieouders naar aanleiding van een bezoek van de Centrale Autoriteit van Burkina Faso aan België. In 2013 realiseerden we drie thema-avonden, in 2014 slechts één. De wijzigingen in het personeelsteam hebben hiertoe geleid. Het zoeken naar een nieuw evenwicht, en de sterke bevraging door andere organisaties, maakten dat er niet veel tijd resteerde om nog extra activiteiten te organiseren. Begin 2015 staat er een bijeenkomst voor India op de planning en wordt er een thema-moment uitgewerkt.
Bezoek van de Centrale Autoriteit van Burkina Faso aan Belgische adoptiefamilies
__________________________________________________________________________________________________________ 21
3.2.7 Toewijzing Een toewijzing kan op twee manieren gebeuren: 1.
Het herkomstland doet de matching en stelt aan ROH (al dan niet met tussenkomst van VCA) een kindje aan een bepaalde familie voor. Deze toewijzing wordt dan al dan niet bekrachtigd door het multidisciplinaire team van ROH.
2. Het multidisciplinaire team van ROH ontvangt een of meerdere kindvoorstellen en bespreekt aan welke familie het betrokken kind kan worden toegewezen. Dit gebeurt op basis van het met de KA afgesproken kindprofiel. Hierna wordt het verslag van de matching opgesteld. Dit wordt met de nodige documenten overgemaakt aan het Vlaams Centrum voor Adoptie. Wanneer ook VCA zijn akkoord heeft gegeven voor de ‘matching’ worden de kandidaat-adoptanten op de hoogte gebracht van de toewijzing en uitgenodigd op de dienst om dit voorstel voor een kindje te aanvaarden. In het aanvaardingsgesprek worden alle gekende kindgegevens overlopen en besproken. Wanneer de kandidaten het kindje aanvaarden, ondertekenen zij de akkoordverklaring met de toewijzing. Tot slot wordt het herkomstland op de hoogte gebracht van de aanvaarding door de kandidaatadoptanten van het voorgestelde kind. In 2014 werden in totaal 23 kinderen toegewezen uit de herkomstlanden. In tabel 7 is te zien dat het aantal toewijzingen per jaar in dalende lijn gaat sinds 2007. De plotse daling van 2013 zette zich begin 2014 nog verder tot er in Ethiopië nieuwe afspraken konden gemaakt worden. De eerste toewijzingen in 2014 uit Ethiopië dateren van april 2014, dit betekent dat er nadien ongeveer twee kinderen per maand konden worden toegewezen. Als dit zich verder zet in 2015 zou er normaal gezien vanaf volgend jaar opnieuw een stijging in het aantal adopties moeten gebeuren. Vanuit Togo ontvingen we slechts één toewijzing en uit Burkina Faso geen. Uit beide landen hadden we meer nieuws verwacht in 2014, mogelijks volgt dit in 2015. Haïti en Vietnam zijn opgestart en werken met quota, dit wil zeggen dat de Centrale Autoriteit bepaalt hoeveel dossiers de adoptiedienst mag indienen. Dit is een aangename manier van werken omdat zij het beste zicht hebben op de mogelijkheid tot realisatie van het aantal ingezonden dossiers. Er konden nog twee dossiers van de reguliere lijst van China worden afgewerkt. Voor Marokko konden nog steeds geen toewijzingen gebeuren nadat het parket in Dendermonde de omzetting van Kefala naar een adoptieprocedure weigerde. De verwachte behandeling van het dossier door het Hof van Cassatie in 2014 gebeurde niet, we hopen dat er in 2015 eindelijk uitsluitsel zal komen en dat er opnieuw adopties gerealiseerd kunnen worden uit Marokko, maar hierover meer onder het hoofdstuk adoptiebemiddeling.
__________________________________________________________________________________________________________ 22
Tabel 7: Overzicht Overzicht van het aantal toewijzingen per land sinds 2006 Ethiopië
Sri lanka
Haïti
Burkina Faso
China regulier
China SN
Marokko
India
Togo
TOTAAL
2006 2007 2008
45
3
0
0
0
0
48
68 63
3 4
0 3
0 0
0 0
0 0
71 70
2009 2010 2011 2012
62 43 34 40
4 2 2 0
3 0 0 1
0 1 1 0
0 7 10 0
0 13 9 8
0
3
69 66 56 52
2013 2014
15 16
0 1
0 0
2 0
0 2
4 2
1 0
3 1
25 23
1
3.2.8 Reisvoorbereiding De reisvoorbereiding volgt na toewijzing van een kindje. Het tijdstip is afhankelijk van de te volgen procedure in het herkomstland. Soms gaat deze in groep door, soms individueel. Dit is eveneens afhankelijk van land tot land. Voor alle herkomstlanden vindt deze voorbereiding plaats kort voor afreis naar het herkomstland. In dit gesprek worden de volgende onderwerpen overlopen: • • • • •
praktische voorbereiding van de reis o.a. vliegschema’s, visumaanvraag en reisbenodigdheden, tips voor de eerste periode na aankomst in het kader van opvang van het kind, administratie na aankomst van het kind in België, juridische procedures en rechten en plichten van de toekomstige ouders, nazorg.
Tot slot worden er een film en/of foto’s getoond over het herkomstland. Op deze manier krijgen de families een beeld van het land waar ze naartoe zullen reizen. Tabel 8: Overzicht van het aantal kandidaten dat een reisvoorbereiding volgde sinds 2006 Reisvoorbereiding
TOTAAL
TOTAAL 2009 TOTAAL 2010 TOTAAL 2011 TOTAAL 2012 TOTAAL 2013 Ethiopië China Sri Lanka Marokko Burkina Faso Haiti Togo India 2014 9 4 1 0 2 1 1 5
67 76 46 47 24 23
__________________________________________________________________________________________________________ 23
Het aantal families dat deelneemt aan een reisvoorbereiding, is recht evenredig met het aantal toewijzingen.
3.2.9 Aankomstgesprek Ook het opvolgen van de kindjes na aankomst vormt een belangrijk deel van de werking. Alle landen vragen een bepaalde vorm van nazorg en deze start reeds bij het aankomstgesprek. Dit gesprek vindt plaats kort na aankomst van het kind in België. Meestal gaat dit gepaard met het binnenbrengen of afhalen van het kinddossier. Het aankomstgesprek is een belangrijk moment om na te gaan hoe families de procedure hebben ervaren, hun tevredenheid te kennen en eventueel ongenoegen op te vangen maar ook als start van de nazorg. Ook tips voor de toekomst, voor andere ouders en voor Ray of Hope, kunnen op dat moment ter sprake komen. Deze informatie helpt om de werking van de dienst bij te sturen. Indien kandidaten niet naar het kantoor kunnen komen, vindt dit gesprek plaats tijdens het eerste huisbezoek of is er telefonisch contact. In 2014 werd voor alle thuisgekomen families een aankomstgesprek gerealiseerd. De resultaten van deze tevredenheidanalyse kan u vinden in het hoofdstuk Evaluatie. Tijdens het aankomstgesprek worden volgende zaken besproken: • • • • • • •
evaluatie van de procedure bij Ray of Hope, evaluatie van de afreis, evaluatie van de contactpersoon, de begeleiding ter plaatse, eventuele onduidelijkheden in verband met administratie na aankomst, juridische procedures eindafrekening, nazorgprocedure.
3.2.10 Nazorg De frisse wind die in 2013 door de nazorg was komen waaien met de komst van een nieuwe nazorgverantwoordelijke, ging jammer genoeg liggen in 2014 omdat we afscheid moesten nemen van haar. Dit kwam door de economische realiteit waar we door het dalend aantal adopties in terecht waren gekomen. Aangezien het grote aantal kinderen dat is aangekomen via Ray of Hope, is er ook een grote vraag naar nazorg en naar rootsbegeleiding. Deze taken werden over de resterende teamleden verdeeld: Charlotte plant en regelt de huisbezoeken, Annelies staat in voor de jaarlijkse nazorg en de nazorgvragen en rootsvragen worden opgenomen door de respectievelijke landverantwoordelijke. Wat betreft de primaire nazorg loopt het aantal te organiseren huisbezoeken nagenoeg gelijk met het dubbel van het aantal aankomsten. Het aantal roots- en nazorgvragen op latere leeftijd gaan echter in stijgende lijn. In 2015 besteden we hieraan meer aandacht.
__________________________________________________________________________________________________________ 24
Het nazorgpakket is bepaald door het BVR en kan als volgt worden opgesplitst: 1. primaire nazorg 2. jaarlijkse nazorg of Follow up rapportage 3. nazorgvragen 4. roots 5. nazorg van adoptiekinderen van adoptanten die zelfstandig een adoptieprocedure realiseren maar de nazorg via een adoptiedienst moeten volbrengen De invulling hiervan wordt hieronder weergegeven. P RIMAIRE NAZORG De nazorg begint reeds vóór een kind in het gezin wordt opgenomen. Op de verschillende voorbereidingsmomenten, maar ook tijdens het aanvaardingsgesprek en aankomstgesprek, wordt aandacht besteed aan de specifieke aspecten in zorg en opvoeding van een adoptiekind. Het standaardpakket voor de primaire nazorg bestaat sinds het BVR van 6 mei 2013 uit twee huisbezoeken binnen 15 maanden na aankomst. Naast de huisbezoeken ontvangen de gezinnen ook op bepaalde tijdstippen een vragenlijst. Op basis van deze vragenlijst dienen ouders een verslag te schrijven over de ontwikkeling van hun kind. Het aantal huisbezoeken en de tijdstippen waarop een verslag opgevraagd wordt, hangt af van de vereisten van het herkomstland. Tabel 9: 9: Overzicht van de door het herkomstland gestelde vereisten voor de primaire nazorg. Rapport Huisbezoek 1 Rapport Huisbezoek 2 Ethiopië
3 mnd na AK2
6 mnd na AK
12 mnd na AK
China
1 mnd na AK
6 mnd na AK
India
3 maand na AK
6 mnd na AK
9, 18, 24, 30 en 36 mnd na AK
12 mnd na AK
Sri Lanka
3 mnd na AK
6 mnd en 18 mnd na AK
12 mnd na AK
Marokko
6 mnd na AK
Haiti
3 mnd na AK
6 mnd na AK
12 mnd na AK
Burkina Faso
3 mnd na AK
9 mnd en 21 mnd na AK
15 mnd na AK
Togo
6 mnd na AK
Vietnam
3 mnd na AK
2
12 mnd na AK
12 mnd na AK
12 mnd na AK 6 mnd na AK
12 mnd na AK
AK = aankomst van het kind in het adoptiegezin
__________________________________________________________________________________________________________ 25
Op de huisbezoeken en in de vragenlijsten wordt over volgende thema’s gesproken: - gezondheid - ontwikkeling van het kind (motorisch, cognitief, emotioneel en psychologisch) - hechting van het kind - aanpassing van het kind - gevoelens/ beleving van de ouders en andere familieleden - impact van de adoptie op het gezinsgebeuren. Tabel 10: 10: Overzicht van het aantal huisbezoeken in het kader van de nazorg van 2005 tot 2014. Hieruit blijkt dat het aantal huisbezoeken in 2014 sterk gedaald is ten opzichte van 2013. Het verschil zien we vooral in het aantal eerste huisbezoeken wat te maken heeft met feit dat er in 2013 en 2014 minder kinderen zijn thuisgekomen. Einde 2014 en begin 2015 kwamen er nog enkele kinderen thuis, maar daarvoor vindt het eerste huisbezoek pas plaats in 2015. 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
2014
Eerste huisbezoek
34
62
46
67
58
87
56
62
38
15
Tweede huisbezoek Extra huisbezoeken Totaal
22
52
55
44
70
73
52
42
48
13
3
2
1
0
0
1
2
1
1
0
59
116
102
111
128
161
110
105
86
28
+57
-14
+9
+17
+33
-51
-5
-19
-58
Stijging/daling t.a.v. voorgaand jaar JAARLIJKSE NAZORG
Naast de primaire nazorg stellen alle herkomstlanden ook voorwaarden met betrekking tot jaarlijkse nazorg of Follow up rapportage. rapportage Ouders worden op vaste momenten door de dienst uitgenodigd om een verslag te schrijven en kunnen zich hiervoor opnieuw op een vragenlijst baseren die wij hen bezorgen. De jaarlijkse nazorgrapporten worden doorgenomen door de teamleden. Indien hierbij vragen rijzen wordt er contact opgenomen met de adoptanten. Vervolgens dienen deze rapporten op een correcte manier en volgens wens van het herkomstland te worden samengesteld en opgestuurd. Alle documenten worden eveneens bewaard in het archief bij Ray of Hope en wanneer de vereiste procedure voor nazorg is afgerond, dient het hele dossier in kopij naar VCA te worden verstuurd.
