Tussentijds rapport Pro-Q-Kine Kwaliteitsbevordering in de kinesitherapie 28 januari 2014
1
2
Inhoudstafel Voorwoord
………………………………………………………………………………………………………………..
4
Een overzicht ………………………………………………………………………………………………………………..
5
De werking van de werkgroep kwaliteitsraad
6
………………………………………………………………..
Interne activiteiten van Pro-Q-Kine
…………………………………………………………………………..
7
Externe activiteiten van Pro-Q-Kine
…………………………………………………………………………..
9
Communicatie
……………………..…………………………………………………………………………..
Een nieuwe checklist voor kinesitherapeuten actief in een instelling Alternatief voor de patiëntenbevraging
12
…………………………
14
………………………………………………………………
15
Rapport over de checklist “de kinesitherapiepraktijk”
………….……………………………………..
16
……………………………………………………………………………………………………
22
Het kwaliteitsregister ……………………………………………………………………………………………………
25
Bijlage 1: Reglement kwaliteitsbevordering in de kinesitherapie
..……………………….
27
Bijlage 2: Criteria voor de kwaliteitsbevordering in de kinesitherapie
…………………………
34
…………………………………………………………………………..
39
Cijfers uit PE-online
Bijlage 3: Verslag werkgroep EBM
3
Voorwoord Pro-Q-Kine vzw bestaat een jaar als onafhankelijke organisatie. Bij het begin van de periode 2013-2014 werden in de overeenkomst tussen het Verzekeringscomité van het Riziv en PQK vzw een aantal doelstellingen geformuleerd. Dit tussentijds rapport zal een overzicht geven van wat de voorbije maanden werd gerealiseerd. Hierbij zullen we aandacht besteden aan wat vooropgesteld werd en wat effectief gebeurde. Pro-Q-Kine blijft aan alle kinesitherapeuten de mogelijkheid bieden om deel te nemen aan het systeem van kwaliteitsbevordering. De initiatieven die binnen het systeem van kwaliteitsbevordering worden aangeboden worden door de werkgroep PE-online gevalideerd en door de raad van bestuur van PQK bevestigd. Op geregelde tijdstippen werd met de werkgroep ‘kwaliteit’ (RIZIV) hieromtrent overleg gepleegd. Een reflectiegroep met kinesitherapeuten uit het werkveld, die deelnemen aan het systeem van kwaliteitsbevordering, werd opgericht. Het persoonlijk kwaliteitsportfolio geldt als registratienorm. Meer en meer kinesitherapeuten maken er effectief gebruik van. Sedert begin 2014 is het op de website www.kinesitherapie.be mogelijk de kinesitherapeuten terug te vinden die deelnemen aan het systeem van kwaliteitsbevordering, met een specifieke vermelding van zij die aan de criteria reeds hebben voldaan. De weg is nog lang, maar met de nodige inspanningen wordt het systeem van kwaliteitsbevordering voor veel kinesitherapeuten een vaste waarde.
4
Een overzicht Sedert het laatste tussentijds rapport van Pro-Q-Kine (voorgesteld op 3 september 2013 aan het Begeleidingscomité) werd vooral gewerkt rond de organisatie van het alternatief voor de patiëntenbevraging, de aanpassing van de moderatorenopleiding, het verbeteren van zowel de externe als de interne communicatie, het updaten van de website. Dit alles kon gerealiseerd worden door het in dienst nemen van een extra bediende die op parttime basis voor Pro-Q-Kine werkt (23u/week). Naast een allround ondersteuning worden de aanvragen van LOKK’s en kringen in PE-online door deze medewerkster opgevolgd. Dit houdt onder andere ook een nauw contact in met de medewerkers van de vleugels van Axxon die voor Pro-Q-Kine het rechtstreeks contact met de kinesitherapeuten onderhouden. Naarmate het aantal portfoliohouders toeneemt, neemt ook de opvolging van PE-online meer tijd in beslag en zal er misschien moeten nagedacht worden over een herverdeling van de taken. Verder neemt deze persoon ook de communicatie voor haar rekening, d.i. het updaten van de website, het opstellen en versturen van interne en externe nieuwsbrieven naar de verschillende belangengroepen.
5
De werking van de werkgroep kwaliteitsraad Onder leiding van dhr Fons Thys (RDQ – RIZIV) werkt deze werkgroep vastberaden aan de bovenbouw van het systeem van kwaliteitsbevordering voor kinesitherapeuten. Het is de bedoeling om aan de hand van de oriëntatienota kwaliteitsbeleid kinesitherapie volgende items te bespreken: 1. Inleiding 2. Organisatie 2.1 De kwaliteitsraad kinesitherapie: taken en samenstelling 2.2 Voorzitter 3.3 Secretariaat 3.4 Kamer van Beroep 2.5 Toekomstperspectief van het systeem ‘kwaliteitsbevordering in de kinesitherapie’ 3. Operationeel luik 3.1 Huidige legale basis 3.2 Procedure voor de registratie in het kwaliteitsregister 3.3 Taken en bevoegdheden van Pro-Q-Kine 3.4 Toekomstperspectief na 31/12/2014 In de voorbije maanden werd in de werkgroep gediscussieerd over deze nota. De punten 2.1 en 2.2 kwamen aan bod. De consensus omtrent modaliteiten, taken en samenstelling kan in de volgende werkgroep genotuleerd worden. De nota vormt een goede basis om de uiteindelijke doelstelling, de oprichting van een kwaliteitsraad te realiseren. Op de vergadering van 26 november werd een bijkomende nota ter bespreking voorgelegd. Deze nota geeft in 13 punten een aantal belangrijke aspecten aan van wat de werkgroep kan realiseren. De werkgroep zal tot de oprichting van de kwaliteitsraad de naam “werkgroep kwaliteit” behouden. De werkgroep nam kennis van de kwaliteitscriteria die gelden voor de periode 2014-2015 en voor de herregistratieperiode van 2016 tot 2018. Over het reglement van de kwaliteitsbevordering werden door de VI’s opmerkingen gemaakt. Pro-QKine bespreekt het reglement en formuleert voorstellen. In bijlage 1 en 2 worden reglement en kwaliteitscriteria toegevoegd.
6
Interne activiteiten1 van Pro-Q-Kine Sinds 1 september 2013 heeft Pro-Q-Kine verscheidene overlegmomenten georganiseerd. Deze zijn als volgt op te lijsten: Dagelijks bestuur:
10-09-2013 24-09-2013 17-10-2013 29-10-2013 21-11-2013 03-12-2013 10-12-2013 09-01-2014
Raad van bestuur
01-10-2013 14-11-2013 30-01-2014
Algemene vergadering: 26-11-2013
Werkgroep PE-online: 03-09-2013 29-10-2013 07-01-2014
Werkgroep kwaliteitsindicatoren:
03-12-2013
Werkgroep EBM:
12-11-2013
Interactieve informatiedag:
05-09-2013
Werkgroep Kwaliteitsraad RIZIV:
03-09-2013 24-10-2013 26-11-2013 28-01-2014
Overleg Axxon Kwaliteitsregister:
19-09-2013 05-12-2013
1
Hiermee worden vergaderingen bedoeld, bijgewoond door bestuurders van Pro-Q-Kine
7
Werkgroep EBM Deze belangrijke werkgroep brengt volgende organisaties die met EBM voor kinesitherapeuten bezig zijn samen. -
Pro-Q-Kine CEBAM EBMpracticeNET WVVK De Nederlandstalige en Franstalige opleidingen Axxon De werkgroep Eerstelijnsrichtlijnen
Tijdens de vergadering van 12-11-2013 werden alle initiatieven en organisaties voorgesteld. De werkgroep neemt de taak op zich om initiatieven te ondernemen, te ondersteunen en te coördineren. Voor Pro-Q-Kine is de implementatie van richtlijnen belangrijk. De activiteiten van de LOKK’s bieden het ideale medium om klinische vragen in een EBM-kader te plaatsen en te bediscussiëren. Verslag 12/12/2013 in bijlage. Interactieve informatiedag 05-09-2013 Op 5 september 2013 werd een informatiedag georganiseerd om diegenen die betrokken zijn bij de ontwikkeling van de kwaliteitsbevordering in de kinesitherapie enerzijds een update te geven van de vorderingen van het systeem en anderzijds om een klankbord te creëren zodat uit deze verschillende belangengroepen meningen en suggesties konden weergegeven worden. De deelnemers bestonden uit vertegenwoordigers van de afdeling RDQ van het RIZIV, leden van de algemene vergadering en van de raad van bestuur van PQK, vertegenwoordigers van het onderwijs, vertegenwoordigers van de beroepsvereniging en medewerkers van het project. Ook de verzekeringsinstellingen werden uitgenodigd maar zij konden zich niet tijdig vrijmaken voor deze activiteit. Tijdens het eerste deel van de bijeenkomst werden de laatste ontwikkelingen van het project uiteengezet door de verschillende sprekers. Er werd eveneens gesproken over het kwaliteitsregister als doelstelling van het project. Het tweede deel van de vergadering werd er in groepjes gewerkt om aan de hand van een SWOT analyse na te denken over een aanpak voor de toekomst. De conclusies van deze brainstorming worden opgenomen in het 3-jaarlijkse beleidsplan dat momenteel uitgewerkt wordt.
