Voordelen en risico s voor Emergis van zelfstandig verder en van de fusie

14 juni 2011 Blad 1/21

Voordelen en risico’s voor Emergis van zelfstandig verder en van de fusie Document 3

16 december 2011 Raden van bestuur Emergis/Parnassia Bavo Groep

16 december 2011 Blad 2/21

Inhoud 1. 2.

Inleiding ......................................................................................................................3 Zelfstandig verder gaan.............................................................................................3 2.1 Dekking van de zorg ...............................................................................................3 2.2 Breedte van het aanbod ...........................................................................................3 2.3 Kwaliteit van de zorg ..............................................................................................3 2.4 Cliënten ...................................................................................................................3 2.5 Personeel .................................................................................................................3 2.6 Cultuur ....................................................................................................................4 2.7 Ondersteunende diensten ........................................................................................4 2.8 Bestuurlijk...............................................................................................................4 2.9 Financiële effecten ..................................................................................................4 2.10 Een ander scenario .............................................................................................4 3. Algemene voordelen ...................................................................................................5 3.1 Nieuw zorgaanbod ..................................................................................................5 3.2 I Psy in Zeeland.......................................................................................................5 3.3 Meer e health, e-learning en domotica....................................................................6 3.4 Een A-opleiding ......................................................................................................6 3.5 Meer wetenschappelijk onderzoek..........................................................................6 3.6 Sterker op de arbeidsmarkt......................................................................................7 3.7 Sterkere positie bij financiers..................................................................................8 3.8 Betere en efficiëntere ICT.......................................................................................8 3.9 Synergie en ondersteunende diensten .....................................................................9 3.10 Lagere indirecte kosten ......................................................................................9 4. Algemene risico’s......................................................................................................10 4.1 Verlies van identiteit .............................................................................................10 4.2 Minder Zeeuws aanbod.........................................................................................11 4.3 Zwakker op de arbeidsmarkt.................................................................................11 4.4 Zwakkere regionale positie ...................................................................................12 4.5 Meer reistijd ..........................................................................................................12 4.6 Meer bureaucratie .................................................................................................12 4.7 Stagnatie van veranderingsprocessen....................................................................12 4.8 Hogere kosten .......................................................................................................13 5. Voordelen en risico’s per sector..............................................................................13 5.1 Indigo ....................................................................................................................13 5.2 Verslaving, forensische zorg en maatschappelijke opvang...................................15 5.3 Het Duin................................................................................................................17 5.4 De Dijk..................................................................................................................18 5.5 Kinder- en jeugdpsychiatrie ..................................................................................19 6. Samenvatting voordelen en risico’s ........................................................................20 6.1 Voordelen..............................................................................................................20 6.2 Risico’s..................................................................................................................21

Voordelen en risico’s voor Emergis van zelfstandig verder en van de fusie


1.

Inleiding In dit document komen de voordelen en risico’s voor Emergis aan bod van twee verschillende opties: zelfstandig verder gaan of aansluiten bij de Parnassia Groep. Dit document overlapt enkele onderdelen van de documentatieset. Bijvoorbeeld document 2 Structuur, besturing en financiën, waar het de afspraken betreft. Ook met document 1 Doelen, legitimatie en te behalen resultaten is er overlap, omdat veel van de gepresenteerde voordelen doelen zijn, die bereikt moeten worden.

2.

Zelfstandig verder gaan Zoals omschreven in document 7 van 24 oktober jl. ‘Onderzoek naar fusie: strategische opties voor de toekomst van Emergis’ kan Emergis ervoor kiezen zelfstandig haar ambities te realiseren om zo haar positie in Zeeland te kunnen vasthouden. Dat betekent dat Emergis is aangewezen op haar eigen kracht. Wat betekent het als Emergis voor deze optie kiest?

2.1

Dekking van de zorg Kinder- en jeugdpsychiatrie en de Dijk zullen zich in de komende jaren moeten beraden over de mate van dekking die nu wordt aangeboden. Daarmee kunnen mogelijk ook kosten voor locaties en vastgoed afnemen. En dat is dan weer gunstig voor de financiële taakstelling die Emergis wacht. Voor de cliënten houdt dit mogelijk in dat zij verder moeten reizen. Tegelijkertijd ontstaat voor Emergis het risico dat de omzet verdwijnt naar andere aanbieders. Op dit moment vormen de cliënten van deze sectoren ruim de helft van het totaal aantal cliënten.

2.2

Breedte van het aanbod Het zorgaanbod van Emergis is op dit moment niet compleet. Door de verwachte bezuinigingen zal dit mogelijk verder afnemen, zeker omdat de ruimte voor innovatie en investeringen klein zal zijn en de concurrentie tegelijk niet stil zit. Vooral de klinische capaciteit voor Kinder- en jeugdpsychiatrie komt onder druk te staan. Dat geldt ook voor de breedte van het aanbod voor volwassenen en ouderen.

2.3

Kwaliteit van de zorg De kwaliteit van het zorgaanbod is kwetsbaar. Nagenoeg alle sectoren krijgen te maken met bezuinigingen en mogelijk kwalitatieve problemen. De ruimte voor innovatie en investeringen is klein.

2.4

Cliënten Voor cliënten van Emergis betekent dit dat een deel van het aanbod wellicht verder weg zal komen door sluitingen. Kinder- en jeugdpsychiatrie zal op termijn mogelijk verdwijnen.

2.5

Personeel De arbeidsmarkt in Zeeland krimpt en vergrijst. Het zal Emergis daarom in principe steeds meer moeite kosten om medewerkers te vinden en vast te houden. Tegelijk zal het aantal vacatures in de komende jaren niet zo groot zijn, waardoor dit minder problematisch zal uitpakken. Het ontbreken van een A-opleiding zal echter wel een issue zijn.



2.6

Cultuur Emergis bevindt zich in de haarvaten van Zeeland. Medewerkers voelen zich sterk betrokken bij de organisatie en de Zeeuwse identiteit. Het behoud van deze eigen cultuur wordt volledig gegarandeerd indien wordt gekozen voor zelfstandigheid. Niettemin zullen jaren van bezuinigingen en karigheid hun effect op die cultuur niet missen.

2.7

Ondersteunende diensten De bezuinigingen zullen effect hebben op de ondersteunende diensten. Er zal minder ruimte zijn voor investeringen, zoals ICT, en ook zal scherp gekeken moeten worden naar de personeelskosten. Het is denkbaar dat gespecialiseerde functies moeten worden uitbesteed of elders ingekocht. De mogelijkheden voor professionalisering zullen klein zijn, daar de bezuinigingen bij voorkeur niet ten laste mogen komen van de directe zorg.

2.8

Bestuurlijk De besturing van een (kleinere) zelfstandige organisatie is en blijft overzichtelijk: de interne lijnen zijn kort en het onderhoud van samenwerkingsrelaties beperkt. Het voldoen aan alle (bureaucratische) wet- en regelgeving is als zelfstandige organisatie wel een opgave. Zelfstandigheid betekent ook volledige autonomie en een weinig complexe top. Wel zal het nodig zijn te krimpen in termen van bestuurders, directeuren en stafmedewerkers.

2.9

Financiële effecten In financiële zin betekent zelfstandig verder gaan het volgende: De omzet van Emergis zal dalen, dit komt enerzijds door tariefdalingen en anderzijds door vraaguitval en toenemende concurrentie. Dit is nog exclusief de eventuele sluiting van de klinische capaciteit van de Kinder- en jeugdpsychiatrie en reeds door de politiek aangekondigde maatregelen in de tarieven. Er moet in ieder geval voor een totaal van € 6,4 miljoen bezuinigd worden in de jaren 2012 tot en met 2014. Alle sectoren moeten in hoog tempo aan de slag om de efficiency en de directe kosten te verlagen. Het niveau van noodzakelijke bezuinigingen is zodanig dat ook (opnieuw) naar de efficiency van de ondersteunende diensten moet worden gekeken. De ruimte om te investeren in ICT, e-health en e-learning moet bijna zeker uit het vermogen van Emergis betaald worden. In de exploitatie is daarvoor geen ruimte.