__________________________________________________________________________________________________________ 26
Tabel 11 Overzicht per herkomstland van de vereisten m.b.t. duurtijd van de nazorg. Aantal jaren nazorg Ethiopië
tot leeftijd van 18 jaar
China
5 jaar na aankomst
India
3 jaar na aankomst
Sri Lanka
tot leeftijd van 10 jaar
Marokko
tot leeftijd van 18 jaar
Haïti
5 jaar na aankomst
Burkina Faso
tot leeftijd van 18 jaar
Togo
tot leeftijd van 18 jaar
Vietnam
3 jaar na aankomst
Ray of Hope voert een strikt beleid om alle nazorgrapporten tijdig en zo volledig mogelijk te ontvangen. Dit vraagt een hele inspanning. In februari wordt iedereen aangeschreven en wordt er een deadline vermeld in de brief. De families die ons in mei het jaarlijks nazorgrapport nog niet bezorgd hebben, ontvangen begin juni een herinneringsmail. Families die hun rapport eind juli nog niet in orde hebben gebracht, krijgen een schriftelijke herinnering. Families die aan het einde van het jaar nog steeds geen nazorgrapport geschreven hebben, zullen nogmaals een verzoek tot het schrijven van een rapport ontvangen. Indien families twee jaar op rij geen nazorg indienen, geven wij hun gegevens door aan VCA met de boodschap dat zij de nazorg niet meer uitvoeren. Ook het herkomstland wordt dan verwittigd. In 2014 ontvingen we 359 rapporten van de 548 die we moesten ontvangen. Het percentage van de ontvangen rapporten ligt lager dan in 2013. Dit is toe te wijzen aan de wijziging in het aantal personeelsleden. Telkens opnieuw contact opnemen met adoptanten die deze nazorg niet in orde brengen of vergeten, is zeer tijdsintensief. In 2014 heeft het team zich gericht op het sturen van herinneringen via email. Vanaf 2015 zal het aanschrijven van adoptanten i.f.v. de nazorg zoveel mogelijk via het forum gebeuren. Het sturen van herinneringen zal hierdoor minder tijd vragen. Daarnaast zullen gezinnen die zich hebben aangemeld langs deze weg beter op de hoogte worden gehouden van de stand van zaken in het herkomstland waaruit zij adopteerden.
__________________________________________________________________________________________________________ 27
Tabel 12: 12: Overzicht van het aantal te ontvangen en effectief ontvangen nazorgrapporten sinds 2009. 2009 2010 Te ontvangen 505 548 Ontvangen 370 436 73,27% 79,56% Jaarlijkse nazorg afgerond 1 5 Uit lijst verwijderd *
25
52
2011 516 425 82.36% 38 62
2012 2013 2014 508 523 548 414 440 359 81,49% 84,13% 65,51% 27 9 1 16
11
0
* Redenen verwijderen uit lijst: - ROH beschikt niet meer over de juiste contactgegevens - Familie heeft al minstens 2 jaar geen nazorgrapport meer bezorgd Alle families die het nazorgrapport nog niet hadden ingestuurd, kregen van Ray of Hope een herinnering. Vorige jaren werd nadien nog een telefonische herinnering gegeven. Omdat er in 2014 te weinig tijd was hiervoor, merken we dat het aantal ontbrekende rapporten groter is dan vorige jaren. Daarom worden geen families uit de lijst verwijderd indien zij 2 jaar geen nazorg meer hebben gedaan. Ook in 2014 kreeg de familie voor wie de volledige nazorg werd afgerond een kaartje van Ray of Hope. Op die manier wilden we hen bedanken voor het meewerken aan de nazorg en konden we hen laten weten dat de nazorg voor hun zoon of dochter was afgerond voor het herkomstland.
EXTRA NAZORG De nazorg beperkt zich niet tot huisbezoeken en het opvolgen van rapporten. Adoptanten kunnen steeds op de dienst terecht wanneer er vragen zijn rond de opvoeding van hun kind. Indien er problemen of aandachtspunten zijn, wordt individueel bekeken hoe intensief begeleiding nodig is. Deze begeleiding kan gaan van telefonische ondersteuning tot een gesprek op de dienst of een extra huisbezoek. Indien intensievere hulp nodig is, wordt er doorverwezen naar externe diensten of hulpverleners. In dit geval zal de Ray of Hope van op afstand de situatie opvolgen. Tabel 13: 13: Overzicht van het aantal families dat in 2014 contact met ons opnam naar aanleiding van een vraag om extra ondersteuning of doorverwijzing. 2013
2014
Opvoedingsondersteuning (telefoon of mail) n.a.v. hulpvraag
16
21
Extra gesprek op de dienst
2
5
Extra huisbezoek
1
2
Vraag om doorverwijzing naar een externe hulpverlener
15
8
Totaal
34
36
__________________________________________________________________________________________________________ 28
Algemeen stellen we vast dat families die ons contacteren met een specifieke vraag rond de opvoeding van hun kind of de vraag om een extra gesprek/huisbezoek, in de meeste gevallen families zijn met kinderen die nog geen jaar thuis zijn. Families die ons contacteren met een vraag om doorverwijzing naar een externe hulpverlener, zijn vaak families die al één of meerdere jaren geleden geadopteerd hebben of die in de loop van het eerste jaar na aankomst merken dat intensievere begeleiding nodig is. ROOTS Regelmatig vinden (jong)volwassen geadopteerden of ouders de weg naar ons wanneer zij vragen hebben met betrekking tot hun roots of de roots van hun kind. Hierbij kunnen we een onderscheid maken tussen drie soorten vragen: 1. Vraag om achtergrondinformatie Een vraag om achtergrondinformatie heeft meestal tot doel iets te weten te komen over de biologische familie van de geadopteerde. Soms wil men enkel weten hoe het met de biologische familie (moeder, vader,…) gaat. Soms wordt ons gevraagd om (al dan niet tegen betaling van een contactpersoon ter plaatse) een zoektocht te starten met als doel (iemand van) de biologische familie terug te vinden, hen een aantal vragen te stellen en foto’s te nemen. Wanneer geadopteerden of ouders zich met een vraag om achtergrondinformatie tot ons richten, wordt vaak ook rond verwachtingen gewerkt. In sommige landen is het heel moeilijk om meer informatie over de achtergrond van een kind te weten te komen wat dan voornamelijk te maken heeft met cultuurgebonden factoren. In dit geval kan het zeer moeilijk zijn om nog bijkomende zaken te weten te komen en proberen we mensen voor te bereiden op de reële mogelijkheid dat we vanuit het herkomstland geen antwoord zullen krijgen op onze vraag. In andere landen is het gemakkelijker om bepaalde zaken te weten te komen omdat het land en de weeshuizen er meer voor open staan en soms zelfs actief meewerken aan een zoektocht. Het al dan niet bekomen van meer informatie hangt natuurlijk ook af van de reden waarom het kind werd voorgesteld voor adoptie, b.v. in het geval van vondelingen is het vaak erg moeilijk om meer te weten te komen. Algemeen stellen we vast dat ouders die de laatste jaren geadopteerd hebben veel sneller vragen hebben met betrekking tot de achtergrond van hun kind en meer willen weten dan wat in het dossier voorhanden is. Wij zijn ons heel erg bewust van het belang van een zo volledig mogelijk achtergronddossier en trachten dit ook te bekomen van de herkomstlanden waarmee we samenwerken. In praktijk is dit jammer genoeg niet altijd mogelijk. Deze realiteiten worden meegegeven op de informatiemomenten, zodat een familie deze kent alvorens ze een overeenkomst aangaan met de adoptiedienst.
2. Vraag met betrekking tot dossier / bespreking dossier Soms komen (jong)volwassen geadopteerden bij ons langs omdat zij één of meerdere vragen hebben met betrekking tot hun dossier. Ze willen meer weten over bepaalde documenten of willen verifiëren of ze alle documenten die bij ons in het dossier zitten ook zelf in handen hebben. Hieruit groeit heel vaak de nood aan meer informatie en wordt ons ook vaak de vraag gesteld om met het herkomstland contact op te nemen om bepaalde zaken na te vragen.
__________________________________________________________________________________________________________ 29
3. Vraag in het kader van een (eventuele) rootsreis Af en toe nemen mensen ook contact met ons op omdat ze erover denken om een rootsreis te maken of al concreet een reis gepland hebben. Vaak komen ze dan eerst bij ons langs om hun dossier te bespreken of stellen ze ons eerst de vraag om meer achtergrondinformatie op te vragen. Soms willen ze ook hulp bij het plannen van hun rootsreis en raden wij hen aan contact op te nemen met een reisorganisatie. Waar het vroeger zo was dat voornamelijk (volwassen) geadopteerden hiervoor contact met ons opnamen, zien we nu ook meer en meer adoptieouders van jonge kinderen die een rootsreis willen maken. Deze families willen niet wachten tot wanneer hun kind oud genoeg is omdat ze denken dat het dan moeilijker zal zijn om nog iets terug te vinden. Tabel 14 toont deze stijgende vraag aan. Tabel 14 Overzicht van het aantal families dat in 2014 in het kader van een rootsvraag contact heeft opgenomen met ons. Vraag door geadopteerden Vraag door ouders Soort rootsvraag
2013
2014
2013
2014
Achtergrondinformatie
4
28
18
29
Bespreking dossier
9
7
1
1
Rootsreis
4
13
9
8
Achtergrondinformatie + dossier
8
8
1
1
Achtergrondinformatie + rootsreis
1
5
1
0
Bespreking dossier + rootsreis
3
1
0
0
Totaal
29
62
31
39
NAZORG VOOR ZELFSTANDIG ZELFSTANDIG ADOPTANTEN Sinds 1 september 2005 zijn adoptanten die zelfstandig een adoptie realiseren, verplicht de nazorg door een erkende adoptiedienst te laten uitvoeren. VCA verdeelt deze nazorgpakketten onder de diensten op basis van geografische bereikbaarheid. Volgens de regelgeving moet een adoptiedienst een contract met deze families afsluiten tijdens een intakegesprek, waarna wij pas terug tussenkomen op het moment dat er een kindje is geplaatst in het gezin. Dan start de primaire nazorg. In praktijk stellen we vast dat deze families ons vaak contacteren doorheen de procedure, en begeleiding vragen tijdens de procedure en vaak ook bij het al dan niet aanvaarden van kinddossiers. We stellen vast dat een zelfstandig nazorgdossier vaak heel wat meer extra werk vraagt van ROH dat niet in verhouding wordt vergoed. Ray of Hope heeft reeds met 17 families een contract afgesloten. Voor 4 families is de nazorg intussen afgerond. Eén familie weigerde medewerking en 1 familie kreeg geen goedkeuring voor zijn project. Na het samengaan met de Vreugdezaaiers kwamen 5 kandidaten voor zelfstandige adoptie
__________________________________________________________________________________________________________ 30
over naar Ray of Hope. In 2014 werd met 1 familie een nieuw contract afgesloten en werd voor 2 families de nazorg afgerond.
LAS (L EUVENSE ADOPTIESTUDIE) Ray of Hope heeft zich geëngageerd om mee te werken aan de Leuvense Adoptie Studie en maakt dit onderzoek bekend bij kandidaat-adoptanten die bij ROH op de wachtlijst staan. De Leuvense Adoptie Studie (LAS) is het eerste grootschalige lange termijn onderzoek naar adoptiegezinnen, ouders én kinderen, in Vlaanderen. Centrale thema’s in dit onderzoek zijn verwachtingen en gevoelens bij adoptieouders, de sociaal-emotionele ontwikkeling van adoptiekinderen, en de interactie tussen adoptieouders en hun adoptiekind. De LAS start voor de aankomst van het kindje. Voor het onderzoek spitsen zij zich toe op volgende gezinnen: (a) koppels die een overeenkomst getekend hebben met en op de wachtlijst staan van een Vlaamse dienst voor interlandelijke adoptie (b) die een eerste kindje wensen te adopteren met een leeftijd tussen 0 en 2,5 jaar (c) die geen biologische kinderen hebben. De LAS maakt gebruik van multipele methoden – zowel vragenlijsten als interviews en observaties – om de ervaring en het verhaal van de deelnemende adoptiegezinnen zoveel mogelijk tot hun recht te laten komen. Begin 2013 besloten we ook mee te werken aan een nieuwe studie van de KU Leuven en Universiteit Gent: de GiGAstudie. GiGA staat voor de “Genomgevingsinteracties in Gezinnen met Adolescenten”. Het is een vernieuwende studie die de ontwikkelingstrajecten van jongeren tracht te verklaren vanuit een interactie tussen genetische factoren en omgevingsfactoren. Ouders die een buitenlands kind tussen 0 en 1 jaar geadopteerd hebben en wiens kind nu tussen de 12 en 18 jaar is, kunnen hieraan deelnemen. Ray of Hope engageert zich om ook deze studie bij iedereen die hiervoor in aanmerking komt, bekend te maken.
__________________________________________________________________________________________________________ 31
4. Landen
4.1. Algemeen Ray of Hope kende in 2013 een dieptepunt in het aantal toewijzingen dat zich in 2014 verder zette. Maar grote inspanningen leidden einde 2014 tot de eerste resultaten. Er werd immers hard gewerkt aan het uitbreiden van het aantal kanalen waarmee een samenwerking kan aangegaan worden. Einde 2014 begonnen we hiervan de vruchten te zien. Samengevat kunnen we stellen dat: 1.
De adopties vanuit Ethiopië kwamen terug op gang ten gevolge van afspraken die in april 2014 werden gemaakt tijdens een bezoek ter plaatse. In 2015 zal opnieuw een kanaalbezoek gebeuren om te bekijken wat de vooruitzichten zijn na april 2015.
