© Malmberg
Les 1 Wennen
Beste ouder(s)/verzorger(s),
‘s-Hertogenbosch
Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Wennen’. Aan het begin van het schooljaar moeten de kinderen weer wennen aan het schoolritme. Maar ze moeten er nu ook aan wennen dat ze bij ‘de groten’ van de school horen. In de klas komt het volgende aan de orde: • Aan ‘groot worden’ moet je ook wennen. • Als je groot bent, mag je meer zaken zelf beslissen en meer dingen zelf doen. • Maar dat mag alleen als je laat zien dat je dat ook echt al kunt.
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 1 Wennen
Tips voor thuis • Geef uw kind verantwoordelijkheden die het aankan en die het ook écht zelf moet regelen. ‘Als je je voetbaltas niet hebt uitgepakt, moet je in vieze kleren trainen.’ • Koppel ‘vrijheid’ aan ‘omgaan met verantwoordelijkheid’. ‘Je mag naar de stad omdat je geen domme dingen meer doet, niet omdat je twaalf bent!’
115 506045_F_OUDBRFGR8.indd 115
zo
doen we dat
groot worden Groot worden heeft voordelen én nadelen. Je mag meer. (meer zelf kiezen, meer zelf doen) Je moet meer. (meer regelen, meer taken)
zelfstandig zijn Zelfstandig zijn houdt in: zelf nadenken, zelf kiezen, zelf regelen. Als je groter wordt, word je zelfstandiger. Als je zelfstandiger wordt, krijg je meer vrijheid, tenminste... als je dat aankan.
verantwoordelijkheid Verantwoordelijkheid betekent verstandig en verantwoord omgaan met je vrijheid. goed nadenken verstandig kiezen op tijd regelen
ken jezelf
Ik
A B
ben blij dat ik meer dingen zelf mag kiezen en doen. Ik probeer het goed te doen zodat ik lekker steeds meer mag!
heb geen haast, ik blijf liever nog een tijdje klein. Ik ben nogal lui en wil dat mijn moeder en de juf alles regelen.
Goed gedaan
11-06-2007 14:58:06
124
Les 10 Wat denk ik?
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 10 Wat denk ik?
Beste ouder(s)/verzorger(s),
© Malmberg ‘s-Hertogenbosch
Tips voor thuis • Begrijp uw kinds schrik als er iets misgaat, maar laat hem niet doorschieten in zijn boosheid, angst of verdriet. Help hem rustig worden en ‘een slim plan’ bedenken. • Zeg ‘denk eens positief!’ wanneer uw kind moppert over kleine dingen of twijfelt aan zijn eigen kunnen. • Geef zelf het goede voorbeeld wat betreft positief denken en oplossingen zoeken. Kinderen leren ontzettend veel van voorbeeldgedrag van hun ouders!
506045_F_OUDBRFGR8.indd 124
doen we dat
soms gaat er iets mis
Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Wat denk ik?’ Wanneer je bang, verdrietig of boos bent, kun je je gevoel niet zomaar veranderen. Maar de negatieve gedachten die je dan hebt, kun je wél leren sturen. Door positief te denken en oplossingen te zoeken voel je je rustiger en sterker. In de klas komt het volgende aan de orde: • Alles heeft leuke en niet-leuke kanten. Je voelt je fijner als je goed op de leuke kanten let. • Als er iets misgaat, schrik je en word je vaak bang, boos of verdrietig. Dat is heel gewoon. • Gelukkig kun je jezelf ook weer kalmeren door tegen jezelf te zeggen: ‘Kalm, het komt wel goed!’ • Als je weer rustig bent, kun je een plan bedenken om de situatie te verbeteren.
zo
Je vriend is boos op je. Er loopt een enge man achter je op straat.
géén paniek ‘Wat verschrikkelijk!’ ‘Nu gaat het helemaal mis.’ Dan voel je je nóg akeliger.
denk positief ‘Even diep ademhalen.’ ‘Het komt wel goed.’ Dan voel je je rustiger en sterker.
bedenk een slim plan aan de slag: zoek een oplossing / maak het leuker praten: zeg wat er is / vraag hulp / vertel je verhaal even iets anders: verzin iets leuks als afleiding
ken jezelf
Ik
A B
ben de meest positieve denker van het land. Ik zie zelfs de leuke kanten van hondenpoep op de stoep.
ben echt ontzettend goed in klagen en zeuren. Ik kan moeiteloos tien nadelen van vakantie opnoemen!