8
Externe activiteiten2 van Pro-Q-Kine Een lezing rond communicatie met de patiënt als alternatief voor de patiëntenbevraging (lees hierover op blz. 15). Een vernieuwde moderatorenopleiding. De moderator speelt een cruciale rol binnen een LOKK. Hij leidt de vergadering in goede banen en zorgt voor een gestructureerd verloop. Vaak is hij ook de organisator van de activiteiten van de groep zodat een opleiding waarbij kinesitherapeuten kennismaken met de taken en de rol van een moderator zeker niet overbodig is. Met de nieuwe aanpak van de moderatorenopleiding worden meer mensen aangesproken. Met andere woorden, de opleiding wordt ook aangeboden aan kwaliteitsverantwoordelijken van kringen, organisatoren van LOKK’s, evenals de deelnemers van de LOKK. Op deze manier wordt de drempel naar de LOKK verlaagd en kan de groep beroep doen op meerdere personen om deze taak te vervullen. Niet alleen het LOKK gebeuren maar ook het PE-online systeem is nieuw voor de kinesitherapeuten. Daarom wordt een deel van de opleiding nu besteed aan de praktische stappen die de organisator/moderator moet uitvoeren in PE-online. De Nederlandstalige versie van de moderatorenopleiding ging door op 16 en 20 november 2013. De Franstalige moderatorenopleiding ging door op 11 en 25 januari 2014. Een volgende Nederlandstalige reeks is opnieuw gepland en gaat door op 15 en 26 maart 2014. Het programma loopt over twee sessies van telkens vier uur en is als volgt samengesteld: Eerste sessie • Wat is het systeem voor kwaliteitsbevordering? • Wat is PE-online? Toepassingen in PE-online (door de deelnemers) • Hoe organiseer je een LOKK en intercollegiaal overleg (peer reviews) via PE- online? • Instrumenten voor kwaliteitsbevordering: SWOT-analyse, visgraatdiagram, … Tweede sessie • Praktische oefening: hoe verloopt een intercollegiaal overleg? Hoe werk je met groepen? Er wordt gewerkt rond casuïstiek en andere thema’s die binnen het LOKK gebeuren kunnen besproken worden. De casus wordt voorgesteld in het kader van het e-KTD (klinisch redeneren en biopsychosociaal kader/ICF) Facultatief wordt ook een 3de module aangeboden “Workshop: opzoeken op internet”: hoe zoek je richtlijnen en EBM-artikels via internet. Deze Nederlandstalige module gaat door op 25 februari 2014.
2
Hiermee worden activiteiten bedoeld die openstaan voor kinesitherapeuten uit het werkveld
9
Richtlijnendag – Leuven – 29-09-2013 Op 28 september 2013 organiseerde de Werkgroep Ontwikkeling richtlijnen eerste lijn een congres ‘Richtlijnendag’ te Leuven met plenaire sessies met keynote speeches van de overheid (FOD en RIZIV), drie internationale sprekers en EBMPracticeNet. Het programma van deze dag werd als volgt opgesteld: 8.30u Onthaal 9.00u Plenaire gedeelte 9.00u Inleiding door Prof. dr. Paul Van Royen 9.15u De overheid aan het woord (FOD Volksgezondheid en RIZIV) 9.30u dr. Philip van der Wees (GIN, NL) 10.00u
dr. Michel Laurence (HAS, FR): "Les recommandations en France : état des lieux et perspectives"
10.30u dr. Ilkka Kunnamo (Duodecim, FI) 11.00u dr. Stijn Van de Velde (EBMPracticeNet) 11.15u Koffiepauze Workshops/Presentaties 1.
FR: "Verspreiding van richtlijnen: wat is het beste recept? " (KCE)
2.
NL: "Als aanbevelingen niet evident zijn, wat dan? Een model voor formele consensusprocedures." (CEBAM en Domus Medica)
3.
NL: "Factoren die het gebruik van richtlijnen belemmeren of bevorderen met als praktische toepassing: the 1st European Physiotherapy Guidelines for Parkinson's Disease" DEEL 1 (WVVK en AXXON)
4.
NL: "Wegwijs in de SPIP (Special Interest Publications) voor kinesitherapeuten" (WVVK en Pro-Q-Kine)
11.30u 5.
FR: "Wegwijs in de SPIP (Special Interest Publications) voor kinesitherapeuten" (WVVK en Pro-Q-Kine)
6.
NL: "Kan een implementatietool de brug slaan tussen een klinische richtlijn en de klinische praktijk? Een praktische toepassing op valpreventie" (Vlaams Ergotherapeutenbond)
7.
NL: "Waarom Adapte? Omdat een Belg geen Laplander is" (Domus Medica)
8.
NL: "Evidence-based richtlijnen in de thuisverpleging: e-learning als tool" (CIPIQ-s)
9.
NL: Workshop Minerva (Minerva)
12.45u Lunch 13.45u Workshops/Presentaties
10
1.
NL: "Adaptatie van 1000 richtlijnen op EBMPracticeNET: Ook U kan peter of meter zijn van één of meerdere richtlijnen" (EBMPracticeNET)
2.
FR: "Adaptatie van 1000 richtlijnen op EBMPracticeNET: Ook U kan peter of meter zijn van één of meerdere richtlijnen" (EBMPracticeNET)
3.
NL: "Link tussen praktijk en richtlijnen" (ACHG en Domus Medica)
4.
NL: "Factoren die het gebruik van richtlijnen belemmeren of bevorderen met als praktische toepassing: the 1st European Physiotherapy Guidelines for Parkinson's Disease" DEEL 2 (WVVK en AXXON)
5.
NL: "Richtlijnen: Agree or disagree, that's the question"? (CEBAM)
6.
NL: Presentatie van de nieuwe antibioticagids (BAPCOC)
7.
NL: "Ontwikkeling en implementatie van praktijkrichtlijnen (Adviezen Zelfzorg) voor apothekers" (VAN)
15.00u einde
Themadagen In de reeks provinciale ontmoetingen of ‘themadagen’ die in het vorig tussentijds rapport beschreven werd, vond een laatste ontmoeting plaats in Limburg op 14 september 2013.
11
Communicatie Communicatie naar de beroepsgroep Er verschenen in de loop van 2013 reeds drie uitgaven van de kwaliteitskatern van Pro-Q-Kine, waardoor een volgende uitgave pas gepland wordt in de eerste helft van 2014. Ondertussen werden de kinesitherapeuten wel geïnformeerd via elektronische nieuwsbrief. De website van Pro-Q-Kine laat toe om grote groepen op deze manier gericht te informeren. Dit is een goedkope, efficiënte, snelle en makkelijke manier om verschillende groepen (portfoliohouders, nietportfoliohouders, opleidingsinstituten, LOKK verantwoordelijken) specifieke informatie over te maken. De feedback hierover leert dat kinesitherapeuten eerder geneigd zijn een korte elektronische nieuwsbrief lezen. De thema’s die sinds september werden gecommuniceerd via nieuwsbrief zijn de volgende: 02-09-2013
Opleidingen PQK (moderatoren, themadag Limburg, lezing communicatie)
03-09-2013
Quelques activités intéressantes pour cet automne (idem hierboven)
10-10-2013
Une alternative pour l’enquête auprès des patients et l’auto-évaluation (lezing rond communicatie met de patiënten ter vervanging van de patiëntenbevraging)
10-10-2013
Een alternatief voor de patiëntenbevraging en zelfevaluatie (idem hierboven)
16-10-2013
Herhaling vorige boodschap met nadruk op de enige datum in 2013 waarop de lezing doorgaat, FR bericht
16-10-2013
Idem, NL bericht
07-11-2013
Nieuwe moderatorenopleiding (november 2013) – NL versie
05-12-2013
Heb je dit jaar de checklists in je portfolio reeds ingevuld? – NL versie
05-12-2013
Idem, FR versie
11-12-2013
Nouvelle formation modérateurs (januari 2014) – FR versie
17-12-2013
Nieuwe moderatorenopleiding voorjaar 2014 – NL versie
26-12-2013
Herhaling Nouvelle formation modérateurs (januari 2014) – FR versie
12
Interne communicatie De raad van bestuur van Pro-Q-Kine vergadert vier à vijf keer per jaar en twee keer per jaar wordt een algemene vergadering georganiseerd. Om de leden van de raad van bestuur en ook de leden van de algemene vergadering nauwer te betrekken bij het dagelijks beheer van Pro-Q-Kine worden zij sinds november 2013 bijna wekelijks geïnformeerd over het reilen en zeilen van de VZW. De werking van de werkgroepen worden hierin toegelicht, alsook externe contacten. Ook geplande aanpassingen in PE-online komen in deze nieuwsbrief aan bod, net als bijvoorbeeld cijfers uit PE-online of een nieuwe vragenlijst of checklist die in gebruik genomen wordt. Bij navraag blijkt dat de bestemmelingen van deze berichten dit een goed initiatief vinden waardoor zij meer zicht krijgen op de structuur en de evolutie van het systeem voor kwaliteitsbevordering in de kinesitherapie.