2. Vanuit Sri Lanka kregen we einde 2014 eindelijk positief nieuws, maar gezien de medische achtergrond kon de toewijzing niet gerealiseerd worden. Begin 2015 vonden er in Sri lanka verkiezingen plaats. Na het Singalees nieuwjaar 2015 zouden de wijzigingen in bestuur, die bepalend zijn voor het al dan niet toestaan van interlandelijke adopties, duidelijk worden. De kandidaten op de wachtlijst hebben we al verschillende mogelijkheden geboden om een overstap te maken naar een ander herkomstland. Enkelen stopten in 2014, de resterende dossiers verkozen nog te wachten op veranderingen. 3. China SN kende een daling in het aantal adoptabele kinderen. De kinderen die op de special needs-lijst worden voorgesteld hebben vaak een zeer zware medische
__________________________________________________________________________________________________________ 32
beperking. Daarom hebben we geen nieuwe dossiers voor China gestart maar gevraagd aan de kandidaten om een keuze voor India of Vietnam te maken. In 2014 konden er 2 kinderen worden toegewezen vanop de reguliere lijst, 4. India: door een aantal problemen die zich stelden in de plaatselijke rechtbank zullen de kinderen die in 2012 werden toegewezen begin 2015 aankomen. Het systeem om dossiers in te loggen werd nog niet heropend. Voorlopig kunnen er dus enkel dossiers worden gestart voor Indische families of voor kindjes met een beperking. 5. Marokko: door het tegenhouden van de omzetting van kefala naar adoptie ligt de werking van dit kanaal stil. Er zijn echter veel kinderen die nood hebben aan een thuis. In 2014 kende het dossier in het hof van cassatie geen vordering. We hopen in 2015 op een positieve uitspraak zodat de adopties opnieuw kunnen starten. Het is immers de enige mogelijkheid voor moslimfamilies in België van Marokkaanse origine om een correcte adoptieprocedure te volbrengen. 6. Burkina Faso: in 2014 werd de proeffase afgerond en kon de wachtlijst starten. 7. Togo: in 2013 hoopten we voor de drie lopende dossiers een toewijzing te krijgen in 2014. Het bleef echter bij één toewijzing. De procedure is wel zeer vlot en duidelijk verlopen. Eind oktober organiseerde men in Togo een congres omdat men zich er daar heel erg van bewust is dat er in de weeshuizen heel wat vondelingen zijn waarvoor adoptie de enige kans op een gezinsleven kan betekenen. De overheid heeft er werk van gemaakt om dit probleem bespreekbaar te maken en naar oplossingen te zoeken. Hierbij betrokken ze binnen- en buitenlandse betrokken partijen. 8. Haïti: het laatste lopende proefdossier van 2008 werd afgerond in 2014. In oktober 2014 werd Ray of Hope geaccrediteerd en mocht nieuwe dossiers opstarten. 9. In 2014 ontving ROH de accreditatie van Vietnam, waarna ROH kon starten met proefdossiers. 10. In 2014 bleef het moratorium t.a.v. adopties bestaan in DR Congo. Dit betekent dat we hiervoor nog geen goedkeuring konden krijgen van VCA om proefdossiers te starten. Er wordt gemeld dat dit moratorium in de loop van 2015 zou worden opgeheven in functie van de aankomende verkiezingen in 2016. 11. Er zijn nog heel wat landen in onderzoek, voor opstart tot samenwerking. U vindt deze in dit hoofdstuk, In dit hoofdstuk wordt een toelichting gegeven gespecificeerd per kanaal. De situering van de landen is aangeduid op de kaart.
__________________________________________________________________________________________________________ 33
Tabel 15: Overzicht doorheen de jaren van het aantal kinderen dat via Ray of Hope een nieuwe thuis vond. Hieruit blijkt dat 2014 een dieptepunt vormt in onze werking. Dit sterkt onze ijver om nieuwe samenwerkingen uit te werken.
China
Burkina Faso
Marokko
India
Togo
totaal/jaar
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 2 4
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 2 3 8
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1
47 67 44 82 55 84 76 79 45 20 58 55 52 66 73 73 56 66 26 21 1145
Ethiopië
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 18 14 15 6 4 57
Haïti
1995 7 40 0 0 1996 24 40 3 0 1997 16 26 1 1 1998 36 21 25 0 1999 25 12 16 2 2000 27 23 31 3 2001 25 31 17 3 2002 23 24 25 7 2003 4 5 29 7 2004 0 0 17 3 2005 0 0 53 5 2006 0 0 52 3 2007 0 0 50 2 2008 0 0 61 5 2009 0 3 67 3 2010 0 3 49 3 2011 0 0 39 2 2012 0 0 47 0 2013 0 0 17 0 2014 0 1 10 0 totaal/land 187 229 609 49
Vietnam
Sri Lanka
Aantal aangekomen kinderen sinds de opstart van Ray of Hope
Ray of Hope wil inspanningen leveren opdat alle kandidaten met een geschiktheidsvonnis een reële kans krijgen op de plaatsing van een kind in hun gezin. Deze mogelijkheden worden mede bepaald door de voorwaarde die herkomstlanden opleggen t.a.v. kandidaat-adoptanten. Onderstaande tabel geeft een zicht op welke voorwaarden de herkomstlanden stellen aan kandidaat-adoptanten.
__________________________________________________________________________________________________________ 34
Alleenstaanden
Gehuwde koppels met kinderen
Gehuwde koppels zonder kinderen
Verdragsland?
LAND
Opmerkingen
ACTIEVE LANDEN CHINA
E THIOPIË
Ja
Neen
SPECIAL NEEDS ≥ 2 jaar (1e huwelijk) ≥ 5 jaar (2e huwelijk) SIBLINGS MOGELIJK ≥ 2 jaar gehuwd bij toewijzing
S RI L ANKA
Ja
≥ 2 jaar gehuwd bij Intake Max 1 kind in het gezin
I NDIA
JA
≥ 2 jaar gehuwd Kindprofiel afhankelijk van leeftijd KA
MAROKKO BURKINA FASO
Neen
Ja
ENKEL VOOR MRE
≥ 5 jaar gehuwd
PROEFFASE Min 5 j gehuwd/samenwonend en 1 partner min ≥ 30 jaar
HAÏTI
JA
TOGO
JA
VIETNAM
JA
Alleenstaande +35j Min 5 j gehuwd en 1 partner min ≥ 30 jaar Alleenstaande +35j Min 2 j gehuwd/samenwonend en 1 partner min ≥ 28 jaar Alleenstaande +28 j
__________________________________________________________________________________________________________ 35
4.2.
Ethiopië 4.2.1. Procedure In januari 2014 ontving Ray of Hope een delegatie van het ministerie van Buitenlandse zaken.
• Werkzaam in Ethiopië sinds 1996 • Contactpersoon: Bruk Beyene Ayano • Weeshuizen: Mothers of Charity, Almaz Ashene, Africa Orphan Village Association en Brothers and Sisters Children Center • Geen verdragsland
Uit Ethiopië werden de voorbije jaren veel kinderen geadopteerd en naar aanleiding van een aantal onrustwekkende verhalen, besliste men in Ethiopië de ontvangstlanden voor Ethiopische adoptiekindjes te bezoeken. Mevrouw Desta, directeur generaal van het ministerie van Vrouwenzaken binnen het ministerie van Buitenlandse zaken in Ethiopië bezocht België, samen met Mr. Melkamu, haar assistent. Ze werden begeleid door Mr. Bantihun, eerste secretaris van de Ethiopische ambassade in Brussel.
Er werd een bezoek gebracht aan 2 families en aan het Vlaams Centrum voor Adoptie, bij Kind en Gezin in Brussel. Nadien volgde er een bezoek aan het kerstfeest van Finado dat jaarlijks georganiseerd wordt en waarop veel Ethiopische adoptiekinderen aanwezig zijn.
In juni 2013 gingen Wilfried Verniest en Gabriella Jennes, 2 leden van de Raad van Bestuur van Ray of Hope, op kanaalcontrole naar Ethiopië. Daaruit bleek dat een prijsstijging niet kon vermeden worden voor de adoptieprocedures gezien Ray of Hope aan de erkenningsvereisten moest voldoen en aan projectsponsoring moet meewerken. De 2 projecten die gesteund worden, zijn er één van elk weeshuis waarmee we samenwerken: Africa Orphan Children Village Association en Brothers and Sisters Children Center.
__________________________________________________________________________________________________________ 36
Ray of Hope merkte dat de prijsstijging bijdroeg tot het welzijn van de projecten, maar de adoptiewerking kwam zeer traag op gang. In maart 2014 ging Charlotte Leloup, kanaalverantwoordelijke van Ethiopië, opnieuw naar Ethiopië met als doel de projecten te evalueren en de samenwerkingen te bespreken. Al snel bleek dat de projecten steunen van essentieel belang is, gezien weeshuizen verplicht worden om 70% van hun inkomsten aan projectsteun te besteden. Dit leidde dus tot een nieuwe prijsstijging. Omdat dit louter om projectsteun gaat, heeft Ray of Hope een oplossing gezocht hoe deze projectsteun het beste kon gebeuren. Er werd een samenwerking opgezet met VSKO, Vreugdezaaiers, Sponsoring voor Kinderen in Ontwikkelingslanden en er werd afgesproken dat elke kandidaat adoptant die op de eerste of tweede plaats in zijn kindprofiel op de wachtlijst staat, de projectsteun van 2200 € stort. Via VSKO krijgen de kandidaat-adoptanten een fiscaal attest. Sinds de stijging van de projectsteun kon de werking terug op gang komen. Er kwamen in 2014 10 kinderen thuis, maar er kwamen meer toewijzingen waardoor er verwacht wordt dat het aantal aankomsten in 2015 terug iets zal stijgen t.a.v. de voorbije 2 jaren. Het is duidelijk dat er sinds de wijzigingen in de erkenningsvereisten (2013) een verandering in de werking in Ethiopië plaatsvindt. Men probeert meer kinderen via binnenlandse adoptie te plaatsen of gezinnen via projecten te ondersteunen waardoor er steeds minder kinderen voor buitenlandse adoptie worden voorgesteld. Men baseert zich hiervoor op het subsidiariteitsprincipe. Charlotte vernam in Ethiopië dat er via de staatsweeshuizen in Addis in 2013 +/- 60 kinderen voor binnenlandse adoptie voorgesteld werden. In 2014 was men al aan dit aantal in de helft van het jaar. Dit is een verdubbeling, wat voelbaar is in het aantal adoptabele kinderen dat voorgesteld wordt voor interlandelijke adoptie. Dit blijkt ook uit wereldwijde cijfers van het aantal kinderen die vanuit Ethiopië geadopteerd werden. In 2011 waren dit er nog 3144 en in 2013 was dit aantal gedaald naar 1923 (Bron: Statistics ISS-SSI.org)
4.2.11 Wachttijd en Wachtlijst In 2014 werden er meer kinderen toegewezen t.o.v. 2013 omdat de werking terug beter op gang kwam. Er werden in 2014 uitsluitend contracten afgesloten voor kindprofielen waarvoor we op dat moment geen of weinig families op de wachtlijst hadden.
__________________________________________________________________________________________________________ 37
Tabel 16: O verzicht van het aantal inschrijvingen van kandidaatkandidaat-adoptanten, het aantal toewijzingen van kinderen, het aantal aankomsten van kinderen en het aantal aankomsten van dossiers, alsook het aantal ouders op de wachtlijst voor de adoptie van een kind uit Ethiopië in de periode van 20042004-2014. Deze tabel is een duidelijk hulpmiddel voor de dienst om een inschatting te kunnen maken m.b.t. de wachttijd. Men staat op de wachtlijst vanaf de intake tot aan de thuiskomst met het kind. Ethiopië
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Inschrijvingen
Toewijzingen
Aankomsten: aantal kinderen
Aankomsten: aantal dossiers
Stopzettingen
Aantal op wachtlijst
27 48 85 113 66 51 57 13 26 11 4
s.d. s.d. 45 68 63 62 43 34 40 15 16
17 53 52 50 61 66 49 39 47 17 10
s.d. 44 44 41 53 55 42 35 42 14 7
s.d. s.d. s.d. s.d. s.d. s.d. s.d. 9 13 11 8
Nvt Nvt Nvt 126 138 132 139 105 79 66 55
In 2014 gebeurde er sinds april gemiddeld 1 kindvoorstel per maand uit het weeshuis van Africa Orphan Children Village Association. Vanuit Brother en Sisters Children’s center werden er iets minder kinderen voorgesteld, maar dit heeft mogelijks te maken met het feit dat dit een kleiner weeshuis is. Om een goede inschatting van de wachttijd en het aantal mensen op de wachtlijst te kunnen maken, is het belangrijk na te gaan hoeveel van de aangekomen kinderen deel uitmaken van een sibling (broers en/of zussen die samen worden geplaatst). Een plaatsing van een sibling betekent immers dat twee kinderen werden toegewezen aan één familie. Om een indicatie te geven wordt er in tabel 17 een opsplitsing gemaakt tussen het aantal kinderen dat is aangekomen en het aantal dossiers dat is aangekomen.
__________________________________________________________________________________________________________ 38
Tabel 17: 17: Aantal kinderen die alleen worden worden geplaatst vs het aantal kinderen dat met broer(s) en of zus(sen) worden geplaatst. Ethiopië siblings vs kinderen alleen
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
aankomsten: aantal kinderen
Waarvan kinderen alleen
Waarvan Siblings van 2
Waarvan Siblings van 3
53 52 50 61 67 49 39 47 17 10
35 36 29 45 43 35 31 37 9 4
9 8 9 8 10 7 4 5 4 6
0 0 1 0 1 0 0 0 0 0
Er werden in 2014 3 siblings toegewezen en deze kwamen allen in hetzelfde jaar thuis. Ondanks het feit dat er globaal gezien minder toewijzingen waren in 2013, is het aantal geplaatste siblings licht gedaald ten opzichte van 2012 en 2013. Voor de adopties van 1 kindje is er een ernstige daling waarneembaar die het gevolg is van de wijzigingen in Ethiopië, zoals hierboven werd toegelicht. Onderstaande tabel 18 1 8 geeft een zicht op het aantal geplaatste kinderen per leeftijdscategorie sinds 2010. Het gemiddelde cijfer per leeftijdscategorie is de basis om na te gaan hoe lang mensen ongeveer zullen moeten wachten alvorens een kindje binnen deze leeftijdscategorie kan worden geplaatst. Zo kunnen we nagaan of de wachttijden voldoende zijn gedaald om binnen redelijke termijn een kind te kunnen voorstellen. In dat geval is het gerechtvaardigd om nieuwe kandidaten toe te laten op de wachtlijst. Opvallend is dat dit gemiddeld aantal plaatsingen per jaar fel gedaald is t.a.v. de vorige jaren. Dit heeft te maken met de tijdelijke terugval van het aantal aankomsten in 2013 en 2014.
