Voedingsbeleid Kinderdagverblijf Heppie
Inhoudsopgave Algemeen Gezond voedingsbeleid Vaste en rustige eetmomenten Allergieën en individuele afspraken Traktaties en feestjes Voedingsaanbod voor kinderen tot 1 jaar. Drinken Eten Voedingsaanbod voor kinderen vanaf 1 jaar. Algemene uitgangspunten Voedingshygiëne: bereiden en bewaren van voeding Flesvoeding en borstvoeding Andere voeding
2 2 2 2 2 3 3 3 4 4 5 5 5
1
Algemeen Gezond voedingsbeleid Dit voedingsbeleid is gebaseerd op de richtlijnen van het voedingscentrum. Wij vinden het belangrijk om kinderen gezonde voeding te bieden en zo positief bij te dragen aan hun ontwikkeling. Wij bieden daarom voornamelijk basisproducten aan uit de Schijf van Vijf en hanteren de 5 regels van de Schijf:
Vaste en rustige eetmomenten Wij hanteren vaste eettijden. Dit zorgt voor een herkenbaar ritme en dat geeft rust bij de kinderen. We eten samen aan tafel. Dit is gezellig en het zorgt voor duidelijke eetmomenten. We nemen rustig de tijd om te eten en zorgen voor een fijne sfeer, maar we tafelen niet te lang. Onze pedagogisch medewerkers geven het goede voorbeeld aan tafel. Zij eten samen met de kinderen, ze begeleiden bij de maaltijd en hebben een voorbeeldfunctie. Onze pedagogisch medewerkers bepalen wanneer het kind eet, het kind bepaald uit een gezond voedingsaanbod wat het eet en hoeveel het daarvan eet. Wij dringen geen eten op.
Allergieën en individuele afspraken Wij houden rekening met allergieën van kinderen. Er is ook ruimte om individuele afspraken te maken wanneer het noodzakelijk is om af te wijken van het voedingsbeleid, bijvoorbeeld bij een dieet of een bepaalde geloofsovertuiging. Of wanneer het kind last heeft van obstipatie ed.
Traktaties en feestjes Een verjaardag betekent feest en bij zo’n feest komt vaak een traktatie kijken. Er kan zowel een nieteetbare traktatie als een eetbare traktatie aangeboden worden. Wij vinden het belangrijk dat de eetbare traktaties zo gezond mogelijk zijn. We vragen ouders/ verzorgers dan ook om traktaties zo klein mogelijk te houden en niet te calorierijk te maken. Ouders/ verzorgers kunnen eventueel de richtlijnen van het voedingscentrum m.b.t. trakteren raadplegen. Of kijken in het boek: “Feest! 46 traktaties voor school en thuis” of de website: www.gezondtrakteren.nl. Bij speciale gelegenheden bieden wij zeer incidenteel snoep aan. Wij proberen de hoeveelheid suiker, zout en verzadigd vet die kinderen dan binnen krijgen voor zover mogelijk te minimaliseren. 2
Voedingsaanbod voor kinderen tot 1 jaar Baby’s hebben een eigen voedingsschema. Wij hanteren onderstaande aandachtspunten voor hun voeding:
Drinken Melk: -
Met de ouders/ verzorgers is besproken of hun kind borstvoeding of flesvoeding krijgt. De afgekolfde borstvoeding leveren ouders/ verzorgers voldoende gekoeld of ingevroren ( in kleine porties) af op het kinderdagverblijf. - Ouders/ verzorgers leveren geen klaargemaakte flesvoeding aan. Tijdens het vervoer, ook in de koeltas, kan de flesvoeding namelijk niet voldoende koud worden bewaard. - Wij geven Nutrilon 1 tot 6 maanden en Nutrilon 2 vanaf 6 maanden t/m 12 maanden Ander drinken - Naast borstvoeding of opvolgmelk krijgen kinderen water of lauwe (vruchten) thee zonder suiker. - Bij voorkeur gaat het kind vanaf 8 maanden oefenen met het drinken uit een beker. Dat is beter voor de mondmotoriek dan een beker met een tuit. - We drinken op vaste tijden. Als een kind niet wil drinken proberen we dat wel te stimuleren en het eventueel op een ander moment nogmaals aan te bieden ( bijv. voor het slapen de beker niet leeg gedronken, dan na het slapen nogmaals aanbieden). Kinderen mogen altijd vragen om water.
