JAARVERSLAG 2013-2014
STICHTING MUSEUM MILITAIRE TRADITIE
VOORWOORD DOOR DE WAARNEMEND VOORZITTER Geachte donateurs, Het is mij een groot genoegen u namens het bestuur van de Stichting Collectie Militaire Traditie het jaarverslag 2013-14 te presenteren. De afgelopen periode is voor het bestuur zeer turbulent geweest. Veel zaken uit het verleden die door omstandigheden waren blijven liggen, hebben we op- en aangepakt. In het onderstaand jaarverslag komt een en ander uitvoerig aan de orde. Het is mede door uw financiële en/of fysieke steun, dat wij konden blijven doorwerken aan het realiseren van onze museumdoelstellingen. Heel veel dank daarvoor.Veel dank gaat ook uit naar de naaste medewerkers en vrijwilligers die een flink deel van hun vrije tijd hebben besteed aan het opknappen van en het runnen van het museum. We hopen dat we ook in de komende jaren op uw aller steun mogen blijven rekenen. Stan Klijnhout Kol bd KMar Waarnemend voorzitter
INLEIDING Het zal de laatste keer zijn, dat u een jaarverslag ontvangt over een “gebroken” jaar. Medio juni heeft het bestuur besloten het boekjaar te koppelen aan het kalenderjaar. Daarmee komt er een eind aan de traditie het boekjaar van augustus tot augustus te laten lopen. In overeenstemming hiermee zullen de jaarverslagen van de komende jaren dan ook niet meer eind september van ieder jaar verschijnen, maar telkens eind december, zoals bij andere verenigingen en stichtingen te doen gebruikelijk. In het jaarverslag vindt u naast een overzicht van de gebeurtenissen die in de periode 20132014 voor ons museum van belang zijn geweest, tevens een lijst met namen van nieuwe schenkers, langdurig-in-bruikleengevers en donateurs. Bij het jaarverslag hebben we net als andere keren ook het financieel verslag gevoegd. U vindt dus naast de Staat van Baten en Lasten ook de Balans per 31 december 2014. EEN TURBULENT JAAR Bestuursvoorzitter treedt af Onze bestuursvoorzitter, de generaal-majoor b.d. C. H. (Kees) Nicolai, deelde na 13 jaar voorzitterschap mee niet meer voor een nieuwe termijn beschikbaar te zijn. Op 15 maart tijdens de openingsbijeenkomst ter gelegenheid van de nieuwe wisseltentoonstelling “Militaire Post” heeft hij de voorzittershamer overgedragen aan vice-voorzitter Stan Klijnhout, die hem namens het bestuur, medewerkers en donateurs hartelijke dankte voor zijn inspanningen tijdens de vele jaren van zijn voorzitterschap. Het aftreden van voorzitter Kees Nicolai noopte het bestuur op zoek te gaan naar een vervanger. Die is helaas nog niet gevonden.Vice-voorzitter Stan Klijnhout is bereid gevonden de honneurs waar te nemen.