Goed gedaan 11-06-2007 14:58:11
© Malmberg
Les 11 Kiezen
Beste ouder(s)/verzorger(s),
‘s-Hertogenbosch
Reageer niet meteen.
kiezen 2: denk Bedenk wat je allemaal kunt doen/kiezen. Denk na over de (eventuele) gevolgen. Vraag je af of je dat wilt.
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 11 Kiezen
In de klas komt het volgende aan de orde: • Voordat je iets doet of kiest, moet je even nadenken: – Wat kan ik allemaal doen? Waar kan ik uit kiezen? – Wat gebeurt er dan? Wat zijn de gevolgen? – Wil ik dat? • Doe of kies dan wat jou het beste lijkt!
125 506045_F_OUDBRFGR8.indd 125
doen we dat
kiezen 1: stop
Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Kiezen’. Het is goed als kinderen leren om zélf keuzes te maken en daar verantwoordelijkheid voor te dragen. Als kinderen groter worden, moeten zij immers steeds zelfstandig keuzes maken. Met wie trek ik op? Waar doe ik mijn best voor? Hoe doe ik? Kinderen die zélf hebben leren nadenken over de gevolgen van hun keuzes, kiezen dan beter!
Tips voor thuis • Vertel uw kind steeds waarom u bepaalde keuzes maakt. ‘Je mag naar Emmy toe als je over het fietspad gaat. Dat is wel om, maar veel veiliger!’ Door een waarom te geven, leert uw kind waar je op moet letten als je kiest, en wat de gevolgen van een bepaalde keuze kunnen zijn. • Laat uw kind keuzes maken die hij kan overzien. • Leer uw kind dat hij ook keuzemogelijkheden heeft in zijn gedrag. Wijs hem op zijn verantwoordelijkheid daarin. ‘Je kunt er ook voor kiezen een ruzie op te lossen. Je kunt er ook voor kiezen daar niet aan mee te doen.’
zo
kiezen 3: beslis Doe wat jou het beste lijkt.
let op! Neem geen grote risico’s. Blijf bij ’meeste stemmen gelden’ ook zélf nadenken.
ken jezelf
Ik
A B
kies nooit zelf, ik kijk gewoon wat anderen doen. Dat is soms wel heel lastig als ik alleen ben…
probeer altijd goed na te denken voor ik kies. Ik wil niet dat ik, of iemand anders, straks baalt van wat ik gedaan heb!
Goed gedaan
11-06-2007 14:58:11
126
Les 12 Jezelf de baas
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 12 Jezelf de baas
Beste ouder(s)/verzorger(s), Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Jezelf de baas’. Kinderen moeten leren zélf verstandige beslissingen te nemen. Zelf nadenken over wat er nu moet gebeuren en hoe dat moet. Zelf stilstaan bij de gevolgen van eventuele acties en gedrag. Zelf impulsen en emoties proberen te beheersen. Zo worden kinderen ‘zichzelf de baas’ en daardoor zelfstandig.
© Malmberg ‘s-Hertogenbosch
506045_F_OUDBRFGR8.indd 126
doen we dat
zelfstandig zélf verstandig nadenken en handelen 1 Kijk en denk: wat moet ik doen? hoe pak ik dat aan? 2 Doe: aan de slag 3 Kijk na: is het goed zo? ben ik klaar?
In de klas komt het volgende aan de orde: • Als je groter wordt, kun je zélf verstandig zijn. • Daarvoor moet je wel eerst goed nadenken. • Je kunt hulp vragen als je iets echt niet weet. • Je bent ‘jezelf de baas’ als je goed nadenkt, jezelf verstandige raad geeft en daar dan ook naar luistert! Tips voor thuis • Praat met uw kind over afspraken en regels die thuis gelden en leg uit waarom u die belangrijk vindt. Wijs op de gevolgen voor uw kind en andere gezinsleden. • Laat uw kind een ‘dit-moet-ik-doen-kaartje’ maken voor zaken die hij steeds vergeet. Zet daar op wat er moet gebeuren, bijvoorbeeld: – was in de wasmand + schone kleren in de kast – rommel van de grond + bureau opruimen + stofzuigen Laat uw kind het kaartje duidelijk zichtbaar ophangen.
zo
zelfvertrouwen Vertrouw op wat je zélf al weet en kan. Durf advies te vragen als je het zelf nog niet weet of kan.
zelfbeheersing iets wat je eigenlijk wilt doen, tóch niet doen omdat je weet dat dat niet goed voor je is omdat je weet dat dat voor anderen vervelend is omdat je weet dat daar problemen van kunnen komen
ken jezelf
Ik
A B
begin ik altijd te schelden als ik erg boos ben. Naderhand heb ik daar spijt van… Maar dan heb ik het al gezegd.
vind zelfbeheersing héél belangrijk. Volgens mijn trainer bereik je niks zonder zelfbeheersing!