__________________________________________________________________________________________________________ 39
Tabel 18 1 8: Aantal plaatsingen per leeftijd 2011
2012
2013
2014
Totaal/
sibling
1 kind
Sibling
1 kind
sibling
1 kind
sibling
1 kind
sibling
1 kind
Sibling
0- 2
20
1
18
1
20
2
4
0
2
2
64
6
5.3
2- 4
4
4
3
2
4
0
2
1
1
1
14
8
1.16
4-6
8
5
3
1
7
2
1
4
1
1
20
13
1.6
6+
3
4
7
4
6
6
2
3
0
1
18
18
1.5
TOTAAL TOTAAL
35
14
31
8
37
10
9
8
4
6
116
45
9.3
1 kind
Leeftijd aankomst
1 kind
leeftijd
Gemiddeld aantal plaatsingen per jaar
sibling
2010
3.75
4.2.12 Werking in Ethiopië In 2013 en 2014 is er veel gebeurd wat de werking in Ethiopië betreft. Door de veranderingen die doorgevoerd werden, gebeurden er minder toewijzingen. We zien een daling van het aantal adopties uit Ethiopië. (In 2011 gingen er 288 kinderen naar Frankrijk, in 2013 nog 140 kinderen – In 2011 werden er in Amerika 1732 Ethiopische kinderen geadopteerd, in 2012 nog 1567 en in 2013 nog 993). Ook voor België zagen we het aantal adopties dalen, maar vanuit Ethiopië meldt men nog steeds dat er nood is aan adoptieouders en dat men de adoptiewerking niet wil stopzetten. In 2014 kwam de werking met Ethiopië terug meer op gang gezien de nieuwe afspraken rond projectsponsoring die gemaakt werden in maart. Sinds april 2014 voerde Ray of Hope deze door en kon de samenwerking hervat worden. Er werd in het begin al aangegeven dat – gezien het dalend aantal adopties wereldwijd- ook het aantal adopties naar België zou dalen t.o.v. vroeger. Een halvering van het aantal adopties die in 2012 nog gerealiseerd werden werd voorzichtig voorspeld. Tot op heden zijn het aantal voorgestelde kinddossiers min of meer binnen die verwachtingen. Sinds januari 2012 werkt Ray of Hope samen met Africa Orphan Village Association, Association een weeshuis dat voornamelijk actief is in de Afar Region (noordoost Ethiopië). Dit is opgericht en wordt geleid door Mr. Emeru. Naast het opvangen van adoptabele kinderen, realiseert dit weeshuis ook ondersteuning voor HIV-positieve vrouwen en sponsorprogramma’s die zowel kinderen als moeders helpen. Ze werken ook met micro-financieringen om alleenstaande moeders te helpen om een zelfstandig leven te kunnen leiden. Ray of Hope steunt naast deze projecten ook nog een educatief project. De samenwerking met dit weeshuis verloopt goed. Eind 2014 verhuisde het naar een recenter gebouw met betere voorzieningen voor de kinderen. Sinds april 2012 is er een samenwerking met Brothers and Sisters Children Center dat gelegen is in Gambella nabij de grens met Zuid-Soedan. Dit weeshuis is voornamelijk actief in de Gambellaregio. Het wordt geleid door Mr. Yilma. Naast de adoptiewerking ondersteunt het weeshuis alleenstaande moeders. Het heeft ook een water- en visserijproject om de regio van water te voorzien en de visserij te doen slagen in Gambella. Ook hier ondersteunt Ray of Hope de projecten. Ethiopië blijft het land van waaruit de meeste kinderen worden geadopteerd via Ray of Hope, alsook in Vlaanderen (in 2014 kwamen 18 van de 61 kinderen uit Ethiopië)3.
3
Cijfers van VCA
__________________________________________________________________________________________________________ 40
4.3. Sri Lanka 4.3.1. Evolutie van de wachtlijst In 2014 bleef de situatie gelijk in Sri Lanka. Al sinds eind 2011 liggen de adoptieprocedures stil. Toen werd het weeshuis Shanti Nivasa ervan beschuldigd niet conform de regelgeving te werken omtrent ongehuwde moeders. De Zuster Overste werd opgepakt en moest naar de gevangenis. Zowel de rechter als het hoofd van Probation and Child Care Services konden getuigen dat dit onterecht was. Haar naam werd gezuiverd. Het weeshuis is erkend en • Werkzaam in Sri Lanka sinds werkt correct. 1996 Probation and Child Care Services heeft hierna verslagen van • Contactpersoon: Sunil nazorgrapporten van alle kinderen geplaatst sinds 2001, Ananda Wijewardena alsook een bewijs van erkenning van de adoptiedienst en een • Verdragsland activiteitenrapport opgevraagd, en dit aan alle • Centrale Autoriteit: adoptiediensten die in Sri Lanka werken. Ray of Hope bracht Probation and Child Care Services dit onmiddellijk in orde. Dit werd positief onthaald. Begin 2012 werden alle organisaties opnieuw erkend voor samenwerking en richtte Probation and Child Care Services een comité op, zodat er een duidelijke controle bestaat over de toewijzingen. Mevrouw Yamuna Perera werd het nieuwe hoofd van Probation and Child Care Services, de centrale autoriteit inzake adoptie. Het heeft zeer lang geduurd alvorens het comité was opgericht en eind 2012 had het nog geen enkele toewijzing gerealiseerd. Met uitzondering van enkele kinderen die dringend medische hulp nodig hadden. In 2013 vonden er internationaal gezien ook enkel toewijzingen van enkele kindjes met een beperking en twee van gezonde kindjes in Nederland plaats. Het ging om dossiers die al lopende waren op het moment dat de toewijzingen werden stilgelegd. Er werd verwacht dat na Singalees Nieuwjaar, in april 2014, mogelijk opnieuw toewijzingen zouden gebeuren. Naar aanleiding van bovenstaand gegeven hebben we geen kandidaten meer op de prewachtlijst voor Sri Lanka opgenomen. Alle wachtende kandidaten op de pre-wachtlijst werden in de zomer van 2014 bericht over de stand van zaken en ook de 4 resterende families op de wachtlijst kregen een aantal voorstellen om over te stappen. We zochten ook de mogelijkheden uit om kinderen met een beperking vanuit Sri Lanka voor te stellen maar het blijkt zeer moeilijk om juiste informatie te krijgen. Men is er erg van overtuigd dat men in het westen veel problemen kan oplossen. Op heden kon nog geen enkel voorstel van een special needs-kindje resulteren in een adoptie.
__________________________________________________________________________________________________________ 41
1 9: Overzicht Overzicht inschrijvingen en aankomsten uit Sri Lanka Ook uit onderstaande tabel blijkt dat we deze wachtlijst blijven beheersen. Ondanks het feit dat er de laatste twee jaar twee families stopten, hebben we geen dossiers gestart. Het zou immers niet correct zijn, gezien de huidige situatie waarin toewijzingen uitblijven, om mensen toch te laten starten. Sri Lanka
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
inschrijvingen
Toewijzingen
Aankomsten
aantal op wachtlijst
1 5 4 2 0 0 0
4 4 2 2 0 0 0
5 3 3 2 0 0 0
2 5 6 6 6 5 4*
*1 familie stopte de adoptieprocedure uit Sri Lanka
4.3.1
Werking in Sri Lanka
In Sri Lanka worden we vertegenwoordigd door de heer Sunil. Hij is onze officiele vertegenwoordiger en gaat regelmatig naar het Probation Office en de weeshuizen om zo mogelijk meer nieuws te krijgen. Zijn dochter, mevrouw Rushika, en haar man, de heer Mashesh, zullen in de toekomst mee de adopties begeleiden. Beiden zijn advocaat en zullen ook het werk van de advocaat geleidelijk aan overnemen. Daarnaast hebben we een zeer vlot contact ter plaatse met de assistente van de Belgische ereconsul, mevrouw Dilini. Ook zij neemt contact op met het Probation Office en volgt de plaatselijke actualiteit voor ons op. Het hoofd van de Centrale Autoriteit is mevrouw Yamuna Perera, Commissionar van het Department of Probation & Child Care Services (Probation Office). De taak van Probation Office is vnl. de opvolging van de plaatselijke adopties vanuit Colombo zowel lokaal als internationaal: gesprekken met de biologische moeders, contacten met adoptanten… De verantwoordelijke van de cel adoptie is mevrouw Nirmalee Perera. Ook met haar kon de kanaalverantwoordelijk regelmatig contact hebben. Zij is zich zeer bewust van het feit dat ze nog dossiers hebben aanvaard maar ze gaf aan in de toekomst enkel nog dossiers voor kindjes met een beperking op te sturen. In elke provincie wordt het Probation Office vertegenwoordigd in een Provincial Council. Elke council heeft een provincial commissionar. De kinderen in de provincie waarvan geen ouders meer bekend of in leven zijn, staan onder toezicht van deze provincial commissioner. Deze tracht een thuis te vinden voor de kinderen bij lokale families. Wanneer geen familie wordt gevonden, wordt het kinddossier doorgegeven aan het Centrale Probation Office zodat er een familie in het buitenland kan gezocht worden voor het kind.
__________________________________________________________________________________________________________ 42
Vanuit Sri Lanka worden er sinds begin deze eeuw voornamelijk kinderen binnenlands geadopteerd. De laatste gekende cijfers hieromtrent dateren van 2010 toen 72 kinderen in het buitenland een thuis vonden t.a.v. 1812 binnenlands. Interlandelijke adoptie wordt er dus enkel gehanteerd als er geen andere alternatieven zijn. De reden dat deze kinderen binnenlands geen thuis vinden zijn vnl. cultureel en etnisch. Op dit moment zouden er nog steeds enkele kinderen zijn waarvoor men geen thuis vindt in eigen land en die omwille van het uitblijven van beslissingen tot plaatsing in buitenlandse gezinnen ook geen thuis krijgen. Hierdoor is er minder plaats in de weeshuizen waardoor er opnieuw een stijging van het aantal vondelingen zou zijn. Deze informatie kregen we van onze contactpersoon op basis van persberichten en contacten met weeshuizen. Het blijft echter afwachten of er in 2015 effectief, na de verkiezingen, wijzigingen zullen plaatsvinden in het beleid voor interlandelijke adoptie.
4.4.
China 4.4.1. Evolutie van de wachtlijst De reguliere wachtlijst, die we in 2009 overnamen van adoptiedienst HORIZON, is op heden nog niet afgewerkt. De bedoeling van deze wachtlijst was dat we deze zouden afwerken, er werden dan ook geen nieuwe dossiers opgestart.
• Beslissing VCA om het kanaal China aan Ray of Hope over te dragen: September 2008 • Erkenning door CCCWA 11 augustus 2009 • Akkoord VCA opstart Special Needs dossiers: december 2010, opstart eerste dossier april 2011 • Verdragsland
Wel startten we in 2011 dossiers op voor het Special Needskanaal.
Voor de reeds lopende dossiers was het van belang de wachtende kandidaat-adoptanten zo goed mogelijk op de hoogte te brengen van de wachttijd. Dit is echter een zeer moeilijk gegeven. In China worden alle dossiers van alle kandidaat-adoptanten wereldwijd bij de Centrale Autoriteit Adoptie (CCCWA) op een centrale wachtlijst ingelogd. Het inlognummer is de datum waarop het dossier werd ingelogd. Deze data zijn dus bepalend voor de volgorde van toewijzing. In het verleden werden er verschillende dossiers per dag ingelogd. Deze hebben dus eenzelfde inlogdatum. CCCWA geeft echter geen informatie over het aantal kandidaten dat wordt ingelogd. Het is bijgevolg niet mogelijk om een correcte berekening te maken van de lopende wachttijd. Om toch enigszins een inschatting van de wachttijd te kunnen maken houden we bij Ray of Hope een overzicht bij van de toewijzingen door CCCWA. In 2014 werd een kindje toegewezen aan de dossiers die werden ingelogd tussen 16/11/2006 en 18/12/2006, dit betekent dus dat gedurende een volledig werkjaar men slechts dossiers kon behandelen die gedurende 1 maand en 2 dagen werden ingelogd in 2006. We kunnen uit dit overzicht (tabel tabel 20) 20) besluiten dat in 2014 de wachttijd op de reguliere wachtlijst opliep met nog eens 12 maanden tussen inlogdatum en toewijzing. De wachttijden tussen opstart en toewijzing van een kindje blijft dus oplopen. In Vlaanderen haakten hierdoor heel wat families af. Vermoedelijk vindt internationaal dezelfde tendens plaats.