Nieuw bestuurslid René van Duist is in juni 2014 toegetreden als bestuurslid van de stichting. Hij houdt zich als historicus in samenwerking met conservator Anton Wijnand bezig met het structureren en inhoudelijk inrichten van exposities. Van Duist had zijn sporen in het museum al verdiend met de inrichting van de Waterlootentoonstelling op de begane grond. Koos Koster is in november 2014 toegetreden tot het bestuur. Hij is jarenlang conservator geweest van het Gapersmuseum in Maarssen. Hij zal zich onder andere richten op de uitbreiding van ons netwerk. Op zoek naar een nieuw depot De bestuursvergaderingen van het afgelopen jaar stonden vrijwel allemaal in het teken van de verhuizing van ons museumdepot. Al in 2012 had de Directeur Materieel en Diensten van het Commando Landstrijdkrachten ons meegedeeld, dat wij als gevolg van reorganisatie onze depotruimte op defensieterrein moesten verlaten, eerst per 1 juni 2013, na overleg per 1 september. Uiteindelijk heeft die verhuizing, gelukkig met gratis fysieke hulp vanuit de militaire organisatie, plaatsgehad. We hebben een groot deel van ons depot tijdelijk mogen onderbrengen in een loods van het voormalige Militair Luchtvaartmuseum in Soesterberg (Kamp van Zeist). Deze opslag moesten we echter per 1 november 2014 weer hebben verlaten. De afgelopen maanden is het bestuur naarstig op zoek geweest naar een gelijkwaardige depotruimte. Via contacten binnen de militaire organisatie werden ons plaatsen binnen een aantal MOB-complexen aangeboden. Achteraf bleken die plaatsen niet beschikbaar of om reden van te grote afstand onbruikbaar. Pogingen om bij de gemeente Utrechtse Heuvelrug ruimte los te peuteren, hebben uiteindelijk tot niets geleid. Het aanbod van de voormalige wethouder van Financiën om ons depot onder te brengen in de vroegere Driebergense gemeentewerf moest het bestuur afwijzen, nadat de huurpijs werd bekend gemaakt: twintigduizend euro per jaar! Ook anderszins kon de gemeente ondanks de welwillendheid van een aantal wethouders niets voor het museum betekenen. Een plek in het dorpshuis in Maarn bleek met een huurprijs van tienduizend euro per jaar geen haalbare kaart. Van een ruimte in het BNMO Doorn werd bekend, dat die maar voor een korte periode beschikbaar zou zijn. Het bestuur heeft in september 2014 gekozen voor een ruimte in ’t Goy (bij Houten) die een particulier ons ter beschikking stelt voor een termijn van vijf jaren. Die ruimte is kleiner in omvang dan we tot nu toe gewend zijn. Maar de nood was zo hoog en de huurprijs zo aantrekkelijk, dat het besluit om met deze verhuurder in zee te gaan, snel genomen was. Met fysieke hulp van de militaire organisatie hebben we op 5 en 12 november het opgeslagen materiaal uit het depot in Soesterberg en enige in het MOB-complex in EdeDriesprong achtergebleven spullen naar ’t Goy overgebracht. Interne renovatie Ondertussen werd er voortvarend gewerkt aan het aanpassen en verbeteren van de expositieruimten op de begane grond van het museum. Er zijn ruimere sponningen met glas geplaatst die bijdragen tot een opener en moderner uitstraling van ons museum. Als straks de “infrastructuur” is aangepast worden er weer exposities gewisseld en komt er ook weer een heldere lijn met begeleidende teksten in ons museum. De ontvangstruimte is door een aanvulling op de aankleding beter in het museum geïntegreerd. Ook de doorgaans donkere kleurstelling is voor een deel “gewit”. Er is een onderhoudsplan voor de buitenkant van het museumpand opgesteld aan de hand waarvan het komende jaar ook buiten het noodzakelijke onderhoud wordt verricht. Op 13 december 2014 werd het museum officieel heropend door wethouder van cultuur van Gemeente Utrechtse Heuvelrug, Hans Nijhof.
COLLECTIEBEHEER Reorganisatie en herstructurering De heikele depotsituatie heeft het bestuur doen besluiten ook na te denken over de inhoud van het depot. De vraag was al vanaf het moment, dat Defensie ons meedeelde, dat er in haar organisatie geen plaats meer voor ons was, waar wij met ons materiaal naartoe moesten, als we geen gelijkwaardige depotruimte zouden vinden. En wat te doen, als daar straks te weinig ruimte beschikbaar zou zijn om de huidige depotvoorraad in onder te brengen? Een pittig discussiestuk van bestuursvoorzitter Kees Nicolai maakte de tongen los. Daarin had hij het namelijk onder andere over het afstoten van de bibliotheek en inkrimping van de depotvoorraad. Dat zou weliswaar de “actieradius” van het museum verkleinen, maar “als het niet anders is, is het niet anders”. Hoewel de meningen daarover zeer verdeeld waren, werd toch besloten hoe dan ook een nieuw verzamel- en collectieplan op te stellen. De boekenvoorraad van de bibliotheek is onder de bezielende leiding van assistent-conservator René van Duist “opgeschoond”, met het verzamel- en collectieplan zijn de conservator en zijn assistent op de goede weg.