Goed gedaan 11-06-2007 14:58:12
© Malmberg
Les 13 Eerlijk waar?
Beste ouder(s)/verzorger(s),
zo
doen we dat
‘s-Hertogenbosch
eerlijk Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Eerlijk waar?’ Ook al weten kinderen dat je eerlijk moet zijn, toch zijn ze dat niet altijd. Een smoesje vertellen is soms erg gemakkelijk, en een keer opscheppen kan heel leuk zijn. Maar kinderen kunnen natuurlijk ook echt jokken uit schaamte of angst voor boosheid en straf. Of tevens uit protest: omdat ze het niet eens zijn met de gestelde regels of er gewoon niet aan kúnnen voldoen.
Vertel hoe het écht is. Verdeel eerlijk. Kom niet ongevraagd aan spullen van anderen. Doe wat je belooft.
vertrouwen Eerlijke mensen geloof je. Eerlijke mensen vertrouw je.
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 13 Eerlijk waar?
In de klas komt het volgende aan de orde: • Over belangrijke dingen moet je eerlijk zijn, zodat je elkaar kunt geloven en vertrouwen. • Soms moet je niet té eerlijk zijn om niet te kwetsen. • Mensen overdrijven soms om indruk te maken en reclame overdrijft bijna altijd. • Mensen denken soms verschillend over ‘de waarheid’. Tips voor thuis • Leg uit waarom u regels stelt en maak ze niet té streng. • Beloon eerlijkheid! Zorg dat uw kind niet denkt: volgende keer hou ik mijn mond! • Wanneer u zeker weet dat uw een kind iets ‘fout’ heeft gedaan, laat hem dan niet ‘in de val lopen’. Geef het goede voorbeeld door zelf eerlijk en open te zeggen wat u weet en daar duidelijk uw mening over te geven. ‘Jij bent niet bij Stijn thuis geweest! Jullie zijn samen stiekem naar de stad gegaan. Dat gebeurt niet meer!’
127 506045_F_OUDBRFGR8.indd 127
té eerlijk eerlijk = goed een ander kwetsen = niet goed
echt waar? Mensen scheppen soms op. Reclame overdrijft bijna altijd. Soms zijn er meer ‘waarheden’. Het is maar hoe je het bekijkt.
ken jezelf
Ik
A B
zeg álles wat ik denk. Je moet toch eerlijk zijn?! Als ze boos worden om de waarheid, kan ik daar niks aan doen…
geef graag mijn mening! (maar wel tactvol) Mijn mening is ook maar een mening… en niet per se de waarheid.
Goed gedaan
11-06-2007 14:58:12
128
Les 14 Vrienden
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 14 Vrienden
Beste ouder(s)/verzorger(s), Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Vrienden’. Vriendschappen zijn voor een kind belangrijk, maar kinderen maken sneller ruzie met hun vrienden dan volwassenen. Van ruzie maken leren kinderen veel (voor jezelf opkomen, emoties uiten), maar zij moeten ook leren hoe je ruzies kunt voorkomen of zélf weer goed oplost.
© Malmberg ‘s-Hertogenbosch
506045_F_OUDBRFGR8.indd 128
doen we dat
vrienden? Ook vrienden zijn verschillend. Ook vrienden willen niet altijd hetzelfde. Ken je je internetvrienden echt? Weten je internetvrienden wie jij echt bent?
In de klas komt het volgende aan de orde: • Ook vrienden willen niet altijd hetzelfde. • Het verschil tussen echte vrienden en internetvrienden. • Hoe kun je ruzie zélf samen in drie stappen oplossen: 1 rustig worden 2 goed luisteren 3 samen oplossen Tips voor thuis • Geef elk kind iedere dag een kwartiertje de volle aandacht die hij niet met broertjes of zusjes hoeft te delen, dat vermindert de onderlinge concurrentie. • Geef het goede voorbeeld. Schreeuw niet als u boos bent. En sla zeker nooit. Laat uw kind zien hoe je conflicten beheerst kunt oplossen. • Gebruik de klok/kalender om beurten eerlijk te verdelen: om de beurt een half uur achter de computer/om de beurt ‘s avonds kiezen wat we kijken op televisie. • Doorbreek de negatieve sfeer van een ‘ruziedag’ door samen naar het bos te gaan of een ijsje te kopen.
zo
ruzie oplossen 1 rustig worden: even diep ademhalen / time-out 2 goed luisteren: wat wil ik? wat wil jij? 3 samen oplossen: geven en nemen
geven en nemen geven nemen
Geef de ander (een beetje) zijn zin. Zorg dat je zelf (een beetje) je zin krijgt.
ken jezelf
Ik
A B
heb heel veel vrienden op internet! Die denken allemaal dat ik al 15 ben…
heb twee soorten vrienden op MSN: Echte vrienden waar ik mee chat én internetvrienden.
