VHYP VLAAMSE WETENSCHAPPELIJKE HYPNOSE VERENIGING V.Z.W. BESTE LEZER, OVER DE GRENZEN HEEN... ISH CONGRES BREMEN OKTOBER 2012

VHYP

VLAAMSE WETENSCHAPPELIJKE HYPNOSE VERENIGING V.Z.W.

NIEUWSBRIEF 2012/3 DECEMBER

BESTE LEZER,

OVER DE GRENZEN HEEN... ISH CONGRES BREMEN 17-21 OKTOBER 2012 Om de 3 jaar is er een ISH (International Society of Hypnosis) congres. Het XIXde ISH congres ging door in Bremen(Duitsland) van 17 tot 21 Oktober 2012. Het congres genoot een ruime belangstelling met een faculty van 286 ‘presenters’ en meer dan 2000 deelnemers, een perfecte organisatie door Bernhard Trenkle en zijn team. Enkele vhyp-leden namen deel. Ria Willemsen gaf een lezing “Hypnosis for Autoimmune Hairloss” en Nicole Ruysschaert gaf een workshop “Happiness and Hypnosis”. Met ook de aanwezigheid van Manuela Peeters, Moira Poikl en Tania Mahler waren we als VHYP goed vertegenwoordigd. Graag delen we via deze nieuwsbrief enkele van onze ervaringen met de vhyp-leden.

VERSLAG VAN DR. NICOLE RUYSSCHAERT

The Town Musicians of Bremen/Die Bremer Stadtmusikanten. Dagmar Bieselt & Peter Bieselt. The Town Musicians of Bremen are part of the ad inviting the world of professionals working with hypnosis to Bremen, and perhaps you know or remember the story of the Grimm Brothers, or maybe you never heard it… Convocation and opening session of the XIXth ISH congress: after the welcome and heartwarming sounds of Kjell Fagéus bringing the audience to some higher level of harmony and experience, I drifted off to the short course on the Town Musicians of Bremen, masterfully presented in German and English by Dagmar and Peter. We were guided into a trance, wondering, pondering if hypnosis is a bit like music, or like a fairy tale? How we decided to come, came, travelled to Bremen, how Bremen is a long way from home and you sometimes have to travel through deep and dark forests….Depending on your own stage in life, perhaps you read and interpret the story differently…as a child, or as an adult, in therapy, to help clients, to reconnect with resources and resilience Within our trance, Dagmar (German) and Peter (English) read the full story of the Bremen Town-Musicians, which had a deepening effect and you could ponder on some symbols, let your free associations flow by hearing, feeling and experiencing the story and its symbols, finding perhaps some deeper levels of meaning. A donkey whose strength was failing, was less able to do the work, and his master about to stop feeding him….he set forth on the road to Bremen to become a town musician. Under his way he meets a dog, a cat and a rooster, all of them being considered as of no use any more by their caretakers. The rooster even was intended to be killed and eaten in the soup, crying at the top of his voice as long as he could….The donkey listened to them, invited them to join him to go to Bremen, and make music….and one by one they agreed. It’s a long way to Bremen, and you cannot make it in one night. Looking for some more comfort than sleeping outside, they discovered a house, inhabited by robbers, eating and drinking and enjoying themselves. As one strong team, each with his own resources, power and voices in a harmonious team, they succeeded in chasing the robbers from the house. They started eating, drinking and singing and made fun together. The robbers’ captain, after a while, sent one of his subordinates to check the house, who terrified as he was turned back to his captain telling which horrible creatures chased him away and hurt him. The robbers did not dare go back into the house and the four Bremen Musicians liked it so well, they never left the house again. They didn’t go to Bremen, as they discovered security and safety, and things really meeting their needs. But I did go to Bremen, went to the statue, touched the legs of the donkey statue, a symbolic gesture, promising that once I will come back there. After this nice introduction we were offered an interesting analysis of the parallels between the story and therapy in hypnosis and a solution-focused attitude as the title tells you “Die Bremer Stadtmusikanten : Vom Finden von Sinn und Ziel” or “On finding meaning and purpose”. Scrolling through historical archives similar material was used and worked out by Ludwig Bechstein(1856) and resulted in a completely different story (“Ingratitude is the world’s reward”) emphasizing the exploitation of the animals, a problem oriented mode of complaining. Grimm’s version can be interpreted as a solution

Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 2

oriented mode, following the steps of a therapeutic process: the animals mobilize their resources, share a common goal, and display a wholeness of feeling, thinking and acting. Like therapy, fairy tales also start from some problem situation and need to be interpreted within the context. Reading a fairy tale can be an induction in trance and entail a trance phenomenon like “trance logic”: the donkey is the opposite of stupid or stubborn, he connects with his unconscious, non-verbal perceptions as “seeing that no good wind was blowing”, and is empathic and sensitive to the others. He could be considered as a skilled top executive, creating a vision, taking initiative, leading, motivating, caring and even taking personal risks by looking into the robbers’ house. He clearly contrasts with the coward captain of the robbers, who runs away, avoids risks, sends a subordinate to check the situation and relies on this terrified man’s assessment. With his vision – to go to Bremen to make music – the donkey “casts an anchor into the future”, or opens a way to pull yourself into the future. The story has been proven useful in oncology, as a clinician read it to a patient with cancer who had given up and came to the die: emphasizing the sentence “ something better than dead you can find everywhere”, mobilized her resources, she left the hospital and resumed her life. The four animals can be seen as “four parts”, as in ego-state therapy, keep their own characteristics “according to his nature”, each keeping his own voice and also working together, as to form the animal pyramid to look into the robbers’ house. And many other inspiring ideas can be derived from the story…. Thank you Dagmar and Peter! Readers who want the full story can read it here http://myweb.dal.ca/barkerb/fairies/grimm/027.html or listen to a slightly adapted version for children here http://www.brementownmusicians.com/flash/story/en Review by Nicole Ruysschaert, ESH President VERSLAG VAN MANUELA PEETERS

