Verwerken van (groene) biomassa en mest: kan dat samen? Hans Verkerk secretaris meststoffendistributie
CUMELA Nederland Sector: • 3.000 ondernemers • 30.000 medewerkers • Jaaromzet € 4 miljard Cumelabedrijven: • Vervoeren 22,2 miljoen ton mest • Maaien 6.500 km provinciale wegbermen en 4.000 km snelwegbermen • Onderhouden 10.000 ha sportterreinen • Onderhouden 144.000 km watergang
Inhoud • • • • •
Verrijken compost met meststoffen Verplichte mestverwerking Kansen voor covergisting mest en maaisel Waarde van verwerkingsproducten Conclusie
Verrijken compost (1) • Is verrijken van compost met andere meststoffen zinvol? • Op eerste gezicht wel: want hogere bemestingswaarde, eventueel specifiek verhogen bepaalde nutriënten • Maar mengregels uit Meststoffenwet
Verrijken compost (2) Mengsels van meststoffen Bevat het mengsel een organische meststof?
Nee
Uitsluitend anorganische meststoffen?
Ja
Bevat het dierlijke mest
Nee
Ja
Dierlijke mest
Overige organische meststof Overige anorganische meststof
Verplichte mestverwerking (1) • Van toepassing op veehouders met bedrijfsoverschot • Bedrijfsoverschot = mestproductie – plaatsingsruimte op tot bedrijf horende grond • Deel van bedrijfsoverschot laten verwerken • Verwerken: exporteren of omzetten in specifiek product • Aantonen: achteraf
Verplichte mestverwerking (2) • Voor export is pasteurisatie nodig – 60 minuten bij 70 graden – Of gevalideerd ander temp/tijd-traject – Erkenning door NVWA
• Andere landen moeten mest willen ontvangen • Geregeld in Verordening Dierlijke Bijproducten • Eisen aan installaties, transport en administratieve verplichtingen
Verplichte mestverwerking (3) • Exporten voorbereiden in Client Export Mest • Systeem bij NVWA, faciliteert administratieve eisen • Bij export van behandelde dierlijke mest mag EU-lidstaat geen extra eisen stellen, maar – Frankrijk eist voldoen aan NF U 44.051 – Veel andere landen eisen maximale zware metalen-gehaltes – Exporteur past zich veelal aan
Gezamenlijke verwerking (1) • Case: Vergisting van mest met maaisel • Bekende voordelen: – Meer biogas – Ruime beschikbaarheid maaisels (i.t.t. andere co-producten)
• Maar ook nadelen (kwaliteit maaisel, contaminatie met grond, zwerfvuil) • Ongedachte voordelen
Gezamenlijke verwerking (2) • Verplichte mestverwerking: – Fosfaat uit maaisel telt mee met geëxporteerde fosfaat. Dit kan via overdragen verwerkingsplicht te gelde worden gemaakt • • • • •
Veehouder levert 10.000 fosfaat in mest Toevoegen bermmaaisel: 4000 kg fosfaat Na vergisting en scheiden: export 11.000 kg fosfaat Verplichting boer: 30% Beschikbaar voor anderen: 8.000 kg fosfaat
Gezamenlijke verwerking (3) • Export mogelijkheden: – Voor veel landen zijn zink- en kopergehaltes in producten uit varkensmest te hoog – Verdunnen met maaisel leidt tot lagere gehaltes in eindproduct – Eis: maaisel met lage gehaltes Cu en Zn – Afzetkansen in buitenland stijgen
Waarde van verwerkingsproducten • Wat wil men in het buitenland voor (mest)verwerkingsproducten betalen?
• Dit is de verkeerde vraag!
Les 1 uit de economie • De waarde van een product wordt bepaald door vraag en aanbod! • Alleen producten maken die je kunt verkopen • Wat is de vraag en wie heeft die vraag? • Of bij mestverwerkingsproducten: Wat is de behoefte aan meststoffen in verschillende gebieden in het buitenland • 4 P’s: product, prijs, plaats en promotie
Marktonderzoek • Niet in Nederland, om te concurreren met onbewerkte drijfmest • In buitenland, maar waar?
Marktonderzoek • Niet in Nederland, om te concurreren met onbewerkte drijfmest • Zoek samenwerking met bestaande exporteurs • In buitenland, maar waar? – Net over de grens: België, NRW, NS – Iets verder weg: Oost Duitsland, Noord Frankrijk – Nog verder weg: Zuid Europa, Oost Europa – Heel ver weg: andere continenten
Beperkingen • Net over de grens: zelf veel veehouderij • Iets verder weg: veel akkerbouw, al (veel) spelers op de markt • Nog verder weg: kansen voor afzet, bijv. Hongarije • Heel ver weg: alleen bij gebruik slimme logistieke routes • Opbouw duurzame afzetmarkt kost tijd!
Waar hangt prijs vanaf? • Behoefte aan meststoffen en lokale prijzen! • Verhouding tussen meststoffen moet passen bij behoefte (toepassingen en teelten) • Mogelijkheden voor aanwenden, gebruiksgemak • Vervoersmodaliteiten • Kwaliteit (bijv. gehaltes koper en zink) • Resultaat van marketinginspanningen bepaalt de opbrengstprijs
Conclusie • Er zijn mogelijkheden om mest en groene biomassa samen te verwerken • Oppassen met de mengregels • Stel kwaliteitseisen aan groene biomassa • Nieuwe inzamelvorm of structuur voor nodig? • Redeneer vanuit de productmogelijkheden, niet vanuit het (mest)probleem!
Vragen?
