JAARVERSLAG
2008
Inhoudsopgave
Voorwoord
Blz. 2
Visie en missie
Blz. 3
Verslag werkzaamheden van werkgroepen
Blz. 4
Overige activiteiten
Blz. 7
Organisatiestructuur
Blz. 8
PR
Blz. 9
Financiën
Blz. 10
Samenstelling bestuur
Blz. 12
1
Voorwoord In het najaar van 2006 besloot een aantal organisaties die in Venlo en omstreken actief zijn op het gebied van ontwikkelingssamenwerking en internationale solidariteit, om de Initiatiefgroep “Venlo Millenniumdoelen 2015” op te richten. Oprichters van de Initiatiefgroep waren: Wereldwinkel Venlo, Mondiaal Platform Venlo, Centrum voor Natuur- en MilieuEducatie en Bureau Internationale Solidariteit. Ook maakten enkele “geïnteresseerde wereldburgers” deel uit van de Initiatiefgroep. De Gemeente Venlo toonde vanaf het begin interesse voor het initiatief en was bereid de Initiatiefgroep te ondersteunen met vergader- en verslagfaciliteiten. In de loop van 2007 zijn ook het Valuas College en Fontys Hogeschool Venlo deel gaan uitmaken van de Initiatiefgroep. Doel van de Initiatiefgroep is om de millenniumdoelen in Venlo te promoten en te werken aan de realisering van deze doelen in Venlo. Om het initiatief een aansprekende naam te geven is gekozen voor “FAIRliefd”, met als ondertitel: Millenniumdoelen Venlo 2015. De naam FAIRliefd is gekozen met een knipoog naar alles wat FAIR is. Iets om verliefd op te worden! De gemeente Venlo, de provincie Limburg en het Mondiaal Platform Venlo ondersteunen het initiatief voor een periode van drie jaar met een financiële bijdrage. Het enthousiasme van de samenwerkende organisaties om de millenniumdoelen in Venlo te promoten, is in de loop van 2008 verder toegenomen. De ervaring leert wel, dat het tijd kost om doelen te realiseren. FAIRliefd is een vrijwilligersorganisatie. Eind 2008 is de organisatievorm omgezet in een Stichting. De statuten zijn begin 2009 bij de notaris vastgelegd. De officiële naam van de stichting is Stichting Venlo FAIRliefd. In de statuten is het doel als volgt vastgelegd: “Bevorderen dat burgers, profit en non-profit organisaties en de gemeente Venlo samenwerken aan de realisatie van de Millenniumdoelen”. De millenniumdoelen zijn dus het leidende principe voor onze inzet. Waar mogelijk leggen we verbindingen met andere ontwikkelingen, zoals Cradle to Cradle en de Floriade. De Initiatiefgroep en het bestuur willen graag iedereen bedanken die in 2008 de schouders onder onze beweging heeft gezet.
Namens de Initiatiefgroep en het bestuur van FAIRliefd, Jan Custers, voorzitter Initiatiefgroep. Lammert Winterman, voorzitter bestuur.