TENTOONSTELLINGEN In het najaar van 2013 zijn we gestart met het fenomeen wisseltentoonstellingen. Particulieren mogen drie maanden gebruik maken van de onze tentoonstellingsfaciliteiten om hun speciale verzamelingen te tonen. Daarmee hoopt het bestuur de aantrekkelijkheid van het museum nog verder te vergroten. Onze bestuursvoorzitter Kees Nicolai opende eind november de eerste van een reeks, namelijk de tentoonstelling “Militaire voertuigen”van de heer P. Muller uit Amerongen. De heer Muller toonde zijn unieke reeks blikken militaire voer- en vaartuigen op schaal, die hij in de loop van zijn leven zelf had gemaakt. Half maart 2014 opende de bestuursvoorzitter de nieuwe wisseltentoonstelling “Militaire post”, samengesteld door wijlen de heer J. van Vliet uit Driebergen. Deze gaf daarin een “internationaal” overzicht van het verschijnsel militaire post van vroeger tot nu in de breedste zin van het woord. De volgende wisseltentoonstelling vormde daarop een interessante aanvulling. De heer J. G. de Vries, lid van ons bestuur, exposeert vanaf 13 december tot eind februari 2015 met zijn collectie Veldpost Tweede Wereldoorlog en Militaire Censuur, in het bijzonder de Duitse en Engelse. In het kader van ”MMT op de kaart zetten” is besloten met toestemming van de bibliotheekorganisatie Z.O.U.T een vitrine met museummateriaal te plaatsen in het Cultuurhuis in Doorn. De vitrine “verwijst” naar het museum. De vitrine is in september 2014 geplaatst. Het ligt in de bedoeling ook een vitrine in het oude gemeentehuis in Driebergen te plaatsen.
BEZOEKERS Reguliere bezoekers Het aantal bezoekers bedroeg in 2014 1390 personen. Opening Tijdens de heropening van het museum op 13 december waren 60 personen aanwezig. MEDEWERKERS Vrijwilligers Het bestuur wordt telkenmale geconfronteerd met de penibele situatie rond de vrijwilligers. Een aantal daarvan heeft zich de afgelopen maanden teruggetrokken. Gevolg: problemen met de baliebezetting. Besloten werd aktie te ondernemen. Er werd een advertentie geplaatst in de regionale krant. Daarnaast heeft het museum zich ingeschreven in het vrijwilligersregister van Landschap en Erfgoed en van het plaatselijke vrijwilligersregister in Utrechtse Heuvelrug. Veel nieuwe vrijwilligers hebben die akties niet opgeleverd. DONATEURS Donateursdag Op 1 oktober 2014 organiseerden wij voor de donateurs een Donateursdag. Veertien donateurs meldden zich present. Het bestuur was vertegenwoordigd door zes leden Dit jaar was de keuze gevallen op het gerenoveerde museum de ‘Grebbelinie in het vizier’ in de omgeving van Woudenberg en Scherpenzeel en het informatiecentrum bij de erebegraafplaats op de Grebbeberg in Rhenen. Beide lokaties werden verdeeld over de dag bezocht. In de ochtend het museum De Grebbelinie en na de lunch die wij in de nabijgelegen Hoeve de beek nuttigden, het informatiecentrum op de Grebbeberg. Er was bewust gekozen voor twee locaties in het centrum van ons land waar in de meidagen van 1940 stevig is gevochten. Beide, zeer goed geoutilleerde, musea gaven, mede door toedoen van audiovisuele middelen, een perfecte indruk van de strijd die zich destijds heeft afgespeeld in en rond de Grebbelinie (de Gelderse valei) en rond en op de Grebbeberg zelf. Bestuurslid Frits van Schaik belichtte, alvorens we het infocentrum betraden, in een korte inleiding e.e.a. over de feitelijk strijd die zich op en rond de Grebbeberg heeft voltrokken. Na het bezoek aan het infocentrum werd nog een fotosessie gehouden. Daarna keerde iedereen vergenoegd huiswaarts. Lijst van donateurs De heer P. Alexander, Doorn Mevrouw van Ardenne, Den Haag De heer en mevrouw Aarnhem-Mulder, Driebergen Mevrouw Asch van Wijk, Driebergen De heer C.C. Bakker, Montfort De heer Ballast, Doorn De heer W. van Barneveld, Lopik De heer Baumann, Stad aan het Haringvliet De heer Bennekom, Houten