13
Een nieuwe “checklist praktijk” voor kinesitherapeuten werkzaam in een instelling Sinds de ingebruikname van deze nieuwe checklist, bestemd voor kinesitherapeuten die werkzaam zijn in een instelling en niet in een zelfstandige praktijk werken, zijn er nog niet veel kinesitherapeuten die deze checklist invulden. Waarschijnlijk is deze doelgroep nog niet voldoende op de hoogte van deze nieuwe mogelijkheid in PE-online. Dit zal bijgevolg opnieuw het onderwerp uitmaken van één van de volgende nieuwsbrieven. Het rapport van de resultaten van deze vragenlijst zal in een volgend rapport aan het Begeleidingscomité opgenomen worden.
14
Een alternatief voor de patiëntenbevraging: communicatie in de kinesitherapie (en de gezondheidszorg) Op 14 november konden de kinesitherapeuten deelnemen aan een lezing “Een goede communicatie als basis voor een efficiënte behandeling”. Pro-Q-Kine heeft deze lezing georganiseerd voor kinesitherapeuten die werkzaam zijn in een instelling en die daardoor de patiëntenbevraging niet kunnen organiseren, maar ook voor de kinesitherapeuten werkzaam in een privépraktijk die nog niet klaar zijn om een patiëntenbevraging te organiseren. De activiteit ging door in Zaventem, in twee verschillende zalen zodat de deelnemers de lezing in het Nederlands of in het Frans konden bijwonen. De Nederlandstalige lezing werd gegeven door Lode Verreyen die, naast zijn het werk in zijn groepspraktijk, ook les geeft rond communicatie aan de Universiteit Gent. De Franstalige spreekbeurt werd gegeven door Jennifer Foucart, Dr in de psychologie en professor aan de ULB en de Hogeschool Prigogine te Brussel. In totaal namen iets meer dan 100 kinesitherapeuten deel aan de avond. Hierdoor beantwoorden zij aan het critierium ‘patiëntenbevraging’ in hun PE-online portfolio.
15
Rapport over de bevraging ‘Checklist Praktijk” Inleiding Voor de praktijkkamer van de kinesitherapeut en de praktijkvoering geldt een aantal wettelijke verplichtingen. De kinesitherapeuten mogen hun beroep enkel uitoefenen als zij hun diploma hebben laten viseren door het directoraat-generaal gezondheidsberoepen, medische bewaking en welzijn op het werk van de FOD volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu. 3 De verstrekkingen in de praktijkruimte en ten huize van de patiënt mogen enkel aangerekend worden door kinesitherapeuten die aan de volgende voorwaarden voldoen: a beschikken over een kinesitherapiepraktijkkamer die ten minste omvat: 1 een lokaal, voorzien van een of meer cabines en sanitaire installaties, uitsluitend bestemd voor beroepsgebruik, die gedurende 38 uur per week beschikbaar zijn; 2 een wachtkamer; 3 materieel dat beantwoordt aan de normen inzake veiligheid en doeltreffendheid, waarbij alle geneeskundige voorschriften die aanvaard worden door de kinesitherapeut of kinesitherapeuten die er praktiseren, integraal uitgevoerd kunnen worden; 4 een op een zichtbare plaats ten behoeve van de patiënten aangebracht bericht dat de nodige informatie bevat met betrekking tot de tarifering en de eventuele toetreding tot de nationale overeenkomst van de kinesitherapeut of kinesitherapeuten die in de kinesitherapiepraktijkkamer praktiseren. b een verklaring op erewoord hebben bezorgd aan de Dienst voor geneeskundige verzorging met vermelding van het adres van de kinesitherapiepraktijkkamer.4 In de artikelen 9 en 10 van de conventie M/13 5 worden bepalingen voorzien betreffende de verplichte inning van het remgeld. De geconventioneerde kinesitherapeut is verplicht in ten minste 85 % van de door hem geattesteerde verstrekkingen het persoonlijke aandeel aan de rechthebbende aan te rekenen. De kinesitherapeuten die muziek afspelen in hun praktijkruimte dienen de ‘billijke vergoeding te betalen. Wanneer ook in de wachtkamer muziek ten gehore wordt gebracht dient tevens een vergoeding betaald te worden aan de tekstschrijvers en componisten via Sabam.6
3
KB nr 78 van 10 november 1967 betreffende de uitoefening van de gezondheidsberoepen (art. 7, § 1) KB van 14 september 1984 tot vaststelling van de nomenclatuur van de geneeskundige verstrekkingen inzake verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen (art. 7 van de bijlagen, § 20) 5 Nationale overeenkomst tussen de kinesitherapeuten en de verzekeringsinstellingen M/13 (http://www.riziv.be/care/nl/kines/general-information/circulars/2012/pdf/201203annexe%202.pdf) 6 Wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten KB van 13 december 1999 houdende de algemeen bindende verklaring van de beslissing van 10 september 1999 inzake de billijke vergoeding verschuldigd door de uitbatingspunten gebruikt voor de promotie, de verkoop of de verhuur van goederen en diensten, genomen door de commissie bedoeld in artikel 42 van de wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en de naburige rechten 4
16
De praktijkhouder dient te beschikken over een fiscaal dagboek. 7 Tevens dient nog vermeld dat de praktijk jaarlijks een aangifte moet doen van de patiëntenbestanden aan de Privacycommissie. 8 Binnen de Nationale Raad voor de Kinesitherapie werden ‘Gedragsregels voor de kinesitherapeut’ goedgekeurd en gepubliceerd op de website van de FOD Volksgezondheid. 9 Deze gedragsregels bevatten uiteraard ook aanbevelingen voor een goede praktijkvoering. Het was de opzet van Pro-Q-Kine na te gaan in hoeverre kinesitherapeuten zich houden aan de wettelijke bepalingen betreffende praktijkkamer en de praktijkvoering en aan de door de beroepsgroep aanvaarde normen van ‘good practice’. De bedoeling was geenszins controlerend of sanctionerend op te treden maar de kinesitherapeut een checklist aan te bieden betreffende een goede praktijkvoering, zodat hijzelf bij het invullen ervan mogelijk tot het inzicht zou komen dat zijn praktijkvoering voor verbetering vatbaar is.
Methode Uitgaande van bovenstaande wettelijke en deontologische bepalingen enerzijds en van een degelijke praktijkvoering anderzijds werd een vragenlijst opgesteld die kinesitherapeuten konden invullen via PE-online. PE-online is een digitale applicatie voor kinesitherapeuten die een persoonlijk portfolio willen bijhouden waarin al hun activiteiten ter bevordering van hun kwaliteit worden opgenomen. De vragenlijst bestond uit 35 vragen waarop telkens met ‘ja’ of ‘neen’ diende geantwoord te worden. Elf vragen peilden naar het voldoen aan de wettelijke vereisten –deze waren in rood weergegeven- en de 24 andere betroffen niet strikt wettelijke bepalingen betreffende een goede praktijkvoering.