2
Visie en missie Zoals de naam van de beweging al zegt, zet FAIRliefd zich in voor de promotie en realisering van de millenniumdoelen in Venlo. Een hoog gegrepen doel, dat om concretisering vraagt. FAIRliefd is geen organisatie van wereldverbeteraars, maar beijvert zich om met name die millenniumdoelen te promoten die zich lenen voor lokale acties. Dat betekent dat de speerpunten liggen bij: eerlijke wereldhandel, een duurzaam milieu, goed onderwijs voor iedereen en gelijke rechten voor iedereen. Dit komt tot uitdrukking in de naam “FAIRliefd”. FAIRliefd staat voor bouwen aan een eerlijke en duurzame samenleving. FAIRliefd is geen nieuwe organisatie op het terrein van ontwikkelingssamenwerking, internationale solidariteit, mensenrechten of milieu. FAIRliefd wil een beweging zijn die organisaties stimuleert en prikkelt om de millenniumdoelen te omarmen en te integreren in het eigen organisatiebeleid. FAIRliefd is een netwerkorganisatie. Doel is om zoveel mogelijk organisaties drager te laten worden van een of meerdere millenniumdoelen. FAIRliefd wil bevorderen dat de millenniumdoelen vertaald worden in haalbare doelen die aansluiten bij bestaande activiteiten van organisaties.Als voorbeeld: de wereldwinkelVenlo zet zich in voor de bevordering van eerlijke wereldhandel. Daarmee werkt de wereldwinkel aan de realisering van het millenniumdoel “eerlijke wereldhandel”. Een volgende stap is dat de wereldwinkel wil bevorderen dat meerdere organisaties, instellingen en het bedrijfsleven in Venlo de doelstellingen van Fair Trade (eerlijke wereldhandel) onderschrijven en uitvoeren. En daarmee is de inzet van de wereldwinkel binnen de beweging FAIRliefd te verklaren: FAIRliefd wordt het voertuig voor de wereldwinkel om in een netwerkorganisatie te werken aan de uitbouw van Fair Trade in Venlo. De gemeente Venlo heeft vanaf de start de doelstellingen van FAIRliefd een warm hart toegedragen. De doelstellingen van FAIRliefd sluiten nauw aan bij de uitgangspunten m.b.t. duurzaamheid in het programma van het Venlose College van B&W. De grootste uitdaging voor FAIRliefd is om de millenniumdoelen die op het eerste oog een hoog “ver-van-mijn-bed-showstempel” dragen, te vertalen in concrete acties binnen organisaties. Om niet in de valkuil te stappen dat we met teveel dingen tegelijk bezig zijn, heeft FAIRliefd gekozen om zich te concentreren op de volgende werkterreinen: voortgezet en middelbaar onderwijs, maatschappelijk verantwoord ondernemen (bedrijfsleven), en fair trade (midden- en kleinbedrijf).
In 2000 stelden 189 staatshoofden en regeringsleiders tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de Millenniumverklaring op. Deze verklaring bevat acht ambitieuze doelstellingen voor een ontwikkelingsbeleid. In 2015 moeten ze gerealiseerd zijn. De acht millenniumdoelen zijn: een wereld zonder honger – goed onderwijs voor iedereen – gelijke rechten voor iedereen – minder kindersterfte – minder moedersterfte – bestrijding van aids en malaria – een duurzaam milieu – eerlijke wereldhandel. Meer informatie over de millenniumdoelen vindt u op de website www.FAIRliefd.nl
3
Verslag werkzaamheden van werkgroepen In 2008 zijn twee werkgroepen gestart met het uitwerken en vormgeven van het programma van FAIRliefd. Het betreft de werkgroepen fair trade en maatschappelijk verantwoord ondernemen, en onderwijs. Fair trade en maatschappelijk verantwoord ondernemen in bedrijven en organisaties De werkgroep heeft in 2008 een promotie-campagne gevoerd om bij circa 150 organisaties, bedrijven en instellingen een kerstpakket met fair trade producten onder de aandacht te brengen. De betreffende bedrijven ontvingen een speciaal daarvoor ontwikkelde folder. Vervolgens is met alle aangeschreven organisaties telefonisch contact opgenomen. De campagne heeft in 2008 geleid tot samenwerking met meerdere profit en non profit organisaties die gezamenlijk circa 3.000 kerstpakketten besteld hebben bij de Wereldwinkel Venlo. Diverse organisaties zoals het College Den Hulster, de Stichting Speciaal Onderwijs Noord en Midden-Limburg, afdelingen