__________________________________________________________________________________________________________ 43
Tabel 20: 20: O verzicht verzicht verloop van de reguliere wachtlijst China in 2014 Datum
Toegewezen van inlogdatum …
Toegewezen tot en met inlogdatum …
Aantal inlogdagen (werkdagen in 2006)
aantal toewijzingen dossier ROH
aantal maanden tot toewijzing
2012
10/08/2006
10/10/2006
55
0
76
2013
10/10/2006
16/11/2006
27
0
87
10 jan/2014 jan/2014
16/11/2006
21/11/2006
3
0
88
27 jan/2014 jan/2014
21/11/2006
22/11/2006
1
0
88
ma/2014 ma /2014
22/11/2006
28/11/2006
4
0
89
4 apr/2014 apr/2014
28/11/2006
29/11/2006
1
2
90
25 apr/2014 apr/2014
29/11/2006
4/12/2006
3
0
90
jun/14
4/12/2006
6/12/2006
2
0
92
jul/14
6/12/2006
11/12/2006
3
0
93
okt/14
11/12/2006
12/12/2006
1
0
96
nov/14
12/12/2006
14/12/2006
2
0
97
dec/14
14/12/2006
18/12/2006
3
0
98
23
2
98
TOTAAL GEMIDDELD aantal dagen toegewezen per maand Stijging aantal maanden per toewijzing in 2014
1,92 12
Wanneer we de werkdagen volgens de Chinese kalender in 2006 nagaan, kunnen we vaststellen dat er in 2014 gemiddeld 1.92 dagen gematched werd per maand. In 2013 was dit nog 2.26 en in 2012 was dit nog 4.6 dagen per maand. In April 2014 ontving Ray of Hope 2 nieuwe toewijzingen voor families die ingelogd waren op 29/11/2006. Zij kwamen thuis in juni 2014. Het was opmerkelijk dat de kinderen die voorgesteld werden niet meer binnen het oorspronkelijk afgesproken kindprofiel pasten. Men houdt in China geen rekening meer met initieel opgegeven geslachtsvoorkeur, maar ook niet met de leeftijd. Indien een gezond kindje voorgesteld kan worden, zal men vanuit de CCCWA de matching met de familie doen. Ray of Hope heeft geen inspraak in de matching, gezien deze door de CCCWA wordt gedaan. In juni 2014 kwam een delegatie van de CCCWA naar België om een bezoek te brengen aan de diensten, alsook om met de centrale autoriteiten samen te zitten. Er werd door hen heel duidelijk gecommuniceerd dat de wachttijden lang zijn en dat ze meer en meer binnenlands een oplossing vinden voor de kinderen waardoor er minder gezonde kinderen voor buitenlandse adoptie worden
__________________________________________________________________________________________________________ 44
voorgesteld. Ook voor kinderen met special needs vindt men in het land zelf steeds vaker een oplossing. De CCCWA stelde ook het ‘one to one’ programma voor, dit betekent dat je als adoptiedienst een weeshuis financiëel onderhoudt waardoor je als eerste de kinderen die adoptabel zijn voor interlandelijke adoptie krijgt voorgesteld. CCCWA gaf onmiddellijk aan dat onze dienst ‘te klein’ was om een dergelijk programma te realiseren maar dat er openheid is voor samenwerking. We gingen de mogelijkheden na en namen vooral contact op met Nederlandse organisaties. Eén van hen, Stichting Kind en Toekomst, heeft zo een one to one programma lopen. De stichting kon melden dat het financieel niet houdbaar is en dat er slechts zeer Ook in samenwerking zag de stichting geen oplossing. We hebben deze piste niet verder onderzocht. Te meer omdat Vietnam ook een vraag stelt naar kandidaten voor kindjes met een medische beperking en dat we daar de mogelijkheid hebben om de matching zelf op te nemen.
Bijeenkomst van adoptiefamilies uit China naar aanleiding van bezoek van een delegatie van CCCWA
In 2014 hebben twee families op de reguliere wachtlijst besloten hun dossier stop te zetten. Dit was niet omwille van de wachttijd maar omwille van het verlopen van de geldigheid van het geschiktheidsvonnis. Eén familie heeft een overstap gemaakt naar het kanaal Vietnam. Onderstaande tabel 21 21 geeft een overzicht van de evolutie van de gehele wachtlijst vanaf de opvolging door Ray of Hope.
__________________________________________________________________________________________________________ 45
Tabel 21 21 : Zicht op de wachtlijst China wat betreft de dossiers die werden overgenomen van HORIZON China Reguliere lijst (dossiers overgenomen van HORIZON) reguliere lijst
Jaar
Stopzettingen
overstap naar Special needslijst/overstap naar ander land
Toewijzingen Aankomsten
Overstap special needslijst
aantal op wachtlijst
toewijzingen aankomsten
2009
Nvt
Nvt
12
nvt
Nvt
Nvt
97
2010
7*
6
18
16
13
12
57
2011
10
11
11
3
3
3
32
2012
0
3
19
1
1
0
9
2013
0
0
2
0
0
1
7
2014
2
2
2
1
0
0
2
4.4.2. CHINACHINA-Special Needs De gehanteerde definitie in Vlaanderen aangaande Special Needs Aangezien diverse landen eigen definiëringen en begrippen hanteren, over ‘adoptiekinderen met Special Needs‘, werd beslist om op basis van internationaal onderzoek en getoetst aan de ervaring in het Vlaamse werkveld, een werkgroep op te richten om het begrip ‘Special Needs’ te definiëren. Dit begrip werd opgesplitst in 5 deeldomeinen, met name: (1) Siblings (2) Kinderen met lichamelijke problemen (3) Kinderen met extra belastende achtergrond en/of gedragsproblemen (4) Kinderen met ontwikkelingsachterstand (5) Oudere kinderen Er dient daarbij rekening te worden gehouden met de mogelijkheid op een ‘cumulatief risico’, kinderen zijn soms een special need-kind in meerdere categorieën. Ray of Hope stelt meer en meer vast dat er niet enkel uit China special needs-kinderen worden voorgesteld gezien de brede definitie van het begrip special needs.
__________________________________________________________________________________________________________ 46
Uit Ethiopië worden volgens bovenstaand begrip ook special needs-kinderen voorgesteld, m.n. oudere kinderen en siblings. Ook uit India stellen we vast dat de laatste jaren ook kinderen met een medische aandoening worden voorgesteld, alsook siblings en oudere gezonde kinderen. In nieuwe landen waarmee we de samenwerking starten zoals Togo, Burkina Faso en Vietnam is de vraag naar het plaatsen van special needs-kinderen aanwezig. In Vietnam betreft het medische problemen en siblings, in Togo en Burkina Faso gaat het voornamelijk over iets oudere kinderen (tot 5 à 6 jaar).
Werking Needs--kanaal Werkin g voor het China Special Needs Eind 2010 startte Ray of Hope dossiers op voor special needs-kinderen uit China. Het gaat hier over kinderen met een medische nood. Om kandidaten een weloverwogen keuze te kunnen laten maken en hen zo goed mogelijk te kunnen begeleiden in de procedure werkte de dienst een aparte procedure uit. Deze gaat als volgt: Elke kandidaat-adoptant die een kindje met special needs (uit China) wenst te adopteren ontvangt van ons een lijst met medische beperkingen. Er wordt gevraagd deze door te nemen met een vertrouwensarts. Met deze lijst vindt er een infogesprek plaats op de dienst, om de medische aandoeningen waarvoor de familie eventueel open staat te overlopen. Veelal worden er dan extra vragen gesteld die de familie dan opnieuw met een arts dient te bespreken. Indien de familie nog steeds wenst te starten, wordt een intakegesprek gepland. Tijdens het intakegesprek wordt de motivatie voor de adoptie van een kindje met special needs, de beschikbaarheid van de kandidaat-adoptanten, de verwachtingen van de kandidaat-adoptanten en de reactie van hun naaste omgeving bevraagd. Het vooropgesteld kindprofiel wordt opnieuw uitgebreid en gedetailleerd besproken en vastgelegd. Van dit gesprek wordt een verslag opgemaakt. Dit verslag wordt naar de kandidaat-adoptant gestuurd die het, mits eventuele aanpassingen, ondertekenen voor akkoord. Om een kindje te kunnen voorstellen dient de kanaalverantwoordelijke dagelijks, maar ook één of tweemaal per maand ‘s nachts op de special needs-lijst na te gaan of er kinderen op staan die binnen het profiel van de kandidaten passen. Deze lijst is opgemaakt door CCCWA. Op deze manier stellen zij aan de adoptiediensten die erkend zijn voor special needs-adopties, adoptabele kinderen met extra zorg voor. De adoptiediensten kunnen dan nagaan of er kinderen op deze lijst staan die zij kunnen plaatsen bij één van de kandidaat-adoptanten die bij hen op de wachtlijst staan. Daar de medische problemen zeer divers zijn, gingen we op zoek naar medische specialisten aan wie we advies kunnen vragen inzake de medische zorg en toekomst waarmee het kindje mogelijks zal worden geconfronteerd. Heel wat artsen die werden aangeschreven reageerden enthousiast waardoor we nu best trots mogen zijn op het hele netwerk waar we beroep op kunnen doen. Onze teamarts leidt de beslissing om een kindje al dan niet aan een familie toe te wijzen, in goede banen. Intussen realiseren we al vier jaar special needs-adopties uit China. We kunnen besluiten dat deze adopties niet altijd eenvoudig zijn maar dat we een zeer grondige procedure hebben uitgewerkt. Op deze manier kunnen we in overleg met de kandidaten zeer duidelijk afbakenen welk kindprofiel zij kunnen opvangen en in samenwerking met de artsen bepalen welke kinderen eventueel in aanmerking komen binnen dat profiel.
__________________________________________________________________________________________________________ 47
Tabel 22: 22: O verzicht van de wachtlijst China Special Needs. China SN Aantal opgestarte dossiers
Tijdelijke stopgezette dossiers
Stopzettingen
Aantal toewijzingen
Aantal thuisgekomen kinderen
2011
14
2
0
7
0
2012
6
2
0
8
13
2013
4
1
2
4
5
2014
0
0
1
2
2
In Tabel 22 wordt duidelijk weergegeven dat er momenteel geen nieuwe kandidaten op intake komen. Dit is niet omwille van het feit dat er geen plek is, maar eerder omdat er intussen veel andere kanalen zijn waaruit geadopteerd kan worden en van waaruit eventuele special needs mogelijk minder ernstig zijn. Het laatste jaar is gebleken dat de adoptie van kinderen met een lichte medische aandoening vanuit China eerder uitzonderlijk worden t.o.v. het begin van de werking. Momenteel staan er nog 2 families op de wachtlijst die specifiek gekozen hebben voor het kanaal China special needs. Daarnaast is er nog 1 familie die de overstap van de reguliere lijst naar de special needs-lijst maakte, die ook nog wachtende is.
4.5.
India Sinds 1 april 2012 werden de adoptie-activiteiten van adoptiedienst Vreugdezaaiers VMKA overgenomen door Ray of Hope, inclusief het herkomstland India. Daarnaast werd ook de nazorg voor de reeds gerealiseerde adopties uit India via De Vreugdezaaiers overgenomen door Ray of Hope. Deze werd in 2014 volledig afgerond.
•
• •
Samenwerking overgenomen door Ray of Hope sinds 01/04/2012 Verdragsland Centrale Autoriteit: Central Adoption Resource Authority (CARA)
De Central Adoption Resource Authority heeft sinds 2012 een online registratie systeem, CARINGS, waarin alle kandidaat adoptie families ingelogd worden. Cara voorziet om het aantal aanvragen te beperken en, indien er voldoende aanvragen zijn, het systeem tijdelijk te sluiten. In november 2012 meldden ze dat er geen aanvragen meer ingelogd kunnen worden tot minstens februari 2013.
In maart 2013 werd de opschorting van nieuwe aanvragen gedeeltelijk opgeheven. Het werd terug mogelijk om Special Needs aanvragen in te loggen in CARINGS. CARA heeft doorheen 2013 - 2014 gewerkt aan zijn systeem om special needs-kinderen te plaatsen. CARA heeft een online lijst geïnstalleerd met hierop kindprofielen. Er hebben zich meermaals fouten in dit systeem voorgedaan en het staat nog steeds niet volledig op punt. Het
__________________________________________________________________________________________________________ 48
biedt extra mogelijkheden om een thuis te vinden voor kinderen die in het gewone systeem niet kunnen voorgesteld worden. In 2013 kon Ray of Hope twee kinderen voorstellen vanuit dit special needs-systeem; één aan een familie die reeds ingelogd was in het gewone systeem maar waarvan het weeshuis aangaf geen kindvoorstel te kunnen doen binnen hun profiel en één aan een kandidaat adoptant die specifiek voor een special needs-adoptie koos. Beide kinderen kwamen aan in 2014. In 2014 kon Ray of Hope eveneens een kindje via dit special needs-systeem voorstellen aan kandidaat adoptanten die specifiek voor een special needs-adoptie kozen. Het inlogsysteem van CARINGS bleef in 2014 gesloten voor niet-special needs-aanvragen. CARA heeft in 2014 gewerkt aan nieuwe richtlijnen aangezien zij merken dat er kinderen in weeshuizen zijn die niet geplaatst worden en dat er anderzijds lange wachtlijsten zijn voor kandidaat adoptanten. Deze nieuwe richtlijnen vanuit CARA zullen in 2015 gepubliceerd worden. Hierin wordt o.a. voorzien dat ook kleinere weeshuizen kinderen zullen mogen voorstellen voor interlandelijke adoptie. Tabel 23: 23: Stand van zaken van de dossiers voor India INDIA Inschrijvingen Toewijzingen oewijzingen aankomsten: aankomsten: Stopzettingen aantal aantal aantal op kinderen dossiers wachtlijst 2012 Nvt 4 3 3 2013 8 3 2 2 2014 1 1 3 3 * dit zijn 7 families zonder toewijzing en 3 families met toewijzing
1 2 1
9 13 10*
Er vond één intake plaats nl. voor een special needs-adoptie. Eind 2014 wacht nog één familie, van de wachtlijst van De Vreugdezaaiers, op een kindvoorstel. Eind 2013 hadden 4 families van deze wachtlijst van De Vreugdezaaiers een toewijzing maar was de procedure in India nog lopende. Twee hiervan konden in 2014 afgerond worden en de overige twee in januari 2015. Tabel abel 24: 24: Leeftijd bij toewijzing en bij aankomst van de toegewezen kinderen uit India. 2012 2013 2014 Leeftijd Leeftijd Leeftijd Leeftijd Leeftijd Leeftijd aankomst toewijzing aankomst toewijzing aankomst toewijzing 0-2 2–4 4–6 6+ TOTAAL
1 kind
Sibling
1 kind
sibling
1 kind
sibling
1 kind
Sibling
1 kind
sibling
0 1 2 0 3
0 0 0 0 0
2 0 1 1 4
0 0 0 0 0
0 0 1 1 2
0 0 0 0 0
2 1 0 0 3
0 0 0 0 0
1 2 0 0 3
0 0 0 0 0
1 kind
sibling
0 1 0 0 1
0 0 0 0 0
__________________________________________________________________________________________________________ 49
4.6.
