Voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten: meer dan een brug over het kanaal
Inzender dossier:
Bouwheer:
Stad Turnhout Ive Van Bouwel coördinator projecten stedelijke ontwikkeling Campus Blairon 200 2300 Turnhout 014/44.33.53
[email protected]
Stad Turnhout Campus Blairon 200 2300 Turnhout www.turnhout.be
Ontwerper:
Financierders:
Arcadis Belgium NV Clara Snellingsstraat 27 2100 Antwerpen-Deurne www.arcadisbelgium.be
Provincie Antwerpen: 1.200.000 EUR Stad Turnhout: 400.000 EUR (waarvan 200.000 EUR Interreg)
i.s.m. Provincie Antwerpen Dienst mobiliteit Koningin Elisabethlei 22 2018 Antwerpen www.provant.be/mobiliteit
Turnhout - Voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten
Pagina 1
Deel 2: Omschrijving In 2012 realiseerde de provincie Antwerpen (hoofdfinancierder) en de stad Turnhout (bouwheer) een nieuwe voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten. De brug kreeg de vorm van een elegante stalen boogbrug en is 46 meter lang, 5 meter breed en weegt maar liefst 59 ton. De bouw nam 10 maanden in beslag, maar was meer dan het wachten waard. Op 2 oktober 2012 is de brug door honderden geïnteresseerden ingefietst. Verbinding bovenlokale fietsroutes De nieuwe fietsbrug vormde voor de provincie Antwerpen een cruciale verbinding tussen de fietsostrade langs het kanaal Dessel-TurnhoutSchoten en de fietsostrade Herentals-Turnhout. Daarnaast sluit ook de toeristische fietsverbinding Bels lijntje aan op dit knooppunt. Door dit alles speelt de voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten een belangrijke spil in het toeristisch-recreatieve fietsroutenetwerk van de Antwerpse Kempen en Toerisme Provincie Antwerpen. Duurzame insteek Voor de stad Turnhout vormde een duurzame insteek de basis. Zo wordt er reeds meerdere jaren hard gewerkt aan enkele grote woonontwikkelingen in het noorden van Turnhout. In het project ‘duurzame wijk Heizijdse Velden’ (ten noorden van het kanaal) wordt bijvoorbeeld een lange-termijnontwikkeling gepland van ca. 2.800 bijkomende woningen. De stad wenste dan ook prioritair in te zetten op de realisatie van deze veilige voetgangers- en fietsverbinding tussen de toekomstige woonontwikkelingen met het station en stadshart van de stad Turnhout. Op die manier wordt vanaf het begin een belangrijke impuls gegeven aan de huidige en toekomstige bewoners om zoveel mogelijk te voet of met de fiets van en naar het centrum te gaan of op een vlotte manier te kunnen pendelen.