Goed gedaan 11-06-2007 14:58:13
© Malmberg
Les 15 Ken jezelf
Beste ouder(s)/verzorger(s),
‘s-Hertogenbosch
Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Ken jezelf’. Om goed met zichzelf en anderen om te gaan, is het van belang dat kinderen leren nadenken over zichzelf. Dit schooljaar wordt stilgestaan bij de vragen: Wat zijn mijn sterke en zwakke kanten? Kan ik ertegen dat anderen anders denken en kiezen dan ik?
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 15 Ken jezelf
129 506045_F_OUDBRFGR8.indd 129
doen we dat
wat kun jij goed? eerlijk zijn? letten op wat leuk is? anderen helpen en complimentjes geven?
In de klas komt het volgende aan de orde: • Goed-met-jezelf-en-anderen-omgaan-punten: Welke punten kan ik al goed? Welk nog niet? • Hoe kan ik mijn zwakke punten verbeteren? • Hoe ga ik om met leeftijdgenoten die een andere smaak en mening hebben dan ik? Tips voor thuis • Geef uw kind een duidelijk compliment wanneer hij op een goede manier met eigen emoties omgaat of zich sociaal gedraagt. ‘Goed dat je even rustig nadacht voor je een keuze maakte!’ ‘Fijn dat je meteen met je geintje stopte toen Mo dat vroeg!’ • Help uw kind wanneer hij nieuw gedrag (niet schelden, luisteren naar ‘hou op!’) wil aanleren. Schrijf het goede voornemen officieel op en spreek iets leuks af als stimuleringspremie wanneer het een week lang lukt. (een keer extra lang opblijven / toetje kiezen / samen een spelletje doen / samen een film kijken)
zo
wat is nog moeilijk? rustig zeggen wat jij niet fijn vindt? even nadenken voor je iets doet? luisteren naar ‘nee!’ en ‘hou op’?
hoe kun je daar aan werken? Maak een goed voornemen en schrijf dat op. Bedenk plannen om dat voornemen uit te voeren. Vertel anderen wat je je voorgenomen hebt.
ken jezelf
Ik
A B
ben geweldig! Ik hoef nergens aan te werken! Het is wel jammer dat anderen niet merken dat ik geweldig ben.
ben goed zoals ik ben! Maar er valt altijd iets te leren! Ik heb goede voornemens! En als iets lukt, geef ik mezelf een cadeautje.
Goed gedaan 11-06-2007 14:58:14
130
Les 16 Wensen en dromen
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 16 Wensen en dromen
Beste ouder(s)/verzorger(s), Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Wensen en dromen’. Het is belangrijk dat uw kind leert zijn fantasie goed te gebruiken. Fantasie is nodig om je echt in te kunnen leven in anderen, om oplossingen voor nieuwe problemen te verzinnen en geruststellende beelden en gedachten op te roepen als je gespannen of bang bent.
zo
doen we dat
droomwens of doel? droomwens doel plan
Een droomwens komt zelden uit. Maak je droomwens kleiner en kies een doel. Bedenk een plan om je doel te bereiken. oefenen / sparen / contact zoeken / hulp vragen
In de klas komt het volgende aan de orde: • Elke dag bestaat uit leuke én minder leuke momenten. • Droomwensen zijn leuk maar komen niet zo vaak uit. Je kunt je droomwens ook omzetten in een doel en dan een plan verzinnen om dat doel te bereiken. • Als je je best doet, kun je een beetje ‘voor je zien’ wat een ander vertelt. Dat is fijn. Dan begrijp je hem beter.
gebruik je fantasie! Gebruik je fantasie om slimme plannen te verzinnen. Gebruik je fantasie om wat een ander vertelt ‘voor je te zien’.
leuk én niet leuk
© Malmberg
Tips voor thuis • Help uw kind zijn droomwens om te zetten in een haalbaar doel en plannen te bedenken om dat doel te bereiken. ‘Wil je graag miljonair worden? Neem eerst maar als doel geld: verdienen en sparen. Misschien kun je een folderwijk zoeken. En dan geen snoep kopen van dat geld…’ • Relativeer al te negatieve verhalen van uw kind door ook altijd te vragen naar de leuke momenten van een dag of de leuke kanten van een activiteit.