Resultaten Er werden tot 23 augustus 2013 176 vragenlijsten volledig ingevuld. In tabel 1 worden de resultaten gegeven van de antwoorden op de vragen die gebaseerd zijn op wettelijke bepalingen. Tabel 1: Antwoorden op de vragen die gebaseerd zijn op wettelijke bepalingen 7
MB van 17 december 1998 tot vastlegging van het model en het gebruik van het ontvangstbewijs-getuigschrift voor verstrekte hulp en van het dagboek die moeten worden gebruikt door de vroedvrouwen, de verpleegsters, verpleegassistenten en met dezen gelijkgestelden, de kinesitherapeuten, logopedisten en orthoptisten 8 Wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens (art. 17) 9 Http://www.health.belgium.be/eportal/Healthcare/healthcareprofessions/Physiotherapists/CouncilsandCom missions/Nationalcouncilonphysiotherapy/18072753
17
Vraag
% ja
2. De praktijk beschikt over een ruime wachtkamer 1. De praktijk beschikt over een aparte sanitaire ruimte 16. De tarievenlijst is zichtbaar aangebracht 17. Het bericht van al of niet conventionering is zichtbaar aangebracht 24. Er wordt bij minstens 70% van de patiënten remgeld geïnd 10 25. De praktijk heeft de ‘Billijke vergoeding’ de oppervlakte van de praktijk/wachtzaal doorgegeven waar er muziek wordt afgespeeld 26. De praktijk beschikt over een fiscaal dagboek (al dan niet elektronisch bijgehouden) 27. De praktijk doet jaarlijks een aangifte van de patiëntenbestanden aan de privacycommissie 29. De praktijk heeft aan ‘Sabam’ (auteursrechten voor schrijvers en componisten) de oppervlakte van de wachtzaal doorgegeven waar er muziek wordt afgespeeld 34. Verklaring op erewoord dat de kinesitherapeut voldoet aan de voorwaarden inzake zijn praktijkkamer (§ 20 v.d. nomenclatuur) of de vroegere B-erkenning 35. Visum van het diploma kinesitherapie door de FOD Volksgezondheid
97 99 88 84 98 73 93 29 60 96 94
Op de vragen 2, 3, 24, 26, 34 en 35 van tabel 1 antwoordden meer dan 90% van de respondenten positief. De vragen over het zichtbaar aanbrengen van de tarievenlijst en van het bericht van conventionering werden door respectievelijk 88% en 84% positief beantwoord. De betaling van de ‘billijke vergoeding’ en van Sabam werd door respectievelijk 73% en 60% gedaan en slechts 29% deden jaarlijks aangifte van de patiëntenbestanden aan de Privacycommissie. In tabel 2 zijn de vragen opgenomen die niet rechtstreeks vanuit de wetgeving komen maar die eerder behoren tot een goede praktijkvoering van de kinesitherapeut.
Tabel 2: Antwoorden op de vragen betreffende goede praktijkvoering Vraag 1. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
De praktijk is vlot toegankelijk voor rolstoelgebruikers De praktijk is vlot bereikbaar met het openbaar vervoer De praktijk beschikt over voldoende parkeerplaatsen voor auto en/of fiets De praktijk beschikt over een rookmelder De praktijk beschikt over een brandblusapparaat De praktijk beschikt over een EHBO-kit De elektrotoestellen worden regelmatig gecontroleerd De vervaldata van de medische producten in de praktijk worden regelmatig gecontroleerd 11. De hindernissen (drempels, trappen, deurmatten) binnen de praktijk zijn tot het minimale beperkt 12. In de praktijk is noodverlichting aanwezig 10
% ja 76 90 94 43 44 60 53 94 97 22
Ondertussen is dit percentage opgetrokken naar 85%
18
13. 14. 15. 18. 19. 20. 21. 22. 23.
Vermeldt uw naambord de beroepstitel kinesitherapeut De openingstijden van de praktijk zijn zichtbaar aangebracht De praktijk beschikt over een suggestieblad/klachtenformulier/complimentenkaart De praktijk beschikt over een telefoonpermanentie De praktijk beschikt over een telefoondoorschakeling De praktijk beschikt over informatie en/of preventiefolders De praktijk heeft een website De patiënt kan online afspraken maken De bijzondere interessegebieden van de kinesitherapeut zijn geafficheerd in de praktijk
93 44 5 57 52 78 31 11
59 28. De praktijk beschikt over een bewijs van samenwerking (indien u over een groepspraktijk beschikt) tussen de kinesitherapeuten onderling 59 30. Een polis beroepsaansprakelijkheid werd afgesloten 99 31. Een polis rechtsbijstand werd afgesloten 93 32. De praktijk beschikt over een brandverzekering 99 33. Ik volg de deontologische gedragscode 100 Een score van 90% of meer werd behaald voor volgende vragen, waarop het antwoord niet wettelijk positief hoort te zijn: Vlotte bereikbaarheid van de praktijk met het openbaar vervoer Voldoende parkeerplaatsen aan de praktijk Regelmatige controle van de vervaldata van medische producten Minimale hindernissen in de praktijk Vermelding van de titel kinesitherapeut op het naambord Afsluiten polis beroepsaansprakelijkheid Afsluiten polis rechtsbijstand Afsluiten polis brandverzekering Volgen van de deontologische code. Tussen de 50% en de 80% werd positief gescoord op: Vlotte toegankelijkheid van de praktijk voor rolstoelgebruikers Beschikking over een EHBO-kit Regelmatige controle van elektrotoestellen Beschikking over telefoonpermanentie Beschikking over telefoondoorschakeling Beschikking over informatie- en/of preventiefolders Affichage van bijzondere interessegebieden Bewijs van samenwerking tussen kinesitherapeuten onderling in een groepspraktijk Op de andere vragen antwoordden minden dan 45% van de respondenten positief met als uitschieter 5% positieve antwoorden op de vraag of de praktijk beschikt over een suggestieblad/klachtenformulier/complimentenkaart.
19
Discussie Het aantal positieve antwoorden betreffende het voldoen aan de wettelijke bepalingen betreffende de praktijkvoering is meestal hoog. Het feit dat de vragen i.v.m. de wettelijke verplichtingen in rood werden weergegeven zal wellicht een positief antwoord mee in de hand gewerkt hebben. Het feit dat 12% negatief antwoordt op de vraag of de tarievenlijst zichtbaar is aangebracht en dat 16% niet afficheert dat zij al of niet geconventioneerd zijn –een verplichting opgenomen in de overeenkomst tussen de kinesitherapeuten en de verzekeringsinstellingen- kan mogelijk verklaard worden door het feit dat een aantal van de respondenten niet geconventioneerd is. Het is ook verwonderlijk dat 7% beweert niet te beschikken over een fiscaal dagboek. Mogelijk werken deze respondenten als loontrekkende in een groepspraktijk. Dat 6% zijn diploma niet zou hebben laten viseren door de FOD-Volksgezondheid is vrijwel onmogelijk. Waarschijnlijk weten deze kinesitherapeuten het niet meer. Meer dan een vierde van de respondenten beweren dat zij geen ‘billijke vergoeding’ betalen. Ofwel brengen deze mensen geen muziek ten gehore in hun praktijkkamer, ofwel werken zij in een groepspraktijk en wordt deze vergoeding betaald door een ander lid van de praktijk, ofwel speelt de administratie van de ‘billijke vergoeding’ niet kort op de bal. Dat slechts 60% van de bevraagde kinesitherapeuten geen vergoeding aan Sabam betalen kan ook gedeeltelijk verklaard worden door bovengenoemde redenen. Het gaat bij Sabam echter om muziek die afgespeeld wordt in de wachtruimte en het is aannemelijk dat in kleinere praktijken geen muziek te beluisteren is in de wachtruimte. Of de kinesitherapeuten al of niet patiëntenbestanden moeten aangeven aan de Privacycommissie is niet volledig duidelijk. Wij menen dat het percentage van 29% positieve antwoorden nog een stuk lager zou zijn moest de vraag niet in het rood in de vragenlijst zijn opgenomen. De score op de vragen die peilen naar niet wettelijke verplichtingen of aanbevelingen varieert erg. Alle respondenten beweren dat zij de deontologische gedragscode volgen. De bereikbaarheid van de praktijk (openbaar vervoer, voldoende parkeergelegenheid) scoort zeer hoog en ook de cliëntvriendelijkheid van de praktijk, in de zin dat er geen storende drempels, trappen of deurmatten zijn, zit goed. Vrijwel alle respondenten hebben een polis beroepsaansprakelijkheid en een brandverzekering afgesloten en 93% beschikt zelfs over een polis rechtsbijstand. De infrastructuur van de praktijken kan zeker nog geoptimaliseerd worden. Een kwart van de bevraagden geeft aan dat de praktijk onvoldoende vlot toegankelijk is voor rolstoelgebruikers. Minder dan de helft van de praktijken beschikken over rookmelders of brandblusapparaten en in 40% ontbreekt een EHBO-kit. Slechts 22% van de respondenten verklaren een noodverlichting te hebben. Iets meer dan de helft van de praktijken beschikt over telefoonpermanentie en telefoondoorschakeling. Het is opmerkelijk dat 7% van de respondenten beweert geen naambord te hebben met vermelding van de beroepstitel kinesitherapeut. Mogelijk werken deze mensen in een groepspraktijk. Slechts drie vijfde van de bevraagden stellen dat zij bijzondere interessegebieden in hun praktijk afficheren en minder dan de helft van de praktijken brengen de openingstijden zichtbaar aan. 20
De vervaldata van medische producten worden regelmatig gecontroleerd (94%) maar slechts de helft van de bevraagden laten hun elektrotoestellen regelmatig controleren. (Fabrikanten van apparaten die een medische claim inhouden zijn verplicht hun apparaten te laten keuren volgens de Europese Medical Device Directive. Deze Directive geeft de gebruiker onder meer de waarborg dat het aldus gekeurde apparaat veilig is om er patiënten mee te behandelen. Deze Directive legt de fabrikant op in zijn gebruiksaanwijzing te vermelden of en met welke frequentie het apparaat dient onderhouden te worden. In principe houdt dit in dat de klant deze onderhoudsbeurten dient te laten uitvoeren om de veiligheid van het apparaat, zoals geborgd door de MDD-keuring te handhaven.) De informatisering van de praktijk in relatie tot de patiënt is ook voor verbetering vatbaar. Een derde van de praktijken heeft een eigen website doch bij slechts 11% kan de patiënt online afspraken maken. Het is verheugend dat vier vijfde van de praktijken beschikken over informatie en/of preventiefolders docht slechts 5% beschikt over een suggestieblad/klachtenformulier/ complimentenkaart. Na analyse van de antwoorden op de vragenlijst ‘Checklist Praktijk Macro’ dringt een aantal verbeteringen zich op: In vraag 24 dient het percentage van 70% gewijzigd te worden in 85% De vragen i.v.m. de wettelijke verplichtingen zouden best niet in rood weergegeven worden In de bevraging moet duidelijk gepeild worden naar het samenwerkingsverband van de respondent: solopraktijk, verantwoordelijke in een groepspraktijk, medewerker in een groepspraktijk. Moge de resultaten van deze bevraging nuttige informatie opleveren waarmee de kinesitherapeuten hun praktijk kunnen situeren t.o.v. andere praktijken en vooral een reflectie induceren over de optimalisatie van de eigen praktijk.