Verbinding groene vingers Turnhout - Voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten
Pagina 2
Centraal tussen deze noordelijke woonontwikkelingen wordt een netwerk van groene ruimten (zgn. groene vingers) voorzien die de kwaliteiten van het Turnhoutse Vennengebied moeten doortrekken tot in de stad. Centraal in deze groene vinger zorgt een groene route (zgn. G-route (intussen officieel erkend door vzw Trage Wegen)) voor een vlotte verbinding tussen stadshart en Turnhouts Vennengebied. Verblijfplaats Vandaag de dag valt op dat de brug niet enkel werkt als een verbindend element maar tevens een belangrijke nieuwe verblijfplaats in de stad is geworden. Afgelopen examenperiode was deze locatie een heuse verzamelplek van de studerende jeugd waar ze even konden uitblazen en gezellig samen komen. Vele fietsers maken van de picknickgelegenheden gebruik om hun boterhammen op te eten en in de winter werden de hellingen en ‘halve maan’ reeds als snowboard- en sleeparcours gebruikt. Betrokkenheid provincie Antwerpen De provincie Antwerpen investeerde in de realisatie van deze brug omwille van het bovenlokale belang. De brug is een onderdeel van het Bovenlokaal Functioneel Fietsroutenetwerk. Ze verbindt drie belangrijke fietsroutes: het Bels Lijntje, de fietsostrade langs het kanaal Dessel-TurnhoutSchoten en de fietsostrade Herentals-Turnhout. De lokale fietspaden die deze kruisen, zorgen voor de aansluitingen naar bedrijvencentra, scholen en dorpskernen. Zo zorgt de brug ook voor een duurzame ontsluiting van de geplande woongebieden Begijneveldekens en Heizijdse Velden met het station en het stadscentrum. De provincie wil zoveel mogelijk mensen op de fiets zetten voor doelgerichte verplaatsingen. Functioneel fietsen noemt men dit ook wel. Het gaat om alle verplaatsingen tussen de woonplaats en het werk of de school. Ook verplaatsingen naar winkels, het zwembad, het station, het cultureel centrum, de bibliotheek, … vallen hieronder. Om voor die functionele fietsers goede fietsroutes te verzekeren, ontwikkelt de provincie het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk (BFF). De fietsostrades vormen de ruggengraat van het BFF. Het zijn langeafstandsfietspaden langs rechtlijnige infrastructuren zoals spoorlijnen en kanalen. Meer informatie op www.provant.be/bff
Deel 3: Ontwerpplan van het volledige projectgebied
Turnhout - Voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten
Pagina 3
Turnhout - Voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten
Pagina 4
Deel 4: Ontwerptekeningen
Ontwerptekening 1: Ontwerp van de boogbrug die vanuit Gent met de boot naar hier werd gebracht
Ontwerptekening 2: Dit dwarsprofiel toont dat het voetgangers- en fietspad op de hellingen naar de brug een breedte hebben van 3,5 m met een bermstrook van 1 m aan weerszijden
Turnhout - Voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten
Pagina 5
Ontwerptekening 3: Dit typedwarsprofiel geeft weer hoe is omgegaan met de centraal gelegen bunker uit de 1ste wereldoorlog (Hollandstelling). In plaats van een hindernis werd de bunker als kans aangegrepen en werd deze centraal in de ‘halve maan’ geplaatst als eye-catcher met een link naar de geschiedenis van deze plek (zie ook foto 4).
GROENE NOORDEN
STADSZIJDE
Ontwerptekening 4: Aan de stadszijde evolueert het hellingspercentage van het fietspad in drie fasen. Vanaf de Jachthoornstraat begint het pad lichtjes te stijgen tegen een percentage van 1,6%, op 100m voor de brug stijgt dit plots naar 2,58% om op 50m voor de brug over te gaan tot een hellingspercentage van 3,42%.
Turnhout - Voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten
Pagina 6
Ontwerptekening 5: 3D simulatie uit het voorontwerp van de stalen boogbrug
Turnhout - Voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten
Pagina 7
Deel 5: Foto’s
Foto 1: De vloer van de fietsbrug werd aangelegd met profielen gevuld met EPDM-rubberverharding
Foto 2: De nieuw ingerichte omgeving van de voetgangers- en fietsbrug vormt vandaag een belangrijke nieuwe verblijfplaats in de stad
Turnhout - Voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten
Pagina 8
Foto 3: Rustig ‘chillen under the bridge’
Foto 4: In plaats van een hindernis werd de bunker uit de 1ste wereldoorlog als kans aangegrepen en werd deze centraal in de ‘halve maan’ geplaatst als eye-catcher met een link naar de geschiedenis van deze plek Turnhout - Voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten
Pagina 9
Foto 5: Voor de voetgangers- en fietsbrug werd door Philips een bijzonder verlichtingsconcept uitgewerkt waarin de samenkomst van het groene noorden (groene verlichting) en de stad (blauwe verlichting) in wordt gesymboliseerd
Turnhout - Voetgangers- en fietsbrug over het kanaal Dessel-Schoten
Pagina 10