2.10 Een ander scenario Een ander zelfstandigheidscenario dat openstaat voor Emergis is een tijdige en aanzienlijk rationalisatie van het aanbod, waarbij Emergis zich terugtrekt op een zeer beperkt aantal specialisaties, doelgroepen en locaties. Dit kan mogelijk plaatsvinden door verkoop van onderdelen, waarbij de opbrengsten kunnen worden geïnvesteerd in kwaliteit van zorg. Tegelijk kan gewerkt worden aan uitbesteden van een groot deel van de indirecte en ondersteunende diensten, alsmede het vastgoed en de verantwoordelijkheid daarvoor. Voor cliënten zal dit minder uitmaken, aangezien er voldoende ander aanbod in de markt is. De sociale impact van een dergelijk scenario kan groot zijn, aangezien dit gepaard zal gaan met het al dan niet gedwongen vertrek van medewerkers.



Alles in ogenschouw nemend, hebben wij besloten niet voor het hierboven geschetste te kiezen. Onze voorkeur gaat uit naar aansluiting bij de Parnassia Groep.

3.

Algemene voordelen Aansluiting bij de Parnassia Groep biedt Emergis de volgende algemene voordelen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Nieuw zorgaanbod I-psy in Zeeland Meer e-health, e-learning en domotica Een A-opleiding Meer wetenschappelijk onderzoek Sterker op de arbeidsmarkt Sterkere positie bij financiers Betere en efficiëntere ICT Synergie ondersteunende diensten Lagere indirecte kosten

Wat betekent dit precies? 3.1

Nieuw zorgaanbod De ambities om te groeien gelden onder meer de programma’s van PsyQ, Kinderen jeugdpsychiatrie en Indigo: - het intensiveren van de marketing van de vestiging van PsyQ in Goes die onder de aansturing van Emergis BV komt; - sterk inzetten op ondernemerschap met het merk Indigo in zuidwest Nederland. De zelfstandige ontwikkeling van nieuw zorgaanbod is tijdrovend en vergt veel investeringen. Parnassia Groep is door de omvang in staat aanloopverliezen te nemen en te compenseren. Voor groei en uitbreiding is echter niet alleen financiële slagkracht nodig, maar ook specifiek management, kennis en ervaring. De afgelopen jaren is Emergis zelfstandig hier niet toe in staat geweest. Samen met Parnassia Groep kan dat wel.

3.2

I Psy in Zeeland Op dit moment is 5% (= 19.800 personen) van de bevolking in Zeeland nietwesters. Dit aandeel zal in Zeeland stijgen tot 7,5% in 2030. Gemeenten met het grootste aantal niet-westerse allochtonen zijn Goes, Vlissingen en Middelburg. De stijging van het percentage allochtonen ontstaat door twee bewegingen. Er komen in de eerste plaats meer allochtonen in Zeeland wonen. En in de tweede plaats daalt het aantal autochtonen. Het zorgaanbod van Emergis richt zich niet specifiek op allochtonen. Het beter bedienen van de bestaande klanten in de portefeuille van Emergis met een gericht zorgaanbod, is daarmee een duidelijke plus in geval van aansluiting bij Parnassia Groep. Emergis kan door de fusie gebruik maken van de al opgebouwde kennis en ervaring in het zorgaanbod interculturele psychiatrie. Investeringen om tot een dergelijk aanbod te komen zijn derhalve niet nodig. In de conceptafspraken is opgenomen dat er een expertiseteam interculturele psychiatrie in Goes gevormd zal worden, in nauwe samenwerking met Emergis. Het team bestaat uit drie fte met een verwachte omzet van ongeveer € 350.000.



3.3

Meer e health, e-learning en domotica Emergis wil het gebruik van e-health als onderdeel van de behandeling vergroten. Doel is het bereiken van nieuwe doelgroepen, het bieden van passende zorg en het realiseren van een effectieve behandeling. Daarnaast is dit van groot belang vanwege de kostenbeheersing. Maar ook vanwege de noodzaak tot specialisatie en de behoefte aan zorg dichtbij huis in een dunbevolkt gebied als Zeeland. Meer gebruik van e-health gaat gepaard met grote investeringen en ontwikkeltijd. Parnassia Groep beschikt over een breed reeds ontwikkeld en geïmplementeerd aanbod e-health, e-learning en domotica. De afgelopen vijf jaar heeft Parnassia Bavo Groep daarin ruim € 20 miljoen geïnvesteerd. Voor 2012 staat er een bedrag van ongeveer € 6,5 miljoen op de begroting. Emergis beschikt over e-learning, een MyHealthOnline portaal, Interapy en domotica. De middelen van Emergis zijn – begrijpelijkerwijs - aanzienlijk beperkter dan die van de Parnassia Groep. Samengaan betekent voor Emergis direct toegang tot het e-health warenhuis van de Parnassia Groep zonder eigen investeringen te hoeven doen. Dit omvat: • toegang tot de ruim 30 e-health modules die nu reeds draaien; • toegang tot de acht e-health modules die worden ontwikkeld door Mental Share en Zorgaanbieders Online (samenwerkingsverband van vijf partijen); • deelname aan het EPA-project (screen--to-screenbehandeling) waardoor hulpverlener en patiënt via het scherm kunnen communiceren; • gebruikmaking van de elektronische vragenlijst voor screening en verwijzing die ontwikkeld worden voor huisartsen/praktijkondersteuners en cliënten. Stapsgewijs en op basis van nader onderzoek kunnen werkwijzen hierdoor worden verbeterd.

3.4

Een A-opleiding Emergis beschikt op dit moment niet over een A-opleiding. Parnassia Bavo Groep wel. Door de fusie kan Emergis hierin participeren en een of meer opleidingsplaatsen voor Zeeland realiseren. Dit geldt voor de opleiding tot kinderen jeugd psychiater en ook voor de opleiding tot psychiater voor volwassenen. Wie beschikt over goede opleidingsmogelijkheden, met name een A-opleiding, heeft een duidelijk voordeel op de arbeidsmarkt. Dit geldt in het bijzonder voor Emergis, die door de minder centrale ligging extra aantrekkelijk moet zijn voor professionals, zoals psychiaters, GZ-psychologen en medewerkers voor de forensische zorg. Het ontbreken van de A-opleiding heeft als neveneffect dat er relatief weinig wordt geïnvesteerd in (wetenschappelijk) onderzoek. En dit maakt het moeilijker bepaalde medewerkers zoals psychiaters, maar ook psychologen en andere specialisten, vast te houden. De overige functies, zoals verpleegkundigen, SPV’ers, basis- en klinisch psychologen en staffuncties, kan Emergis over het algemeen goed invullen .

3.5

Meer wetenschappelijk onderzoek Binnen Emergis wordt op dit moment geen wetenschappelijk onderzoek op structurele basis uitgevoerd. Binnen Parnassia Bavo Groep gebeurt dat op verschillende plaatsen; er is sprake van een uitgebreid wetenschappelijk programma. Daarnaast zijn er tien bijzonder hoogleraren. Emergis wordt onderdeel van dit geheel.