21
Cijfers uit PE-online 1. Opleiders Aantal opleiders
Aantal opleiders per groep 56
60 50
40
35
40
29
30
23
20 10 0 LOKK's
GLEKs
Kringen
Universiteiten, Hogescholen, ziekenhuizen
Andere VZW's
Evolutie Hieronder worden deze aantallen vergeleken met dezelfde cijfers in augustus 2012:
Evolutie aantal opleiders 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
85 70
37
40
34 35 23 23
21
Lokk's & Gleks
15
Kringen
aug/12
Universiteiten, Hogescholen, ziekenhuizen aug/13
20
24
Andere VZW's
dec/13
22
Evolutie van het aantal LOKKs / GLEKs per provincie sinds september 2013
Brussel Wallonië
Provincie GLEK LOKK Brussel 3 Henegouwen 1+1 Luik 16 Luxemburg 2 +1 Namen 3 Waals-Brabant 1+1
Vlaandere Antwerpen n Limburg OostVlaanderen VlaamsBrabant WestVlaanderen Eindtotaal
29
TOTAAL 3 2 16 3 3 2
11 + 2 13
13 13
11 + 7
18
3
3
6+3 56
9 85
Geografische verspreiding van de LOKK’s / GLEKs
Totaal aantal LOKK's / GLEKs per provincie 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0
GLEK
LOKK
23
Aantal aangeboden navormingsactiviteiten 12-2013
groepen opleiders GLEK LOKK Kine-kringen Universiteiten / hogescholen/ universitaire ziekenhuizen Anderen: opleidingscentra, particulieren, vzw's, Totaal
Aantal aangeboden vormingen aanvragen in 2011 aanvragen in 2012 76 2 21 124 10 55 207 21 81
aanvragen in 2013 53 59 105
260
23
122
115
254 921
8 64
112 391
134 466
Portfolio’s
Evolutie aantal portfolio's 2500
2291 2001
2000 1500
1373 1008
1000
781
500
287
0 NL
FR jul/12
aug/13
dec/13
Vergelijking van het aantal portfolio’s op drie bepaalde tijdstippen: einde juli 2012, einde augustus 2013 en einde december 2013.
24
Het kwaliteitsregister van de kinesitherapie. Sinds begin januari 2014 staat het kwaliteitsregister van de kinesitherapie online en ondergebracht op de website www.kinesitherapie.be. In dit kwaliteitsregister zijn alle kinesitherapeuten terug te vinden die reeds aan de kwaliteitscriteria beantwoorden of die actief aan kwaliteitsbevordering werken. Er werden zoekfuncties voorzien waardoor voorschrijvers, patiënten, andere zorgverstrekkers, en alle andere belanghebbenden, kinesitherapeuten kunnen terugvinden op naam, gemeente, postnummer, taal, geslacht, … . Aan de zoekresultaten werd de Google Maps functie toegevoegd waardoor de geografische lokalisatie en routebeschrijving worden aangeboden. Uiteraard wordt uitdrukkelijk op de website van het kwaliteitsregister vermeld dat kinesitherapeuten die niet vermeld worden ook kwaliteitsvol kunnen handelen. Op korte termijn zullen de artsen en patiënten via een grootschalige communicatiecampagne op de hoogte gebracht worden van dit nieuw instrument voor de kinesitherapie.
25
26
Bijlage 1: Reglement
1. 2. 3. 4. 5.
Voorwaarden – Procedure voor het kwaliteitsregister Praktische aspecten van de kwaliteitsbevordering Organisatie van de permanente navorming en intercollegiale toetsing Erkenning van navormingsactiviteiten Toekenning van navormingseenheden
1. Voorwaarden voor opname in het Kwaliteitsregister. Om opgenomen te worden in het kwaliteitsregister moet een kinesitherapeut aan de volgende voorwaarden voldoen: 1° Erkend zijn als kinesitherapeut door de minister tot wiens bevoegdheid Volksgezondheid behoort. 2° Een persoonlijk portfolio aanmaken in het PE-online systeem. Vanaf de dag van het aanmaken van het persoonlijk portfolio start de “registratieperiode”. Deze registratieperiode loopt maximaal tot 31 december 2015. 3° Om zijn opname in het kwaliteitsregister te verkrijgen moet elke kinesitherapeut: 3.1° Tijdens de registratieperiode deelnemen aan minimum 2 peer reviews (intercollegiaal overleg) binnen een LOKK-groep. De voorwaarde voor de peer review binnen een LOKK-groep is dat er een meting gebeurt vóór de activiteit, een evaluatie van de samenkomst en een meting na het intercollegiaal overleg. 3.2° Tijdens de registratieperiode (zie beschrijving onder punt 2. hieronder), volstaat het 50 navormingseenheden (NE) te behalen. Het aantal navormingseenheden en de manier waarop deze moeten worden behaald, worden vastgesteld door de Kwaliteitsraad (RIZIV) in oprichting. Op dit ogenblik worden 50 NE vooropgesteld. 3.3° Tijdens de registratieperiode minstens één maal de checklist “praktijkorganisatie” of de checklist “kinesitherapeuten werkzaam in een instelling” en de checklist “kinesitherapeutisch dossier” ingevuld hebben in je eigen portfolio (PE-online). 3.4° Tijdens de registratieperiode minstens één maal de zelfevaluatie “kinesitherapeutisch handelen” invullen en minstens één maal de patiëntenbevraging organiseren. Beide activiteiten worden analoog aan mekaar ingevuld. De modaliteiten worden beschreven in PE-online, of deelnemen aan de alternatieve navorming die met dit doel wordt aangeboden door Pro-Q-Kine.
27
2. Voorwaarden voor het behoud van de opname in het Kwaliteitsregister Vanaf de opname in het Kwaliteitsregister start de periode voor herregistratie die over drie jaar loopt. Tijdens deze periode zijn de criteria als volgt bepaald: -
150 NE waarvan tenminste 30 NE/jaar 6 peer reviews binnen een LOKK waarvan tenminste één peer review per jaar Jaarlijks invullen van de checklist praktijk en de checklist kinesitherapeutisch dossier. Jaarlijks organiseren van de patiëntenbevraging/zelfevaluatie of deelnemen aan de vervangende vorming rond communicatie.
Uitzonderlijk zullen alle kinesitherapeuten die op 15 december 2013 een PE-online portfolio hebben aangemaakt, opgenomen worden het Kwaliteitsregister. Hun opname in het Kwaliteitsregister is gegarandeerd tot 31 december 2015 met de vermelding dat in dit register zijn opgenomen alle kinesitherapeuten die actief aan kwaliteitsbevordering werken. Kinesitherapeuten die reeds aan de criteria vermeld onder punt 1 hierboven beantwoorden, worden als dusdanig aangeduid in het Kwaliteitsregister. Kinesitherapeuten die op 31 december 2015 nog niet aan de criteria vermeld onder punt 1 hierboven beantwoorden, komen pas terug in het Kwaliteitsregister wanneer zij aan deze criteria voldoen – binnen een periode van één jaar.