Hypnose die niet vrijblijvend wil zijn. Alle hypnose is zelfhypnose, maar Jane Turner geeft daarbovenop nog een handig recept mee. Haar Goal Oriented Self Hypnosis (GOSH) dient om doelen uit te zetten en te bereiken door zelfhypnose; volgens haar, de enige weg langs waar dromen werkelijkheid kunnen worden. Haar advies luidt om eerder dan te vertrekken vanuit dromerij en de voor de hand liggende voordelen hiervan binnen te halen, het efficiënter is om te beginnen met zich een doel te stellen en zich dan te oriënteren naar een droom die het doel in de realiteit plaatst. Het bepalen en vooropstellen van een doel maakt het onderscheid tussen (zelf)hypnose en meditatie, mindfullness, yoga, relaxatie enz. GOSH staat voor een doel georiënteerde dromerij, waarbij doelen wensen zijn met een bijhorende datum. Geen verplichting, wel iets fantastisch, magisch. Geen willen, maar een energie die focust naar een datum op de kalender. Zelfhypnose kan ons in het bereiken van onze doelen steunen en dat is nodig, want fundamenteel houdt niemand van doelen omdat er een deadline aan vast hangt en omdat iets in ons zegt dat we er iets voor zullen moeten doen. Maar of dit echt moeite kost?

Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 3

Kan kunst hypnose redden? (zelf-)Hypnotische trance maakt in wezen geen gebruik van de informatieve component van taal, maar vindt haar oorsprong bij de gratie van een creatieve kunstzinnige taal, expressief van aard, zo vertelt ons Jeffrey Zeig. Hij voert Jean Miro op die een eigen “hypnotische” interpretatie geeft aan het werk van Jan Steen “Kinderen Leren een Poes Dansen”, beter gekend als “De Dansles” . Miro haalt alle informatie uit het oorspronkelijk werk van Steen en toont enkel nog de expressie ervan.

Net zoals muziek, is hypnose een expressieve wereld die voor de luisteraar open gaat. Daar waar het muzikale thema voorgesteld wordt door ritme en melodie, zijn het de ornamenten die het hart raken. Tijd om mijn oor te luisteren te leggen bij George P. Glaser uit Austin Texas, die het heeft over de ritmes van lichaam en geest. De inzet van therapeutisch werk en verandering is voelen en verbinden met de veelheid van bio-sensorische ritmes van de cliënt. “…en je lichaam heeft van nature zoveel ritmes: respiratoire, neurologische, endocrinologische, cardiologische, gastro intestinale, circadiane…” “…en je onbewuste heeft gelijkaardige ritmes als je lichaam: dag en nacht, ritmes van energie en relaxatie, naar buiten en naar binnen gericht, ritmes van het brein en van het zenuwstelsel, ritmes van tijd en ruimte en al die ritmes zijn met elkaar verbonden in één groot netwerk...” Ritme is een belangrijke component bij het aangaan van een therapeutische relatie met de cliënt. Zich bewust afstellen op ritme zorgt voor een comfortabele alliantie. Vooral bij angst en pijn is verbinding tussen stijl en taal van de therapeut en de noden en antwoorden van de patiënt essentieel. Met je woorden (gebruik een uitdrukkelijk ritmische en precieze taal), je stem, je houding en je eigen ademhaling “stem je af “ op de ademhaling van de cliënt. Het ritme van de ademhaling is trouwens heel eenvoudig te observeren en door pacing en leading, directe instructies en oefening kan ze ten goede veranderen. Een goed op elkaar afgestemde communicatie laat toe om bestaande en imaginaire ritmes als uitgangspunt voor hypnotische ervaring te gebruiken. Ze Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 4

nodigt uit om naar een innerlijke wereld te gaan waar meer dan één werkelijkheid en perspectief bestaat. De wereld van het creatieve onbewuste. Als toemaatje serveert George P. Glaser ons enkele gedichten, waaronder een van Robert Bly: The third body. A man and a woman sit near each other, and they do not long at this moment to be older, or younger, nor born in any other nation, or time, or place. They are content to be where they are, talking or not talking. Their breaths together feed someone whom we do not know. The man sees the way his fingers move; he sees her hands close around a book she hands to him. They obey a third body they have in common. They have made a promise to love that body. Age may come, parting may come, death will come. A man and woman sit near each other; as they breathe they feed someone we do not know, someone we know of, whom we have never seen.

Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 5

Wie ook het artistieke en het creatieve als bron voor heling ziet is Helen Adrienne. Heling die nodig is om vruchtbaarheid te vinden in onvruchtbaarheid. Zij noemt die bron in ons ”het geestesoog”; een orgaan vol verbeeldingskracht, een voornaam talent, een artiest die, zoals een kind, niets anders nodig heeft dan de woorden: “beeld je eens in ……” . Uit haar ervaring als New Yorkse psychotherapeute die koppels met steriliteits problemen begeleidt, heeft ze een boek geschreven On Fertile Ground - Healing Infertility. Je kan haar oeuvre ook volgen op haar twee blogs: Psychology Today Blog on Infertility--www.psychologytoday.com/blog/fertile-ground en Baby Manifest-O Blog on Infertility--www.mind-body-unity.com. Uit haar contact met cliënten ondervindt zij hoe in vitro fertilisatie zeer stresserend is en als een inbreuk op lichaam en geest ervaren wordt. Hierdoor kunnen koppels ernstig gedestabiliseerd geraken alsof het lichaam gekidnapt wordt. Bij onvruchtbaarheid verlangt het hart naar een droom die werkelijkheid wil worden. Door middel van hypnose en andere mind-body interventies worden de cliënten gegidst naar de plek van helende mogelijkheden, positieve verwachtingen en ontvankelijkheid. Beelden als de oceaan, het strand, de regenboog die ons raakt, zijn bruikbaar om in contact te komen met dit verlangen. Ook de wijsheid van de handen, het eindeloos terugkerende ritme van de ademhaling zijn instrumenten om het zelfbewustzijn te ontwikkelen. Helen Adrienne benadert de ademhaling vanuit een kinesthetisch perspectief waarbij ze de lichaamsbeweging van buik, borst en schoudergordel beschrijft. Bij de inademing spreekt ze over een naar buiten en boven gerichte beweging, bij de uitademing is er omgekeerd een naar binnen en beneden verlopende beweging. Op die manier kan je suggesties geven van “…..groter, sterker wijder worden bij het inademen en tot jezelf, de aarde , de bron komen bij de uitademing…..”. Dit lijkt paradoxaal aan wat we meestal suggereren wanneer we de ademhaling vanuit de beweging van de luchtstroom beschrijven: “….frisse energie die met het inademen naar binnen stroomt en stress die naar buiten samen met de uitgeademde lucht ons lichaam verlaat….”De onmogelijkheid om je fertiliteit te controleren noemt Helen Adrienne een existentieel falen, maar juist in het falen zoekt zij samen met haar cliënten naar een weg om succes te vinden en de controle over leven en verwachtingen te herwinnen. Zij beschouwt onvruchtbaarheid als een bio-psycho-socio-spirituele crisis. Maar in de Chinese karakters voor het woord crisis staan twee symbolen getekend: gevaar en kans. Onvruchtbaarheid is geen uitzondering op de wijsheid vervat in deze symboliek Door het bewuste aan te moedigen om aan de zijlijn te gaan staan, krijgt het beste deel van ons de ruimte om te groeien. Het “geestesoog”, dat innerlijke wijsheid is, laat ons dingen zien waar we niet bewust naar kijken, laat ons dingen doen die we niet werkelijk uitvoeren en laat ons voelen wat we concreet niet gewaarworden. Dank zij die innerlijke wijsheid worden we vrij om naar oneindig veel oplossingen te kijken op weg naar helen en groeien. Terzijde: deze methodiek lijkt me ook bruikbaar voor alle koppels die wel zwanger zijn, maar dan ongewenst. Hoe vaak maken deze mensen die dan uiteindelijk voor een abortus kiezen, zich niet de bedenking dat zij een zwangerschap afbreken, terwijl er zoveel koppels zijn die niet zwanger kunnen worden. Wellicht zou een dieper fertiliteitbewustzijn veel onbedoelde zwangerschappen kunnen voorkomen.

Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 6

Hypnose als adjuvans bij procedurele medische interventies; vijf anesthesisten aan het woord. Wereldwijd wordt in opvolging van James Esdaile (1845), hypnotische technieken in operatiekamer en urgentiepost toegepast . Patiënten worden hierdoor geholpen om zijn of haar stress te reduceren en om naast loco-regionale anesthesie, procedurele pijn te kunnen controleren. Sebastian SchulzStübner, anesthesist in Kirchzarten, Duitsland, leert ons dat pijn een individuele, somato, sensorische en emotieve ervaring is. De patiënt die geopereerd zal worden, verdient dan ook een cliënt gerichte benadering in plaats van de gangbare hiërarchische. Negatieve suggesties moet je vermijden maar anderzijds hoef je ook niet te positief te zijn. Beschrijf het gebeuren neutraal en realistisch. Zo praat je bvb terwijl je een inspuiting geeft en vertel je gewoon dat de patiënt misschien iets kan voelen, een soort trilling, die ook weer terug weg zal gaan. “….wat je voelt is slechts tijdelijk….“ Vraag na een operatie in plaats van “ben je misselijk?” naar: “heb je honger?” of “heb je dorst?” Wat de naaste betrokkenen van de patiënt betreft, raadt hij aan om ook hun verhalen te integreren in een ondersteunend en reëel totaal plaatje. Hou het brein bezig, zo luidt het. Hij pleit ervoor om verpleging en ondersteunend personeel scholing over therapeutische communicatie te laten volgen. Hij presenteert een variëteit aan inductie technieken zoals oog fixatie en ooglid sluiting, achterwaartse oogbol rol met relaxatieprocedure. Verder gebruikt hij de stethoscoop als alternatief voor het pendulum van Chevreul. De patiënt krijgt de opdracht de stethoscoop zelf omhoog te houden en gefocust toe te kijken hoe het dopje een voor achterwaartse beweging maakt. Gaandeweg wordt de suggestie gegeven van een automatische slingerbeweging en een daaraan gekoppelde relaxatie. Het resultaat is bovendien een spontane arm catalepsie. Ideomotorisch antwoord verkrijgt hij door beelden te induceren zoals de heliumballon aan de pols vastgemaakt of omgekeerd de voorstelling van een schaal die met heerlijk fruit wordt bijgevuld en die de patiënt vast houdt. Hij geeft dan de suggestie dat de arm zwaar wordt en naar beneden gaat hoe meer er rijpe zware stukken fruit worden op gelegd. “…en die zwaarte in je arm gaat naar beneden doorheen heel je lichaam”. Hij werkt ook met het beeld van de golven van de zee die op en neer gaan, synchroon met de ademhaling. Tot slot geeft hij nog een aantal referenties mee. Uit het tijdschrift van de American Society of Anesthesiologists April 2012 Volume 76, number 4. Communication, Rapport and Expectations: Improving Postoperative Outcomes Using Words, Hypnoidal Language and Trance. En ook nog twee boeken waarvan de eerste waarschijnlijk enkel nog in antiquariaat uitgave te vinden is: Lillian E. Fredericks The use of hypnosis in surgery and anesthesiology Psychological preparation of the surgical patiënt. Charles C Thomas. Publisher, LTD . Springfield. Ilinois. USA en: Fabricio Benedetti: The Patients Brain Uit eigen land, uit de school van Faymonville, Luik en uit de iets verder gelegen school Emergences, Rennes komt een andere anesthesist: Fabienne Roelants (Cliniques Universitaires Saint Luc) Zij gebruikt hypnose in associatie met lokale anesthesie bij schildklieroperaties. Zij resumeert heel duidelijk wat er nodig is: de patiënt moet gemotiveerd en coöperatief zijn en vertrouwen hebben in de arts en de procedure. Er wordt vooraf een “signaal” afgesproken om met elkaar te kunnen blijven communiceren tijdens de operatie. De patiënt wordt gevraagd om de dag van de operatie een aangename herinnering mee te brengen. Ter plaatse wordt eerst de Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 7

operatiekamer aan de patiënt voorgesteld en zoveel mogelijk beschreven in termen van visuele, auditieve, kinesthetische, olfactorische en gustatorische kenmerken. Als inductie techniek gebruikt zij de oogfixatie en relaxatie. “….de ogen observeren en je kan zien wat je observeert….. de ogen observeren kleuren….. de ogen observeren rustig de kleuren….. en merk hoe je jezelf hierbij op je gemak voelt…….” In dezelfde trant werkt de Franse anesthesist Olivier Fleureaux uit Lorient, met zijn “conversationele hypnose”. Ook hij gaat stapsgewijs . De eerste stap is de kennismaking met de operatiekamer. Hou rekening met het eenzaam gevoel van de patiënt tegenover een gans medisch team. De patiënt wordt binnengeleid in een per definitie vreemde wereld: er wordt een vreemdsoortig medisch jargon gesproken, vreemde toestellen en instrumenten gebruikt en bovenal wordt hierbij het eigen lichaamsterritorium overschreden. Er is ook een belangrijke distorsie van de tijd: de patiënt leeft meestal in de toekomst of in het verleden bij ervaringen van eventueel vorige operaties. Dit alles vraagt veel energie van de patiënt. Bij “conversationele hypnose” zijn patiënt en anesthesist partners, “united artists”. Daarbij kiest de patiënt vooraf een aangename activiteit of herinnering. De anesthesist/begeleider is film director en de patiënt is scenarist en acteur. Hij gaat zijn eigen verhaal in een veilige plek onafgebroken voor zijn geestesoog beleven. Met dezelfde drive als de camera dat doet in een hele lange sequens in Martin Scorsese’s film Goodfellas (1990). Enrico Facco uit Padua is nog een andere anesthesist die een aangrijpend relaas geeft van een patiënte die een operatie moet ondergaan voor een Spitz tumor en die lijdt aan multipele chemische overgevoeligheid. In de voorgeschiedenis heeft zij een aantal anafylactische reacties gedaan op locale anesthesie. Vooraf aan de operatie oefent de patiënte met een gefocaliseerde hypnotische analgesie. De mate van analgesie wordt dan getest door tandwortelkanaal stimulatie. De dag van de operatie wordt bij de patiënt een cardio-respiratoire monitor aangelegd en wordt een vene open gehouden. Dan volgt de hypnotische inductie en wordt de gefocaliseerde hypnotische analgesie op de plaats van de tumor toegepast. Tien minuten na de inductie wordt een brede insnede gemaakt, wordt de diepe fascia geprepareerd en de tumor verwijderd. Na twintig minuten wordt de operatie beëindigd en wordt de patiënt teruggebracht in het hier en nu. Tijdens de operatie heeft de patiënt geen pijn gerapporteerd en is ze cardiovasculair stabiel gebleven. Deze stabiliteit tijdens de operatie toont aan dat hypnose een echt analgetisch instrument kan zijn, die niet alleen pijn perceptie, maar ook de stress bij een chirurgische interventie op een aanvaardbaar peil kan brengen. In het volgende artikel staat het script van een interventie begeleid door Facco. Facco E et al. Int. J. Clin. Exp. Hpn. 59 (4): 454-468, 2011. De laatste in mijn rij anesthesisten is de Duitse neuro anesthesist Ernil Hansen, verbonden aan de universiteit van Regensburg. Hij presenteert hoe hij met hypnose open hersenoperaties begeleidt. Doel van deze toepassing is om bij de ziekte van Parkinson, depressie, schizofrenie, maar ook bij tumoren van de hersenen die gelegen zijn in de nabijheid van het spraakcentrum, peroperatief stimulatie te kunnen geven. Op die manier kan men terwijl de patiënt blijft praten de overeenkomstige gebieden in de hersenen onderzoeken. Bij deze “alerte techniek” dient men een blokkade van craniale zenuwen toe vergezeld van hypnotische communicatie. Hansen beschrijft hoe de meeste patiënten een medische behandeling als een extreme toestand ervaren. Deze situatie brengt hen in een natuurlijke tranceachtige staat met een verhoogde vatbaarheid voor suggesties tot gevolg. De medische setting van een operatiekamer is ongelukkigerwijs vol met negatieve suggesties. Bovendien leiden negatieve verwachtingen en conditionering tot stress en toename van Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 8