•
• • •
Marokko
Samenwerking overgenomen van de VZ door Ray of Hope vanaf 01/04/2012 Contactpersoon: Souad Nour Alaoui Kefala procedure Geen verdragsland
Marokko is eveneens een kanaal dat werd overgenomen van de Vreugdezaaiers in 2012. Zij realiseerden de proeffase voor dit herkomstland. Toen de overname van de adoptieactiviteiten van de Vreugdezaaiers rond was, kregen we de melding van VCA dat de drie proefdossiers een positieve evaluatie kenden. We kregen akkoord van VCA om dit kanaal te openen. De nazorg voor de 3 gerealiseerde adopties uit Marokko via de Vreugdezaaiers werd mee overgenomen. Ray of Hope heeft een samenwerkingsovereenkomst met volgende weeshuizen: - La crèche de Tanger, - Amal Al Atfal te Tétouan, - Association Dar al Atfal al Ouafae te Fès, - Fondation Rita Zniber te Meknès, - Centre Bab el Kheir te Beni-Mellal.
Daar Marokko een herkomstland is waar enkel Marokkaanse families terecht kunnen, is het aantal kandidaat adoptanten zeer beperkt. We konden in 2012 dan ook maar 3 bemiddelingsovereenkomsten voor dit land afsluiten. Sinds eind 2012 kunnen enkel nog MRE’s (Marocains résidents à l’étrangère) een Kafala krijgen in Marokko. In de loop van 2012 bleek dat de opname van artikel 361-5 in het burgerlijk wetboek niet door alle rechtbanken wordt toegepast. Dit artikel laat nochtans toe dat een adoptie uitgesproken wordt in België voor kinderen afkomstig uit landen die noch adoptie, noch de plaatsing met het oog op adoptie kennen. Twee proefdossiers kregen probleemloos een omzetting van kafala naar adoptie. In één dossier ging het parket in beroep tegen de omzetting. In 2013 bevestigde het Hof van Beroep de bezwaren van het parket en verklaarde het de omzetting naar adoptie nietig. De familie, ondersteund door VCA diende het dossier in bij het Hof van Cassatie. Het dossier werd ontvankelijk verklaard. Tot op heden is er nog geen uitspraak. Het dossier zou in 2015 behandeld worden. Wegens de lopende procedure in Cassatie, werd beslist om geen kindvoorstellen te laten doorgaan tot er duidelijkheid is. Indien het Hof van Cassatie het vonnis van het Hof van Beroep bevestigt, kan geen enkele Kafala in België nog omgezet worden naar adoptie. Om te vermijden dat families in deze onzekere pleegsituatie terecht komen, werden de lopende aanvragen “on hold” gezet en werden geen nieuwe aanvragen opgestart.
__________________________________________________________________________________________________________ 50
Tabel 24 24: Evolutie van de wachtlijst voor Marokko MAROKKO inschrijvingen toewijzingen aantal toewijzingen aankomsten: aankomsten: stopzettingen aantal aantal op kinderen dossiers wachtlijst 2012 2013 2014
3 0 0
0 1 0
0 1 0
0 1 0
0 0 0
3 2 2
Er werden dus in 2014 geen nieuwe dossiers opgestart en geen kinderen toegewezen. De verdere samenwerking in Marokko zal in 2015 moeten geëvalueerd worden. We stoten op meerdere struikelblokken: - beperking tot MRE’s4 - nieuw decreet met instroombeheer waardoor de toegang tot deze beperkte selectie kandidaten zeer moeilijk is. - problemen bij het omzetten van de Kafala naar adoptie in Vlaanderen/België.
4.7.
Burkina Faso : proeffase afgerond in 2014
In juli 2009 konden drie proefdossiers starten voor dit kanaal. De dossiers werden zo snel mogelijk naar Burkina Faso verstuurd. In augustus 2010 ontvingen we de eerste toewijzing van een kindje uit Burkina Faso. Deze familie kwam thuis in augustus 2011. In Juli 2011 kwam er een tweede toewijzing uit Burkina Faso en dit kindje kwam toe in februari 2012. De aangekomen dossiers werden geëvalueerd door VCA, Ray of Hope, FCA, het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de aangekomen families. Aangezien deze evaluatie positief was, • Goedkeuring VCA start kreeg Ray of Hope de goedkeuring om een vierde en vijfde proefdossiers: 17/11/2008 proefdossier op te starten. • Ontvangen accreditatie van Een nieuwe toewijzing gebeurde in maart 2013 voor het derde Burkina Faso: 28/05/2009 dossier. In augustus 2013 kwam een tweede toewijzing. Beide • Goedkeuring kanaal kinderen kwamen thuis in de loop van 2014. 08/10/2014 In oktober 2014 ontving Ray of Hope de goedkeuring voor het • Verdragsland kanaal Burkina Faso. Ray of Hope besliste om 3 dossiers op te • Contactpersoon is Mevr. starten. Nog een laatste dossier wacht op toewijzing uit Burkina Hazara Tarnanguida Faso waardoor we steeds 4 dossiers lopende hebben ter plaatse. Indien een nieuwe familie zich aanmeldt, zal deze genoteerd worden op een prewachtlijst. Dit past binnen het beleid van Ray of Hope om wachtlijsten goed op te volgen en enkel families erop te plaatsen indien er een realistische wachttijd kan worden voorzien.
4
Marocains Résidant à l’Etranger
__________________________________________________________________________________________________________ 51
Tabel abel 25: 25: Overzicht van het aantal opgestarte dossiers en het aantal kandidaten nog op de wachtlijst voor Burkina Faso. Burkina Faso Inschrijving toewijzingen aankomsten: aantal kinderen 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Stopzettingen
3 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 1 0 1 0 1 2 0 0 5° 0 2 0 *= waarvan 1 familie tijdelijk opgeschort °= waarvan 1 familie overstap van een ander herkomstland
aantal op wachtlijst 3 3 1 1 2* 5*
Burkina Faso werkt zeer sterk volgens de principes van het Verdrag van Den Haag. Dit brengt met zich mee dat er eerst geprobeerd wordt om de kinderen volgens het subsidiariteitsprincipe in eigen land te plaatsen. Wanneer men vaststelt dat dit niet haalbaar is, kan men een kindje voor buitenlandse adoptie voorstellen. Geschat wordt dat er 1-2 kinderen per jaar voorgesteld worden aan Ray of Hope, vandaar dat Ray of Hope tracht de wachtlijst te regelen d.m.v. een prewachtlijst om zo de termijn tussen intake en toewijzing/thuiskomst te kunnen beperken. In december 2014 kwam er een delegatie van het de centrale autoriteit naar België. Zij brachten een bezoek aan Luxemburg en bezochten België. Ze ontmoetten de Vlaamse en Waalse Centrale Autoriteit, alsook de Federale Centrale Autoriteit. Er werd met de verschillende adoptiediensten samen een namiddag georganiseerd waarbij een ontmoeting geregeld werd voor de families die reeds uit Burkina Faso adopteerden. De delegatie was blij de kinderen samen te zien.
__________________________________________________________________________________________________________ 52
4.8.
• Werkzaam in Haïti van 1995 – 2003 (222 plaatsingen) • Goedkeuring heropstart met proefdossiers december 2006 • Contactpersoon Yolette Aupont • Verdrag van Den Haag wordt geratificeerd op 1 april 2014 • Accreditatie ontvangen 19/12/2014 voor de periode oktober 2014oktober 2016 • Gesteld Quotum: 1 dossier per maand
Haïti – Proeffase
Einde 2012 werd duidelijk dat adoptiediensten die nog in Haïti willen werken geaccrediteerd moeten worden. In maart 2013 ging Marc Claeys van de Raad van Bestuur naar Haïti om de nodige zaken in orde te brengen, alsook een kanaalcontrole te doen. Hij overhandigde het dossier voor accreditatie van Ray of Hope. Einde 2013 moest er opnieuw een dossier worden ingediend. Ray of Hope bracht dit onmiddellijk in orde. Na lang wachten kreeg Ray of Hope de boodschap dat het werd aanvaard en geaccrediteerd voor de periode van oktober 2014 t.e.m. september 2016. Samen met de 48 andere geaccrediteerde adoptiediensten krijgen we de toestemming om elke maand één dossier in te dienen. In totaal dus 24 dossiers. Met de nieuwe regelgeving zullen alle adopties rechtstreeks via de Centrale Autoriteit, IBESR, lopen. Zij ontvangt ouderdossiers en wijst kinderen toe. De veranderingen zijn zeer positief. VCA stelde zich dan ook akkoord om in de proeffase te starten met het aantal dossiers dat IBESR vooropstelt.
Ray of Hope besloot zelf om te starten met 9 dossiers en dan het verdere verloop af te wachten. Zo zouden we kunnen vergelijken hoe snel er in andere landen toewijzingen gebeuren en hoe vlot IBESR kan werken alvorens nieuwe dossiers op te starten. Op deze manier bevinden de door ons ingestuurde dossiers zich aan het begin van de centrale wachtlijst. IBESR legde ook de kosten vast voor een adoptieprocedure. Hiermee kent Haïti de duurste procedure van de landen waar we momenteel mee samenwerken. IBESR heeft heel duidelijk de besteding van de gelden opgelijst. Deze kostprijs is een drempel voor kandidaat-adoptanten. We stelden vast dat sommige families, die heel graag uit Haïti wensten te adopteren, hierdoor niet konden starten. In 2014 kwam nog een kindje aan waarvoor de procedure lopende was sinds 2012. Onder de nieuwe wetgeving is het de bedoeling dat de procedure na toewijzing korter wordt (ca 6 maanden) en kandidaten reizen kort na de toewijzing af om hun kindje te leren kennen. Na deze periode van familiarisatie zal IBESR de toewijzing bekrachtigen als alles goed is verlopen. Op dat moment start de juridische procedure. De inschatting is dat deze 4 maanden zal duren waarna de familie zijn kindje naar België kan brengen.
__________________________________________________________________________________________________________ 53
4.9.
Togo – Proeffase
• Goedkeuring opstart kanaalonderzoek VCA op 27 april 2009 • Verdragsland sinds 10/02/2010 • Centrale autoriteit adoptie: Comité National d’Adoption d’Enfants au Togo (CNAET) • Kanaalprospectie 30/0907/10 -2011 • Indienen dossier bij VCA 14/10/2011 • Bezoek CNAET aan VCA, onderhoud met Ray of Hope op 25/10/2011 • Akkoord VCA opstart proefdossiers 27/01/2012 • Eerste proefdossier afgerond : september 2014
De proeffase voor Togo loopt sinds eind januari 2012. We hadden verwacht dat we in 2014 voor de drie dossiers een toewijzing zouden krijgen. Dit bleek slechts voor één van de drie dossiers zo te zijn. Eind januari kwam er een toewijzing en in september kon de familie zijn kindje ophalen. De procedure werd zowel door de centrale autoriteit CNAET, als door de adoptieouders en ROH positief ervaren. De communicatie met de overheid en onze Belgische ereconsul ter plaatse loopt zeer vlot. Beiden hebben voor een goede begeleiding ter plaatse gezorgd. In oktober 2014 kregen we een uitnodiging voor een congres. De vraag kwam niet tijdig genoeg om nog iemand af te vaardigen. Maar vanuit onze dienst leverden we inhoudelijk een bijdrage en VCA zorgde voor een financiële bijdrage. Het uitgebreide verslag van het congres maakt duidelijk dat men adoptie en het Haagse Verdrag zeer ernstig neemt in Togo. Er worden slechts beperkt kinderen internationaal geadopteerd omdat men steeds probeert kinderen in het eigen gezin of familie op te vangen.
Uit het congres blijkt dat de huidige regelgeving het heel moeilijk maakt om een kind adoptabel te verklaren. Vanuit dit opzicht is men gaan zoeken naar oplossingen. Vondelingen zijn ‘pupilles d’état’ waarvoor geen geboorteakte kan worden opgemaakt. Ook dit bemoeilijkt een adoptieprocedure. Ook het financiële aspect werd aangekaart, CNAET heeft bijna geen middelen voor een goede werking en de weeshuizen leven van donaties. Wanneer de procedurekosten voor Togo worden vergeleken met andere landen dan is het begrijpelijk dat dit in vraag wordt gesteld. Een dergelijke eerlijke en pure procedure is prachtig, maar het congres maakt duidelijk dat deze werking allicht niet houdbaar is en zeker niet altijd het belang van het kind dient.