3. Praktische aspecten van kwaliteitsbevordering: intercollegiaal overleg en permanente navorming. De kwaliteitsbevordering voor kinesitherapeuten is gebaseerd op de 4 onderstaande pijlers: - kennis- en competentiemanagement - organisatie van de zorg in de praktijk - kwaliteit van de zorg & preventie - informatisering en automatisering
3a. Intercollegiaal overleg – deelname aan lokale kwaliteitsgroep kinesitherapie (LOKK) Een belangrijk deel van kwaliteitsbevordering in de kinesitherapie is overleg onder gelijken, peer review in het internationale jargon. Het uiteindelijke doel is, door uitwisseling van praktische kennis en ervaring onder collegae, de kwaliteit van de zorgverlening aan de patiënt te verbeteren. In de loop van de periode, moet elke kinesitherapeut aan minstens 2 peer reviews (intercollegiaal overleg) deelnemen binnen een LOKK groep. Het intercollegiaal overleg wordt georganiseerd in de LOKK’s, die minimum 8 en maximum 15 collega’s tellen. Deze LOKK’s worden samengesteld op vrijwillige basis. De deelname aan peer reviews binnen een LOKK groep komt NIET in aanmerking voor navormingseenheden (NE), maar is een vereiste voor het behalen van de kwaliteitscriteria.
28
De onderwerpen zijn in principe vrij binnen het kader van de vier pijlers. De kwaliteitsraad kan echter enkele nationaal bepaalde thema's voorstellen. 3b. Permanente navorming De navormingseenheden die zowel tijdens de registratie als tijdens de herregistratie moeten verzameld worden, moeten in verschillende domeinen van de kinesitherapie behaald worden. Daartoe worden alle navormingsactiviteiten ingedeeld in volgende deelgebieden: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
algemeen kinesitherapeutisch ethische, socio-economische en organisatorische aspecten van het beroep regionaal, nationaal symposium internationaal symposium EBP-opleiding (evidence based practice): zoekstrategieën, analyseren en interpreteren van richtlijnen collega’s werkzaam in ziekenhuis, ROB, RVT, WZC, revalidatiecentra wetenschappelijke publicaties in een tijdschrift beschikkend over een leescomité en / of een impactfactor enig auteur van een abstract of poster promotor van een Masterproef in de kinesitherapie / doctoraatsthesis spreker bij erkende navormingsactiviteiten moderator bij erkende LOKK activiteit kinesitherapeut die een specifieke opleiding volgt tot moderator kwaliteitsverantwoordelijke van een lokale kring erkend stagebegeleider
Tijdens de registratieperiode moeten minstens 30 NE verplicht behaald worden in de eerste vijf deelgebieden hierboven vermeld. Tijdens de herregistratieperiode moet minstens 90 NE verplicht behaald worden in de eerste vijf deelgebieden hierboven vermeld. Voor alle navormingsactiviteiten (met inbegrip van de buitenlandse) worden het onderwerp, de spreker(s), de organisator, de inhoud en de tijdsduur duidelijk vermeld. Een spreker moet onafhankelijk zijn ten aanzien van commerciële firma's, producten en technieken. Bijzonderheden voor bepaalde deelgebieden: Deelgebied 1- 3 en 5 De kinesitherapeut kan deze deeldomeinen afstemmen op zijn persoonlijke interessegebieden. Deelgebied 2 Teneinde in aanmerking te komen voor deelgebied 2 moeten navormingsactiviteiten een direct verband hebben met de kwaliteit van de zorgen waarvan de patiënt geniet of van de organisatorische aspecten van het beroep. Activiteiten met betrekking tot de persoonlijke fiscaliteit van de 29
kinesitherapeut en met het beheren van zijn persoonlijk patrimonium (pensioen, verzekeringen, etc.), komen niet in aanmerking voor NE. Deelgebied 4 Het maximum aantal eenheden verworven in het buitenland bedraagt 20 per jaar. Bij elke aanvraag moet noodzakelijk het attest van deelname opgeladen worden in het persoonlijk portfolio in PE-online. Per jaar kunnen twee buitenlandse activiteiten ingebracht worden. Deelgebied 6 Aan de vergaderingen onder ziekenhuiscollega’s en onder collega’s werkzaam in ROB, RVT, WZC, revalidatiecentrum of medisch huis, waar uitsluitend aan gevalbespreking wordt gedaan, kunnen geen NE worden toegekend. Er kunnen wel NE bekomen worden indien in de voorafgaande aanvraag daartoe is vermeld waar en op welke datum de vergadering plaats heeft, welk specifiek onderwerp door welke spreker zal worden behandeld, en op voorwaarde dat deze bijeenkomsten vrij toegankelijk zijn voor buitenstaanders. Deelgebied 7 Een leescomité en/of impactfactor geldt als verplichte voorwaarde. Onderscheid in toegekende NE wordt gemaakt tussen een 1e auteur en de andere auteurs.
4. Organisatie van het intercollegiaal overleg en de permanente navorming De logistieke modaliteiten voor de organisatie van LOKK activiteiten worden beschreven in de documenten van de website www.pqk.be.
5. Erkenning van navormingsactiviteiten De erkenning van navormingsactiviteiten gebeurt door de daartoe gemachtigde instantie (PQK). Binnenlandse navormingsactiviteiten kunnen door de daartoe gemachtigde instantie (PQK) erkend worden. Dit gebeurt per voorafgaande aanvraag in PE-online door de organisator minstens 3 weken vóór de datum van de activiteit. Navormingsactiviteiten die in het buitenland worden georganiseerd (door een buitenlandse of Belgische organisator) kunnen door de daartoe gemachtigde instantie (PQK) erkend worden op voorwaarde dat de kinesitherapeut minstens twee modules van anderhalf uur per vormingsdag bijwoont. Herhaling van navormingsactiviteit: is navorming die identiek is aan reeds erkende navorming, zowel qua inhoud, tijdsduur als qua spreker(s). “Navormingsactiviteiten op afstand” worden nog niet in het systeem opgenomen. Onder “navormingsactiviteiten op afstand” wordt bedoeld, het volgen van navorming via een computer en/of internet, zonder een fysieke aanwezigheid van de deelnemer in de bijscholingszaal.
30
6. Toekenning van navormingseenheden (NE) 1° De toekenning van navormingsheden gebeurt als volgt: -
per module van minstens 2 uren en minder dan 6 uren durende erkende navormingsactiviteit 10 navormingseenheden toegekend. per module van minstens 6 uren en minder dan 16 uren durende erkende navormingsactiviteit 15 navormingseenheden toegekend. per module van meer dan 16 uren durende erkende navormingsactiviteit 20 navormingseenheden toegekend.
2° De erkenning van een navormingsactiviteit gebeurt in functie van zijn wetenschappelijke waarde en niet in functie van de plaats van het gebeuren (bv: symposium in het buitenland). 3° Toe te kennen NE per type van erkende navormingsactiviteit: zie tabel hierna.
Gebruikte afkortingen LOKK : NE : ROB: RVT: WAR : WZC:
Lokale Kwaliteitsgroep voor Kinesitherapeuten (8-15 personen) navormingseenheden rustoord voor bejaarden rust- en verzorgingstehuis wetenschappelijke adviesraad woon- en zorgcentra
31
Rubr iek
Benaming
Omschrijving
Aantal toegekende NE
1
algemeen kinesitherapeutisch
Zie 5.1
2
ethische, socio-economische en organisatorische aspecten
3 4
regionale symposia -nationale symposia internationale symposia
praktische opleiding (vaardigheden) en/of theoretische opleiding (kennis) en/of opleidingsprogramma over specifieke onderwerpen vergaderingen met gezondheidseconomische en/of ethische en/of deontologische inhoud opleidingen in het kader van praktijkorganisatie (o.a. kinesitherapeutisch dossier, informatisering) Zie rubriek 1. – 2. – 4.