‘s-Hertogenbosch 506045_F_OUDBRFGR8.indd 130
Niets is altijd leuk. Niemand is altijd blij. Nergens is het perfect. Let op wat wél leuk is, dan voel je je fijner!
ken jezelf
Ik
A B
droom ervan om beroemde sterren te ontmoeten. Dan lig ik in bed en droom dat ik op stap ga met een filmster…
wil later journalist worden en sterren interviewen. Daarom doe ik goed mijn best bij taal en lees ik veel.
Goed gedaan 11-06-2007 14:58:14
116
Les 2 Samen één groep
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 2 Samen één groep
Beste ouder(s)/verzorger(s), Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Samen één groep’. De kinderen in de klas zijn allemaal verschillend, maar wel samen één groep. Elk kind hoort ook nog bij andere groepen. Afspraken en gewoonten kunnen per groep verschillen. In de klas komt het volgende aan de orde: • Alle kinderen in de klas zijn verschillend, maar vormen wel samen één groep. • De kinderen horen ook nog bij andere groepen. • Gewoonten en afspraken kunnen per groep verschillen, maar regels en wetten gelden voor iedereen. Tips voor thuis • Praat eens over alle groepen waar uw kind bij hoort en vraag naar verschillen in gewoonten en afspraken. • Begrijp dat uw kind soms klem zit tussen de verschillen in gewoonten van twee groepen waar het bij hoort. ‘Op de voetbalclub is schelden gewoon, thuis niet.’ ‘Bij het vriendje mag alles, thuis niet.’ Toon begrip, maar blijf duidelijk over uw eigen gewoonten, afspraken en regels en waarom die bij u gelden.
doen we dat
verschillende groepen Iedereen hoort bij een aantal verschillende groepen. klas / school / gezin / familie / straat / stad / club / sportliefhebbers
gewoontes en afspraken Gewoontes en afspraken zijn niet in elke groep hetzelfde. een gewoonte = wat je meestal doet (trakteren als je jarig bent) een afspraak = wat je samen hebt afgesproken (geen chips)
regels en wetten Regels en wetten gelden voor iedereen! een regel = een verplicht voorschrift (rood = stoppen) een wet = een regel van de regering (de leerplichtwet)
© Malmberg ‘s-Hertogenbosch 506045_F_OUDBRFGR8.indd 116
zo
ken jezelf
Ik
A B
hoor bij veel groepen, maar vergis me nooit. Ik schiet nooit een bal door de huiskamer en ik ga niet liggen slapen op het voetbalveld.
woon om de beurt bij mijn vader en bij mijn moeder. Bij mijn vader mag ik zelf chips pakken, bij mijn moeder niet, daardoor vergis ik me steeds…
Goed gedaan
11-06-2007 14:58:06
© Malmberg
Les 3 Grapje, plagen, pesten
Beste ouder(s)/verzorger(s),
‘s-Hertogenbosch
Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Grapje, plagen, pesten’. Dat kinderen elkaar soms plagen is heel gewoon. Maar pesten is dat niet! Bij pesten wordt steeds hetzelfde kind vernederd en buitengesloten. Pesten moeten we samen voorkomen!
zo
doen we dat
plagen leuk plagen = iets grappigs zeggen of doen Stop op tijd!
vervelend plagen = te lang/te veel plagen of iets irritants zeggen of doen Luister naar: hou op!
geplaagd worden
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 3 Grapje, plagen, pesten
In de klas komt het volgende aan de orde: • Elkaar plagen kan leuk zijn en je moet je niet laten kennen als je een beetje geplaagd wordt. • Je moet duidelijk ‘hou op!’ zeggen als iemand op een vervelende manier plaagt. • Je moet samen zorgen dat er niet gepest wordt door het voor elkaar op te nemen en pesten te melden. • Op internet wordt erg veel gepest. Wat kun je daartegen kunt doen? (blokkeren!)
leuk geplaagd worden Glimlach. Maak een grapje terug.
pesten pesten = gemene dingen zeggen en doen tegen steeds hetzelfde kind Pesten moeten we samen stoppen!
Tips voor thuis • Weet dat kinderen soms langzaam de rol van ‘pester’ krijgen doordat anderen lachen om alles wat zij doen. • Zoek contact met school als u denkt dat er gepest wordt. • Praat met uw kind over plagen en pesten op internet en spreek af dat hij vervelende kinderen blokkeert.
117 506045_F_OUDBRFGR8.indd 117
vervelend geplaagd worden Zeg duidelijk: hou op! Let niet meer op de plager. Stopt het plagen écht niet: vraag hulp.
opkomen voor elkaar Zeg voor een ander: hou op! Meld pesten altijd!
ken jezelf
Ik
A B
pest erg graag, maar ben bang dat ze me terugpakken. Daarom pest ik alleen op internet en anoniem.
lach erg veel: dat is gezond, zeggen ze! Dat komt goed uit, want in gezond eten ben ik minder goed.
