m u e s Mu es l
Hollen of stilstaan
Groep 3
Leerkrachtenblad Vooraf Voorafgaand hebben de leerlingen van groep 3 de KunstKabinetles “3.10 Waar komt het vandaan?” klassikaal uitgevoerd. De leerlingen hebben in die les kennis gemaakt met verbeelding van ’beweging’ in kunstwerken en foto’s. Ze hebben hierover ook een verwerkingsopdracht gemaakt.
Wat gaat u doen? Deze les helpt leerlingen te kijken naar hoe beweging gesuggereerd wordt in beelden. Op het werkblad staan afbeeldingen van beelden die aan de linkerkant in de beeldentuin (achter het restaurant) van Museum de Fundatie, Kasteel ’t Nijenhuis, Heino staan. Leerlingen kunnen in groepjes van drie of vier leerlingen zoeken naar deze beelden en ze beschouwen. Dit doen ze aan de hand van het werkblad “Hollen of stilstaan”. Het is de bedoeling dat ieder groepje bij een ander beeld begint en dan de volgorde van het werkblad verder aanhoudt. De leerkracht/begeleider zorgt vooraf voor deze verdeling. Na een half uur, als alle leerlingen alle beelden beschouwd hebben, komt de hele groep op het voorplein weer bij elkaar om samen naar het beeld van Adri Verhoeven ‘Drift’ te lopen. Dit beeld is te vinden aan de andere kant van de tuin. Dit kunstwerk bestaat uit een aantal platte stenen. Op deze stenen mogen de leerlingen zelf een standbeeld uitbeelden, waarvan de leerkracht foto’s maakt (zie werkblad).
Waar? Op het werkblad staan afbeeldingen van beelden die te zien zijn in de beeldentuin van Museum de Fundatie, Kasteel ’t Nijenhuis, Heino.
Leerkrachtenblad 1
m u e s Mu es l
Overige info voor de leerkracht Duur:
Met deze les zullen leerlingen gemiddeld 60 minuten bezig zijn.
Begeleiding:
Bij dit museumbezoek begeleidt de leerkracht en/of begeleider(s) van de school de leerlingen zelf. Voor deze activiteit is geen museumdocent nodig.
Vooraf regelen:
• • • • •
Plan een datum voor het bezoek aan Museum de Fundatie, Kasteel ’t Nijenhuis, Heino en kondig uw bezoek aan; Regel vervoer naar het museum; Regel begeleiders voor tijdens het museumbezoek; Op school: printen van het kopieerblad ‘Hollen of stolstaan’, potloden meenemen en eventueel onderleggers. Bespreek de museumregels voorafgaand aan het bezoek met de leerlingen en de begeleiders.
Kosten:
Entree voor leerlingen t/m 17 jaar is gratis, evenals voor begeleiders, mits dit bezoek van te voren is aangekondigd via onderstaand e-mailadres.
Reserveren:
Omwille van de planning van de schoolbezoeken gelieve uiterlijk 2 weken vooraf te reserveren bij de educatieve afdeling van Museum de Fundatie. tel.nr: 0572 388188 mail:
[email protected]
Adres & route:
Museum de Fundatie, Kasteel ’t Nijenhuis, Heino ‘t Nijenhuis 10 8131 RD Heino/Wijhe Op www.museumdefundatie.nl onder ‘bezoekersinformatie’ vindt u routebeschrijvingen.
Wat mag wel en wat mag niet in een museum? Niet rennen
Omdat dat gevaarlijk is voor jezelf, voor anderen en voor de kunstwerken.
Nergens aan zitten
Kunstwerken mogen niet vies worden of breken, dus… nergens aan zitten!
Bij elkaar blijven
Het museum heeft veel zalen; blijf bij elkaar om niet alleen verdwaald te raken.
Zachtjes en rustig praten en overleggen
Dan kunnen andere museumbezoekers ook ongestoord de kunstwerken bekijken.
Gebruik een onderlegger
Binnengebruik je een onderlegger als je iets wil opschrijven of iets wil tekenen
Schrijf alleen met potlood Met pennen kun je, per ongeluk, krassen maken in het museum; dat willen we op je werkblad niet. Tassen en rugzakken in de garderobe
Alleen tassen die kleiner dan A3 formaat zijn mogen mee het museum in.
Niet eten en drinken in het museum
Dit geeft teveel rommel en stoort de andere bezoekers. Geen zelf meegebracht eten of drinken in/bij het museumcafé.
Fotograferen zonder flits
Foto’s maken mag, maar zet de flitser uit!
Luister en gehoorzaam altijd de suppoosten!
Deze mensen moeten ervoor zorgen dat iedereen zich aan de regels houdt in het museum.
Kijk je ogen uit!
Neem rustig de tijd om alle kunstwerken te bekijken! Daar is het museum voor!