van Fontys Hogeschool en Gilde Opleidingen, de gemeente Venlo, de Woningstichting Venlo-Blerick, Hauzer Techno Coatings en Stichting Vorkmeer kozen voor een pakket met Fair Trade producten. Op die manier wilden deze bedrijven en organisaties ook iets betekenen voor de makers van eerlijke producten. Een citaat uit de evaluatie van de kerstpakkettenactie: Hedwig van de Ven, kerstpakkettencoördinator bij de Wereldwinkel Venlo, en met haar de 35 vrijwilligers van de winkel, sluiten de campagne voldaan af. ‘Naast de traditionele afnemers benaderen we al enkele jaren via mailing en belrondes profit en non profit organisaties. We doen dit ook in het kader van het initiatief Venlo Fairliefd, dat als doel heeft om meer organisaties en burgers in Venlo bij duurzaamheid en eerlijke handel te betrekken. Dit jaar vertaalde onze inspanning zich in een groot aantal orders. Gelukkig waren we ook logistiek voorbereid. Onder meer door een samenwerking met WAA leer-werk in Venlo, die voor de middelgrote orders het inpakken en afleveren uitstekend verzorgde. Bij de inpakservice van de twee grootste Fairtrade importeurs konden we aantallen boven de 250 pakketten laten inpakken en afleveren. Onze eigen vrijwilligers leverden in deze toch al drukke verkoopmaanden een enorme extra inspanning met het inkopen en regelen van alle orders en het inpakwerk van de kleinere orders.’ Een tweede doel van de werkgroep is om bedrijven te stimuleren om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. In 2008 is door gebrek aan mankracht niet aan dit doel gewerkt. Fontys Hogeschool Venlo heeft in 2007 positief gereageerd op het verzoek om aandacht te besteden aan de millenniumdoelen en te participeren in de werkgroep. Een groep van 10 studenten van Fontys zijn in het kader van hun opleiding in een mini-onderneming gestart met het ontwerpen, produceren en vermarkten van t-shirts uit Nigeria. De mini-onderneming werkt samen met de Venlose ontwikkelingsorganisatie Co-Foundation, onder de naam Efrico. De begeleiding van de mini-onderneming vindt plaats door Fontys Hogeschool en een medewerker van de Wereldwinkel Venlo. De studenten hebben in 2008 ook het project in Nigeria bezocht en een bijdrage geleverd aan de verbetering van het productieproces van het project in Nigeria. In 2008 is deze mini-onderneming succesvol afgesloten. Het project heeft de award gewonnen in de categorie “eerlijke handel”. Of er in de toekomst een nieuwe mini-onderneming start op basis van fair trade doelen, hangt af van de vraag of studenten voor deze invalshoek kiezen.
4
Verslag werkzaamheden van werkgroepen Onderwijs De werkgroep onderwijs heeft in 2008 diverse onderwijsprojecten gerealiseerd. Op het Valuas college in Venlo is in mei een project uitgevoerd rond het thema millenniumdoelen. De uitvoering van de activiteiten vond plaats door een team bestaande uit een medewerker van Bureau Internationale Solidariteit, een free lance onderwijs medewerker en vrijwilligers van het Mondiaal Platform Venlo en een medewerker van het Centrum voor Natuur- en Milieueducatie en diverse andere gastdocenten. Ook een Venlose architect werkte mee aan de realisering van het programma met een workshop “bouwen met bamboe”. De programmering vond plaats in nauw overleg met de verantwoordelijke projectdocenten van het Valuas college. De leerlingen reageerden enthousiast op het project en waren de hele dag druk in de weer met de uitvoering van het project. Ook onderzoekt de VMBO afdeling van het Valuas college op welke wijze fair trade producten een rol kunnen spelen in de keuken en het restaurant die door leerlingen gerund worden. In 2008 werden de shirts die voor de jaarlijkse stuntdag van de eindexamenleerlingen gemaakt worden, bedrukt met het FAIRliefd logo. De shirts zelf werden betrokken van het milieuvriendelijke kledingmerk Made By. Binnen het Valuas College is duidelijk een bewustwordingsproces aan de gang. Deze bewustwording is een belangrijke stap op weg naar acties waarmee de millenniumdoelen “van binnenuit” de nodige aandacht krijgen op school. Monique