Emergis besteedt ongeveer € 300.000 per jaar aan wetenschappelijk onderzoek, zoals patiëntgebonden en beleidsondersteunend onderzoek en ROM (routine outcome monitoring). Deze investeringen zal Emergis BV grotendeels voortzetten. In 2010 heeft Parnassia Bavo Groep € 4 miljoen aan wetenschappelijk onderzoek uitgegeven. Naast de gebruikelijke opbrengst in de vorm van publicaties, promoties en dergelijke, ligt het accent op toegepast onderzoek dat ten goede moet komen aan de patiëntenzorg (37,5 fte van de in totaal 57 fte onderzoekscapaciteit verricht patiëntgebonden onderzoek). Dit zijn de voordelen voor Emergis. : • Het gezamenlijk uitvoeren van onderzoek levert besparingen op. Zo kunnen groepsbreed onderzoeksprojecten worden gestart en contacten worden onderhouden met de wetenschap. • Emergis kan gebruikmaken van het netwerk van de bijzonder hoogleraren. • De gedigitaliseerde bibliotheek/kennisbank van Parnassia Groep wordt ter beschikking gesteld van de medewerkers van Emergis. • De opbrengsten van wetenschappelijk onderzoek komen ter beschikking van Emergis. • De uitvoering van interessant wetenschappelijk onderzoek binnen de eigen muren is aantrekkelijk voor nieuw te werven professionals en draagt bij aan de opbouw van autoriteit. 3.6

Sterker op de arbeidsmarkt Op dit moment ervaart Emergis geen acuut probleem op de arbeidsmarkt. Functies zoals verpleegkundigen, SPV’ers, basis en klinisch psychologen en staffuncties kan Emergis op dit moment over het algemeen goed invullen. Op de langere termijn echter is de verwachting dat er voor de basisfuncties van de GGZ, zorgmedewerkers op niveau 4 en 5, wel een tekort ontstaat. Dit heeft te maken met het algemene tekort aan medewerkers in de zorg in geheel Nederland. Dit raakt Zeeland wel iets minder, maar is toch nog relevant. Voor Emergis betekent deze verwachting, dat zij zich op termijn moet mengen in de strijd om de zorgprofessional en zich (regionaal) als aantrekkelijk werkgever zal moeten manifesteren om de slag te kunnen winnen. Iedere vorm van versterking van het arbeidsmarktprofiel is daarin welkom. • Door een groter en gevarieerder functieaanbod biedt de fusie meer diverse loopbaanmogelijkheden voor medewerkers. • Emergis kan gebruikmaken van de ondersteuning van de wervingsactiviteiten van de Parnassia Groep en zich hierdoor op meer professionele wijze presenteren op de arbeidsmarkt. • Het opleidingsaanbod wordt op grotere schaal vormgegeven, en dat versterkt de professionaliteit (Parnassia Academie). • De schaal brengt met zich mee dat er meer kansen zijn om werkgelegenheid in stand te houden (toepassing sociaal plan). Daar staat tegenover dat de omvang van de nieuwe organisatie mogelijk doelgroepen op de arbeidsmarkt afschrikt. Daarom is dit aspect ook bij de risico’s opgenomen.



3.7

Sterkere positie bij financiers Op dit moment is Emergis voor bijna 80% afhankelijk van CZ, die niet alleen de grootste verzekeraar, maar ook het zorgkantoor voor Zeeland is. Dit effect wordt verder versterkt doordat zorgverzekeraars vanaf 2013 ook de AWBZ-zorg voor de eigen verzekerden gaan inkopen. Het is denkbaar dat de zorgverzekeraar dan ook op de AWBZ financieel risico gaat lopen. Voor Emergis betekent dit een steeds grotere afhankelijkheid van één zorgverzekeraar CZ, waarmee inmiddels overleg is gevoerd over de voorgenomen fusie en afspraken zijn gemaakt. CZ verlangt: “in een eventuele NMa-consultatie dat er lange termijn garanties door de Parnassia Groep en het huidige bestuur van Emergis moeten worden afgegeven dat door de fusie de kwaliteit van zorg in Zeeland aantoonbaar kwalitatief "toekomstbestendig wordt", onder marktconforme kostenniveaus, vergeleken met de "best practice" in Nederland. Voorgesteld wordt dit in de vorm van een meerjarenovereenkomst vast te leggen, die als onderlegger voor de toekomstige zorgovereenkomsten geldt, en zijn verankering zal moeten krijgen in de NMa-toestemming. Conditio sine qua non hierbij is dat de zorgafspraken voor Zeeland niet integraal onderdeel uitmaken van de productieafspraak met de Parnassia Groep, maar separaat overeengekomen worden, en dit zal ook in de toekomst zo zullen blijven." Deze reactie van CZ sluit aan bij ons voorstel om tot een meerjarenovereenkomst te komen. Door haar omvang en haar werkterrein heeft de Parnassia Groep als geheel, dus met Emergis, een veel grotere schaal. In totaal bedraagt het aandeel in de landelijke GGZ-markt tussen de 10 en 15% - mede afhankelijk van de wijze van meten. Parnassia Bavo Groep is niet afhankelijk van één zorgverzekeraar. Na de fusie wordt Emergis onderdeel van een groep waarmee verzekeraars landelijk afspraken willen maken, en een interessante partij voor zorgverzekeraars als het gaat om innovatie, ondernemerschap en vernieuwing. Immers, er is sprake van een organisatie die niet alleen de schaal, middelen, kwaliteit en de mensen heeft om zaken in gang te zetten, maar die ook in staat is dit in te voeren in een groot deel van Nederland. Dit maakt de kans op het maken van speciale afspraken met verzekeraars groter. Natuurlijk moet de groep net als nu laten zien dat er zowel kwalitatief goede als doelmatige zorg wordt geleverd tegen een zo laag mogelijke prijs per patiënt. En ze moet daarover (meerjaren)afspraken blijven maken met verzekeraars.

3.8

Betere en efficiëntere ICT Door het combineren van kennis en kunde van beide ICT-organisaties is het mogelijk om innovaties te versnellen, implementatierisico’s te beperken en de kosten verder te laten dalen. Omdat beide organisaties gebruikmaken van vergelijkbare applicaties zijn de eerste voordelen te behalen door gemeenschappelijk licenties en onderhoud in te kopen. Op dit moment is niet precies te zeggen wat de exacte voordelen zijn, maar de eerste inschattingen zijn • • •

één gemeenschappelijk contract leidt tot een totale directe kostenbesparing op licenties van € 225.000 per jaar; één lidmaatschap van de gebruikersvereniging heeft als jaarlijks voordeel € 45.000; doordat slechts één partij verplicht wordt deel te nemen aan pilots is er een voordeel van € 250.000 per jaar.



Samen levert dit een jaarlijks voordeel op van € 520.000. Het precieze aandeel daarvan voor Emergis is op dit moment nog niet te becijferen. Daarnaast liggen er nog kansen in het terugdringen van de ICT-kosten per werkplek. Emergis en Parnassia Bavo Groep hebben deelgenomen aan een landelijke benchmark van ICT kosten. Er is een groot verschil in ICT-kosten per werkplek. Dit kan leiden tot kostenbesparingen. De exacte inschatting daarvan ontbreekt op dit moment. Ten slotte is uit het verdiepingsonderzoek gebleken dat beide organisaties beschikken over een datacentrum op één locatie. Geen van beide beschikt over een uitwijkmogelijkheid, waardoor er sprake is van een bedrijfsrisico. Emergis BV kan zo'n uitwijk uitsluitend realiseren als zij deel uitmaakt van een groter geheel. 3.9

Synergie en ondersteunende diensten De ondersteunende functies van Emergis blijven vooralsnog ongewijzigd. Dit geeft de medewerkers van Emergis meer zekerheid en de huidige korte lijnen naar het zorgproces blijven daardoor in stand. Dit geldt in ieder geval voor de ondersteuning van de sectoren/afdelingen en de ondersteuning van het zorgbedrijf Emergis BV. Voor de ondersteunende diensten van of voor de onderdelen die overgaan naar Lucertis en Zorgservice/Indigo geldt dat Emergis BV deze diensten levert. De kosten voor de werkzaamheden worden dan bij Lucertis en Zorgservice/Indigo in rekening gebracht. Alleen de ondersteuning die een inhoudelijke overlap heeft met de taken op concernniveau van de Parnassia Groep, worden mogelijk op termijn geïntegreerd. Dit betreft mogelijk een deel van de 30 fte’s die nu bij Emergis deze werkzaamheden verrichten. Deze blijven tot 1 januari 2015 ongewijzigd. Bij de start van de fusie wordt dus een zeer beperkt aantal functies gezamenlijk uitgevoerd. Het betreft zaken waar direct voordelen te behalen zijn Het gaat om: • strategische Inkoopfunctie • strategisch ICT-beleid • bibliotheek Nieuw te ontwikkelen beleid/personeelsregelingen worden tussen nu en 1 januari 2015 op elkaar afgestemd. Na 1 januari 2015 worden onverkort het personeelsbeleid en de personeelsregelingen van Parnassia Groep overgenomen. Voor wat betreft het MD-traject wordt 2012 gebruikt om de MD-trajecten van beide organisaties inhoudelijk en qua opzet naast elkaar te leggen en over en weer van elkaar de goede zaken over te nemen. De kostenvoordelen hiervan belopen naar schatting enkele tonnen. De afspraken houden in dat Emergis voor deze zaken in de eerste jaren ook de feitelijke kosten in rekening krijgt gebracht.

