Inhoud
Inleiding
Blz. 2
Vestigingen, openingstijden, bezoekers, collectie
Blz. 3
Activiteiten
Blz. 6
Personeel
Blz. 7
Samenwerking en partners
Blz. 7
Bestuur verslag
Blz. 9
INLEIDING Hierbij bieden wij u ons jaarverslag over 2014 aan. De belangrijkste gebeurtenis in 2014 is ongetwijfeld dat wij als gevolg van gemeentelijke bezuinigingen gedwongen zijn geweest twee van onze drie vestigingen te sluiten. Het filiaal Heracles ging in mei 2014 dicht. Het filiaal Schelfhorst ging uiteindelijk op 31 december dicht. We hebben zoveel mogelijk vervangende dienstverlening georganiseerd. Voor mensen die slecht ter been zijn is de boek aan huis dienst in het leven geroepen, voor kinderen in de basisschool leeftijd hebben we in 2014 de eerste “Bibliotheek op School” vestiging geopend. Tevens hebben wij in maart 2014 definitief de activiteiten van theater Hof 88 overgenomen, zij het met gedetacheerd personeel. De activiteiten van Theater Hof 88 worden in een apart jaarverslag verantwoord. Een andere belangwekkende ontwikkeling is dat vanaf februari 2014 een grote digitale collectie permanent beschikbaar is gekomen. In dit jaarverslag presenteren wij de eerste resultaten. Omdat de bibliotheek zich in toenemende mate richt op sociale stijging hebben wij in 2014 veel aandacht besteed aan de bestrijding van laag geletterdheid Dat doen we zowel voor volwassen via Taal voor het Leven en het Lees en Schrijfpunt en voor kinderen en jongeren via Boekstart en de Voorleesexpress. We doen dat samen met veel andere partners en we zijn permanent naar nieuwe partners op zoek. Om die reden heeft de bibliotheek zich in 2014 ook aangesloten bij Armoedepact. De rust is voor de bibliotheek nog lang niet teruggekeerd. We hebben nog steeds een vacaturestop waardoor ons personeelsbestand jaarlijks krimpt (in de periode 2012-2014 zijn we met ongeveer drie volle formatieplaatsen gekrompen, wat overeenstemt met circa 10% van ons personeelsbestand). De cijfers over 2014 vindt u met toelichting in dit jaarverslag. Als u op of aanmerkingen heeft of met ons over dit jaarverslag van gedachten wil wisselen wij daar uiteraard altijd toe bereid. Almelo april 2015
Bestuur en directie van de Stichting Openbare Bibliotheek Almelo
2
VESTIGINGEN, OPENINGSTIJDEN, BEZOEKERS, COLLECTIE Vestigingen Tot 1 april 2014 exploiteerde de bibliotheek drie vestigingen (Centrale, Heracles en Schelfhorst). Vanaf april 2014 is het filiaal Heracles om bezuinigingsredenen gesloten. Het filiaal Schelfhorst is in 2014 voor het laatst geopend geweest. Het is per 31 december 2014 gesloten. De openingstijden waren: Centrale: dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 tot 21.00 en zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur, Heracles (tot 1 april): dinsdag tot en met donderdag van 14.00 tot 20.00 uur, vrijdag van 14.00 tot 17.00 uur en zaterdag van 10.00 tot 13.00 uur, Schelfhorst: dinsdag tot en met donderdag van 14.00 tot 20.00 uur, vrijdag van 14.00 toto 17.00 uur en zaterdag van 10.00 tot 13.00 uur.
Abonnees 0-17 jaar Standaard Top Instellingen Totaal
2014 8.577 4.486 365 634 14.062
2013 10.493 5.299 270 686 16.748
Afw. In % -/- 18,3 (* -/-15,3 + 35,2 -/- 7,6 -/- 16%
(* Daling is een gevolg van het feit dat eenmalig alle zgn. nul leners uit dit bestand gehaald zijn. Jeugdabonnementen zijn gratis en om geen vertekend beeld te krijgen hebben wij dit jaar alle jeugdabonnementen waarop niets geleend is uit het berstand gehaald.