Janssen, sectordirecteur bovenbouw Valuas college zegt er in een interview in Margriet het volgende over: “Als je iets wilt veranderen in het gedrag van mensen, dan moet je bij de kinderen beginnen. Het Valuascollege is een grote scholengemeenschap in Venlo en onder het thema ‘Valuas Fairliefd’ proberen we de leerlingen bewust te maken van het feit dat ook zij bij kunnen dragen aan een betere wereld.We willen graag dat alle leerlingen, van het vmbo tot het gymnasium zich ervan bewust worden dat de welvaart waarin wij hier in het westen leven niet voor iedereen even vanzelfsprekend is. Dat er ook andere kanten aan de medaille zijn. Het gaat ons dus vooral om de bewustwording. Eerlijke handel en respect voor de natuur en het milieu staan daarbij voorop. Eigenlijk willen we heel ouderwets meegeven: verbeter de wereld, begin bij jezelf. Om dat bij te brengen, willen we door middel van projecten de lesstof ook buiten het klaslokaal tot leven brengen.We hebben diverse projecten, zowel grote als kleine die dit doel ondersteunen. Op het vmbo bijvoorbeeld, laten we de leerlingen speelgoed maken van afval blik, zoals ze dat in de Derde Wereld ook doen. En dit jaar hebben we de 250 t-shirts als aandenken voor de eindexamenkandidaten laten bedrukken op biologisch verantwoorde katoen. De leerlingen kozen zelf voor een kleine onderneming in Nigeria om de order te plaatsen. Wat ook bijzonder is, is dat het naburige sterrenrestaurant Valuas een stuk grond aan de school beschikbaar heeft gesteld om er groente te verbouwen. Zo leren de kinderen gezonde, biologische producten te kweken en te verwerken tijdens de kooklessen op school. Regelmatig doen we projecten in samenwerking met de Wereldwinkel en met andere ontwikkelingssorganisaties. Ook de gemeente Venlo doet mee. Alle steentjes dragen bij. We willen onze projecten vastleggen in een draaiboek dat we aan andere middelbare scholen kunnen geven. Zodat ze zien dat je met relatief kleinschalige projecten en met dingen die je toch al in huis hebt, de leerlingen (milieu)bewuster kunt maken. En uiteindelijk hopen we dat onze aanpak zich als een olievlek over het land verspreidt zodat we gezamenlijk een nieuwe, ‘betere’ generatie aan de maatschappij afleveren.”
5
Verslag werkzaamheden van werkgroepen Ook op de Gilde Opleidingen in Venlo is in juni 2008 een project uitgevoerd rond het thema millenniumdoelen. Ook dit project is goed geslaagd, met veel positieve reacties van docenten en leerlingen. Eerste jaars leerlingen van de SPW opleiding kregen in diverse workshops de gelegenheid aan de slag te gaan met diverse thema’s gebaseerd op de millenniumdoelen. Er waren onder meer workshops over duurzaam ondernemen in de modewereld, hergebruiken van oude materialen, Indiase dans, Turkse lekkernijen bakken, werkomstandigheden in de goudmijnen, en over fair trade met Maya’s uit Guatemala. Op de website van FAIRliefd kunt u een uitgebreider verslag van dit Gilde project lezen. In december heeft Gilde afdeling welzijn Venlo een Sinterkerstactie gehouden. De studenten ontvingen een microkrediet en werden aangespoord tot acties om hier voor kerst méér geld van te maken dat geschonken werd aan een goed doel. Zo werd krijgen omgezet in geven. De actie was een groot succes. Studenten hebben er enthousiast aan gewerkt. Alle opbrengsten zijn besteed aan goede doelen, een gedeelte is meegegeven aan de projecten die in India bezocht werden door MPV-leden. Ook binnen Gilde Opleidingen Welzijn Venlo is duidelijk een bewustwordingsproces aan de gang. Deze bewustwording is een belangrijke stap op weg naar acties waarmee de millenniumdoelen “van binnenuit” de nodige aandacht krijgen op de opleiding. Er is een groep van onderwijsgevenden geformeerd die onder de naam “Gilde FAIRliefd” verdere FAIRliefd acties binnen Gilde gaat organiseren. In dit kader is de keuze gemaakt voor Fairtrade-kerstpakketten van de wereldwinkel, hebben de studenten als diploma-cadeautje een fairtrade tas ontvangen van Oxfam-Novib, en heeft het team een geit geadopteerd waar mensen in Bangladesh profijt van hebben.