Eten (Eerste) hapjes: - We starten met het geven van eerste hapjes in overleg met de ouders/ verzorgers. Volgens de richtlijn Voeding en eetgedrag voor de Jeugdgezondheidszorg is dit tussen de 4 en 6 maanden. We beginnen met de zogenaamde “oefenhapjes”, waarbij het eten fijngeprakt is. Zodra kinderen hapjes krijgen, laten we ze de mondmotoriek oefenen met een (ondiep, plastic) lepeltje. - In overleg met de ouders/ verzorgers gaan we de melkvoeding steeds meer vervangen en gaat het kind steeds meer echte maaltijden eten. - Het fruit die we als oefenhapje tussendoor geven is vers gepureerd. We bieden bij dit eerste fruithapje nog geen combinaties van verschillende soorten fruit aan. Het kind leert dan eerst wennen aan de losse smaken. Zo leert hij die beter herkennen en waarderen en dat is beter voor de smaakontwikkeling. Op den duur zullen wij het fruit gaan mengen. Naarmate het kind beter kan happen, zal het stukjes fruit krijgen. Aan een zachte smaak went een kind makkelijker. Het fruit waarmee we beginnen is bijvoorbeeld peer, banaan en appel. Broodbeleg: - We besmeren het brood altijd met een beetje zachte dieetmargarine uit een kuipje, hierin zitten veel onverzadigde (goede) vetten. Meer beleg dan margarine hoeft niet. - We geven kinderen t/m 12 maanden geen honing. Honing kan besmet zijn met een bacterie waar jonge kinderen erg ziek van kunnen worden.
3
Voedingsaanbod voor kinderen vanaf 1 jaar Algemene uitgangspunten Wij hanteren onderstaande algemene uitgangspunten: Weinig tot geen sap: - Wij stimuleren het drinken van water of het drinken van koude of lauwe Zonnatura vruchtenthee. Mochten kinderen heel slecht drinken en hierdoor lichamelijke ongemakken ondervinden, zoals obstipatie bijv. dan bieden wij eveneens zeer sterke verdunde sap aan. Smeersel: - Kinderen tot 4 jaar kunnen het beste margarine eten. In margarine zitten vooral goede vetten, die kinderen in hun eerste levensjaren hard nodig hebben. Hartig en zoet beleg: - Als beleg bieden wij zowel hartig beleg als zoet beleg aan ( afwisselend). Hartig beleg is niet perse beter dan zoet beleg. Wij zorgen ervoor dat het beleg mager is en niet te veel calorieën en ongezonde vetten bevat. Ook letten we op een beperkte inname van suiker en zout. Geen gewone smeerkaas: - We bieden smeerkaas aan die weinig zout bevat. Eveneens geven wij roomkaas of zuivelspread. Geen (smeer) leverworst): - Wij bieden geen smeerleverworst aan. In smeerleverworst zit nl. veel vitamine A. en het kan schadelijk zijn als een kind structureel teveel vitamine A binnenkrijgt. Aangezien het kind thuis smeerleverworst zou kunnen krijgen, bieden wij hier uit voorzorg geen smeerleverworst aan. Als alternatief kan vegetarische smeerworst gegeven worden. Geen rauw vlees: - Wij geven kinderen geen producten van rauw vlees, zoals filet American, ossenworst, carpaccio of niet doorbakken tartaar. We geven ook geen rauwe of voorverpakte gerookte vis. Hierin kunnen ziekmakende bacteriën zitten. Voor kinderen vanaf 1 jaar hebben wij het volgende voedingsaanbod: Drinken: - Water - (vruchten) thee zonder suiker - Halfvolle melk, karnemelk - Roosvicee en dixsap, zeer verdund aangeboden Brood en beleg: - Volkorenbrood of bruinbrood - Zachte margarine - Zoet beleg: appelstroop, halva jam, honing, kokosbrood, vruchtenstroop - Hartig beleg: jonge kaas, ham, kipfilet, pindakaas - Groentes: tomaat, komkommer, worteltjes Tussendoor: - Fruit en groentes: appel, peer, banaan, druiven, kiwi, meloen, aardbeien, mandarijn ed. - Rijstwafels, volkoren knäckebröd, krentenbol, ontbijtkoek, lange vinger, kaneelbeschuitje, soepstengels. - Kip/ rund worstjes 4
Voedingshygiëne: bereiden en bewaren van voeding Wij gaan veilig om met het eten van de kinderen om te voorkomen dat ze ziek worden. Bij het bereiden en bewaren van voeding hanteren wij onderstaande aandachtspunten. Als richtlijn gebruiken wij hiervoor de bewaarwijzer met de veilig-eten-kaart. Daarnaast gebruiken wij de hygiënecode voor kleine instellingen.
