Voetbai [Dm)
De rentree van de veel te dikke Ronaldo bij Corinthians (2009) leverde hem in Europa voornamelijk hoongelach op. Niemand die toen kon vermoeden, dat de komst van de voormalige goaltjesdief Timao in een sneltrein richting de voetbaltop zou brengen. Het verhaal van de arbeidersclub, die onlangs de Wereldbeker mee naar huis nam. TEKST: THOMAS DAL FOTOGRAFIE : ERIC VERHOEVEN
Brandkranen staan open, verkeersborden zijn vernield en glassplinters van gesneuvelde ruiten liggen verspreid over de straatstenen. "Ze sprongen op de auto's en maakten alles stuk. Het was vreselijk", aidus een beveiliger na afloop, die uit angst voor zijn eigen Ieven anoniem wilde blijven. Het leek erop, alsof een heuse storm gewoed had op het grootste vliegveld van Sao Paulo. Niet lang daarvoor kleurde Aeroporto Guarulhos zwart-wit. Personeel moest machteloos toekijken hoe een onophoudende stroom uitgedoste Brazilianen langs de gates denderden. 'Ti-ma-oo, Ti-ma-oo, Ti-ma-oo!!', zongen ze luidkeels. Vlaggen wapperden en verspreidden de rode fakkelrook door de terminal. Het brandalarm ging af, maar een beetje water brengt de vijftienduizend man tellende banda de !ouches (de gekkenbende) niet van hun pad. Allemaal hadden ze hun dagelijkse bezigheden gestaakt om de selectie een hart onder de riem te steken. Hun geliefde Sport Club Corinthians Paulista vertrok richting Japan om te strijden op het Wereldkampioenschap voor clubteams. Ruim 22.000 Corinthians-aanhangers maal(ten de overstap van Sao Paulo naar de Aziati-
www.voetbal-focus.nl
45
sche eilandenstaat. Een recordaantal visums werd verstrekt door Japan. "Corinthians is als een natie, een religie. Mensen nemen ontslag, verkopen hun fietsen, hun auto's en zeUs hun koelkasten om hier te zijn", spral< Marcos Nunes, een van de duizenden luidruchtige fans in het metrostation van Nagoya, Japan. De Braziliaan is op weg naar het Toyota Stadion in Yokohama, waar de finale tegen Europese grootmacht Chelsea plaatsvindt. "Corinthians-fans zijn arme mens en", vult technisch directeur Edu Gaspar de woorden van Nunes aan. "Sommigen konden geen hotel betalen en regelden daarom ruim van tevoren slaapplekken bij medesupporters in Japan. In de buurt van ons stadion Pacaembu vroeg iemand: 'Edu, heb je vijf of tien Braziliaanse Real (BRL) voor me? lk ben geld aan het len en voor Japan'. Hij schreef alles op, zoda! hij niemand vergat terug te betalen." De bereidbaarheid en toewijding van de supporters heeft hen de bijnaam fie/ (de trouwen)
opgeleverd. Sao Jorge (bescherrnheilige Joris) kent eenzeUde devotie, maar dan tot het Christendom. Vandaar dat hij de bescherrnheilige van de Braziliaanse club is. Wanneer Nunes en zijn Christelijke medesupporters op de tribune van het Toyota Stadion zitten, gaan er beelden van het gildepatroon rond. Zij, die de beeltenis aanral<en, barsten in tranen uit, richten zich tot God en bedanken Hem voor dit wonder. Voor de onbeschrijfbare vreugde die de finaleplaats hen brengt. De loyale volgelingen maal
nos wilden hun team tegen de sterrenploeg van Clube de Regatas do Flamengo zien spelen in de halve finale van de Braziliaanse kampioenschappen. Corinthians won na een strafschoppenreeks in het Mario Filho Stadium, beter bekend als het Maracana. De finale ging helaas verloren. Het duurde nog een jaar voordat de volksclub uit Sao Paulo weer een prijs in de wacht sleepte. Tijdens de 23 jaar durende prijzendroogte groeide de supportersschare van Corinthians uit tot een van de grootste in Brazilie. Het is tekenend voor de trouwe aard van de aanhang. Momenteel zijn er ruim 33 miljoen !ouches. Veelal mensen uit de laagste arbeidersklasse, die dagelijks vechten om te overleven. Zij kunnen zich goed identificeren met het underdogimago dat de club lange tijd had. Toewijding, kracht, eenheid en passie is wat' ze verwachten op het veld. Winst is niet essentieel. "lk heb de Corinthians zien winnen, il< heb de Corinthians zien verliezen, maar il< heb de Corinthians nog nooit zien opgeven", spral< voormalig trainer M