__________________________________________________________________________________________________________ 54
4.10.
Vietnam - Proeffase Op 1 februari 2011 ratificeerde Vietnam het Verdrag van Den Haag inzake Adoptie. Na het bezoek van de Vietnamese adoptieambtenaar, meneer Nguyen Van Binh, die in december 2012 met een delegatie naar België kwam om het bilateraal akkoord met ACC te ondertekenen, bleek dat er nieuwe mogelijkheden bestonden voor samenwerking.
• Werkzaam in Vietnam 1995 – 2003
Het werd duidelijk dat, vóór een dienst een accreditatie kan aanvragen, er een akkoord (protocol administratif) getekend moet (187 plaatsingen) worden tussen de autoriteiten. Daarna kan de dienst direct de • Verdragsland aanvraag voor accreditatie doen. VCA ondertekende dit protocol • 07/02/2014: Indiening tijdens zijn missie naar Vietnam waarna Ray of Hope zijn aanvraag inlichtingendossier tot accreditatie kon indienen. • Akkoord VCA opstart proefdossiers In 2013 werd samen met Le Thi Thu Hong het inlichtingendossier voor Vietnam opgemaakt. Dit werd ingediend op 07/02/2014 bij de Vlaamse Centrale Autoriteit voor adoptie. Op 26/03/2014 werd door VCA gemeld dat Ray of Hope, zodra de dienst over een accreditatie in Vietnam beschikt, 3 proefdossiers mag starten. Voorwaarde hierbij is dat iemand van Ray of Hope mee ter plaatse gaat samen met de adoptanten van het eerste proefdossier. Naar aanleiding van de wijzigingen in het BVR werd door VCA in november 2014 beslist dat Ray of Hope, naast het quotum dat we krijgen voor de reguliere wachtlijst, 5 bijkomende proefdossiers mag opstarten voor de special needs-lijst. In het kader van de accreditatie-aanvraag van Ray of Hope ingediend bij het Ministry of Justice, Vietnam, kwam een delegatie van MOJ naar België van 29/06 tot 02/07. Zij ontmoette tijdens haar verblijf de Vlaamse Centrale Autoriteit, de Federale Centrale Autoriteit en de Waalse Centrale Autoriteit. Zij bezocht het kantoor van Ray of Hope waar de werking van dienst werd voorgesteld en bezocht nadien enkele families die vroeger uit Vietnam hebben geadopteerd.
Bezoek aan Brugge met de mensen van de Vietnamese Centrale Autoriteit (MOJ).
__________________________________________________________________________________________________________ 55
Ray of Hope werd op 21/11/2014 erkend door Ministry of Justice in Vietnam. Deze erkenning is geldig tot 30/06/2018. Hierbij kreeg ROH de toestemming om twee dossiers op te starten voor de reguliere wachtlijst. In december werden de twee dossiers voor de reguliere wachtlijst opgestart. Hierbij werd voorrang gegeven aan families die reeds een overeenkomst hadden bij Ray of Hope. Eén familie stond op de wachtlijst van China en een andere familie op de wachtlijst van Ethiopië. De vijf special needs-aanvragen worden opgestart in 2015. Hierbij zal gekozen worden voor kandidaten met een verschillend kindprofiel (sibling, ouder kind, medische special need).
4.11.
Kanalen in Onderzoek
Heel wat kanalen zijn in onderzoek bij Ray of Hope of werden in 2012 – 2013 aangevraagd om te worden onderzocht. Conform het BVR moet een adoptiedienst elk jaar een inlichtingendossier indienen, maar daarnaast wil Ray of Hope zijn verantwoordelijkheid opnemen om mee te werken aan het inkorten van de wachttijden. De internationale tendens toont aan dat het aantal internationaal adoptabele kinderen wereldwijd daalt5. Een grotere spreiding is dus eveneens een gezonde en nodige reflex om geen enkel land onder druk te zetten kinderen aan ROH te blijven toewijzen. Op deze manier kan het aantal wachtende adoptanten meer gespreid worden. Bovendien resulteert niet elk onderzoek en plaatsbezoek in de opstart van een nieuwe samenwerking. Hieronder wordt de stand van zaken van de landen in onderzoek weergegeven.
4.10.1 Kazachstan
•
•
•
Prospectie aanvraag: oktober 2012 Toestemming om prospectie te starten Kanaalbezoek maart 2014 Oktober 2014 beslissing om de samenwerking niet op te starten
Naar aanleiding van het ondertekenen van het Verdrag van Den Haag en de bijhorende nieuwe regelgeving kon het Kleine Mirakel zijn adoptieactiviteiten niet verder zetten in Kazachstan. De vraag naar samenwerking bleek groot en bijgevolg deed Ray of Hope in oktober 2012 aanvraag tot prospectie van het kanaal. Ray of Hope kreeg van VCA een neutraal advies voor het verder onderzoeken van dit kanaal. We hebben contacten gelegd ter plaatse om de mogelijkheden voor adoptie te onderzoeken. Ook met Larisa, een Waalse adoptiedienst die er werkzaam is, werden de nodige contacten gelegd.
De Kazachse autoriteit voorziet om per land één dienst te erkennen. Er is in februari 2014 een kanaalbezoek georganiseerd vanuit ACC, VCA en Larisa om ter plaatste met Mevr. Sher, het hoofd van de Centrale Autoriteit, te onderhandelen over de mogelijke samenwerking tussen Larisa en Ray of Hope. Van 28/03 tot 02/04 bracht Will Verniest samen met Geneviève Gilson (directrice Larisa) een kanaalbezoek aan Kazachstan. Hij ontmoette er de contactpersonen van Larisa en in Semey was er een overleg met verschillende betrokkenen bij de adoptieprocedure waaronder de rechter, de procureur, de directeur van het kinderdag- en nachtverblijf, directrice van het sociaaljuridisch bureau. •
5
Zie ook de cijfers van Global Trends in Intercountry Adoption 2003-2011, dr. Peter Selman, Newcastle University, UK.
__________________________________________________________________________________________________________ 56
Het kanaalbezoek was vrij positief. Toch bleven een aantal vragen hangen. Er kon vertrouwen worden gegeven in Larisa, de Kazachse autoriteiten en de contactpersonen ter plaatse. Op 21 mei 2014 werd het inlichtingendossier voor de opstart van het kanaal Kazachstan ingediend bij het Vlaams Centrum voor Adoptie. Het kanaalonderzoek werd opgeschort naar aanleiding van bijkomende vragen. Twee aspecten dienden verder toegelicht te worden: - Financiële aspect; de bijdrage voor de procedure ter plaatse is zeer hoog en niet voldoende uitgesplitst per uitgave. - Medische aspect; er is onvoldoende duidelijkheid over de medische achtergrond van de kinderen. Het verleden leert dat bepaalde medische aspecten moeten kunnen uitgesloten worden. Beide aspecten bleken een struikelblok, ook voor VCA. Een vertrouwelijke inkijk in een voorbeelddossier van een adoptabel kind bevestigde dat het medisch aspect niet kan uitgeklaard worden. Verschillende artsen bevestigden dat op basis van de gegeven informatie bepaalde medische aandoeningen, waarvan is geweten dat deze mogelijks aanwezig zijn, niet uitgesloten kunnen worden. Na bijkomend onderzoek door Ray of Hope werd in oktober beslist om de prospectie van het kanaal stop te zetten. Deze stopzetting werd bevestigd door het Vlaams Centrum voor Adoptie.
4.10.2 Democratische republiek Congo In mei 2013 werden we gecontacteerd door mevrouw Chris Philipsen, secretaris van een Belgische vzw genaamd Zabakina. Zij stelde ons de vraag of een eventuele samenwerking met het weeshuis dat ze in Boma, Congo, steunt mogelijk zou zijn. De vzw had zelf reeds contact opgenomen met VCA en ook daar werden de mogelijkheden tot samenwerking met een • Prospectie aanvraag: dienst mogelijk geacht. 04/06/2013 In juni 2013 bezorgden we de wetgeving aan VCA waarna we • Advies VCA: advies van de VCA ontvingen voor het onderzoeken van de 05/07/2013 mogelijkheden van adoptie uit DR Congo. • Geen verdragsland Chris Philipsen bracht ons in contact met père Antoine Phambu • Inlichtingendossier is Lutete, directeur van CREROEA, die samen met ons het ingediend op programma uitwerkte voor een kanaalonderzoek ter plaatse. 31/01/2014 Eind oktober 2013 vertrokken twee bestuurders van Ray of Hope naar DR Congo. Zij dienden een erkenningsdossier in bij de plaatselijke autoriteiten en legden de nodige contacten in functie van een eventuele samenwerking. Uit de contacten bleek dat het niet evident werken zal zijn in Congo, maar dat een samenwerking met het weeshuis CREROEA mogelijk is. Er zou kunnen gewerkt worden met een contactpersoon in Kinshasa die ons zal vertegenwoordigen. Op 31/01/2014 werd een inlichtingendossier ingediend bij de Vlaamse Centrale Autoriteit van adoptie. Vanaf 10/03/2014 is Ray of Hope erkend om in DR Congo als organisatie te werken. In 2014 bleek dat er een moratorium in het leven was geroepen waardoor kinderen na de adoptieprocedure het land niet mogen verlaten. Hierdoor besloot VCA geen akkoord te geven voor opstart van een proeffase. Intussen kregen we de kans om samen met Zaba-Kina het weeshuis in BOMA te voorzien van goederen dankzij de medewerking van het Belgische leger. We mochten 3000 kg materiaal meesturen met de Godetia waarmee we het weeshuis verder konden helpen. Vanaf oktober 2014 tem januari 2015 was onze contactpersoon, dr Baudry, in België. Hij had de kans stage te lopen in het universitair ziekenhuis van Antwerpen. Deze stage bracht met zich mee dat er veel ruimte was voor overleg ter voorbereiding van de toekomstige samenwerking.
__________________________________________________________________________________________________________ 57
4.10.3 Burundi Burundi is een land dat veel belang hecht aan het Verdrag van Den Haag en dit ook correct wenst uit te voeren. Niettegenstaande dit gegeven is het wel zeer moeilijk gebleken om er erkend te worden als adoptiedienst. VCA kon tot op heden nog geen akkoord geven om proefdossiers te starten. Om in Burundi te mogen starten met adopties dient Ray of Hope ook in Burundi erkend te worden. In 2011 werd duidelijk dat het dossier dat verstuurd werd voor de • Aanvraag kanaalondererkenning zoek was geraakt. Dit werd gemeld door de Centrale zoek 11/04/’07 Autoriteit inzake adoptie in Burundi. Ray of Hope bracht meteen • Indiening voorlopige de bijkomende vragen in orde en verstuurde de antwoorden aan kanaalcontrole 13/09/’07 de Centrale Autoriteit. Een van de vereisten was dat Ray of Hope • Akkoord VCA tot een goed doel zou steunen. Hiervoor werd een contact gelegd verderzetting kanaalmet IPRED, een organisatie die o.a. straatkinderen ondersteunt onderzoek:17/10/’07 en waarin twee Belgen actief zijn. Via deze organisatie werd er in • kanaalonderzoek de loop van 2011 een aantal zaken verder opgevolgd. In 2012 ingediend op 05/02/2009 bleek ons originele erkenningdossier zoek te zijn, waarna we dit • Verdragsland een aantal maal opnieuw opstuurden via de verantwoordelijke van IPRED, meneer Harushimana. In februari 2013 vernamen we dat het originele dossier was teruggevonden. Ray of Hope opende een bankrekening in Burundi, een voorwaarde om een accreditatie te kunnen krijgen. Mr. Harushimana volgt ter plaatse het verloop van het accreditatie aanvraag op. In januari 2014 kon Mr. Harushimana ons laten weten dat het dossier werd bestudeerd en momenteel op het kabinet van de Ministre de la Solidarité Nationale, du Droit de la personne Humaine et du Genre ter ondertekening ligt. Nadien zal het dossier bezorgd worden aan de Ministre des Relations Extérieures voor het ondertekenen van de overeenkomst van samenwerking met Ray of Hope. In augustus 2014 echter liet Mr. Harushimana ons weten dat het dossier opnieuw vast zat bij de afdeling “services des renseignements”. In november kregen we bericht dat het dossier werd doorgegeven naar een andere afdeling voor verdere studie. In februari 2015 stuurde Mr. Harushimana een voorstel tot overeenkomst door voor een contactpersoon ter plaatse. We voorzien dat een vertegenwoordiger van Ray of Hope in 2015 naar Burundi zal reizen om de overeenkomst te ondertekenen. Dit kan gecombineerd worden met een update van de vorige kanaalcontrole. Er zijn in tussentijd bijna zes jaar verstreken sinds het opmaken en indienen van het kanaalonderzoek. Het zal nodig zijn om na te gaan of er wijzigingen zijn om een nieuwe samenwerking op te starten.
