Voedingsbeleid van Basisschool
Algemeen De invoering van het continu rooster is aanleiding om op onze school het voedingsbeleid te herzien. Naast het tussendoortje, het trakteren en eten rondom feestelijke gelegenheden wordt met de invoering van het continu rooster ook de lunch een verantwoordelijkheid van onze school. Deze verantwoordelijkheid nemen wij serieus. Wij vinden als school gezonde voeding en gezond eetgedrag voor de kinderen belangrijk. Dit draagt positief bij aan hun ontwikkeling. Dit doen wij in afstemming en samenwerking met ouders. Ons voedingsbeleid volgt de adviezen en richtlijnen van het Voedingscentrum. Voor meer informatie kunt u kijken op www.voedingscentrum.nl. We hebben gebruik gemaakt van het ‘voorbeeld voedingsbeleid” van GGD Fryslân.
Februari 2015
Gezonde voeding en gezond eetgedrag Door duidelijke afspraken en regels op school te maken over tussendoortjes, lunch en traktaties, willen we als school een bijdrage leveren aan een gezonde leefstijl. We vertellen de kinderen over deze afspraken en regels, we vragen nadrukkelijk de medewerking van ouders hierbij en spreken zo nodig ouders hierop aan. We besteden aandacht aan gezond eetgedrag. Dit doen we op verschillende manieren. Wij hanteren vaste eettijden. Dit zorgt voor een herkenbaar ritme en dat geeft de kinderen rust. We lunchen samen in de klas. Dit is gezellig en het zorgt voor duidelijke eetmomenten. We nemen rustig de tijd om te eten en zorgen voor een fijne sfeer, maar we tafelen niet te lang. Onze leerkrachten geven het goede voorbeeld aan tafel. Zij begeleiden bij de maaltijd en hebben een voorbeeldfunctie. Kinderen krijgen van thuis hun lunchpakket mee, ouders bepalen daarom wat het kind eet. In bijlage 1 zijn voorbeelden te vinden van do’s en don’ts voor een gezonde lunch. Hierin maken de ouders zelf een keuze. Wel zijn er een aantal dingen die wij niet accepteren op school. Voorbeelden hiervan staan beschreven in bijlage 2. In de ochtendpauze eten we ‘gruiten’. Het eten van meer fruit en groente draagt bij aan een gezonde ontwikkeling van kinderen. Uit onderzoek blijkt dat gruiten op school er voor zorgt dat kinderen ook thuis vaker gezond kiezen.
Ochtendpauze -
-
Kinderen en leerkrachten eten fruit of groenten op het schoolplein. Als de pauzehap van de kinderen voedingsmiddelen bevatten die niet passen in ons voedingsbeleid, spreken wij de ouders daarop aan. Dat wat de kinderen niet opeten of opdrinken, gaat mee terug naar huis.
Lunchpauze -
Ouders geven hun kind een lunchpakket mee. Kinderen krijgen voor de lunch drinken mee van thuis. Frisdrank en energiedrankjes zijn niet toegestaan. Eten en drinken wordt bij voorkeur meegenomen in herbruikbare materialen. Dat wat de kinderen niet opeten of opdrinken, gaat mee terug naar huis. Als kinderen geen drinken van thuis mee krijgen, krijgen ze van school water aangeboden. Als kinderen geen lunch van thuis mee krijgen, krijgen ze van school een alternatieve lunch aangeboden. Tijdens de lunch eten de kinderen geen chocola, koek of snoep. Als de lunchpakketten van de kinderen voedingsmiddelen bevatten, die niet passen in ons voedingsbeleid, wordt dit besproken in de klas en zo nodig spreken wij de ouders daarop aan.
Trakteren Een verjaardag betekent feest en bij zo’n verjaardag hoort vaak een traktatie. Wij vinden het belangrijk dat de eetbare traktaties zo gezond mogelijk zijn. Ouders kunnen de richtlijnen trakteren van het Voedingscentrum raadplegen. Voor traktatie-ideeën adviseren van het Voedingscentrum de website www.gezondtrakteren.nl.
Trakteren -
Niet- eetbare traktaties zijn welkom.
-
Eetbare traktaties zijn zo klein mogelijk en niet te calorierijk.
-
Er is aandacht voor de hoeveelheid suiker, zout en verzadigd vet in de traktaties.