(•I•] :1'01 ~ :t•] ~ (C'J Op 1 september 1910, om half negen in de avond en onder het Iicht van een straatlantaarn, werd Sport Club Corinthians Paul ista opgericht door een vijftal arbeiders uit de Bom Retiro wijk in Sao Paulo. Het groepje werklieden was de avond ervoor naar een vriendschappelijke wedstrijd geweest van een Engelse amateurclub, genaamd Corinthians Football Club. Die speelde tegen het plaatselijke Associa~ao Atletica das Palmeiras. De Britse vereniging, die enkel vriendschappelijke wedstrijden speelde, was op wereldtournee en Sao Paulo was een van hun vele bestemmingen. De Europeanen wonnen met 2-0 van de ploeg uit Sao Paulo. Het inspireerde de werkers uit de miljoenenstad om een voetbalvereniging op te richten voor de massa . Voetbal was in die tijd een el itaire sport in Brazilie. Het idee achter Sport Club Corinthians Paulista was dat iedereen, die tegen een bal aan ko n trappen, bij de club mocht komen .
46
www.voetbal-focus.nl
Dat een overwinning niet geeist wordt, betekent niet dat de supporters niet graag winnen. Net als tegen Flamengo in 1967 schreeuwen de supporters ook in Japan, bijna twintigduizend kilometer van huis, hun team naar de winst. In de 69ste minuut is het voormalig Hamburger SV-aanvaller Pablo Guerrero die de ploeg van trainer Tite op voorsprong bracht. De bij PSV geflopte doelman Cassio Ramos hield met fabuleuze reddingen zijn doe! schoon en werd uitgeroepen tot de beste speler van het toernooi.
Voetbal [i!lmJ De 1-0 eindstand betekent de tweede Wereldtitel in de geschiedenis van Coringao.
Omslagpunt De overwinning op Chelsea is de kroon op het werk dat de afgelopen jaren is verricht bij Corinthians. Het is een erkenning van de immense groei van de dub; zowel commercieel als sportief. Dat Tirnao in 2008 nog in de Serie B van Brazilie speelde, maakt de WK-winst des te zoeter. De degradatie van 2007 was een ramp voor de traditiedub, maar het leidde ook de ommekeer in. De dub veranderde in een democratisch en transparant instituut, waar de supporters het bepalen. Fanatieke, onafhanklijke, niet-betaalde dub!eden mogen beslissen wie de dub leidt. Tevens werd er een wetgevende regeling opgesteld in de vorm van zeven pilaren: respect voor onze identiteit (1), onze cultuur (2), onze verschillen (3) en onze tradities (4). Verspreid onze waarden (5), betrek de supporters bij het team (6) en betrek de supporters bij de dub (7). Het roer werd omgegooid en een professionaliseringsproces werd ingezet. Toenmalig dubpresident Andres Sanchez en vice-president Luis Paulo Rosenberg worden gezien als de sleutelfiguren van de groei. Econoom Rosenberg vond dat de dub vee! te weinig omzet genereerde. Hij voerde, naast de gebruil<elijke technieken (zie kader Financien), ook een aantal innovatieve ideeen door. Zo werd met Chen Zhizhzao de eerste Chinese voetballer naar de Liga Do Brasil gehaald. Verreweg de meest briljante zet was echter het binnenhengelen van het grootste voetbalicoon van Brazilie: Ronaldo. De voormalig spits van onder meer FC Barcelona, Real Madrid en PSV kwam in 2009 over van AC Milan en maakte door zijn aanwezigheid van Corinthians eigenhandig een wereldmerk. Ook binnen de lijnen was de topspits, wanneer fit, een succes. n Fenomeno leidde Corin- • thians, in haar eerste seizoen na de promotie, naar de 26ste Campeonato Paulista (staatskampioenschap) en de derde Copa do Brasil (bekertoernooi). In 2010 werd Timao derde in de Campeonato Brasilero, de hoogste voetbaldivisie van het voetbalgekke land. Met die klassering dwong het team continentaal voetbal af. De Copa Libertadores van 2011 werd echter een grote teleustelling. Corinthians werd in de eerste ronde van de Zuid-Ameril
www.voetbal-focus.nl
47
~., ~·
, .. -'\ . ' . ~ . -~,.: il~~ ;.'. ,;·,.,.-·:_-: ·) :'e.- -~ ,-.-!1.
r
,.~ - ')
-,;'~-~ ~~- ;·,_ :-_~· .~.-~. ~-,~.!~ - t-~--{~. ·'l:. ift,' ,, .. . •.· ~r
... ...;. ~
. ~. ~-- · .