__________________________________________________________________________________________________________ 58
4.10.4 Benin In februari 2012 stuurden we de wetgeving door naar VCA waarna we in maart 2012 negatief advies van de VCA ontvingen voor het verder zetten van het onderzoek naar de mogelijkheden van adoptie uit Benin. Ray of Hope besliste om het onderzoek niet stop te zetten en legde • Prospectie contact met de Ambassade van Benin en met een contactpersoon aanvraag: ter plaatse. september 2011 Het contact met de Ambassade van Benin verliep vlot. Mr. Adjovi, • Toestemming om attaché, ging in Benin na of er een samenwerking kon worden onderzoek te gerealiseerd tussen Ray of Hope en het bevoegde Ministerie in starten: Benin. Dit lukt echter niet. september 2011 Er wordt aangeraden om een samenwerking op te starten met een • Procedure voor NGO ter plaatse die eveneens als contactpersoon voor de ratificatie van het adoptiedienst fungeert. Haagse Verdrag is Mr. Adjovi heeft Ray of Hope in contact gebracht met de NGO lopend. BETHESDA, werkzaam in Benin. We ontmoetten mevr. Esther Orou die zeer enthousiast is om met Ray of Hope een samenwerkingsproject uit te bouwen. In 2014 werd dit project verder uitgewerkt tot er bericht kwam uit Benin dat er tijdelijk geen nieuwe adoptie aanvragen meer aanvaard worden tot het Haagse Verdrag in Benin geratificeerd is. We houden verder contact met de ONG BETHESDA, maar zullen moeten afwachten hoe de nieuwe procedure zal zijn en of deze samenwerking nog op dezelfde manier kan of anders moet ingevuld worden. De nieuwe wetgeving “Code de l’enfant” wordt verwacht in 2015. 4.10.5 Ghana
•
•
•
Prospectie lopende sinds 2011 Toestemming om onderzoek te starten Bezig met ratificatie van het Haagse Verdrag
Wetgeving doorgestuurd naar het VCA in juni 2012. We ontvingen in juli 2012 positief advies van de VCA om het onderzoek naar de mogelijkheden van adoptie uit Ghana verder te zetten. Ray of Hope had contact met een medewerker van de bevoegde overheid in Ghana. Deze persoon was plots niet meer bereikbaar. Via VCA kregen we een e-mailadres van een andere medewerker van de autoriteit in Ghana, waarmee het VCA contact had in het kader van een zelfstandige adoptie. Deze heeft echter nog niet gereageerd. Doorheen het kanaalonderzoek blijkt duidelijk dat de bevoegde overheid in Ghana zeer moeilijk bereikbaar is. Via VCA vernamen we dat ISS in 2014 werd gevraagd door de overheid in Ghana en UNICEF om ondersteuning te bieden bij het creëren van een nieuwe centrale autoriteit en de implementatie van het Haagse Verdrag. Zij geven aan dat het theoretisch kader nu aanwezig is, maar de politieke steun nog ontbreekt.
__________________________________________________________________________________________________________ 59
4.10.6 Jamaica De wetgeving werd bezorgd aan het VCA in maart 2012. We ontvingen positief advies van het VCA in april 2012. Jamaica werkt samen met een beperkt aantal ontvangende landen. België diende in november 2012 de aanvraag in om erkend te worden. VCA heeft daarvoor, samen met het Ministerie van Justitie, het nodige gedaan. De aanvraag werd ingediend bij het Jamaicaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken. Zolang dit niet afgerond is, kan er geen samenwerking worden gerealiseerd. • Prospectie Ray of Hope ontving bericht op 29/01/2014 dat het erkenningsdossier aanvraag: 2011 bij de CDA (Child Development Agency) ter behandeling ligt. • Toestemming Via de Belgische Ambassade werd af en toe geïnformeerd naar de om prospectie te stand van zaken van onze aanvraag. De viceconsul had een persoonlijk starten overleg met het hoofd van CDA. Daaruit bleek dat het dossier geen • Geen prioriteit is voor Jamaica gezien zij reeds over voldoende buitenlandse verdragsland kandidaat-adoptanten kunnen beschikken. De ambassade is dus niet zo optimistisch. In zijn bericht geeft de ambassade mee dat zij de gevraagde stappen heeft gezet maar dat er andere prioriteiten zijn. VCA geeft aan dat zij het dossier voorlopig laat rusten om te vermijden dat de ambassade en Jamaica zich onder druk gezet zouden voelen. 4.10.7 Laos – opgeschort Laos is bezig met het ontwikkelen van nieuwe richtlijnen betreffende interlandelijke adoptie. Het onderzoek kan pas verder gezet worden als deze wetgeving in voege is. Voorlopig zijn er nog geen contacten gelegd.
Prospectie aanvraag: augustus 2012
4.10.8 Bhutan - opgeschort Sinds 1 januari 2012 zijn de adopties uit Bhutan opgeschort in afwachting van een nieuwe wetgeving. Ray of Hope kan het onderzoek starten als deze nieuwe wetgeving in voege is. Voorlopig zijn er nog geen contacten gelegd.
Prospectie aanvraag: augustus 2012
__________________________________________________________________________________________________________ 60
5. Evaluatie Zowel de adoptiefouders als de medewerkers evalueren de dagelijkse werking van vzw Ray of Hope. Deze evaluaties gebeuren zowel op een informele als een formele manier. Voor adoptiefouders zijn er drie manieren om de werking formeel te evalueren: De eerste mogelijkheid is het aankomstgesprek. aankomstgesprek Dit gesprek vindt plaats na aankomst van het kind in België. Via deze methode kunnen de teamleden van Ray of Hope onmiddellijk detecteren waar eventuele problemen zijn ontstaan en waar eventuele misverstanden moeten worden uitgeklaard. Indien families het niet mogelijk achten kort na aankomst op gesprek te komen, worden de eerste zaken telefonisch behandeld. Het definitieve aankomstgesprek zal dan ook gebeuren op het eerste huisbezoek, drie maanden na aankomst. Dit gesprek blijkt de beste manier te zijn om de tevredenheid van de adoptanten te kunnen meten. Een tweede manier waarop de ouders Ray of Hope kunnen evalueren, is via een tevredenheidssmeting. tevredenheid meting Na het aankomstgesprek krijgen de families dit document mee naar huis en wordt er gevraagd het ingevuld terug te sturen naar de dienst. De gegevens van deze meting worden geanalyseerd, wekelijks besproken op de briefing en de resultaten ervan komen in het jaarverslag waarna de RVB het geheel ook evalueert (zie tabel 26). Aan de hand hiervan kunnen doelstellingen worden geformuleerd voor de dagelijkse werking van Ray of Hope. Om tot een zo volledig mogelijk resultaat te komen, werden de families op 3 momenten gevraagd dit in orde te brengen: bij het aankomstgesprek kreeg men de tevredenheidmeting mee met een gefrankeerde enveloppe. Op het eerste huisbezoek werd hieraan herinnerd en op het einde van 2014 werden de families die de tevredenheidmeting nog niet hadden ingevuld, gevraagd dit alsnog te doen. We ontvingen 16 tevredenheidmetingen van de 21 families die thuiskwamen met hun kindje. Dit staat voor 76% van de mensen die in 2014 een of twee adoptiekindjes in hun gezin verwelkomden. Dit betekent een stijging van 7% van het aantal ontvangen enquêtes in 2013. Onderstaande grafiek geeft de resultaten weer voor 2014 die in tabel 26 in cijfers worden weergegeven. Om een duidelijker zicht te krijgen op wat mensen goed en minder goed beoordelen werden de sommen van ‘minder goed en slecht’ en ‘goed en zeer goed’ samengeteld in percentages weergegeven. Op deze manier kunnen we beter vatten op welke zaken de dienst zeer goed tot goed scoort en waaraan we nog moeten werken. Uit deze resultaten blijkt dat het merendeel van de adoptanten op alle gebieden goed tot zeer goed aanduidt. Slechts driemaal duidde iemand slecht aan i.v.m. informatie over de kosten en de wachttijd. Met betrekking tot de wachttijd werd ook het hoogst aantal (4X) ‘minder goed’ aangeduid. Beide minder goede beoordelingen zijn te plaatsen binnen het kader van de doorgevoerde prijsstijging in 2014. De ontevredenheid over informatie over de wachttijd kan gekaderd worden door het bijna stilliggen van de adopties uit Ethiopië in 2013 en begin 2014. De families die deze enquête invulden waren zij die bovenaan stonden toen alles stil viel wat veel onzekerheid met zich meebracht. Daartegenover staat dat we 6 maal 100% tevredenheid scoren en wel op volgende elementen: - Onthaal op de dienst - Telefonische bereikbaarheid - Informatie over adoptabiliteit - Behulpzaamheid Wat betreft de tevredenheid over escorte: er vond maar één escorte plaats in 2014, dit cijfer is dus eigenlijk niet relevant in de totale meting.
__________________________________________________________________________________________________________ 61
Tabel 26: 26: Resultaten tevredenheidsmeting 2014
1 1 2
1
2 2 1 2 2 2 1 3 4
3
24
2 2 2 2 3 2 13 28
6 7 12 12 6 7 8 9 9 10 10 7 8 8 7 4 5 6 6 4 5 2 152
goed+zeer goed
1
10 9 4 4 9 8 7 6 6 5 5 7 6 6 6 8 7 6 6 7 6 1 129
slecht + minder goed
minder goed 1 1 1 1
zeer goed
voldoende informatie over adoptabiliteit behulpzaamheid telefonische bereikbaarheid onthaal op de dienst voldoende informatie over procedure informatie conform de verwachting voldoende informatie over de reis / escorte geografische bereikbaarheid worden situaties behandeld met zorg en ernst betrouwbaarheid ( stiptheid en nakomen afspraken) naleven privacy – wetgeving kwaliteitsniveau gelijk voor alle medewerkers informatie over administratie na aankomst heeft u het gevoel door de dienst ondersteund te zijn? reageert de organisatie snel als er een probleem is? zelf afgereisd: tevredenheid van contactpersoon zelf afgereisd: werden afspraken te plaatse nageleefd voldoende informatie over de kosten werden specifieke afspraken opgevolgd? zelf afgereisd: tevredenheid begeleiding contactpersoon voldoende informatie over wachttijd indien escorte: tevreden over de begeleiding? TOTAAL
goed
11 6 1 3 10 8 13 2 19 4 7 5 18 22 21 15 16 12 20 14 9 17
slecht
niet beantwoord
Tevredenheidsmeting 2014
0% 0% 0% 0% 6% 6% 6% 6% 0% 6% 0% 0% 13% 13% 6% 13% 13% 25% 6% 19% 31% 0%
100% 100% 100% 100% 94% 94% 94% 94% 94% 94% 94% 88% 88% 88% 81% 75% 75% 75% 75% 69% 69% 19%
__________________________________________________________________________________________________________ 62
Tevredenheidsmeting 2014 14 12 10 8 6 4 2 0 1
2
3
4
5
6
7
niet beantwoord
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
slecht
minder goed
goed
zeer goed
In tabel 27 27 wordt de vergelijking met 2013 gemaakt op basis van de percentages en de opgetelde resultaten van slecht + minder goed en goed + zeer goed. Hieruit blijkt de algemene tevredenheid van de kandidaat-adoptanten over beide jaren. Ik verwijs graag naar voorgaande jaarverslagen om de vergelijking met vroegere jaren te maken. We zien bij ‘goed + zeer goed’ een daling wat betreft ‘informatie over de kosten’, ‘informatie over de wachttijd’ en ‘begeleiding van de contactpersoon’. We zullen hieraan in 2015 werken zodat de tevredenheid hieromtrent opnieuw kan stijgen.
Tevredenheidsmeting 2013 vs 2014 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% 1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
Minder goed + slecht 2013
Minder goed + slecht 2014
Goed + zeer goed 2013
Goed + zeer goed 2014
__________________________________________________________________________________________________________ 63
Tabel 27 27: Vergelijking van de resultaten tevredenheidsmeting 2013 en 2014 Minder goed + slecht
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
telefonische bereikbaarheid geografische bereikbaarheid onthaal op de dienst betrouwbaarheid ( stiptheid en nakomen afspraken) kwaliteitsniveau gelijk voor alle medewerkers behulpzaamheid naleven privacy - wetgeving informatie conform de verwachting voldoende informatie over wachttijd voldoende informatie over procedure voldoende informatie over adoptabiliteit voldoende informatie over de kosten voldoende informatie over de reis / escorte zelf afgereisd: tevredenheid begeleiding contactpersoon zelf afgereisd: tevredenheid van contactpersoon zelf afgereisd: werden afspraken te plaatse nageleefd indien escorte: tevreden over de begeleiding? informatie over administratie na aankomst worden situaties behandeld met zorg en ernst werden specifieke afspraken opgevolgd? reageert de organisatie snel als er een probleem is? heeft u het gevoel door de dienst ondersteund te zijn?
2013 0% 6% 0% 0% 6% 0% 0% 0% 0% 0% 6% 6% 6% 6% 0% 0% 0% 0% 0% 6% 6% 0%
2014 6% 0% 0% 6% 0% 0% 0% 6% 31% 6% 0% 25% 6% 19% 13% 13% 0% 13% 0% 6% 6% 13%
Goed + zeer goed
2013 100% 81% 100% 100% 94% 94% 100% 100% 100% 100% 94% 81% 94% 88% 88% 88% 0% 100% 100% 94% 81% 94%
2014 94% 100% 100% 94% 88% 100% 94% 94% 69% 94% 100% 75% 94% 69% 75% 75% 19% 88% 94% 75% 81% 88%
Tot slot moeten we in rekening brengen dat we van één vierde van de adoptanten uit 2014 geen tevredenheidsmeting ontvingen. We moeten dus besluiten dat dit instrument niet volledig is. We kunnen wel stellen dat we, naast dit formele meetinstrument, uit mailings, telefoons en bedankingen aan de dienst kunnen vaststellen dat het merendeel van de adoptanten zeer tevreden is over de werking van de dienst.
__________________________________________________________________________________________________________ 64