3.10 Lagere indirecte kosten Het doel is om binnen drie jaar 10% op de indirecte kosten besparen. Dat moet lukken door samen doelmatig en efficiënt te werken. Voor de Parnassia Groep gaat het om een totaalbedrag van € 27 miljoen. Voor Emergis zou dit € 4 miljoen per jaar moeten opleveren. Voordelen en risico’s voor Emergis van zelfstandig verder en van de fusie


Op basis van de nu gemaakte afspraken zijn de te verwachten voordelen – naast die in paragraaf 2.8 zijn genoemd - de volgende: • Grote inkooptrajecten gemeenschappelijk uitvoeren, geschat voordeel voorlopig op € 400.000 voor Emergis, te bereiken in een periode van vier jaar. • Eén lidmaatschap van GGZ NL en andere lidmaatschappen (Indigo) en veel minder tijd noodzakelijk in landelijke overlegvormen. Dit levert een besparing voor Emergis op van € 200.000 per jaar, te bereiken in 2013. • Treasury en kredietlijnen kunnen doelmatiger worden georganiseerd. Voor Emergis zou dit concrete voordelen moeten opleveren in de afspraken die zij met de bank kan maken. Het bedrag dat daarmee gemoeid is, is op dit moment niet goed in te schatten (door fluctuaties op de kapitaalmarkt). Alleen al de eerste twee genoemde posten leveren een voordeel op van € 600.000 per jaar voor Emergis BV, op termijn te bereiken. De omvang van de overige besparingen, inclusief de onder 3.8 genoemde ICT-besparingen, is afhankelijk van de mate waarin er gezamenlijk aan gewerkt wordt. Het gaat dan niet alleen om de indirecte kosten in de ondersteunende diensten, maar ook om een efficiëntere aanpak van het primaire proces door inzet van e-health en een verbeterd EPD, domotica, enzovoort.

4.

Algemene risico’s In de besprekingen over de fusie met de Parnassia Groep hebben we uiteraard ook gekeken naar de mogelijke risico’s. Een aantal zal zich niet of in veel mindere mate voordoen dan hier wordt verondersteld, omdat we afspraken hebben gemaakt om deze risico's zoveel mogelijk uit te sluiten. Het gaat om: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Verlies van identiteit. Minder Zeeuws aanbod. Zwakker op de arbeidsmarkt. Zwakkere regionale positie. Meer reistijd. Meer bureaucratie. Stagnatie van veranderingsprocessen. Hogere kosten.

Deze risico’s en onze plannen om ze te voorkomen of verkleinen worden hieronder toegelicht. De citaten aan het begin van iedere paragraaf brengen de bezorgdheid van sommige betrokkenen onder woorden. 4.1

Verlies van identiteit “Door een onderdeel te zijn van een concern kunnen medewerkers en cliënten verlies aan eigenheid en verbondenheid beleven.” Binnen de Parnassia Groep hebben de zorgbedrijven een grote mate van zelfstandigheid. Bovendien is de zorg georganiseerd rondom de cliënt en de medewerkers. Emergis wordt als nagenoeg zelfstandig zorgbedrijf gepositioneerd binnen het concern. De afspraken houden in dat Emergis haar eigen naam houdt. De werkgelegenheid in Zeeland wordt gegarandeerd, binnen kaders.1 1

Zie hiervoor de overeenkomst. De uitzondering betreft die zaken die ook zonder fusie met Parnassia Bavo Groep zouden optreden.



Emergis zal ook zelfstandig zaken doen met financiers, zoals gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoor. Afstemming met de groep is uiteraard wenselijk en noodzakelijk. Emergis onderhoudt zelf de samenwerkingsrelaties in de regio en de contacten met ketenpartners en stakeholders. De raad van bestuur van Emergis behoudt nagenoeg dezelfde bevoegdheden als nu het geval is. Maar het is van belang om cultuurverschillen te onderkennen en te benoemen. Zowel Emergis als de Parnassia Groep kennen binnen de eigen organisatie een scala van lokale culturen naast de gemeenschappelijke cultuur. Emergis formuleert als haar kernwaarden ‘ruimte, passend en samen’; voor de Parnassia Groep is dat ‘deskundig, respectvol en optimistisch’. Door de samenwerking ontstaat voor het geheel een nog grotere variëteit aan culturen. Om kleinschalig te blijven organiseren binnen het concernverband kiest de Parnassia Groep er expliciet voor regionaal/lokaal aanwezig te zijn met de cultuur die bij die regio past. Naast de regionale (zorgbedrijf) cultuur wordt tevens een gezamenlijke cultuur bevorderd, onder andere door overkoepelende kernwaarden en een gemeenschappelijke visie op zorg en veiligheid. Indien er zich opvallende cultuurverschillen voordoen, worden die benoemd. De sterke kanten van beide culturen worden bezien en daar waar gewenst wordt gezamenlijk een nieuwe cultuur ontwikkeld. 4.2

Minder Zeeuws aanbod “Door de fusie is er minder aandacht voor de Zeeuwse situatie en zal mogelijk sneller besloten worden om functies in de Randstad te concentreren. Hierdoor moeten de Zeeuwse cliënten langer reizen om de zorg te krijgen die zij nodig hebben.” Het samengaan wil precies het tegenovergestelde te bereiken. Als Emergis zelfstandig blijft, is het onvermijdelijk dat functies en aanbod in de loop van de tijd afnemen. Emergis wordt dan op termijn een aanzienlijk kleinere organisatie. Het lijkt onvermijdelijk dat er minder lokaal aanbod is en dat cliënten moeten reizen. Door de fusie kan Emergis haar hoogstaande aanbod in stand houden. Er is dan een sterke partner op de achtergrond die waar nodig kwaliteit en kennis kan aanvullen. Ook worden de kosten, onder meer voor e-health, lager, waardoor Emergis kan concurreren in de markt. Daarmee zijn er meer garanties voor continuïteit van het huidige aanbod. In de conceptafspraken met de Parnassia Groep staat dat de huidige vertakking van het aanbod in stand moet blijven, binnen redelijke grenzen.2

4.3

Zwakker op de arbeidsmarkt “De organisatie is door zijn omvang niet meer aantrekkelijk voor werknemers. Medewerkers voelen zich mogelijk minder thuis en vertrekken naar kleinere organisaties. Bij het verplaatsen van activiteiten naar elders kan er lokaal verlies van werkgelegenheid ontstaan.” Nogmaals, het is de bedoeling om Emergis een herkenbare en Zeeuwse organisatie te laten zijn, en juist sterker te laten worden op de arbeidsmarkt. De verwachting is dat de aantrekkingskracht wordt versterkt door meer opleiding en onderzoek. De afspraak is dat er geen werkgelegenheid verloren gaat.3 Maar ontegenzeggelijk kan Emergis als onderdeel van een groter geheel voor bepaalde mensen minder aantrekkelijk zijn

2 3

Zie de overeenkomst (document 5). Daarbij is afgesproken (globaal) dat locaties alleen kunnen verdwijnen op basis van externe omstandigheden die zich zonder de fusie ook aangediend zouden hebben. Zie de overeenkomst. (document 5) Uitzondering vormen de omstandigheden die zich zonder fusie ook voorgedaan zouden hebben. Tot 2015 wordt geen werkgelegenheid verplaatst naar locaties buiten Zeeland.