De heer H. H. Berendsen, Haren De heer P. A. van den Berg, Doorn De heer J. Berhitou, Zeist De heer Bertelink, Leersum De heer Bierman, Bosch en duin De heer E. G. de Bies, Doorn Mevrouw Bies, Wijk bij Duurstede De heer J. B. Blindenbach, Odijk De heer Boer, Bilthoven Mevrouw I. D. de Boer-De Boer, Leiden Mevrouw Boersma, Driebergen Mevrouw W. N. Bor-Lageweg De heer Bosch, Wijk bij Duurstede De heer Both, Driebergen De heer H. Braak, Driebergen De heer L. H. A. M. Braam, Amersfoort J. de Branger, Rochefort (B) De heer Bresser, Rijssen Mevrouw G. Breukelman-Prenger, Driebergen De Heer Brink, Driebergen Mevrouw C. C. E. Brodie-Meijer, Amstelveen De heer en mevrouw Broekman, Driebergen De heer Bronsgeest, Driebergen De heer Bruggen, De Bilt De heer Bruijn, Voorburg Mevrouw T. van der Burg-Horstmanshoff, Driebergen De heer A. E. J. Buss, Heemstede De heer Buwalda, Den Dolder De heer Casparie, Driebergen De heer Jhr Clifford Kocq van Breugel De heer J. C. Constandse, Roosendaal De heer Coumou, Utrecht Mevrouw Dam, Balk Mevrouw Deijl, Driebergen De heer Dierx De heer Dijk, Hoofddorp De heer W. B. Donker Curtius, Driebergen De heer J. M. D. Doorman, Rhenen Mevrouw P. M. Doorman-Van Zonneveld, Den Haag Mevrouw R. M. T. A. Drukker, Driebergen De heer Duist, Werkhoven Mevrouw P. M. Duivenvoorden-Hageman, Purmerend Mevrouw Dumon, Delft Mevrouw Elstak-Van der Vaart, Eindhoven De heer K. W. A. Engelbrecht, Driebergen De heer Flamman, Driebergen De heer Fritzsche, Oterleek Mevrouw Van Garderen-Diesel, Amersfoort De heer R. A. Gart, Lisse De heer Geluk, Veenendaal
De heer Gijsbertsen, Doorn De heer A. Gouka, Amerongen De heer G. V. Haag, Rhenen De heer Tj. De Haan, Sneek Mevrouw P. M. Hageman, De heer W. S. Havinga, Werkhoven De heer Heek, Velp De heer W. de Heer, Driebergen De heer Hek, Wijk bij Duurstede De heer A. Hemeltjen, Driebergen De heer Hesseling, Driebergen De heer Heuvel, laren, De heer J. G. van Heuveln, Almere De heer Hissink-Colvin, Zeist De heer Hofstee, Driebergen Mevrouw J. H. Hofstee-Ruivenkamp, Gieten De heer G. Honig, Wormerveer De heer A. H. Hoogendijk, Driebergen Mevrouw C. J. M. van der Hoop- Van Boetzelaer, Velp De heer H. H. van der Horst, Driebergen De heer Jansen, Driebergen De heer W. Jongeneel, Driebergen De heer C. G. Kamerling, Doorn De heer R. D. M. Kelder, Zoelmond De heer Kiesel, Woerden De heer S. Klijnhout, Driebergen De heer Klinken, Driebergen De heer Kok, Zeist De heer P. R. Klop, Den Haag De heer W. A. Köhler, Vleuten De heer Kolmas, Driebergen De heer J.P. Koster, Houten De heer R. J. Krale, Zundert De heer J. Kraaijeveld, Voorburg De heer F. M. Krijnen, Zeist De heer R. P. Kroes, Hoevelaken De heer L. A. M. Kruse, Driebergen De heer Kruyswijk, Paterswolde De heer G. L. J. de Kuijer, Amersfoort Mevrouw J. M. Kuipers-van den Berg, Spijkenisse De heer Kuypers, Driebergen Mevrouw Laan-Dekker, Ede De heer F. H. Lampen, Bussum De heer Land, Eens De heer K. P. G. Losekoot, Driebergen Mevrouw Machnik, Hoevelaken De heer Marcus, Doorn De heer Marlet, Driebergen De heer Marlet, Driebergen De heer G. J. P. Maurits, Soest