5
EBP-opleiding
6
collega’s werkzaam in ziekenhuis, ROB, RVT, revalidatiecentrum, WZC of medisch huis wetenschappelijke publicaties in een tijdschrift beschikkend over een leescomité en/of een impactfactor
7
8
9
10
auteur van een abstract + poster, of abstract + communicatie tijdens een congres hoofdpromotor van een Masterproef in de kinesitherapie spreker bij door PQK erkende navormingsactiviteiten
Deelnamebewijs in scannen zoekstrategieën, analyseren en interpreteren van richtlijnen met uitsluiting van gevalsbespreking
1e auteur
Zie 5.1
Zie 5.1 Max 2 /jaar 10 NE Max 2/ jaar Zie 5.1 5 NE, met een minimumduur van 60 minuten, en max één vergadering per maand 10 NE / publicatie
laatste auteur
5 NE / publicatie
overige auteurs 1e auteur
5 NE / publicatie 5 NE/abstract + poster 10 NE/abstract + communicatie
begeleiden van een student bij zijn Masterproef Activiteit opgenomen in de PEonline kalender
10 NE / Masterproef
aantal navormings-eenheden waarop hij recht heeft x 2 (toegekend maximum = 20 NE)
32
11
moderator bij erkende LOKK activiteit
Activiteit opgenomen in de PEonline kalender
12
kinesitherapeut die een specifieke opleiding volgt tot moderator kwaliteitsverantwoordelijke lokale kring erkend stagebegeleider met minstens één stagiair/jaar
Activiteit opgenomen in de PEonline kalender
13 14
Attest van opleiding in scannen
aantal navormings-eenheden waarop hij recht heeft x 2 (toegekend max = 20 NE) 10 NE / voor de volledige opleiding 10 NE/ per terugkomdag 10 NE op jaarbasis 10 NE op jaarbasis
33
Bijlage 2
Criteria kwaliteitsbevordering kinesitherapie 1. Eerst een woordje uitleg:
Afkortingen: -
NE = navormingseenheden of de punten die je gedurende een jaar kan opbouwen door opleidingen, symposia, congressen, e.a. te volgen
-
PR = peer review of intercollegiaal overleg binnen een LOKK (lokale kwaliteitsgroep kinesitherapeuten).
-
CHL = checklist. De kinesitherapeut vindt in zijn portfolio een checklist ‘praktijk’ en een checklist ‘kinesitherapeutisch dossier’. De kinesitherapeut die werkzaam is in een instelling kan de checklist ‘praktijk voor kinesitherapeuten werkzaam in een instelling’ invullen ter vervanging van de eerstgenoemde checklist ‘praktijk’. Wanneer verder in de tekst verwezen wordt naar “1 x CHL”, dan wordt bedoeld dat beide checklists (praktijk + kinesitherapeutisch dossier) één maal dienen ingevuld te worden.
-
PB = patiëntenbevraging
Minimumjaar: de criteria voor een minimumjaar zijn de volgende: 30 NE, 1 PR, 1 x CHL, 1 x PB
Normaal jaarprogramma: 50 NE, 2 PR, 1 x CHL, 1 x PB
Registratieperiode: o
Iedereen die voor de eerste keer een portfolio aanmaakt in PE-online heeft tijd tot 31 december van het daarop volgend jaar om de criteria van een normaal jaarprogramma te halen. Eens deze persoon de criteria heeft gehaald, komt hij in een herregistratieperiode.
o
Iemand die in een herregistratieperiode op het einde van een jaar de minimale jaarcriteria niet haalt of die op het einde van de herregistratieperiode de criteria niet haalt, valt terug in een registratieperiode van één jaar dat loopt van 1 januari tot 31 december. 34
Herregistratieperiode: deze loopt over een periode van 3 jaar (uitgenomen na een eerste registratieperiode die gelijk wanneer kan eindigen).
Kwaliteitsregister: Website waar voorschrijvers, patiënten, kinesitherapeuten, en alle andere geïnteresseerden, kinesitherapeuten kunnen terugvinden die de criteria voor kwaliteitsbevordering gehaald hebben.
Portfoliohouders: iemand die in PE-online een portfolio heeft aangemaakt.
Criteria: de kwaliteitscriteria zoals opgenomen in het ‘reglement kwaliteitsbevordering’
2. Opstart periode kwaliteitsbevordering vanaf 1/1/2014 Periode 1: 2014-2015 Iedereen die voldoet op 31/12/2013 aan de criteria, wordt opgenomen in het register & start op 1/01/2014 opnieuw met 0 punten. Iedereen die in de loop van de volgende jaren de criteria haalt (2014-2015), komt op nul zodat we de kinesitherapeuten blijven motiveren om aan kwaliteit te werken. Alle portfoliohouders die niet volledig voldoen aan criteria op 1/01/2014 krijgen hiervoor de kans tot 31/12/2015 ( vermelding zonder ster) Dit alles geldt t.e.m 31/12/2015. Periode 2: 2016-2018 0p 1/1/2016 is de start van een nieuwe registratieperiode van 3 jaar en start iedereen met nul punten. Eind 2018 volgt een evaluatie van deze periode. Op het einde van elk kalenderjaar voldoe je dus al dan niet aan de criteria en volgt er een mogelijke opname in het register. Let wel ! - Voldeed je al aan de criteria in de periode 2014-2015 zal je automatisch opgenomen worden in het register gedurende 2016. - Voldeed je niet voor 31/12/2015 zal je in de loop van 2016 moeten voldoen aan de criteria om in het register te verschijnen.
35
Periode 2014-2015
2016-2018
Opgenomen in het kwaliteitsregister (met *) - Ik voldoe op 31/12/2013 aan de criteria en kom op nul - Ik voldoe tussen 1/1/2014 & 31/12/2015 aan alle criteria en start op nul - Ik voldeed al in de periode 2014-2015 aan de criteria en behoud dus mijn ster en start zoals iedereen op nul
Opgenomen in het kwaliteitsregister -
Niet opgenomen in het kwaliteitsregister
Ik voldoe op 1/1/2014 nog niet aan alle criteria maar werk wel al aan kwaliteit m.a.w ik heb een portfolio
-
Ik voldoe op 1/1/2016 niet aan de criteria
Periode 2016-2018 Iedereen op nul op 1/1/2016. Er zijn 3 mogelijke situaties: 1/ Ik heb op 31/12/2015 voldaan aan de kwaliteitscriteria en start op nul op 1/01/2016 2016 50 NE, 2 x PR, 1 x CHL, 1 x PB 2017 50 NE, 2 x PR, 1 x CHL, 1 x PB 2018 50 NE, 2 x PR, 1 x CHL, 1 x PB totaal te behalen per kalenderjaar 50 NE (navormingseenheden) 36
2 x PR (peer reviews) 1 x CHL (checklists praktijk + dossier) 1 x PB (patiëntenbevraging + zelfevaluatie)* *let wel ! patiëntenbevraging: - min. 1 x per 3 jaar afnemen - andere 2 jaar uit deze periode: deelname aan alternatief zoals een lezing of opleiding rond communicatie met patiënten (> evaluatie van huidig systeem PB eind 2015 voor eventuele bijsturing)
Op het einde van elk jaar kan je je opname in het kwaliteitsregister bestendigen indien je aan de criteria voldoet. Voldoe je niet op 31/12 van elk jaar dan heb je 1 jaar de tijd om je criteria te halen en opnieuw je opname in het register verzekeren. Iedereen heeft recht op 1 minimumjaar gedurende een periode van 3 jaar, op voorwaarde dat het totaal over de periode behaald wordt.
2/ Ik heb niet aan de kwaliteitscriteria voldaan op 31/12/2015 en start op nul op 1/01/2016. 2016 50 NE, 2 x PR, 1 x CHL, 1 x PB 2017 50 NE, 2 x PR, 1 x CHL, 1 x PB 2018 50 NE, 2 x PR, 1 x CHL, 1 x PB totaal te behalen per kalenderjaar 50 NE (navormingseenheden) 2 x PR (peer reviews) 1 x CHL (checklists praktijk + dossier) 1 x PB (patiëntenbevraging + zelfevaluatie) Eens je 1 x voldoet aan de criteria op 1 kalenderjaar > opname in het register 37
Iedereen heeft recht op 1 minimumjaar gedurende een periode van 3 jaar, op voorwaarde dat het totaal over de periode behaald wordt.
Voorbeelden van minimum- en normaal jaarprogramma: Goed: Jaar 1: 30 NE, 1 PR, 1 x CHL, 1 PB Jaar 2: 50 NE, 2 PR, 1 x CHL, 1 PB Jaar 3: 70 NE, 3 PR, 1 x CHL, 1 PB
Fout: 30 NE, 1 PR, 1 x CHL, 1 PB 60 NE, 2 PR, 1 x CHL, 1 PB 50 NE, 2 PR, 1 x CHL, 1 PB
Fout : 50 NE, 2 PR, 1 x CHL, 1 PB 50 NE, 2 PR, 1 x CHL, 1 PB 30 NE, 1 PR, 1 x CHL, 1 PB
3 / Ik ben nieuw in het systeem en maak een portfolio aan in de loop van de periode 2016-2018. 2016 2017 2018
Ik meld me voor het eerst aan op 12/03/2016 ik moet tegen 31/12/2017 voldoen aan de criteria van een normaal jaarprogramma dus ik heb het lopend jaar van mijn inschrijving + 1 volledig jaar hierop volgend op 1/01/2018 start ik opnieuw op nul punten en maak een normaal jaarprogramma af
Dus enkel voor nieuwe portfoliohouders is er eenmalig een uitzondering en krijg je het jaar van aanmelding èn het volledige jaar hier op volgend om je criteria te halen. Nadien kom je in het normale jaarprogramma.