4.4

Zwakkere regionale positie “Verminderde aandacht voor lokale samenwerkingsrelaties kan de positie in de regio verzwakken. Door negatieve beeldvorming kan er minder gecontracteerd worden door Zeeuwse gemeenten en provincie, omdat deze zich niet herkennen in een (niet-Zeeuws) concern. Dit kan ook gelden voor de zorgverzekeraar CZ.” De raad van bestuur van Emergis blijft de aangewezene om de relaties te onderhouden. Daaraan verandert niets. Uitgangspunt is regionale inbedding en het maken van goede afspraken met partners in de regio. Het bestuur van de Parnassia Groep ziet dit Door samen doelmatig en efficiënt te werken is als de enige mogelijkheid om gezond te blijven. Lokaal maken de zorgbedrijven die daar verantwoordelijk zijn de afspraken met stakeholders en samenwerkingspartners.

4.5

Meer reistijd “Het onderdeel zijn van een concern kan voor een deel van de medewerkers leiden tot meer reistijd.” Het verlengen van reistijd geldt voor een zeer beperkt aantal medewerkers. Zorgmedewerkers houden hun werkplek, alleen voor een klein aantal nog nader te bepalen functionarissen van de ondersteunende diensten zal er na 1 januari 2015 een langere reistijd kunnen ontstaan. Medewerkers die in een project op concernniveau ingezet worden, zullen meer reistijd hebben (dienstreizen). Dit willen we beperken door het inzetten van ICT. Parnassia Groep kent op een aantal locaties de mogelijkheid van videoconferencing. Vanaf de start van de fusie zal Emergis hier ook op aangesloten zijn. Dat is effectief en scheelt veel reistijd. Door het gebruik van internet en domotica – screen-to-screen - proberen we de huidige fysieke afstanden in Zeeland gevoelsmatig te verkleinen.

4.6

Meer bureaucratie “Over een aantal onderwerpen moet afstemming plaatsvinden met de andere onderdelen van het concern. Dit kan ten koste gaan van slagvaardigheid en leiden tot extra kosten en stroperigheid”. Beide organisaties willen als een goed geoliede machine efficiënt en effectief werken. We willen de huidige werkwijze niet aanpassen tenzij er een effectiever alternatief is. Afstemming en integratie zijn voor sommige onderdelen noodzakelijk. Maar voor vernieuwingen wordt altijd een plan opgesteld met daarin de gewenste verbeteringen, wat deze opleveren en wat ze kosten. Alleen als de uitkomst duidelijk positief is wordt het plan uitgevoerd.

4.7

Stagnatie van veranderingsprocessen “Lopende veranderingsprocessen, zoals het herontwerp van de Dijk, kunnen vertraagd en/of extra gecompliceerd raken”. Om gezond te blijven, zeker in deze tijd van grote bezuinigingen voor de GGZ, is het cruciaal dat elke organisatie haar bestaande plannen doorzet en realiseert. Dit geldt zowel voor Emergis als voor de Parnassia Groep. Daarom is ons uitgangspunt dat lopende veranderingsprocessen, zoals de reorganisatie van de Dijk, onverkort worden doorgezet.



4.8

Hogere kosten “De fusie kan leiden tot extra kosten. Het beeld is ontstaan dat bijvoorbeeld standaard 5% van de inkomsten aan het concern afgestaan zouden moeten worden”. Dat is niet de bedoeling. De doelstelling van beide organisaties is de (indirecte) kosten terug te dringen, zodat er meer geld voor het primaire proces beschikbaar is. De Parnassia Bavo Groep heeft daarom een traject in gang gezet om de kosten per patiënt tot 20% te laten dalen. Dit wordt voor een groot deel bereikt door lagere indirecte kosten. De 5%-regeling omvat het volgende. Emergis én de Parnassia Bavo Groep willen een deel van de kosten flexibel houden. Bij Parnassia Bavo Groep geldt als uitgangspunt 10%. De helft daarvan wordt door het bestuur van de zorgbedrijven uitgegeven. De andere helft wordt gezamenlijk besteed aan innovatie en bijzondere projecten die een ieder ten goede komen. In deze 5% zit overigens ook het resultaat van 1,5%. Dit regime gaat pas in 2015 voor Emergis gelden. In de afspraken is opgenomen dat Emergis BV tot 2015 slechts partieel hieraan deelneemt. Zie de precieze verwoording in document 2 Structuur, besturing en financiën. Het komt erop neer dat Emergis tot 2015 slechts zal bijdragen aan die projecten en initiatieven die ook direct tot voordelen voor Emergis leiden. Alleen in 2014 is er sprake van een kleine vaste afdracht van 0,875%. In 2015 is de verwachting dat het eigen vermogen van Emergis BV voldoende versterkt is. Daarnaast verwachten we dat er voldoende meerwaarde is aangetoond door mee te doen aan gezamenlijke initiatieven.

5.

Voordelen en risico’s per sector

5.1

Indigo Huidige situatie Met Indigo heeft Emergis ingespeeld op het beleid van het ministerie van VWS en de zorgverzekeraars dat gericht is op verschuiving van dure tweedelijnszorg naar eerstelijnszorg. Het Indigoconcept is gebaseerd op een zogeheten low cost aanpak, die positief afsteekt in een steeds meer op concurrentie gerichte en groeiende markt. Indigo staat voor een groot aantal opgaven, waarvan er veel te maken hebben met verandering van de financiering en bezuinigingen. Vanwege de verhoging van de eigen bijdrage wordt er een grote krimp in de vraag naar (GGZ) zorg verwacht. Emergis en Parnassia Groep streven ernaar die zorgvraaguitval zo beperkt mogelijk te houden, onder andere door fors te investeren in eerstelijnszorg en e-health. Het is onzeker of het mogelijk is goede afspraken te maken met de gemeenten over de bekostiging van verslavingspreventie, universele en selectieve preventie, en outreachende preventie. Het management van Indigo is hierover echter positief gestemd. Een belangrijke kans voor Indigo is de decentralisatie van de jeugdzorg naar de gemeente, mogelijk per 2013. De toekomstige wet Zorg voor jeugd zet in op preventie en tijdige lichte ondersteuning van kinderen en ouders.