Goed gedaan
11-06-2007 14:58:07
118
Les 4 Opkomen voor jezelf
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 4 Opkomen voor jezelf
Beste ouder(s)/verzorger(s),
Wacht een goed moment af. een stilte / even minder druk
Toon even belangstelling voor de ander. Zeg hallo. Vraag iets over wat hij doet.
Vertel je verhaal. Stel je vraag.
Als iemand iets doet wat jij niet fijn vindt, kun je:
stil wegkruipen
• niks durven zeggen boos tekeergaan • schreeuwen / schelden
Tips voor thuis • Stimuleer uw kind om op een prettige manier om aandacht te vragen door echt even de tijd voor hem te nemen als hij daar op een leuke manier om vraagt. • Geef uw kind het recht ‘nee’ te zeggen tegen intimiteiten die het niet fijn vindt. (bijvoorbeeld binnenkomen als hij onder de douche staat)
© Malmberg ‘s-Hertogenbosch 506045_F_OUDBRFGR8.indd 118
doen we dat
goed aandacht vragen
Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Opkomen voor jezelf’. Goed opkomen voor je eigen belangen is lastig. De een durft niet hardop te zeggen wat hij wil, terwijl de ander juist probeert af te dwingen dat hij zijn zin krijgt. In de klas komt het volgende aan de orde: • Hoe kun je het beste om aandacht vragen? • Als iemand iets doet wat jij niet fijn vindt, kun je: – stil wegkruipen (niks durven zeggen) – boos tekeergaan (mopperen, schreeuwen, schelden) – slim aanpakken (kalm zeggen wat voor jou niet fijn is) • Slim aanpakken is meestal het beste. • Bij wie/waar kun je hulp zoeken als niets helpt.
zo
slim aanpakken • Zeg rustig en duidelijk wat je vervelend vindt. • Helpt dat niet: verzin iets om er minder last van te hebben. Ga weg. Let er niet op.
• Is het echt heel vervelend en helpt niks: vraag hulp! Slim aanpakken werkt meestal het beste.
ken jezelf
Ik
A B
wil mijn moeder vertellen over het schoolfeest. Maar ik kan geen goed moment vinden: ze heeft het altijd druk!
zou heel graag wat minder aandacht krijgen... Ik ben enigst kind en mijn ouders letten op alles wat ik doe!
Goed gedaan
11-06-2007 14:58:07
© Malmberg
Les 5 Blij met jezelf
Beste ouder(s)/verzorger(s),
‘s-Hertogenbosch
Iedereen vindt andere dingen mooi, leuk en belangrijk. Je kunt nooit bij iedereen in de smaak vallen.
In de klas komt het volgende aan de orde: • Het is goed om elkaar complimentjes te geven. • Iedereen vindt weer andere dingen mooi of leuk. • Je moet vriendelijk tegen iemand zeggen wat hij of zij verkeerd doet en je moet vertellen hoe het beter kan. Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 5 Blij met jezelf
119 506045_F_OUDBRFGR8.indd 119
doen we dat
smaken verschillen
Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Blij met jezelf’. Zelfvertrouwen is belangrijk. Kinderen mogen trots zijn op hun prestaties. Niet omdat ze beter zijn dan een ander, maar omdat zij zélf weer wat bijgeleerd hebben.
Tips voor thuis • Leg niet de nadruk op wat uw kind verkeerd doet, maar zeg hoe hij het beter kan aanpakken. Uw kind leert meer van advies dan van kritiek. • Geef uw kind duidelijke grenzen, maar ook genoeg ruimte om zelf iets nieuws uit te proberen. • Vertel uw kind dat u trots op hem bent, omdat hij zich aan afspraken houdt/omdat hij rekening houdt met anderen. Trotse ouders geven zelfvertrouwen.
zo
compliment Een compliment gaat over wat je aardig, knap of leuk doet. Een compliment krijgen is fijn.
kritiek Kritiek gaat over wat er niet zo goed is. kritiek krijgen Is niet fijn. Daar kun je van leren.
kritiek geven Zeg eerst wat wél goed is. Zeg dan wat beter kan.
Luister dus wel!
ken jezelf
Ik
A B
trek me er niks van aan als ze mijn haar lelijk vinden. Ieder zijn smaak… als ik het zelf maar mooi vind!
word altijd boos van kritiek. Ik ben niet zo trots op mezelf, dus ik kan er geen kritiek bij hebben!