6
Overige activiteiten Zomerparkfeesten Venlo In 2008 is vanuit het Mondiaal Platform Venlo in overleg met het bestuur van de Zomerparkfeesten tijdens het zomerparkfeest aandacht besteed aan de millenniumdoelen. Dit heeft geresulteerd in een aantal concrete acties: een stand over de millenniumdoelen, het maken van Tibetaanse wensvlaggen door kinderen, informatie via het programmaboekje, banieren, enz. Met het millenniumdoelenspel konden bezoekers aan de Parkfeesten hun mening geven over het belang van de diverse millenniumdoelen. Met name de doelen “terugdringen van armoede” en “alle kinderen naar school” scoorden hoog bij de bezoekers. Gelet op het succes van deze samenwerking is besloten in 2009 de activiteiten te intensiveren en te verbreden door middel van een nauwe samenwerking tussen Fairliefd, Mondiaal Platform Venlo en Bestuur Zomerparkfeesten. Floriade In 2008 zijn de contacten met de Floriade-organisatie geïntensiveerd met als doel om tijdens de Floriade aandacht te besteden aan het thema ontwikkelingssamenwerking, internationale solidariteit en internationale verbondenheid. De Floriade zal sterk in het teken staan van Cradle to Cradle en duurzaam ondernemen. Ook het thema internationale verbondenheid krijgt een belangrijke plek in de Floriade. Dit laatste kan onder meer tot uiting komen in de opbouw van een wereldpaviljoen met een inleefatelier voor leerlingen uit primair en voortgezet onderwijs. De contacten met de Floriade organisatie worden gecoördineerd door het COS-Limburg. FAIRliefd werkt hierin nauw samen met het Mondiaal PlatformVenlo. Het MPV heeft een grote deskundigheid op het gebied van ontwikkelingseducatie voor leerlingen van het primair onderwijs. FAIRliefd bezit expertise in het samenwerken met voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Door de krachten te bundelen kunnen we gezamenlijk meewerken aan de inrichting van het inleefatelier tijdens de Floriade.
7
Organisatiestructuur FAIRliefd heeft een platte organisatiestructuur. De Initiatiefgroep is verantwoordelijk voor de voortgang van de uitvoering van de diverse programma’s. Om dat te realiseren zijn een aantal werkgroepen geformeerd die ieder een onderdeel van het programma vertalen in een activiteitenplan en zorg dragen voor de uitvoering. De werkgroepen functioneren onder verantwoordelijkheid van de Initiatiefgroep. In 2008 zijn de statuten voor een stichting opgesteld, met bestuursleden uit diverse sectoren van de samenleving. Deze stichting is noodzakelijk i.v.m. het dragen van juridische en financiële eindverantwoordelijkheid. Tot het moment van de oprichting van de stichting worden de financiën van FAIRliefd beheerd door het bestuur van Stichting Mondiaal Platform Venlo.Voor deze constructie is gekozen in overleg met de subsidiënten van FAIRliefd. Zodra de stichting FAIRliefd formeel een feit is, zal de Initiatiefgroep omgedoopt worden tot Stuurgroep. Het bestuur zal vooral een klankbordfunctie, een netwerkfunctie en een toezichthoudende rol op de werkzaamheden van de stuurgroep hebben. Inmiddels zijn de statuten van de stichting bij de notaris vastgelegd (februari 2009). De samenstelling van het bestuur is opgenomen in dit jaarverslag.