De heer Meer, Driebergen De heer M van der Meulen, Driebergen De heer Molen, Amerongen De heer J. Mooij, Driebergen De heer Morren, Otterlo De heet Muetstege, Wassenaar De heer Mulder, Zeist De heer J. P. G. Muller. Amerongen De heer H. J. M. Muhlheim, Doorn De heer Neervoort, Driebergen De heer J. P. Noordam, Doorn De heer A. N. H. Ockhuijsen, Bilthoven Mevrouw Oosters-Bongers, Scharendijke De heer Overbeeke, Amersfoort Mevrouw Overgaauw-Rouwenhorst, Leidschendam Mevrouw Pel-Duursma, Doorn De heer R. E. Peters van Neijenhof, Gaanderen De heer G. van Piggelen, Bunnik De heer P. H. Pillekers, Delft De heer Plasmans, Driebergen Mevrouw Pol-Gouderjaan, Breda De heer T. J. M. van de Pol, Terenure/Dublin/Ierland Mevrouw C. Pril-De Haan, Rijsenhout De heer R. A. Ridder van Rappard, Driebergen De heer Reems, Amersfoort De heer Reitsma, Driebergen De heer R. H. Rijntalder, Ede De heer Ruysscher, Bunnik De heer Scheele, Driebergen De heer R. A.Schimmel, Den Haag De heer Slootweg, Zeist Mevrouw M. M. Sluis, Maarn Mevrouw Snieder-Kamlag, Hilversum De heer Soetens, Rotterdam Mevrouw E. Staf, Leidschendam De heer Stenger, Voorschoten De heer Stroebel, Driebergen Mevrouw Tack-Vroemen, Breda De heer Theeboom, Nieuwegein De heer Tolman, Werkhoven Stichting Thurkowfonds, Den Haag De heer C. van derVeen, Houten De heer W. L. E. van derVelden, Driebergen De heer M. T. van de Vendel, Driebergen De heer Vendel, Driebergen Mevrouw Vennik-Van der Struys, Soest De heer J. B. A. Verhoek, Dieren Mevrouw Vermeer, Zoetermeer De heer H. A. Verwey, Rijswijk De heer R. Visser, Bitgum
De heer J. D. C. de Vogel, Doorn De heer Vogels, Doorn De heer Voorhaar, Hilversum De heer J. L. van de Voren De heer J. P. van de Voren De heer M. H. J. van de Voren De heer A. J. M. de Vries, Driebergen De heer J. G. de Vries, Driebergen De heer J. E. de Vries, Lisse Mevrouw De Vries-Oltmans, Ugchelen Mevrouw Waag, Den Haag De heer Wakker, Amstelveen De heer F. van der Walle, Dordrecht De heer D. J. H. Wechgelaar, Driebergen De heer Wiel, Bilthoven De heer Wientjes, Driebergen De heer Wiersma, Zeist De heer Wingerden, Bilthoven De heer Winkelman, Oegstgeest De heer W. H. Wiss, Lelystad De heer Witte, Zeist Mevrouw A. H. Woolthuis-Schiffmacher, Zutphen Mevrouw IJperen-Hartogsveld, Wijk bij Duurstede De heer Zeeuw, Benthuizen De heer J. R. Zijlstra, Middelburg Nieuwe donateurs De heer P. Muller, Amerongen De heer J. Koster, Houten van de Pol Beveiliging, SCHENKERS P. Muller, Amerongen De heer Oudenhoven, Driebergen H. van Schaik, Driebergen P. van der Vlist, Driebergen H. Janssen, Dronten Mevr. M. Silvis, Driebergen J. Mooi, Driebergen B. Hesseling, Driebergen F. van Tilburg, Woudenberg P. Teeuwen De heer Bonselaar, Wezep Mevr. Hesseling. Houten Marinemuseum, Den Helder N. Verschuur, Doorn J. Bergé, Driebergen H. van Houten, Amersfoort Mevr. Eldes, Amersfoort