Gemaakte afspraken Indigo wordt inhoudelijk en in omvang op een hoger peil gebracht. Dit gebeurt om een antwoord te kunnen bieden aan de marktomstandigheden. Aan Indigo worden de overeenkomstige werkzaamheden van Zorgservice toegevoegd. Het gaat daarbij om informatie en advies, consultatie, verslavingspreventie, en kortdurende behandeling van matige en milde klachten. In eerste instantie wordt Indigo een onderdeel van Indigo/Zorgservice. Vóór 1 januari 2014 wordt deze structuur geëvalueerd in het kader van de verdere verzelfstandiging van Indigo. De locaties van waaruit de zorg wordt geleverd blijven bestaan. Ook hierbij geldt dat de verantwoordelijke leidinggevenden van Indigo voor Zeeland zullen meedraaien in het management team van Emergis BV. De raad van bestuur van Emergis BV zal een belangrijke stem hebben bij het concrete beleid voor Zeeland, dit om de samenhang in het zorgaanbod in Zeeland te garanderen en om de locatiecoördinatie maximaal te maken. Voordelen • Versterking van het aanbod van Indigo in zuidwest Nederland (Zeeland, Rotterdam, Zuid-Hollandse eilanden) door open een groter aanbod, door meer in te zetten op e-health infrastructuur en modules van Parnassia Groep, en een goede aansluiting te creëren met de tweedelijns specialistische zorg. • Gebruikmaking van de toeleidings- en screeningsinstrumenten die Parnassia Bavo Groep heeft ontwikkeld, waaronder een elektronische aanmelding en toeleiding. • Vergroting van schaal en benutting van deze voordelen. Zo zullen de investeringskosten voor e-health per patiënt dalen. De afdracht van de franchisefee van Indigo en de inzet van mensen aan landelijk overleg kunnen worden verlaagd. De totale besparing wordt geschat op € 250.000. • Verbetering van de kwaliteit van de zorg en de bedrijfsvoering door kennis en best practices te delen; • Beschikbaarstelling van wijk- en webzorg rondom huisartspraktijken voor de cliënten. Dit is een project op initiatief van de verzekeraar (Achmea/Agis); Parnassia Bavo Groep is gevraagd deel te nemen. Hierdoor worden o.a. structurele contracten verkregen om de eerstelijnszorg rondom de huisartsen te mogen leveren en een coördinatierol in de regio blijvend te verwerven. Emergis kan via Parnassia Bavo Groep aansluiten bij dit project. • Het aanbieden van eerstelijnszorg op scholen, een nieuwe markt als gevolg van de nieuwe wet Zorg voor jeugd; • Positionering door sterke merkstrategie, eenheid van visie en organisatie, en één gezamenlijke Indigo productmix. Risico’s • De coördinatie van de werkzaamheden van het nieuwe onderdeel en Emergis BV is complexer dan nu het geval is, met risico’s voor de benodigde slagkracht.



5.2

Verslaving, forensische zorg en maatschappelijke opvang Huidige situatie De cliënten van dit onderdeel van Emergis vormen een bijzondere groep. Veel verschillende aspecten van zorg, maar ook maatschappelijke belangen en verschillende stakeholders komen bij hen samen. Een speciale groep zijn de cliënten die zich kenmerken door ernstige verslavingsproblematiek, overlast en delictgedrag - veelal zijn het zorgmijders en veelplegers. De zorg voor deze mensen vraagt een brede inzet, en aparte kennis en kunde, bijvoorbeeld op het terrein van complexe verslavingsproblematiek. Een andere bijzonder aspect is de noodzaak om de zorg te verlenen dicht bij de cliënt, bij voorkeur in zijn of haar eigen leefomgeving. Op dit moment is deze doelgroep verspreid over de verschillende onderdelen van Emergis. Een deel van deze doelgroep bevindt zich de Dijk voor verslavingszorg. Het Duin biedt met vijf bedden structureel onderdak voor ongeveer 10 patiënten op jaarbasis. De doelgroep voor de forensische zorg heeft ook een duidelijke relatie met de verslavingsreclassering en De Waag. Dit laatste is een samenwerking met de Van der Hoevenstichting in Utrecht, die De Waag als franchiseconcept heeft opgezet. De Waag biedt in Zeeland lichtere zorgmodules. Het is de verwachting dat de vraag naar forensische zorg in de toekomst zal toenemen. Het ministerie van Veiligheid en Justitie, dat een deel van de forensische zorg financiert, verwacht een toename van de behoefte aan lichtere vormen van forensische zorg. Vooral de behoefte aan ambulante zorg, speciale zorg voor verslaafden, verstandelijk gehandicapten en allochtonen met een straftitel is groot. De maatschappelijke opvang, OGGZ en verslavingszorg worden nu gefinancierd uit de gemeentelijke fondsen, als uitvloeisel van de decentralisatie-uitkering van het Rijk aan de centrumgemeente Vlissingen. Het is de verwachting dat de maatschappelijke opvang met ingang van 2013 met 28% wordt gekort. Het Rijk gaat ervan uit dat de autonome regiogemeenten zorgdragen voor aanvullende financiering. De gemeenten verwachten op hun beurt weer dat er oplossingen worden gevonden binnen het ministerie van Veiligheid en Justitie en bij de zorgverzekeraars. Al met al is de bekostiging van dit type zorg complex en zeer onzeker in de toekomst. De aard van de zorg is doorgaans (zeer) gespecialiseerd, hetgeen ook steeds meer toeneemt. Al een aantal achtereenvolgende jaren richt de inkoper van het ministerie zich daarom ook op de ontwikkeling van zogeheten forensische FACT-teams. Daarmee kan beter worden gegarandeerd dat recidive uitblijft. In het verlengde daarvan liggen de uitbreiding en verbetering van een daarop aansluitende maatschappelijke juridische dienstverlening en verdere psychosociale ondersteuning. De kennis en kunde over verslavingszorg wordt steeds belangrijker en ook de medicalisering van de verslavingszorg vraagt in die zin steeds meer van Emergis. Voor een antwoord op deze vraagstukken is versterking van het zorgaanbod van Emergis nodig. Een mogelijkheid is het opzetten van een Zeeuws ambulatorium in samenwerking met De Waag, Brijder en Palier. Maar ook een verdere specialisatie en professionalisering van de afdeling verslavingsreclassering is nodig. Verder zou het mogelijk moeten zijn de forensische doelgroep van Emergis ook zwaardere zorgmodules aan te bieden. Daar hoort een ander beveiligingsniveau bij, en dat is nu niet beschikbaar. Tot slot liggen er kansen om de vrouwenopvang in Zeeland te versterken.



Afspraken In principe hebben we gekozen voor een autonome, integrale benadering van zowel forensische zorg, sociale verslavingszorg, maatschappelijke opvang en vrouwenopvang in de regio's Zeeland, Zuid-Hollandse eilanden en Rijnmond. Dit omvat het volgende. • Het oprichten van een forensisch ambulatorium in zuidwest Nederland met een gemeenschappelijke aansturing. Inzet is het modulaire aanbod van De Waag en de forensische bemoeizorg, MJD, reclasseringstoezicht, 'money for medication' van Palier. De uitbreiding van de zorgketen voor deze doelgroep zal plaatsvinden in samenhang met de Dijk en het Duin. • Het samenbrengen van het lichtere forensische zorgprogramma van De Waag met de ambulante forensische zorg van Palier in Zeeland. Op die manier ontstaat een completer zorgaanbod met een afgestemd beveiligingsniveau voor een forensische of overlastgevende groep met een veelheid aan psychosociale en psychiatrische problematiek. Dat betekent concreet: één voordeur voor diagnostiek, gezamenlijk behandelteam, integreren van behandelmethoden en gezamenlijk onderzoek doen. • Het inzetten van modules van De Waag op het gebied van agressie/huiselijk geweld en de IDDT-aanbod van Palier. Cliënten met een multiproblematiek kunnen we dan totale zorg bieden. • Het combineren van de modules van De Waag op het gebied van zedenproblematiek met de laagdrempelige en outreachende zorg gericht op de thuissituatie van Parnassia Bavo Groep. • Het innoveren van het zorgaanbod en het opvullen van de hiaten. Onder meer denken we aan de ontwikkeling van een aanbod voor zwangere tienermoeders, behandeling van getraumatiseerde vrouwen en kinderen, en woonaanbod voor deze doelgroepen, die op de wachtlijst staan. • Het gezamenlijk faciliteren van de leerstoel drs. Judith Wolf. • Het beter benutten van de kliniek van Palier in Ossendrecht. Afgesproken is dat we gezamenlijk een stuurgroep vormen, die een voorstel zal doen over de optimale wijze van organiseren. Daarin moet een afweging worden gemaakt tussen specialisatie enerzijds en behoefte aan locale aanwezigheid anderzijds. Voordelen • Een aanzienlijk grotere schaal van opereren wordt mogelijk gemaakt, waardoor er ook meer ruimte komt voor kwaliteitsgroei. • Het bedienen van een nieuwe doelgroep, die zorg nodig heeft die De Waag zelfstandig niet kan bieden. Het betreft een groep van ongeveer 70 cliënten, waarvan tweederde met een strafrechtelijke titel. Emergis is reeds in gesprek met de zorginkoper van het ministerie van Veiligheid en Justitie en de zorgverzekeraar over de bekostiging van deze zorg. • De bundeling van ervaring en expertise van de genoemde zorgaanbieders om in zuidwest Nederland vorm te geven aan toegesneden ketens. • Het kunnen aanbieden van zorg ook buiten de regio van Emergis. • Het ontlasten van de Dijk en het Duin door lastige en overlastgevende cliënten over te nemen in een gezamenlijk te creëren aanbod met Palier en De Waag. • Het beter benutten van de kliniek van Palier in Ossendrecht. De precieze kwantificering van deze voordelen is aan de stuurgroep.