Graag deze algemene gedragsregels voorafgaand aan het museumbezoek met de leerlingen en begeleiders doornemen. Leerkrachtenblad 2
m u e s Mu es l
11
11. Theresia van der Pant, Pinquïn, 1964 Het oeuvre van Theresia van der Pant (1924) bestaat bijna exclusief uit diersculpturen. Typerend voor haar stijl is de vereenvoudiging van de vorm. Door het weglaten van details wordt de expressie van de beelden vergroot. De karakteristieke onhandigheid van een pinguïn op het droge is hier gevangen in een haast rechthoekige vorm. De achterover gekantelde kop, de opgetrokken tenen en de strak langs het lichaam gehouden vleugels zorgen ervoor dat de vogel ondanks het massieve lijf een wat wankele indruk maakt. 14. Georges Charpentier, Marathon man, 1982, brons Het oeuvre van Georges Charpentier (1937) kent vele vrouwelijke naakten. In dit beeld staat voor de verandering een mannelijk naakt centraal. ‘Marathon man’ toont echter maar een beperkt deel van het lichaam, zelfs minder dan de helft. Toch is er genoeg overgebleven om het beeld van een rennende man in gedachten te voltooien. De figuur is niet abrupt afgebroken, zoals je vaak wel ziet bij antieke beelden. De decoratief weergegeven lijnen van het gespierde atletenlijf worden voortgezet in de sierlijke contour, waaruit een en al souplesse spreekt.
14
19. Toni Benetton, Donna che cammina, 1951, ijzer Toni Benetton (1910-1996) leerde al op jonge leeftijd ijzer lassen in de smidse van zijn oom. Toch maakte hij zijn eerste beeld pas op 25-jarige leeftijd. Drie jaar later ging hij naar de kunstacademie in Venetië, waar hij les kreeg van Arturo Martini. Dit beeld van een wandelende vrouw is typerend voor de silhouetfiguren van mensen en dieren die hij tot de jaren 60 maakte. Omdat ijzer in Italië nauwelijks bekend was als materiaal voor beeldhouwkunst richtte Benetton in 1967 in de buurt van Treviso een internationale ‘ijzeracademie’ op, die nog altijd bestaat. 19
39. Jos Wong, Vibrating Figure, 1981-1986, brons Een beeld is normaal gesproken een object dat stilstaat. De werken van Jos Wong (1928) verzetten weliswaar geen stap, helemaal stilstaan doen ze ook niet. ‘Vibrating Figure’ is opgebouwd uit verschillende silhouetten, die ten opzichte van elkaar steeds iets zijn verschoven. Daardoor wordt de suggestie gewekt dat het beeld trilt, iets wat door de symmetrie en geslotenheid van de figuur nog eens wordt versterkt. Die zorgen er namelijk voor dat de beweging niet alle kanten opvliegt, maar als het ware in het beeld zit opgesloten. 39
42. Zhou Brothers, Ballet dancer, 1995, brons De Chinese broers Shan Zuo (1952) en Da Huang Zhou (1957) zijn niet zozeer een kunstenaarsduo als wel één kunstenaar met twee hoofden en vier handen. Ze doen alles samen, maar zonder onderling overleg. Met deze bronzen balletdanser is een klassiek onderwerp verbonden aan een haast kinderlijke vormgeving. De zaagsneden in het lichaam, die verraden dat het beeld oorspronkelijk van hout was, kunnen als iets negatiefs worden ervaren. Dit gevoel wordt echter ruimschoots gecompenseerd door de uitgesproken optimistische danspose van de figuur. 42
43. Jan Bronner, Hildebrandmonument, 1914-1947, steen Als professor aan de Rijkakademie in Amsterdam leidde Jan Bronner (1881-1972) tientallen Nederlandse beeldhouwers op. Van hem is de uitspraak: “Beeldhouwkunst is architectuur, architectuur is beeldhouwkunst.” Volgens Bronner golden voor beide disciplines dezelfde wetmatigheden. De stenen figuren van het Hildebrandmonument, die de schrijver Hildebrand en zes hoofdpersonen uit zijn boek ‘Camera Obscura’ voorstellen, zijn bijna letterlijk gebouwen geworden. Met enige fantasie kun je er expressionistische flatgebouwen in zien. 43
Leerkrachtenblad 3
m u e s Mu es l
Hollen of stilstaan
Groep 3
Leerlingen kopieerblad Jullie zijn nu in de beeldentuin van Museum de Fundatie Wat gaan jullie hier doen? • Loop met je groepje naar het beeld dat je op de foto ziet. • Kijk goed of het beeld een beweging uitbeeldt of een stilstaande pose. • Doe het beeld eens na! Ga net zo staan als het beeld. • Zet met potlood een rondje om het rennende figuurtje als je vindt dat het kunstwerk beweging uitbeeldt. • Zet met potlood een rondje om het stilstaande figuurtje als je vindt dat het kunstwerk geen beweging uitbeeldt. • Kijk ook op de achterkant van dit werkblad!!
11
14
19 Leerlingenblad 1
m Mijn Kunstverzameling u Kopieerblad e s u
M
les
39
42
43
Standbeeld! Als jullie alle vragen beantwoord hebben, komen jullie weer samen op het plein bij de leerkracht en lopen jullie naar het beeld van Adri Verhoeven ‘Drift’. Dit beeld is te vinden aan de andere kant van de beeldentuin. Dit kunstwerk bestaat uit een aantal platte stenen. Op deze stenen mag iedere leerling gaan staan om zelf een “bewegend standbeeld” te zijn. Kun jij een beweging uitbeelden terwijl je gewoon stil staat? Probeer dat maar eens…. De leerkracht maakt dan een mooie foto van jouw standbeeld “met beweging”!
In je Mijn Kunstverzamelingmap! Neem dit werkblad mee terug naar school en bewaar het in jouw eigen Mijn Kunstverzamelingmap. Vraag de leerkracht om een printje van jouw standbeeldfoto te maken en doe die er ook bij. Leerlingenblad 2