38
Bijlage 3 Vergadering Werkgroep EBM 12/11/13 Aanwezig: Manu Simons –werkgroepvoorzitter/verslaggever (CEBAM), Stijn Van de Velde (CEBAM, EBMpracticeNet, werkgroep ELR), Didier Maquet (PQK, ULG), Peter Vaes (VUB), Bruno Zwaenepoel ( PQK, UGent), Raf Meesen (UHasselt), Fons De Schutter (PQK, EBMpracticeNet, werkgroep ELR), Patrick Wérrion (Axxon), Christophe Dumoulin (ULG), Philippe Mauhaudens (UCL), Raf de Caluwé (WVVK), Valentin Schroyen (WVVK, UHasselt), Chris Van den Broeck (UGent) Verontschuldigd: Alice Nieuwboer (KUL) 1. Wat gebeurt er binnen de verschillende organisaties naar evidence? 3-daagse EBM-cursus: zal aangepast worden naar 3 dagen gespreid over 3 vrijdagen, 1 algemene dag en daarna opsplitsen in de verschillende vakdomeinen, zodat de heterogeniteit van de groepen vermeden wordt.
Validatie van guidelines: dit jaar zijn 12 richtlijnen gevalideerd binnen CEBAM, de organisaties die produceren zijn SSMG, Domus Medica, Kenniscentrum, Rode kruis, VVAD. Richtlijnen naar de kinesitherapie zijn bv. enkeldistorsie. We stellen vast dat de richtlijnen die ontwikkeld worden binnen het kenniscentrum niet echte richtlijnen zijn maar eerder literatuurstudies zijn. Definitie van richtlijnen: Systematische literatuurstudie + consensusmeeting. Specifieke klinische vragen komen niet vaak aan bod in de studies van het kenniscentrum. We kunnen initiatieven nemen om met richtlijnen naar de LOKK-groepen te gaan, zodanig dat de informatie beter doorstroomt naar de kinesitherapeuten op het terrein. Een implementatiestrategie van de richtlijnen gebeurt zelden. Op dit moment werd er enkel financiële steun gegeven om zaken te ontwikkelen, nu is er een andere strategie en middelen voor de implementatie. We zouden beter een pragmatische richtlijn ontwikkelen door gebruik te maken van verschillende andere richtlijnen over het zelfde onderwerp. We kunnen vanuit de klinische vragen beter antwoorden formuleren waardoor de interesse bij het werkveld gewekt wordt.
De vijfde pijler binnen Cebam: creëren van publieke website waarbij bepaalde zaken die verschijnen in de pers/actualiteit wetenschappelijk onder loep worden genomen. Er zullen ook patiëntleaflets ontwikkeld worden zodanig dat juiste informatie ook naar het publiek doorstroomt.
Gestart met een project binnen het ziekenhuismilieu waarbij we vaststelden dat er weinig gepubliceerd werd onder de kinesitherapeuten en verpleegkundigen. Meestal worden de publicaties gedaan door de artsen terwijl de anderen het werk doen. Brugmann ziekenhuis is met een opleiding EBM gestart om de kinesitherapeuten/verpleegkundigen een basis te geven zodanig dat we deze kunnen begeleiden om zelf ook te publiceren. 39
SPIP: iedereen heeft nu toegang via de nieuwe website: www.cdlh.be. inloggen gebeurt via een token, elektronische identiteitskaart of via een login en passwoord. De oude website zal verdwijnen en we zullen enkel deze nieuwe site gebruiken. Indien je een Pe-online account hebt , heb je gratis toegang tot de SPIP en de CDLH. Op dit moment zijn er 3000 mensen ingeschreven en we zouden graag de nodige info bekomen via IVS hoeveel kinesitherapeuten gebruik maken van deze website. De toegang loopt nog tot half juni 2014.
WVVK: betrokken als go-between bij een aantal zaken vnl binnen EBM-practicenet. Vanuit de website worden een groot deel kinesitherapeutische richtlijnen opgelijst. Ze stellen ook de meetinstrumenten ter beschikking die gebruikt worden in de verschillende richtlijnen.
Axxon heeft een aantal opleidingen opgestart: kine-coach voor Parkinson en diabetes waar het EBM-gedachtegoed wordt onderwezen. Aan Nederlandstalige zijde werkt deze vorm zeer goed, aan Franstalige zijde moeten we nog wat werk verrichten. Axxon zal voor deze opleidingen steeds gebruik maken van experten om deze opleidingen te animeren. Dit model van lesgeven kan beschouwd worden als een implementatiestrategie van richtlijnen.
Pro-q-kine: activeren van LOKK financieel en inhoudelijk. 3-pijlers: Goed elektronisch dossier kunnen aanmaken, ook focus op communicatie en de derde pijler is EBM. De topics worden zelf aangereikt. Er is een kwaliteitsraad die de criteria en inhoudelijke aspecten zal bepalen. We zouden rond de verschillende topics eens moeten peilen wat de interesse is voor deze topics in het beroepsveld. We kunnen eventueel aan een geselecteerde groep kinesitherapeuten vragen om gedurende een aantal weken een aantal klinische vragen te noteren waarmee ze in de klinische praktijk worden geconfronteerd. Communicatie naar huisartsen is belangrijk, vaak worden kinesitherapeuten nu al gevraagd om in de huisartsopleiding les te gaan geven. Huisartsen zijn vaak vragende partij en vinden het belangrijk om verwijsbrieven te krijgen.
EBM initiatieven bij de universiteiten: instrument ontwikkeld dat doorgestuurd is en waar we geen respons op hebben gekregen, het doel van deze enquête was om feedback te krijgen van de universiteiten en hogescholen aan Franstalige en Nederlandstalige zijde zodanig dat we een beeld krijgen van wat er gebeurd binnen onze Belgische instellingen.
WCPT: getracht om hun richtlijnen te gebruiken en af te stemmen naar de Belgische situatie via Roland Craps. We stellen ook vast dat deze richtlijnen niet gekend zijn onder de Belgische kinesitherapeuten. We zouden graag via Axxon en Roland een constructieve samenwerking aangaan. Vb het zou interessant zijn dat we deze richtlijnen kunnen gebruiken in EBM-practicenet. 40
GIN: congres met een 400-tal deelnemers, in 2015 zou het doorgaan in Amsterdam. Joan Vlayen zit in de raad van bestuur en kan een contactpunt zijn om onze nationale belangen te tonen via posters en presentaties van EBM-practiceNet.
Cochrane: posterpresentatie van een thesisproject i.s.m. UHasselt in Quebec.
KNGF: zelfde verhaal als WCPT, we zouden graag deze richtlijnen gebruiken om op Ebm-practicenet te plaatsen. Fons heeft een positief contact gehad met Karin Heiblom maar er moeten nog concrete initiatieven opstarten.
Thesisbegeleiding: met Raf als promotor (Stijn en Fons als co-promotoren) is een nieuwe thesis opgestart: “Zullen therapeuten uitgewerkte evidence summaries gebruiken?”. Het voordeel is dat deze informatie steeds kort en bondig is samengevat. Het zou ook goed zijn indien we een software producent kunnen overtuigen om de ICPD- codes te koppelen aan deze summaries. Zo brengen we deze summaries naar de werkvloer wanneer het gekoppeld is aan het elektronisch dossier. We zoeken nog eventuele studenten die een masterproef willen koppelen aan EBM-practicenet.
EBMpractieNet guidelines: Is er relatieve informatie binnen de richtlijnen voor kinesitherapeuten? Vb 1 lage rugpijn: oorspronkelijke tekst 15p, na eliminatie blijven er nog 5 pagina’s over met relevante informatie. Vb 2: Frozen shoulder: de kinesitherapeutische info beperkt zich tot één zin. Doch indien we zoeken via google komen we op een nieuwe richtlijn voor de behandeling van frozen shoulder (gepubliceerd in oktober 2013) van 170p. D.w.z. dat er heel veel relevante informatie verloren gaat. Indien we dit moeten nagaan voor elke topic is dit zeer tijdrovend. Het zal dus heel moeilijk zijn om uit de Duodecim richtlijnen relevante informatie voor kinesitherapeuten te halen. We opteren dus om verder de evidence summaries te gebruiken en uit te werken voor kinesitherapeuten.
41