.
'!-~)'A~ ~· -~'t
..• ' 1
,
.
• •.
§ ' . '
. . 'f' ' •.- f ,.,. \ '- :.{ , ~: .., .
.
'
..
. ~
,_·
!
'
-_~.,.,~ ~
' ;
;..
moest het nu wel goed gaan. Ruim dertig miljoen supporters zagen hoe Corinthians ongeslagen de finale haalde. De laatste horde was het tweeluik tegen Boca Juniors. In Argentinie werd met 1-1 gelijkgespeeld. In Sao Paulo maakte Timao het voor eigen publiek af: 2-0. Voor het eerst in haar 102-jarige bestaan, legde de club beslag op een continentale beker. De Copa Libertadores-winst was niet het werk van Adriano. Het beresterke spitsentalent van weleer trainde amper en was veel te dilc Hij verliet de club via de achterdeur en de directie ging op zoek naar een nieuw boegbeeld. Die vonden ze begin 2013 in de persoon van Alexandre Rodrigues da Silva, kortweg Pato. De 23-jarige voorhoedespeler kwam voor vijftien miljoen euro over van AC Milan. Ook verloste Corinthians Renato Augusto van de koude Europese velden. De middenvelder van Bayer Leverkusen werd voor enkele miljoenen aan de selectie toegevoegd. Beide voetballers kunnen de huidige Wereldkampioen naar een nog hoger niveau tillen.
Arena Corinthians De clubleiding wil dat de winst van de Copa Libertadores geen uitzondering is. Met langetermijndenken wil Corinthians zich definitief nestelen in de top van het Zuid-Amerikaanse voetbal. Een club met torenhoge ambities moet een
goede thuisbasis hebben. Het oude Parque Sao Jorge werd grondig vernieuwd. De directie stal{ vijftig miljoen Real in een nieuw trainingscomplex. In 2011 werd een van de hypermodernste faciliteiten in de wereld geopend. Het complex herbergt vier velden, een fitnesscentrum, een restaurant, een hotel, een revalidatiecentrum, een kapel, enzovoort enzovoort. De meest bijzondere toevoeging is het biomedisch laboratorium, wat zich richt op het bestuderen van bewegingen van topsporters. De faciliteiten voor de atleten zijn van wereldniveau, nu de supporters nog. Het is eigenlijk ondenkbaar. Een club met een hechte supportersschare van bijna het dubbele aantal inwoners dat Nederland telt, zonder eigen stadion. Corinthians werkt sinds 1940 haar thuiswedstrijden af in het Estadio Municipal Paulo Machado de Carvalho, in de volksmond het Paraembu-stadion genoemd vanwege de ligging in de gelijknamige wijk. Door het toenemende aantal suppor-
ters is Corinthians het stadion ontgroeid. Daarnaast daalde de capaciteit van 70.000 in 1940 naar 37.000. De architectuur is nog steeds magisch en fascinerend, maar de voorzieningen zijn verouderd. Geen manier om de trouwe supporters te ontvangen. Daar gaat snel verandering in komen. Voordat het wereldkampioenschap van 2014 in Brazilie van start zal gaan, heeft Corinthians een nieuw stadion. De zogenaamde Corinthains Arena ligt in Itaquerao en zal 48.000 fanatiekelingen kunnen herbergen. Speciaal voor het WK wordt de capaciteit tijdelijk verhoogd naar 68.000 zitplaatsen. De historie van Corinthians wordt zeker niet vergeten. Zo zal het veld 777 meter hoven zeeniveau liggen. Een ode aan het geliefde Fazendinha, het voormalige strijdtoneel van Coringao gelegen aan Rua Sao Jorge 777. In december moet de nieuwe arena afgerond zijn en klaar voor de openingswedstrijd van de Goddelijke Kanaries. Hopelijk met de nieuwe publiekslieveling Pato aan de aftrap. •