Risico’s • Onvoldoende eenheid in visie en sturing op de integratie van de verschillende bedrijfsonderdelen van zo Emergis n Parnassia Bavo Groep die actief zijn in de forensische zorg, de verslavingszorg, de reclassering en de maatschappelijke opvang, en de afstemming van de overlap in het zorgaanbod. • Het verzanden van de goede intenties. Dit willen we voorkomen door een helder plan van aanpak met concreet te behalen resultaten. 5.3 Het Duin Huidige situatie Het Duin heeft een sterke positie in Zeeland en die voorlopig (nog) veilig lijkt, vooral in de klinische voorzieningen. Het Duin verwacht wel dat de eigenbijdrageregeling en de bezuinigingen de sector fors zullen raken. De eigen bijdrage zorgt naar verwachting voor een vraaguitval van 8% onder ambulante patiënten (150 tot 200 patiënten). De verwachting is dat deze cliënten niet uit beeld zullen verdwijnen, maar via andere zorgkanalen, waaronder bemoeizorg, weer zullen opduiken binnen Emergis. Een deel van het Duin is overigens via de AWBZ gefinancierd, waarin de tarieven in 2012 stijgen. Ook is de verwachting dat het Duin meer concurrentie zal ondervinden. De concurrenten spelen in op de zorgbehoefte van de moderne cliënt, zoals individuele woonruimte. Daarnaast zijn spelers actief die zich op een beperkt gebied specialiseren en zorg aanbieden voor specifieke doelgroepen. Momenteel is voornamelijk de concurrentie in Zeeuws-Vlaanderen groot; het Duin heeft daar geen monopolie positie meer. Ook in de andere regio s zal de concurrentie zich snel gaan ontwikkelen. Het Duin ondergaat een grootscheepse verbouwing om te kunnen voldoen aan de moderne woon- en verblijfseisen van de cliënt. Hierdoor is momenteel sprake van een tijdelijke onderbenutting van de klinische capaciteit. Afspraken • Het Duin blijft onderdeel van Emergis, behoudt zijn stevige positie als lokale speler en blijft aanspreekpunt voor gemeente en lokale ketenpartners, zoals huisartsen en politie, in Zeeland. • Door samenwerking gaan we specialismen verder ontwikkelen, zoals de zorg voor jonge schizofrene cliënten door middel van de Soteriavoorziening. We zetten verder in op het vroeg onderkennen van eerste psychoses. En we gaan de woonwerkvoorziening Spectrum ontwikkelen tot de status van TOP GGZ. De fusieorganisatie kan daardoor landelijk toonaangevend . Hiervoor zal wetenschappelijk onderzoek op dit gebied van Parnassia Groep ter beschikking worden gesteld. • Gezamenlijk gaan we zorgprogramma’s en zorgpaden ontwikkelen voor psychotische stoornissen, dubbele diagnose en autismespectrum voor de langdurige zorg. • Samen ontwikkelen en versterken we het zorgaanbod, ook op de ZuidHollandse eilanden. De sterkte van Emergis in het leveren van goede en betaalbare zorg in landelijke gebieden wordt benut om samen met de Parnassia Groep een sterke aanwezigheid van FACT-zorg op de Zuid-Hollandse eilanden te realiseren. Klinische opnames uit deze regio kunnen ook gerealiseerd worden in de voorzieningen van Emergis. • Er vindt gerichte versterking plaats van de positie van ervaringswerkers en familie door de ervaringen van beide organisaties te bundelen. • Door gebruik te maken van de kennis van Parnassia Groep gaan we diversiteit en kwaliteitsverbetering realiseren op het vlak van wonen en werken. Voordelen en risico’s voor Emergis van zelfstandig verder en van de fusie


Voordelen • Versterking van kennis, kwaliteit en het aanbod over de breedte, zie ook hiervoor bij de afspraken. • Mogelijkheden om het werkveld te verbreden. • Versnelde realisering van differentiatie in woonfuncties met een ruimer en kwalitatief goed aanbod van individuele woonfuncties in Zeeland. Risico’s • Geen specifieke risico’s. 5.4

De Dijk Huidige situatie De Dijk verwacht dat de bezuinigingen en de invoering van de eigen bijdrage een aanzienlijk effect op de vraag naar zorg hebben. Vooral geldt dat de kleinere vestigingen van de Dijk. Zo vormt de vraaguitval voor de aanwezigheid op Tholen een bedreiging. Sluiting van deze vestigingen heeft ook invloed op andere Emergisonderdelen op de betreffende locaties. Immers, de indirecte kosten nemen toe en cliënten trekken weg naar andere zorggebieden. Daarnaast staat dit segment onder druk door de toegenomen concurrentie van partijen die een standaardaanpak aanbieden (de Kering, Het Lindeke, PsyQ) en concurrenten van buiten de regio die specialistische zorg aanbieden. Daarnaast krijgt de Dijk concurrentie van psychiaters van het Admiraal de Ruyterziekenhuis, die naast ambulante zorg tevens dagbehandeling en bedden op Walcheren aanbieden. Emergis heeft € 1 miljoen omzet verloren aan PsyQ. Inmiddels is de omzet bij PsyQ ongeveer € 850.000. De Dijk voert nu een reorganisatie door, waarmee veel 'achterstallig onderhoud' uitgevoerd wordt en de organisatie als geheel beter opgewassen zal zijn tegen de externe ontwikkelingen. Met name de coördinatie van de instroom kan sterk worden verbeterd door het creëren van één voordeur voor diagnostiek en centrale plaatsing, en wachtlijstmonitoring. Afspraken • De Dijk is gestart met een reorganisatie, die in 2012 haar vruchten moet afwerpen. De Dijk rondt deze organisatieverandering af. • De vestiging van PsyQ Goes wordt onder de aansturing van de van de raad van bestuur van Emergis BV gebracht, de directie van de Dijk is verantwoordelijk voor de coördinatie. • Na de afronding van de organisatieverandering van de Dijk wordt bezien of en zo ja welke organisatorische veranderingen moeten plaatsvinden. Dan wordt ook bekeken of de zorgprogramma’s van de Dijk andere namen gaan voeren, waaronder die van PsyQ. • Een laatste afspraak is het inzetten van een hoogleraar en het verkrijgen van kennis vanuit de Parnassia Groep op het gebied van eetstoornissen. Op die manier kunnen we de specialistische zorg in de kliniek in Zeeland doorontwikkelen tot een topreferent centrum. Voordelen • Het delen van kennis en ervaring en het verkrijgen van specialistische kennis op het gebied van eetstoornissen. • Toegang tot reeds ontwikkeld aanbod in e-health maakt het mogelijk om de benodigde investeringskosten per patiënt hiervoor te minimaliseren. Voordelen en risico’s voor Emergis van zelfstandig verder en van de fusie


•

•

Zorgprogramma’s zoals benoemd binnen PsyQ en andere zorgbedrijven van de Parnassia Groep komen snel beschikbaar voor de Zeeuwse bevolking.. Bovendien dalen hierdoor de kosten en stijgt de kwaliteit van het aanbod. De positie van de Dijk is op langere termijn zeker gesteld.