Uitleningen Centrale 2014 305.499
2013 269.011
Afwijking in procenten + 13,7 %
2013 105.796
Afwijkingen -/-76,5%
Heracles* 2014 24.881 *
Filiaal was open van 1 januari 2014 tot 1 april 2014. 3
Schelfhorst 2014 78.611
2013 81.265
Afwijkingen -/- 3.3%
Uitleningen e-books Aantal geactiveerde accounts 420
Uitleningen 2.427
Percentage van totaal 0,6%
Bezoekers Vestiging Centrale Heracles Schelfhorst Totaal
2014 199.005 8.643 44.439 252.078
2013 178.718 35.625 40.115 254.858
Afwijkingen + 11,4% -/- 76,5% + 9,7% -/- 1,1%
Collectie In 2014 had de bibliotheek de volgende collectie: Centrale Soort medium
Aantal
Boeken volwassenen* Boeken jeugd DVD's volwassenen DVD's jeugd Bladmuziek CD's Luisterboeken volwassenen Luisterboeken jeugd Overige AVM volwassenen** Overige AVM jeugd Tijdschriften volwassenen losse nummers Tijdschriften jeugd losse nummers Totaal bezit
38847 20113 3344 917 917 107 Jeugd- en kerst-cd's 434 221 170 134 3293 547 69044
Totaal aangeschaft Totaal afgeschreven
9384 9594
* Een grote hoeveelheid romans van Heracles is in de magazijncollectie van de Centrale opgenomen. De meest actuele boeken van Heracles zijn in de reguliere collectie van de Centrale opgenomen. ** Overige AVM=games, DVD-roms, Daisyroms, CD-roms. 4
Knipselmappen over Almelo, Twente en Overijssel Tijdschriftabonnementen jeugd Tijdschriftabonnementen volwassenen
2500 gestopt per 12-11-2014 25 204
Schelfhorst Soort medium Boeken volwassenen Boeken jeugd DVD's volwassenen DVD's jeugd Luisterboeken volwassenen Luisterboeken jeugd Overige AVM volwassenen Overige AVM jeugd Totaal bezit Totaal aangeschaft Totaal afgeschreven
Aantal 7610 10491 265 329 84 90 22 14 18905 1180 7221
Tijdschriftabonnementen jeugd Tijdschriftabonnementen volwassenen
17 32
Heracles 2014 (gesloten per 1-4-2014) Soort medium Boeken volwassenen Boeken jeugd DVD's volwassenen DVD's jeugd CD's Luisterboeken volwassenen Luisterboeken jeugd Overige AVM volwassenen Overige AVM jeugd Totaal bezit* Totaal aangeschaft Totaal afgeschreven Tijdschriftabonnementen jeugd Tijdschriftabonnementen volwassenen
Aantal 1098 11266 24 70 1 12 104 15 15 12605 36 5722 18 zijn opgezegd per ongeveer 1-4-2014 34 zijn opgezegd per ongeveer 1-4-2014
* De jeugdcollectie is opgeslagen voor De Bibliotheek op School. Een deel van de jeugdcollectie al in gebruik voor de Bibliotheek op School. 5
ACTIVITEITEN Activiteiten volwassenen activiteit Lezingen/evenementen Internetspreekuur / Tabletcafé Radio-uitzendingen Jazz at the bieb Tentoonstellingen Computercursussen Taal voor het leven activiteiten Taal voor het leven matches
Aantal keer 25 16 19 4 6 18 12 200
Totaal bezoekers 1.369 149 30 315 Niet te bepalen 123 151 n.t.b.
Aantal keer 15 3 2 1 5 1 1 1 1 45 gezinnen 114 uitgereikt
Totaal bezoekers 133 86 160 30 258 100 100 10 60 n.v.t. n.v.t.