8
PR In 2007 is met medewerking van een communicatiedeskundige een logo en huisstijl ontworpen voor FAIRliefd. Behalve het logo waarin de naam van de beweging duidelijk tot uiting komt, is er ook gekozen voor een beeldmerk in de vorm van een wereldbol met een pijl erdoor heen. Een afbeelding van dit beeldmerk vindt u achteraan in dit verslag. De naam FAIRliefd leent zich gemakkelijk om te combineren met de namen van organisaties die de millenniumdoelen willen omarmen. Denk aan ValuasFAIRliefd, VenloFAIRliefd, WereldwinkelVenloFAIRliefd enz. Het beeldmerk met de wereldbol-met-pijl kan gemakkelijk als een soort keurmerk op het eigen briefpapier afgedrukt worden. De website van FAIRliefd is vanaf medio 2008 actief. Hij wordt bijgehouden door een vrijwilliger. In 2008 is ook een publicatie verzorgd over “Venlo FAIRliefd” in de nieuwsbrief “Buitengewoon” van het Centrum voor Natuur- en Milieueducatie, regio Venlo.
9
Financiën In 2007 hebben de gemeente Venlo, de provincie Limburg en het Mondiaal Platform Venlo financiële bijdragen toegekend aan FAIRliefd. De gemeente Venlo heeft een bijdrage toegekend van € 6.000 per jaar voor een periode van drie jaar. Het Mondiaal Platform Venlo heeft een bijdrage toegekend van € 1.500 per jaar, eveneens voor een periode van drie jaar. De provincie Limburg heeft een éénmalige bijdrage toegekend van € 6.900 voor de gehele programmaperiode van FAIRliefd (2007 tot en met 2009).
Financieel overzicht 2008
2008 Werkelijk Inkomsten: MPV Gemeente Venlo Totaal inkomsten Uitgaven: Projecten Wereld winkel kerstpakketten Parkfeesten Projectdag Valuas college Algemene kosten Ontwerp logo huisstijl Huur vergaderruimte Website Totaal uitgaven Saldo Inkomsten en Uitgaven Liq. middelen einde jaar Nagek. posten per 31 december Vermogen per 31 december Vermogen per 1 januari Afname/Toename
2007 Werkelijk
€ - € - --------------- € - ---------------
€ 1.500 € 6.000 --------------€ 7.500 ---------------
€ € €
€ € €
- 420 446
554 962 -
€ - € 128 € 357 --------------- € 1.350 --------------- € 1.350-
€ 417 € 15 € 29 --------------€ 1.977 --------------€ 5.523
€ 4.173 € - --------------- € 4.173 € 5.523 --------------- € 1.350-
€ 5.523 € --------------€ 5.523 € --------------€ 5.523
10
Financiën Toelichting Financieel overzicht 2008 FAIRliefd Financiële boekhouding De financiële boekhouding wordt gedaan door het Mondiaal Platform Venlo (MPV) totdat de activiteiten in een afzonderlijke juridische organisatie zijn ondergebracht. Inkomsten Er waren geen inkomsten in 2008. De voor 2008 toegezegde bijdragen van € 6.000 van de Gemeente Venlo en van € 1.500 van het MPV zijn niet opgevraagd omdat dit niet nodig was. Het betreft een jaarlijkse toezegging voor de jaren 2007 tot en met 2009. Daarnaast heeft de provincie Limburg een éénmalige bijdrage toegekend van € 6.900 voor de gehele programmaperiode van FAIRliefd (2007 tot en met 2009), deze is ook nog niet opgevraagd. Uitgaven De totale uitgaven in 2008 bedroegen € 1.350. De uitgaven zijn besteed aan workshops tijdens de projectdagen op het Valuas college en Gilde Opleidingen en aan de presentatie van FAIRliefd en de Millenniumdoelen op de Parkfeesten en aan de website van FAIRliefd. Saldo Inkomsten en Uitgaven Ultimo 2008 resteert een bedrag van € 4.173. Dit bedrag wordt voorlopig door het MPV beheerd.
11
Samenstelling bestuur In 2008 is een bestuur geformeerd, dat bestaat uit de volgende personen: Dhr. L. (Lammert) Winterman, voorzitter Dhr. H. (Henk) van den Heuvel, secretaris/penningmeester Dhr. A. (Arnold) van Hoof Dhr. J. (Dick) Thesingh Dhr. P. (Paul) Smeets Dhr. G. (Geert) Benders.
12