Flesvoeding en borstvoeding Voorbereiding: - De flesjes van de kinderen zijn voorzien van een naam. - De afgekolfde borstvoeding is voorzien van naam en datum. - Van tevoren maken we de werkplek schoon en wassen we onze handen met water en zeep. Klaarmaken: - We maken de flesvoeding klaar met afgekookt leidingwater, de fles wordt klaargemaakt zodra het kind deze nodig heeft. - De flesvoeding warmen we op in de magnetron. - Borstvoeding warmen we op naar wens van de ouders/ verzorgers nl. au bain marie, flessenwarmer of middels de magnetron. Ouders/ verzorgers geven dit aan bij het intake gesprek. - Bij verwarming in de magnetron zwenken we de fles tussendoor om de warmte goed te verdelen. Dit doen we nogmaals als de melk op temperatuur is. - We laten de melk niet warmer worden dan 30-35 graden ( drinktemperatuur). Dit is met name van belang voor borstvoeding, omdat de beschermende stoffen in deze voeding verloren gaan als de melk te warm wordt. - We druppelen klaargemaakte melk op de binnenkant van de pols om te voelen of deze niet te warm is. Schoonmaken: - Melk die overblijft na het voeden gooien we weg. - Direct na het drinken spoelen we de fles en speen schoon met koud water. - De fles gaat mee in de vaatwasser op min 85 graden programma. - De spenen worden uitgekookt a 7:30 minuten op 600 watt. - De fles en speen laten we ondersteboven op een schone, droge doek drogen.(GGD normen). Bewaren - Borstvoeding: gekoeld afgeleverde borstvoeding plaatsen we zo snel mogelijk onderin de linker koelkast en wordt op dezelfde dag gebruikt. Overgebleven borstvoeding wordt aan het einde van de dag weer meegeven aan de ouders of maximaal 3 dagen in de koelkast bewaard, mits het kind deze dagen op de crèche aanwezig is. Bevroren borstvoeding bewaren we maximaal 6 maanden in de vriezer. - Flesvoeding: indien flesvoeding van te voren wordt klaargemaakt dan zetten we deze meteen na het klaarmaken in de koelkast, hier mag deze maximaal 8 uur worden bewaard. Daarna gooien we het weg.
Andere voeding Voorbereiding: - De handen van de kinderen worden gewassen met water en zeep voor het eten en na het toiletbezoek. - De handen van de pedagogisch medewerkers wassen we ze met water en zeep voor het eten en voor het bereiden van voeding, na het aanraken van rauw vlees en rauwe groente, na toiletbezoek en na het verschonen van luiers en natte neuzen. - Ingevroren producten ontdooien we afgedekt in de koelkast of in de magnetron op ontdooistand. 5
-
We zorgen ervoor dat het aanrecht, keukengerei en snijplanken schoon zijn. Groente en fruit wassen we om stof en vuil te verwijderen.
Bewaren: - We maken gebruik van stickers om de datum waarop het product geopend is te vermelden. - Verpakkingen sluiten we direct na gebruik. - We gebruiken afsluitbare bakjes om eten te beschermen tegen uitdrogen, bacteriën en schadelijke stoffen. - Bederfelijke producten, zoals vleeswaren, leggen we direct na gebruik weer in de koelkast (4 graden). We gooien deze producten weg als de houdbaarheidsdatum is verstreken. - Staat op het product “gekoeld bewaren” dan hoort het in de koelkast.
6