de pijn ervaring. Dit alles heeft een belangrijke impact op het (psycho)somatisch functioneren. Een van de meest negatieve suggesties die routinematig wordt gebruikt is het medisch informed consent: het document dat de patiënt voor een ingreep moet ondertekenen en dat hem of haar inlichtingen verschaft over alle risico’s die bij de behandeling horen. Hansen merkt terecht op dat er nood is aan het herschrijven van dit document in een minder traumatisch taalgebruik. Maar ook de non-verbale signalen van de medische technologie, de opgelegde passiviteit van de patiënt, het medisch jargon, ambigue connotaties en misverstanden, directe en indirecte negatieve suggesties die verbaal gecommuniceerd worden, tekort aan zorg en gezelschap, de angsten en zelfverdediging van het medisch personeel en zelfs van dierbare naasten, dit alles doet afbreuk aan het comfort van de patiënt. In het kader van chirurgie vindt Hansen de term “hypnose” een van de meest negatieve suggesties die men kan geven. Spreek liever over “communicatie” is zijn advies. De communicatie die hij bedoelt maakt gebruik van de response van de patiënt en steunt op zijn of haar natuurlijke trance. De patiënt participeert actief, zijn vaardigheden en bronnen worden gestimuleerd, wat resulteert in een creatieve samenwerking en meer zelfvertrouwen bij alle partijen. Geluiden en gewaarwordingen in de operatiekamer worden herkaderd terwijl de arts verbale en non-verbale positieve suggesties geeft en de patiënt naar een veilige plek begeleidt. Trillingen van boringen, kunnen verwijzen naar een uitstap op de motor, een helikopter die je weg komt halen, het geluid van de machines in het bos bij het vellen van een boom of naar de Niagara watervallen…..al naar gelang. “…en elk geluid brengt je dieper in trance….” Maar communicatie hoeft bij Hansen ook weer niet eindeloos praten te zijn. Hij biedt de patiënt veiligheid en ondersteuning door zijn gezelschap te verzekeren. Zijn advies luidt: “hou constant contact met de patiënt, met name fysiek contact. Hou met je ene hand de hand van de patiënt vast. De andere hand leg je op de schouder. Deze hand is zowel sensor als leider hand die de in- en uitademhaling volgt. Geef een goede tonus aan de handgreep met de hand van de patiënt, een tonus die je op kritieke ogenblikken, paradoxaal genoeg, vermindert. Dit los laten helpt de patiënt om dan zelf ook te relaxen. Kondig elke manipulatie aan. Verzeker de patiënt dat we altijd iets goeds voor hem of haar kunnen doen. Zeg dat op elk ogenblik een rustpauze of een aanpassing mogelijk is. Vraag aan de patiënt indien nodig feedback te geven. Gebruik relaxerende muziek maar geen herkenbare muziek. Geef medicatie, zoveel als, maar niet meer dan nodig.“ Ter illustratie verwijst Hansen naar John Lennon’s song “ Stand By Me” . Meer dan 90 operaties verder kan Hansen bewijzen dat het toepassen van hypnotische technieken in open hersenen chirurgie uiterst efficiënt is. En bij hem, zonder formele inductie! In aansluiting hierop is het boek van Elvira Lang een aanrader. Niet voor niets heeft het haar de Arthur Shapiro Award opgeleverd, zijnde de “Best Book on Hypnosis”. Patient Sedation without Medication. Rapid rapport and Quick hypnotic techniques. Elvira Lang en Eleanor Laser VERSLAG VAN MOIRA POIKL – ZIE VHYP NIEUWSBRIEF 2013/1 VERSLAG VAN TANIA MAHLER - ZIE VHYP NIEUWSBRIEF 2013/1 VERSLAG VAN RIA WILLEMSEN - ZIE VHYP NIEUWSBRIEF 2013/1

Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 9

HYPNOSE IN DE MEDIA

OOK GETEST OP MENSEN Proefkonijn Astrid Demeure probeert andermaal de geheimen van het menselijk brein te ontrafelen. Ze trekt naar het Universitair Ziekenhuis van Luik om te ontdekken wat hypnose is en wat het doet met haar hersenen. Professor Faymonville, pijnspecialist en één van de pioniers op het gebied van medische hypnose, begeleidt de test. Als arts gebruikt ze hypnose om pijn te verzachten tijdens operaties, maar heeft dit hetzelfde effect bij Astrid? Na een uitleg over hypnose en wegnemen van misvattingen, maakt Astrid kennis met hypnose – inductie, verdieping, suggesties onder de deskundige begeleiding van Dr. Nicole Ruysschaert. In een MRI scanner wordt de vergelijking gemaakt tussen hersenen in rust en onder hypnose. Ze ondergaat nadien een thermotest (tot +50°C en tot 0°c) in alerte toestand. Nadien wordt de test herhaald in hypnose, met specifieke suggesties voor dissociatie en pijncontrole. Tijdens de uitzending was er ook een studio- interview met Dr. Sabine Maes. U kan de uitzending nog steeds bekijken via volgende link! http://www.een.be/programmas/ook-getest-op-

mensen/astrid-onder-hypnose

OPLEIDINGEN VHYP

BASISOPLEIDING HYPNOSE De basisopleiding 2012 is gestart op 26 oktober 2012 en loopt tot 14 december. VERVOLGMODULES HYPNOSE OPLEIDING In het kader van de voortgezette opleiding binnen VHYP zijn er een aantal vervolgmodules gepland. Deze zijn toegankelijk voor al wie de basismodules achter de rug heeft , zowel voor verdere opleiding als voor opfrissing. (* = verplichte modules voor alle beroepsgroepen) 25-01-2013 : Wilfried Van Craen Seksuele stoornissen Hypnose als glijmiddel bij seksuele stoornissen 15-02-2013 : Dr. Nicole Ruysschaert Hypnose en psychotherapie

Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 10

We overlopen de meerwaarde van hypnose in psychotherapie en de therapeutische interactie (stijlen). Inzicht in de problematiek, strategie planning voor therapie met aandacht voor de diverse interventie-niveau’s faciliteert je werk. Als extra maak je kennis en kan je oefenen met enkele nieuwe, vernieuwende explorerende methoden. 15-03-2013 : Dr. Jan Lehembre Slaapstoornissen ”Slapen als doornroosje?”Wat zijn de oorzaken van slaapproblemen?Wat zijn de praktische voorwaarden om goed te slapen?Welke suggestieve en hypnotische technieken zijn werkzaam om de problemen op te lossen? 26-04-2013 : Dr. Nicole Ruysschaert Hypnose en trauma Binnen hypnose is er een waaier van stabilisatiemethoden als krachtige hulp om basis kracht en veiligheid te herstellen. Confrontatie met traumatiserende gebeurtenissen kan gedoseerd, gefractioneerd verlopen, met respect voor timing en integratievermogen. Je maakt kennis met een nieuw gestandardiseerd studieprotocol en enkele specifieke trauma verwerkingsmethoden. 24-05-2013 : Truus Vlaar Egostate Ego State Therapie is een psychotherapeutische behandeling die met subpersoonlijkheden werkt, de egotoestanden binnen de persoon zelf. Elk persoonsdeel heeft een functie. Problemen ontstaan wanneer de egostates met elkaar in conflict komen. 14-06-2013 : Dr. Bruno Van Opstal Metaforen en verhalen Metaforisch zou je deze studiedag in het algemeen en de werkgroepen in het biezonder kunnen beschrijven als een bijeenkomst van gidsen, spoorzoekers, sjamanen, op een kruispunt van wegen, die zich warmen aan de uitwisseling van metaforen, die elk als therapeutische bagage meedraagt.

Inschrijven kan: - door rechtstreeks via onderstaande URL het online formulier in te vullen: http://www.formdesk.com/vhyp/inschrijvingsformuliervervolgmodules-2013 - door het inschrijvingsformulier via onze website in te vullen: http://www.vhyp.be Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 11

Voor meer inlichtingen contacteer het secretariaat via: [email protected] De inschrijving is maar volledig wanneer ook het inschrijvingsgeld ten bedrage van het aantal moduledagen X 120 of 150 € gestort werd op rekeningnummer van VHYP IBAN: BE86 7370 2620 0450 BIC: KRED BE BB met vermelding “Vervolgmodules 2013+ naam” De volgorde van betaling is bepalend voor de inschrijving. Meer info in rubriek opleidingen website : www.vhyp.be ! Kan ook als boost of herbronning voor alle leden. U kan dus steeds voor 1 module inschrijven volgens interesse !