Mevr. Weidema, Driebergen J. Christener, Doorn F. Koning, Vlaardingen De heer Heins, Driebergen B. Veldstra, Amsterdam Mevr. De Waart- Hindriks, Odijk J. van Tilburg, Hoevelaken P. Coebergh/N Neeft, Utrecht Mevr. Siesling, Zeist H. van Velzen, Amersfoort De heer Van Rijn, Driebergen B. Bruins, Driebergen Mevr. M. Huiskes, Driebergen J. Agasi, Driebergen Fam. D Branger, Rochefort(B) N. Geerts, Driebergen G. Maurits, Soest B. Hendriks, Hilversum H. van Engelenburg, Driebergen W. Russel, Driebergen P. Engles, Driebergen T. Blauw, Middelburg T. Donker Curtius, Driebergen
PERS EN PUBLICITEIT In het ‘verslagjaar’ – voor deze ene keer een periode van 18 maanden – is zes keer het infobulletin, De Schildwacht, ten behoeve van onder meer de donateurs, verschenen. In De Schildwacht trof men informatie aan over het reilen en zeilen van het Museum Militaire Traditie, zoals de renovatie van de vitrines, de inrichting van nieuwe exposities e.d. alsmede korte impressies van donateurs bijeenkomsten. Daarnaast zijn in de verslagperiode ook met een zekere regelmaat persberichten over bepaalde activiteiten bij het museum, in de lokale media verschenen. Het belang van de website van het MMT mocht ook in de verslagperiode weer niet worden onderschat. Een niet onbelangrijk aantal van de bezoekers in de verslagperiode gaf aan via de website op het spoor gebracht te zijn van het MMT. In dezelfde periode hebben de eerste gedachtewisselingen plaatsgehad over aanpassing en modernisering van de website. Nieuwe website Vanaf 13 december 2014, tegelijk met de heropening van ons museum, is onze nieuwe website “in de lucht”. De oude website dateerde uit de negentiger jaren en was aan renovatie toe. Die klus is aangepakt door de heer S. van der Vooren uit Utrecht. Hij ontwierp een totaal nieuwe site met een vlotte, moderne uitstraling en een gemakkelijker toegankelijkheid. De nieuwe website is te vinden via www.museummilitairetraditie.nl
FINANCIËN Hypotheek Financieel gezien gaat het het museum de komende tijd iets beter. De hypotheek op het pand is inmiddels afgelost. Nu blijft er geld over voor het vervangen van de cv-installatie. Afgelopen winter kregen we te maken met lekkages. Die werden veroorzaakt door doorgeroeste radiatoren. Met enig lapwerk hebben onze onmisbare vrijwilligers tijdens de klusavond deze problemen verholpen. Aanbouw De door de aflossing van de hypotheek verbeterde financiële omstandigheden maken het wellicht ook mogelijk het depotprobleem door een aanbouw aan de achterkant van het museumpand over vijf jaar helemaal te hebben opgelost. Het bestuur gaat zich de komende jaren verder in deze kwestie verdiepen.
JAARCIJFERS Staat van baten en lasten Periode 01-08-2013 – 31-12-2014
Ontvangsten
Uitgaven
Opbrengsten museum. 5.588,Opbrengst huur. 12.237,Activiteiten excursie. 375,-
Reparatie onderhoud 1.288,Huisvestingskosten. 9.715,Activiteiten. 1.181,Verkoopkosten. 251,Kantoorkosten. 720,Algemene kosten. 498,Dotatie onderhoud. 4.000,-
Batig saldo. 547,___________________________________________________________ Totaal uitgaven 18.200,Totaal ontvangsten. 18.200,-
Balans per 31-12-2014 Vaste activa Eigen vermogen Gebouwen. 35.337,Exploitatie overschot. 547,Beveiliging. 525,Exploitatie reserve. 23.317,44 Vlottende activa Voorraden. Voorzieningen Voorraad winkel 100,Res groot onderhoud 14.000,Voorraad horeca. 0,Vorderingen Belastingdienst BTW. 275,Lening onroerend goed B. 8.600,Liquide middelen Kas. 200,INGbank. 10.027,44 _______________________________________________________________ Totaal 46.464,44 Totaal 46.464,44