-
Leerkrachten krijgen dezelfde traktatie als de kinderen.
-
Eetbare traktaties kunnen ook in plaats van een pauzehap worden gegeven, waardoor het
-
mogelijk is dat kinderen hun fruit mee naar huis nemen. Als de traktatie niet aansluit bij onze richtlijnen, spreken we daar de ouders op aan.
Feestelijke gelegenheden op school Bij sommige gelegenheden krijgen kinderen vanuit school eten of drinken aangeboden. Hiervoor hanteren wij een aantal uitgangspunten. Deze uitgangspunten zijn ook van toepassing op eten en drinken dat door ouders verzorgd wordt.
Feest op school -
De hoeveelheid suiker, zout en verzadigd vet in voeding wordt zoveel mogelijk beperkt.
-
Bij speciale gelegenheden biedt de school zeer incidenteel snoep aan. Hierbij valt te denken aan: pepernoten bij Sinterklaas, een kerstkransje bij kerst, een paaseitje bij Pasen e.d.
-
Belonen voor een prestatie wordt gedaan in een andere vorm dan snoep.
-
Kinderen krijgen op school geen cola of andere koolzuurhoudende dranken of dranken met veel suikers.
-
De hoeveelheid afval wordt zoveel mogelijk beperkt.
Allergieën en individuele afspraken Wij houden rekening met allergieën van kinderen. Er is ook ruimte om individuele afspraken te maken wanneer het noodzakelijk is om af te wijken van het voedingsbeleid, bijvoorbeeld bij een dieet of een bepaalde (geloofs)overtuiging. Jaarlijks informeren bij ouders naar voedselallergie, -intolerantie en dieet van kinderen. Samen met ouders bepalen welke maatregelen noodzakelijk en/of wenselijk zijn.
Voedingshygiëne en –veiligheid Wij gaan veilig om met het eten van de kinderen om te voorkomen dat ze ziek worden. Bij het bewaren van voeding hanteren wij de onderstaande aandachtspunten.
Bewaren -
-
De lunch van de kinderen blijft in de tas van het kind en wordt eruit gehaald op het moment dat het tijd is om te eten. Onze school heeft niet voldoende capaciteit om lunchpakketten gekoeld te bewaren. Wij verzoeken ouders dan ook om rekening te houden met wat ze in de broodtrommels stoppen. Drinken dat niet gekoeld bewaard hoeft te worden blijft in de tas van het kind. Drinken dat wel gekoeld bewaard moet worden, wordt in de koelkast gezet. De koelkast waarin de drinkbekers bewaard worden, wordt regelmatig gereinigd.
Opruimen en schoonmaken -
-
Speel- en leermaterialen worden voor het eten opgeruimd. De tafels worden regelmatig schoongemaakt. Geknoeide etensresten worden dagelijks van de vloer verwijderd.
Bijlage 1
Do’s en don’ts van brood en beleg
Doen!
Waarom?
Volkorenbrood of
Hier zitten lekker veel vezels in. Vezels zijn nodig voor een goede
bruinbrood.
darmwerking en spijsvertering. In volkorenbrood zitten de meeste vezels.
Zachte dieetmargarine
Jonge kinderen krijgen vaak te weinig goede vetten binnen. Daarom is
en vanaf 4 jaar
het goed om bij kinderen tot 4 jaar altijd een beetje dieetmargarine op
halvarine.
brood te smeren. In zachte margarine uit een kuipje zitten juist veel goede onverzadigde vetten. Voor kinderen vanaf 4 jaar is het beter om halvarine te gebruiken. Daar zitten ook de goede vetten in, maar bevatten minder calorieën.
Zoet beleg, zoals
Zoet beleg kan net zo gezond zijn als hartig beleg, als je maar let op de
appelstroop,
hoeveelheid toegevoegde suikers en vet. Honing geef je pas vanaf 1
(halva)jam of fruit,
jaar, omdat het besmet kan zijn met een bacterie waar jonge kinderen
geprakt of in kleine
erg ziek van kunnen worden.
stukjes. Vanaf 1 jaar mag honing ook gegeven worden.