KORTE OPLEIDING HYPNOTISCHE TECHNIEKEN VOOR PIJNCONTROLE BIJ ABORTUS. VOORJAAR 2013

De Vlaamse Wetenschappelijke Hypnosevereniging ( VHYP) organiseert in het voorjaar 2013 een kortdurende opleiding over pijncontrole. De opleiding is gericht naar artsen en verpleegkundigen in abortuscentra en -klinieken die in hun werk geconfronteerd worden met pijn en er geen voldoende antwoord op weten te vinden, of die de technieken en methodes die ze nu al gebruiken verder willen verfijnen en uitdiepen. Je krijgt er niet alleen algemene informatie over hypnose maar vooral specifieke en praktische oefeningen om patiënten te leren omgaan met acute procedurele pijn. Voor alle duidelijkheid: medische hypnose heeft niks te maken met showhypnose. Medische hypnose behelst wel een reeks methoden die iedereen kan leren. Ze maakt gebruikt van natuurlijke fenomenen en wordt zowel door de therapeut als door de patiënt ervaren als een innerlijke verrijking waarmee je meer controle over jezelf krijgt.

Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 12

Van de cursisten wordt een actieve medewerking gevraagd tijdens de oefeningen en in aparte groepjes thuis tussen de opleidingsdagen. De opleiding beslaat 5 volledige dagen, verdeeld over 6 lesmomenten (4 hele dagen en 2 halve dagen) en wordt gegeven door specialisten ter zake. Programma: 1) Dag 1 (halve dag): Wat is hypnose, wat is jouw motivatie en wat zijn de ethische aspecten voor het gebruik van hypnose. Deze sessie wordt gegeven door Dr Nicole Ruysschaert Psychiater. Zij heeft een jarenlange ervaring met het gebruik van hypnose in haar privépraktijk en doceert hierover in binnen – en buitenland. Ze is bestuurslid van het VHYP en Voorzitster van de Europese Vereniging van Hypnose ( ESH). 2) Dag 2 (hele dag): Patiënten in trance leren brengen op een natuurlijke manier. Dit wordt aangeleerd aan de hand van een 12 stappen protocol, gevolgd door demonstraties en oefeningen. Ook dit deel wordt gegeven door Dr Ruysschaert. 3) Dag 3 (hele dag): Hypnotische communicatie . Hoe positief communiceren? Wat is ankeren? Het gebruik van metaforen, hypnose in noodsituaties en dissociatie. Dit onderdeel wordt gegeven door Dr Ruysschaert samen met Dr Bruno Van Opstal, de voorzitter van de VHYP. Hij is psychiater met een jarenlange ervaring in het gebruik van hypnose in zijn privépraktijk. 4) Dag 4 (hele dag): Hypnose bij acute en procedurele pijn . Aan bod komen: fysiologische en neurologische aspecten van pijn en het werkingsmechanismen van hypnose hierop. We geven een samenvatting van de literatuur waarin uitgebreid bewezen werd dat hypnose pijn en stress kan verminderen bij chirurgische interventies, invasieve onderzoeken, radiologie en biopsie en abortus. Praktische aanpakken worden gedemonstreerd en aangeleerd. Deze sessie wordt gegeven door Marian Schaerlaekens en Dr Ria Willemsen. Marian Schaerlaekens gebruikt als tandarts in haar praktijk al vele jaren hypnose in de bestrijding van zowel angst als pijn. Zij is lesgeefster voor de VHYP en ondervoorzitster van de vereniging. Ria Willemsen is dermatologe. Zij heeft gedoctoreerd over hypnose in de dermatologische praktijk en publiceerde talrijke wetenschappelijke artikels over dit onderwerp. Zij gebruikt hypnotische relaxatie preoperatief bij patiënten die zeer angstig zijn voor dermatologische ingrepen. 5) Dag 5 (halve dag): Hypnose in het kader van abortus bij cliënten met relationele en seksuologische problemen/trauma’s . Dit deel wordt gegeven door Dr Greta Bolle. Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 13

Zij is werkzaam als seksuologe en relatietherapeute en is gespecialiseerd in seksuele dysfuncties, verwerking van seksuele trauma’s en echtpaarproblemen. 6) Dag 6 (hele dag) Hypnose in het kader van abortus bij jongeren en adolescenten Het gebruik van hypnose bij jongeren wordt uiteen gezet en aangeleerd. De klemtoon ligt vooral op het gebruik van de spontane trance, het gebruik van metaforen en het opbouwen van rapport. Deze dag wordt gegeven door Luc Bouteligier. Hij is kinder- en jeugdpsycholoog en gebruikt hypnose bij tal van zijn patiënten. Hij is tevens opleider voor het VHYP. Na deze opleiding ben je in staat om jongeren te begeleiden om beter, op een meer comfortabele en ontspannen manier met pijn om te gaan of pijn te controleren. Daardoor worden de patiënten rustiger en minder angstig wat niet alleen een impact heeft op hun eigen ervaringswereld, maar ook op hun omgeving. De sfeer wordt omgebogen van gespannen naar creatief, van onrustig naar comfortabel, van angstig naar communicatief. PRAKTISCH Deze opleiding gaat door in het Universitair Psychiatrisch Centrum KUL Campus Kortenberg. Leuvense Steenweg 517

3070 Kortenberg

Kostprijs voor de ganse cyclus: € 500 Contactpersoon: Marian Schaerlaekens

[email protected]