Activiteiten kinderen / jeugd Activiteit Mamacafé Voorleesdag Voorleeswedstrijd Optreden kinderkoor Kinderboekenweek Halloween voorlezen Expositie De Vrolijkheid Voorlezen incidenteel Kerst met Pipi Voorleesexpress Boekstartkoffertjes
6
PERSONEEL Personeelsbestand De omvang van het personeelsbestand per 1-1-2014 was 24,72 fte verdeelt over 35 mensen De omvang per 31-12-2014 was 22,63 fte verdeeld over 32 mensen Omdat er als gevolg van bezuinigingen een vacaturestop is hebben wij in 2014 geen nieuwe instroom gehad. De uitstroom was als volgt samengesteld: Pensioen / pre pensioen
32,5 uur verdeeld over 2 personen
Ontslag
36 uur heeft betrekking op één persoon
Vrijwillige urenvermindering
9 uur verdeeld over drie mensen
Functiewijzigingen In 2014 is het aantal uren uitlening met 49,5 uur verminderd en is het aantal personen ten behoeve van het beheer met 36 uur verminderd waarbij de functies hoofd beheer en hoofd systeembeheer tot één functie zijn samengevoegd. Ten behoeve van de ontwikkeling van de “Bibliotheek op school” is een functie van acht uur gecreëerd van 8 uur per week, de uren daarvoor zijn uit de uitlening gehaald. Ziekteverzuim Het ziekteverzuim in 2014 5,91% (inclusief gedeeltelijke re-integratie). Dat is een stijging van 1,95% ten opzichte van 2013. Het aantal verzuimmeldingen bedroeg 40 waarvan 8 eenmalig. Ten opzichte van 2013 is dat een daling met respectievelijk 5 en 2 meldingen. De stijging van het verzuim is toe te schrijven aan de toename van langdurig ziekteverzuim. Medezeggenschap De bibliotheek beschikt nog steeds niet over een OR of andere vorm van georganiseerde personeelsvertegenwoordiging. Dit ondanks het feit dat directie en bestuur steeds aangeven open te staan voor een dergelijke vertegenwoordiging en de bereidheid aanwezig is om deze te faciliteren. Om die reden moeten er jaarlijks minimaal twee algemene personeelsvergaderingen plaatsvinden. Dit jaar hebben deze plaatsgevonden op 3 februari en 8 december. Op deze vergaderingen is, naast de reguliere onderwerpen als jaarverslag en jaarrekening, vooral aandacht besteed aan de noodzakelijke sluiting van de filialen en een interne reorganisatie van de afdeling beheer. Samenwerking en partners De bibliotheek definieert zichzelf als een netwerkorganisatie. Dat zijn wij in twee betekenissen; in de eerst plaats als onderdeel van een landelijk en provinciaal netwerk van openbare bibliotheken dat in heel Nederland de “collectie Nederland” digitaal en fysiek beheert en toegankelijk maakt en in de tweede plaats als een dominante partner in het sociale en sociaal culturele netwerk binnen de gemeente Almelo.
7
Samenwerking binnen de bibliotheekbranche De bibliotheek Almelo is lid van de landelijke brancheorganisatie (VOB) en voldoet in dat kader aan de certificeringsvoorwaarden die door de VOB en de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) gezamenlijk ontwikkeld zijn. Doordat de Bibliotheek Almelo lid is van de VOB kunnen wij de inwoners van Almelo toegang verstrekken tot de landelijk fysieke (=alle collecties van alle bibliotheken in Nederland samen en de collectie van de Koninklijke Bibliotheek). Dankzij het lidmaatschap van de VOB is de Almelose Bibliotheek in staat deel te nemen aan een aantal gezamenlijke landelijke acties. De belangrijkste daarvan zijn:
Boekstart, een welkomstcampage voor pas geboren kinderen, Bieb op School, een nieuw landelijk bibliotheekproduct gericht op bibliotheekwerk in het onderwijs. In 2014 zijn wij begonnen met de uitrol van Bieb op School. In 2014 hebben wij het product voor Almelo ontwikkeld en bij één basisschool (De Huve) gerealiseerd. Voor 2015 is een uitrol naar zeven locaties gepland. Voorleesexpress: vrijwilligers komen bij gezinnen zonder voorleestraditie en helpen de ouders met het aanwennen van voorlezen. Nederland leest: een algemene leesbevorderingscampagne waarbij elk jaar een klassiek werk uit de Nederlandse literatuur centraal staat en aan alle bibliotheek abonnees cadeau wordt gedaan. Gezamenlijk beheer van het aanbod van digitale boeken dat via het bibliotheekabonnement toegankelijk wordt gemaakt. Vakantiebiebapp: tijdens vakantieperiodes wordt er voor iedereen een extra collectie digitale boeken beschikbaar gesteld, Voordeel met je Biebpas, een loyaliteitsprogramma waarbij bibliotheekpas houders landelijke voordelen genieten bij culturele instellingen, pretparken en welness faciliteiten.