Hartig beleg (mager),
In veel kaas en vleeswaren zit vooral ongezond vet. De magere soorten
zoals 20+ en 30+ kaas,
zijn goede keuzes. Smeerkaas is alleen maar een goede keus als je de
20+ of 30+ smeerkaas
zoutarme variant neemt met minder vet. Er staat dan op het etiket dat
met minder zout, ei,
het minder dan 2,3 gram zout (=0,9 g natrium) bevat per 100 gram. Ook
hüttenkäse, kipfilet,
bij andere kaassoorten heeft de minst zoute variant de voorkeur.
light zuivelspread, ham, vegetarische smeerworst, kalkoenfilet of een plakje beenham.
Groente en fruit, zoals
Groente en fruit zijn altijd een gezonde keuze: ze zitten vol met
tomaat, worteltjes,
vitamines, mineralen en vezels.
komkommer, banaan, appel en aardbei.
Niet doen!
Waarom?
Zoet beleg met veel
Dit type zoet beleg levert veel suiker en ongezond verzadigd vet. En
toegevoegde suikers
deze inname willen we juist beperken.
en/of veel verzadigd vet. Met name de chocolade varianten, zoals chocoladehagel en -pasta.
(Smeer)leverworst.
(Smeer)leverworst bevat veel vitamine A. Een teveel daarvan kan schadelijk zijn voor kinderen. Een te grote inname kan bijvoorbeeld leiden tot hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid en vermoeidheid. Daarom is de aanbeveling: kinderen tot 1 jaar: 1 of 2 boterhammen per week. Kinderen tussen 1 en 3 jaar: maximaal 3 boterhammen per week. Omdat kinderen vaak thuis al (smeer)leverworst eten, is het risico te groot dat ze te veel vitamine A binnenkrijgen als ze het ook in de kinderopvang krijgen.
Producten van rauw
Hierin kunnen ziekmakende bacteriën zitten. Jonge kinderen zijn daar
vlees, zoals filet
extra gevoelig voor.
américain, ossenworst, carpaccio of niet-doorbakken tartaar. Rauwe of voorverpakte gerookte vis.
Gewone smeerkaas.
Gewone smeerkaas bevat te veel zout. En de nieren van jonge kinderen kunnen nog niet veel zout aan. We bevelen aan om kinderen niet meer dan 1 of 2 boterhammen met gewone smeerkaas per week te geven. Omdat ze thuis misschien al smeerkaas krijgen, is het verstandig dit niet in de kinderopvang te gebruiken. Magere smeerkaas met minder zout (per 100 g minder dan 2,3 gram zout of minder dan 0,9 gram natrium) kan wel worden gegeven.
Alleen bij
Waarom?
uitzondering Niet-mager hartig
In volvette kaas en in vettere soorten vleeswaren zit vooral verzadigd
beleg, zoals volvette
vet. Omdat deze producten ook goede voedingsstoffen bevatten, kun je
(48+) kaas, roomkaas
ze wel bij uitzondering geven. Maar het is belangrijk om vooral magere
en boterhamworst.
varianten te kiezen.
Bijlage 2 Wij adviseren ouders een keuze te maken van de bladzijde met Doen! Ouders bepalen zelf of ze andere keuzes maken. Wel zijn er een aantal voedingsmiddelen die wij op school niet accepteren. Dit zijn: - Snoep - Chocola - Koeken Hieronder zullen een aantal voorbeelden worden gegeven van voedingsmiddelen die wij niet accepteren. Natuurlijk kunnen wij niet alles beschrijven. Wanneer ouders twijfelen over een product mogen ze altijd contact opnemen met de leerkracht. Mocht de leerkracht merken dat ouders producten meegeven die niet in ons voedingsbeleid passen, zal dit worden besproken met de klas en indien nodig zal er contact worden opgenomen met de ouders.
Snoep Hiermee bedoelen we alle soorten snoep die er te koop zijn. Denk aan merken zoals: haribo, red band, fruittella, mentos, katja, autodrop, look o look, skittles e.d. Chocola Hiermee bedoelen we alle producten waar iets van chocola in is gebruikt. Denk aan: chocoladerepen, snoep met chocola (mars, twix, kitkat e.d.), koeken met chocoladestukjes of een chocoladelaagje, andere tussendoortjes voorzien van een chocoladelaagje e.d. Koeken Hiermee bedoelen we alle koeken die worden gegeten bij de koffie. Denk aan: stroopwafels, kokosbanket, cakejes, bladerdeegbanket, gevulde koeken, chocoladekoeken, appelkoeken, koeken met glazuur, wafels, donuts e.d.