Data 2013 8 maart 2013: Dag1 (halve dag -voormiddag) Dr. Nicole Ruysschaert 29 maart 2013: Dag 2 (hele dag) Dr. Nicole Ruysschaert 19 april 2013: Dag 3 (hele dag) Dr. Nicole Ruysschaert en Dr. Bruno Van Opstal 26 april 2013: Dag 4 (hele dag)Dr. Ria Willemsen en Marian Schaerlaekens 17 mei 2013: Dag 5 (halve dag -voormiddag) Dr. Greta Bolle 31 mei 2013: Dag 6 (hele dag) Luc Bouteligier

Werktijden : 9.30 – 12u45 en 13u45 – 17 u Aantal deelnemers: 10-15. De opleiding kan enkel doorgaan bij een voldoende aantal deelnemers. Inschrijving : online via de volgende link:http://www.formdesk.com/vhyp/pijncontrole-bij-abortusof via de website van de VHYP:http://www.vhyp.be

Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 14

BASISMODULE STUDENTEN GENEESKUNDE EN ASSISTENTEN IN OPLEIDING PSYCHIATRIE EN PEDIATRIE OPLEIDING HYPNOSE VHYP - UA, BASISMODULE 2013 Doelstelling Toekomstig artsen en assistenten psychiatrie/pediatrie vertrouwd maken met de krachtig therapeutische mogelijkheden van hypnotherapie, als therapie op zichzelf en als versterking en vergemakkelijking van andere therapieën. Doelgroep e

- Studenten geneeskunde vanaf 3 bachelor - Artsen en artsassistenten pediatrie en psychiatrie in opleiding Opleiders - Dr Nicole Ruysschaert, psychiater, president ESH www.nicoleruysschaert.com - Met medewerking van dr Riño Wong Chung, psychiater i.o., bestuurslid VHYP

Planning & inhoud

2013

Vr.1-3

Thema

14:00-17:15

09:00-12:15

• Algemene info hypnose – motivatie – ethiek • Inductie en verdiepingsmethoden

Za. 2-3 13:15-16:30

Vr. 5-4

14:00-17:15

Za. 6-4

09:00-12:15

• Inductie protocol • Hypnotische communicatie, taalgebruik en suggesties

Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 15

13:15-16:30

Vr. 12-4

14:00-17:15

09:00-12:15

• Indicaties, toepassingen • Geschiedenis van hypnose

Za. 20-4 13:15-16:30

Vr. 3-5

14:00-17:15

09:00-12:15

• Zelfhypnose • Toepasingen bij kinderen

Za. 4-5 13:15-16:30

Methodiek Interactieve lessen (informatie, achtergrond), dvd-demo’s, live demo’s, praktische oefeningen in subgroepen Materiaal Literatuurpakket, slides, scripts Literatuur - Website Vlaamse Wetenschappelijke HypnoseVereniging VHYP www.vhyp.be - Website ESH European Society of Hypnosis www.esh-hypnosis.eu - Website research – hypnosis and suggestion http://www.hypnosisandsuggestion.org/index.html Kostprijs Voor studenen geneeskunde 200€. Artsen en artsassistenten in opleiding betalen het normale tarief van 565€. Inschrijving via volgende link http://fd10.formdesk.com/vhyp/inschrijvingsformulier-basisopleiding-UA-2013 EUROPEES NIEUWS ESH 2012-1 ESH Newsletter and supplement – Views, Reviews, Interviews. http://esh-hypnosis.eu/downloads/

Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Page 16

2012 – 2 ESH Newsletter komt uit einde December 2012 2014 – ESH CONGRES !!!!!!!!2014 ESH Congress Organized in collaboration with the Italian Society of Hypnosis (SII) “Hypnosis and resilience”. From Trauma and Stress to Resources and Healing. Emphasizing the importance of resilience in a world in crisis and the role played by hypnosis in activating and developing inner forces and resources Datum : 22 – 25 October 2014 Locatie : Sorrento (Amalfi coast) Italy Early Bird registration tot 31 december 2012 Slechts 150 Euro for ESH/ISH/MEI leden Inschrijving formulier via volgende link http://esh-hypnosis.eu/ of email [email protected] of [email protected] INTERNATIONALE ACTIVITEITEN 2012 – 5-9 December Brief Therapy Conference San Francisco. http://brieftherapyconference.com/ 2013 – 15-19 March ASCH American Society http://www.asch.net/Home/tabid/37/Default.aspx

of

Clinical

Hypnosis

congress.

Triple

Crown.

ième

2013 – 16 – 18 Mai – 8 Forum CFHTB Confédération Francophone d’ Hypnose et des Thérapies Brèves. Strasbourg. France « Terra Hypnosia » http://cfhtb2013.org/ 2013 – 23 – 25 May Medical Hypnosis Congress Mashhad Iran http://congress.mums.ac.ir/u5f5se 2013 – August 29 – September 1. Medical Hypnosis Congress Budapest Hungary Voor een volledige agenda van activiteiten kan u terecht op de ESH website: http://esh-hypnosis.eu/events/ Redactie: Nicole Ruysschaert. Ria Willemsen. Lay-out : Jacques Vanden Durpel Website: www.vhyp.be

Vhyp Nieuwsbrief 2012 - 3

Email: [email protected]

Email secretariaat: [email protected]

Page 17