De Bibliotheek Almelo is ook lid van de vereniging van Overijssels Bibliotheken en neemt actief deel aan het DOBO (Directeurenoverleg Overijssels Bibliotheken). De Overijsselse Bibliotheken werken op een groot aantal gebieden provinciaal (en soms ook regionaal) samen. Deze samenwerking concentreert zich op uitwisseling van collecties, harmoniseren van tarieven en voorwaarden, accepteren van elkaars abonnees, maar ook op bedrijfsvoering aspecten en gezamenlijke marketingacties. Samenwerking binnen Almelo De bibliotheek Almelo werkt in de praktijk samen met vrijwel alle organisaties in het sociale, sociaal culturele en culturele domein in Almelo. We maken permanent deel uit van drie stedelijke samenwerkingsplatforms: KEPA (kunsteducatie), Alliantie Laag geletterdheid en het Armoedepact. Daarnaast werken we met een bont palet aan lokale initiatieven en organisaties samen. In de eerste plaats natuurlijk met onze vaste huurders (AA-FM, Tubantia, SCOOP Welzijn en Loes) maar verder ook met uitgevers, organisatoren van culturele en informatieve activiteiten en maatschappelijke organisaties. Deze samenwerking heeft elke keer een andere vorm maar het gemeenschappelijk kenmerk is dat ze interessant moeten zijn voor een breed publiek en aan moeten sluiten bij de missie en visie van de bibliotheek. Met betrekking tot het Historisch Informatiepunt hebben wij een permanente samenwerking met de Historische Kring Stad en Ambt Almelo. 8
BESTUURSVERSLAG Het bestuur was in 2014 als volgt samengesteld: Voorzitter:
dhr. G.G. Vermeulen
Secretaris:
mevr. C. Braakman
Penningmeester:
dhr. E.J. Karsten
Lid:
mevr. K. Roskam
Lid:
dhr. E. Versteege
In de loop van 2014 zijn er een aantal nieuwe aspirant bestuursleden tot het bestuur toegetreden: Dhr. drs. H. Nijenhuis is per september tot het bestuur toegetreden en per 1 januari 2015 tot voorzitter benoemd, mevr. M. v.d. Steeg is per oktober tot het bestuur toegetreden. Per 1 januari 2015 zijn voorts nog tot het bestuur toegetreden dhr. J. Hinnen (penningmeester), dhr. H. Michel (bestuurslid), en mevr. B. Schoonenbeek (bestuurslid), mevr. K. Roskam vervult met ingang van 1 januari 2015 de functie van secretaris. Het bestuur kwam in 2014 zes keer bij elkaar. Het belangrijkste onderwerp was het vinden van nieuwe bestuursleden. De meeste bestuursleden zitten namelijk al veel langer in het bestuur als statutair toegestaan is. Dat is gelukt, per 1 januari 2015 is het bestuur vrijwel volledig vernieuwd. Een tweede onderwerp dat constant aan de orde is geweest is de financiële situatie van de stichting. Als gevolg van een opeenstapeling van bezuinigingen en andere maatregelen van de gemeente Almelo die nadelig voor de bibliotheek uitpakken is de financiële situatie van de bibliotheek precair aan het worden. Bezoldigingsbeleid Bestuursleden genieten geen bezoldiging voor hun werkzaamheden. Alle salarissen en overige arbeidsvoorwaarden van het personeel zijn conform de CAO Openbare Bibliotheken. De directeur wordt betaald conform de richtlijnen van de VOB in overeenstemming met schaal 12 van de CAO Openbare bibliotheken. De regelingen voor vergoeding van onkosten voor de directeur wijken niet af van de regelingen voor het overige personeel. Daarmee voldoet de Stichting Openbare bibliotheek aan de eisen die de Wet Normering Bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector ( WNT) aan gesubsidieerde instellingen stelt. ANBI Erkenning De Stichting Openbare Bibliotheek Almelo is erkend als ANBI (=Algemeen Nut Beogende) Instelling.
9
Sponsorbijdragen De bibliotheek ontving in 2014 een bijdrage van €1.500 van het Stadsfonds voor de Willem Wilmink dichtwedstrijd. Als gevolg van bezuinigingen (waardoor sponsors steeds meer overvraagd worden), de vrij grote bijdragen die in een recent verleden zijn gegeven en het gegeven dat de bibliotheek in de publieke opinie steeds meer ervaren wordt als een instelling die aan het krimpen is wordt het voor ons steeds moeilijker om sponsoren te vinden. We gaan daar overigens in 2016 wel een verhevigde inspanning voor plegen omdat wij dan ons 100 jarig bestaan vieren. Verder doen wij nogal wat zaken in co creatie waardoor sponsorbijdragen niet altijd aan de bibliotheek toegerekend kunnen worden. Dat geldt o.a. voor het Taalpunt en het project om muurschilderingen met gedichten in de stad aan te brengen.
10