Goed gedaan
11-06-2007 14:58:08
120
Les 6 Samen spelen en werken
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 6 Samen spelen en werken
Beste ouder(s)/verzorger(s), Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Samen spelen en werken’. Om prettig samen met anderen te kunnen spelen en werken is het van belang dat kinderen zich bewust zijn van diverse omgangsvormen en het nut daarvan begrijpen. In de klas komt het volgende aan de orde: • ‘Goede manieren’ zijn bedacht om te zorgen dat het voor mensen fijn is om met elkaar om te gaan. • Op internet en MSN ga je anders met elkaar om dan in het echt, maar ook daar moet je zorgen dat het voor iedereen leuk is. Tips voor thuis • Leg uw kind altijd uit waarom u bepaalde manieren van hem verwacht. Dat iets ‘hoort’ is niet voldoende. Uw kind ziet immers ook andere voorbeelden om zich heen! • Geef zelf het goede voorbeeld. Bedank uw kind voor hulp. En zeg ‘sorry’ als u iets doet wat u niet had moeten doen. • Zet de computer in de huiskamer als uw kind graag msn’t of chat op internet. Dan kunt u af en toe meekijken en met uw kind praten over manieren op internet.
doen we dat
voorstellen voorstellen is handig Wie is wie? Jij weet wie de ander is en de ander weet wie jij bent.
bedanken bedanken is slim Als mensen weten wat jij fijn/leuk vindt, houden mensen eerder rekening met wat jij wilt.
sorr y zeggen sorry zeggen is nodig Ik deed het niet expres! Ik heb er spijt van! Niet boos zijn! Na sorry kun je samen weer verder.
fatsoenlijk taalgebruik netjes praten is verstandig niet schelden / niet vloeken / geen schuttingtaal Dan luisteren mensen beter naar wat je te zeggen hebt.
© Malmberg ‘s-Hertogenbosch 506045_F_OUDBRFGR8.indd 120
zo
ken jezelf
Ik
A B
begin meteen te schelden als mijn broer me plaagt. De ellende is dat ik dan op mijn kop krijg, in plaats van mijn broer.
zeg het beleefd als ik het ergens niet mee eens ben. Daardoor nemen ze mijn klachten en kritiek altijd heel serieus.
Goed gedaan 11-06-2007 14:58:08
© Malmberg
Les 7 Druk, druk, druk
Beste ouder(s)/verzorger(s),
‘s-Hertogenbosch
Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Druk, druk, druk’. Soms krijgen kinderen te veel indrukken, hebben een te druk programma of moeten aan allerlei verwachtingen voldoen. Kinderen kunnen dan gespannen, onrustig en druk worden.
doen we dat
ver wachtingen Wat verwachten anderen van jou? Kun je dat? Wil je dat? Zeg eerlijk wat jij ervan vindt. Je kunt niet meer dan je best doen!
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 7 Druk, druk, druk
In de klas komt het volgende aan de orde: • Spannende dingen kunnen soms heel leuk zijn (je verjaardag, de achtbaan), maar soms ook niet. • Je kunt ook gespannen raken als mensen iets van je verwachten wat je niet waar kunt maken. • Hoe kun je ontspannen als je té gespannen bent?
té gespannen gehaast / ongerust / onrustig / opgefokt je hoofd vol plannen en zorgen je spieren strak
Tips voor thuis • Verwacht niet meer van uw kind dan hij waar kan maken. Geef hem taken en opdrachten waar hij zijn best voor moet doen, maar die hem wel gaan lukken. • Praat met uw kind als hij gespannen is. Stel hem gerust: een beetje spanning voor een toets of wedstrijd is heel gewoon. Daardoor presteer je vaak juist beter. • Help uw kind bij het bedenken van activiteiten die voor hem ontspannend zijn of waar hij juist zijn energie in kwijt kan.
121 506045_F_OUDBRFGR8.indd 121
zo
ontspannen rustig ademen / spieren los / aan iets rustigs denken er even met iemand over praten
iets fijns doen waar je kalm van wordt
ken jezelf
Ik
A B
ben nooit gespannen. En nu wegwezen, want ik raak altijd opgefokt van zulke vragen.
ben heel erg gespannen. Daarom ga ik lekker even tekenen met een muziekje op.
Goed gedaan 11-06-2007 14:58:09
122
Les 8 Wat voel ik?
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 8 Wat voel ik?