Risico’s • De reorganisatie van de Dijk moet onverkort doorgang hebben en niet verstoord worden. 5.5

Kinder- en jeugdpsychiatrie Huidige situatie Emergis heeft een breed aanbod op het gebied van kinderen jeugdpsychiatrie, waaronder eigen klinische voorzieningen en veel expertise op het gebied van onder meer ambulante zorg en aanpalende terreinen. Specialistische zorgprogramma’s zijn in ontwikkeling. De medische formatie is goed op orde. De kliniek Ithaka zit qua omvang aan de ondergrens van een acceptabele schaal wat bedrijfseconomie en inhoudelijke kwaliteit betreft. Sinds een half jaar staan structureel 5 van de 21 bedden leeg. Er zijn pogingen gedaan om het verzorgingsgebied te vergroten, waaronder gesprekken met de mogelijke nieuwe verwijzer Lucertis. Tot op heden heeft dit niet geleid tot een wijziging van dit beeld. Op dit moment wordt – als tijdelijke noodmaatregel - een gedeelte van de kliniek omgebouwd voor ambulante productie, zodat de kliniek snel een gezondere exploitatie kan laten zien. Het in stand houden van de Ithakakliniek is echter noodzakelijk voor het behoud van de toelating van Amares. Dat is een kliniek die zich richt op kinderen en jeugdigen met een verstandelijke beperking en een psychiatrische aandoening. De instandhouding van de Ithakakliniek is belangrijk voor de eventuele uitbouw van een specialistische kliniek voor eetstoornissen naar de leeftijdsgroep 12 tot 18 jaar. Het werkgebied staat nog verder onder druk door concurrentie van Yulius, Juvent, Lucertis en het groeiend aantal vrijgevestigden. Er lijkt in zuidwest Nederland sprake te zijn van klinische overcapaciteit in de kinderen jeugdpsychiatrie, mogelijk als gevolg van een krimp in de leeftijdsgroep tot 18 jaar. Afspraken • Om redenen van kwaliteit en schaalgrootte wordt Kinder- en jeugdpsychiatrie samengevoegd met Lucertis. Zo ontstaat een compleet en specialistisch aanbod voor alle potentiële cliënten en hun ouders in het werken adherentiegebied van de twee organisaties. • Het huidige aanbod en de huidige locaties blijven gehandhaafd, conform de uitgangspunten voor de fusie. De verantwoordelijke leidinggevenden van Lucertis voor Zeeland draaien mee in het managementteam van Emergis BV. De coördinatie en afstemming van de activiteiten van Lucertis in Zeeland met het andere aanbod in Zeeland vindt plaats binnen het MT van Emergis BV, • We versterken de positie ten opzichte van de concurrentie door het ontwikkelen van zorgprogramma’s van ambulant tot klinisch voor alle doelgroepen, inclusief jeugdigen met een verstandelijk beperking. We investeren in e-health, een instrument dat geschikt is voor de jeugdige doelgroep. • We realiseren acht bedden voor jeugdigen in de specialistische kliniek van eetstoornissen (van de Dijk). Adherentie van de Parnassia Groep op het gebied van eetstoornissen kan hiervoor worden ingezet.



Voordelen • De instandhouding van de unieke combinatie van ambulante en klinische voorzieningen. • Het door samenwerking versterken van de transmurale zorg. • De realisering van extra groei van 10% in de komende drie jaar. Kansen liggen onder andere in Rijnmond en specifiek voor poliklinisch zorg voor de LVGdoelgroep in het werkgebied van Lucertis. • Verbreding en wederzijdse uitwisseling van kennis op het gebied van ambulante zorg, het grootste zorggebied van Lucertis. Daarnaast toegang tot specifieke kennis op het gebied van FACT, autisme, en hulp voor ouders en hun kinderen tot 4 jaar (Babylon). • Zorgprogramma’s opgesteld en ingevoerd van ambulant tot klinisch voor alle doelgroepen (ook jeugdigen met een verstandelijk beperking). Risico’s • De coördinatie wordt complexer dan nu het geval is.

6.

Samenvatting voordelen en risico’s

6.1

Voordelen Algemene voordelen

Specifieke voordelen Indigo

• • • • • • • • • •

Nieuw zorgaanbod I-psy in Zeeland Meer e-health, e-learning en domotica Een A-opleiding Meer wetenschappelijk onderzoek Sterker op de arbeidsmarkt Sterkere positie bij financiers Goedkopere en innovatieve ICT Synergie ondersteunende diensten Lagere indirecte kosten

•

Versterking van de eerstelijns GGZ-zorg in zuidwest Nederland Gebruikmaking van de toeleidings- en screeningsinstrumenten van Parnassia Bavo Groep Kostenbesparingen door schaalvergroting Verbetering kwaliteit van de zorg en bedrijfsvoering Beschikbaar maken van wijk- en webzorg rondom huisartspraktijken voor de cliënten Aanbod van eerstelijnszorg op scholen Positionering door sterke merkstrategie, eenheid van visie en organisatie en één gezamenlijke Indigo productmix

•

• • • • •

Verslaving, forensische zorg en maatschappelijke opvang

• • • •

Kwaliteitsgroei door aanzienlijk grotere schaal van opereren Bedienen van een nieuwe doelgroep Bundeling van ervaring en expertise Het kunnen aanbieden van zorg buiten de regio



Het Duin

• • • •

De Dijk

• •

Kinder- en jeugdpsychiatrie

• • • • • •

Verkrijgen van kennis op het gebied van psychosen. Goede verbinding tussen Randstedelijke en landelijke gebieden Delen van kennis en klinische mogelijkheden Versnelde realisering van differentiatie in woonfuncties Delen van kennis en ervaring op het gebied van eetstoornissen Zorgprogramma’s komen beschikbaar voor de Zeeuwse bevolking Zekerder positie van de Dijk Toename van de kwaliteit van zorg Instandhouding unieke combinatie van ambulante en klinische voorzieningen Versterking van de transmurale zorg Verbreding en wederzijdse uitwisseling van kennis op het gebied van ambulante zorg Zorgprogramma’s voor alle doelgroepen

Zoals gezegd is er geen goed overzicht te maken van de financiële voordelen van het samengaan. Het doel van de fusie is ook niet primair om te komen tot financiële voordelen. 6.2

Risico’s Het onderstaande schema laat de beschreven risico’s zien met bijbehorende impact, waarschijnlijkheid en beïnvloedbaarheid. De belangrijkste risico’s zijn 1. Verlies van identiteit en 8. Hogere kosten. Deze hebben namelijk een hoge impact als zij zich inderdaad voordoen, een redelijke waarschijnlijkheid dat ze zich voordoen en zijn redelijk te beïnvloeden. Bij de implementatie van de aansluiting van Emergis bij de Parnassia Bavo Groep moet aan deze risico’s de meeste aandacht besteed worden. In iets mindere mate geldt dit ook voor risico 7. Stagnatie van veranderprocessen. De impact hiervan is redelijk, evenals de waarschijnlijkheid en de beïnvloedbaarheid. De overige risico’s hebben weliswaar een redelijke tot hoge impact, maar hebben een lage tot redelijke waarschijnlijkheid en zijn bovendien goed te beïnvloeden. Risico

Impact

1. Verlies van identiteit 2. Minder Zeeuws aanbod 3. Zwakker op de arbeidsmarkt 4. Zwakkere regionale positie 5. Meer reistijd 6. Meer bureaucratie 7. Stagnatie van veranderprocessen 8. Hogere kosten


Waarschijnlijkheid

Beïnvloedbaarheid

Voordelen en risico s voor Emergis van zelfstandig verder en van de fusie

Recommend Documents