Beste ouder(s)/verzorger(s), Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Wat voel ik?’ Het is belangrijk dat een kind weet wanneer hij bang, boos of verdrietig is en dit ook kan vertellen. Een kind moet leren zeggen wat hem dwarszit (in plaats van dat in zijn gedrag te uiten) en weten wat hij kan doen om zich weer wat fijner te voelen.
zo
doen we dat
blij? tevreden / opgewekt / enthousiast / vrolijk / uitgelaten
boos? geïrriteerd / balen / kwaad / woedend / agressief
bang? In de klas komt het volgende aan de orde: • Vertel ik wel/niet hoe ik me voel? En aan wie? • Wat kun je doen als je bang, boos of verdrietig bent? • In soaps worden emoties soms erg overdreven en in actiefilms zijn helden juist vaak heel ongevoelig.
ongerust / zenuwachtig / angstig / doodsbang / in paniek
verdrietig? teleurgesteld / somber / bedroefd / ongelukkig / wanhopig
© Malmberg ‘s-Hertogenbosch
Tips voor thuis • Juist wanneer uw kind boos, bang of verdrietig is, heeft hij uw steun, uitleg en voorbeeld nodig. Gebruik die momenten om hem te leren hoe hij met zijn emoties om kan gaan. • Help uw kind rustig te vertellen wat hem dwarszit en bedenk samen iets waardoor hij zich weer wat prettiger voelt. • Toon begrip voor de emoties van uw kind, maar blijf altijd duidelijk in uw grenzen wat betreft zijn gedrag. • Praat samen met uw kind ook eens over de emoties van de hoofdpersonen in tv-programma’s en films. Het kind leert zo ongedwongen over emoties praten en nadenken.
506045_F_OUDBRFGR8.indd 122
vertel rustig hoe je je voelt! dat lucht op dan kan de ander je troosten of even met rust laten dan kan de ander je opvrolijken of een goed advies geven
ken jezelf
Ik
A B
vertel het meestal wel als ik me rot voel. Dan kunnen anderen meedenken over wat ik het beste kan doen.
ben enorm stoer en als ik boos ben sla ik erop. Maar ik durf het aan niemand te vertellen wanneer ik verdrietig ben…
Goed gedaan
11-06-2007 14:58:09
© Malmberg
Les 9 Allemaal anders
Beste ouder(s)/verzorger(s),
‘s-Hertogenbosch
Deze week werken we met Goed gedaan! aan het thema ‘Allemaal anders’. Om rekening te kunnen houden met een ander, moet een kind begrijpen wat er in die ander omgaat. Wat denkt, voelt en wil hij? Kinderen in groep 7 en 8 kunnen dat al best goed inschatten, maar zij moeten daarvoor wel op anderen letten!
Goed gedaan! | Groep 8 | Ouderbrief | Les 9 Allemaal anders
In de klas komt het volgende aan de orde: • Mensen reageren verschillend op dezelfde situatie. • Als je goed oplet en nadenkt, kun je ontdekken wat iemand anders denkt, voelt en wil. • Houd rekening met wat een ander voelt en wil. Tips voor thuis • Leer uw kind goed naar anderen te kijken en luisteren. ‘Kijk eens goed naar je zus! Vindt zij die grap ook leuk?’ • Leg uw kind ook duidelijk uit wat u voelt en wilt, en hoe hij daar rekening mee kan houden. ‘Als ik mijn best gedaan heb om te koken, dan is het voor mij niet leuk als jij niet eens de moeite neemt om op tijd thuis te zijn. Ik wil dat je een horloge omdoet en om zes uur hier bent!’ • Laat uw kind merken dat u zijn gevoelens en wensen begrijpt. (Wat niet wil zeggen dat hij daarom ook zijn zin krijgt!) ‘Hè, wat jammer! Ik begrijp dat jij heel graag naar dat feestje wilt, maar wij zijn dan met vakantie!’
123 506045_F_OUDBRFGR8.indd 123
zo
doen we dat
het is maar hoe je het bekijkt vastzitten in de lift = grappig / lekker spannend / saai / gevaarlijk vastzitten in de lift is voor iedereen anders!
hoe bekijken anderen het? om dat te ontdekken moet je: goed opletten (goed kijken en luisteren) vragen stellen (wat wil jij? waarom?) nadenken (wat doet hij meestal?)
rekening houden met elkaar... Let op wat de ander denkt, wil, voelt. Zorg dat het voor iedereen leuk is.
...en met hoe iemand zich voelt Wees extra aardig voor iemand die verdriet heeft. Laat iemand die boos is even met rust. Help als iemand bang is dat hij iets niet kan.
ken jezelf
Ik
A B
kan toch niet heel de tijd opletten wat anderen willen en zo?! Ik heb het al zo druk met al die ruzies…
wil altijd graag weten hoe anderen ergens over denken. Want soms denk ik dan: Ja, dat is eigenlijk ook wel waar!
Goed gedaan
11-06-2007 14:58:10